Prisma is pittig
Prisma is voordelig
Uit brieven van lezers
Prisma van Van Nelle
Inip JANUARI. BEGINT 'T NIEUWE JAAR GOED MET
VEEL COMFORTABELE D00RDRAAGM0DE.
H
Knip januari. Kopen!
en
inj
DONDERDAG 3 JANUARI 1980
TROUWKWARTET
P 12/RHS 1
-OND
fractie van het CDA, een nogal "»(-
daan artikel over het kernwapendi
bat in Trouw van 24 december. Ik be
het met de schrijver eens, wanneer h
eraan toegevoegd had: met behou
van het kabinet-Van Agt. Wat is in
mers het geval? Vanaf het begin heel
dit kabinet op het standpunt
staan, dat aan de modernisering va -
de kernwapenen niets in de we
mocht worden gelegd. Slechts onde
sterke drang van de meèrderheid va
de Tweede Kamer werd de toezei
ging gedaan, dat men de zgn. uit
gangspunten van het CDA mee naa -f""2
Brussel zou nemen en die daar zo
verdedigen. De heer Van Agt reisd
dan naar de hoofdsteden van de grot
bondgenoten, onbegrip voor het Ne
derlandse standpunt te wekken en d
moeilijke situatie uiteen te zettei
waarin zijn regering terecht was g(
komen. Als het hem om terugdrin
ging van de kernbewapening was be -
gonnen, zou hij naar de kleine NAVC
landen, Noorwegen, Denemarken e
België, zijn gereisd om met hen in c -
vergadering van de NAVO te Bruss<
een voorstel tot uitstel van beslissin
te doen. Nu is alleen bereikt dat d
beslissing tot plaatsing in Nederlani
twee jaar is uitgesteld. Die twee jaa V;
kunnen we benutten door te trachten ring
de leuze van het IKV „De Kernwape pun
nen de wereld uit, te beginnen ii gele
Nederland" nog dieper in ons volk ten
ingang te doen vinden. En in die twee 31
jaar zijn er ook nog verkiezingen jam
Laten we ons best doen dat een twee
de kabinet Van Agt-Wiegel onmoge
lijk wordt.
Havelte J. G. KeeiJ
Ex-KNIL
Waarom willen de ex-KNIL'ers h;
acties en leveren zij bij voorbeeld hi
onderscheidingen niet in, want w
wil er nog decoraties dragen van ei
overheid, die ze zo ondubbelzinn
beduveld heeft? Deze illusie houi.
hun recht slechts tegen, want in Dec
Haag zal men verder misbruik makei,
van hun „rood-wit-blauw"-instellii„
Maar harde acties blijven onwaardig
Waar blijven de ex-OVW'ers, toch
CDA (10)
Deze rubriek >s uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze kram gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en met voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wi| helaas niet corresponde
ren Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859,1000
AW Amsterdam. Bi| pubkkatie worden naam en woonplaats van de schri|ver
vermeld
CDA (6)
Misschien is de enige duidelijkheid
die het kamerdebat opgeleverd heeft,
het feit dat de ware aard van de
NAVO nu duidelijk gebleken is. Wat
besluitvorming betreft is de NAVO
niet minder dictatoriaal dan het War
schau Pact. en de manier waarop
binnen NAVO (en CDA) met dissiden
ten omgegaan wordt, begint al wat te
lijken op Oosteuröpese praktijken.
Evenzo de slaafse verheerlijking van
de eigen regeringsleider door het
CDA-congres'
Wat de tien ex-dissidenten betreft, ik
wens ze veel sterkte met hun eigen
partij en achterban, en ik hoop dat de
vele progressieven die met hen de
kernbewapening terug willen drin
gen. de wijsheid zullen opbrengen om
niet óók met mest naar deze tien te
gaan gooien Ze zullen hen nog hard
nodig hebben de komende Jaren
Voorschoten M. C. Kroon
CDA (7)
Een dag en een halve nacht praten en
dan komt er nog niets uit. Eén ding is
Intussen wèl duidelijk geworden: zo
wel de NAVO als onze regering en ook
de CDA-kamerfractle hadden er be
lang bij de kernvraag of nu Neder
land al of niet medeverantwoordelijk
ls voor de modernisering, in de mist
te laten, omdat men het niet wil laten
aankomen op een „scheiding der
geesten" Intussen laat dit bij hen die
gewetensbezwaren tegen heel de
gang van zaken hebben, wel een sterk
gevoel van onbehagen achter, daar zij
van mening zijn, dat alleen een
krachtig en duidelijk neen op dit wel
licht historische moment op zijn
plaats was geweest.
Zal het CDA alsnog zich waar maken,
dan zal dit m i. alleen kunnen als het
zich richt naar de bijbelse motivering
zoals die ten grondslag ligt aan de
uitspraak van de hervormden en die
van de gereformeerde synoden in
zake deze materie In de eerste plaats
en voor het grootste deel op God
vertrouwen en wat de strijd tegen het
communisme en andere ideologieën
betreft vooral de gééstelijke weer
baarheid versterken. En het wereld
communisme de wind uit de zeilen
nemen door een evangelische politiek
op nationaal en internationaal gebied
van sociale gerechtigheid, serieuzer,
krachtiger en radicaler dan tot nu
toe Een dergelijke positieve opstel
ling zal ook ons neen zeggen tegen de
nucleaire demonie bij de andersden
kende partijen meer aannemelijk ma
ken. Want ook ons neen zeggen mag
niet ingegeven zijn door de vrees,
maar door de oprechte wil de mens
heid tot heil te zijn En dan alleen zal
deze politiek effectief kunnen zijn,
omdat ze dan mag rekenen op de
zegen van Boven'
Franeker
CDA (8)
Na het afgelopen kern-wapendebat
moet ik het volgende constateren: de
10 CDA-„dissldenten" hebben tegen
de motie Stemerdink gestemd op
grond van zuiver partij-politieke ver
wijten. Daar er in de Tweede Kamer eniBen
over elke kwestie, welke het ook is.
een politiek oordeel wordt gevraagd. L^'den
stonden de tien voor de keuze: „Ons
geweten niet verloochenen door de
motie-Stemerdink aan te nemen, óf CDA (11)
tegen de motie stemmen met de rest
van de CDA-fractie en daardoor ons
geweten verloochenen". Welnu, er is
géén andere conclusie, dit laatste is
gebeurd. Nü is de toverzin: „Er is een
automatisme doorbroken" (De Boer.
Beinema. Frinking». Het enige echter
wat bereikt is, is dit: De kernwapens
die anders in Nederland terecht zou
De heer Hans de Boer wekt van tijd
tot tijd de indruk het CDA te willen
laten springen. De ene keer vanwege
de grondslag, de andere keer vanwe
ge de kernbewapening of gewoon
vanwege het feit dat hij verdrietig is.
Als belangstellende Jongere is het mij
opgevallen, dat hij nauwelijks aan
hang heeft bij de Jongeren, uitgezon
derd bij de Arjos. Ook aan de basis
vindt hij weinig bewondering. Wan
neer staat nu eens een anti-revolutio
nair van enig gewicht op. die de basis
mobiliseert, het CDA mede tot stand
brengt en de heer Hans de Boer weer
op zijn juiste plaats zet. Wat mij
betreft, mag hij dan ook nog achter
aan in de Tweede Kamer blijven zit
ten. Helaas zal dit wel nooit geluk
ken. Wat wil men van een partij als de
ARP, waar het mogelijk is de functies
van Kamerlid, dissidentenleider en
partijvoorzitter in één persoon te ver-
H. de Jong
Het drietal Van Agt-Wiegel-Lubbers,
heeft zijn demagogische kwaliteiten
gebruikt om de tien zogenaamde
loyalisten in het CDA in de mist on
der de drek te schoffelen. Op kort
zicht mag men daarmee zijn doel
hebben bereikt, het lijkt mij evenwel
belachelijk te veronderstellen, dat
den komen, worden nu in het buiten- het CDA door dergelijke gedragingen
land geplaatst. Die 572 worden alle- in de opbouwfase, de grondslagen
maal geproduceerd èn geplaatst. Dit voor 6611 evenwichtige partij zal kun-
is zelfs tegen de CDA-„vertrekpun- nen leggen. Het is toch onvoorstel-
ten", laat staan tegen de houding van daardat de navolgers van de gewe-
de tien. Het gaat om de totale pro- tensvolle AR-mensen, op wiens
duktie en plaatsing; er is dus geen woord men kon vertrouwen, aldus
automatisme doorbroken (in welke worden weggeschoffeld door de KVP.
bochten de tien zich nu ook mogen Zoals de zaak er nu voorstaat, bete-
wringen). Er is in de Tweede Kamer kent opgaan in het CDA ondergaan
een bedenkelijk christelijk partij-po- in de KVP en dat betekent het inleve-
litiek spelletje gespeeld, helaas. Een «n vtin ^progressie en waardigheid,
vredig 1980, meneer De Boer
zwaard en de zijnen daar moeite mee
hebben, begrijp ik niet. Volgens mij is
het niet zinvol en volkomen onrealis
tisch om daarvoor het CDA om zeep
te helpen Dit driemanschap weet
toch ook wel, dat de geallieerden met
lege handen geen afweermiddelen
hadden en dat daardoor Hitler en
Mussolini hun gang konden gaan.
Dat mag nooit weer gebeuren!
Maassluis J. van Dorp
CDA (13)
De redenering van de dissidenten
achteraf dat een val van het kabinet
de zaak van de ontwapening niet ge
diend zou hebben is onbegrijpelijk.
t)at de zaak van de ontwapening ook
nog een zaak is van buitenparlemen
taire actie is deze heren blijkbaar
ontgaan. Zij lieten al die onvermoei
bare ijveraars tegen de kernbewape
ning in de kou staan. Zo heb ik dat als
een van hen ervaren. Duidelijk is in
ieder geval dat ik van het CDA in
deze zaak niets meer te verwachten
heb. Ik hoop dat velen met mij daar
van bij de volgende Tweede-Kamer
verkiezingen in politieke zin blijk zul
len geven. Het CDA en het kabinet
hebben de zaak van de geloofwaar
digheid van de politiek een zeer slech
te dienst bewezen op die zwarte
woensdag 19 december.
Eenrum
het nog. dat zelfs de protestanten niet
buiten de overlevering der katholieke
kerk kunnen. Waarom vieren de pro
testanten de zondag? Vanwege de
overlevering. Over de zondagsplicht
staat niets in de Heilige Schrift, inte
gendeel, daar leest men: Weest in
dachtig. dat gij den Sabbat heiligt.
Het kerkelijk gezag heeft voor den
Sabbat de zondag ingevoerd. Waar
om vieren zij den dag des Heeren
volgens Leviticus 23 vers 32 niet van
Menselijk gezicht (1)
Trouw van 28 december bevatte een
artikel dat mij zeer trof. „Verdediging
met een menselijk gezicht" waarin de
verdediging van ons bestel gepropa
geerd wordt met geweldloze midde
len die deugdelijk dienen te worden
voorbereid. Geen oorlog dus. Geen
bereidheid de medemens te doden.
t Die bereidheid is nu wel zeer alge
den avond tot den avond. Vanwege meen oe bewapening van iedereen
de overlevenne. door iedereen (de burgers, de staten,
in het klein en in het groot) is zicht
baarder dan ooit tevoren. Als arts in
de tijd van voor de oorlog van 1940-
1945, tijdens de oorlog en daarna,
deed ik ervaringen op o,a. in het art-
senverzet, die mij noopten voor mij
zelf (misschien voor anderen ook van
waarde) een poging te wagen om de
woorden en begrippen „verzet",
„anti", „tegen" te vervangen door
woorden en „begrippen" die iets posi
tiefs proberen uit te drukken, name
lijk de vredesarbeidsdienst.
Voor de opbouw van de internationa
le vredesrechtsorde (Cornelis van
Vollenhoven) is nodig: le. Eerbied
Schiedam H. van Holten
Bezetting
Dat een nieuwe oorlog iets verschrik
kelijks zal zijn en wij er alles aan
moeten doen om dat te voorkomen,
geen zinnig mens die er anders over
zal denken. Met de roep „weg met de
atoomwapens", ook dóórover zijn we
het allemaal eens. Desnoods alleen
uit Nederland zeggen sómmigen. En
dezer dagen hoorde ik een bekend
Nederlander voor de radio zeggen:
„Liever een bezetting dan atoomwa
pens".
Ligt dat echter wel zo eenvoudig? w
Misschien wel als je er van uit gaat v?or het Leven (A. Schweitzer) in het
- algemeen en in het bijzonder voor dat
van de medemens (Juliana 4 mei 1955
Eppo Vroom
Van Agt (3)
Rotterdam
CDA (9)
Triest blijft dat de KVP-lobby het
beoogde doel bereikte, een politiek
Fred Luiten ..requiescat-in-pace" voor de progres
sieven. Ze zijn, zoals was te verwach
ten, het slachtoffer geworden van de
uiterst reactionaire krachten in het
CDA. En ook al zullen ze zeggen het
Met lichte verbijstering heb ik het niet te geloven, het CDA zal een her-
artikel van de heer Van Dam met zijn nieuwde KVP zijn een heterogeen ge-
ongevraagde advies aan de heer zeischap waarmee je alle kanten heen
Goudszwaard in Trouw van 29 de- kunt walsen. Gehoopt mag worden,
cember gelezen. Zijn stellingname dat tijdig zal worden ingezien wat de
ademt al helemaal het machtspolitie- AR na oktober te wachten staat. In-
ke denken waarin de KVP decennia dien niet te veel ogen zijn dichtges-
Grote bewondering heb ik voor het
optreden van van Agt, tijdens het
kernwapendebat in de Tweede Ka
mer. Met veel kennis van zaken en in
begrijpelijke taal verhaalde hij het
regeringsstandpunt. Geen enkele te
genstander kreeg hem stuk; de man
groeit tegen elke verdrukking in.
Ernstig bezorgd ben ik over de kern
bewapening, maar de berichtgeving
hierover in Trouw stelde mij zeer te
leur: erg eenzijdig en nogal „links"
gericht. Zijn de politieke medewer
kers van Trouw uitsluitend PP.R-
PSP-PvdA'ers en dissidenten? De le
zer zal de politieke koers van Trouw
nauwkeurig moeten volgen en kri
tisch dienen te staan tegenover te
eenzijdige berichtgeving.
Amsterdam W. A. B. J. Tromp
met een redelijke bezetter van doen
te krijgen. De eerste tijd was de be
zetting door Duitsland na mei '40
door de meeste Nederlanders nog wel
draaglijk. Maar hoe was het toen Hit-
Ier zijn ware aard toonde? Het moet
toen niet zo veel hebben gescheeld of
het gros van onze bevolking was op
transport gesteld naar het oosten.
En hoe ging het in Polen? En nu in
Cambodja? Ze weten daar bij onder
vinding wat een bezetting kan inhou-
aan de Jeugd). 2e. Verantwoorde
lijkheidsbesef voor elkanders leven.
Wat maakt gij werknémers: „Graan"
voor brood, om met elkaar te kunnen
leven óf „geweren" ter zelfhandha
ving en om anderen daartoe te do
den? De zelfhandhaving als recht
vaardiging, vooral „legaal"! Legaal
terrorisme. 3e. Arbeid in dienst van
„eik-ander" en wedereijds „elkanders
111U1115 «au ecu ucccniiit rvan iiiiiuu-
den. Velen daar riskeren liever de leven IA- Groeneveld. psychiater),
dood dan voortleven onder bezetting.
Nee, laat mij dan het huis zo veel
meerd is het misschien nog niet te
laat.
lang heeft uitgeblonken. Alles wordt
ondergeschikt aan het behoud van de
macht. Als het CDA ook die weg
opgaat, zal het geen lang leven heb- Haarlem H. J. Loppersum
ben. Van Dams beroep op het CDA-
programma is ook al even weinig
sterk als zijn omgaan met de uit- CDA M 2)
spraak van de partijraad. Dat afvoe- v
ren van de achterban: „die uitspraak Wat bezielt een aantal mensen toch
schrijft niets voor" is triest en zorg- om on2e minister-president Van Agt
Hans Küng
wekkend. En ronduit beschamend
wordt het als hij Gods zegen als dek
mantel gaat gebruiken voor de trieste
vertoning van kabinet en CDA-frac
tie waarvan de uitkomst een nieuwe
versterking betekent voor de kernwa
penwedloop, hoe hij het ook wendt of
keert. Ik kan mij heel goed voorstel
len dat Goudszwaard zegt. hier is
voor mij de grens bereikt. Van Dam
mag dat geen meebouwen aan het
CDA noemen, maar hij had moeten
schrijven: mijn CDA. Ik ben bang dat
Van Dams CDA ook het mijne niet
wordt. En dat zijn opstelling eerder
de ARP waarvan ik lid ben in de
vernieling brengt dan die van Gouds
zwaard.
zo door het slijk te halen? Volgens
mij heeft hij eruit gehaald wat er in
zat in de NAVO-raad te Brussel. Ge
lukkig zijn de tien dissidenten erin
geslaagd om onze afschuw van kern
wapens wereldkundig te maken en te
onderschrijven, maar dat mag niet
betekenen dat we ons zo maar laten
afslachten door een systeem dat het
onze niet is. Dat professor Gouds-
Naar aanleiding van Küngs gezegde
dat de paus onfeilbaar is, maar dat
vergissingen niet zijn uitgesloten,
volgt hier een citaat uit het boek:
Bijbel of leergezag (Uitg. B. Lenfring,
Amsterdam) Blz. 50: Hiermede me
nen wij genoegzaam bewezen te heb
ben, dat de gehele leer van Christus
niet in de Heilige Schrift is opgete
kend. dat de Heilige Schrift dus geen
volledige kenbron is van Jezus' leer;
maar dat de overlevering onontbeer
lijk is, omdat niet alles uit de Schrif
tuur geput kan worden, daar de apos
telen ons enige leerstukken schrifte
lijk en andere door overlevering heb
ben achtergelaten. Opmerkelijk is
mogelijk versterken. En met geen
mindere wapens dan de vijand han
teert.
Hoevelaken R. de Lange
Kerkbezetting
Dat de actiegroep „Tivoli" in Utrecht
ruimte eist voor culturele manifesta
ties in de Domstad is plaatselijk ge
zien wellicht juist. Maar dat men deze
actie kracht wil bijzetten door in de
kerstnacht de kathedraal van St.-Ca-
tharijne gedurende enkele uren bezet
te houden, vind ik ronduit gezegd
zeer afkeuringswaardig. Het is mis
bruik maken van een sacrale ruimte Epe
en van de vredelievende omstandig
heden in bedoelde nacht. De kerk
gangers in de Dom moesten door de
politie beveiligd worden. Toen de dui
zend kerkgangers in de r.k. St.-Catha-
rijne het bedehuis verlieten, bleef de
actiegroep in de kerk zitten. Met alle
consequenties van dien. De politie en
vele anderen zullen de actiegroep
„wel dankbaar" geweest zijn „voor de
extra inspanning in deze kers
tnacht De „stunt" van „Tivoli" en
het optreden van het PSP-raadslid R.
van Hemert, kan ik niet waarderen.
Beter nog, in het licht van de kers- Hoogvliet
tnacht, moet ik dat sterk veroorde
len. Waar gaan we heen in Utrecht?
Straks moeten we nog een soort vei- TWGG 133 T
ligheidsdienst van de kerken in het
leven roepen. Gelukkig nieuwjaar
Vrede als daad (Bart de Ligt) samen
gevat in de letters „EVA". 4e. Ons
rekenschap geven van al onze hande
lingen en nalatigheden. Vooreerst
„Adam en Eva". Waartoe verwekt gij
nieuw leven op deze aarde, om met
elkaar voort te leven of om elkander
„elkander" te doden? in het klein
„de paratroepers tegen guerrilla's" en
omgekeerd en in het groot? Oorlog,
revolutie. Vul maar in, ieder op zijn
plaats, overal; islamieten én commu
nisten én democraten enz. Ook „be-
vrijdings"kogels zijn dodelijk. Voor
komen van oorlog is ons aller genees
kundige opdracht.
li?00'1
E. E. Meursing
niet minder vergeten en belasterd en!
als beroeps gediscrimineerd door df^ANI
jaloezie van het thuisleger? Mogen 3riAVprt
hun vroegere strijdmakkers van ht *5
KNIL eens gaan steunen op het BinUpgei
nenhof en liefst andere plaatsen.
dat geldt ook voor nog wel anderi jg ei;
Menselijk gezicht (2)
Een bijbels, en sterk wapen, is om de
zogenaamde tegenstanders te steu
nen, of te helpen met hun dikwijls
onmiskenbare problemen. Zou dat
niet bijdragen om oorlogsdreiging of
wereldvernietiging tegen te gaan. Is
het te simpel, of niet toe te passen? Is
het wel eens echt geprobeerd?
C. van Dijk
groepen. Samen kunnen we alles.
■t di
lima
Afghanistan (1)
Oostburg
Uiterste bereikt in kernwapendebat.
Onder dit opschrift schreef de heer
K. van den Berg Frinking, lid van de Tweede-Kamer-
R. de Vries Heerenveen
Anne Doornbos
Sint-Geert ruidsleen
te Abbega
Burgemeester en wethouders
van Wymbritseradeel verwij
zen voor de oproeping van
sollicitanten voor een te bege
ven pensie naar de adverten
tie in het Fnesch Dagblad en
de Leeuwarder Courant van
3 januari 1980.
Doordraagmode. dat is mode die u het
hele jaar door kunt dragen. Seizoen na sei
zoen. In de januari-Knip een overvloed
aan modellen. Nieuw in Knip: een nog
meergeperfektioneerd maatsysteem, dus nog
nauwkeuriger patronen, nog betere pasvorm.
En verder
De mode kijkt terug naar de jaren 50
Veel klassiek voor het vroege
voorjaar.
Rulle badstof met gladde katoen, een
perfekte kombinatie voor sportieve
kleren.
Veel slankmakende modellen vanaf
maat 42.
En natuurlijk Kleintje Knip
Volop keus in fantastisch leuke
kinderkleertjes. Speciale aandacht deze
keer voor de rokken en de broeken.
En uiteraard alle kinderpatronen weer
in drie maten op het raderblad.
p. Emsiliet t
ions
weed
Slechts één vraag behoeft heden, du er sc:
nu gesteld te worden aan de Kamerle e erei
den, die tegen de door de NAVO in t lent
halen kernbewapening hebben ge ast, i
stemd: zijn nu (na de Sowjet-inval ii t ven
Afghanistan) de ogen van deze tegen let K
standers opengegaan en zegt hun gefelede
zond verstand nu eindelijk niet uilneer
welke hoek van de wereld de agressi nderi
en machtshonger waait als eet Coper
nauwelijks te stuiten orkaan? vai
eriod
Amsterdam A. F. Fehmertle ere
èemaa
Pittige, geurige Prisma moetje geproefd hebben. Dat is koffie met
een geheel eigen karakter, met zorg geselecteerd en gebrand door
Van Nelle. Een melange waarin smaak en aroma echt tot hun recht
komen. Bovendien, nog dubbeltjes voordeliger
verwachten bij zo'n kwaliteit.
MPAI10.5K.280
aaroi
ls se<
kdee
miar i
m d(
naakt
üven t
flions.
idlstric
nome:
laar d
Ier g
)mm
e eei
ex K
onal
i noi
ordt
ob vi
edlvl
rs n
ordt
leden
DUt,
aars,
1 Vrc
lssan
Woe
i)n re:
flob B
en de
alen.
Dg re
tten.
ewat
)rd, t
e in!
Ions.
eert r
I bbui
Slden
ml
l. T
fderl
mai
izichi
n bi
uit L
I - D
ijd vs
ich-Ps
meter
apert
■1 on
nlngi
ter z
telfde
IAAT
ik Poi
denws
NN1S
Jk toe
lonele
d er
sloper
oekt
de
IDE
heel
zeg
IBC.
«4 vi
ind r
