Helpen in gezinnen gehandicapte
Tekening van een lezer
rouw
Commentaar
hou dat gezicht in de plooi
Landelijke vereniging van oppascentrales opgericht
en blaam
mpische spelen
[e"Ttere studieduur in 1980 mogelijk
Zes mensen flauw gevallen
bij verkoop kaarten Telebingo
zesling
hoed af
DAG 15 JANUARI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
isterf1
ngre
In
i$ fout alle lof van het CDA
schrijven aan de persoon van
ïcx Van Agt, maar het is ook
d van de weeromstuit de
ier met alle blaam op te sche-
'rincipieel denkende mensen
n dat te weten. Het is daar-
bazingwekkend toch, dat de
•werkgroep „Niet bij brood
i" de premier nagenoeg al-
verantwoordelijk stelt voor
:ij ziet als een beschadiging
t imago van het CDA als
(elijke democratische partij
ior „het aan lager wal raken
Ie Tweede Kamerfractie van
^DA".
werkgroep die zich zorgen
'end!1 over ^et P"nc'P'ë'e gehalte
i ra Ie Parl'J. is wel de laatste die
chügzorg aan slechts één persoon
'ternophangen. Als er te veel aan
'an* onsverheerlijking wordt ge-
in het CDA (en er is zeker
Ko
al niemand (de leden van het
et-Van Agt niet uitgezon-
duidelijk zijn wat het kabi-
- N iu precies besloten heeft ten
n van het subsidie aan het
,nds Olympisch Comité en
of niet meedoen aan de
in Moskou.
eerste plaats maakt het een
knullige indruk dat de minis-
klaarblijkelijk wel over
iken spreekt, maar het ant-
op de meest voor de hand
Ie vraag: „subsidiëren we
IOC eigenlijk wel en zo ja,
teveel geld?" zelfs na afloop
:t beraad nog niet bekend is.
buitenstaander denk je toch
flekeurig, dat als zovele hoog-
itsten in den lande zich over
raag buigen, de stukken en
Hosiers onder handbereik zul-
^iggen. De werkelijkheid is
fceinr'ijk anders en minder op za-
ijkntfheid en efficiency toegesne-
siektfan Je had verwacht en moe-
ar wiopen.
wa
fllmïinisterraad heeft nu besloten
flinkfcnderzoek in te stellen naar
ptwoord op die vraag (en in
■«van een positief antwoord de
^^idie in te trekken), maar ook
I mtwoord over de vraag:
|f doen in Moskou of niet?"
ie laten aan het NOC. Afge-
O'an alle hierboven genoemde
sche bezwaren: hier is toch
plaats voor wat principiële
ikeningen.
eerste plaats ontloopt de
ng op deze manier zelf een
TOcfcing >n wat toch vooral een
!Ste l^ke zaak is (hoe reageren wij
:itaünd °P de 'nva' 'n Afghani-
i en in de tweede plaats wordt
ph wel heel onhandig omge-
J8en met de beginselen van de
lie-politiek, zoals die zich in
inge reeks van jaren in Ne-
hebben gevormd.
reden toe, dat gevaar te onderken
nen) dan is dit een cultus die in
laatste instantie wordt gedragen
door de leden van het CDA zelf.
Hooguit zou men kunnen vaststel
len dat de premier zich het applaus
meer of minder welgevallig laat
aanleunen.
Oud-ARP-voorzitter Veerman
heeft zich eens de grap laten ont
vallen, dat in de letters CDA de
„a" slechts staat voor het woord
„applaus". Dat klinkt wat bitter,
maar overigens slaat die grap min
der op de partij dan op de leden en
de aanhang terug.
En zo hoort het ook. De leden
maken het beeld van het CDA.
Als zij vinden dat met applaus kan
worden volstaan, dan zegt dat
meer over het CDA en de daarbij
behorende politiek, dan over de
persoon van premier Van Agt.
door Cisca Dresselhuys
UTRECHT Ouders die een gehandicapt kind hebben dat ze
thuis verzorgen, komen maar al te vaak niet of nauwelijks toe
aan een beetje ontspanning. Uitgaan is er meestal niet bij. en
zelfs zo iets gewoons als samen nieuwe kleren kopen, komt er
niet van. Er moet altijd iemand thuis zijn om het gehandicap
te kind te helpen.
c in<
d hel
EIUWI
at
«h
ieke
o ls tri I
elangrijkste beginsel is, dat
jgering geld beschikbaar stelt
£en aantal taken die zij nodig
vindt, maar de subsidie-ontvanger
de vrijheid laat om de eigen huis
houding in te richten. Het christe
lijk onderwijs bijvoorbeeld wordt
gesubsidieerd, maar terecht hou
den de subsidie-ontvangende in
stanties vast aan de vrijheid van
richting én inrichting.
Toen een paar jaar geleden in het
Holland Festival een aantal nogal
politiek geladen manifestaties wa
ren geprogrammeerd, werd van uit
de Tweede Kamer aangedrongen
op intrekking van de subsidies
voor die manifestaties. Minister
Klompé heeft dat toen, terecht en
heel principieel, geweigerd.
De onvermijdelijke consequenties
van een rigoureus en naar subjec
tief welgevallen open- en dicht
draaien van de subsidiekraan is
alleen maar een ongewenste ver
sterking van de macht van de over
heid over de burgers. Wat blijft er
zo over van de soevereiniteit in
eigen kring? Diezelfde redenering
past nu ten opzichte van het NOC.
Eens in de vier jaar komen ama
teur-sportlieden ergens op de we
reld bijeen om uit te maken wie
van de besten de allerbesten zijn;
de overheid vindt het kennelijk
een nationaal belang dat Neder
land daaraan meedoet en geeft het
NOC daarom een bescheiden bij
drage om de besten en de braaf
sten uit Nederland te selecteren.
Aan alle voorwaarden voor dat
subsidie zijn tot nu toe voldaan: de
spelen gaan door en het NOC
selecteert en zendt uit. Wat voor
schade moet het NOC in de voort
gang van zijn werk nu plotseling
lijden voor een politieke beslis
sing, die de regering zelf niet wil
nemen en waartoe het NOC niet
geroepen is en dat alleen op grond
van de Russische inval in Afgha
nistan, terwijl het probleem van de
mensenrechten in Rusland, dat wij
al jaren kennen, nooit aanleiding
heeft gevormd tot een al of niet
goed voorbereide besluitvorming
in de ministerraad?
Het gaat niet om een enkel huisgezin,
maar om grote aantallen: er zijn on
geveer 30.000 Nederlandse gezinnen,
waar thuis een lichamelijk gehandi
capt kind verzorgd wordt, en zo'n
12 000 gezinnen waar een zwaar gees
telijk gehandicapt kind thuis woont.
Om al deze ouders toch de mogelijk
heid te bieden er eens samen „tussen
uit" te gaan, hetzij voor een avondje-
uit, hetzij voor een lang weekend, zijn
de afgelopen tijd in veertig plaatsen
in ons land zogenaamde oppascentra
les in het leven geroepen. Vrijwilli
gers komen dan die avond of dat
weekeinde oppassen op het gehandi
capte kind.
Het algelopen weekend is in Utrecht
de Landelijke Vereniging van Oppas
centrales voor gehandicapten opge
richt. Het initiatief is genomen door
de Landelijke Stichting Werkwinkel,
die zich bezig houdt met het opzetten
en coördineren van allerlei soorten
vrijwilligerswerk.
Het idee voor deze oppascentrales
sloeg erg aan, zodat er in twee jaar
tijd veertig van dergelijke instellin
gen konden worden opgericht. Daar
zijn tussen de twee- en de drieduizend
vrijwilligers bij betrokken.
Weinig steun
Nu in verschillende plaatsen de op
pascentrales al een tijdje draaien,
blijkt hoe weinig steun ouders krij
gen die een lichamelijk of geestelijk
gehandicapt kipd thuis willen of moe
ten houden. Naar mate de centrales
langer bestaan, laten de ouders, die er
gebruik van maken, blijken, dat ze
naast oppas ook behoefte hebben aan
andere praktische steun. Bij voor
beeld aan iemand, die met hun kind
komt spelen of aan iemand, die wat
hulp biedt bij het naaien van aange
paste kleren. In de praktijk zijn er al
heel wat „vastere" relaties uit deze
oppasdiensten gegroeid: men trekt er
samen op uit. gaat eens samen met de
ouders en het kind naar de dierentuin
of iets dergelijks.
Elke vrijwilliger heeft zijn of haar
vaste adressen. Het is niet zo, dat er
iedere keer een nieuw gezicht in zo'n
hulsgezin verschijnt; men hecht er
Juist veel waarde aan om een vast
contact te laten ontstaan tussen de
gehandicapte en de vrijwilliger.
Om vrijwilliger te kunnen worden bij
een oppascentrale hoeft iemand niet
aan veel eisen te voldoen. De enige
voorwaarde ls. dat de vrijwilligers ou
der zijn dan achttien Jaar. Omdat het
hier toch in veel gevallen om wat
moeilijker gevallen gaat. vindt men
het niet juist dit werk te laten doen
door tieners van dertien of veertien
Jaar. In de praktijk blijken zich vaak
ex-verpleegsters, studenten pedago
gie, of ouders die zelf een gehandi
capt kind hebben of hebben gehad
aan te melden voor het oppaswerk.
Aan de gehandicapten worden geen
eisen gesteld, niet wat betreft leeftijd
(men kan net zo goed oppas vragen
voor een volwassen gehandicapte als
voor een kind) en ook niet wat betreft
de handicap. Binnen de centrale
wordt gezocht naar een vrijwilliger,
die een bepaalde handicap „aankan".
Wel moeten de ouders of familieleden
van de gehandicapte WA verzekerd
zijn, waardoor de vrijwilliger tijdens
zijn werk verzekerd is tegen eventue
le ongelukjes.
Thuis oppassen bij een gehandicapte vrijwilligerwerk
Vergoeding
Op uitdrukkelijk verzoek van de ou
ders krijgen de vrijwilligers een
bescheiden vergoeding, die meest
al anderhalve gulden per uur be
draagt (een tientje voor een hele dag.
en 25 gulden voor een weekeinde).
Deze bedragen staan niet vast; de
meeste vrijwilligers hoeven dat geld
eigenlijk helemaal niet. Een gezin dat
financieel moeilijk zit, hoeft zich dus
niet te laten weerhouden de oppas
centrale om hulp te vragen
Kinderpostzegelwerk
Nicolette de Boer, die namens Werk
winkel het project begeleidt, zegt dat
de pas opgerichte landelijke Vereni
ging, als belangrijk doel zal hebben,
geld voor het werk in te zamelen. „In
november van dit jaar loopt de gelde
lijke steun af. die wij drie jaar lang
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859. 1000 AW Amster
dam Naam en adres aan de achterzijde
vermelden Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
tze parlementsredactie
AG Universiteiten of ho
llen die dat willen, kunnen al in
(udiejaar 1980-'81 beginnen met
>ering van een kortere studie-
Dlt volgt uit het wetsontwerp
jle zogeheten twee-fasenstruc-
•aarmee de ministerraad vorige
ijdag akkoord is gegaan.
i ls om deze structuur in 1981
over de gehele linie in te voeren. Op
het ogenblik is men al in drie plaat
sen met de twee-fasenstructuur be
zig: Maastricht, Tilburg en Rotter
dam. De invoering zal daar echter
voorlopig beperkt blijven tot nieuwe
studierichtingen.
Het kabinet wil nogal haast zetten
achter de algemene invoering van de
kortere studieduur, omdat de nieuwe
structuur goedkoper is.
gehad hebben van het Kinderpostze
gelwerk. Tegen die tijd moeten er dus
andere subsidiegevers zijn. We den
ken daarbij aan de ministeries van
CRM en volksgezondheid. Wanneer
Je ziet hoe enorm groot de Jaarlijkse
geldstroom naar alle mogelijke in
richtingen voor gehandicapten is.-
dan verbaas Je Je erover, dat er vrij
wel niets beschikbaar blijkt te zijn
voor de thuishulp. Ouders, die om
welke reden dan ook, hun kind liever
thuis willen houden, moeten dat toch
kunnen doen. Ze moeten toch niet
tegen hun zin, om financiële redenen
hun kind in een inrichting of een
tehuis doen, omdat dat betaald wordt
door een of andere verzekering. Dan
krijg Je nare toestanden, dan gaan
kinderen om heel onzuivere redenen
de deur uit
Geld
Ook al wordt het werk door vrijwilli
gers gedaan, toch ls er geld nodig.
„Ten eerste moeten vrijwilligers een
redelijke onkostenvergoeding heb
ben. Je kunt er niet van uit gaan. dat
deze mensen altijd maar alles gratis
doen. en er dan ook nog geld bij in
schieten." zegt Nicolette. „Ten twee
de is er geld nodig voor allerlei admi
nistratieve zaken, zoals telefoonkos
ten, porti, zaalhuur voor een vergade
ring. advertenties in een krant en
dergelijkë."
„Je moet er erg voor oppassen dat bij
voorbeeld de overheid vrijwilligers
niet ziet als een goedkope oplossing
voor alle mogelijke problemen. Ik
ben er vóór dat er vrijwilligerswerk
bestaat en ook dat dat niet betaald
wordt, maar je moet wel opletten, dat
de vrijwilligers er niet bij inschieten
en dat ze totaal geen rechten en al
leen maar plichten hebben
..Ook moet Je goed in de gaten hou
den of. en waar vrijwilligers moeten
en kunnen samenwerken met be
roepsmensen. Want het moet natuur
lijk niet zo zijn, dat vrijwilligers het
werk afpakken van de beroepskrach
ten. waardoor die werkloos zouden
worden. Juist dit oppaswerk vind ik
een heel goed voorbeeld van typisch
vrijwilligerswerk. Dit soort werk kan
niet gebeuren door beroepskrachten,
het valt immers bulten normale werk
tijden. Bovendien zou het dan weer
onbetaalbaar worden." zegt Nicolette
de Boer
Vakantie
In Alphen aan den Rijn bestaat de
oppascentrale nu ruim twee jaar. In
de eerste twee jaar heeft deze centra
le met 45 vrijwilligers, 250 keer een
oppasdienst geregeld Meestal was
dat voor avondjes uit of een weekend,
maar een enkele keer ook voor een
kort durende vakantie De ervaring
is. dat de ouders, die in het begin
alleen maar „in hoge nood" een be
roep deden op de oppas-dienst lang
zamerhand veel gemakkelijker vra
gen om een vrijwilliger. Zodat nu
langzamerhand echt de bedoeling
van de oppascentrale goed tot haar
recht komt: ouders eens een fijn on
bezorgd avondje uit te kunnen
bieden.
Inlichtingen over de oppascentrales
bij de stichting Werkwinkel. Potgie
terstraat 37 in Utrecht, telefoon 030
910286
ALMELO (ANP) De politie ls gis
termorgen in Almelo met veertien
man in actie gekomen om de kaart
verkoop voor het spel Telebingo. dat
volgende week maandag vanuit
schouwburg De Hagen in Almelo
wordt uitgezonden, in goede banen te
leiden.
Ongeveer vierhonderd teleurgestelde
mensen zorgden voor de schouwburg
voor zó'n gedrang en tumult, dat zes
mensen flauw vielen; twee van hen
werden naar een ziekenhuis vervoerd,
de andere vier werden ter plaatse
behandeld.
De eerste gegadigden meldden zich
zondagmiddag om twee uur al bij de
Almelose schouwburg. Om elf uur "s
avonds bivakkeerden zo'n kleine hon
derd mensen in de vrieskou (het vroor
tien graden) bij de schouwburg
Om tien uur gistermorgen begon de
verkoop van de ruim driehonderd be
schikbare kaarten, die om half elf
waren uitverkocht. De schouwburg
kan zeshonderd mensen herbergen
Volgens de politie werden de moei
lijkheden onder meer veroorzaakt
door mensen, die vanaf zondagavond
hadden gewacht n toch geen kaart
konden bemachtigen Ook zou drank
gebruik bij sommigen een rol hebben
gespeeld
ermc
erker
>othe
Je b
(an t
hor
Als het er op aan komt. weet een
mens maar bitter weinig te be
heersen. De geldmarkt misschien
een beetje, de goudprijzen nau
welijks. de prijzen van grondstof
fen in de wereld niet. en over de
energie zullen we het maar hele
maal niet hebben.
Dichterbij huis kan ook. Het mili
eu bij voorbeeld, dat hier welis
waar onder de term milieu-be
heer valt, maar dat komt toch
weer op hetzelfde neer: de mens
beheerst het milieu, heeft er alles
over te zeggen en brengt er uit
eindelijk weinig Van terecht.
Gek is dat trouwens: hoe dichter
iets bij je persoonlijk staat, hoe
moeilijker dat te beheersen
schijnt te zijn. Hoeveel mensen
kunnen zichzelf onder alle om
standigheden beheersen en hoe
veel hebben hun gevoelens altijd
en overal in bedwang? Misschien
denken de meesten van ons wel
dat een ander niet achter hun
ware gevoelens komt. maar dat
kan lelijk tegenvallen. De uit
drukking .je gezicht spreekt
boekdelen" gaat inderdaad niet
voor iedereen op. maar in onbe
waakte ogenblikken verraadt dat
gezicht toch veel meer dan de
meeste mensen bloot willen ge
ven. Daar hoef je echt geen gek
gezicht voor te trekken, zoiets
doet iedereen automatisch:
meestal zul je het je niet eens
bewust zijn. Maar kenners zien
aan veranderingen in voorhoofd,
wenkbrauwen, oogleden, wan
gen. neus. lippen en kin meteen
wèl of er varbazing. angst, woede,
walging, verdriet of geluk in je
omgaat.
Paul Ekman en Wallace V. Frie-
sen. respectievelijk hoogleraar en
lector in de psychologie aan de
universiteit van Californië, heb
ben daar achttien jaar lang een
studie van gemaakt ook van de
al dan niet bijbehorende li
chaamsbewegingen trouwens.
Uitgeverij H. Nelissen in Over-
veen heeft die studie (in de PM-
reeks, wat Proces-Materiaal bete
kent) nu uitgegeven onder de ti
tel „De ontmaskering van het ge
zicht" (ƒ39.95). Een boek over
gezichten en gevoelens, zoals de
schrijvers in een inleiding verkla
ren of. zoals de psycholoog Jan
Remmerswaal het in een woord-
vooraf noemt, „een gids voor het
herkennen van emoties via de
gezichtsuitdrukking". Het is be
stemd voor mensen die geen
open boek voor een ander willen
wezen of er belang bij hebben te
weten wat er echt in een ander
omgaat. Ekman en Friesen noe
men achtereenvolgens de psy
chotherapeut, de pastor, de arts.
de verpleegkundige, de advocaat,
de personeelschef, de verkoper,
de leraar, de acteur, maar ook
sollicitanten, mensen die een le
ning willen sluiten, kopers, kie
zers. leden van de rechterlijke
macht, vrienden, echtparen, ou
ders. geliefden, familieleden. La
ten we dus gemakshalve maar
zeggen: het is een boek voor
iedereen, hoewel het hier deson
danks om een wel populair
gëschreven wetenschappelijk
onderzoek gaat.
Wie niet alle hoofdstukken over
alle (min of meer standaard ge
zichtsuitdrukkingen van a tot z
wil bestuderen, kan een leuk
spelletje met het boek doen.
Voor- en achterin zijn foto's van
de in het boek opgevoerde proef
personen Patricia en Jan alge-
drukt. die door midden geknipt
kunnen worden. Door de helften
op dezelfde lezichten in het boek
te leggen, kun Je uitdrukkingen
veranderen en leren herkennen.
Hetzelfde leerzame spelletje kan
iedereen met haar of zijn eigen
gezicht doen. maar daar moeten
dan wel eerst hele ritsen foto's
met al die verschillende uitdruk
kingen van jezelf voor worden
gemaakt
Ter Braake zich nog een voor die
tijd splinternieuw gebaar je
hand uitsteken op de fiets In de
krant las ze toen zelfs een speci
aal artikeltje over ..het nieuwe
gebaar" Bagagedragers kenden
de mensen toen nog niet ..Je
tasje bengelde aan het stuur i
Ook had je nog kaarslantaarns,
en uitgerekend op een donkere
weg was zo n kaarsje dan op! De
brievenbesteller, die zesmaal per
dag langs kwam. had ook zo n
lantaarntje aan zijn uniform han
gen en als je dan een brief ver
wachtte. zag Je hem al van verre
aankomen. Romantisch'"
Bah. Patricia's gezicht drukt duidelijk walging uit, op twee manie
ren zelfs.
Met gebaren, zo was kort geleden
in deze rubriek te lezen, moet je
erg oppassen De Amerikaan
Desmond Morris heeft uitge
zocht. dat bepaalde gebaren die
hier iets vriendelijks betekenen,
door andere nationaliteiten als
iets beledigends opgevat kunnen
worden. Er zijn trouwens ook ge
baren, schrijft mevrouw Ter
Braake uit Naarden. die niet
meer bestaan „Maar het ergste
vind ik. dat het gebaar van hoed
afnemen verdwijnt. Vooral
Jongelui begrijpen de zin er niet
van. omdat ze pet noch hoed dra
gen Het is zo ontroerend als bij
het Wilhelmus, bij een begrafenis
of bij het binnentreden van huis
of gebouw dit gebaar wordt ge
maakt. Wist u. dat het afnemen
van de hoed zijn oorsprong had
in het betonen van eerbied Jegens
de ander als beeld Oods?" Uit
haar Jeugd herinnert mevrouw
Mevrouw Rosanna Giannini, een
28-jarige lerares aan een middel
bare school in het Italiaanse
Arezzo. had een hormoonbehan
deling gekregen en haar man
Franco en zij waren er dus op
voorbereid dat er meer dan één
kind op komst was Maar dat er
in het ziekenhuis van Florence
zes kinderen geboren werden,
was ook voor de ouders toch een
verrassing Nog belangrijker vin
den ze trouwens, dat de twee
meisjes en vier Jongens allemaal
goed gezond lijken, hoewel niet
één baby meer dan 3'/, pond
weegt. De artsen zijn tevreden en
de verpleegsters zeggen dat de
baby s alle zes even vrolijk en
levendig zijn en hun flesje met
grote animo leegdrinken Vader
Giannini. een kantoorbediende,
heeft alle publikatierechten aan
een groot tijdschrift verkorht
Kwaad Twee zusjes van ne
gen en dertien Jaar. kwaad omdat
hun moeder ze een extra boter
ham had geweigerd, hebben dit
weekeinde geprobeerd hun beide
ouders met woonwagen en al te
verbranden. De oudere liggen nu
met ernstige brandwonden in het
ziekenhuis, dichtbij hun woon
plaats Slidell in de Amerikaanse
staat Louisiana
In orde Er zijn heel wat
manuren besteed aan Natallo
Alamlllo. een fabrieksarbeider
uit Chicago (Illinois), en het re
sultaat is dan ook dat het met
zijn handen voor een belangrijk
deel wel weer in orde komt. Belde
handen waren er in een machine
afgerukt, maar de vier ploegen
chirurgen die in het ziekenhuis
een vol etmaal bezig geweest zijn
om de handen er weer aan te
zetten, hebben Alamillo verze
kerd dat hij zijn handen te zijner
tijd voor ministens zestig procent
zal kunnen gebruiken
J Ronne Op tachtigjarige leef
tijd ls de beroemde Poolreiziger
Finn Ronne Amerikaan van
Noorse afkomst in Washington
overleden. Ronne nam deel aan
veertien expedities naar de
Noord- en de Zuidpool, en ook
zijn vader was Poolonderzoeker;
die behoorde tot de expeditie van
Roald Amundsen die de Zuid
pool „ontdekte"
