ij het maken van een portret
il ik niemand betrappen
1
Judith
ik Stapel toont mensen zoals ze zijn
N
ff IL d.F.ml.B.nk Mch
Hoogovens wil
vijfhonderd
buitenlanders
Vereniging pleit
voor reclame bij
regionale omroepen
DAG 17 DECEMBER 1979
TROUW/KWARTET
lc' 'red Lammers
)fdi
joY Het Betuwse
'Acquoy lijkt uitgestor-
de stormachtige zater-
^ht htend, dat ik er uit de
n °%ap. Regenslierten waai-
prJ trer de dijk, waarlangs
k [gezakte huisjes staan,
en z jen kronkelt de Linge.
it€il le knotwilgen bij de wa-
•eet' 11 6even aan het geheel
*1 oosteloos.
Zi
he, ie ik achter de gordjnen een
wegduiken. De inwoners van
hebben me al lang getaxeerd
md van buiten". Dat doet
_schauffeur, wiensenige pas
ben. ook al rijdt dt bus maar
de twee uur. Als lij zijn con-
p^lieyestigd ziet en eveneens aan
pi t is gekomen dat ik bij de
zi. childer Dick Stapel in Acquoy
ijn, roept hij vemst uit: „O,
,lnl; koningin heeft geschilderd."
aiZ inderdaad gebeurd, maar wel
n ar geleden. De ckaulfeur zal
i waarschijnlijk bedoelen dat
,n Stapel onlangs de prinsessen
,i n Margriet heeft uitgebeeld als
1 van het nationaal ge-
voor de zeventfeste verjaar-
d de koningin.
so# de een haU uur durende rit
.J? ldermalsen naai Acquoy legt
,d uurder me uit toe genoeglijk
rpsleven in de Eetuwe wel is.
e behoort ook iet buiten de
m toppen bij een Icuidenierswin-
rnin n Deil om de wiikelierster aan
eld te helpen er het bevoorra-
n „de jongens",die op de vrije
1 ag zijn huis Ir Enspijk ver-
es goed en wel, op een gege-
iblik loop ik x>ch op de dijk
bus niet maj komen. Het is
flinke wandelng langs tappe-
J~ Linge Aanzhht, die in deze
ihet jaar kennelijk is gesloten,
de deur is met luiken afge-
id Ik passeerde toren van de
mde kerk, een schilderachtig
el, dat van ouderdom bijna in
«tort „De tor;n van Pisa" noe-
dorpelingei het bouwwerk,
iming die n»g wordt geaccen-
door het feif dat op het kerk-
de toren onder een van de
een mevrouw Pisa rust Na
in paar wegkronkels te hebben
ïen kom iï op het modderige
i de boerderij waar de 37-jarige
Stapel woait en werkt.
Dick Stapel
van Utrecht, baron van Tuyl van Se-
rooskerken, de president- directeur
van de Shell, Mr. Wagner, en in 1976
het college van B. en W. van Tilburg,
dat poseerde voor wat je een twintig
ste eeuws regentenstuk zou kunnen
noemen. Met allen bouwde Dick een
plezierige relatie op, wat van groot
belang is wil je van iemand een goed
portret maken.
Vrij objectief
lumpje
atelier, vjoeger de deel, poseer
afgelopin maanden de prin-
Irene en Margriet diverse ke-
het vehijdbare podiumpje
i Dick si n modellen instal
Uitzondelingen daargelaten
lek Stapel zijn cliënten naai
komen, Hndat hij daar de
modatie h»eft om te werker
iet hem beleft. De mensen die
ichildert nogen wat hem be
iel hun eigm stoel meenemen
nsessen hebben daarvan geen
gemaakt. Anne Vondeling,
angs overlelen oud- voorzittei
Tweede Kuner wel.
illng schilderde ik vorig Jaar ter
inheid van :ijn afscheid van de
r. Hoewel lij iemand was met
vervolle agnda, heeft hij van
meegewerfc aan de totstandko-
van dat schilderij. Hij kwam
morgens /roeg al met de trein
Ichting uitin bleef dan tot in de
van de micdag. Hij prefereerde
Igen stoel, een vrij lelijk geval,
hij zat er gemakkelijk in en dat
'ooral voer Vondeling van be-
Sinds zijn eerste auto-ongeluk
ij moeite met zitten. Die stoel
peciaal vo>r hem gemaakt". De
n ministers Rutten, Veringa en
11 »aren Vonieling al voorgegaan,
ls de vDegere burgemeester
f
„Een portret schilderen is iets anders
dan een foto maken. Fotograferen
biedt de mogelijkheid iemand gewild
of ongewild te betrappen. Bij het ma
ken van een portret wil ik niemand
betrappen. Voor mezelf heb ik het
idee dat ik een vrij objectief beeld
geef van de mensen die ik schilder
met de nadruk op dat vrij, helemaal
objectief is niemand. Het subjectieve
komt ook om de hoek kijken. Het is
mijn persoonlijke visie op iemand.
Dat kun je nooit uitschakelen".
Als portretschilder verdiep je je in
tens in mensen. Dick Stapel knikt.
„Buitenstaanders denken vaak datje
als portretschilder enorm veel be
langstelling voor mensen moet heb
ben. Dat is bij mij niet zo. Ik ben geen
mensenliefhebber. Wat dat betreft
ben Ik in mijn gedrag eerder asociaal.
Met één persoon, degene die ik schil
der, krijg ik in de regel wel een goede
band en dat ls telkens weer een ver
rassende ervaring. Wij beoordelen
mensen op uiterlijkheden. Nu is het
zo, dat je de buitenkant het eerst ziet.
Die moet ik ook schilderen. Maar het
gaat niet alleen om het omhulsel. Als
je wat dieper doordringt, merk je al
gauw dat mensen meestal anders zijn
dan je denkt en verwacht. Dat geldt
vooral voor mensen die op de voor
grond treden. Ons oordeel over hen is
gebaseerd op foto's uit de krant of
hun optreden voor de televisie. Voor
al als schilder moet je je niet door die
uiterlijkheden laten beïnvloeden. Dat
merkte ik ook met Vondeling. In eer
ste instantie was ik geneigd hem te
streng weer te geven omdat dat stren
ge en dat wilskrachtige bij hem op
vallend waren. Maar naarmate ik
hem beter leerde kennen, kwam naar
voren dat hij veel gevoel voor humor
had en een grote mate van zelf-lro-
nie".
Op hun zondags
Vroeger stond bij schilderijen, onze
musea getuigen daarvan, het repre
sentatieve op de voorgrond. Dick is
dat met me eens. „Als je schilderijen
uit vorige eeuwen bekijkt, zie je de
mensen vaak op hun zondags en daar
houd ik niet zo van. Het aantrekkelij
ke van portretten schilderen is voor
mij om de mensen te tonen zoals ze
zijn. Daarom streef ik ernaar dat
mensen zichzelf laten zien. Ik probeer
de mens achter het uiterlijk naar vo
ren te halen. Niet dat ik ze op de
snijtafel leg om hun innerlijk bloot te
leggen. Ik ga niet spitten. De alle
daagse verschijnselen, daar ga ik
vanuit. Iemand die graag over zich
zelf praat laat lk praten. Als Iemand
van nature een zwijger is hoort dat bij
zijn persoonlijkheid. Die gegevens
verwerk ik vanzelf In het portret. Met
kleding bemoei ik me evenmin. Dat
laat lk als het even kan aan de per
soon zelf over, omdat kleding teke
nend is voor een mens. In de manier
waarop iemand zich uitdost komen
bepaalde karaktertrekken naar vo
ren. Alleen als lk zoiets als een belet
sel ga ervaren stuur lk bij. Een paar
jaar geleden heb ik mijn buurman
Cor van Tetrode geschilderd als boer
op zijn tractor in overall. Die kleding
hoort bij hem, hoewel Ijlj er als hij
uitgaat piekfijn uitziet. Zo zou ik hem
ook nog wel eens willen schilderen.
Dat doe lk denk lk nog wel eens".
Cor van Tetrode is het bewijs dat
Dick niet alleen mensen uit de wat
men noemt „gegoede kringen" ver
eeuwigt. Voor hun portretten wordt
vaak opdracht gegeven. Daarnaast
schildert Dick ook alledaagse men
sen die hij ontmoet en die hem iets
doen. „Ineens kan er een vonk over
springen en tot een portret aanlei
ding zijn". De resultaten van die ont
moetingen staan In Dicks atelier.
„Maar ik kan niet zeggen dat lk dat
liever doe dan opdrachten uitvoeren.
Ook wanneer Je Je gaat verdiepen in
mensen die je niet zelf hebt uitgeko
zen, die op je weg zijn gekomen, blij
ken dat in vele gevallen toch boeien
de mensen te zijn, als je ze beter leert
kennen. Als je in opdracht schildert is
de spanning groter dan wanneer je je
eigen opdrachtgever bent. Bij een op
door Mink van Rijsdijk
f
Paul en Liesbeth, twee gewone mensen, leuk gezin
zonder al te grote golven, alles kabbelt vrolijk en
blijmoedig. Een vierde zwangerschap bracht een beet
je opwinding. Nog een kind was niet de bedoeling
geweest. De verstoring van het evenwicht duurde erg
kort en toen de baby was geboren leek de enige
verandering dat er een persoontje extra een plaatsje
had. De kleine Ilonka paste helemaal in de sfeer van
haar omgeving, zoet en lief. Eigenlijk te zoet en te lief,
piekerde Liesbeth. Onstuimige maanden van wanhoop
en onzekerheid veranderden het vredige ritme van
weleer volledig. Er kabbelde niets meer vrolijk en
blijmoedig, emoties laaiden hoog op. Tenslotte was er
geen wanhopige onzekerheid meer. alleen de realiteit
dat Ilonka nooit zou worden als hun andere kinderen.
Ze was een diep gestoord meisje.
Zoiets kan ons toch niet overkomen, ontkenden ze
eerst de pijnlijke waarheid. Ze hebben gehuild bij
elkaar, samen hebben ze hun vuisten gebald om dat
onafwendbare dat hun was overkomen. Eindeloos
hebben ze gepraat, dagen en nachten. Vrienden en
deskundigen probeerden te helpen en tenslotte kwa
men ze er doorheen. Ze hebben de spaak in hun wiel
positief kunnen verwerken, kwamen er heel dicht door
bij elkaar.
Mensen zoals Paul en Liesbeth zijn er heel veel. Ze
kunnen zo sterk worden door hun verdriet tlat zc nog
wat over houden om aan een ander te geven. Ze zijn in
staat andere ouders van gestoorde kinderen te bemoe
digen en te troosten. Sommigen hebben dat gedaan in
boekvorm, anderen hielden spreekbeurten. Velen ga
ven zo hun geheim door over hoe een negatief gegeven
positief verwerkt kan worden, ja zelfs hoe gezegend
een mens zich tenslotte toch kan voelen.
Het is echter ongeloofwaardig dat elke Ilonka functio
neert als zo'n gelukbrengster. Er zijn ook echtparen
die door een gestoord kind juist van elkaar vervreem
den of elkaar helemaal kwijt raken. Niet iedereen is zo
gebakken om verdriet positief om te zetten alleen
daar hoor je zo weinig over. Je maakt je ook niet
populair als je hardop durft te zeggen dat je zielige
kwijlkind eigenlijk niet in je patroon past en dat het
vreselijke gedachten bij je oproept. Mariet van Hattum
heeft dat wel gedurfd. Haar zwakzinnige dochtertje
Judith heeft ze jaar in jaar uit als een niet te accepteren
zware last ervaren. Ze kwam er voor uit dat ze Judith
een grote ramp in haar leven vond.
Zoiets komt hard aan, zeker in de naaste omgeving.
Maar wie kan werkelijk peilen hoe diep beschadigd je
kunt raken door een kind te baren dat nooit uit zal
groeien tot een normaal mens. En bovendien, laten we
wel wezen, al die mensen die niet geruisloos met hun
teleurstellingen kunnen afrekenen, maar rebelleren en
onze aandacht en energie daarbij afdwingen, verstoren
onze gemoedsrust. Wc worden er ook zo belabberd
moe van. Geef ons Paul en Liesbeth maar. Die zijn
klaar met hun probleem, dat is prima, ook voor ons,
soesah hebben we al zo veel aan ons geplaagde hoofd.
Tel daar dan nog bij dat iedereen meestal zo perfect en
trefzeker weet hoe een ander met tegenslag en verdriet
moet leren leven. Zo denkende kom je dan in de buurt
van Mariet van Hattum terecht. Zij schreef over haar
gestoorde dochtertje en gaf het boekje de naam van
het kind: Judith. Eigenlijk schreef ze vooral over haar
eigen wanhoop en boosheid, die ze bijna bij niemand
kwijt kon in alle jaren die ze nodig had om met zichzelf
in het reine te komen.
Veel mensen zullen zich herkennen in het verhaal van
Paul en Liesbeth, waarschijnlijk echter zijn er nog
meer vaders en moeders die hun eigen drama duidelij
ker terugvinden bij Mariet van Hattum. Alleen daarom
al is het goed dat zij dit boekje heeft geschreven. Het is
een uitgave van Ambo, Baarn.
dracht, zoals met die prinsessen,
werk je naar een eindpunt toe met in
Je achterhoofd dat het geen vrijblij
vende situatie is. Je weet: straks
komt er iemand kijken aan wie je
verantwoording hebt af te leggen.
Dat geeft spanning, al ben je nog zo
zeker van jezelf".
Stilleven
Dick is blij dat die koninklijke op
dracht er op zit. Toen hij de schilde
rijen veertien dagen voor de officiële
aanbieding (op Het Loo) in paleis
Soestdljk aan de koningin presen
teerde, wist hij dat ook die periode
kon worden afgesloten. Op het ogen
blik is Dick druk in de weer met het
schilderen van stillevens. „Als Je al
tijd met mensen bezig bent is dat een
goede tegenhager. De laatste tijd
krijg ik steeds meer aardigheid in die
stillevens, die lk evenals mijn portret
ten meteen in olie uitvoer". Volgend
najaar gaat Dick ze voor het eerst
exposeren In Pulchri Studio in Den
Haag. Dat wordt dan een van de
zeldzame keren dat hij naar bulten
treedt. „Ik stel weinig ten toon. Expo
sities ervaar lk als een noodzakelijk
kwaad omdat ze zo tijdrovend zijn. In
dezelfde tijd dat je daarmee bezig
bent kun je immers zoveel schilderen.
Maar Je moet het af en toe doen,
anders schijn je te worden vergeten".
Het schilderen weegt voor Dick zo
zwaar dat hij dit jaar ook het lesge
ven (aan de opleidingsschool voor
kleuterleidsters in Den Haag) eraan
heeft gegeven. Sindsdien slijt hij zijn
dagen aan de Lingedijk: overdag met
zijn portretten, omdat het licht dan
beter ls, 's avonds met zijn stillevens.
Simpele onderwerpen boelen Dick
zoals luxe broodjes met hun grillige
vormen, die al een paar keer zijn
vastgelegd; doosjes; vruchten en
schelpen. Opvallend ls dat Dick de
verpakking meestal ook schildert: si
naasappelen in een plastic zak, zoals
ze In de winkel lagen; fruit ln glazen
flessen; augurken, ook weer ln een
glazen pot. Waarom die verpakking?
Dick lacht een beetje verlegen. „Dat
vraagt mijn vrouw me ook vaak. Er
zal wel iets achter zitten. Ik weet zelf
niet waarom ik het juist zo wil schil
deren. Misschien is het het mysterieu
ze dat me daarin aantrekt".
ADVERTENTIE
'wmve r" i". to MWdlScember
bii ons terecht.
IPS) FEFUS-BflOK
Boorl*
UTRECHT (ANP) Hoogovens wil
500 buitenlandse werknemers aan
trekken om het permanente gebrek
aan arbeidskrachten op te lossen. Dit
meldt de industriebond FNV ln zijn
blad Zin. De industriebond heeft van
Hoogovens directeur sociale zaken
Wilmink vernomen dat het bedrijf
bezig is ln Den Haag toestemming te
krijgen bij het ministerie van sociale
zaken, dat zeer terughoudend gerea
geerd zou hebben. Hoogovens wil
gaan werven ln Spanje en Joego
slavië.
Bij het bedrijf bestaat een perso
neelstekort van ongeveer 700 man
dat. ondanks verhoogde wervingsac
tiviteiten, in Nederland niet kan wor
den opgeheven. Volgens bestuurder
H. Krul van de Industriebond FNV
Industriebond FNV:
gaat het bedrijf echter het verkeerde
pad op door nu over de grenzen te
gaan werven. Hoogovens moet wat
doen aan de werkomstandigheden,
waardoor het bedrijf zijn slechte
naam op de arbeidsmarkt heeft ge
kregen, aldus Krul. Het werk moet
gewoon aantrekkelijker gemaakt
worden. Krul denkt daarbij onder
meer aan het verminderen van de
weekend- en nachtarbeid, Invoering
van een vijfde ploeg en betere beta
ling voor vuil en zwaar werk.
Hoogovens heeft ln 1975 ook al om
toestemming voor het werven van
enkele honderden buitenlanders ge
vraagd. Die werd toen geweigerd. La
ter werd door de slechte gang van
zaken in de metaal een wervingsstop
Ingevoerd waardoor het aantal pro-
duktiemedewerkers terugliep, aldus
de industriebond.
„We willen best toegeven dat Hoog
ovens ln de problemen zit op de ar
beidsmarkt. Maar dat los Je niet op
door een paar honderd mensen van
over de grens te halen. Daarvoor is
een structurele aanpak nodig", aldus
Krul.
AMSTERDAM (ANP) De Vereni
ging van erkende reclame-adviesbu
reaus (VEA) meent dat het toestaan
van reclame-uitzendingen in de regio
nale omroep gewenst is. Volgens de
vereniging levert verbetering van het
pluriforme karakter van het regiona
le media-aanbod, dat toegankelijk is
voor regionale adverteerders, een bij
drage tot een doelmatiger reclamebe-
leid. Ook bevordert dat een gunstiger
concurrentiepositie van ondernemin
gen met regionaal gerichte belangen,
aldus de vereniging.
De vereniging reageert met haar
standpunt over reclame-uitzendin
gen in de regionale omroep op de
nota regionale omroep, die op 31 ok
tober bij de Tweede Kamer werd In
gediend door de minister van CRM,
Oardenlers-Berendsen. Op verzoek
van de Tweede-Kamercommissie
heeft de vereniging haar standpunt
bepaald over de nota, die eind januari
zal worden behandeld.
In de nota meent de minister dat
reclame-uitzendingen ln de regionale
omroep niet Juist zijn en niet moeten
worden aangemoedigd. Volgens de
minister zou regionale etherreclame
nadelige Invloed hebben op de adver
tentiepositie van de regionale pers.
Onder redactie van
mevrouw J. Wentink-Frumau
en mr J. J. Wentink
Vragen uitsluitend in envelop sturen naar postbus 507, 2270 AM
Voorburg. Per vraag een gulden in postzegels, het liefst in waarden
van 55 en 45 cent bijvoegen. Beslist niet aan de buitenkant opplakken.
Geheimhouding verzekerd. Briefkaarten worden terzijde gelegd.
ie van ibonné over opgerolde
en: Een apparaat om zelf van
f blokkei voor de open haard te
n is te loop. echter niet overal.
teleo'nisch besteld worden
KMl). Iet wordt via een winke-
n de tuurt geleverd. Kosten
t vele racties maakte ik op, dat
wl lezes de „blokken" met de
rollen ei dat ook vaak de ouder-
methcde wordt toegepast: oud
r wekei. tot ballen knijpen en
laten dogen en de as van hout
Pier inde tuin strooien.
vroeje1 gestelde vraag en het
oord w>rden herhaald: Bij Uit-
I] Den3oer, Markt 51 te Middel-
werd (nige jaren gelegen uitge-
Vertouwelijke gegevens voor
Jtobesfeanden Men kan daarin
fl 2ak<n noteren en het bleek
tuttig zijn. Een boekje wordt
A70 ranco thuis bezorgd. Be-
fcen o) postgiro 74988. Als men
dai tien schriftelijk bestelt,
1 bet toordeliger. Ik geef u dan
'raad het ding zo op te bergen,
"«tzef direct kunt vinden en de
fn vor wie het bestemd is,
*°s- Mijn eigen exemplaar,
tomefeoveel zorg en tact allerlei
fens bj elkaar verzameld zijn, is
'n bijft weg. Dat is niet de
illng.
fen van onze lezers is in het.
yan en paar „Manxkatten". Nu
J® bekhandel en bibliotheken
nies over de staartloze kat
*1 eiknd Man in de Ierse zee te
*■79
vinden. Er moet literatuur over te
vinden zijn en misschien komt dit ras
ook voor in de beeldende kunst. Bui
tenlandse Manxclubs hebben geen
gegevens. Misschien zijn er lezers, die
er wèl iets over weten en evenals ik
tot een oprichting van een Neder
landse Manxclub zouden willen
komen.
ANTWOORD: Het enige, dat ik vond,
was een boekje ln brochurevorm:
Katten (Dominoserie ik vond dit in
een Brunawinkel). Daarin stonden
twee afbeeldingen van staartloze kat
ten, om zo te zien verwante rassen.
Een ervan van de Manxkat. De erbij
vermelde gegevens waren uiterst
summier, echter werd wel iets ge
schreven over „legenden". Het ls wel
licht nuttig eens contact te zoeken
met de samenstellers) van dit
boekje.
Via de Britse ambassade kreeg ik de
adressen van een vijftal collega's van
Siegfried en James op het eiland
Man. Je zou zo zeggen als die mensen
er niets van weten, wie dan wel?
Problemen met goudborduursel: Een
lezeres had ons iets gevraagd en daar
op antwoord ontvangen. Het ging
over het borduren van kerkelijke li
turgische versieringen. Meestal hoort
men daar dan niets meer over, maar
dit keer was het anders: Tijdens een
pauze van een bijeenkomst in een
kerkzaaltje kwam er een vriendelijke
uitnodiging: „Ga eens even mee, dan
zal lk u wat laten zien". En daar hing
het in die bijna donkere kerk, onder
de kanselbijbel in paars met goud-
borduursel heel erg mooi. Daarna
een gesprek over de manier van wer
ken en het materiaal, dat zo moeilijk
te vinden is. Graag wijs lk onze leze
ressen (en dat zijn er heel wat), die
bezig zijn met ontwerpen en bordu
ren op het novembernummer van het
blad Goed Handwerk (red. W. van
Soest-Zemel, Landréstraat 775, Den
Haag), waarin een paar heel goede
artikelen voorkomen, onder meer
over goudborduursel en brokaat, li
turgische kleding enz. Ook over het
gebruik van synthetisch gouddraad
en lurex.
VRAAG: Hoe komt men eigenlijk
aan de verdeling: Eerste, Tweede en
Derde Wereld?
ANTWOORD: Dat is een vraag, waar
een brochure mee kan worden ge
vuld. Die brochure bestaat dan ook:
In het belang van arm en rijk (Voor
lichtingsdienst Ontwikkelingssamen
werking van het ministerie van bui
tenlandse Zaken 1977) maar ls niet
meer leverbaar. De brochure ls te
vinden in openbare of schoolbiblio
theken en dergelijke. Na de Tweede
Wereldoorlog ls men op politieke en
economische gronden het onder
scheid gaan maken. De eerste wereld:
West-Europa, Noord-Amerlka en en
kele afzonderlijke staten, die samen
het economische systeem van het ka
pitalisme en de daarmee samenhan
gende politieke en militaire belangen
gemeen hebben. Die staten zijn Au
stralië. Nieuw-Zeeland en Japan.
Sommigen menen dat Israël en Zuld-
Afrika daar ook bij horen. De tweede
wereld doelt op de Sowjet-Unie, die
zich over een deel van Europa en Azië
uitstrekt, en de landen van Oost-Eu
ropa, die met de Sowjet-Unie een
specialistische, centraal gelelde eco
nomie en politieke en militaire belan
gen gemeen hebben. De Derde wereld
ls dan de heel grote „rest". In de
Koude Oorlog van de Jaren vijftig
ontstond het onderscheid ln drie we
relddelen op het hoogtepunt van de
tegenstellingen tussen de Oost- en
Westblokken. De uitdrukking „Derde
Wereld" wordt toegeschreven aan de
Algerijnse schrijver Frantz Fanon.
Zijn denkbeelden hebben een grote
rol gespeeld in de vrijheidsstrijd van
nationalistische bewegingen in de
toen nog overgebleven koloniën van
Europese landen. Aan de vraag en het
antwoord zit natuurlijk nog veel meer
vast dan wat in deze wel heel eenvou
dige opsomming voorkomt. Wij ver
wijzen hiervoor verder naar de publi-
katies van de voorlichtingsdienst van
ontwikkelingssamenwerking.
VRAAG: Is de schrijfster van Rebec
ca nu een Fran^alse of een Engelse.
De omroepster heeft het altijd over
Dumoerijee, maar anderen zeggen,
met de bekende aardappel ln de
mond: Doumoju.
ANTWOORD: Er zijn van heel lang
geleden betrekkingen geweest tussen
Engeland en Frankrijk en zoiets laat
sporen na. onder meer ln vele plaats
en persoonsnamen en een Engelsman
spreekt die dan ook op z'n eigen ma
nier uit, zoals in het geval van de door
zijn windsterkte schaal zo bekende ln
1857 overleden Sir Francis Beaufort,
van heel wat meer anderen en ten
slotte ook dat van Daphne du Mau-
rier, wier voorouders al heel lang ln
Engeland woonden. Al zullen weinig
eindexamenkandidaten het boekje
Jamaica Inn niet op hun lijstje heb
ben gezet en was mijn Engelse Rebec
ca een van de meest te leen gevraag
de drie boeken ln een tijd, dat nie
mand Iets te lezen had (de andere
twee waren: Oone with the wind en
Hollands glorie) toch heb ik zelf de
schrijfster het meest leren waarderen
in haar boek Vanishing Cornwall, dat
ze schreef na de dood van haar man
in 1966 (een pengulnbook ISBN 014 00
34005), waarin de verbondenheid met
dit prachtige land ieder, die Cornwall
bezoekt, zo pakt dat men haar andere
werken leest. Juist om die verbonden
heid en de daaromheen spelende ver
haaltjes die neem Je er dan maar
op de koop toe bij.
VRAAG: WIJ kwamen bij een genea
logisch onderzoek terecht bij een
merkwaardige naam: in 1555 Dlorre
en ln 1570 Dyorre. Is die naam nog
bekend ln Friesland? Is bulten Fries
land deze naam nog te vinden ln
vergelijkbare namen?
ANTWOORD: Het eerste gedeelte
van de vraag zou ik graag aan de
Friese lezers zelf willen voorleggen.
Wij kennen wel de naam Dtewer
(Dleuwertje) wat Richter en Volks
hoeder betekent, maar ook zijn daar
de vele afleidingen en vormen van
George, Jorg, Jorgen, Jörg, Joris, Jur-
gen. Jurrlaan. de landbouwer, de ak
kerman.
VRAAG: Een Jaar of tien gebruikten
de heren dikwijls een haarflxatief een
groenige substantie en dat had de
naam „Bulgaartje" of Bulgaria. In
het oosten van het land ls het niet t?
koop. Wilt u uw best eens doen ln Den
Haag?
ANTWOORD: Nu dat hebben we dan
ook gedaan, maar we kwamen niet zo
ver. Wel hebben we ervaren dat er ook
voor heren heel wat goede en moder
ne haarmiddelen bestaan, met en
zonder geurtjes en luchtjes, waarmee
uw kapsel de hele dag er verzorgd
uitziet.
VRAAG: Wat ls het adres van de
laatst door u genoemde Cultuur- en
Oecumenerelzen?
ANTWOORD: Inderdaad noemen we
meestal direct, „man en paard", maar
die man en dat paard zouden dan wel
met de oren er bij gesleept zijn ge
weest. Het adres ls Secretariaat C
O-reizen, Waldeck Pyrmontlaan 9,
1075 BT. Amsterdam, tel. 020-716861
