an Aardenne
edrijfssteun
eheim houden
Goud naar 500 dollar
ledingindustrie begrijpt weinig
an verlangens consumenten
Reclame
scherpt messen
tegen nieuwe wet
tit
Er
N
In Amsterdam nu bijna
30.000 voor één kilo
zoeken wij
SPAARBRIEVEN
van der Hoop Co nv
jaren tachtig meer aandacht voor oudere klant
AS
Bewijslast komt bij
aangeklaagde partij liggen
r/>
Vragen over
privé-gegevens
Mening over reclame
Zelf
metselen
Wassende stroom melk
[NSDAG 19 DECEMBER 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 13 R 17 HS 13
onze parlementsredactie
0 HAAG Minister Van Aardenne (economische zaken)
gt het onherroepelijk aan de stok met de Tweede Kamer
[Steunverlening aan bedrijven in nood. De meningen over
bekendmaken van steunoperaties lopen ver uiteen. Een
Eiale Kamercommissie vindt het ..onaanvaardbaar dat
irmatie over de aanwending en resultaten van steun ver
gen blijft in ontoegankelijke dossiers". Echter, volgens de
indsman „verzet het belang van steunoperaties zich tegen
endmaking".
negatieve standpunt van de mi-
t blijkt uit antwoorden, op een
kritische vragen, die hem vori-
naand vanuit de tweede Kamer
ikte. Gisteren pleitte een specia-
.amercommissie, na een uitge-
1 onderzoek naar het steunbe-
voor een grote mate van open
heid „Het is gewenst dat perio-
bekendgemaakt wordt welke be
en welke steun in welke omvang,
egen welke financiële voorwaar-
lebben gekregen. Daarnaast zou
iteunbesluit aan het parlement'
;ld moeten worden. Het parle-
zou desgewenst bij de betrok-
minister nadere inlichtingen
en kunnen krijgen," aldus de
kamercommissie onder leiding
Van Dijk (CDA). De commissie
er geen bezwaar tegen, dat die
matie vertrouwelijk wordt
ven.
fiardenne wil alleen beslissingen
jrote steunoperaties ter vertrou-
ke kennisname sturen aan de
de-Kamercommissie voor eco-
sche zaken. In de meeste geval-
openbaarheid uit den boze, oor-
de minister. Wanneer bekend
tdat een bedrijf wordt gesteund,
veel moeilijker voor dat bedrijf
rders te verwerven. De ervaring
aldus de bewindsman, dat po-
!le opdrachtgevers er de voor
aan geven de orders elders te
uitvoeren. Ook verliezen leve-
ers de bereidheid speciale kre-
n te verstrekken met alle gevol-
oor de financiële positie van het
jf van dien. De minister rede-
dat op die manier openbaar-
;lfs een gevaar kan betekenen
een steunoperatie.
ommissie Van Dijk verlangt ook
openbaarheid van de kant van
iteunde bedrijven zelf. Zij moe
bijvoorbeeld in jaarverslagen,
orteren over de effecten van de
nverlening op de prijs-omzet,
ten werkgelegenheidssituaties.
amercom missie (waarin PvdA en
elk met twee kamerleden verte-
roordigd waren, WD, D'66 en
met één) wil een grotere betrok-
eid van de werknemers bij
iverlening. De commissie, minus
GP'er Van Dis. wil dat de over-
pas een steunaanvraag in behan-
g neemt, als het bedrijf in kwes-
de ondernemingsraad geraad-
;d heeft.
war
amercommissie is gestuit op een
r van steunregelingen. Ook
er nogal eens steun verleend te
en, terwijl er in feite geen rege-
bestaat. In speciale beschikkin-
die ter goedkeuring aan de
ïer worden voorgelegd zouden
voorwaarden, normen en derge-
gebundeld moeten worden. De
ïer kan het steunbeleid dan beter
sen. Ook bedrijven, die bang zijn
concurrentie-vervalsing door ge-
nde bedrijven kunnen hun be
zwaren dan makkelijker aantonen.
De commissie Van Dijk meent, dat
zulke bedrijven in beroep moeten
kunnen gaan tegen steunbesluiten.
Ook de algemene rekenkamer, onaf
hankelijk controleur van overheids
uitgaven moet meer bevoegdheden
krijgen om steunverlening onder de
loep te nemen. In het verleden heeft
de rekenkamer enkele geruchtma
kende staaltjes van falend steunbe
leid aan het licht gebracht. De Ka
mercommissie beseft dat haar verlan
gens nopen tot extra mankracht bij
de rekenkamer. Het parlement zelf
zal ook beter toegerust moeten wor
den, als er inderdaad een „informatie
stroom" op gang komt zoals de com
missie-Van Dijk hoopt.
Als gevolg van de stijging van de goudprijs krijgen juweliers in toenemende
mate oude gouden sieraden aangeboden van mensen, die hun bezit te gelde
willen maken. De foto toont de Newyorkse juwelier Jack Broad, bezig met
het wegen van een hem aangeboden armband. Het uitbetaalde bedrag wordt
mmmveelal weer aan een nieuw gouden sieraad besteed.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De goudprijs lijkt niet te stuiten en hard op wag naar de 500 dollar (1000
gulden) per ounce (31,1 gram). Nadat maandagmiddag in Londen de goudprijs officieel was
vastgesteld op 469,50 per ounce, werd dinsdagmorgen tijdens de handel in Londen een niet-
officiële notering van 477 dollar per ounce opgemaakt.
Nadien zakte de prijs iets in en het
officiële middagslot was 473,50 dollar
per ounce. Na de officiële „fixing"
steeg het goud echter al weer tot 472
dollar bij het slot van de handel.
Handelaren brachten de stijging in
verband met de bijeenkomst van de
OPEC-landen in Caracas en het nog
altijd voortdurende Amerikaans-
Iraanse geschil.
De goudprijs heeft de laatste tijd een
enorme vlucht te zien gegeven. Het is
niet nodig verder terug te gaan dan
tot deze zomer om een prijs van nog
geen 300 dollar tegen te komen. Vori
ge week werd de 440 dollar overschre
den, nadat eerder op 2 oktober
een officieel hoogtepunt was bereikt
met een notering van 437 dollar per
ounce. Dit duurde echter maar kort.
Binnen drie dagen zakte de prijs in
tot 367 dollar. Nu, twee maanden la
ter, is ook het record van 437 dollar al
lang weer verleden tijd.
„En we weten niet waar het uiteinde
lijk naar toe zal gaan," aldus verte
genwoordigers van de Zuidafrikaanse
International Gold Corporation
AMSTERDAM De goudprijs in
Amsterdam is de 30.000 per kilo
genaderd. Gisteren werd een no
tering opgemaakt van 29.640 gul
den voor aankoop van één kilo
goud, tegen de dag daarvoor
29.040 gulden.
Ook de zilverprijs bereikt als
maar nieuwe hoogten. Dinsdag
middag werd in Amsterdam een
prijs vastgesteld van 1477,50 gul
den voor aankoop van één kilo
zilver. Maandag was dat nog
1366,50 gulden.
(IGC). „Intergold" is een organisatie
van de gezamenlijke (in particulier
bezit zijnde) goudmijnen van Zuid-
Afrlka, die zich bezig houdt met de
verkoopbevordering van goud. Als
zodanig heeft de organisatie de laat
ste jaren bekendheid gekregen door
haar Krugerrands, een munt die pre
cies één ounce (31,1 gram) goud
bevat.
IGC raamt het goudaanbod in de
wereld dit jaar op 1830 ton, waarvan
970 ton nieuwe produktie van de mij
nen in de wereld, 350 ton uit Russi-
ADVERTENTIE
1TERDAM (ANP) - De AMRO
k heeft een minderheidsaandeel
'orven in het kapitaal van het
t und Finanz-Institut in Bern. De
10-Bank is dit overeengekomen
de Allgemeine Treuhand in Ba-
die de meerderheid in het Bank
Finanz-Institut bezit. Op den
zal AMRO deze bank geheel
'erven, zo is de bedoeling.
Bank und Finanz-Institut houdt
in het bijzonder bezig met ver-
ensbeheer.
Namens een grote relatie
tegen contante betaling
aan toonder
waarvan de looptijd gedeeltelijk verstreken is
Commissionairs in effecten sinds 1895
Prins Hendrikkade 123 1011 AM Amsterdam, tel. 020-223131
sche verkopen en 510 ton uit officiële
verkopen van goud (o.a. door de Ame
rikaanse regering). De vraag voor
namelijk naar goud voor industriële
doeleinden wordt begroot op 1050
ton. Daarvan zal voor juwelen per
saldo circa 800 ton nieuw goud nodig
zijn, terwijl de elektronische indus
trie op ongeveer 250 ton goud beslag
zal leggen. Daarnaast is er dan nog
een beleggingsvraag van in totaal 780
ton, te weten 240 ton in de vorm van
munten en 540 ton goud in baren e.d.
Volgens de IGC ligt het totale goud-
bezit in de wereld momenteel bij 80
90.000 ton. Hiervan bevindt zich on
geveer 36.000 ton in handen van de
centrale banken en het IMF en 16 a
20.000 ton in de vorm van goudharen
e.d. in particulier bezit. Het bezit aan
goud in de vorm van munten in de
wereld wordt geraamd op 6 7.000
ton. dat in de vorm van juwelen op 18
k 22.000 ton. terwijl het goudbezit in
andere vorm (tandheelkunde en voor
technische doeleinden) op 4 5.000
ton mac worden gerekend.
Volgens de IGC zal de Zuidafrikaanse
goudproduktie tot het einde van deze
eeuw kunnen doorgaan. Daarna zal
het in grote lijnen afgelopen zijn,
tenzij nieuwe voorkomens worden
ontdekt. Door de stijging van de
goudprijs wordt het intussen steeds
attractiever voor sommige landen
(Canada en Amerika bijv.) om oude
goudmijnen weer te openen. Frank
rijk, met grote goudvoorkomens in de
Jura. zou er, volgens de IGC zo lang
zamerhand ook over kunnen gaan
denken om dit goud te gaan exploite
ren. Iets, dat tot dusverre te duur
was.
ifcx
onze redactie economie
STERDAM Volgens drs. B. de Vries, directeur van het
tituut voor Sociale Kommunikatie vindt dat de kledingin-
trie niets van de relatie tussen mens en kleding begrepen
flö !ft. Als er één industrie is die in deze tijd geen problemen
Lp behoeven te hebben, dan is het de kledingindustrie. Want
fr dan ooit is de mens met zijn eigen zijn bezig en meer is
t kq daar. aldus De Vries, bereid daar geld voor uit te geven.
iet
iih
in
Mes deed zijn uitspraken op een
lerentie die het Nederlands insti-
voor marketing (NIMA) had ge
viseerd over de vraag „Hoe anti-
?n en reageren we op de kleding-
'g in de jaren tachtig" De confec-
Mustrie heeft dat antwoord in de
van De Vries nog niet gevonden
„de kledingindustrie beperkt
lot kleine ingebouwde veroude-
isymbooltjes zoals de lengte van
Junten van een overhemdboord.
hij
Raak van dit alles is dat ontwer
en inkopers niet bereid zijn om
o handelen door de ogen van de
Eument te bekijken en ook niet
teresseerd zijn in het hele veran-
nde cultuurpatroon Voor De
•s het daarom geen wonder dat
vns van nu niet tevreden is met
het huidige kledingaanbod. De spij
kerbroek zou het symbool zijn van
een wezenlijk contactverlies tussen
industrie en consument. Het geeft
vanuit de consument aan hoezeer de
interesse voor kleding kan teruglo
pen als er geen echte aansluiting
meer is. Waarschijnlijk zullen daar
om vooral de inkopers getraind moe
ten worden vanuit de markt te
denken.
Overigens kregen de textielfabrikan
ten- en handelaren op de conferentie
genoeg handvaten aangereikt waar
mee ze beter zicht zouden kunnen
krijgen in de wensen van de kleding-
consument van de jaren tachtig. Ge
heel in stijl van het gefilosofeer over
„the age of me", het tijdperk-van-het-
ik, zei De Vries dat de mens van de
tachtiger Jaren individualistischer zal
zijn en minder gemakkelijk te beïn
vloeden door massabewegingen. De
invloed van de mode zal verder afne
men en wellicht zullen we in de ko
mende tien jaar tot de conclusie moe
ten komen dat het begrip mode een
verkeerd begrijpen van de relatie tus
sen mens en kleding in de hand
werkt.
Meer persoonlijkheden
De mens zal naar de mening van De
Vries moeilijker te begrijpen zijn om
dat hij zich niet consequent zal ge
dragen. een onderwerp waarop ook
andere sprekers ingingen. Directeur
K de Waal van HIJ Herenmode: Elke
klant is meermalen klant. Door de
snelheid van het leven reizen, wer
ken heeft elke mens meerdere per
soonlijkheden en elke persoonlijk
heid is een klant met een eigen beeld.
Of zoals drs. J. Bunt, directeur van
het Nederlands instituut voor de tex
tielindustrie het zei „Een en dezelfde
consument zal voor het ene produkt
en in de ene koopsituatie als koopjes
jager of stijlkoper optreden en in de
andere situatie als een trend- of mo-
degevoelige consument.
Bunt zei verder ondermeer dat door
een „verrijping" (veroudering) van de
bevolking in combinatie van een toe
nemend modebewust zijn de groep
van de mode-actieve, actueel gekled-
de vrouwen zal groeien ten koste van
de jeugdigen. Dat beklemtoonde ook
mevrouw C. A. Kanteman. adviseuze
op het gebied van modemarketlng
die voorspelde dat de industrie meer
rekening zal houden met de consu
ment van 45 jaar en ouder. Deze
groep wordt groter, het aantal 0-29
jarigen slinkt tussen nu en 1990. Me
vrouw Canteman haalde nog een as
pect van de individualisering van de
consument aan toen ze zei dat de
vrouw meer zelf gaat combineren. De
vrouw koopt niet een rok en een bloes
maar ontdekt dat die nieuwe bloes
eigenlijk veel beter past bij de rok die
ze al een Jaar in de kast had hangen
dan bij het ding dat ze in de winkel
ziet.
Deze ontwikkelingen zijn voor de
confectiefabrikant erg Interessant
maar als nij niet snel genoeg reageert,
heeft hij er toch weinig aan. De heer
L. van der Elstraeten van de raad van
bestuur van Macintosh acht daarom
een „enge en efficiënte communica
tie" met de detailhandel vereist.
Daarvandaan moet de informatie
voor de industrie komen, in een snel
tempo.
Consumenten en consumentenorganisa
ties zullen zich binnenkort beter te weer
kunnen stellen tegen misleidende reclame.
Een daarop betrekking hebbende wet.
waaraan het parlement inmiddels zijn
goedkeuring heeft gehecht, zal over een
half Jaar, naar wordt verwacht, in werking
treden.
Reclamemakers die het
met de waarheid niet zo
nauw nemen, zullen
strenger aangepakt kun
nen worden. Ze zullen
door de civiele rechter
veroordeeld kunnen wor
den tot een verbod hun
onwaarheden verder
rond te strooien, en tot
een rectificatie op eigen
kosten. Als ze worden
aangeklaagd, moeten ze
in het algemeen zelf aan
nemelijk kunnen maken
dat ze niet misleidend
bezig zijn.
Met andere woorden: de
bewijslast komt, anders
dan in het strafrecht, bij
de aangeklaagde partij
te liggen.
Bedrukt
Reclamewereld en be
drijfsleven moeten wat
meer op hun tellen gaan
passen. Een kleine hon
derd representanten van
deze sectoren zaten de
zer dagen dan ook wat
bedrukt bijeen in het
Rotterdamse Hilton-ho
tel om te horen, hoe ze de
bui zouden kunnen ont
lopen. Tegen betaling
van het niet kinderachti
ge bedrag van vierhon
derd gulden („exclusief
btw") waren ze te gast op
een zogeheten seminar,
georganiseerd door de in
dat soort bijeenkomsten
gespecialiseerde onder
neming Euroforum in
Eindhoven. Daarom
werd met veel vertoon
van academische titels
uit de doeken gedaan,
wat die wet nou eigenlijk
inhoudt en hoe de be
dreigde adverteerder de
dans ontspringen kan.
Onder voorzitterschap
van mr A. Komen (die
voor de zekerheid duide
lijk maakte dat hij wel
hoogleraar is, maar niet
in de reclame) werden in
een aantal referaten de
grenzen van de nieuwe
wet getrokken.
De meeste spreektijd
was toebedeeld aan mr J.
J. C. Kabel, wetenschap
pelijk hoofdmedewerker
aan de juridische facul
teit van de Universiteit
van Amsterdam, die zijn
toehoorders een hart on
der de riem stak met een
opsomming van allerlei
vormen van reclame
waarop de wet niet van
toepassing is.
Met recht kon hij spre
ken van een „beperkte
betekenis" van de wet:
ongemoeid gelaten wor
den daarin aanhakende,
vergelijkende. naboot
sende, kleinerende en
verleidende reclame, als
mede reclame die in
strijd is met het fatsoen
of de goede smaak, recla
me die het vertrouwen in
het reclamewezen
schaadt, reclame die ap
pelleert aan gevoelens
van angst, bijgelovig
heid en dergelijke, en
sluikreclame. Ook ..hou
se-parties". colportage,
lokartikelen en verge
lijkbare vormen van wer
ving blijven buiten
schot.
Na die bemoedigende
uiteenzetting mocht het
geen verwondering wek
ken, dat de volgende in
leider met belde benen
in de reclamewereld
staande opgewekt liet
weten, de nieuwe regels
niet als bedreigend te er
varen. Maar gelet op de
schimpscheuten die hij
links en rechts meende
te moeten uitdelen (van
het soort dat de „Criti
casters". zoals hij ze zelf
een keer of vijf noemde,
maar al te bekend in de
oren klinkt), moest wor
den gevreesd dat hij toch
zijn onzekerheid wat aan
het overschreeuwen was.
Macht
Want wat had ir W. G.
Gussekloo, verbonden
aan het reclamebureau
J. Walther Thompson, te
melden? Weinig meer
dan dat de macht van de
reclame nog steeds ern
stig wordt^overschat, dat
„in de marge van poli
tiek en journalistiek"
ernstiger fouten worden
gemaakt dan in de recla
me, en dat reclame nu
eenmaal altijd een .zon
debok-functie" vervult.
Een van de trouwe afne
mers van deze Consu
mentenrubriek blijkt drs
H. Eversdijk van het
CDA. Hij heeft namelijk
naar aanleiding van het
vorige week gepubliceer
de artikel over de handel
in privé-gegevens aan
staatssecretaris N. Smit-
Kroes (PTT-zaken) elf
vragen gesteld.
Hieruit blijkt evenals
uit reacties van andere
lezers dat de regelma
tige afnemers van deze
rubriek over dit soort pu-
blikaties iets minder
luchthartig oordelen,
dan de adjunct-directeur
van Dongelmans Finan
ciële Informatie, Incas
so. Intermediair in Den
Haag. Die merkte naar
aanleiding van een eer
der artikel over aanma
ningsbrieven op, dat „In
de krant van vandaag,
morgen de vis wordt ver
pakt".
Een greep uit de elf ge
stelde vragen:
Is het waar, dat Don
gelmans niet altijd ver
klaart bij bezoek aan
cliënten van de Postgiro,
dat dit bureau namens
de Postgiro komt?
Is het waar dat, in ge
vallen dat mensen geen
Inlichtingen wensen te
geven, niet zelden wordt
gedreigd met een deur
waarder?
Op welke wijze wordt
de bescherming van de
persoonlijke levenssfeer
bij de PTT gewaar
borgd?
Wat gebeurt er bij de
PTT met alle dossiers
met de door Dongelmans
verzamelde soms zeer
persoonlijke gege
vens?
Is het Juist, dat in de
meeste gevallen telefo
nisch informatie wordt
ingewonnen?
Onwaar
Ook de algemeen direc
teur van Dongelmans
heeft gereageerd met
erop te wijzen, dat naar
zijn mening (ook nu
weer) „een aantal perti
nente onwaarheden en
ook halve waarheden"
zijn geschreven. HIJ
spreekt voorts van bewe
ringen en verdachtma
kingen.
Het wachten is nu op de
antwoorden van de
staatssecretaris. Uiter
aard zal daarop in deze
rubriek te zijner tijd na
der worden Ingegaan.
R. Hueting (econoom): De voortdurende reclame
voor de aanschaf van méér geproduceerde goederen
en diensten werkt ten nadele van het milieu. Dat is
gemakkelijk in te zien door zich een Ster-reclame
voor te stellen met spots van een gelukkig gezin
zonder auto en afwasmachine, rollebollend in een
schoon stuk zee met frisse lucht, naast een autorij
dende familie met fraaie vaatwasser, die in bedor
ven lucht sikkeneurig van de warmte tot de enkels
in drabbig stinkend zeewater rondwaadt (Bijeenge
bracht door FHV/BBDO).
Ook het argument, dat
de ontvangers van recla
meboodschappen ge
bukt gaan onder bevoog
ding („of moeten we
spreken van beschol-
ting?"), liet hij niet onge
noemd. De aanval, zal hij
gedacht hebben, blijft de
beste verdediging.
Die gedachte klonk ook
door in het referaat van
mr H. de Roos. voorzitter
van de directie van Lever
Sunlight, maar vermoe
delijk vooral aan het-
woord gelaten als voor
zitter van de Bond van
Adverteerders. Diens be
toog mondde uit in het
advies zich tegenover
„de opdringeriger wor
dende consument" wat
weerbaarder op te
stellen.
Assertief
Daarbij kwam De Roos
met het nieuwe tover
woord „assertiviteit" op
de proppen. Hij zei gele
zen te hebben dat de
voorzitter van de Consu
mentenbond de door re
clame platgewalste
jeugd wat assertlever wil
maken. Daar zag hij ook
wel wat in, maar dan ten
aanzien van de zender
van de boodschap.
Tijdens de discussie met
de Inleiders, waarmee de
bijeenkomst werd beslo
ten, verlieten de deelne
mers druppelsgewijs de
zaal. ZIJ gingen, moet ge
vreesd worden, de mes
sen alvast scherpen.
Volgend jaar januari be
ginnen In vijftien plaat
sen metselcursussen
voor doe-het-zelvers.
Deze cursussen bestaan
uit twaalf lessen; drie
theorie- en negen prak
tijklessen.
Het cursusgeld bedraagt
driehonderdvijftig gul
den. Dat is niet goed
koop, maar in dit school
geld zit ook een hoeveel
heid gereedschap
zoals een troffel, voeg
spijker, kaphamer die
eigendom van de cursist
wordt.
Verdere inlichtingen zijn
te verkrijgen bij de Vere
niging De Nederlandse
Baksteenindustrie, Post
bus 51. 6994 ZH De
Steeg. Het telefoonnum
mer is 08309-9110.
De Nationale Raad voor
Landbouwkundig On
derzoek TNO, heeft een
tijd geleden in het tijd
schrift L Sc O cynisch ge
reageerd op een grafiek
over de melkprijs in een
„niet nader te noemen"
tijdschrift. „Ter vergelij
king van de gespreksstof
op verjaardagen en par
tijen geven wij", aldus L
6i O, „een volledig over
zicht over de melkprijs
In vergelijking met dc
eenzijdige opzet in dat
.niet nader te noemen'
tijdschrift."
Om aan te tonen dat de
produktiekosten voor de
veehouder geen 54 cent
bedraagt, maar op 78
cent uitkomt, heeft L Si
O de literfles gehalveerd
en er vervolgens de „el-
gen" helft tegenaan ge
plakt. De linkerhelft van
de fles geeft de opbouw
van de melkprijs zonder
opsplitsing van de kos
ten op de boerderij. In de
rechterkolom is dat wel
het geval, al is geen reke
ning gehouden met de
opbrengst van de aan
was van vee en eventueel
andere inkomsten. Die
komen omgerekend
uit op 15 cent per liter.
De uitkomst, is dat de
produktiekosten per li
ter melk op de boerderij
63 cent bedragen (78-15
cent), hetgeen voor de
veehouder een nadelig
saldo van 9 cent per liter
oplevert. Hieraan wordt
de conclusie vastgekop
peld, dat de veehouder
daarom In het algemeen
zijn toevlucht neemt tot
een sterk verhoogde ar-
beldsinsoanning en een
maximale melkproduk-
Ue (meer koelen)
Daarom Is het in Euro
pees verband zo moei
lijk, om tegen de wassen
de melkstroom op te
roeien.
