Vakantie dit jaar stuk duurder
X
Zomer '80
Prijzen
30 procent
Structuur
Reisbureaus
Maatwerk
V erkeersbureau
Variabel
Autoreizen
Vergelijken
Bus-pendels
TROUWKWARTET19
door Dick Ringlever
aar et aantal, soms vinger-
i ikke, reisbrochures dat de
iatste maanden weer op
l balies is beland, is groter
in ooit tevoren. De reisor-
isaties blijken nogal op-
istisch te zijn over de
:islust van de Nederland
toerist. Bij de presenta-
ie van hun zomerprogram-
ia's hebben zij zich ook in
ie zin uitgelaten.
laar wat verwacht werd, ls uitge
heven. De traditionele run in de
cember en januari op de reisbu-
taus was aanmerkelijk minder
isaal dan andere jaren. Met
tzondering wellicht in de sector
»n de bungalows en appartemen-
n. Maar over de hele linie bleef
>ch de bekende, zich altijd rond
Kerst openbarende reiskoorts,
;perkt tot slechts een lichte ver-
>ging.
nnenmakers lijken nog wat te
len afwachten. Die tendens was
al merkbaar bij de winterrei-
I. Zaten vorige jaren vrijwel alle
reis en appartementen in
seuw- èn zongebieden rond de
stdagen vol, dit seizoen was er
lelal nog plaats genoeg.
idl var
-H. f reden daarvan laat zich slechts
toresk den. De hogere prijzen mede als
eten vol8 van de wederom gestegen
andstofkosten, zullen zeker een
hebben gespeeld. Veertien da-
n wegwezen is een prijzige zaak
worden. Maar de onevenwichti-
politieke toestand in de wereld
it ongetwijfeld eveneens in-
»ed gelden. De ervaring heeft
leerd, dat de vakantieganger ui-
it gevoelig is voor onrust.
>en zich een aantal jaren terug
litieke problemen voordeden in
kenland zakte het toerisme
Ijwel geheel in elkaar, het
kst bij de Nederlanders. Re-
rrjj nter deed zich hetzelfde voor in
■x anje. De Nederlandse toerist
rust en zekerheid. Met als ge-
dat wie nu nog moet kiezen
g royaal keus heeft. De krenten
1de programma's, die er normaal
al voor een groot deel uit had-
moeten zijn, zitten er nog
seds in.
|at dat aanbod betreft: dat ziet er
jaar toch weer wat anders uit
vorige jaren. Dat geldt na-
urlijk in de eerste plaats de prij-
n, die sterker zijn verhoogd dan
lk ander consumptie-artikel
k. Spanje spant daarbij duide-
tr 2 de kroon met verhogingen van
bureau tot 20 procent, maar met uit-
deters ook van zelfs 30 procent.
ir dit land zijn het niet alleen
brandstofkosten, die daartoe
•ben geleid. Grotere invloed
't de stijging van de kosten
>T^ het levensonderhoud (vrij for-
^^Èjiloonsverhogingen na de stakin-
van vorig jaar) gehad. Daar-
r^^Bor heeft Spanje vorig seizoen al
flinke aderlating moeten
en, waarvan andere Middel-
r>ures dse Zeelanden hebben geprofi-
;eiivoW»
urnofirt^hun beurt hebben die landen
komende zomer hun prijzen
éigens ook verhoogd. Zo zijn
Vakanties naar Griekenland
S 1:11(1(161,3 20 procent duurder ge
iden en naar Italië ruim 10
Kent.
anderszins echter verander-
1 de reisprogramma's. Opval-
;d is de aandacht, die aan sport
spel wordt besteed. Ook: de
®ars van bungalow en apparte-
Die was wel al jaren aan de
bureaus: hetzij begrippen, die nog
wel eens door elkaar worden
gehaald.
Daarom hier een korte vertaling.
Een touroperator (of in gewoon
Nederlands: een reisorganisatie)
er zijn er een kleine honderd
van in ons land is de fabrikant
van reizen. Dat wil zeggen, dat hij
de reizen samenstelt. Hij koopt de
bedden in hotels, bungalows of
appartementen in, sluit contrac
ten af met de vervoerder (bus.
schip, trein of vliegtuig), combi
neert dat tot een kant-en-klaar-
pakket en brengt dat op de markt.
Groten onder die organisaties zijn
Holland International, Christoffel,
Arke en Neckermann, maar dat
wil beslist niet zeggen, dat ande
ren in de kwaliteit van hun aan
bod daarvoor zouden onderdoen.
Soms is het tegendeel het geval,
ook wat de prijzen betreft. Wie een
zeer speciale vakantie wenst, doet
er soms zelfs beter aan een in een
bepaald land of bepaalde soort
reizen gespecialiseerde kleinere
touroperator te kiezen. Er zijn er
vele en het worden er elk Jaar
meer. Je zou die verhouding kun
nen vergelijken met supermark
ten en speciaalzaken.
Informatie over al die mogelijkhe
den krijgt men het best bij de
(goed gesorteerde) reisbureaus.
Dat zijn de wederverkopers of
reisagenten, die voor een provisie
van gemiddeld acht tot tien pro
cent de reizen van die grote tour
operators aan de man brengen.
Een goed reisbureau behoort alles
te weten over het totaal-aanbod.
Maar helaas is dat lang niet altijd
het geval. Veel bureaus hebben
lang niet alle produkten van de
reisorganisaties in huis. Dat geldt
bij voorbeeld voor de banken. Wel
iswaar slagen zij er via hun hon
derden kantoren in een opmerke
lijk groot aandeel van de verko
pen in handen te krijgen (zo'n 25
procent nu), maar dat wil niet zeg
gen, dat zij alles in huis hebben.
Ze verkopen de produkten van
maar een beperkt aantal tourope
rators. De kleinere specialisten
zijn er vaak niet bij. Wie een gewo
ne pakketreis wil, kan er wel te
recht. de méér vragende veelal
nauwelijks.
En wie nu helemaal individueel
weg wil, een op maat gemaakte
vakantie? Die kan ook best te
rade gaan bij dat „goed gesorteer
de reisbureau". Maar evengoed
(en vaak sneller) kan dat bij weer
andere gespecialiseerde bedrij
ven: de lucht- en scheepvaart
agenturen. Dat zijn kantoren, die
zich bezighouden met het boeken
van vlieg- en scheepsreizen. Wie
dus wil weten wat de goedkoopste
manier ls om per vliegtuig in New
York te komen of hoe hij het goed
koopste per schip naar Finland
komt. kan daar terecht. Als het
goed is hebben ze alles In de boe
ken. En veelal is het ook mogelijk
daar gelijk een op maat gemaakt
arrangement te laten samenstel
len. Dat geldt met name de vlieg
reizen. Wie bij voorbeeld een indi
viduele vliegvakantie naar Portu
gal wenst kan aan die vliegreis een
landarrangement laten plakken,
een zogenoemde „Ité". In alle ge
vallen is men daarmee voordeliger
uit dan wanneer men de vliegreis
boekt en zelf op onderdak uitgaat.
En die verkeersbureaus? Dat zijn
nationale organisaties van landen,
die er brood in zien Nederlandse
toeristen naar hun land te trek
ken. Zij geven Informatie over
vrijwel alle landsdelen, maar men
dient wél te bedenken, dat het hier
doorgaans om niet meer dan de
bekende foldertaai gaat.
Mooie foto's, lyrische beschrij
vingen, dét wél. Maar exacte infor
matie over arrangementen, hotel-
prijzen, vervoersmogelijkheden,
beschrijving van hotels vindt men
er vaak nauwelijks in. De uitzon
deringen daargelaten Er zijn er
een paar die het wél doen. De
Bondsrepubliek, België. Frank
rijk. Zwitserland. Groot-Brittan-
nië bij voorbeeld. Maar voor de
rest is het allemaal vrij pover.
Toch voor hen, die iets meer over
het land van bestemming willen
weten hieronder een lijst van de in
Nederland gevestigde verkeersbu
reaus:
België, Leidsepleln 7,1017 PR Am
sterdam, 020-251251/245953
Bulgarije, Leidsestraat 43, 1017
NV Amsterdam, 020-248431
Canada, Laan van Meerdervoort
96, 2517 AR Den Haag. 070-4G4400
Denemarken. Keizersgracht 518,
1017 EK Amsterdam. 020-226717
Duitsland. Spui 24, 1012 XA Am
sterdam. 020-241293/94/95
Finland. KI. Gartmanplantsoen
21, 1017 RP Amsterdam,
020-233059.
Frankrijk. Prinsengracht 670,1017
KX Amsterdam, 020-247534
Griekenland, Leidsestraat 13,1017
NS Amsterdam, 020-254212/13/14
Groot Brlttannlë. Leidsepleln 23,
1017 PS Amsterdam, 020-234667
Ierland, Helligeweg 14. 1012 XR
Amsterdam, 020-223101
Israël, Wijde Kapelsteeg 2, 1012
NS Amsterdam, 020-249642
Italië, Stadhouderskade 103, 1073
AW Amsterdam. 020-733264
Joegoslavië, Vijzelstraat 4, 1017
HK Amsterdam. 020-220483/84
Luxemburg, Kleverparkweg 44,
2023 CG Haarlem, 023-254707
Noorwegen, Leidsestraat 74, 1017
PD Amsterdam, 020-222545
Oostenrijk, Singel 464, 1017 AW
Amsterdam, 020-255933
Polen. Leidsestraat 64. 1017 PD
Amsterdam. 020-253570
Portugal. Keizersgracht 534, 1017
EK Amsterdam. 020-220097/98
Roemenië, KI. Gartmanplantsoen
17-19. 1017 RP Amsterdam. 020-
239044/233484
Spanje. Laan van Meerdervoort 8.
2517 AJ Den Haag, 070-465900
Verenigde Staten. Lange Voor
hout 102, 2514 EJ Den Haag U70-
624911
Sovjet Unie. Honthorststraat 42,
1017 DH Amsterdam. 020-798964
Tsjechoslowaklje. Leidsestraat 4.
1017 PH Amsterdam. 020-220101/
224889
Tunesië. Leidsestraat 61. 1017 NX
Amsterdam, 020-224971/72
Zuid Afrika. Leidsestraat 64-66,
1017 PD Amsterdam. 020-243007
Zweden. Laan Copes van Catten-
burch 131. 2585 EZ Den Haag. 070-
638919/20
Zwitserland. Koningsplein 11.
1017 BB Amsterdam. 020-222033
gang, maar nu blijkt, dat veel
touroperators daarvoor zelfs van
hotel-arrangementen afstappen.
Behalve dat het publiek meer vrij
heid in zijn vakantie wil, speelt
hier ook het vakantiebudget een
rol.
Dan is er nog een verschijnsel, dat
meer variatie wordt geboden in
vertrekdagen. Christoffel gaat het
verst met zijn variabele vliegva
kantie, een primeur voor de Ne
derlandse reiswereld.
Op bestemmingen waarop meer
dere vluchten per week worden
uitgevoerd, mag de klant zelf de
datum van de thuisreis bepalen
als de vakantieduur althans ten
minste zeven dagen bedraagt. In
sommige gevallen kan hij zelfs ter
plaatse nog uitmaken wanneer hij
naar huis wil.
Aan de hand van een tabel in de
brochure kan hij zelf uitrekenen
wat langer blijven kost en wat hij
met vroeger terugkeren uitspaart.
De klant krijgt bovendien de vrij
heid zelf een accommodatie uit te
kiezen, ook wanneer die niet in het
programma voorkomt. Hij kan
zo'n vlucht zelfs gebruiken als hij
bij kennissen onderdak gaat. In
dit geval moet hij dan wel (van de
Rijksluchtvaartdienst) de hotel
accommodatie betalen.
Maar daarvoor kan natuurlijk
als men er toch geen gebruik van
maakt het goedkoopste en een
voudigste dorpshotelletje worden
gekozen. Een soort veredelde cam-
pingvlucht dus, met dit verschil
dat zo'n vlucht met dorpshotel ver
van tevoren kan worden besteld
en een campingvlucht doorgaans
pas op het laatste moment (alléén
als de touroperator vliegtuigstoe-
len overhoudt).
Omdat brandstofprijzen het
zwaarst op vliegarrangementen
drukken, was voorspelbaar, dat
ook dit Jaar weer het aantal bus-,
trein- en eigen auto-arrangemen
ten zou worden vergroot.
Vooral die laatste springen er weer
uit. Geen enkele reisorganisatie
kan er meer omheen, want tenslot
te gaat nog steeds een kleine 70
procent van alle bultenlandgan-
gers per eigen autp op stap.
Port Bou. Boeken hiervoor ls al
leen mogelijk bij een van de deel
nemende reisorganisaties, die dan
wèl verplichten ook het landarran
gement te nemen. Alleen een re
tourtje Port Bou is dus niet moge
lijk.
Een volledig overzicht te geven
van wat de reismakers ook dit Jaar
weer op de toonbank hebben ge
legd, is in dit kort bestek een on
mogelijke zaak. In totaal loopt het
aantal brochures royaal over de
honderd, het aantal aanbiedingen
in de tienduizenden.
Daaruit te kiezen, zal voor velen
een moeilijke opgave zijn. Neem
er dus de tijd voor en beslis niet na
het doorbladeren van maar een
paar programma's. Best mogelijk,
dat er andere zijn, die aantrekke
lijker bestemmingen bieden en
wellicht goedkoper zijn.
Zeker nu de reisprljzen dit Jaar
vrij sterk zijn gestegen, is het zin
vol zoveel mogelijk informatie te
vergaren. Voor velen blijkt dat een
nogal moeilijke opgave.
Hoe de reiswereld in elkaar zit,
'.''kt maar bij weinigen bekend.
Touroperators, reisbureaus, lucht
vaartmaatschappijen en verkeers
Groeiend probleem voor de orga
nisaties is wel, dat steeds meer
vakantiegangers hun onderdak di
rect bij de verhuurder en niet via
de reisorganisatie reserveren,
soms aan de hand van de brochu
re. Voor een aantal touroperators
was dat aanleiding hun accommo
daties onder codenummer te ver
melden. Andere omzeilen het pro
bleem door eigen bungalowpar
ken op te richten. Ze zijn dan
meteen af van het overboeken
door verhuurders, wat toch nog
steeds jaarlijks voorkomt.
men spaart er wèl het vaak lange
wachten op de luchthaven mee
uit, want vrijwel alle touropera
tors komen de klant haast thuis
afhalen. Zo heeft Nederlands
grootste bustouroperator De Jong
Intratours niet minder dan 273
opstapplaatsen.
Vooral de jongeren blijken van dit
soort arrangementen gebruik te
•maken. Dat ze ter plaatse zelf
moeten uitmaken hoe ze hun da
gen doorbrengen is eerder een
voor- dan een nadeel. Anders ligt
dat bij ouderen, die eerder kiezen
voor een geheel verzorgde reis,
waarop ze veel zien. Ook in die
sector is het aantal aanbiedingen
dit Jaar groter geworden. Ze zijner
tot een Amerikaanse rondreis toe.
Wat de busreizen betreft: in de
reisprogramma's is dit jaar meer
plaats ingeruimd voor de zoge
naamde pendelreizen als alterna
tief voor de (duurdere) vliegreizen.
Niet alleen naar de vanouds be
kende busbestemmingen in Oos
tenrijk en Frankrijk, maar ook
naar Italië en Spanje (tot aan de
Costa Blanca). Soms direct, vaak
ook met nachtstops onderweg.
Die busarrangementen (de ene or
ganisatie noemt ze pendelreizen,
de andere budgetreizen) bestaan
uit de reis plus accommodatie (ap
partement, bungalow of hotel). Ze
zijn dus wezenlijk anders dan de
echte busvakanties, waarop de
bus tijdens de hele reis aanwezig
blijft.
Pendel- of budgetreizen zijn uit
sluitend bedoeld als een voordeli
ge vervanging van de vliegreis.
Nadeel is dat men er dikwijls lang
over doet, met nachtstops toch al
gauw tweemaal 24 uur (naar de
verdere bestemmingen). Maar
Diezelfde ontwikkeling naar meer
pendelen als vervanging van een
vliegreis doet zich voor bij het
spoor. Met ingang van 4 Juni gaat
bijvoorbeeld voor het eerst de Es-
pafta Expres rijden, een soort
Bergland Expres naar de zon.
De trein is gehuurd door een aan
tal reisorganisaties en rijdt binnen
twintig uur eenmaal per week
rechtstreeks van Den Haag naar
de Frans-Spaanse grensplaats
