Regionale bureaus voor
voorkomen van misdaad
Turken in ons land politiek verdeeld
5*4% Rente
op een gewoon
spaarboekje!
i
Politiebond wil een
stakingsgratificatie
Langlaufen m
gesprongen lipj
et
ien?
Boeren in zorgen door
opzegging contracten
I
DE GEMAKKELIJKSTE
PORTEMONNAIE
VAN NEDERLAND
Besluit ministers De Ruiter en Wiegel
Centraal Planbureau
'Geen bezwaar tegen
levering korvetten
aan Indonesië'
CNV zoekt
opening in
zuivelconflict
4i-
Blistex
K)|l9
- 1
Blistex helpt.
Tubetje Blistex, vergeeft niet.
CDA wil stroom in
noorden goedkoper
Zwangerschapsuitkering
moet gehandhaafd blijven
Evangelische Progressieve Volkspartij
Alcocontrol voldoet
en komt in gebruik
Dodelijk schot op het Anti-Grijze-Wolven-symposium voor rechter
Rita
Oude prijs berekend
voor treinjaarkaart
5!/4% (was 4'496) op spaarboekje of
-rekening.
6% (was 51^96), 3 maanden opzegging,
eerste inleg min. f 500,-.
6x/4% (was 5X96), 6 maanden opzegging,
eerste inleg min. f 1.000,-.
6V2% (was 61496), 12 maanden opzegging,
eerste inleg min. f 1.000,-.
ZATERDAG 5 JANUARI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
DEN HAAG (ANP) Er komen in Nederland regionale bureaus voor misdaadvoorkoming. De
ministers van justitie en van binnenlandse zaken hebben daartoe besloten. De bedoeling is de
politie beter toe te rusten bij haar taak de bevolking voor te lichten over bescherming tegen
criminaliteit en om het plegen van strafbare feiten te voorkomen en te bemoeilijken.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De Algemeen
Christelijke Politiefederatie (ACP).
de grootste politievakbond in Neder
land, gaat proberen een „stakingsgra
tificatie" te krijgen voor de rivierpoli
tie in Rotterdam.
De Rotterdamse rivierpolitie voelt
zich gepasseerd, nu het gemeentebe
stuur heeft besloten het personeel
van de gemeentelijke havendienst,
van de havenloodsdienst en van de
kapiteinskamer een gratificatie van
achthonderd gulden te geven als blijk
van waardering voor de manier waar
op deze diensten hun werk tijdens de
havenstakingen van afgelopen na
jaar hebben verricht. Het personeel
van de rivierpolitie heeft geen gratifi
catie gekregen en men vindt dat on
rechtvaardig. omdat ook de rivierpo
litie „goed werk" heeft gedaan tij
dens de stakingsacties in de haven.
Secretaris G. Koffeman van de ACP
heeft inmiddels op verzoek van enke
le ACP-leden bij de rivierpolitie con
tact opgenomen met de korpsleiding
van de Rotterdamse politie Gisteren
was er nog geen commentaar te krij
gen van de politie, maar olgens een
woordvoerder is er al wel overleg
gaande over het verzoek van de ri
vierpolitie om een stakingsgratifi
catie.
Overigens is nog onduidelijk of het
ambtenarenreglement en de aard van
de werkzaamhede bij de rivierpolitie
een dergelijke gratificatie wel toela
ten. Volgens de heer Koffeman kan
'een gratificatie worden toegekend als
er sprake is van „bijzonder loffelijke
dienstverlening" of van „bijzondere
toewijding". t%
Het Rotterdamse gemeentebestuur
besloot eind vorig jaar het personeel
van de havendienst, de havenloods
dienst en de kapitelnskamer acht
honderd gulden te geven, nadat de
directie van het gemeentelijk haven
bedrijf daartoe een voorstel had
gedaan.
Op de regionale bureaus wordt het
werk gecoördineerd van ambtenaren,
die bij elk korps van gemeente- en
rijkspolitie speciaal zullen zijn belast
met het signaleren, bestrijden en
voorkomen van situaties, die tot mis
daden kunnep leiden. De coördinatie OodrHCht
van de regionale bureaus geschiedt in v
eerste instantie bij „provinciale bege
leidingsorganen samenwerking poli
tie" en uiteindelijk op het ministerie
van Justitie.
daadvoorkoming. Om het publiek be
ter voor te lichten stelt het ministerie
tentoonstellingsmateriaal en andere
voorlichtingsmiddelen ter beschik
king over misdaadvoorkoming.
Daar komt ook een centrale docu
mentatie van gegevens uit binnen- en
buitenland op het terrein van mis-
Een centrale commissie misdaad
voorkoming heeft opdracht gekregen
na te gaan welke maatregelen geno
men moeten worden om criminaliteit
te voorkomen, en hoe politieonderde
len beter kunnen samenwerken en
beter kunnen worden toegenist. Ook
neemt de commissie de politie-oplei-
ding onder de loep. In de commissie
zitten vertegenwoordigers van de mi
nisteries van justitie en binnenlandse
zaken, van het openbaar ministerie,
het binnenlands bestuur, en van de
politie.
Daarnaast komt er ook een landelijke
contactcommissie voorkoming crimi
naliteit. Die moet de ontwikkelingen
op het terrein van de misdaad volgen,
en de betrokken bewindslieden advi
seren over de manier waarop het re
geringsbeleid daar het beste op in
kan spelen.
ADVERTENTIE'
Vervolg van pagina 1
Vooruitzichten in cijfers
(tussen haakjes de ramingen die het planbureau in september vorig jaar had
gemaakt voor 1980).
groei wereldhandel
loonkostenstijging per werknemer
produktiegroei bedrijven
prijsstijging
tekort betalingsbalans (miljard gld)
werkloosheid (x 1000 personen)
aandeel bedrijfswinsten in nat ink.
(alle-cijfers zijn in procenten, tenzij anders vermeld.)
1979
1980
7
2
(4)
6,5
7,75
(7,5)
2,5
0,5
(2.5)
4,25
6,25
(5.75)
- 1.5
- 2.5
1.0)
297
220
(210)
9
6
(9.5)
Dat aandeel zakt naar zes
procent, en dat is zelfs nog een half
procent minder dan in 1975 het
Jaar dat het in Nederland sinds 1945
het slechts ging op economisch
getyed.
'Rampjaar'
few
M
um:
Jan.
om
snds
kant
1928
g in
1217
vart-
ar is
brug
inlge
gere-
ver-
werd
n de
kant
1940
k in
eder-
rlem,
aard.
acht.
1951
oor-
ker-
>g te
r een
st en
Rus-
rope-
een
>a als
Rus-
kran-
'rouw
er de
dat
ds.
defai-
Rus-
Werkgeversvoorzitter Van Veen rea-
l geerde gisteren op de nieuwe gege-
vens 'aldus: „als er niets gebeurt
jdrrtgt 1980 een rampjaar te worden.
De nationale verarming van bijna zes
miljard gulden (als gevolg van de
hogere prijs voor ingevoerde olie,
red.) dreigt geheel op het bedrijfsle
ven te worden afgewenteld. De over
heid zal niet kunnen ontkomen aan
drastische ombuigingen. De vakbe
weging zal moeten inzien dat er geen'
ruimte is voor loonstijging. In plaats
verlagen'
voor een loonpauze zei Van Veen: „we
ooetenvolgende week donderdag be-
llnnen aan een beleid, niet aan een
bonpauze."
DEN HAAG (ANP) Minister Van
der Klaauw van buitenlandse zaken
wil de levering van korvetten voor de
Indonesische marine niet verhinde--,
ren. PSP-Tweede-Kamerlid Van dr
Spek had daarom gevraagd in ver
band met de situatie op Oost-Timor,
en in Irian Jaya (voormalig Nieuw
Guinea).
Volgens Van der Klaauw heeft de
Indonesische regering inmiddels er
kend dat de situatie op Oost-Timor
ernstig is en spant zij zich in de
toestand te verbeteren.
UTRECHT (ANP) De Voedings
bond CNV en de Industriebond CNV
hebben bij de Coöperatieve Condens-
fabriek Friesland (CCF) voorstellen
ingediend voor het overleg dat de
bonden volgende week met de CCF
gaan voeren. Daarbij gaat het vol
gens bestuurder P. Swart om een
oplossing voor de „acute problemen
opr ontJememiïhgshiveau".
De. directie, van de CCF heeft bij wijze
van tijdelijke maatregel aangeboden
tot 1 april 1980, de ingangsdatum
voor de nieuwe CAO, de ploegentoe-
slag met 2,2 procent te verhogen. De
twee CNV-bonden willen dat de direc
tie deze toeslag ook na 1 april garan
deert.' Verder zijn voorslellen gedaan
voor een .toeslag voor vuil en onaan
genaam werk bij CCF die al naar
gelang de .aard van bepaalde werk
zaamheden varieert van nul tot twin
tig procent.
Op 28 december is het landelijke
overleg tussen bonden en zuivelwerk-
gevers over een herstructurering van
de functieclassificatie en over toesla
gen voor vuil en onaangenaam werk
mislukt. De bonden zeggen nu dat ze
„in het belang van de verhoudingen
binnen de Friese zuivel afspraken op
ondernemingsniveau thans noodza
kelijk achten."
Teveel stalcapaciteit voor kalveren
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Zeker ruim achthonderd kalvermesters in Neder
land, van wie velen op de Veluwe, dreigen in financiële
moeilijkheden te komen, doordat een groot aantal contracten
met hen nogal plotseling is opgezegd. Eén fabriek (Wessanen/
Wormerveer) heeft haar contracten met tweederde vermin
derd. Het zou alleen m dit geval al om tienduizenden kalveren
gaan.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De CDA-fractie in
de Tweede Kamer zal zich bij het
komende debat over economische za
ken sterk maken voor lagere elektri-
citeltstarieven in Groningen en Dren
the. Uitgangspunt is dat de regering
verantwoordelijkheid draagt voor het
feit dat de stroomkosten daar vijftien
procent boven het landelijke gemid
delde liggen.
De nieuwe Eemscentrale is indertijd
namelijk onder politieke druk ge
bouwd, op voorhand van de te ver
wachten industriële afnemers. Die
zijn echter nooit gekomen. Het elek
triciteitsbedrijf EGD staat nu voor
extra hoge kosten die onder meer
moeten worden verhaald op het be
staande en niet altijd zo florissante
bedrijfsleven.
Volgens een delegatie van CDA-ers,
die een tweedaags bezoek bracht aan
Oost-Groningen, zal verder ook wor-»
den geijverd voor het stimuleren van
de tuinbouw in Oost-Groningen met
voorrang boven de nieuwe polders.
ruunL?„iö vQpr ïoonsujging. m piaats i 'Ij
daarvan moet de overheid de lasten Lmancipatiekommissie over ziektewet:
Bij vergelijking van de cijfers blijkt
echter dat het planbureau in septem
ber al voor 1980 in vergelijking met
1979 een versombering van de econo
mische toestand voorspelde, die veel
erger was dan het stukje extra ver
sombering dat daar nu nog bij blijkt
te komen. Een groot verschil voor het
kabinet is echter, dat het kabinet in
de'nazomer nog in staat was de voor
spelde vërsombering op te vangen via
de rijksbegroting voor 1980. Die kaar
ten zijn thans echter allemaal uitge
speeld. Het kabinet kan daardoor nu
zelf niet veel meer doen, en is vooral
aangewezen op wat in het bedrijfsle
ven met de lonen gaat gebeuren.
DEN HAAG (ANP) Het
recht op zwangerschaps- en
bevallingsuitkering bij vrij
willige doorverzekering mag
niet uit de ziektewet worden
geschrapt. Het hoort er mis
schien niet in thuis, maar de
combinatie van arbeid en
zwangerschap zal beter ge
waarborgd moeten worden
vóór de bestaande regeling
wordt afgebroken.
ADVERTENTIE'
HELP HET EVANGELISCH ALTERNATIEF VAN DE GROND
EPV, Postbus 304, 3350 AH Papendrecht
Op dit adres: Aanmelding als lid
gratis inlichtingen omtrent denkbeelden EPV over
kernbewapening (ook telefonisch mogelijk via nr.
078-150371).
uitgebreid informatie-pakket 2,50 (in postzegels
of door storting op giro 3892447.
Dit heeft de Emancipatiecommissie
de staatssecretarissen van sociale za
ken en cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk (CRM) bericht.
De bewindslieden willen dit recht
schrappen onder meer omdat er spra
ke" is van oneigenlijk gebruik van de
ziektewet, omdat een hoge uitkering
wordt verkregen voor een naar ver
houding geringe premiebetaling, en
omdat de noodzaak zou verdwijnen
door het verbod vrouwen om hun
zwangerschap te ontslaan.
De Emancipatiekommissie geeft in
haar advies aan, dat het om een be
trekkelijk kleine groep vrouwen gaat,
zeker in verhouding tot het totaal
aantal vrouwen dat een zwanger
schaps- en bevalllngsultkering krijgt.
Bedrijfsverenigingen kunnen de uit
kering voorts weigeren als de zwan
gerschap is ontstaan vóór aanvang
van de verzekering.
Regelingen met betrekking tot zwan
gerschap, bevalling en jong ouder
schap moeten volgens de commissie
in hun geheel en in onderlinge samen
hang worden bekeken. Van daaruit
moeten ze worden veranderd en uit
gebreid. Een aparte verzekering voor
werknemers op dit gebied is moge
lijk, of wellicht een volksverzekering
voor alle Nederlanders, aldus de
Emancipatiekommissie.
Naar aanleiding van de moeilijkhe
den in deze sector wordt op het ogen
blik overwogen om een speciale bond
voor de kalvermesterij op te richten,
zoals ook de pluimveehouders die
hebben. De problematiek van de kal
vermesterij zal aan de orde worden
gesteld in een op 15 januari te Hier-
den door de Gelderse CBTB te orga
niseren vergadering.
Bij de kalvermesterij wordt er veelal
op contract gewerkt. Poedermelkfa
brieken stellen de kalveren en het
voer beschikbaar, de beeren hun stal
en hun arbeid. Met name de laatste
jaren is de zaak uit de hand gelopen
In die zin dat er ten koste van soms
forse bedragen aan Investeringen te
veel stallen zijn gebouwd in verhou
ding tot het aantal te mesten kalve
ren. Deze situatie leidde er onder
meer toe dat de aanschafprijs van
nuchtere kalveren steeg, wel tot zo'n
500,600, 700 gulden, een bedrag dat te
hoog wordt geacht om dan nog tot
een redelijk rendement te komen.
Hierdoor heeft een aantal fabrieken
vorig jaar flinke verliezen geleden.
Daarom zijn zij inmiddels overge
gaan tot het opzeggen van contrac
ten, dat wil zeggen tot het niet ver
nieuwen wanneer deze afliepen. In
andere gevallen kwam het tot een
verlaging van de vergoedingen. Hier
door zijn er, blijkens een enquête,
problemen gerezen voor een kleine
duizend kalvermesters. Vooral op de
Veluwe kwam hier en daar de klap
nogal hard aan. In deze streek be
vindt zich eenderde van alle Neder
landse kalvermesterij en.
De indruk bestaat niet dat de discus
sie over de intensieve veehouderij, de
kwestie van de ethiek van de houding
ten opzichte van het dier, waarover
ook de georganiseerde landbouw
steeds meer gaat nadenken, In direc
te zin iets met de ontstane situatie
heeft te maken. Kalfsvlees is een be
langrijk exportprodukt, vooral naar
Italië.
De secretaris van de Gelderse CBTB,
drs. E. Broekhuis, denkt niet dat het
verstandig is een parte bond voor de
kalvermesters op te richten. Mis
schien zou het wel nuttig kunnen zijn
als er iets als een vaktechnische orga
nisatie uit de boerenstand zelf zou
voortkomen. Hiervan zou de taak on
der meer kunnen zijn de kalvermes
ters de nodige deskundigheid aan te
reiken. Op het ogenblik moet die
goeddeels van de fabrieken komen.
De heer Broekhuls zegt voorstander
te zijn van het ontwerpen van een
soort standaardcontract, dat de kal
vermesters nog wat meer zou kunnen
beschermen tegen onaangename ver
rassingen. Verder is hij voorstander
van de gedachte dat alle contracten
desnoods met uitzondering van de
prijzen openbaar moeten zijn, al
was het alleen maar om te kunnen
voorkomen, dat bij dramatische ge
beurtenissen in bepaalde bedrijven
derden worden meegesleurd.
DEN HAAG (ANP) De proeven met
de zogeheten Alcocontrol bij de voor
selectie van mensen die mogelijk te
veel hebben gedronken, zijn zo goed
verlopen dat de Alcocontrol binnen
afzienbare tijd algemeen door de poli
tie zal worden gebruikt. Het blaas
pijpje blijft daarnaast bestaan. Mi
nister De Ruiter van Justitie heeft
dat geantwoord op schriftelijke vra
gen van de Tweede-Kamerleden voor
het CDA Cornelissen en Van den
Broek.
ZWOLLE Een ln Wezep geplaatste
beroepsmilitair moet worden be
schouwd als economisch gebonden
aan de gemeente Oldebroek en heeft
als zodanig het recht aldaar een wo
ning te verwerven. Dat is de strek
king van een door de president van de
rechtbank ln Zwolle gedane uit
spraak na een kort geding, dat was
aangespannen door een in de ge
meente Oldebroek te werk gestelde
militair.
ARNHEM (ANP) Een even dramatische als merkwaardige zaak. Met deze
woorden opende de Arnhemse officier van justitie, mi F. Boerwinkel, gister
middag zijn requisitoir tegen de Turk die ervan wordt verdacht op zaterdag 22
september in het concertgebouw De Vereeniging in Nijmegen tijdens een
Anti-Grijze Wolven-symposium zijn vriend en landgenoot Kemai Güngörmüs
(18) al dan niet met opzet met een pistoolschot te hebben gedood.
Mr Boerwinkel eiste twee jaar1
gevangenisstraf tegen de ver
dachte, de thans 25-jarige,Ok-
kes N. uit Amsterdam
Mr Boerwinkel achtte in deze
zaak de voorwaardelijke op
zet om te doden bewezen. De
verdachte heeft niet willens
en wetens iemand gedood.
Wel is hij zodanig „grof en
roekeloos" met zijn wapen
omgesprongen, dat hij kon
Weten dat er doden zouden
vallen, aldus de officier.
Tijdens de behandeling van
deze zaak bleek eens te meer
hoe politiek verdeeld de Tur
ken in ons land zijn. Het sym
posium zelf was met hulp van
de FNV georganiseerd door de
op Moskou gerichte vereni
ging van Turkse arbeiders in
Nederland, de HTIB. Zowel de
verdachte in deze zaak als zijn
slachtoffer behoorden tot een
van deze HTIB afgesplitste
groep met de naam Bevrij
ding van het volk (genoemd
naar een anti-fascistisch blad
in Turkije zelf). De HTIB be
schuldigt deze „Bevrijders
van het volk" van China-ge-
zindheid.
Verstoring
De verstoring van het sympo
sium in Nijmegen werd zo
doende veroorzaakt door le
den van linkse groeperingen
en niet, zoals velen tevoren
hadden gevreesd, door leden
of aanhangers van de Grijze
Wolven. „In de zaal was ken
nelijk geen enkele Grijze
Wolf' aanwezig," concludeer
de N.'s verdediger, mr F. Wijn
akker uit Arnhem. Hij achtte
zijn cliënt alleen schuldig aan
dood door schuld en verboden
wapenbezit, wat een veel lage
re straf oplevert.
Het dodelijke schot viel bul
ten het concertgebouw bij een
achteruitgang. Het symposi
um gericht tegen de ter
reurdaden van de ook in ons
land actieve fascistische
Turkse organisatie Grijze
Wolven was kort tevoren
verstoord door pamfletten
uitdelende leden van weer een
andere linkse splintergroep,
de Revolutionaire jeugd.
De circa zevenhonderd.
hoofdzakelijk Turkse bezoe
kers van het symposium za
gen vervolgens hoe de orde
dienst van de bijeenkomst
hardhandig poogde de pam-
flettenverspreiders de zaal uit
te werken. In de gang naast de
zaal ontstond een forse vecht
partij. waarbij ook okkes en
het latere slachtoffer betrok
ken raakten. De vechtende
Turken verplaatsten zich
langzaam naar de achteruit
gang en okkes trok. net bui
ten gekomen, zijn pistool en
schoot, naar eigen zeggen,
drie keer in de lucht.
'Bang maken'
„Ik wilde de rust herstellen en
de mensen bang maken," ver
klaarde de Turkse schutter na
afloop tegenover de politie en
gisteren tegenover de recht
bank. Een kogel doorboorde
niettemin het hoofd van Gün
görmüs. die vrijwel op slag
dood was. De belde andere
kogels verdwaalden en kwa
men terecht in de gang.
Mr. Wijnakker concludeerde,
dat de Turkse gemeenschap
ln ons land ervan overtuigd is,
dat er die zaterdagmiddag
sprake was een afschuwelijk
ongeluk. De verdediger had
een aantal getuigen meege
bracht om die bewering te sta
ven. Dezen verklaarden una
niem, dat de verdachte al drie
Jaar bevriend was met zijn
slachtoffer, die niet lang voor
zijn dood van Zwolle naar
Leeuwarden was verhuisd.
Mr. Boerwinkel daarentegen
meende, dat beide jonge Tur
ken helemaal niet zo bevriend
waren als de verdachte zelf,
diens verdediger en de getui
gen deden voorkomen. Beide
Turken zouden herhaaldelijk,
vooral politieke, meningsver
schillen hebben gehad. De of
ficier beriep zich daarbij op
een verklaring van de broer
van het slachtoffer, volgens
wie okkes M. en Kemal een
week voor het symposium in
Nijmegen en Leeuwarden een
heftige politieke ruzie hadden
gekregen: hij (de broer) zou de
verdachte toen het huis uit
hebben gezet.
Vlucht
M. ontkende gericht te heb
ben geschoten. M. vluchtte na
het gebeuren per auto, maar
meldde zich nog dezelfde
avond bij de politie in het
Utrechtse IJsselstein. Het wa
pen was nog dagen zoek. M.
verklaarde aanvankelijk het
pistool, dat hij al twee jaar in
zijn bezit had, te hebben weg
gegooid ln het plantsoen rond
het gebouw de vereniging. Pas
toen het wapen door de politie
in Zaanstad werd gevonden in
de tuin van de vriend van de
Turk, trok hij zijn verklaring
in.
De officier van Justitie had
geen goed woord over voor het
wapenbezit van de Turk. Mr.
Wijnakker noemde het wa
penbezit van zijn cliënt echter
begrijpelijk Mijn cliënt is als
linkse activist al verschillende
keren door de Grijze Wolven
bedreigd, zo zei hij.
„Ellen, ik wil je graag eens een paar
dingen zeggen
DEN HAAG (ANP) De Nederland
se Spoorwegen hebben besloten alle
NS-jaarkaarthouders, die per 1 no
vember hun jaarkaart hadden ver
lengd. de oude prijs van 185 gulden in
rekening te brengen.
ADVERTENTIE
Extra hóge rente voor spaarders die
direkt over hun spaargeld willen
beschikken. Bij de N.V. Crediet- en
Depositokas, de spaarinstelling van
De Grenswisselkantoren N.V.
In verband met de ontwikkeling van
de rente op de kapitaalmarkt heeft CDK
enkele van haar rentetarieven per
1 januari 1980 als volgt verhoogd:
8V4% (was 896) Super - Sparen op
spaarboekje of -rekening
(met 296 opnamerente).
De rentetarieven op alle andere spaar-
vormen, zoals sparen met vaste termijn
(1-6 jaar) tot 10% rente en toonderstukken,
looptijd 2 en 5 jaar (wel of niet tussentijds
verzilverbaar), zijn ongewijzigd!
Voor alle diensten van CDK kunt u terecht bij
de 60 vestigingen van De Grenswisselkantoren N.V.
(niet alleen aan de grenzen, maar ook op de
stations) en bij alle CDK-agenten in Nederland.
a a utf
(Samenwerking van N.V. Nederlandse Spoorwegen.
N.V. AMEV en Pierson. Heldring Pierson N.V.)
Hoofdkantoor. Centraal Station. Postbus 721.
iooo AS Amsterdam. Telefoon: 020 - 2213 24.Telex 14101.
