Slechthorenden vragen aandacht Tekening van een lezer rouw Commentaar jnpauze (1) ,en rijgstucht bij mariniers noodzakelijk' Jongeren-organisatie komt met actieplan VERBODEN 1 tokat" HELPT u ook r. Aantal mensen met WAO gestegen onze vernedering wordt gebruikt leeuw in de kou bijbelse planten zwart bloed superspot ftjOAG 11 JANUARI 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET J de afkondiging van een loon de heeft het kabinet een zware |ntwoordelijkheid op zich ge- Het heeft de loonontwik- fcg niet langer willen toever wen aan de sociale partners, mee heeft het kabinet het willen uitsluiten dat de lonen iet vrije overleg uiteindelijk zouden uitpakken dan het onder de huidige omstan- den aanvaardbaar acht. |nover dit directe voordeel echter nadelen, die met op de wat langere termijn leens zwaar kunnen gaan we- Het opleggen van een loon- Itregel is in feite een motie van {trouwen aan zowel de vakbe- ing als de werkgevers. Het ont- 1 hen van de verantwoordelijk- om in de eerste plaats zelf te |en voor voldoende matiging. inlijk heeft het kabinet de vak- jrales ontslagen Van de dure ht om met name de bonden en i leden ervan te overtuigen dat pmatiging nu dringender dan l gewenst is. Zowel Kok als n der Meulen kunnen nu bij het ingste gemor in hun achterban t een wijds gebaar verwijzen r het kabinet onder het motto: eve de klachten daar te depo- rde|)onpauze (2) eüer c'ijkertijd heeft het kabinet ,rïe gekondigd met een breed pak- tunt maatre8e'en te zu'len komen, meest in het oog springende erdeel daarvan is een extra luiging van maar liefst vier mil- guiden. zij de in Anders gezegd: het klimaat van overtuigen, van overleg om in ge zamenlijkheid tot resultaten te ko men is er niet beter op geworden. Het lijkt daarom vooralsnog een illusie te denken dat het na de loonpauze mogelijk zal zijn op vrijwillige basis tot een centraal akkoord te komen, zoals minister Albeda veronderstelt. Een nog verdergaand ingrijpen zal dan nodig zijn in een waarschijn lijk almaar slechter wordend kli maat. Dat kon dan weieens leiden tot blijvend gebrek aan matigings besef en tot inhaaleffecten, die het tijdelijke voordeel in nadeel kun nen omzetten. De vraag is of het kabinet anders had gekund. De eerlijkheid ge biedt dan te zeggen, dat met name de FNV het kabinet niet had uitge nodigd af te zien van zijn voorge nomen loonpauze. Kok deed begin deze week al te lichtvaardig over de nieuwe, somberder cijfers van het planbureau. Welsiswaar bie den deze cijfers ruimte voor inter pretatieverschillen, maar daarmee zijn ze ook weer niet weg te poet sen zoals Kok het deed voor komen. Wat dat betreft heeft de FNV het de regering al te gemakkelijk gemaakt. dan negatief uitpakken. Zij zou de afzetmogelijkheden voor de be drijven nog verder verkleinen. Kok moge misschien overdrijven door de huidige aanpak te vergelij ken met de jaren dertig, een element van waarheid zit er zeker me' daar de' laat zich raden dat een ombui- veel, van een dergelijke omvang er m in zal hakken. Belangrijker is er nog de vraag of een derge- ewees ombuiging wel het juiste ant- filnjjrd is op de nieuwe economi st situatie-. Minister Andriessen p-amrif'nanciën wekt op zijn minst de dat ruk wat al te voorbarig te zijn. aarbi, ïedew benadert hij deze operatie aagal31 vanu'" een papieren gelijk: ius u^nanc'er'n8stekort loopt met >el procent op dus moet dat met zoveel procent worden bracht. moge dan op papier kloppen, de economische werkelijkeid i zoiets wel eens averechts wer- Dt geldt temeer wanneer de king zoals we die beleven een lijke zal blijken. Een zo forser irking van bestedingen zou eidende commandant: Jcon [jT so\ TCl een onzer verslaggevers TERDAM Generaal-majoor Romijn heeft gistermorgen voor ten Ghentkazerne in Rotterdam :ommandö van het korps mari- overgedragen aan kolonel J. J. Haan. De scheidende com- dant bracht daarbij zijn voldoe- naar voren over wat de afgelo- jaren binnen het korps aan werk verzet, maar stipte ook de achter- d aan in de opleiding door de ïsivering vn de taken en de toe- imen vrije tijd. leneraal liet zich kritisch uit over gebrek aan krijgstuchtelijke leien" om de discipline te hand- ïn. Hij memoreerde „met gepaste dat de mariniers de toets der onder meer bij de gijzelin- in Nederland hadden kunnen taan. Tevens dankte hij Rotter dam voor de waardeing en medewer king die het korps steeds had onder vonden. Zijn opvolger. Den Haan. onder streepte dat het korps in de jaren zeventig een gevarieerd en uitgebreid takenpakket heeft gekregen, dat met „een uiterst bescheiden personeels bestand" moet worden vervuld Tijdens de toespraak van kolonel Den Haan probeerden vijftien tot twintig leden van de actiegroep „On- kruit" de commando-overdracht van buiten het kazerneterrein te versto ren met het aanheffen van slogans als „Geen cent voor het leger". Ook be kladden zij met verf enkele bussen, waarmee gasten naar de bijeenkomst waren vervoerd. „Slechthorenden, stop ze niet in de doofpot". Onder dat mot to houdt de slechthorende jon geren-organisatie (SHJO) mor gen in Soesterberg een mani festatie, waarop meer aan dacht zal worden gevraagd voor de problemen van deze auditief gehandicapten. Te vens zal er dan een actieplan voor 1980 worden gepresen teerd en ter ondersteuning daarvan is het zwarte boekje „Verboden toegang voor slechthorende jongeren" sa mengesteld. Dit boekje dat een beeld geeft van de moeilijkheden waar mee deze groep regelmatig te maken krijgt zal worden uitge reikt aan vertegenwoordigers van politieke partijen en maatschappelijke organisa ties. Het behelst nogal wat kri tiek, maar daarnaast is er de afgelopen tijd ook wel iets be reikt, zoals het journaal voor doven en slechthorenden. Uit waardering voor dit initiatief mag de NOS dan ook de SHJO- bokaal in ontvangst nemen. In een gesprek met de jeugd werkbegeleidsters Marga de Haas en Klazien ean Brand wijk, beiden part-time in dienst van de organisatie, wordt nader ingegaan op de positie van de slechthorende jongeren, die nog verre van rooskleurig is. door Kees de Leeuw AMSTERDAM „Kijk mij aan als u tegen mij spreekt, praat rustig en articuleer goed, spreek niet met een sigaret in of de hand voor uw mond en raak niet geïrriteerd als ik u vraag iets te herhalen, want schreeuwen komt de verstaanbaarheid niet ten goede." Deze wenken zijn te vinden op een „gele kaart" die slechthorende jongeren de komende maanden zullen uitrei ken aan mensen met wie de communicatie nu niet bepaald vlekkeloos is verlopen. Dat kan een ambtenaar achter het loket zijn, een winkelier, een controleur in bus en tram of een politie-agent die hem of haar heeft aangehouden voor een overtreding. Een fundamentele discussie over de ombuigingsoperatie is daarom hard nodig. Temeer waar er ook allerlei aspecten aan verbonden zijn zoals het werkgelegenheidsbe leid, de knelpunten op de arbeids markt, prijsbeleid, de wijze waar op de extra inkomsten uit het aard gas de komende jaren moet wor den aangewend, en noem maar op. Maar bovenal gaat het er ook om een beleidspakket te maken waar voor de sociale partners mede ver antwoordelijkheid kunnen nemen (hopend dat zij daartoe ook de wil opbrengen). Die kans is nu echter aanzienlijk verkleind. De loonpau ze heeft de sociale partners in de bijwagenrol teruggedrongen. Eens temeer zal het daarom de komen de weken aankomen op een goede en grondige parlementaire behan deling. Er zijn naar schatting in Nederland zo'n dertigduizend slechthorende jongeren, voor wie de maatschappij minder toegankelijk is dan voor hun leeftijdgenoten. Sommige deskundi gen spreken wel van driehonderddui zend slechthorenden van wie eender de onder de leeftijd van dertig jaar, maar het blijft gissen, want officiële cijfers bestaan er niet. Hoe dan ook, voor deze jongeren valt de wereld in twee delen uiteen: de „normale" mensen die goed kunnen horen en mensen die daar meer moei te mee hebben: de slechthorenden Dat varieert van het niet verstaan van bepaalde klanken (medeklinkers, zoals g en p. t en d: bij goot hoort men ■poot en bij tand. hand of kant) tot aan het .echt niet goed kunnen horen wat mensen zeggen, waardoor in veel gevallen moet worden overgegaan tot het dragen van een gehoorapparaat. Geïsoleerd Afhankelijk van de aard van deze handicap krijgen deze jongeren met uiteenlopende problemen te maken, zoals het zitten op een andere school of het worden afgewezen bij het solli citeren naar een baan, omdat ze slechthorend zijn. Problemen thuis, omdat de ouders hen niet los durven laten in de maatschappij of op een feestje, waar ze gek worden van het lawaai en weg moeten vluchten naar hun kamer. Problemen ook. omdat vrienden, collega's en verkeringen niet altijd worden begrepen en zich kwaad maken over een verkeerde re actie. Het is een complex van moei lijkheden voortvloeiend uit die éne niet zichtbare handicap dat ertoe bijdraagt dat deze jongeren in een nogal geïsoleerde positie dreigen te geraken. Op bescheiden schaal probeert de SHJO met haar minimale bezetting samen met deze jongeren daaraan iets te doen. Getracht wordt deze gehandicapten die zich veelal kwets baar voelen wat weerbaarder te ma ken en daarnaast een beroep te doen op de samenleving om meer begrip te tonen, drempels te slechten en deze slechthorenden te accepteren als mensen met een handicap De SHJO. 35 jaar geleden door de Nederlandse vereniging voor slecht horenden opgericht als jongerenafde ling (voor vijftien- tot en met dertig jarigen), fungeert al weer zo'n zes jaar als zelfstandige organisatie. Hoewel aanvankelijk het accent vooral lag op mogelijkhekden tot ontspanning en contact voor deze jongeren is er de laatste tijd sprake van een verschui ving naar een wat kritischer opstel ling. van slechthorende jongeren in pro jecten van de WSW iwet sociale werk voorziening) terechtkomen en dan een bibliotheek draaiende moeten houden, een archief moeten opzetten of controlewerkzaamheden dienen te verrichten Dan zijn ze opeens wel geschikt, maar als deze jongeren nor maal op zo'n baan solliciteren worden ze afgewezen en dat is duidelijk niet in de haak". Een slechthorende ondervindt ook moeilijkheden in zijn werksituatie of bij het functioneren binnen vakbewe ging of politieke partij Het .je bent zeker doof" ligt menig collega al gauw op de lippen bestorven en dan volgen er allerlei flauwe grappen, waarmee men succes heeft bij de om geving, maar die de persoon in kwes tie in feite ontgaan Moedeloos HEL? JU OOK M££-7 'Van verboden naar gewoon toegankelijk'. Actieplan Vandaar ook het opstellen van een actieplan, waarin ervaringen en me ningen van slechthorenden zelf zijn verwerkt en dat zich in eerste instan tie richt op overheden, bedrijfsleven en onderwijsinstellingen. Klazien van Brandwijk: „Neem nu de scholen. Ne derland heeft meer dan vijftien vor men van buitengewoon onderwijs, waarvan de scholen voor slechthoren den één groep zijn We willen een discussie op gang brengen over deze vorm van onderwijs. Die scholen, waarvan er meer dan twintig zijn, werden destijds opgezet met onge twijfeld goede uitgangspunten en be doelingen, maar er kleven ook nade len aan. Voor een optimale ontplooiing en ontwikkeling hebben sommige slechthorende kinderen een dergelij ke school niet echt nodig Wij vinden dan ook dat er meer mogelijkheden moeten komen voor slechthorenden binnen het gewone onderwijs, met name in het vervolgonderwijs." Voor het merendeel van deze jonge ren is binnen het normale onderwijs nu geen plaats en ze worden al op jonge leeftijd uit het eigen milieu weggehaald. In het gunstigste geval is er een school voor slechthorenden in de buurt, maar vaak moeten ze naar een pleeggezin of internaat en zijn daardoor alleen in het weekeinde thuis, waardoor er problemen kunnen ontstaan bij de opvoeding. De SHJO is van mening dat een slechthorend kind recht heeft op zijn eigen ouders en op dezelfde school als kinderen uit de buurt. Na de lagere KlflChtGfl school waar deze groep vaak langer opzit dan de gemiddelde leerling el ders doen zich weer andere proble men voor, zoals bij het volgen van een beroepsopleiding of vervolgonder wijs. Een mogelijkheid is dan de mavo voor slechthorenden of als ie mand in Amsterdam of Rotterdam woont de havo voor slechthorenden. Hun mogelijkheden zijn beperkt en vaak omslachtig en vrijwel elke hoge re opleiding begint meestal met mavo Is dat een noodzaak of ge woonte?. vraagt deze organisatie zich af. Sarcastisch zou je kunnen opmer ken dat het toch steeds meer jonge ren uit deze groep lukt verder te gaan dan mavo of havo: op dit moment al vijftien op zevenhonderd leden. Magda de Haas: „Slechthorende jon geren komen toch eens in de „horen de" maatschappij en gelukkig zijn er scholen die aan de voorbereiding daarvan uitgebreid aandacht beste den. Er zijn er echter ook die de jongeren te veel beschermen en hen zo in de watten leggen, dat ze later meer moeilijkheden ondervinden dan in feite nodig is" Tekeningen, bi| voorkeur in liggend for maat, sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859, 1000 AW Amster dam Naam en adres aan de achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon Een ander heet hangrijzer is de werk situatie Bij de SHJO komen heel wat klachten binnen van leden, die voor een baan worden afgewezen omdat ze in hun sollicitatiebrief vermeld heb ben dat ze slechthorend zijn. Een werkgever zegt dan bij voorbeeld ja. maar jij kunt geen telefoniste worden met die handicap Van een versterker op de telefoon heeft zo iemand blijk baar nog nooit gehoord Klazien van Brandwijk „Er is duide lijk sprake van discriminatie en wij v inden dat een slechthorende in prin cipe geschikt is afhankelijk van zijn capaciteiten voor welke baan dan ook. Er zijn slechthorenden die psycholoog, arts of Neerlandicus zijn en waarom niet. zou ik eraan toe willen voegen. Probleem is dat tal Het zijn zaken waar je als slechtho rende alleen maar moedeloos van zou worden en die ook niet in een hand omdraai zijn op te lossen. „Daar is een mentaliteitsverandering voor no dig". aldus Margda de Haas. „We zijn echter ook wel wat leuke dingen van plan. zoals een soort onderzoek naar hoe restaurants, bioscopen en open bare voorzieningen functioneren voor slechthorenden In hoeverre is de achtergrondmuziek (top veertig) bij de Chinees hinderlijk, zijn er wel ring leidingen in bioscopen en kan een slechthorende gebruikmaken van een telefooncel? De komende maanden gaan Jongeren in groepjes van twee het hele land door als kritische consument om al die dingen te onderzoeken De resul taten daarvan zullen al naar gelang de bevindingen terechtkomen in een „echt" rapport, dat „zwart" of „wit" van inhoud kan zijn, maar gelet op onze nu opgedane ervaringen vrees ik. dat het wel een zwartboek zal worden" Klazien van Brandwijk „Voor een echte maatschappijcriticus zijn het mogelijk allemaal simpele dingetjes, maar voor ons is het een grote stap van ontspanning (waar we overigens ook mee bezig blijven) naar actie en in die zin kan je de SHJO beschou wen als de KWJ van de slechthoren den. al zijn we nog lang niet zover als deze groepering binnen de vakbewe ging. We zijn er pas. als de slechtho rende jongeren gewoon als mens wor den geaccepteerd en met hun stoor nis in welke vorm dan ook reke ning wordt gehouden" En tot slot „Er zijn tal van organisa ties in Nederland die zich bezighou den met gehoorgestoorden, maar er is helaas sprake van een enorme ver brokkeling Daarom zou het zinnig zijn. als er op korte termijn een goede koepel zou komen, die al deze activi teiten kan bundelen De situatie is echter nu nog zo. dat je cynisch kan zeggen dat ze elkaar letterlijk niet verstaan en dat kan je alleen maar betreuren" AMSTERDAM (ANP) Het vorig jaar is het aantal mensen dat een uitkering ontvangt via de WAO (wet op de arbeidsongeschiktheidsverze kering) en de AAW (algemene ar beidsongeschiktheidswet) gestegen met 38.000. Dat betekent dat in 1979 in totaal 603.000 mensen een uitke ring kregen, waarvan 493.000 via de WAO. Dit heeft de directeur van de Ge meenschappelijke Medische Dienst in Amsterdam. F. J Willems. in zijn nieuwjaarsrede verteld. Volgens Willems heeft de GMD het vorig jaar 459000 adviezen uitge bracht In 1978 waren dit er 445 600. Een bijzondere categorie hierbij vor men de adviezen over verbouw en nieuwbouw, verhuis- en inrichtings kosten in verband met een handicap Op dit gebied bracht de GMD het vorig jaar tussen de 20.000 en 25 000 adviezen uit. Volgens directeur Wil lems is de behandeling van dit soort gevallen vaak bijzonder ingewikkeld De duur van de behandeling van voorzieningsa an vragen werd het vo rig jaar met meer dan de helft ver kort In 1978 nam deze nog zestien weken vanaf de ontvangst van de aanvraag tot het uitbrengen van ad vies In beslag en in 1979 werd dit, door het gebruikmaken van nieuwe methoden, teruggebracht tot 7.5 week. iiiiii Het verzet tegen de openlijke ver nedering, die er van sekshops en pornofilms uitgaat, wordt steeds heviger. Het onlangs in Amerika gehouden congres „Vrouwen te gen pornografie" was bedoeld om vrouwen bewust te maken van het verband tussen seks, geweld en onderdrukking. Pornografie zet aan tot geweld tegen vrou wen, menen de organisatrices van het congres. Porno laat vrou wen zien als onmenselijke we zens, die je kunt vernederen, pij nigen en verkrachten. Pomo wil laten geloven dat vrouwen dat nog fijn vinden ook en het zelf willen. Vooral de toename van de „har de" porno zien de Amerikaanse vrouwen als een van de oorzaken van de algemene reacties tégen de vrouwenbeweging. Niet alleen in Amerika verzetten zich steeds meer vrouwen tegen de beeldvor ming die pornografie van de vrouwen geeft Ook in Nederland worden er venijnige acties onder nomen tegen sekshops. die in ge wone woonwijken liggen en por nografische films, die in gewone bioscopen worden gedraaid Een van de duidelijkste tegen reacties is die van het pornoblad „Chick" In het blad roept Joop Wilhelmus de lezers op de strijd tegen deze „ziektekiemen van de maatschappij" te openen. Hij be doelt hier de vrouwen mee. die zich tegen porno verzetten. Wilhelmus: „Als belangrijk on derdeel van onze strijd zullen we alle zogenaamde schuiladressen waar men deze vrouwen tracht te verbergen met naam en toenaam bekend maken, zodat deze adres sen onbruikbaar worden." Wil helmus opent zelf de strijd en publiceert een aantal geheime adressen en telefoonnummers van „Blijf-van-mijn-lijf" huizen. Aan zijn lezers stelt hij de vraag: „Hou dat adres in de gaten of laat ze (de vrouwen) eens weten watje ervan denkt." In het januarinummer van het feministische maandblad „Op zij" vertelt een Amerikaanse vrouw haar ervaringen en hoe zij inzag dat seksfilms en pornogra fie mannen aanzetten om vrou wen te misbruiken. Ze vertelt: „Ik heb niet zolang geleden voor het allereerst een seksfilm gezien Het was schokkend. Terwijl een vrouw door een groep van twintig mannen werd verkracht, zaten er kerels in de bioscoopzaal te schreeuwen: ,Pak d'r'. Ik was ont zet maar mijn vriendje begreep er niets van. ,Die vrouw bracht die mannen toch op het punt dat ze haar wel moésten verkrach ten?' zei hij. Sedertdien is tot mij doorgedrongen dat onze pijn en vernedering worden gebruikt voor winstbejag en vermaak." Op 26 januari organiseren ver scheidene groepen waar onder „Vrouwen tegen seksueel ge weld" een demonstratie in Utrecht. „Vrouwen tegen porno" is het thema, de bijeenkomst be gint om twee uur op het Dom plein. De Amerikaanse filmmaatschap pij „20th century fox" gaat de komende zomer olifanten, leeu wen en tijgers naar IJsland over brengen Zij wil op dat eiland een film opnemen over de prehistori sche tijd. waarvoor ook de voor deze noordelijke breedtegraad exotische dieren nodig zijn Het IJslandse ministerie van land bouw moet nog toestemming ver lenen voor deze merkwaardige in voer Het ministerie wil eest on derzoeken wat dierkundigen van het plan vinden. Paarden, honden of rendieren voor de slee is niets bijzonders. De bezoekers van de dierentuin in München in West-Duitsland keken pas vreemd op toen ze de olifantenoppasser aantroffen op een slee, getrokken door zijn olifanten. De Vrije Universiteit wil zijn hon derdjarig bestaan onder meer vieren met een tentoonstelling „Planten uit de BijbelVooruit lopend op de expositie van de bijbelse planten en de kennis daarover (de tentoonstelling if in het najaar gepland i beschrijft het VU-magazine elke maand een plant die in de bijbel wordt ge noemd Geïnteresseerden die suggesties hebben voor de ten toonstelling worden uitgenodigd ze kenbaar te maken aan Hortus Botanicus V U Postbus 7181 in Amsterdam Op hetzelfde adres zijn. onder bijvoeging van drie postzegels van 55 cent iwee boekjes te ver krijgen „Inheemse planten in ei gen tuin" en vanaf maari „Het onderhoud van een wilde plan tentuin" In het zuiden van Italië krijgen de patiënten van het ziekenhuis te horen „Scusi geen bloed, geen operatie Als de patiënt niet over voldoende familieleden of vrienden beschikt, die zich be reid verklaren, bloed af te staan, kan het gebeuren dat de operatie niet doorgaat Het Italiaanse Rode Kruis en de AVIS. een vrij willige donororganisatie slagen er steeds minder in voldoende donoren te vinden voor het af staan van de 625.000 liter bloed die de Italiaahnse ziekenhuizen jaarlijks nodig hebben Verleden jaar moesten de ziekenhuizen het met 373.000 liter bloedplasma doen Dit tekort werkt een zwarte han del in bloed in de hand De bloe- menman aan de ingang van het ziekenhuis, of de parkeerwacht, weten wel hoe je aan een litertje bloed moet komen De prijs per liter schommelt tussen de 150 en 250 gulden Een van de oorzaken van het bloedtekort zou het bij geloof in Zuid-Italië kunnen zijn Veel mensen geloven dat hun li chaam ernstig verzwakt wanneer ze bloed laten aftappen, anderen denken dat ze. als ze eenmaal als donor hebben gefungeerd, te pas en te onpas bloed moeten af staan Veel vrouwen geloven dat de kans op een miskraam groter wordt als ze bloed geven Als er honderd gulden tegenover staat, blijken sommige Italianen in staat dit bijgeloof over boord te zetten De Britse gezondheidsraad heeft de hulp van Superman ingeroe pen in de strijd tegen het roken In een zes weken durende cam pagne moet Superman ouders er van overtuigen dat ze beter niet kunnen roken waar hun kinderen bij zijn. ook niet als die kinderen nog baby's zijn Uit een onder zoek van de universiteit van Manchester is gebleken dat kin deren zelfs in hun eerste levens jaar te beïnvloeden zijn op het punt van roken In de televisiespot van de ge zondheidsraad spelen twee kin deren vadertje en moedertje De kleine moeder waarschuwt de va der niet te roken in het bijzijn van de babypop De jonge vader zuigt met een groots gebaar aan een krijtje en zegt „Ze is nog veel te klein om dat door te hebben' In een flits verschijnt Superman Hij verklaart „Met mijn superso nische blik kan ik ook de schade zien die de sigarettenrook binnen een lichaam aanricht Daarom rook ik niet."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5