Van der Luit
lf
Haagse bejaardenzorg
uit particuliere sfeer'
Den Haag wil afvalglas apart
Vervolgonderzoek naar
risico's in Leeuwenhoek S
Zoetermeer trekt
van leer tegen
Gewest Den Haag
Begrafenissen-Crematies
Transporten
KORT
PvdA-raadslid mevrouw Glastra: meer zeggenschap voor gemeente
Reinigingsdienst plaatst 100 glasbakken
Leidse raadsfracties
WOENSDAG 30 JANUARI 1980
REGIO DEN HAAG
TROUW/KWARTET
lan i
Van een onzer verslaggevers ,DJvt
LEIDEN Over wel of geen woningbouw op het Leidse Leeuwenhoekterrein durvef' a°
fracties in de gemeenteraad van Leiden nog geen defintieve beslissing te nemen op grorrdus
het recente onderzoek naar de gevaren van de ziekenhuizen en universiteitslaboratoriaEgïp'
gebied. In een gezamenlijke vergadering van drie raadscommissies gisterenavond,^^
unaniem om een vervolgonderzoek gevraagd.
De woordvoerders van de twee groot
ste fracties In de raad de PvdA en het
CDA en van D'66 zeiden zich niet
deskundig genoeg te vinden om naar
aanleiding van het ter tafel liggende
onderzoeksrapport van het Ensche-
dese Adviesbureau voor Industriële
Veiligheid (AVIV) conclusies te trek
ken. Ze hadden graag in het rapport
zelf aanbevelingen en conclusies
gezien.
Suggesties
Er werden gisterenavond verschillen
de suggesties voor een inhoud van
een tweede onderzoek gedaan:
Er moet op een rijtje gezet worden
wat voor ongelukken in het verleden
in vergelijkbare situaties als in de
Leeuwenhoek gebeurd zijn;
Er dient aangegeven te worden in
welke verhouding de risico's in de
Leeuwenhoek staan tot de risico's in
bestaande wijken (verkeer, vuilver
branding).
Nagegaan moet worden welke
maatregelen te nemen zijn om de
veiligheid rond de laboratoria te ver
groten en de risico's te verminderen.
Hierbij kan een rapportage van de
universiteit zelf die op 17 maart uit
komt, gebruikt worden;
in samenhang met dit laatste dient
de gemeente weten te komen weat er
precies in de laboratoria aan experi
menten uitgevoerd wordt en welke
stoffen de onderzoeksruimte pas
seren;
In samenwerking met het ministe
rie van volksgezondheid, TNO en de
arbeidsinspectie moet een stelsel van
normen worden opgesteld waaraan
de risico's getoetst kunnen worden;
Tenslotte moet bekeken worden
hoe met stedebouwkundige en bouw
kundige aanpassingen plannen in de
Leeuwenhoek de risico's te reduceren
zijn (geen hoogbouw, wallen rond de
laboratoria).
Inmiddels hebben zes bij de Leeu
wenhoek belanghebbende organisa
ties en actiegroepen ook om een ver
volgonderzoek gevraagd. De organi
saties waaronder de goed geïnfor
meerde universitaire werkgroep mili
eubeheer denkt hierbij aan een on
derzoek naar de mogelijkheden de
dagelijkse uitstoot van chemische af
valstoffen uit de laboratoria te ver
minderen, bovendien moet bekeken
worden in hoeverre de chemische af
valstoffen depots verplaatst kunnen
worden aldus een persbericht.
Van een onzer verslaggevers
ZOETERMEER Vanuit het ge
meentebestuur van Zoetermeer
wordt zware kritiek geleverd op het
functioneren van het samenwer
kingsverband Gewest 's Gravenhage.
Het gewest kan of wil de belangen
van alle zes aangesloten gemeenten
in de regio niet goed behartigen, zo
luidt de kritiek.
B. en w. van Zoetermeer menen dat
het Gewest 's Gravenhage aan ban
den moet worden gelegd. Te veel is
het samenwerkingsverband (met een
eigen ambtelijk apparaat) bezig met
onderwerpen die niet zijn aangedra
gen door de aangesloten gemeenten.
Het gewest moet geen nieuwe taken
of bestuurlijke bevoegdheden meer
krijgen, menen b. en w. Ze stellen
voorts dat het samenwerkingsver
band niet meer past in de meest re
cente (en de afgelopen Jaren vaak
gewijzigde) plannen voor de reorgani
satie van het binnenlands bestuur.
Een Zoetermeers PvdA-raadslid trekt
nog feller tegen het gewest van leer.
Het raadslid Roest meent dat de re
gionale bestuurlijke organisatie beter
zo snel mogelijk kan worden opge
doekt. In een nota over dit onderwerp
spreekt hij over een „dure. inefficiën
te en bestuurlijk onbetekenende in
stelling".
ADVERTENTIE
In het rouucentrum is gelegenheid tot
opbaring in onze aula's. Koffiekamer
beschikbaar. Ruime parkeergelegenheid
Willem dc Zwijgcrlaan 179
Postbus 432. 2300 AK Leiden. Telefoon 071 -142644*
e top
raara
college van b en w werd gdgde f
hiertoe maatregelen te nemerfwee -
sn rot
Wethouder Van Dam kondigdPale:
ren verder aan dat de gemeeru—
zou gaan met het ontwerpen lKOK
bestemmingsplan voor de Lé*r]~~:
hoek. Het college is niet berei(f
te leggen om onnodige vertri
te voorkomen.
File door herstel Sen
RijksstraatwegviaCn!
PThail
Khn
t Tl
mbc
•pnie
«e
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De reparatie
viaduct in de Landscheidings'
loopt over de Rijksstraatwet
gisteren voor een flinke stoet
De komende zes weken is erie-
niet te verwachten dat er weer—
van dergelijke omvang ontsta
dat de doorgang slechts beperk
sloten zal moeten worden. w46
hoog vrachtverkeer worden or
via de Zijdeweg en Zijdelaan.' f
"2
AVIV-onderzoek
Het Leeuwenhoekterrein is gelegen
tussen het Academisch Ziekenhuis
en de laboratoria van de Rijksuniver
siteit. De gemeente heeft voor het
terrein een bouwplan voor vijfentwin
tighonderd woningen klaarliggen. Uit
het AVIV-onderzoek dat op verzoek
van het Leidse gemeentebestuur, het
bestuur van de universiteit en de di
rectie van het Academisch Zieken
huis is gedaan, blijkt dat ook wan
neer de laboratoria de allerstrengste
veiligheidsmaatregelen zouden ne
men. er voor de bewoners van de
woonwijk in de directe nabijheid van
de onderzoeksgebouwen een perma
nent gezondheisrisico zou bestaan.
De gevolgen van een ongeluk met de
giftige en radioactieve stoffen die de
drie grote universitaire en de ver
scheidene kleine ziekenhuislaborato
ria gebruiken, kunnen verschrikke
lijk zijn, stelt het AVIV-onderzoek.
Maar ook onder normale omstandig
heden levert het wonen in dit gebied
een risico voor de gezondheid op. De
afvalstoffen van chemische experi
menten komen op verschillende ma
nieren in de buitenlucht terecht in
hoeveelheden, die schade aan ie
mands gezondheid kunnen berokke
nen aldus de AVIV-conclusies. Behal
ve voor de Leeuwenhoek gelden de
gezondheidsrisico's ook voor de be
woners van de bestaande buurten, de
Vogelwijk en de Hoge Mors.
In het Leeuwenhoekterrein staat ook
een LPG-station. BIJ een ontploffing
kan een groot deel van de geplande
huizenbouw in de Leeuwenhoek weg
gevaagd worden. Alle fracties in de
gemeenteraad waren het er gisteren
over eens dat deze vloeibaar gasops-
lagtank verplaatst moet worden. Het
De reparatie van het viaduct
Rijksstraatweg, die loopt tuss_
Haag en Wassenaar, is nood2
geworden doordat het viaduct
aanrijding vorig jaar ernstig »odt
schadigd. Door de beperkte
hoogte, die bovendien door d'nlar
vorm verschilt, is het viadtën
meer aangereden door te hoofillac
taste vrachtwagens. De confrj>0w
met de vrachtwagen in oktobf.\_J.
het viaduct echter fataal.
litst
ge vi
De ontstane schade bleek zflerg
dat het ministerie van verlu-
waterstaat zich genoodzaakt r
het viaduct grondig te renove11
middels is het zo ver. Maand»d t(
begonnen met het verwijden geï
het plafond en het aanbren^n
een nieuwe constructievloer.
ZAN
PAUZEBIJEENKOMST -
Kloosterkerk, Lange Voorhoi
Den Haag, is donderdag van 1
13.10 uur weer een pauzebijeenS^
Medewerking verlenen het
Tweede Kamerlid mevr. Ria I
en de organist Gerard Aki
Toegang gratis.
J. de
TENTOONSTELLING
Haags Gemeentemuseum is
februari de tentoonstelling FOegC
'40 van Carel Blazer te zien. eenr
COMPUTER Van maanfnC'1
vrijdag wordt in het Museum
Onderwijs van 15.15 tot 17 i>mis
computerworkshop gehoudeipaar
za. en zo. van 13-17 uur). Adrei
sterhuisstraat 2e en 154 in Defeiden
Toegang 0,25. Bekt
ORGELCONCERT Op i*^1"
dag 31 Januari geeft Jan J. nom
Berg een orgelconcert in de ituatL
Kerk van Delft. Aanvang: 20^rt H,
Toegang ƒ4.-. CJP en 65+ reiernst
t beg
OPERA In het Circustluweeg
Scheveningen zal donderdag L
ari de Nederlandse Operas^, val
een voorstelling verzorgen vai
beth". Aanvang: 20 uur.
TENTOONSTELLING H „JE
expositiezaal van de central^,
theek aan de dr. H. Colijnlaa an d
Rijswijk exposeert van 1 tot Ust«n
ari de „Creatieve damesschilq de
uit de wijk Steenvoorde. Inl.: fen
948808. jag'a,
LITERATUUR In hwjl®
„Twilight". Frederikstr. 54 d
Haag vindt vrijdag 1 febn^unjj
literaire avond plaats met Jutyn
der, Frans Vogel en Bart ftp ko
Aanvang: 22 uur. Toegang gt
CABARET Herman FiiiSj^
prijswinnaar van Camarette.kopgQ
2 en 29 februari in het Theatfegen
Steeg. Westeinde 165 in Defar en
Aanvang: 20.30 Kassa geop%e
vr.. za van 13-15 uur en op v
lingsdagen.
door Marcel ten Hooven
DEN HAAG De zorg voor
de bejaarde, die z'n eigen
boontjes niet meer kan dop
pen, Is nog altijd goeddeels
ln particuliere handen. Zoals
op zoveel andere terreinen ln
de welzijnszorg, zijn allerlei
stichtingen en andere instel
lingen veelal op confessio
nele basis verantwoorde
lijk voor de verpleging en
verzorging van de bejaarde.
Een particulier initiatief,
waarvan steeds meer de
schaduwkanten naar voren
komen, vooral in een sterk
vergrijsde stad als Den
Haag.
De belangrijkste en meest nijpende
van die schaduwkanten staan ln
een publlkaUe van het PvdA-ge-
meente raadslid mevrouw Glastra-
Nljveld. In de Haagse bejaarden
zorg zijn volgens haar onaanvaard
bare situaties ontstaan, doordat ten
eerste de gemeente weinig greep
heeft op wat met de bejaarde ge
beurt. zodra die z'n zelfstandigheid
heeft opgegeven, en ten tweede
doordat de bejaarde zelf geen
(machts(middelen ter beschikking
staan zijn lot in eigen handen te
houden.
Historisch gegroeid
Het gaat in de welzijnszorg in het
algemeen en ln de bejaardenzorg ln
het bijzonder om een historisch ge
groeide situatie. Voortkomend uit
de liefdadigheidsinstellingen uit
het verleden, is een dicht en ondoor
dringbaar netwerk van welzijnsor
ganisaties ontstaan. Elke poging
van de overheid hier meer greep op
te krijgen, werd tegengewerkt door
sterk met deze organisaties verbon
den bestuurders en liep ten slotte
stuk op de onwil van de organisa
ties een deel van hun taken prijs te
geven.
Zo wordt de selectie van bejaarden,
die ln verzorgingstehuizen moeten,
nog altijd aan die tehuizen zelf over
gelaten. De wet bepaalt dit zo. Om
voor plaatsing in een verzorgingste
huis ln aanmerking te komen (waar
sowieso al een wachttijd van vier
Jaar voor staat), moet een advies
uitgebracht worden door de zoge
naamde „Indicatiecommissie". Die
werkt op het stadhuis, maar wordt
niet door de gemeente gecontro
leerd. Wanneer de indicatiecommis
sie een positief advies geeft, kan een
bejaarde ln een verzorgingstehuis
worden opgenomen. Een positief
advies geeft echter geen enkele ga
rantie voor plaatsing, daar de tehui
zen daar zelf over beslissen. „Met
andere woorden: bejaarden hebben
zelf niets met betrekking tot plaat
sing ln te brengen en zijn volledig
afhankelijk van het plaatsingsbe
leid van beheerders van verzor
gingstehuizen Ook de gemeente
kan op geen enkele manier de ver
zorging garanderen, waarop haar
burgers recht hebben." aldus
schrijft mevrouw Glastra
Ook de bouw van verzorgingstehui
zen en andere bejaardenwoonoor-
den, is in handen van particulieren
en gebeurt weinig door de gemeen
te. Zo zijn maar 3 van de 52 verzor
gingstehuizen in Den Haag van de
gemeente.
Claims
Naast het plegen van meer gemeen
telijke bouw voor bejaarden, vindt
mevrouw Glastra het daarom nodig
dat de gemeente bij de uitgifte van
grond aan bejaardenlns tellingen
duidelijke afspraken over het plaat
singsbeleid maakt. Desnoods moet
de gemeente een claim leggen op
een aantal plaatsen in het nieuw te
bouwen tehuis, aldus de notitie van
het PvdA-raadslid.
De Haagse GG en GD-arts dr. Schu-
del. die zich in zijn dienst met de
bejaardenverzorgingstehuizen be
zighoudt, is het met mevrouw Gla
stra eens. „Stelt u zich eens voor dat
ziekenhuizen zelf volledig beslisten
over wie tot hun medische ruimten
toegelaten wordt. Dan zou er niet
veel van de gezondheidszorg te
rechtkomen". Dr. Schudel bepleit
een „gentleman's agreement" (een
afspraak ln goed vertrouwen) tus
sen de gemeente en de bejaardenin-
stelllngen over het plaatsingsbe
leid.
In een toelichting op haar notitie,
zegt mevrouw Glastra het Haagse
stadsbestuur een laks bejaardenbe
leid te verwijten. „Het college van b.
en w. laat te veel zaken op dit ge--
bied liggen", aldus mevrouw Gla
stra. Weliswaar kan de gemeente,
als ze daadwerkelijk claims op
plaatsen in verzorgingstehuzen zou
gaan leggen, op felle tegenstand
van de tehuisdirecties rekenen,
maar mevrouw Glastra vindt dat
geen reden om er dan maar vanaf te
zien. „Desnoods moet de gemeente
dit tot aan de Raad van State be
vechten. Dan krijgen we misschien
eens een harde rechtsuitspraak op
dit gebied."
Ook is zij van mening dat dc ge
meente eens hard bij CRM, waaron
der de erkende verzorgingstehuizen
vallen, op de deur moet kloppen en
op dit ministerie duidelijk moet
gaan maken dat er iets aan de verre
gaande autonomie van de verzor
gingstehuizen moet veranderen. „Ik
heb de indruk dat besturen van
andere grote gemeenten wel bereid
zijn zware delegaties naar CRM af
te vaardigen om dit aan te kaar
ten," aldus mevrouw Glastra.
Indicatiecommissie
Mevrouw Glastra levert in haar no
titie ook nog kritiek op de wijze,
waarop wordt vastgesteld hoe ur
gent de plaatsing van een bejaarde
in een verzorgingstehuis is. Dit doet
de al eerder genoemde „indicatie
commissie". Wanneer een bejaarde
te kennen heeft gegeven ln een ver
zorgingstehuis te willen, worden
hem zo'n 140 vragen voorgelegd.
Veel van deze vragen zijn echter
volgens mevrouw Glastra onnodig
of gewoon verkeerd gesteld.
Zo zullen maar weinig mensen rond
uit „ja" antwoorden op de vraag
„Bent u eenzaam?". En: Wanneer
kan iemand niet koken?, zoals de
indicatiecommissie verlangt te we
ten. Iemand, die nooit zin in koken
heeft gehad of de man. die tot aan
de dood van zijn vrouw nooit ge
kookt heeft? Ook telt bijvoorbeeld
de leeftijd niet mee bij de beoorde
ling van iemands urgentie. En dat
wordt door veel bejaarden van een
erg hoge leeftijd, die wel gezond
zijn. maar er doodeenvoudig geen
zin meer in hebben hun huishouden
te verzorgen, onbegrijpelijk ge
vonden.
Compromis
Er heeft zich al meermalen in de
Haagse gemeenteraad een botsing
tussen de PvdA en het CDA voorge
daan. wanneer het gemeentelijk
welzijnsbeleid, in casu het bejaar
denbeleid ter sprake kwam. Er ont
stond bij die gelegenheden de wel
haast traditionele discussie over
het particulier initiatief op dit ge
bied. door de PvdA verfoeid en door
het CDA innig gekoesterd.
Mevrouw Glastra heeft getracht
een compromis tussen de opvattin
gen van haar partij en die van het
CDA te vinden om een wat bredere
steun voor haar voorstellen te krij
gen. Dit is van belang, nu de ge
meenteraad binnenkort gaat praten
over nieuwe verordeningen inzake
de bejaardenhuisvesting. Er zou
een soort bemiddelingscommissie
tussen de indicatiecommissie en de
verzorgingstehuizen moeten wor
den ingesteld, stelt zij voor. De au
tonomie van de tehuizen wordt dan
niet echt aangetast, maar de scha
delijke gevolgen ervan kunnen wel
aangepakt worden.
Er bestaat al een soort bemidde
lingsorgaan, maar dat werkt slecht,
doordat maar een deel van de ver
zorgingstehuizen is aangesloten.
Om de bemiddeling werkelijk goed
te kunnen doen, „is een onafhanke
lijk, goed controleerbaar, door de
gemeente gesubsidieerd instituut
nodig." schrijft mevrouw Glastra.
Hierin zouden naast de tehuizen
ook de bejaarden zelf (vla de bejaar
denbonden) en gemeenteraadsle
den vertegenwoordigd moeten zijn.
In het kort luiden nog enkele ande
re wensen in de notitie:
Onderzocht moet worden, met
behulp van de bejaardenbonden,
hoe bejaarden willen wonen.
Gecontroleerd moet worden of
bejaardenwoningen en voor bejaar
den geschikte woningen wel bij de
gemeente gemeld worden,
Nodig is een centrale instelling
voor de aanvullende zorg bij de be
jaarde thuis.
En nodig is een verordening
„leefklimaat" verzorgingstehuizen
en verpleegtehuizen.
it dat
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Als eerste gro
te gemeente ln ons land gaat
Den Haag over op het plaat
sen van bakken waarin af
valglas gedeponeerd kan wor
den. Deze week nog start de
reinigingsdienst met de ver
spreiding van 100 van deze
speciaal geconstrueerde bak
ken, die bij voorkeur dicht bij
winkelcentra zullen worden
neergezet.
Van het afvalglas. zoals lege flessen
en potten, wordt ln de glasfabriek
weer nieuw glas gemaakt. Zonder
kwaliteitsverlies kan er van de glas
scherven weer nieuw verpakkings-
gla, worden gemaakt Naast een
energiebesparing van ongeveer vijf
tien procent levert dit ook een bespa
ring op aan grondstoffen, zoals zand.
kalksteen en soda
In andere gemeenten is gebleken dat
Oet neerzetten van bakken bij win
kels het meeste succes heeft BIJ de
keuze van de standplaatsen is er van
uitgegaan dat de gele glasbakken zo
min mogelijk hinder mogen veroorza
ken voor bewoners en voor het
verkeer.
De honderd bakken worden voorlo
pig op proef neergezet op de gekozen
plaatsen In overleg met de wijkorga-
Qisaties zal ln de praktijk worden
bekeken of er bakken bij moeten ko
men of moeten worden verplaatst.
De glasbakken worden gemiddeld
één keer per week met behulp van
een kraanwagen geleegd door de fir
ma Maltha, die de bakken aan de
gemeente verhuurd voor 600 gulden
per jaar De firma brengt het glas
naar de verwerkende fabriek ln
Schiedam
Rendabel
Van al het afval dat de reinigings
dienst per Jaar ophaalt, bestaat onge-
De gele glasoakken nog opgesteld op
veer één-achtste, ofwel twee miljoen
kilo. uit glas. Wanneer de bewoners 40
tot 50 procent van hun lege flessen en
potten in de bakken deponeren kan
de speciale glasafhaaldienst als ren
dabel worden beschouwd. Daarbij is
van belang dat de hoeveelheid te ver
branden huisvuil wordt terugge
bracht. Door de snel groeiende
stroom afval kunnen ln Den Haag.
maar ook in de rest van Zuid-Hol
land. de vuilverbrandingsinstallaties
het niet meer aan.
het terrein van de gemeentereiniging.
In ongeveer 300 gemeenten in Neder
land staan al glasbakken. Een gerich
te proef van het ministerie van volks
gezondheid en milieuhygiëne in
Noord-Brabant, die nu een Jaar loopt,
is volgens een woordvoerder succes
vol. In de 71 in het proefgebied gele
gen gemeenten gooiden de Braban
ders gemiddeld 34 procent van hun
overtollig glas in de bakken en dit
percentage loopt op. Bij de proef ging
men uit van één bak op ongeveer 2000
inwoners. In Den Haag start ro«»n dus
met één bak voor circa 4000 mensen,
bekeken zal worden of het aantal
bakken moet worden verhoogd.
De glasverwerkende industrie is in
staat een percentage van 50 procent
van het glasafval moeiteloos ln nieuw
verpakkingsglas te verwerken Daar
na zal het glas op kleur moeten wor
den gescheiden, hetgeen een nieuw
procédé vereist. In landen als West-
Duitsland, Zwitserland. Oostenrijk
en Engeland is men hier reeds mee
bezig
hoof
richt<
n Oo
Het PvdA-raadslid mevrouw Glastra-Nijveld.