Bemoedigende ontmoeting met de islam
Verontruste vrouwen in
actie tegen vrouwenbond
Rabobank
Paus richt zich
tot de kinderen
De Arke zomer programma's
liggen nü bij de Rabobank
voor u klaar!
Goede kinderliederen
zijn niet kinderachtig
Trouw
Dijkman B.V.
muziGkinstrumGntGn
Neveda wol
Moon-aanhangers
mishandelen
VOORBIJGANG
DE KOREN Af.
Brits schip zinkh
na aanvaring: vr
opvarenden geré
boek snel
voor het beste eruit is
geld en goede raad
.DONDERDAG 27 DECEMBER 1979
TROUW/KWARTET
door Jan Slomp
Conferenties over de islam zijn aan
de orde van de dag. Voor kerk en
zending is deze belangstelling even
wel reeds van oudere datum. De
kerken in het Midden-Oosten leven
reeds bijna veertien eeuwen in een
islamitische omgeving. Het is ge
bruikelijk naar de internationale
missionaire conferentie van 1911 in
Edinburgh te wijzen als het begin
van oecumenische samenwerking in
de zending. Het is echter minder
bekend dat in 1906 in Kalro het
eerste internationale christelijke be
raad werd gehouden over de roeping
van de christenen in de wereld van
de islam.
Daarna zijn nog minstens tien zulke christe
lijke conferenties gehouden voor infern over
leg Voorlopig de laatste in deze serie vond
deze maand plaats in Nlobasa. in het confe
rentie-oord van de Kenyase raad van kerken.
Dit beraad ging uit van de afdeling voor
dialoog met aanhangers van levende gods
diensten van de wereldraad van kerken.
Ruim honderd deelnemers uit veertig landen
waren naar dit palmenoord aan het strand
van de Indische Oceaan gekomen. Afrika was
natuurlijk sterk vertegenwoordigd. Van hier
uit brachten twintig afgevaardigden de erva
ringen van rooms katholieke partners in de
dialoog mee Het Vatlkaan heeft de laatste
twaalf Jaar de dialoog met moslims krachtig
bevorderd De ervaring wijst uit dat de uitda
ging van de Islam voor rooms-katholieke.
oosters-orthodoxe en protestantse christe
nen nagenoeg gelijk is.
Een vijftal mensen kwam uit kerken die geen
lid zijn van de wereldraad Men zou ze tot de
evangelikalen kunnen rekenen. Onder de der
tien vrouwen troffen we een Arabiste uit
Oxford, maar ook zusters die het Ideaal van
christelijke aanwezigheid temidden van
arme moslims naar het voorbeeld van Char
les de Foucauld proberen na te volgen. Ze
beschikken niet over de middelen van een
..rijke" buitenlandse zending. Ze worden ge
ïnspireerd door het evangelie der verzoening
en leven eenvoudig, solidair met hun omge
ving. vol aandacht en liefde voor hun moslim
se buren en naasten.
Voor het officiële rapport begin 1980 door
Oenève wordt gepubliceerd, is het toch reeds
mogelijk enkele indrukken te geven. De om
lijsting van de conferentie werd enerzijds
gevormd door gewelddadige gebeurtenissen
in Teheran. Mekka (de bezetting van het
centrale heiligdom van de Islam). Rawalpindi
en Muitan (verbranding van een r.k. school en
vernielingen in een protestantse kerk) en
anderzijds door het bezoek van de paus aan
Ankara en Istanbul.
Sommige deelnemers konden ooggetuige
verslagen uitbrengen van genoemde gebeur
tenissen. Ze zetten echter geen domper op de
besprekingen maar bepaalden ons bij de con
crete alledaagse werkelijkheid waarin chris
tenen en moslims elkaar ontmoeten.
Des te opvallender is het dat niet de recente
gebeurtenissen, maar het evangelie van Je
zus Christus de toon aangaf op deze conferen
tie Alle deelnemers kozen bewust niet voor
confrontatie met de wereld van de islam, en
niet voor exclusief denken. Dit zou in strijd
zijn met het evangelie der verzoening, zo
werd telkens gezegd Het confrontatiemodel
voor de samenleving wordt immers vaak door
vrees ingegeven, terwijl het harmoniemodel
zijn inspiratie vindt in het evangelie van de
naastenliefde.
Krachtig betoog
Een van de presidenten van de wereldraad
Dr. Simatupang uit Indonesië verklaarde in
een krachtig betoog dat we de huidige moei
lijke periode wel weer te boven zullen komen.
Hij onderstreepte dat we met alle beschikba
re middelen samen met moslims moeten wer
ken aan de toekomst.
Een koptische bisschop gaf. hierbij aanslui
tend. een indrukwekkend getuigenis over de
volharding van zijn kerk al bijna veertein
eeuwen lang in een moslims land. Dit getui
genis viel niet uit de toon omdat het thema
van het beraad luidde: „Christelijke presen
tie (aanwezigheid, red.) en getuigenis in rela
tie tot onze moslimse buren."
Bisschop Henri Teissier uit Oran. een stad
beroemd geworden door het boek van Camus
over De Pest. sprak over het christelijke
getuigenis temidden van mensen die niet van
plan zijn christen te worden, maar moslim te
blijven. De vruchten van zo'n getuigenis mo
gen we aan God overlaten. De christen moet
gehoorzaam proberen zout en licht te zijn en
zo zijn bijdrage aan de samenleving te geven.
Dialoog
Prof. dr. D.C. Mulder
dezelfde God geloven (Koran 29,4) we zullen
het als buren en landgenoten, als wereldbur
gers en „andersgelovigen" met elkaar moeten
kunnen vinden.
Dialoog is allereerst al nodig om spanningen,
misverstanden en vooroordelen op te ruimen
om zo conflicten te voorkomen. In twee van
de drie sekties van het beraad werd er op
aangedrongen dat er een internationaal fo
rum van moslims en christenen moet komen
om zaken betreffende minderheden, gemeng
de huwelijken, godsdienstvrijheid en men
senrechten kritisch en waakzaam te bege
leiden.
Het beraad in Mombasa trok ook daarin de
lijn door van voorgaande ontmoetingen geor- BijbGlStUdiG
ganiseerd door de wereldraad, nl. dat vooral
tot dialoog aangespoord werd met het oog op
de samenleving. Ook al is Intussen gebleken
dat we theologisch in gesprekken met mos
lims niet veel verder komen ondanks de vaste
overtuiging van moslims dat zij en wij in
De bekende Britse islamkenner Dr. Kenneth
Cragg leidde elke dag de bijbelstudies, waar
in hij lijnen vanuit de bijbelse scheppingsleer
trok naar de islam. Het spreekt vanzelf dat
bij de ochtendopeningen en avondsluitingen
de voorbede een ruime plaats kreeg. Aan
gebedsintenties geen gebrek!
Het stemt tot dankbaarheid dat het beraad
zo nuchter reageerde op het islamitische ré
veil. Er werd voor gewaarschuwd dit réveil
niet slechts als reactie op het Westen af te
doen. maar ook de positieve, geestelijke ele
menten. de strijd om vernieuwing van
binnenuit, er in te herkennen.
We moeten nog afwachten of het centrale
comité van de wereldraad de aanbevelingen
van het beraad in Mobasa zal overnemen.
Eensgezind was men evenwel van mening dat
men juist nu door moet gaan met de sedert
1966 begonnen serie dialoogconferenties. De
verzuchting werd geslaakt: waren we maar
veel eerder begonnen, dan hadden we wel
licht op verschillende plaatsen de verslechte
ring van de relaties kunnen voorkomen!
Studie
De wereldraad zal ook worden gevraagd om
verder te studeren op de theologische vragen
zoals de plaats van de islam in de christelijke
visie op Gods heilplan voor de mensheid en
de bijbelse notie van het koninkrijk God
Aandacht voor deze na-christelijke mono-
theïstische religie zal zeker leiden tot verrij
king en verdieping van ons eigen geloof.
Rest ons te melden dat prof. dr. D.C. Mulder
van de Ve Universiteit te Amsterdam voor
zitter was van de conferentie. Uit Nederland
waren verder aanwezig prof. dr. A. Wessels en
pater M. Geijbels. Laatstgenoemde is verbon
den aan het christelijk studiecentrum in Ra
walpindi.
Centra zoals in Rawalpindi. Hyderabad.
Kalro, enz. willen de christenen ook intellec
tueel toerusten voor de dialoog met moslims.
Hun rol moet worden versterkt, aldus een van
de aanbevelingen van deze ondanks alle te
genwind bemoedigende ontmoeting.
Drs Jan Slomp is predikant in algemene
dienst van de gereformeerde kerken voor de
toerusting met het oog op de ontmoeting van
christenen en moslims in Nederland.
ADVERTENTIE
HILVERSUM Verontruste vrouwen in de NCVB zijn een
actie begonnen tegen het beleid van het hoofdbestuur. Zij
willen op korte termijn een bezinningsdag organiseren „voor
alle bijbelgetrouwe christenvrouwen in Nederland". Volgens
het actiecomité handelt het hoofdbestuur niet in overeen
stemming met de grondslag en doelstelling van de bond.
„De benadering van de hedendaagse
problemen geschiedt van uit wereld
se (humanitaire) grondslagen en niet
vanuit Gods Woord, de Bijbel," aldus
de verontruste vrouwen.
Het huidige vormingswerk is volgens
het comité gebaseerd op een onbij
bels zoeken naar eigen gevoelens en
gedachten ..Door groepstralners
wordt getracht de mens anders te
laten denken De sfeer die de bond
uitademt lijkt meer en meer emanci
patorische. zo niet feministische, ka
raktertrekken te krijgen De Bijbel
discrimineert de vrouw nergens,
maar geeft haar een unieke eigen
plaats, met mogelijkheden binnen
het huis en daarbuiten
Het in artikelen van oktober 77 en
februari "78 in het maandblad van de
NCVB genomen standpunt dat ho
mofilie niets zondigs of afwijkends is.
acht het comité in strijd met de
Bijbel
Ook heeft het comité bezwaren tegen
de contacten van het hoofdbestuur
met organisaties als Vrouwenraad.
Melaniagilde. Maria wordt wijzer.
Vredesberaad en feministische stro
mingen. „In het licht van de doelstel
ling van de bond blijken die contac
ten niet nuttig. Wij zien graag een
samenwerking met meer positieve
christelijke organisaties." Het comité
zegt pas in actie te zijn gekomen
nadat vele jaren door tal van vrou
wen Individueel Is geprobeerd een
koerswijziging van het hoofdbestuur
tot stand te brengen.
De comitéleden zijn: mevr. E. Bos-
van Woerden (Dirksland), mevr. H.
Boelema-Tillema (Leiden), mevr. C.
Feith-Willlgenburg (Maartensdijk),
mevr. H. Franquemont-Kool (Zutp-
hen), mevr. A. v.d. Heide (Oranje
woud), R. Helmus-Deutekom (Hilver
sum). A. G. Lindeboom-Bakker
(Hooghalen), A. Meyering-Elsinga
(Hooghalen). F. J. Rovers-kramer
(Hulzen). B. Veldman-Key (Nun-
speet). G. v. Zonneveld-Wouda (Hil
versum).
ledereen zo'n
lekker warme trui van
de mooiste
energiebespaarder
vanaf 1.50 per bol
door Paul Oskamp
Begenadigd en gelukkig
Israël, zijn kind,
heeft Hij opgenomen,
om barmhartigheid te gedenkt Ef
zoals Hij gepsroken heeft d l
tot onze vaderen.
tot Abraham en zijn kinderen n
in eeuwigheid.
(Lukas 1 vers 54 en 55) )-K
le
In dat alles is het God om Israi
begonnen. Israël ls het volk wa
Hij afgesproken heeft: Ik jullie
Jullie mijn volk. Aan dat verbo
gedenkt Hij. Dat verbond heet d
zijn barmhartigheid die gestalt ?d
kreeg in zijn woorden tot Abral
zijn nageslacht. Dat vergeet Hl
Dat is niet alleen voor Israël be
In Israël heeft Hij de wereld leen
opgenomen, als een kind om h< tuil
tegen zich aan te drukken en te ani
beveiligen. Dat is moeilijk gen< it 1
deze dagen van geweld en tot
eenzaamheid. Het zijn zulke gr 'Hl
woorden. De tekenen ervan zijl r v
wel. maar je hebt er wel special 1st
voor nodig, 't Is te beleven, dat
ook vandaag de dingen doet In
gedachtenis van zijn barmhart
't Is ook het enige houvast. Het
uitzicht dat Hij voor ons open
Hij duwt de machten van het k
terug. D.w.z. dat wij als zijn me|
die machten moeten tegenhoui
Zo wil Hij dat ze teruggeduwd T
worden, als honden in hun hokf
Kerstfeest kan best een innig f(
van stilte en bezinning zijn, mal
nooit zonder wat er om ons hee|
gebeurt. Wie dat uitzicht niet
behoudt of wil afschermen hou|
ander over dan het gedenken v
Gods barmhartigheid. Die sluif'
op in een knusse kerk en meenii
zijn woorden alleen te lezen enl
verstaan zijn bij kaarslicht en a
honger. Ik denk dat we op een j,
bepaalde manier nog veel s
moeten worden als we f
zeggen: Maria, gegroet, j
begenadigd en gelukkig.
je ter wereld hebt gebracht.
waarin opgenomen Oe Rotter
dammer. met Dordts Dagblad
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe leidse Courant
Uitgave Trouw/Kwarlet BV
Hoofdredacteur Jenje Tammmga
Directeur mg O Posima
HOOFDKANTOOR
PostDus 859
1000 *W Amsie'dam
WDautsfraai 13' Am**»flam
ie' 020-913*56
PosiQ"C 66 00 00
Ban» Ned C'ede-Da--.
fleAerwgrv 23 00 12 5?J
REG© ROTTERDAM DO«ORECMT
Post-* **9
3000 AX «one-0*m
iel OtO-t' 5586 l^uo«w«nwi
•noeiorgmgi
tw 010-SSM redact* i
lei 115700 (urtsiurtend voo»
adveowwsi
WMttrtM* 4
Rotterdam
RE GO OEN RAAG LEIDEN
POVDla '0'
250i CC Oen Haag
lei 070-469445
(abonnementen en bwarging)
tel 070-469445 (redact*)
tel 070-466964 (uitsluitend voor
advertent*# l
Parkstraat 22 Oen Haaq
REGO NOORO OOST NEDERLAND
lu'lsiuitend admtfv$fra1*i
Pos'OuS 3
8000 AA Zwoiie
ie" 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwol*
Abonnementsprijzen:
Nr meer* K M
Nr kwartaal SO.#S
Par half |aar 101S0
Par laar »1 #0
Advertenhera- eren co aan.-aag
Tewtonrsche aDonnementanopdracnten
adressen Doven i
Oogave lem»eDer<nten 9-1930 «an
maandag - aag Op zondag van 16-
20 uur tewt 020 913456
Opgave m.n.-advertent*s ie-
020 936669 ot ichr*tek# aan Mw-Adv
atdekng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
A-!'»swvgngen u-isAeMnd sCVWHfc
aan onze Amsterdamse adressen
ROME (AFP/Reuter) De paus heeft ditmaal in 34 talen aan
de wereld een gelukkig kerstfeest gewenst alvorens zich in het S6kt6b6Strildcr
bijzonder tot de kinderen in de wereld te richten. Hij noemde J
hen: „Onze liefde, onze toekomst. Wij willen jullie het beste
geven dat we hebben, een betere en rechtvaardiger wereld:
een wereld van menselijke broederschap en vrede.
In Bethlehem werd een kalme kerst
gevierd Het aantal bussen van toeris
ten was nauwelijks groter dan gebrui
kelijk. In Peking kwamen ongeveer
500 Chinese christenen samen om het
kerstfeest te vieren. Vorig Jaar be
stond de groep nog slechts uit enkele
dozijnen getrouwen. De toeneming
van het aantal kerstfeestvierders
heeft te maken met de tolerantie die
het nog steeds officieel atheïstische
regime in China de laatste tijd kent.
arrestaUe van een collega, pater Res-
tituto Cardenas.
In Parijs
In Phnom Penh hebben duizenden
Cambodjanen kerstfeest ln de open
lucht gevierd, op de plek waar eerst
de kathedraal van Phnom Penh
stond Dit bouwwerk werd afgebro
ken door het nu verjaagde regime van
de rode Khmer De mis werd geleid
door een Vietnamese rooms-katholie
ke priester, die in zijn preek de moord
op duizenden Cambodjanen door het
omvergeworpen regime herdacht.
Onder dit regime zijn vooral ook
christenen vervolgd, die vaak behoor
den tot de verwesterde leidende klas
se van het land. In enkele delen van
de Filippijnen weigerden rooms-
katholleke priesters de kerstmis te
leiden om zo te protesteren tegen de
In Parijs hebben ongeveer 200 men
sen geprotesteerd voor de Notre
Dame tegen de maatregelen van de
heilige stoel tegen de theologen
Küng, Pohier en Schillebeeckxs. Op
het beroemde plein van de kathe
draal werden vouwbladen rondge
deeld, waarin onder meer te lezen
stond: „Voor ons. gedoopten, is het
Evangelie een oproep tot vrijheid. Wij
zoeken samen hetgeen Jezus zijn ko
ninkrijk noemt. Kerstfeest is het goe
de nieuws van een God met een men
selijk gezicht. Kerstfeest is een arm
gezin dat vlucht voor koning Hero
des. Het is de macht van de liefde
tegen de macht van de dood".
Volgens het Franse persbureau AFP
zou de paus aanvaard hebben mor
gen een Westduitse delegatie van bis
schoppen te ontvangen om de zaak
Küng te bespreken De delegatie
wordt door de heilige stoel samenge
steld. maar ln elk geval zou bisschop
Georg Moser van Rottenburg/Stutt-
gart in de groep zitten.
Van een onzer verslaggevers
ZANDVOORT De Zandvoortse
sektebestrijder Henri van Engelen is
in de avond van eerste kerstdag in
het gebouw van de Verenigingskerk
(Moon-sekte) aan de Amsterdamse
Oranje Nassaulaan gelokt en daar
mishandeld. Van Engelen was naar
het gebouw gelokt door een man, die
zei dat hij lid was van de verenigings
kerk en overwoog deze te verlaten.
Van Engelen, die al Jaren informatie
over sekten in ons land verspreidt,
besloot naar Amsterdam te komen en
met de man te spreken. Toen hij ln
het kerkgebouw was, stelde de man
hem voor gebruik te maken van de
voorgegeven afwezigheid van de sek
teleden en de geheime documenten
van de Moon-sekte door te nemen. Op
dat moment werd Van Engelen over
vallen door een groep sekteleden, die
hem mishandelden en hem enige tijd
vasthielden. ZIJ dwongen hem een
bekentenis van Inbraak te tekenen.
Ten slotte begeleidden zij hem naar
Zandvoort teneinde ln het huls van
Van Engelen diens gegevens over de
Moon-sekte „in beslag te nemen".
Van Engelen wist echter vlakbij zijn
huis te ontkomen, waar hij zich onder
politie-bewaking kon stellen.
Het is jammer dat de canon van het
Liedboek gesloten is, anders moesten
wij daar alsnog een flink aantal kin
derliederen aan toevoegen. Tot het
goede kerklied voor kinderen reken
ik het oeuvre van Hanna Lam en Wim
ter Burg. Aan hun drie bundeltjes
met bij belliederen voor de jeugd „Al
les wordt nieuw" hebben zij onlangs
een vierde toegevoegd, In totaal zijn
dat nu 120 liedjes.
Berijmen van bijbelse stof voor kin
deren is een kunst. De vorm moet
eenvoudig en overzichtelijk zijn en
tegelijk moet de bijbelse Inhoud tot
zijn recht komen. Het geheim ls dat
Je. met weglating van alles wat secun
dair is, steeds weet te vinden waar het
in een bijbelgedeelte om gaat en dat
weet uit te drukken in taal en toon
die voor kinderen aantrekkelijk zijn.
Hanna Lam en Wim ter Burg slagen
daar dikwijls wonderwel ln. Ik geef
daar enkele voorbeelden van.
Het lied over Job eindigt: „En hij
wordt getroost door God".
En dat over de twaalfjarige Jezus in
de tempel:
„In Jeruzalem ben lk thuis
hier ben ik kind aan huls".
Het slot van het liedje over de rijke
jongen luidt aldus:
„Misschien is ons geloof te klein,
maar klles kan bij God".
Soms zit de boodschap in het refrein,
zoals in het lied „Jacob krijgt de
zegen mee", waarin de oudste en de
Jongste ook in de tekst stuivertje
wisselen. Knap en ook muzikaal erg
speels is het refrein van het liedje
over de gedenkstenen bij de Jordaan:
„Nee. het is geen spelletje,
het is een verhaal.
Luister, lk vertel het Je
allemaal".
Treffend vind ik de typering van de
doornstruik, in de fabel van Jotham,
als „laagbijdegronds en koud".
De eerlijkheid gebiedt te vermelden,
dat Hanna Lam ook wel eens een
steek laat vallen. Zo laat zij in haar
bewerking van psalm 23 de maaltijd
er uit, iets wat alleen al vanwege de
kindercommunie te betreuren ls. In
het lied „Kijk eens naar de vogels" is
de centrale notie „zoekt éérst zijn
koninkrijk zoek geraakt. M.i. is
dit een verraad aan de tekst, want zo
haal je het fundament onder de evan
gelische onbekommerdheid vandaan.
Een geïsoleerd voorzienigheldsgeloof
heeft al meer dan genoeg onheil ge
sticht. In het lied over de zaaier ls
weggevallen het gegeven dat het zaad
deels honderd-, deels zestig- en deels
dertigvoudig vrucht draagt. Is dat
terecht? Ook weet lk niet zeker of Je
uit het visioen van Johannes „en de
zee was niet meer" mag concluderen
dat er ook geen vis meer zal zijn, als je
denkt aan de symboolwaarde die de
vis in de christenheid heeft.
Maar dat zijn details die aan mijn
grote waardering geen afbreuk doen.
Deze liederen verdienen veel gezon
gen te worden, ook in de kerk, waar
bij wij aan kindernevendiensten en
gezinsdiensten kunnen denken.
Goede kinderliederen zijn niet
kinderachtig! Hanna Lam gaat voor
een moeilijk bijbelgedeelte als „Geef
aan de keizer wat des keizers is" niet
opzij. En ontroerend vind ik de be
spiegeling over de bomen die wach
ten op Gods lente.
Tot slot, dit deeltje verschijnt vrijwel
gelijktijdig met het afscheid van Wim
ter Burg als muziekpedagoog van
Bartimeüshage. Een fijner afscheids
cadeau had hij ons niet kunnen
schenken.
Drs. P. Oskamp, hervormd
predikant te Purmerend, be
spreekt: Hanna Lam/Wim ter
Burg, „Alles wordt nieuw",
deel 4, prijs 8,20. Uitg. Cal-
lenbach, Nijkerk.
Beroepingswerk f
CEEEF. GEM. IN NED.
Beroepen te Dordrecht: M. va»
te Opheusden; te Kruiningen:!
lan te Rhenen.
ADVERTENTIE
is tijn.z'n prijs
verrassenaklei
WALSOORDEN (ANP) Dim.
kustvaarder Sophia Weston i
dag gezonken na een aanvar
een vrachtschip op de Westers
De vijf opvarenden van het scj
gered L
De aanvaring gebeurde dwars
haven van Walsoorden. De i
ton lood geladen Sophia
kwam in aanvaring met een
schip, en begon meteen w^0p
maken.
ADVERTENTIE
kocht op een veiling een enorme partij
welke iets beschadigd, doch fonkelnieuw zijn en
onder volle garantie verkocht worden.
Eventueel ook op termijn. Levering door het hele land.
De partij omvat:
piano's - orgels - gitaren - versterkers
banjo's - drums - blaasinstrumenten - violen - enz
Rozengracht 115, 4 etages; Rozengracht 139,
en in de kerk: Rozengracht 146-148.
Koop rustig, koop 's morgens.
Gratis parkeren, 300 mtr. van de zaak
Amsterdam, tel. 020 - 26 56 11.
ADVERTENTIE