Gevolgen duurdere olie veelzijdig
^trans
Het Kasbiljet aan
toonder van
Bank Mees Hope.
y
Suikerfabriek werkt met de Kerst
Net uiten boordevolvakantiep/ezier
Overleg gevraagd over Nederhorst Bouw
BankMees Hope nv
Benzineprijs hoger, meer inflatie toenemende werkloosheid
Raad van Bestuur
in Arbeidszaken
wijzigt naam
Sobi verliest
kort geding
tegen Sekisui
Xükantiereizen
Australië denkt
aan bouw van
UCH-fabriek
Hypotheekrente per 18 d
fl
Daling van
bouwproduktie
Sinds september niet meer gepraat
Amro Effecten-Beleggingsrekeninge
lamro
bari
.DONDERDAG 20 DECEMBER 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Dat de olie in 1980 waarschijnlijk enkele tientallen procenten duurder zal
zijn dan dit jaar, heeft echt wel meer gevolgen dan alleen een hogere benzineprijs of een
hogere brandstofrekening voor degenen die met huisbrandolie stoken. De dure olie heeft een
hele reeks directe en indirecte consequenties.
BIJ de directe gevolgen denken we
vaak In de eerste plaats aan de benzi
neprijs hoewel de prijsstijging daar
verhoudingsgewijs veel geringer ia
dan bij andere produkten. De beslui
ten van de OPEC zullen er wel op
neer komen dat we ongeveer 25 pro
cent meer voor de ruwe olie moeten
betalen maar de hieruit voortvloeien
de prijsverhoging voor benzine ca.
7 cent per liter komt neer op
alechts een procent of vijf. Dat de
benzine over enige maanden toch bij
na 1.40 zal kosten, komt door de
accijnsverhoging van vijf cent per 1
januari
De prijsverhoging bij benzine ia rela
tief matig, doordat de prijs die we
betalen voor meer dan de helft be
staat uit rafflnagekosten en ook die
gaan maar in geringe mate omhoog.
Harder komt de prijsverhoging daar-
Van onze redactie economie
DEN HAAG Per 1 Januari wordt de
naam van de Raad van Bestuur in
Arbeidszaken, het overlegorgaan van
de zeven centrale werkgeversorgani
saties in Nederland, veranderd in
Raad van de Centrale Onderne
mingsorganisaties (RCO).
De nieuwe naam weerspiegelt, aldus
de raad. zowel de uitbreiding als de
intensivering die de samenwerking
tussen deze organisaties in de afgelo
pen Jaren heeft ondergaan.
Deze ontwikkeling is tot uitdrukking
gekomen in vele gemeenschappelijke
beleidsopstellingen op een aanzien
lijk breder vlak dan dat van arbeids
zaken in het kader van de Stichting
van de Arbeid, het oorspronkelijke
werkterrein van het werkorgaan.
om aan bij produkten waar geen of
weinig accijns op zit zoals huisbrand
olie en vliegtuigbenzine Het lijkt on
vermijdelijk dat vliegen opnieuw
duurder wordt en daarmee de vlieg
vakanties naar de Spaanse kusten en
andere zonnige oorden.
Indirect
BIJ de indirecte gevolgen kunnen we
in de eerste plaats denken aan artike
len die uit olieprodukten gemaakt
worden zoals polyester, nylon, draion
of acryl, stoffen die voor kleding wor
den gebruikt maar tevens vele andere
toepassingen hebben. Indirect zijn
ook de gevolgen voor de aardgasver
bruikers; hulsgezinnen en bij voor
beeld tuinders die hun kassen met
aardgas verwarmen. De aardgasprijs
is gekoppeld aan de olieprijs en dat
zal in het geval van de tuinders bete
kenen dat ze opnieuw hun concurren
tiepositie zien verslechteren ten op
zichte van Zuideuropese landen die
wegens hun klimaat geen kassen no
dig hebben.
De koppeling van aardgas aan olie zal
overigens de inkomsten van Neder
land voorlopig verhogen want ook de
buitenlandse afnemers van Neder
lands gas zullen dieper in de beurs
moeten tasten. We mogen dan de
laatste jaren met grote regelmaat be
schouwingen lezen over het opraken
van de Nederlandse aardgasvoorra
den en het afbouwen van de export
van dit produkt. op korte termijn zal
de duurdere olie en daardoor het
duurdere gas nog zorgen voorstijgen-
de gasinkomsten uit verkoop aan het
buitenland.
Knauw
Een extraatje dat we waarschijnlijk
goed kunnen gebruken. want de rest
van de Nederlandse export zou best
eens een knauw kunnen krijgen an
de hogere olierekeningen. Deskundi
gen hebben uitgerekend dat de
OPEC-landen in 1980 zeventig mil
jard dollar of 140 miljard gulden meer
zullen ontvangen door hun olieverko
pen dan dit jaar. Zeventig miljard
dollar die door de rest van de wereld
moet worden opgebracht en niet be
schikbaar is voor andere uitgaven.
Met andere woorden: omdat de olie
veel geld kost kan het buitenland
minder importeren uit Nederland en
zal omgekeerd Nederland ook wel
minder invoeren uit andere landen.
Hoewel: in Nederland zal waarschijn
lijk minder op de importrem worden
getrapt dan in landen als België en
Denemarken die voor hun energie
voorziening vrijwel geheel op import
zijn aangewezen.
De hoge olierekening zal een zeer
nadelige invloed hebben op de wes
terse economie, zo heeft de OESO. de
Organisatie voor economische sa
menwerking en ontwikkeling ver
klaard. De economische groei, in 1979
nog drie procent, zal maar net boven
nul uitkomen met als consequentie
een toenemende werkloosheid. In de
Verenigde Staten 2,5 3 procent)
en Groot Brittannië 2 procent) is
door de OESO voor 1980 zelfs een
achteruitgang van het nationaal pro
dukt voorspeld. De groei van het na
tionaal produkt zou volgens de
OESO in Nederland 1,75 procent zijn
maar daar waren de nieuwe olieprijs
verhogingen nog niet in voorzien. De
werkloosheid in de 24 rijke OESO-
landen zal naar berekeningen van de
OESO stijgen van 16,75 miljoen men
sen aan het eind van 1979 tot 20,25
miljoen eind volgend jaar.
Inflatie
De OESO is ook pessimistisch over
de inflatie. Iedere tien procent prijs
verhoging voor de olie. betekent een
half procent extra inflatie. Een tot
anderhalf procent meer geldontwaar
ding dan aanvankelijk wa§ geschat,
zit er dus wel in. In Nederland maar
ook in andere landen is een belan
grijke vraag of die extra prijsverho
ging ook in de lonen gecompenseerd
moet worden. In Nederland zeggen de
vakbonden ja en de werkgevers nee.
ALMELO (ANP) Se kis ui Systeem
bouw in Enschede hoeft geen jaarre
keningen en loonlijsten vanaf 1973
aan de Stichting Onderzoek Bedrijfs
informatie (SOBI) in Amsterdam
over te leggen. Sobi heeft daarmee
woensdag het kort geding verloren,
dat de stichting tegen Sekisui had
aangespannen om te bewijzen dat het
bedrijf sinds 1973 een omzet van 160
miljoen Duitse marken niet in de
jaarrekeningen zou hebben opge
nomen.
President mr, H. J. J. van den Biesen
van de rechtbank in Almelo, voor wie
het kort geding diende, oordeelde dat
Sekisui terecht had geweigerd de ver-
trouwelijke stukken aan Sobi af te
geven. Het bedrijf had aangeboden
de boekhouding door een onpartijdi
ge registeraccountant te laten con
troleren. maar Sobi wees dat aanbod
af. De stichting wilde alleen het ac
countantskantoor Moret en Limperg
in de zaak betrekken, welk kantoor
zich al afkeurend over Sekisui had
uitgelaten.
Verder was mr. Van den Biesen van
mening dat het bedrijf terecht groot
wantrouwen heeft gekregen in de be
doelingen van Sobi. De stichting be
zit slechts één aandeel in Sekisui en is
er toch niet van teruggeschrokken de
belangen van al de andere aandeel
houders op een persconferentie op 31
oktober ernstig en onnodig te scha
den. De president gelastte de voorzit
ter van Sobi, drs. P. Lakeman, de
uitlatingen die hij op de persconfe
rentie over Sekisui en het accoun
tantskantoor Kleinveld Kraaijenhof
deed, te rectificeren.
BREDA— De Coöperatieve
Suikerunie (zes (abrieken)
zal in elk geval eerste kerst
dag doordraaien. De hoop
bestaat, dat op tweede
kerstdag de bietenoogst
verwerkt zal zijn, op nog
een enkele fabriek na die
ook nog op 27 december in
bedrijf zal moeten zijn.
De belangrijkste oorzaak hiervan'
ia. dat het concern in enkele fa
brieken met pech te kampen heeft
gehad. Een andere oorzaak is dat
regelingen van de Europese Ge-
reeenschap het dit jaar niet toe
stonden. dat de Centrale Suiker
Maatschappij (CSM) bieten voor
de Coöperatieve Suikerunie kon
verwerken. In vorige jaren mocht
een dergelijke onderlinge hulp wel
worden gegeven.
De totale Nederlandse suikerpro-
duktie wordt voor dit jaar ge
raamd op 857.000 ton; 94.500 ton
minder dan vorig Jaar. De Suiker
unie verwerkt ruim zestig procent
van de bietenoogst en de Centrale
Suiker bijna veertig procent
De voorstellen van de Europese
Commissie ten aanzien van het
suikerbeleid voor 1980 en volgen
de jaren, zijn volgens voorzitter
drs K. C. Kempen van de Suikeru
nie, onverantwoord. Dit zowel uit
een oogpunt van marktvoorzie-
ning, als sociaal en economisch.
Zoals bekend wil de Europese
Commissie de hoeveelheid suiker
bieten met prijsgarantie voor de
hele Europese Gemeenschap ver
lagen evenals het bedrag van de
garantie voor de gedeeltelijk gega
randeerde bieten.
Volgens de heer Van Kempen is
het bovendien zo, dat de suiker-
voorraden in de wereld momen
teel aan het inkrimpen zijn. dat de
wereldprijs van suiker oploopt en
dat verschillende deskundigen
over enkele jaren zelfs een suiker-
schaarste verwachten.
ADVERTENTIE
de nieuwe
zomergids
van Trans
Zorg dat u de nieuwe zomergids
van Trans niet mist
tehee! verzorgde en ook individu
ele razen naar 101 bestemmingen
in Europa.
Meestal per trein, maar ook per
tounngcar en vliegtuig
Haal die gids bij ns-station, anwb,
rabobank of uw rasburo.
Of bel: 030-627844.
Het reisbureau van
de Nederlandse
Spoorwegen
Niet compenseren betekent aantas
ting van de koopkracht met als con
sequentie dat bepaalde goederen lan
ger in de winkels zullen blijven lig-,
gen. Wel compenseren houdt in: ho
gere loonkosten en extra uitgaven
voor de overheid door uitkeringen die
aan de lonen gekoppeld Ijn.
Het laatste woord is over deze prijs
compensatie nog niet gezegd. Maar
minister Andriessen van financiën
heeft maandag op een persbijeen
komst in Brussel en gisteren in de
Eerste Kamer gezegd dat de nationa
le verarming niet eenzijdig mag druk
ken op de bedrijven. Daar zou bij de
loonvorming zijns inziens rekening
mee moeten worden gehouden.
DEN HAAG (ANP) Australië over
weegt een verrijkingsfabriek te bou
wen waar de centrifuge-verrijkings
technologie van Urenco kan worden
toegepast. Een delegatie van het Ne
derlands/Westduits/Engelse concern
heeft een bezoek gebracht aan Au
stralië om samenwerkingsmogelijk
heden na te gaan tussen Urenco en
Australië, aldus een woordvoerder
van'ultra-centrifuge Nederland.
Overdracht van technologie kan al
leen worden overwogen als er tussen
Australië en de regeringen van de
Urenco-landen overeenstemming
wordt bereikt over afspraken ter be
veiliging van de technologie, zo te
kent de woordvoerder hierbij aan.
Een Australisch besluit wordt pas in
1981 verwacht Voor die tijd zullen de
besprekingen tussen Urenco en de
Australische regering worden voort
gezet
Naam
bank
Centraal Beheer
Centrum-bank
Rabo-bank
(adviesrente)
Rabo-Hyp.bank
Spaarbank R'dam
Westland/Utrecht
standaard
Rente vast
gedurende
(in jaren)
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
5 jaar
10 jaar
5 Jaar
10 jaar
5/10 jaar
3 jaar
5 Jaar
5 jaar
5 jaar
1 jaar
3/5 Jaar
5/10 jaar
<2
Rentepercentages
gemeentegarantie
jnze
Opg.
bank
10.25
10.0
10.0
10.0
8.75
9.75
werke
lijk
10.85
10.58
10.44
10.44
10.70
10,70
9.18
10.11
Opg.
bank
10.25
10.25
10.25
10.25
9.7
8.75
9.75
-TEF
In
J ich
10c
i gra
enu
rt<
11 CA
de
i «re
me
i laa
ién
Ondanks de onrust op de hypotheekrentemarkt zijn er voor deze 4st
geen wijzigingen te melden. De Spaarbank Rotterdam staat zelfs t
.3/5 jaar vast nog steeds op 9,75 procent. Het is echter lang f
ondenkbaar dat binnen enkele weken de percentages nog hoger ko
te liggen.
(Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis Amersfo
DEN HAAG (ANP) De bouwpro
duktie berekend in constante prij
zen is in de eerste negen maanden
van dit Jaar negen procent lager ge^
weest dan In de overeenkomstige pe
riode van het afgelopen Jaar. Dit
blijkt uit de gisteren door het CBS
gepubliceerde statistiek.
Van die (geraamde) reële produktie
ging de woningbouw met 13 procent
achteruit in genoemde kwartalen in
vergelijking met die van een Jaar eer
der. De „andere gebouwen" liepen
met zeven procent terug. De verbouw
vertoonde herstel en steeg met zes
procent.
De personeelsbezetting op de werken
was eind september 146.200 man. tien
procent meer dan eind september
1978.
ADVERTENTIE
10 ien
i ing'
en e
11 t ai
iter
zc
zi
op
schi
der
•t
pri
iet 2
zo
In deze tijd is een goed cadeau-idee altijd bruikbaar. Heeft u weieens
aan de Kasbiljetten van Bank Mees Hope gedacht? Ze zijn aan
toonder; met alle voordelen van dien. Zonder administratieve
bijkomstigheden kunt u ze cadeau doen. De rente is bijzonder
mtrekkelijk. Bij een looptijd van 1 jaar 7j/4%, w
bij 2 jaar 816%, bij 5 jaar en 8 jaar zelfs I
Aankoopbedrag
Looptijd
Coupures
f 928,00
f 849,40
f 628,00
f 475,00
1 jaar
2 jaar
5 jaar
8 jaar
f 1.000,-
Er zijn ook coupures
van f5.000- en f 10.000,-.
Amsterdam, Herengracht 548, tel. 020 - 527 9111.
Rotterdam, Coolsingel 93, tel 010 -63 2911.
's-Gravenhage, Kneuterdijk 13, tel. 070 - 92 40 31.
Voorts te: Alblasserdam, Arnhem, Delft, Dordrecht, Eindhoven,
Groningen, Haarlem, Heerlen, Schiedam, Utrecht,
VIaardingen,Zaltbommel en Zeist
GOUDA In een open brief,
heeft bestuurder B. Zoethout
van de Federatie Bouw- en
Houtbonden, gisteren de
Commissie Toezicht Neder
horst Beheer nader overleg
gevraagd over de afwikkeling
van Koninklijke Nederhorst
Bouw.
De vakbondsbestuurder zegt tot deze
stap te zijn gekomen, omdat er sinds
september geen overleg meer ls ge
weest en omdat op twee eerdere ver
zoeken om een gesprek niet is gerea
geerd.
Er zijn vier punten, waarover nader
overleg dringend gewenst wordt
geacht.
Het gaat in de eerste plaats om Multi-
ADVERTENTIE
bouw. Daarvan zouden alle werkne
mers in dienst kunnen komen van
nieuw op te richten bedrijven, maar
nu blijkt dat twaalf administratieve
mensen zullen worden ontslagen.
In de tweede plaats willen de bonden
praten over de positie van de (Neder-
horst)werknemers. die nu bij de Hol
landse Betongroep (HBG) werken. In
de overeenkomst tussen de HBG en
Koninklijke Nederhorst Bouw (KNB)
wordt door de HBG de werkgelegen
heid van 450 man voor tenminste één
Jaar en voor minstens 300 man voor
twee jaar gegarandeerd.
KNB naar de HBO overgaan. Het
grootste deel van hen is arbeidsonge
schikt. Voor enkele tientallen van
hen ls een melding van collectief ont
slag gedaan. Er zou worden getracht
hen uit functie (dat wil zeggen zonder
de werkloosheidswet als tussensta
tion) te bemiddelen. De vraag is nu
wat daaraan het afgelopen halfjaar is
gedaan.
Tenslotte moet duidelijkhi
over de definitieve ovei
Friso-Meijerink in Zwolle
nieuwe eigenaren. De pi
eenkomst is al lang rond,
nelijk" zijn problemen ontsl
gezien de definitieve over
nog steeds niet is getekend. H
hier om een zaak, waarbij enk
derden werknemers zijn betri
ADVERTENTIE
Onzekerheid
DE KORENAER
is fijn, z*n prijs
verrassendklein.
Maar wie van de 450 tot de groep
behoren voor wie maar een garantie
van één jaar geldt, is nog niet bekend.
Daarom zitten alle 450 werknemers in
onzekerheid over hun toekomst.
Bovendien willen de bonden weten,
of er al wordt gewerkt aan de door
minister Albeda (Sociale Zaken) toe
gezegde speciale bemiddelingsproce
dure voor deze groep.
Voorts wordt overleg noodzakelijk
geacht over de 110 man, die niet van
Wij maken de rekeninghouders in ons girale
beleggingssysteem
er op attent, dat door ons geen orders zullen
worden uitgevoerd op 24 en 31 december 1979.
Dit in navolging van de Amsterdamse Effecten
beurs en de Europese Optiebeurs.
