Computer rangeert in Kijfhoek
Tekening van een
Trouw
Commentaar
er zijn ook ongehuwde vaders
onbeantwoorde vragen (1)
jpbeantwoorde vragen (2)
pri
Spoormensen hoeven op modern spoorwegcomplex niet meer te 'sloffen'
thtischer en Porter ontslaat 50 man
sabel
gevoelige stoep
liz en jim
gouden prijs
het beste
NDEROAG 24 JANUARI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Ro
van
ongi
am: s een regering een belangrijk
1 zit (luit neemt, is zij meestal wel zo
endelijk uit te leggen wat haar
cen artoe heeft gebracht. Wie het
Rot sluit op zichzelf veroordeelt, is
pen gedwongen te trachten de ar-
jani menten d'e tot het besluit heb-
uari, i geleid, te weerleggen,
i. Vei
Sowjet-Unie bespaart ons die
eite. Voor het monddood ma-
van Sacharow, de belangrijk-
woordvoerder van de dissiden-
zullen niet veel steekhouden-
,d argumenten worden aange-
j na rd dan zijn „anti-Sowjet-agita-
eent' en dito „propaganda". Een
»pger at die zijn burgers straft omdat
£ger ^un monc* opendoen, staat wel
jank zwak- En dus is het uiterst
leme ivoudig Sacharows verbanning
id inider meer te veroordelen.
ar een nare bijsmaak laat dat
achter. Want waarom heeft de
p yjet-Unie het gedaan? En waar
af in ^u'St nu^ ^et z^n vra8en waar-
Talr slechts gespeculeerd kan wor-
shoï bij gebrek aan enige openheid
ht g de Sowjet-autoriteiten.
ig in
Oo okkend aan de verbanning van
gaat harow is niet het feit dat de
is opjet-Unie een man met afwij-
ker de ideeën alleen en uitsluitend
rom naar een afgelegen oord
irt, waar hij zijn functie als
and 4kel naar de buitenwereld niet
Thel:r kan vervullen. Al enkele
ess t '"den 's de geheime dienst
een B bezig Moskou schoon te ve
ie be om te voorkomen dat de
- ^"mpische Spelen van deze zo-
uitlopen op een ongewenste
moeting tussen Russische an-
sdenkenden en westerse sport-
lieden, journalisten en toeristen.
De actie tegen Sacharow is eerder
het sein voor de laatste fase van
deze schoonmaak dan het start
schot. Schokkend is wel dat het
juist Sacharow betreft en dat het
juist nu gebeurt.
Het Westen reageerde veront
waardigd op processen tegen be
kende dissidenten als Orlow en
Sjtsjaranksi, op de duidelijk ver
valste beschuldigingen tegen de
Joodse arts Stern, op de uitwijzing
of beroving van de Russische na
tionaliteit van geleerden en kun
stenaars. Maar altijd was daar nog
Andrej Sacharow. Voor sommigen
bewezen zijn activiteiten dat het
nog niet geheel mis was met de
mensenrechten in de Sowjet-Unie
een soort alibi-functie; anderen
zagen in hem bij uitstek de rugge-
graat van het verzet in de Sowjet-
Unie tegen een ondemocratisch
bestel. Aan dat alles is radicaal een
eind gemaakt. Na Sacharow is nie
mand meer veilig; de bescherming
van bekendheid in de buitenwereld
blijkt slechts te werken zolang het
Kremlin dat toestaat.
En waarom juist nu? Zonder dat
dit ooit in dit ver band is uitgespro
ken, mag worden aangenomen dat
de Sowjet-Unie hecht aan een zo
redelijk mogelijke verhouding met
de Verenigde Staten en West-Eu
ropa, aan het doorgaan van de
Olympische Spelen als mooi spek
takel zonder al te veel smetten, en
aan een situatie in het eigen land
waarin, zoals Amnesty Internatio
nal het vorig jaar uitdrukte, „wie
zwijgt mag meepraten"
k. ,.A
de le
reger1
ij se
schri;
ury 1
Fr
vai|
polit
in
etici.
hij
vai
1 Am,
na
K
25. Ti
tieve
lelijk lijkt de veronderstelling
n alweer, bij gebrek aan offi-
argumenten moeten we er
slag naar slaan dat de Sow-
SeFrUnie weinig kans ziet op een
etering van de verhouding met
herenigde Staten nu de verkie-
[scampagne daar steeds meer
nt te lijken op een wedstrijd in
beradenheid jegens de slechte
polissen. Bewapeningskwesties aan
wer e zijden, het touwtrekken in
/N over sancties tegen Iran en
nvasie van Russische troepen
fghanistan hebben het klimaat
goed bedorven,
'olijk lijkt vervolgens de veron-
telling dat het Kremlin West
opa aanzienlijk minder belang-
vindt dan de Verenigde Sta-
y Met een weloverwogen tac-
e bei1 beleid zouden de Russen heb-
kunnen proberen een wig te
ven tussen de Verenigde Sta-
Canada en mogelijk Engeland
zijds en Frankrijk. West-
rA» Island en Japan anzerzijds. De
|otenheid van het westerse
t begon de laatste weken wat
tjes te vertonen. Maar Sacha-
verbanning werd zelfs de
isen te veel, zoals de Russen
den lijve ondervonden toen
ac gisteren zijn bezoek aan
kou voortijdig afbrak. De
s op een gezamenlijke westerse
s. 180ptie is nu groter dan tevoren.
olsbef0''^ tensl°tte de veron-
op if1,c"'ng dat de machthebbers in
Een groep wagons wordt „geheuveld" om in een andere trein te worden opgenomen.
de Sowjet-Unie meer hechten aan
rust in het binnenland dan aan het
doorgaan van de Spelen. Want ook
al is het nu allerminst zeker dat een
belangrijk aantal landen wegblijft
en dat het dan ook nog landen
zijn die in Moskou kans op een
medaille zouden maken de dis
cussie over dit verbroederend fes
tijn heeft er in elk geval een di
mensie bij gekregen. Jarenlang
hebben Ruslands dissidenten ge
pleit voor een boycot van de Spe
len wegens schending van de men
senrechten. Het sprak niet aan.
Pas Afghanistan maakte de tongen
los en Sacharow brengt daar nu de
kwestie van de mensenrechten
toch nog bij.
Maar de vraag blijft dan waarom
het Kremlin zó hecht aan volgzame
en zwijgzame onderdanen. Begint
de kleine beweging der dissidenten
dan toch wortel te schieten? Vreest
het Kremlin als gevolg van de
economische problemen een ma
laise-stemming onder de bevolking
waarin de stem van Sacharow kan
werken als een vonk in het kruit
vat? Of is het allemaal slechts de
arrogantie van de macht?
Het zijn vragen die alleen het
Kremlin kan beantwoorden. Maar
wie gewend is zijn onderdanen
voor het stellen van zulk soort
vragen te verbannen of gevangen
te zetten, is doorgaans weinig ge
neigd ongevraagd een antwoord te
geven.
door Barend Mensen
ZWIJNDRECHT Op het
nieuwe NS-rangeerterrein
Kijfhoek tussen Rotterdam
en Dordrecht wordt sinds zon
dag doorlopend „geheuveld",
maar niet meer met de hand
„gesloft". Dit lijkt op een op
gave voor een cryptogram.
Heuvelen betekent in het vak
jargon van de spoormensen
echter niets meer dan wagons
van een hoogte af te laten
rollen en zodanig met de wis
sels te manipuleren dat ze
precies op het spoor terecht
komen waarop een nieuwe
trein wordt samengesteld.
Om te voorkomen dat ze op hol slaan
moeten ze af en toe worden afgeremd.
Dit nu wordt sloffen genoemd Op de
rangeerterreinen van de zes „beheer-
spunten voor het goederenvervoer"
die de Nederlandse Spoorwegen op
verschillende plaatsen in het land
hebben, sloffen de rangeerders zelf
Op Kijfhoek is de taak van de ..slof
fer" overgenomen door een compu
tersysteem dat railluchtremmen aan
zet zodra het opmerkt dat een naar
zijn plaats gedirigeerde goederenwa
gon zich te snel wil gaan bewegen.
Dit is niet het enige automatisme bij
het rangeren op Kijfhoek. Op dit ul
tramoderne werkterrein, waarop ze
ventig kilometer rails ligt en dat dan
ook een oppervlakte van 225 hectaren
in beslag neemt, voltrekt het hele
proces zich automatisch. Het is dan
ook niet te vergelijken met het oude
rangeerterrein IJsselmonde in Rot
terdam. dat onlangs is afgedankt na
meer dan negentig jaar zijn onmisba-
Jfe,*
'5
Jv.t
Rangeren komt nu in hoofdzaak neer op het indrukken van
knoppen.
Wagons op weg naar de verdeelsporen.
re diensten aan het goederenvervoer
te hebben bewezen.
Computers
Het geautomatiseerde heuvelsys
teem. zoals het wordt genoemd,
wordt op Kijfhoek gestuurd door
twee computers. De ene verzamelt en
verstrekt alle informatie die de pro
cesleiders nodig hebben. Hij is gekop
peld aan de computer in Utrecht die
alle gegevens over bestemming, her
komst. lading en route van de waar
ook in Nederland rijdende zestiendui
zend goederenwagons in zijn geheu
gen houdt. Voortdurend controleert
hij of aan alle eisen wordt voldaan om
het proces van het uiteenrafelen van
een trein en het op de juiste verdeel
sporen (zesendertig in getal 1 brengen
van de wagons waaruit andere trei
nen worden samengesteld, snel en
feilloos te laten verlopen
De tweede computer bestuurt het ei
genlijke rangeerproces met alles wat
daaraan vast zit. zoals de bediening
van de honderden wissels en het af
remmen Om dat laatste foutloos te
laten gebeuren meet hij als de wagon
de heuvel afrolt, het gewicht, de snel
heid, de afstand tot de voorgaande
wagon en de windsnelheid. Het resul
taat van dit alles is dat de wagon
precies op de juiste plaats, dus vlak
achter zijn voorganger, tot stilstand
komt Het enige handwerk op dit
rangeerterrein lijkt nog te bestaan uit
het aankoppelen van de wagons.
Tekeningen, bi| voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859. 1000 AW Amster
dam Naam en adres aan de achterzi|de
vermelden Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
0. Aqf
etensi^HEM ,ANP' Fischer en Por- landse verkooporganisatie blijft wel
meJ een Amerikaanse fabrikant van bestaan,
eer d»^" en regelapparatuur, stopt met Het bedrijft noemt als oorzaak voor
at ènLNederlandse produktiebedrijf in de stopzetting de economische terug-
n Nat^ern Daardoor is ontslag aange- gang en de aanhoudende verminde-
(bestpgd voor 50 mensen. De Neder- ring van de export,
ijs
Honderd jaar geleden al zag men in
dat het te veel werk en brandstof
kostte om treinen wagon voor wagon
met een locomotief te rangeren. Het
heuvelsysteem, waarvoor de zwaarte
kracht gratis energie levert, heeft
men vanzelfsprekend ook op Kijf
hoek niet. laten varen. Maar voor de
rest gaat alles anders, sneller vooral
en desondanks met een zeer hoge
veiligheidsgraad. Het oude rangeer
terrein IJsselmonde en de vijf ran
geergelegenheden die er in de loop
van de tijd in het Rotterdamse ge
bied aan werden toegevoegd, stonden
voor de verwerking van 23 procent
van het totale aantal rijdende goede
renwagons in Nederland. Dit kwam
neer op 2100 wagons per etmaal, bij
na honderd per uur en met pieken
van driehonderd per uur. De nood
zaak om op een groot, centraal ter
rein het rangeerproces met geavan
ceerde technieken te versnellen'deed
zich dan ook steeds sterker voelen
Zwaartekracht
Met Kijfhoek is nu een centrum ge
creëerd dat vooruitloopt op de ont
wikkelingen die voor de Jaren tachtig
worden voorzien. Dat er hier om de
twaalf seconden een wagon de heuvel
af kan rollen en dat het met die
frequentie toch mogelijk is het ge
compliceerde wisselstelsel snel en
veilig te laten reageren mag van grote
betekenis zijn voor het goederenver
voer in eigen land. Kijfhoek gaat ook
in Europees verband een belangrijke
rol spelen Het nieuwe rangeerterrein
te zien als zuster van de hoofdknoop
punten in het internationale goede
renvervoer zoals Maschen bij Ham
burg. Muttenz bij Bazel en Villeneuf
St Georges bij Parijs
Sloffer weg
Dag Nederland, we gaan overzee!
De geautomatiseerde opzet van Kijf
hoek heeft oude functies doen ver
dwijnen De sloffer bijvoorbeeld
heeft, zoals gezegd, het veld moeten
ruimen. Daar staat tegenover dat
veel nieuw werk moet worden ver
richt om dit drukke continubedrijf
als een horloge te laten lopen. Op
Kijfhoek werken zo'n tweehonderd
mensen Het merendeel is specialist
Velen van hen zorgen voor de veilig
heid, vooral wat betreft het vervoer
van gevaarlike stoffen Daarvoor gel
den bij NS al strenge voorschriften,
maar voor Kijfhoek zijn nog extra
voorzieningen getroffen
Zwijndrecht, en Heerjansdam. de ge
meenten waarbinnen Kijfhoek is ge
legen, hebben desondanks geweigerd
hinderwetvergunningen af te geven
omdat zij toch nog bepaalde gevaren
zagen. Na beroep van NS hebben ge
deputeerde staten van Zuid-Holland
toch voor vergunning gezorgd
Vrachtautocentrum
De mogelijkheid bestaat intussen dat
aan dit NS-complex een groot cen
trum voor het autogoederenvervoer
wordt verbonden Het ministerie van
Verkeer en waterstaat laat daarvoor
een onderzoek verrichten waarvan de
coördinatie is opgedragen aan de ku-
mers.van koophandel van Rotterdam
en Dordrecht, de organisatie van het
beroepsgoederenvervoer over de weg.
de Rotterdamse expediteurs en het
Vrachtautocentrum Het zou een in
temationaal project moeten worden
met werkgelegenheid voor vijfdui
zend mensen
Na een aanvankelijke aarzeling tonen
de expediteurs, vooral de Rotterdam
se. nu veel Interesse voor dit mlljoe-
nenprojeet De gemeente Zwijn
drecht kijkt ook hier echter met een
bezorgd oog tegenaan, omdat zij
voorziet dat zij met veel van de ver
keersdrukte van Rotterdam zal wor
den opgescheept zonder dat zij. wat
werkgelegenheid betreft, zelf veel
profijt van het vervoerscentrum zal
hebben. De ruimte (er is 70 hectare
voor nodig) is echter beschikbaar en
er schijnen voor de verwerkelijking
van het plan geen noemenswaardige
wettelijke belemmeringen te
bestaan
Dat er mannen en vrouwen zijn
die een huwelijk niet aandurven,
misschien omdat ze al een mis
lukt huwelijk achter de rug heb
ben of er zoveel om zich heen
hebben zien mislukken, of mis
schien omdat ze de daaruit voort
vloeiende verplichtingen niet
denken aan te kunnen of gewoon
niet willen, is geen nieuws. Dat er
vrouwen én mannen zijn die
evengoed wèl graag een kind wil
len grootbrengen, is geen wonder.
Dat er moeders zijn die zodoende
wel een kind hebben, maar wel
bewust geen echtgenoot en zelfs
geen vaste relbtie met de vader
van het kind (de BOM-groep bij
voorbeeld, de Bewust Ongehuw
de Moeders) mag bekend worden
verondersteld. Dat er ook zulke
vaders zijn die volgens een voor
opgezet plan alleen voor hun
kind zorgen, is minder bekend.
Voor de vrouw die wel een kind.
maar niet de vader wil. zijn er
betrekkelijk weinig problemen;
vindt ze een partner, dan zitten er
voor hem geen consequenties
aan vrouw en kind vast. Maar
waar vindt een man die alleen
maar vader wil worden, een
vrouw die alle moeite van het
dragen en krijgen van een kind
op zich wil nemen om haar baby
dan meteen weer af te staan? In
het feministisch maandblad Op
zij zijn twee van zulke mensen
geportretteerd: een man die een
vrouw bereid vond voor hem een
kind te krijgen, en een vrouw die
haar (tweede) kind aan een goede
vriend afstond. Beiden weten ze
heel precies waarom ze zo en niet
anders gehandeld hebben De
man wiens ouders en zusje in de
oorlog omkwamen, zat op z'n
tiende al in een weeshuis en ging
daarna van pleeggezin naar
pleeggezin, waar hij veelvuldig
ruzies tussen ouders en kinderen,
maar vooral tussen de ouders on
derling meemaakte. Hij wist toen
al zeker, vertelt hij in Opzij, dat
hij nooit zo zou willen leven: ..Die
sleur zou ik niet aankunnen en
ook niet, dat je altijd in alles
rekening met die ander moet
houden. Kinderen wilde ik toen
al wel, al was het een huis vol.
Maar dan voor mij alleen." De
ouders van het meisje dat de
moeder van zijn zoon werd, zorg
den met hun dochter een half
jaar voor de baby en daarna
kwam het kind volgens afspraak
bij de vader. De jongen is nu acht
jaar en alles gaat goed; hij vraagt
niet naar zijn moeder en ziet haar
ook nooit. Volgens de vader trekt
een kind trouwens altijd naar de
gene die hem liefde en aandacht
geeft. En die vaders die alleen "s
avonds hun kind even naar bed
brengen, „die weten niet wat ze
missen. Bij mij staat mijn
kind voorop en dan de rest."
De vrouw uit Opzij wilde na haar
scheiding wel graag een tweede
kind krijgen, maar omdat ze de
kost voor haar en haar zoon
moest verdienen en bovendien
studeerde, zou de opvoeding van
een tweede haar te veel worden.
Ze praatte erover met haar beste
vriend, raakte van hem in ver
wachting en gaf het meisje aan
de alleenwonende vriend die
graag een kind wilde opvoeden
Samenwonen? „We moeten er al
lebei niet aan denken, het zou
onze relatie verstikken." Adoptie
vindt ze iets heel anders ..Om
het kind dat je zo lang bij je
gedragen hebt af te staan aan
iemand die Je helemaal niet kent.
het nooit meer te zien. dat iijkt
me vreselijk. Ik kan mijn dochter
tenminste nog volgen, ze komt af
en toe logeren, ik weet bij wie ze
is en hoe het met haar gaat
Hoewel de omgeving hun stand
punt niet deelt („hij is de held. ik
ben de slet") zijn de vader en de
moeder het eens een kind heeft
genoeg aan één vaste persoon in
zijn leven, bij wie het altijd te
recht kan.
In Parijs worden proeven geno
men met de trottoirs om het
blinden makkelijker te maken
alleen met een stok over straat
te gaan. De Place Edmond Ro
stand. een druk plein in het
Quartier Latin, is de eerste plek
waar een loopribbel in de stoep
is aangebracht, waaraan een
blinde kan voelen hoe hij goed
en veilig naar de oversteek
plaats komt.
De bonafide bonthandel houdt
zich keurig aan de afspraken om
geen bont te verkopen van in het
wild levende, vaak bedreigde of
zeldzame diersoorten, consta
teert 'Panda', het maandblad van
het Wereld Natuur Fonds Neder
land. tevreden. Maar toch kregen
redactieleden van het blad weer
een folder onder ogen. waarin een
bontjas van sabel werd aangebo
den In Europa is de sabelmai Ler
al lang uitgstorven; alleen in het
noorden van Azië komt hij nog
voor. maar ook daar is hij. dank
zij de jacht, duidelijk op zijn re
tour De sabelmarter ls trouwens
altijd zeldzaam geweest, zegt
Panda, en omdat ie nergens spe
ciaal gefokt wordt zoals vossen
en nertsen moet die aangebo
den bontjas wel van die zeldzame
dieren uit Noord-Azië zijn ge
maakt Wie de natuur een warm
hart toedraagt, kan dus maar één
ding doen. nipt.
Van de 395 jongetjes en 363 meis
jes. van wie tussen 13 november
en het eind van vorig jaar de
geboorte in de na de staking her-
verschenen Times werd aange
kondigd. blijken de meesten Jim
en Liz. James en Elizabeth dus. te
heten. Die namen zijn blijkbaar
onder het Times-lezende Britse
publiek erg populair, want ze
staan al zestien Jaar bovenaan de
in die krant gepubliceerde lijst
van namen Edward bleef, net als
het jaar daarvoor, een goede
tweede, maar veel meer ouders
kozen de naam Sarah voor hun
dochtertje als in 1978: toen stond
Sarah op de zesde plaats, nu op
de tweede
Het is maar de vraag of de acht
tienjarige Cheung Tat-Wah uit de
Chinese provincie Guangdong
zijn zestien gouden taels ooit in
handen krijgt Hij ls de eerlijke
winnaar van een quiz die een tv-
station in Hongkong heeft uitge
zonden Kijkers Cheung woont
dicht bij dt grens met Hongkong
konden schriftelijk meedoen
en van de veertigduizend inzen
ders werd Cheung de winnaar
Hoofdprijs een zwaard met zes
tien taels (oude Chinese munten'
van puur goud Een tael is mo
menteel zo n tweeduizend gulden
waard, zodat de Chinese jongen
recht heeft op zeker 32 000. Een
vervelende bijkomstigheid ls, dat
China de Import van goud ver
biedt en ook zijn onderdanen
geen goud laat bezitten Cheung
wil graag naar Hongkong om zijn
prijs in ontvangst te nemen en
die dan maar meteen in Chinees
geld of Hongkong-dollars om te
wisselen, maar het is lang niet
zeker of hij het land uit mag In
dat geval zal hij het geld overge
maakt krijgen, maar eer het zo
ver is kan het goud wel stukken
minder waard zijn
Het is altijd beroerd om te laten
merken dat je op een of andere
manier gehandicapt bent Vooral
als er niets van te zien is. laten
veel mensen het maar zo Maar
dat kan juist voor Jezelf faliekant
verkeerd uitpakken Een slecht
horende bij voorbeeld, die niet
goed begrijpt wat een ander zegt
en zomaar een (verkeerd» ant
woord geeft, kan al gauw het
stempel opgedrukt krijgen van
een beetje vreemd te zijn, „want
die zegt altijd van die rare din
gen" Zelfs voor een hulsbezoek
ster en informatrice van de Ne
derlandse Vereniging voor
Slechthorenden, geen vreemde
ling ln Jeruzalem, is zo'n contact
nog vaak moeilijk In het blad
Leeftijd zegt zo'n hulpverleen
ster. mevrouw Zuur-Wolters ..Je
aarzelt soms bij bejaarden of ze
nu dementeren of gewoon slecht
horen, omdat je soms zo'n gek
antwoord krijgt" Hoe vervelend
ook. toch maar laten merken dus
als er wat aan de hand Is Dat ls
op den duur voor alle partijen het
best
