Kerk in problemen
door verrechtsing
Oud-medewerker Beyers
Naudé gearresteerd
Schillebeeckx: Kerk
is te centralistisch
Uit brieven van lezers
Chr. geref. zending
meer in Zuid-Afrika
Trouw
Conferenties
El Salvador
Paus blijft
tussen de
kerken staan
Theoloog Chavis
uit gevangenis
VANDAAG
VOORBIJGANGER,;
Moskee in Amsterdam
DINSDAG 8 JANUARI 1980
TROUW/KWARTET
^tlNS
door Koos Koster
De huidige regeringscrisis in El Salvador, waarbij drie militairen op hun post bleven, terwijl de
•overige ministers, allemaal burgers, hun ontslag aanboden, heeft de spanning nog verder
opgevoerd in deze Midden-Amerikaanse staat. Een bemiddelingspoging van aartsbisschop
Oscar Romero van San Salvador, begin januari, mislukte. Op een kabinetsvergadering in het
bisschoppelijk paleis, werden de regering en de junta het niet eens over de te volgen koers.
De rechtervleugel van de christen
democratische partij schijnt tegen
bepaalde voorwaarden bereid te zijn
in het nieuwe kabinet zitting te ne
men De twee overgebleven militaire
leden van de Junta benaderen op dit
•moment enkele progressieve onder
nemers met het verzoek deel uit te
-maken van de nieuwe regering. Bin-
.nen enkele dagen verwachten politie-
~ke kringen in de hoofdstad de samen
stelling van de Junta en het nieuwe
regeringsteam.
Verdeelde kerk
Het standpunt van monseigneur Ro
mero is duidelijk. De schuld van onze
kwalen ligt bij de rijke minderheid,
zegt hij. De militairen moeten luiste
ren naar de mening van de politieke
organisaties, ook naar de opvattin
gen van revolutionair links Als het
leger zich samen met de bezittende
klasse tegen structurele veranderin
gen blijft verzetten, zullen geweld en
een burgeroorlog onvermijdelijk zijn,
herhaalt deze apostel van de geweld
loosheid Romeros tegenspeler, de
conservatieve bisschop van San Vi
cente, Pedro Arnoldo Aparicio, zei in
zijn kerstpreek: „We moeten ons ver
dedigen; om ons de vervloekte com
munisten van het lijf te houden, moe
ten we doden. Dat zijn we wel ver
plicht te doen, omdat we voor het
vaderland vechten." De christelijke
ROME (ANP) In een interview met het Italiaanse dagblad II
Messagero heeft de Nederlandse theoloog Edward Schille
beeckx gezegd dat het bestuur van de rooms katholieke kerk
teveel is gecentraliseerd in de persoon van de paus. „Het
pausdom zou in de toekomst op minder centralistische ma
nier uitgeoefend moeten worden," aldus Schillebeeckx.
Prof. Schillebeeckx
basisgemeenschappen in El Salvador
hebben begin Januari een kritische
verklaring uitgegeven. Zij omschrij
ven de situatie in hun land als „een
niet uitgeroepen burgeroorlog".
Verder bestempelen zij de verklarin
gen van vertegenwoordigers van de
katholieke kerk ten gunste van de
nieuwe junta van 5 oktober, als over
haast. Het bevrijdingsproces van het
Salvadoreense volk, dat door de revo
lutionaire organisaüe van links be
gonnen is. proberen het leger en de
nationale bourgeoisie in bloed te ver
stikken. aldus het document.
„We moeten bedenken dat in de eer
ste eeuwen de plaatselijke kerken de
fundamentele, essentiële, primaire
centra van de kerk waren. Nu wordt
de plaatselijke kerken nieuw leven
ingeblazen omdat er minder nood
zaak is ik zeg niet geen noodzaak
voor centralisatie in Rome," zo zegt
Een onderzoekscommissie van drie
advocaten, die in nauwe samenwer
king met het aartsbisdom het be
staan van geheime kerkhoven en de
verdwijning van meer dan 400 politie
ke gevangenen moest onderzoeken,
heeft haar opdracht aan de junta
teruggegeven en weigert verdere me
dewerking. De mengeling van ver
scheidene hervormingen en een bloe
dige onderdrukking, die de nieuwe
Junta tot nu toe probeert door te
voeren, drijft steeds meer bevolkings
groepen in de armen van revolutio
nair links. Radicale oplossingen zijn
momenteel aan de winnende hand in
El Salvador, waardoor gematigde
krachten als aartsbisschop Romero
buiten spel gezet dreigen te worden.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten artikelen en commentaren en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wi| helaas met corresponde
ren Bneven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859,1000
AW Amsterdam Bi| publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld.
door Aldert Schipper
De Zuidafrikaanse politie heeft eind vorige maand vier jongelui gearresteerd, onder wie de
vroegere jeugdsecretaris van het verboden Christelijk Instituut van dr. Beyers Naudé,
Jabulani Ngwenya, een 24-jarige ontwikkelingswerker. Ngwenya was vorig jaar in Europa
en vooral in West-Duitsland is woede ontstaan over de arrestatie van de oud-medewerker
van Beyers Naudé. De kerk van Denzlingen in Baden-Würtemberg is een kaartenactie
begonnen om druk te oefenen op de autoriteiten.
Jabulani Ngwenya, door zijn vrien
den Jabu genoemd, was student in
de theologie en volgde daartoe een
schriftelijke cursus, zoals zoveel
zwarte Jongeren In Zuid-Afrika.
Daarnaast was hij voorzitter van de
jeugdbeweging van de Afrikaanse
onafhankelijke kerken (AICA), die
vroeger nauw contact had met het
Christelijk Instituut, dat voor de
AI Cl theologische cursussen orga
niseerde.
Vorig jaar was Jabu in Europa om
steun te zoeken voor een ontwikke-
lingsprojectje in Soweto, de zwarte
zusterstad van Johannesburg. Jabu
wilde dertig tot veertig jonge werk
lozen bij elkaar halen en dezen in
groepjes van vijf of zes naar de
gezinnen laten uitgaan om met hen
groentetuintjes op te zetten. In So
weto heerst armoede en er is be
hoefte aan gemeenschapsgevoel
(om het eens eenvoudig te zeggen).
Jabu wilde de mensen ln Soweto
helpen van hun tuintje een moes
tuin te maken. Hij was in 1978 al
begonnen en Jabu had laten zien
dat zijn idee werkte. De mensen
aten hun eigen spruitjes en bloem
kool.
In Zuid-Afrika is de laatste drie jaar
sprake van groeiende werkloosheid.
De financieel vrij rooskleurige posi
tie van het land stelt de onderne
mers in staat in versneld tempo te
mechaniseren en te automatiseren.
Het gevolg is dat de arbeiders met
de minste ontwikkeling en ervaring
ners van Soweto komt daar nog de
dreiging bij van de honderdduizen
den trekarbeiders uit de bantoe-
stans, die met minder loon genoe
gen nemen en gezeglijker zijn.
De jeugdbond van de AICA wordt
geleid door een comité van jongeren
die meest uit de kring van het Chris
telijk Instituut voortkomen, dat op
17 oktober 1977 verboden werd,
vandaar dat de veiligheidspolitie
het werk van de tuinen in Soweto
niet zo vertrouwt. Juba heeft na de
opstand in Soweto in 1976 al een
paar maanden vastgezeten en blijk
baar vond de politie zijn poging om
mensen te Ie:en voor zichzelf te
zorgen ook weer griezelig.
hij in het maandag gepubliceerde in
terview. Schillebeeckx heeft zich vo
rige maand in Rome bij de congrega
tie voor de geloofsleer moeten verwe
ren tegen de verdenking dat zijn
theologische denkbeelden strijdig
zijn met de officiële leer van de kerk.
In het interview critiseerde hij ook de
structuur van de curie, het centrale
orgaan van het Vaticaanse bestuur
sapparaat. „Er zijn op het ogenblik
teveel „pausen" in de curie. De kardi
nalen in de curie schijnen op een
hoger niveau te staan dan de andere
kardinalen en dat tast het idee van de
collegialiteit aan, zoals dat is gefor
muleerd door het Tweede Vaticaans
Concilie."
Ook neemt prof. Schillebeeckx het op
voor de Zwitserse hoogleraar Hans
Kvlng, die van het Vaticaan zijn leer
opdracht in de dogmatiek moet neer
leggen. „Küng Is volledig orthodox
als het gaat om de christologie en de
drie-eenheid. Hij geeft een interpreta
tie van het dogma, geen ontkenning
ervan. Hij geeft een interpretatie van
het dogma, geen ontkenning ervan.
Andere theologen ontkennen het mis
schien, maar dat geldt niet voor
Küng.
CDA (19)
Aya Sofia
Het deed mij goed het „ongevraagde
advies" van mr. O. C. van Dam te
lezen na de drie van prof Goud
zwaard De zinsnede „belangrijker Is
wat hiermee de AR-partners wordt
aangedaan echter gaat weer hele
maal voorbij aan de duizenden recht
streekse leden En dat is symptoma
tisch bij welhaast alle publikaties
;Deze rechtstreekse leden kunnen veel
Irespect opbrengen voor de moeilijk
heden van de drie fuserende partijen,
die tezamen meer dan 250 Jaar oud
zijn. Anderzijds dient men binnen die
partijen te beseffen dat de opwaartse
kracht van enthousiasme onder deze
toch wel stevige kurk. waarop zij drij
ven. niet met te veel tegendruk belast
kan worden Moge het CDA een heel
gezegend 1980 tegemoet gaan'
Haarlem Léonle Broersen-Vissers
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jerve Tammmga
Directeur mg O Posima
HOOFDKANTOOR
PoMPuS 0S9
1000 AW Amste»dam
Wibaufsiraai 131 Amsterdam
Posigmt hé 00 00
flanA Ned C'cd-pitum'
déktmngnt 23 00 12 57*
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-HS58a (abonnementen
en berorgingi
tel 010-115588 (redactie)
tei 115700 (uitsluitend voor
advertenties!
westbiaah 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAGIfiOEN
Postbus 101
250t CC Oen Haag
tei 070-469445
(abonnementen en bexorgmg)
tet 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Oen Haag
REGIO NOORO OOST NEDERLAND
i uitsluitend adm<n>stret>e)
Postbus 0
8000 AA Zwoiie
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwo«e
Abonnementsprijzen:
Per maand 16 *8
Nr kwartaal SO 9S
Pa» hal» (aar f tot.80
Pa» |aar 301.80
Adverten/eiane.en op aanwaag
Teietornsche abonnementenopdrachten
l*« adressen boven)
Opga<e 'amiiieber.chten 9-19 30 van
maandag I'm «r-id-g Op zondag van 18-
20 uur tetef 020 913456
Opga»? mmi-advertenties lei
020 936868 of aan Mim-Adv
a'dekng postbus 4ij
1000 AK AMSTERDAM
Ad«eswifZigingen u-tsiyitend schrifteN*
aan ome Amsterdamse adressen
Met veel belangstelling las ik het arti
kel van Guus van Hemert over de
Aya Sofia ln Istanboel (31 december).
In de beschrijving van de geschiede
nis van deze oorspronkelijke kerk mis
ik één datum, namelijk 16 juli 1054 en
dit is een zeer belangrijke datum in
de kerkgeschiedenis, want op die dag
trokken de pauselijke afgezanten on
der leiding van kardinaal Humbert
naar de Aya Sofia, beklommen het
altaar en lieten in tegenwoordigheid
van het aanwezige kerkvolk de ban
vloek horen. Daarna legden zij na
mens hun zender, paus Leo IX een
excommunicatiebul op het hoogal
taar Vervolgens schudden zij het stof
van hun voeten en verlieten onmid
dellijk de stad. De Griekse kerk ver
gaderde onder leiding van Michael
Caerularius, de patriarch van Con-
stantinopel en op deze synode werd
wederkerig de banvloek over de kerk
van Rome uitgesproken. De oorzaak
van de scheiding ligt ln een verschil
over de leer der Drie-eenheid en de
wijze van de viering van de mis, wat
betreft de samenstelling van het te
nuttigen brood. Het is nu al ruim 925
jaar geleden, maar de kerkelijke
band tussen de Westerse en Oosterse
kerken is nog altijd verbroken
Rotterdam k. Pieters
Scholastica
Blij verrast in de eerste krant van het
nieuwe jaar een artikel te treffen over
St Benedlctus viel ik toch over het
tussenzinnetje vrouwen komen
er in het begin nog niet aan te
pas. Waarom gezwegen over de
door de abt geestelijk begeleide ,.mo-
nialen". dz slotzusters, onder wie
Benedictus eigen zuster en patrones
der Benedictinessen; St. Scholastica?
Over haar vertelde paus Gregorius de
Grote in het tweede boek van zijn
Dialogen. Bekend is het verhaal van
de vrome list waarmee zij haar heilige
broer een hele nacht aan de praat
hield over de hemelse geneugten. Zij
bad van God een vreselijk onweer af.
zodat hij niet terug kon naar zijn
eigen klooster en in strijd met zijn
eigen regel bleef overnachten. Grego
rius beschreef dit als een conflict tus
sen regel en liefde en stelde dat „zij
machtiger was die meer beminde"
Drie dagen later stierf zij en zag Be
nedlctus in een visioen haar ziel ten
hemel stijgen als een duif. De eerste
benedictinessen waren er al vroeg, al
leefden zij nog meer verborgen dan
de monniken. Later ontstonden dub
belkloosters bestaande uit twee
streng gescheiden communiteiten,
een van monniken en een van non
nen. met één hoofd, abt of abdis.
Hopelijk vergunt de redactie mij deze
kleine feministische bijdrage.
Utrecht Els M. Vos de Waet-Smulders BUUfman
de strikt menselijke sfeer heeft voor
de samenleving enorme gevolgen".
Van zo'n partikeltje kon onder de
bodhi-boom géén sprake zijn, want
God komt in de wereld- en levensbe
schouwing van Sakyamunl niet voor!
Derhalve heeft dit alles niets te ma
ken met geloof of godsdienst ln de
bijbelse zin van die woorden. Ja, met
dr Rijnsdorp ben ik ervan overtuigd,
dat echte Gods-openbaring mogelijk
is. Buiten die openbéring-van-Gód
om mis ik alle echtheid in religieuze
zin! Ik moge eindigen met de volgen
de vragen: Kan ervaring, die niet aan
stekelijk werkt(e), onmogelijk écht
zijn? En als er wel kerk- en cultuur
scheppende vruchten zijn (Hindoeïs
me, Islam, en de pseudoreligie com
munisme), moet dan tot authentici
teit van de geloofservaring worden
geconcludeerd?
Utrecht
ds. A. Keyser
Geloofservaring
Na lezing van „Wat is er echt aan
geloofservaring?" (28-12) vroeg ik mij
af, wat de schrijver (dr. C. Rijnsdorp)
verstaat onder „geloof", „ervaring"
en „echt", want ook Boeddha wordt
in dit verband ten tonele gevoerd.
„Boeddha ondergaat een echte ver
lichting. Hieruit (aan de kerk- en cul
tuurscheppende vruchten kent men
de boomt resulteert het boeddhisme,
dat zijn miljoenen aanhangers telt en
op gehele culturen een stempel heeft
gedrukt." Hiertegen moge worden op
gemerkt dat „bodhi" niet betekent
verlichting, móér ontwaking. Wat is
er onder de bodhi-boom gebeurd? Sa-
kyamuni is ontwaakt, klaar wakker
geworden. Nu bezit hij de hoogste
wijsheid! Dr Rijnsdorp schrijft: „Een
partikeltje echte ingeving van buiten
Het taalgebruik bij het evangeliseren
(Trouw 31/12) hoeft toch niet zo ge-
saeculariseerd en ingewikkeld te
zijn? Het is het woord „eenvoud" dat
ontbreekt. Dr. C. Rijnsdorp schrijft
dan ook zo treffend (28/12)" ...het
christelijk geloof blijft terugverwij
zen naar zijn oorsprong. Van daaruit
werkende onverwoestbare impulsen
door, want ook de schijndode kerk
heeft een levende Heer." Wat is dan
eenvoudiger dan te beginnen met het
zondebesef? Het (doen) ontwaken
hiervan geldt zowel voor de weinig
ontwikkelden als de Intellectuelen.
En Juist voor gesprekskringen van
deze laatsten ls het besef van zonde
moeilijk te verteren en zijn allerlei
andere levensbeschouwingen en filo
sofieën gemakkelijker terrein. Ten
slotte geldt voor een ieder en alles:
zonder de Heilige Geest gebeurt er
niets.
Naarden M. P. D. Ter Braake-de Waal
GENÊVE (ANP) De opheffing van
de schelding tussen de rooms-katho-
lieke kerk en de orthodoxe kerk zou
het herstel van de eucharistische ge
meenschap betekenen, maar zeker
niet dat de oecumenisch patriarch
ondergeschikt aan de paus wordt. Dit
verklaarde metropoliet Damasklnos
van Tranoupolis in Genève. Hij is
directeur van het orthodoxe centrum
in Chambésy (bij Genève) en secreta
ris van de voorbereidingscommissie
voor het panorthodoxe concilie.
Het is volstrekt onjuist, aldus de me
tropoliet, dat de opheffing van het
schisma uit 1054 het einde van de
orthodoxe zelfstandigheid zou bete
kenen. De een moet de ander erken
nen zoals deze is. De grootste hinder
nis op weg naar eenheid van r.k. kerk
en orthodoxie is naar de mening van
Damasklnos het primaat van de
paus.
De tweezijdige gesprekken tussen r.k.
kerk en de orthodoxe kerk houdt niet
in dat de betekenis.van de wereld
raad van kerken geringer wordt ge
zien. Metropoliet Damasklnos denkt
dat het resultaat hiervan een verrij
king van de veelzijdige gesprekken
op wereldraad-niveau zal zijn. Een
positief resultaat zou z.i. het klimaat
tussen het Vaticaan en de Wereld
raad verbeteren.
Charismatische retraite o.l.v. An-
dré Beljersbergen, 11-16 januari. Hui
ze Aerwinkel, Posterholt (tel. 04742-
1393).
Ben Chavis
RALEIGH (EPD) De protestantse
theoloog Ben Chavis is kort voor
kerst als de laatste van de „Tien van
Wilmington" in Raleigh (North Caro
lina) vrijgelaten.
Chavis treedt in dienst bij de Verenig
de Kerk van Christus, een van de
grootste protestante kerken in de VS
om voor haar de leiding over te ne
men van het bureau voor rassenge-
rechtigheid in Washington.
De 31-jarige Chavis werd in 1972 met
acht andere zwarten en een blanke
gearresteerd op verdenking van sa
menzwering en brandstichting bij
rassenongeregeldheden in Wilming
ton. De belangrijkste getuigen herrie
pen later hun beschuldiging, maar dit
leidde er niet toe dat de zaak tegen de
„Tien van Wilmington" opnieuw in
behandeling kwam. Amnesty Inter
national verklaarde de Tien tot poli
tieke gevangenen.
In januari 1978 verminderde de gou
verneur van Noord Carolina Jim
Hunt zijn straf met een derde. Hunt
hield echter vast aan de juistheid van
het vonnis. Chavis. die reeds tijdens
zijn gevangenschap theologie stu
deerde, is van plan nu te trachten zijn
onschuld te bewijzen.
TINT
ZO KUNNEN WE NIET
DOORGAAN
Het wordt steeds duidelijker dat i
op die manier niet kunnen doorga»
met machtsuitoefeningen in
gebieden die recht hebben op
zelfbeschikking. De commentareiC
de „hulpverlening" van de RusseiL
aan de heersende klasse in j
Afghanistan lopen nog al uiteen. 1
de meesten zal nu pas doorgedroM
zijn dat ditverre land al veel langr
de Russische jjiylpedssfeerjag. Éi
ander facet is dat van de ontwakef'
politieke belongs trying, bij de Islakolger
Plotseling blijken ènRuslandèn frgjkej
Amerika daar grote .moeite mee tfbederl
hebben. Beide machten hebben zïy Bo
in het verleden niet qnbetuigd K
gelaten in het met geweld vestige|j
bevestigen van hun positiesin a"
landen. Wat moeten de „derde
landen" hiervan denken? In de gén 0
satellietstaten blijkt een ingehou
stemming ten opzichte van de laafj wej
strapatsen van Rusland te bestaa ^id
De situatie dreigt ook verder,om i ^di
heen te grijpen in een tegenover ,g
elkaar staan van Islam en-het De'nii
Westen, inclusief de Sovjet-Unie.
Alles wijst etop dat we toestand-
naderen die tot een nieuwe bezinii
nopen. Wat hebben we aan een r*
bijeenkomst van de Verenigde Na^P
waarin feitelijk nooitéén van de j
grote machten veroordeeld kan
worden omdat die dan Z'n veto la^l
horen? In het licht van dit alles v
de vraag klemmend of het
zelfbeschikkingsrecht wel zo'n
absolute zaak is. Is de aarde en a
bodemschatten niet het eigendotj
van de Heer en op die manier a
alien gepnjnenlijk toevertrouwd?!
Wordt net niet hoog tijd dat er m™
inhoifa-gegfeven Wordt aan een ROT
integralesfl^enw^süïg.yan de (je hl
volkeren zonder dat we naar een |0f,11{
éénhoofdige wèftfdreVenng fj~V„
verlangen. O verleg ert d i sri oOg'; daiÜS
daaraan schijnt het 3
in feite schromelijk gesrfcpjrt tp
hebben. En die beide hebben'We f
dan ooit nodig- We kunnen er rüeL
meer buiten. Die gedaichte Zal ófifd*®*
beslissingen moeten bepalen. ,rengt
—ng icn las
Beroepingswerk
NED, HEKV. KERK
Beroepen te Oudelande (toez.):i
;rd, o
A. T. de Vries, kand. te UtrechL vn,
Zuidland: R. H. M. de Jonge te f
nisse- v ze
Aangenomen naar Nijverdal'(t%poen
G. A. de Roos te Nijeveen, EK
weden
len las
GEREF. KERKEN
Benoemd tot pastoraal medewerking
te Grootegast: de heer W. Kok
Tieke (Fr.).
Aangenomen naar Wageningen: Ijfpf
Steenhuis te Nieuwleusen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.) i r/1
Bedankt voor Zuidlaren: H. K. B<pl
kamp te Gramsbergen.
JAGE
.let w
CHR. GEREF. KERKEN Ind V
Beroepen te Hoogeveem-H. -van*n or
ligen.te Utrecht-Centrüm; te Midjes te
burg: R. van Beek to-Baarn. (erdac
echtb
•w »..v leer s
GEREF. GEM. IN NED. egen
Bedankt voor Paterson (USA): A.[o
Straaïeh te Barneveld.
Beroepen te Bruinlsse: M. van 1
te Opheusden.
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM Zendingsdeputaten van de christelijke gere
formeerde kerken hebben in principe besloten tot een nieuw
„zendingsterrein" in Zuid-Afrika. Zij zijn ingegaan op een
verzoek van de Free Reformed Church van Noord-Amerika,
om deze kerk te helpen bij haar werk onder de Ndebeles in
Zuid-Afrika.
De Amsterdamse bioscoop Cinetol is omgebouwd tot moskee. Oisteren werd de eerste dienst gehouden.
De christelijke gereformeerden zijn al
lang op zoek naar nieuw werk. Hun
activiteiten in Midden-Celebes, waar
zij in 1927 begonnen, lopen voorzover
het de personele inzet betreft, ten
einde. Er is een kerk ontstaan, de
Torajakerk van Mamasa, met 64.000
leden in ruim 250 gemeenten. De laat
ste twee Nederlanders, die er nog
werken, ds. C. W. Buijs en de arts
mevrouw E. van Riessen, zullen te
zijner tijd door Indonesiërs worden
vervangen.
Op hun tweede terrein, Vendaland in
Zuid-Afrika. is nu ook een zelfstandi
ge kerk. Het zichzelf overbodig ma
ken komt voor de zendingsmensen
daar ook binnen de horizon van de
realisering.
De Free Reformed Church is een Ne
derlandse emigrantenkerk, waar vele
christelijke gereformeerden zich bij
hebben aangesloten. Deze kleine
kerk ziet geen mogelijkheid, om haar
zendingswerk naar behoren uit te
breiden en heeft daarom hulp uit
Nederland gevraagd.
Materialistische exegese, eerste
oriëntatie, tevens voor mensen die er
in eigen groep mee aan de slag willen,
9-10 februari, Den Alerdinck, Laag
Zuthem (tel. 05920-541).
J Jong-zelfstandigen in het pasto
raat, voor jeugdouderlingen, zater
dag 2 februari 10.15-16.30 uur. Toerus
tingscentrum, Leusden (tel.
033-43244).
Tweede kans, voor vrouwen die
tweede kans onderwijs volgen. 8-10
februari (herhaling 7-0 maart en 21-23
maart), Crabbehoff. Talmaweg 10.
Dordrecht (tel. 078-170988».
GEREF. KERKEN
Beroepbaarstelling per 1 septenKf j
parttime: mevihuW A. C- JaCobi-P
Duijn, Merelstraat 196. Leidenr
(verricht cfaar sinds 1978 hihpdry
sten» Bnkl;
Pt eir
A. Bremer
Op de leeftijd van 70 jaar is plotsej
overleden mr A. Bremer, juridf
adviseur te Barendrecht en lid vaj
generale synode van de gereforn
de kerken. Hij was voorheen
arbeidszaken van het gewestelij kj
beidsbureau. De begrafenis is
middag in Barendrecht.
Ds J. Winter
Op 88-jarige leeftijd is in Haren
overleden ds J. Winter, die een hij
dere plaats heeft ingenomen als v
zitter van de landelijke vereni
van gelaryngectomeerden, dat
mensen die geen strottenhoofd!
stembanden meer hebben en heti
moeten leren spreken met hun sl
darm. Ds Winter eerst bij het,
derwijs en daarna gereformeerd
dikant in Kielwindeweer (Gr.)
moest zelf om deze reden in 1946 j
emeritaat. Als vooizitter van de
niging heeft hij belangrijke impu)
gegeven apn de ontwikkeling vail
slokdarmspraak. Ook oefende hijl
pastoraat onder de mensen di«
dergelijke omstandigheden verld
den als hij. Donderdag is in Harej
begrafenis.
->
JERUSALEM (AP) In uiti
orthodoxe kringen gaat het geru
dat de Messias op komst is. j
vooraanstaande rabbi's zouden in
zelfde nacht gedroomd hebben da
april de laatste grote strijd tussej
monsters Gog en Magog zou pla
vinden, volgens anderen zou de 1
sias echter in vrede komen. M
rabbi Manella reageerde op hetl
rucht met een oude joodse zegswl
„Wie het zeggen weten het niet,!
weten zwijgen."