ritten geven toe aan
hodesische guerrilla
Hof veroordeelt Iran
van Sadat Khomeini en de sjah
uropese raket nog niet van de grond
nks Portugal, verliest
Sowjet-Unie heeft gif
tegen NAVO-plannen
riottisch Front weigert ondertekening akkoord
Twee Palestijnen
doodgeschoten
AG 17 DECEMBER 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
5
vi i'
■B tri.
ai itg
[OU (AFP) Drie en
ive seconde witte rook-
»n, en daarna niets
Geen millimeter kwam
•opese draagraket Aria-
de grond bij wat zater-
jdag de eerste proef-
ng had moeten wor-
ven later begon het in
pische Guyana voor de
ite maal te regenen.
ng is niet mislukt, maar
itgesteld. haastte directeur-
Yves Sillard van het Franse
il centrum voor ruimteon-
(CNES) zich te verklaren,
formeel een project van het
bureau voor ruimtevaart
de Fransen hebben er
b naar
een duidelijk meerderheidsaandeel
in.
Het was een volgens plan uitgevoerde
veiligheidsmaatregel om explosie
van de raket te voorkomen, legde
Sillard uit. Van de vier motoren van
de eerste trap had er één na de ontste
king onvoldoende druk ontwikkeld.
De computer had daaruit de juiste
conclusie getrokken: de klampen
waarmee de Ariane aan het lanceer-
platform werd vastgehouden, gingen
niet los en de motoren werden weer
afgezet. Was de raket op drie en een
halve motor vertrokken, dan had hij
slechts een roemloos einde kunnen
vinden. Nu kan men het, na aftanken,
reparatie en controles, tussen 24 en 30
december opnieuw proberen. De fout
is inmiddels in een brandstofleiding
gelocaliseerd.
Bij de technici was een zekere verbit
tering te constateren. De Ariane heeft
een psychologisch belast verleden.
Aan het vorige Europese raketproject
kwam een einde toen in 1975, ruim
drie minuten na de lancering vanaf
hetzelfde Kourou, de Europa 2 het
spoor bijster raakte en in de Atlanti
sche Oceaan verdween. Ariane is
tweemaal zo groot (47 meter hoog)
maar technisch duidelijk een voort
zetting van die treurig afgelopen on
derneming.
Die psychologische hypotheek was
tot in de terughoudendheid van de
officiële doelstellingen terug te vin
den. De Ariane zal inzetbaar worden
verklaard wanneer tenminste twee
van de voorziene vier proeflancerin-
gen slagen. De mogelijkheid werd
opengehouden dat de eerste lance
ring technisch een succes zou zijn
zonder nochtans de experimentele la
ding in een baan om de aarde te
brengen. („Het gaat er in dit stadium
alleen om, te meten wat er tijdens de
lanceringsprocedure precies ge
beurt.") En dan zo'n „stom incident".
De motoren van de eerste trap moe
ten 151 seconden werken. Er is tij
dens de ontwikkeling in totaal 13.250
seconden proefgedraaid.
Maar ondanks de verbittering is er
geen man overboord. Wel zit er een
hobbel in het tijdschema. Men kan
eigenlijk niet vóór 24 december klaar
zijn voor een tweede poging. Die
moet dan binnen een week geschie
den, omdat anders corrosie de wan
den van de al gebruikte brandstof
tanks en -leidingen bedreigt. Maar de
Amerikaanse NASA heeft de beman
ning van het onmisbare volgstation
Ascension kerstverlof toegezegd van
22 december tot na nieuwjaar.
gesp
1 de
min
gek
He
gellj
prol
"S EN, SALISBURY (Reuter, AP, AFP) Groot-Brittannië heeft nieuwe voorstellen voor
ipenstilstand gedaan aan het Patriottisch Front, nadat deze guerrillaorganisatie
g bij de beëindiging van de Rhodesiëconferentie in Londen, had geweigerd een
kening te zetten onder het akkoord.
voorzitter, Lord Carring-
ft zaterdag een eind gemaakt
!erentie die 97 dagen heeft
in de hoop dat de guerrilla-
,deze laatste kans" zouden
im tot een akkoord te komen
tten en de delegatie van
Muzorewa over een wapen-
De guerrillaleiders, Nkomo
ibe trokken zich echter niets
dit laatste ultimatum en
irder praten over enkele „de-
Eerder vorige week had-
aan Lord Carrington toege-
het Patriottisch Front uit-
wel akkoord zou gaan.
koord in de zak zou het te ver gaan
om alleen met bisschop Muzorewa
verkiezingen te organiseren. Die zou
den dan een kopie worden van de
verkiezingen in april van dit jaar,
maar nu dan onder toezicht van een
Britse gouverneur. Nkomo en Muga
be kenden de zwakke plek van de
Britten en zijn tot het uiterste gegaan
om een voor hen zo gunstig mogelijke
uitslag van de Rhodesië-conf eren tie
binnen te halen.
Tijd rekken
kampen
|te verteren punt in de Britse
i voor een wapenstilstand
liter dat de 35.000 guerrilla-
1 in slechts vijftien kampen
moeten worden. Hun tegen-
het Rhodesische leger van
jeneraal Peter Walls, krijgt
ting over meer dan 40 ver
patsen met een veel gunstiger
e twee Frontleiders stelden
iepen van Salisbury sterk
jevoordeeld en dat het Front
B 3 kampen moet hebben. De
leiders vonden bovendien
veel gebied, dat al onder
•ole stond, moesten prijs-
ngton heeft zoals verwacht
(I nog eenmaal over zijn hart
i en dit weekeinde gewoon
jnderhandeld met Nkomo en
Met bijna een volledig ak-
Een belangrijke rede voor de Front-
leiders om de onderhandelingen zo
lang mogelijk te rekken was dat de
laatste dagen de mogelijkheid be
staat voor de guerrillastrijders van
het Front om Rhodesiê binnen te
dringen. Nu Groot-Brittanniè dit
land tijdelijk heeft ingelijfd en de
Britse gouverneur Lord Soames in
Salisbury de scepter zwaait, mogen
de Rhodesische troepen de buurlan
den Mozambique en Zambia niet
meer binnentrekken en daarmee de
infiltratie van guerrillastrijders te
gengaan. De Rhodesische troepen
vallen onder directe verantwoorde
lijkheid van Lord Soames en deze
kan zich geen direct conflict met
buurlanden van Rhodesiê veroor
loven.
Na de eerste schrik van zaterdag, dat
de onderhandelingen in het Lancas-
terhouse tevergeefs waren geweest,
waren de Britten gisteren toch weer
optimistisch over een goede afloop
van de tweezijdige onderhandelingen
met de Frontleiders. Ook guerrillalei
der Nkomo stak zijn optimisme niet
onder stoelen of banken en zei te
geloven dat „de komende paar dagen
overeenstemming wordt bereikt en
dat we in staat zullen zijn naar huis te
gaan." Na een dag verhit discussiëren
deelde een Britse woordvoerder mee,
dat het Patriottisch Front een extra
verzamelkamp is aangeboden.
Volgens de woordvoerder waren er nu
„goede vooruitzichten voor een ak
koord" vandaag. Als de guerrillalei
ders inderdaad bereid zijn hun hand
tekening onder een akkoord te zet
ten, dan zal dit waarschijnlijk woens
dag gebeuren, als Lord Carrington
terugkeert van zijn reis naar de Vere
nigde Staten. Samen met premier
Margaret Thatcher heeft hij daar be
sprekingen met president Carter over
onder meer de kwesties Iran en Rho
desiê. Als het Patriottisch Front het
aanbod van een extra kamp aan
vaardt, dan zal dit niet in het formele
akkoord over de wapenstilstand wor
den opgenomen. Het zestiende kamp
komt als aanhangsel bij de overeen-'
komst. Lord Carrington zou verder de
toezegging hebben gedaan, dat het
Front over meer kampen kan be
schikken als daartoe behoefte
bestaat.
Pressie
Het Patriottisch Front heeft zich ook
weinig aangetrokken van de pressie
die werd uitgeoefend door de Front-
lijnstaten. Vrijdag was een speciale
vertegenwoordiger van de Mozambi-
kaanse president Samora Machel
naar Londen gekomen om de guerril
laleiders te vertellen dat de Frontlijn-
staten (Angola, Botswana, Tanzania,
Mozambique en Zambia), langzamer
hand bijzonder ongeduldig begonnen
te worden. Bij eerdere ultimata in het
Lancasterihouse heeft bemiddeling
van de Frontlijnstaten wel geholpen,
maar de guerrillaleiders hebben za
terdag, voorzover bekend, op eigen
houtje de beslissing genomen om niet
op het Britse ultimatum in te gaan.
De Zambiaanse president Kaunda
deed er gisteren nog een schepje bo
venop en verklaarde ook dat er nu
maar eens een einde moest komen
aan de oorlog in Rhodesiê, die inmid
dels al zeker 22.000 levens heeft ge-
eist. Het Patriottisch Front heeft za
terdag de Britten er op gewezen dat
de haast van Lord Carrington „ge
vaarlijk" was en dat verdere onder
handelingen noodzakelijk waren, an
ders „wordt het een Britse oorlog
tegen ons". Lord Carrington verklaar
de dat ondanks beëindiging van de
conferentie „de deur nog steeds wijd
open stond."
Een woordvoerder van bisschop Mu
zorewa zag in de weigering van het
Front alleen maar een „vertragings
tactiek" en een „kopen van tijd."
„Iedere dag uitstel betekent meer
troepen in het land", aldus de woord
voerder.
MADRID (AP, AFP) Voor de
derde achtereenvolgende dag von-,
den zaterdag ongeregeldheden
plaats in de Spaanse hoofdstad Ma
drid. Directe aanleiding hiervoor
was de dood van twee studenten, die
donderdag door de politie werden
neergeschoten.
De studenten stierven, toen politie
agenten hun wapens gebruikten om
een woedende menigte te ontvluch
ten, die hun politie-auto had omsin
geld. De demonstratie van de studen
ten vond plaats, nadat ongeveer hon
derdduizend arbeiders hadden gede
monstreerd tegen een nieuwe ar
beidswetgeving, die op dit moment
in het parlement wordt behandeld.
Vrijdagavond protesteerden vijfdui
zend studenten tegen het harde poli-
tie-optreden. De politie probeerde de
betogers met rookgranaten en rub
ber kogels te verdrijven (foto).
NICOSIA (AP, Reuter) Twee Pales
tijnen zijn zaterdag in de hoofdstad
van Cyprus, Nicosia, doodgeschoten.
Een van de vermoorde Palestijnen
was het hoofd van de guerrillabewe
ging op de door Israël bezet gehouden
westelijke Jordaanoever. Het was
Ibrahim Abdul Azizwas die op bezoek
was bij de PLO-post in Nicosia. De
tweede secretaris, Ali Salem Ahmed,
van de PLO-post op Cyprus, was het
tweede slachtoffer.
MOSKOU (Reuter, AP) De Sowjet-Unie heeft voldoënde
vermogen om een „betrouwbaar tegengif" te ontwikkelen
tegen de nieuwe Amerikaanse raketten voor de middellange
afstand, die in Europa zullen worden gestationeerd. Dit was
een van de reacties in de Russische pers op de plannen van de
NAVO.
Commentator Joeri Sharkow van de
Sowjetskaja Rossiya schreef dat de
NAVO-strategen een „geest naja
gen". Hij betoogde dat de activiteiten
van de NAVO „slechts zullen bijdra
gen tot het ondermijnen en vernieti
gen van het politieke vertrouwen tus
sen oost en west, dat ten koste van
zoveel inspanningen is verkregen".
Persbureau Tass schreef dat de NA-
VO-leiders zich bezighouden „met
een maskerade met veel ge
schreeuw". Partijblad Prawda wees
er op dat Moskou en de communisti
sche bondgenoten de militaire en eco
nomische spierkracht hebben om de
druk van de NAVO-landen te weer
staan. Volgens Prawda brengt de in
stallatie van de nieuwe raketten het
machtsevenwicht in gevaar.
De NAVO-landen zullen vandaag in
Brussel nieuwe voorstellen op tafel
leggen voor vermindering van het
troepenaantal in Centraal Europa.
Op deze manier willen zij proberen de
Impasse in de onderhandelingen met
de Warschau-pact-landen onderbre
ken. De NAVO-landen gaan voorstel
len aan de Oostblok-landen om 13.000
Amerikaanse soldaten terug te trek
ken als er ook 30.000 Russische solda
ten worden teruggehaald. Het doel is
om uiteindelijk aan iedere zijde
900.000 man over te houden. Joego
slavië en Roemenië hebben ook flin
ke kritiek geleverd op de NAVO-plan
nen, Joegoslavische bladen spraken
van een „verdraaide kijk op vrede en
veiligheid in de wereld" en drongen
■aan op een geleidelijke vermindering
van de bewapening Het Roemeense
partijblad Scinteia zei dat de plannen
in „flagrante tegenspraak" zijn met
de aanbevelingen van de Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties
Maatregelen
ze correspondent
BON De eerste uitslagen van de gisteren in Portugal
Jden gemeenteraadsverkiezingen lieten weinig verschil
liet de resultaten van de parlementsverkiezingen, twee
geleden. De opkomst lag met 74 procent ongeveer
procent lager dan bij de parlementsverkiezingen.
|door de te verwachten over-
1 van de conservatieven zal
Ben. was gisteravond laat uit
frzame uitslagen nog niet op te
Op grond van de parlements-
lngen kan worden voorspeld
|burgemeesterschap van een
«honderd van de 305 ge-
in handen van de conserva-
tijen van de Democratische
zullen vallen. Bi de vorige
bgen (1976) waren dat er
§115. De socialisten zouden
hun meerderheid kunnen verliezen in
35 van de 85 gemeentebesturen die zij
in 1976 hadden. De communisten zou
den kunnen stijgen van 34 naar 54.
Bij de gisteren gehouden verkiezin
gen moesten drie verschillende orga
nen per plaats gekozen worden: De
gemeenteraad, het gemeentebestuur
en de wijkraad. Burgemeester wordt
de aanvoerder van de lijst, die in de
gemeente de meeste stemmen ver
worven heeft. Twee links-radicale
partijen, de UDP (volksdemocrati-
sche unie) en de UEDS (linkse unie
voor een democratisch socialisme)
hebben in een paar plaatsen hun kan
didatuur ingetrokken ten gunste van
de socialisten of communisten. Op
die manier zou in die plaatsen een
herhaling van het debècle van de
parlementsverkiezingen kunnen wor
den voorkomen.
De linkse meerderheid in het parle
ment ging twee weken geleden verlo
ren, onder meer omdat er te veel
stemmen op linkse splinterpartijen
waren uitgebracht, die geen zetels
opleverden. De socialisten bleven
overigens ook nu weigeren coalities
aan te gaan. Voorstellen van zowel de
communisten als de conservatieven
werden geweigerd.
In Salisbury heeft gouverneur Lord
Soames al enkele maatregelen aange
kondigd. Naast het verbod voor de
troepen om aanvallen op guerrilla-
kampen in buurlanden te doen,
bracht hij het vervoer van maïs naar
Zambia weer op gang, eiste hij ophef
fing van censuurmaatregelen en ver
hinderde hij de ophanging van tien
gevangenen. Lord Soames weigerde
echter het Patriottisch Front toe te
staan in het openbaar activiteiten te
ontplooien. Dit verbod wordt pas op
geheven als een overeenkomst over
een wapenstilstand is bereikt.
De UANC, de partij van Muzorewa In
Rhodesiê, is al druk bezig met de
verkiezingscampagne en heeft nu ook
blanke kandidaten naar voren ge
schoven om de blanke partij van ex-
premier Ian Smith dwars te zitten. De
blanken hebben recht op twintig ze
tels in het toekomstige parlement.
Daardoor zou de partij van Smith
onevenredig grote macht krijgen.
Door het kandidaat stellen van blan
ken kunnen andere partijen voorko
men dat Smith's partij een te grote
macht krijgt. Het besluit van de
UANC wordt in Salisbury gezien als
een provocatie tegen de partij van
Smith, het Rhodesische Front.
De Verenigde Staten hebben van
nacht de economische sancties tegen
Rhodesiê opgeheven. Washington
gaat er van uit dat de kwestie van de
wapenstilstand tot een oplossing zal
komen.
DEN HAAG (ANP, AFP, AP)
Het Internationaal
Gerechtshof in Den Haag
heeft zaterdag de onmiddellij
ke vrijlating van de Ameri
kaanse gijzelaars in de am
bassade in Teheran gelast.
Het terrein van de ambassade
moet worden ontruimd. Iran
had al van te voren aangekon
digd zich niets van de uit
spraak van het hof aan te
zullen trekken.
De beslissing van het Gerechtshof,
dat bestaat uit vijftien rechters uit
verschillende landen, was unaniem.
De voorzitter, Sir Humphrey Wal-
dock, legde er de nadruk op dat geen
van de rechters het nodig had gevon
den aantekeningen te maken bij de
uitspraken van het hof. Evenals op de
hoorzitting van vorige week maan
dag. liet Iran ook zaterdag verstek
gaan op de zitting, die slechts drie
kwartier duurde.
Medeplichtig
Voordat de uitspraak werd voorgele
zen zette Sir Humphrey uitvoerig uit
een dat het Internationaal Gerechts
hof het bewezen achtte dat de rege
ring in Teheran medeplichtig is aan
de gijzeling. Hij onderstreepte dat Vprsl&fTGn
Iran daarmee alle van toepassing 6
zijnde conventies en verdragen, in
clusief het handvest van de Verenig
de NaUes, heeft geschonden. In de
hele geschiedenis is, volgens Sir
Humphrey, aanvaard dat ambassa
des en consulaten dienen als instru
menten voor goede internationale sa
menwerking. De principes van een
dergelijke vorm van samenwerking
zijn diep geworteld in de internatio
nale betrekkingen.
Het rechtscollege in het Vredespaleis
was het duidelijk niet eens met het
standpunt van de Iraanse leiders dat
de gijzelingszaak moest worden be
schouwd als „een marginaal en twee
derangs aspect" van de totale proble
matiek tussen Teheran en Washing
ton. Dit standpunt had de Iraanse
regering uiteengezet in een telegram,
dat vlak voor de hoorzitting van 10
december in Den Haag werd bezorgd.
De Verenigde Staten toonden zich
blij met de uitspraak in het Vredespa
leis. „Het hof heeft luid en duidelijk
gesproken," aldus de Amerikaanse
waarnemer in Den Haag. In de Vere
nigde Staten zei minister van justitie
Civiletti dat de uitspraak van het hof
een grote overwinning was, die de
„houding van de Verenigde Staten en
van alle beschaafde volkeren volledig
steunt". Hij dreigde dat zijn land
„een ruime keus aan alternatieven"
zal overwegen als Iran geen gehoor
geeft aan de uitspraak van het hof.
Hij wilde niet ingaan op de aard van
deze alternatieven.
In Iran werd weinig aandacht besteed
aan de uitspraak in Den Haag. Aya
tollah Khomeini zei in een toespraak:
„Carter is op het politieke vlak ver
slagen en nu probeert hij steun te
krijgen van allerlei gerechtshoven en
allerlei presidenten Hij is bang dat
het Amerikaanse volk gaat beseffen
wat zijn presidenten het volk van
Iran hebben aangedaan," aldus Kho
meini
Ondanks de uitspraak van het hof is
er opnieuw een buitenlands gebouw
in Teheran bezet. Studenten drongen
zaterdag het kantoor van het Iraans-
Amerikaans Genootschap binnen en
houden het gebouw bezet. Bij de Ja
panse ambassade in de Iraanse
hoofdstad werd gisteren geschoten.
Volgens het ministerie van buiten
landse zaken van Japan is hierbij
niemand gewond geraakt. De schut
ters zouden zijn gevlucht. Ongeveer
vijfduizend betogers demonstreerden
gisteren in de straten van Teheran
tegen de aanwezigheid van „imperia
listische en zionistische" journalis
ten. die het nieuws uit Teheran zou
den verdraaien.
ISTANBOEL (AFP, AP) Bij een
bomaanslag in een cafetaria in Istan-
boel zijn zaterdagavond zes doden
gevallen. Vijftien mensen werden ge
wond, van wie vijf zwaar.
Vrijdag werden in Istanboel vier
Amerikanen doodgeschoten. Het
Turkse dagblad Milliyet meldde door
een anoniem persoon te zijn gébeld
met de mededeling dat de aanslag
was uitgevoerd door „het Marxis-
tlsch-Leninistlsche gewapend Propa-
gandapeloton". een onderdeel van
het Turkse Volksbevrijdingsfront.
door James Dorsey
Alle drie zouden het ontkennen. Niettemin vertonen ajatollah Khomeini,
de aartsvijand van de Verenigde Staten, de Egyptische president Anwar
Sadat, Amerika's beste vriend in het Midden-Oosten en de verdreven
sjah van Iran tenminste in één opzicht overeenkomsten met elkaar: zij
allen maken deel uit van een al lang in dit zo belangrijke deel van de
wereld broeiende „revolutie".
Hoewel het karakter van deze revolutie
soms islamitisch getint is, is de boodschap
doorgaans wereldlijk van aard. De landen
in het Midden-Oosten zijn ontevreden met
de economische en politieke structuren en
storen zich vooral aan het feit dat de groot
machten boven op deze pyramide zitten.
Dit femomeen is natuurlijk niet nieuw. Sa-
dats voorganger, wijlen president Oamal
Abdel Nasser, verzette zich al tegen de
internationale afhankelijksheidsverhou-
dingen.
„Het Midden-Oosten is de wieg van de men
selijke beschaving. Terwijl de volkeren van
het Midden-Oosten echter economisch on
derontwikkeld zijn, wordt de wereld door
relatieve nieuwkomers bestuurd". Samen
gevat is dit het overheersende gevoel van
onvrede bij 's werelds belangrijke clieleve-
ranciers.
De Amerikaanse president Carter verklaar
de verleden week dat de Verenigde Staten
hun Vietnam-syndroom hebben overwon
nen. Reeds enige tijd laten de westerse
landen doorschemeren desnoods met mili
tair geweld hun belangen te zullen bescher
men Maar de tachtiger Jaren zouden wel
eens een periode kunnen zijn waarin niet
alleen het westen maar ook de communisti
sche wereld zich gedwongen terughoudend
zal moeten opstellen.
Noch Washington noch Moskou beschikken
over werkelijk betrouwbare bondgenoten in
het Midden-Oosten. De staten in dit gebied
stellen zich wel vaak onder de vleugels van
een van de twee grootmachten. Libië. Irak.
Syrië en Zuid-Jemen menen met Sowjet-
steun de internationale machtsverhoudin
gen te kunnen wijzigen. Saoedi-Arabië en
de Golfstaten zoeken hun veiligheid bij de
Verenigde Staten. Voor beide blokken in
het Midden-Oosten vormen deze bondge
nootschappen echter slechts een gedwon
gen praktische concessie aan de idea
len die hun voor ogen staan.
Maar vrijwel geen enkel land blijft van de
broeiende revolutie in het Midden-Oosten
gespaard. En het al te gauw conclusies
trekken uit de respectievelijke bondgenoot
schappen kan misleidend zijn want:
De Verenigde Staten kunnen Saoede-
Arabiê de olieprijs niet voorschrijven;
de Sowjet-Unie kan Irak niet dwingen de
plaatselijke communisten fatsoenlijk te be
handelen. Ook weigert 8yrië de deur naar
een „Amerikaanse oplossing" van het con
flict tussen Israël en de Arabieren helemaal
dicht te gooien, hoe graag Moskou dit zou
zien gebeuren;
Washington veroorzaakte een opstand in
Pakistan, een formele bondgenoot van de
VS. toen het recentelijk de Pc^ir.tani ertoe
probeerde te bewegen af te zien van een
programma voor atoomenergie die dit isla
mitisch land in staat zou stellen een atoom
bom te bouwen;
De pogingen van Moskou Afghanistan te
reduceren tot een vazalstaat, net als Zuid-
Jemen, worden door de militante moslems
met het geweer bevochten;
Noch Moskou noch Washington oefenen
enige Invloed uit op het post-revolutlonaire
Iran.
Nationalisme
In dit verband vormen het Egypte van
Sadat en het pre-revolutionalre Iran van de
sjah misschien de meest Interessante voor
beelden van de onvrede tegen de groot
machten. In tegenstelling tot Khomeini zijn
Sadat en de Sjah niet bijzonder islamitisch.
Zij maakten het wereldlijke nationalisme
dat in hun landen stoelt op de pre-lslamltl-
sche cultuur tot een op zich zelf staande
religie.
De sjah stelde dat Iran anders en beter ls
dan z'n moslemse Arabische buurlanden.
Hij kreeg militaire steun van zowel Wash
ington als Moskou en bedreef handel met
beide grootmachten. Uiteindelijk wilde de
sjah dat Iran zelf een grootmacht zou
worden.
Sadat op zijn beurt wees aan het begin van
de Jaren zeventig duizenden Russische ad
viseurs de deur. Hoewel hij zich nu volledig
met de VS heeft verbonden, is hij in Egypti
sche ogen meer een gelijkwaardige partner
dan een bondgenoot. Voor de Egyptenaren
ls Sadats voortdurende verwijzingen naar
„mijn vriend Jimmy" het bewijs hiervoor
Op de hevige Arabische kritiek op het
Egyptisch-Israêllsche vredesproces zegt Sa
dat dat Egypte vanwege z'n glorierijke ver
leden anders en beter is De overige Arabie
ren zijn laatkomers. Niemand verwacht dat
Sadat de deur naar Washington op de ma-'
nier zal dichtgooien, op de manier zoals hij
dat met Moskou deed. Dat hoeft ook niet.
Moskou behandelde Egypte als een onder
geschikte. In Washington wordt Sadat als
een gelijkwaardige ontvangen.
Begraven
Ondanks de enorme politieke en sociale
verschillen tussen de verschillende staten
in het Midden-Oosten groeit bij hen allen
het gevoel dat er iets niet klopt met de
politieke spelregels van de twintigste eeuw.
De studenten die de Amerikaane ambassa
de in Teheran al ruim een maand bezet
houden, drukken het als volgt uit: .Uncle
Sam. CIA en Pentagon: Vietnam heeft jullie
verwond. Iran zal jullie begraven".
Irans vurige oud-minister van buitenlandse
zaken. Ibrahim Jazdl meent dat de bezet
ting van de ambassade niemand had moe
ten verrassen. De bezetting was de „enige
weg die voor ons openstond. Amerika
breekt voortdurend internationale afspra
ken. Zij deden het in Iran en zij doen het in
andere landen. Ergens moet iemand hen
een halt toeroepen en zeggen: .Kijk maar
wat Je in mijn land doet
Wanneer men in dergelijke verklaringen de
woorden „Amerikaanse regering" door
„Moskou" vervangt of de verklaring zoda
nig formuleert dat het op beide grootmach
ten van toepassing is. dan vindt men velen
in het gehele Midden-Oosten die het er
althans gedeeltelijk mee eens zouden zijn.
