Twijfels blijven na congres
Novib
Iran: gijzelaars mogelijk
vrij zonder rechtszaak
Regen tart competitie
Kiesuwkado
i
"IRAN
Onderwijsfederatie dreigt te splijten
CDA'er De Boer eist duidelijkheid voor Kamerdebat
Trouw
Opklaringen
HET WEER
Van der Stee:
boerengrond
moet
goedkoper
ESMOKKELD:
BON
Vijf inzittenden
auto verdronken
uidelijk
Ledenwerfacties ABOP leiden tot spanning
Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
Lees een krant met overtuiging: TrOUW
I
I
I
I
I
I
Trouw
37STE JAARGANG NR 10829 - MAANDAG 17 DECEMBER .1979
Buien, maar ook enkele opklaringen Middagtemperatuur omstreeks zeven
graden Matige tot krachtige westeli|ke wind. kracht vier tot zes. aan de kust
mogelijk hard. windkracht 7.
Morgen en overmorgen: buien, later meer opklaringen en kouder.
Morgen zon op: 08.43 onder. 16.29.
Maan op: 07.15 onder: 16.20.
AdVertvniies voor zaterdagse rubriek moeten uiterii^ donderdag
(te post) in ons bezit zi|n tniichlingen tel 020-913456 1st 783
LOSSE NUMMERS 60 CENT
IAGINA 2:
Vragen na gebeuren
:onder precedent
'AGINA 3:
Sterke Yerke bij
Jonaire vergaan
IAGINA 4:
;ommissie zoekt
fARA-voorzitter
IAGINA 6:
'ortretschilder Dick
Stapel: ik ben geen
mensenliefhebber
PAGINA 5
De revolutie in
het Midden-Oosten
PAGINA 7:
PAGINA 8:
Van onze parlementsredactie
DRONTEN Premier Van Agt heeft zaterdag op het CDA-
congres in Dronten de onduidelijkheid over de Nederlandse
positie in het NAVO-programma tot modernisering van de
kernwapens niet weggenomen. Uit reactie uit de regerings
fracties van CDA en WD na het congres bleek, dat de twijfels
en de verwarring daar voortleven.
Mevrouw Lever
overleden
c roman "Identiteitskaart"
van F Al. Esfan diary.
Dit bock werd al in 1966
dircven in Teheran.
Het manuscript onderschept op
"et postkantoor. In beslaggeno-
ien en vcrtxxfen. Daarna met
nsico door een vnend van
de schniver opnieuw uitgetypt.
Itoee Amerikanen wisten het
Iran uit te knigen.
Elsevier s Magazine hierover;
Het bock is een fascinerend
wtrk over een nun die zich,
iurli|k en letterlijk, te pletter
pt tegen de bureaucratie van
zi|n land bij zijn poging om voor
zijn verloren identiteitskaart een
nieuwe tc bemachtigen.
"Identiteitskaart" verscheen voor
het eerst in het Engels in 1966,
loen (zo bli|kt) de Sjah al grote
vrees koesterde voor een heilige
jyatollah van die dagen.
Sommige boeken voorspellen én
overleven.
Bestel snel:
I Siuur mij, expl. van Iden-
I nteitskaan a 114,- (4-f 2,75 porto)
I Naam
I Adres
I Pbitcode/Woonpl.
I Stuur deze bon naar
J Novib, antwoordnummer 362
2500 WB Den Haag.
I (postzegel hoeft niet, mag wel)
SMILDE (ANP) In de nacht van
vrijdag op zaterdag is tussen Smilde
en Appelscha een auto met vijf inzit
tenden te water geraakt. De vijf, een
jongen van 21 Jaar en vier meisjes van
zeventien tot negentien Jaar, zijn ver
dronken. Het vijftal was naar een
feestavond in Oosterwolde geweest.
Daarna Zijn ze nog naar Assen ge
gaan. De auto raakte door onbekende
oorzaak van de weg en kwam in de
Opsterlandse Vaart. Vier uur na het
ongeval werd de auto pas gevonden.
Bij een ongeval in Uden zijn gisteren
twee mensen om het leven gekomen
toen hun auto tegen een boom vloog.
CDA-Kamerlid en ARP-voorziter
Hans de Boer zei. dat twee cruciale
vragen nog altijd onbeantwoord zijn
gebleven:
Heeft Nederland nu wel of niet
ingestemd met de produktie van 572
nieuwe Pershing 2- en kruisraketten?
Heeft Nederland na december 1981
nog volledig de handen vrij om al of
niet tot plaatsing van de raketten op
zijn grondgebied te besluiten? De
Boer zei, dat de regering vóór het
Kamerdebat van komende woensdag
op deze twee punten volstrekte dui
delijkheid dient te verschaffen.
Ook bij de coalitiepartner, de WD.
sloeg na de rede van premier Van Agt
op het CDA-congres opnieuw de twij
fel toe. Het liberale kamerlid Ploeg,
die het congres-van begin tot einde
bijwoonde, verklaarde, dat uit de
rede blijkt dat Nederland binnen de
NAVO in een isolementspositie is ko
men te verkeren.
Ploeg zei dat de kernvraag voor zijn
fractie is, of Nederland in Brussel wel
of niet zijn principiële bereidheid tot
het plaatsen van de raketten heeft
uigesproken. Uit de opmerking van
de minister-president, dat Nederland
zich „thans nog niet tot enige statio
nering heeft verplicht" leidde hij af.
dat zulks kennelijk niet het geval is.
De WD-fractie, die woensdagavond
ontsteld reageerde op de verklaring
van premier Van Agt in de Kamer,
veerde later op toen het slotcommu
niqué van de NAVO-ministerraad be
kend werd. Hieruit bleek, meenden
de liberalen, dat de NAVO-landen
unaniem hebben besloten tot moder
nisering van de kernwapens.
Fractieleider Rietkerk zei zaterdag
op een spreekbeurt, dat Nederland
aan dit communiqué gebonden is.
Premier Van Agt zei in zijn congresre
de rechter, dat „in het perscommuni
qué dat na de vergadering is ver
strekt van het Nederlandse voorbe
houd (met betrekking tot de plaat
sing) niet uitdrukkelijk melding
wordt gemaakt, maar dat het wel in
enkele formuleringen van het com
muniqué ligt besloten."
Volgens de minister-president „kan
er aldus geen enkele twijfel over be
staan omtrent hetgeen waartoe Ne
derland zich jegens de bondgenoten
wel en niet heeft verplicht." Het is de
liberalen in het verkeerde keelgat ge
schoten, dat Van Agt ineens is gaan
spreken van een „perscommuniqué",
daarmee de waarde van dit document
devaluerend. „Het zou onjuist zijn de
betekenis van het communiqué te
bagatelliseren," aldus Rietkerk.
Tegenstelllingen
De gebeurtenissen van dit weekeinde
legden opnieuw tegenstellingen bloot
tussen de WD-fractie en vice-pre
mier Wiegel. Hij heeft, bevestigde
Van Agt ook zaterdag, diens congres
rede vooraf gelezen en zich ermee
verenigd. Ploeg zei, dat dit aan hem
bekend was. „Maar dat is niet de
verantwoordelijkheid van de WD-
fractie," zei hij.
Premier Van Agt herhaalde In zijn
rede, dat over de productie van de
kruisraketten als zodanig in de NA-
VO-bijeenkomst geen beslissing van
de bondgenoten werd gevraagd. Hij
zei opnieuw, dat het alleen de Vere
nigde Staten zijn die daartoe kunnen
beslissen en daarvoor verantwoorde
lijkheid kunnen nemen.
„Het is natuurlijk wel waar dat de
bondgenoten invloed konden uitoefe
nen op deze Amerikaanse beslissing.
De Verenigde Staten zullen immers
waarschijnlijk niet meer willen pro
duceren dan wat er in Europa straks
eventueel kan worden gestatio
neerd," aldus de premier.
PvdA-leider Den Uyl zei dit weekein
de, dat Nederland blijkens het NA-
VO-communiqué wel degelijk heeft
ingestemd met produktie en plaat
sing van 572 kruisraketten.
Meer nieuws op pagina 3.
Pag. 7: „Het gaat om meer dan
kernwapens" beschouwing door
het CDA-Kamerlid mr J. P. van
Iersel.
Premier Van Agt in gesprek met twee dissidenten, de heren Borgman (midden) en Scholten op het
CDA-congres dit weekeinde in Dronten.
TEHERAN,'WASHINGTON (AFP, AP, Reuter) De kans bestaat dat de gijzelaars in de
Amerikaanse ambassade in Teheran zonder proces worden vrijgelaten. Dit zei de Iraanse
minister van buitenlandse zaken Ghotbzadeh gisteravond als reactie op het vertrek van de
sjah naar Panama. Hij noemde het vertrek van de sjah uit de Verenigde Staten „een
belangrijke overwinning" voor Iran.
Van onze sportredactie
AMSTERDAM De laatste ron
de van het betaalde voetbal voor
de winterstop heeft weinig verras
singen. maar wel enkele afgelas
tingen opgeleverd. In de eredivisie
konden drie wedstrijden geen
doorgang vinden en in de eerste
divisie gingen vier duels niet door.
Al deze wedstrijden zullen niet
meer in dit jaar worden ingehaald,
maar zijn verschoven naar de be
ginmaanden van 1980.
Eén van de ploegen die wel in
actie kwam was Ajax en de Am
sterdamse club beleefde een pret
tig weekeinde. Zelf werd met 6-0
gewonnen van Excelsior, dat een
positieve spelopvatting beloond
zag met een regelrechte afstraf
fing. Feyenoord. naaste concur
rent van Ajax dat zich vorige week
al herfstkampioen mocht noemen,
kwam in het thuisduel tegen FC
Twente niet verder dan een 1-1-
gelijkspel. De Twentse gelijkma
ker ln de laatste minuut van Tho-
rensen suste enigszins de Twentse
gemoederen. Deze waren hoog op
gelopen. nadat scheidsrechter
Weerink Feyenoord een uiterst
dubieus doelpunt had toegekend.
PSV won wel weer. Haarlem werd
Ghotbzadeh deed zijn uitspraak gis
teravond in een interview dat recht
streeks voor de Amerikaanse televi
sie werd uitgezonden. Hij zei zich in
te Zullen zetten voor de vrijlating van
een deel van de gijzelaars nog voor
Kerstmis. De vijftig Amerikaanse gij
zelaars ln de ambassade in Teheran
beginnen vandaag aan hun zevende
week in gevangenschap.
Minister Ghotbzadeh noemde het
vertrek van de sjah een stap in de
richting van een oplossing voor de
crisis. Een onderzoek naar de misda
den van de sjah en van de Verenigde
Staten tegen Iran moet de volgende
stap zijn in deze richting, aldus de
minister, die zich gisteravond veel
gematigder uitte dan in zijn eerste
reactie op de verhuizing van de sjah.
„Het feit dat de Verenigde Staten een
stap terug hebben gedaan, betekent
dat wij de hele wereld hebben laten
zien dat er een moment komt dat er
geen plaats meer is voor misdadigers
en dictators als de sjah," aldus de
minister.
Hij voegde er aan toe dat de rijkdom
van de sjah aan Iran moet worden
teruggegeven ,,Het gaat ons niet om
zijn lichaam," aldus Ghotbzadeh.
Iran heeft Panama wel gevraagd om
uitlevering van de sjah.
Panama laconiek gereageerd. „Sinds
1973 hebben we geen druppel olie
meer in Iran gekocht," aldus een
functionaris in Panama.
Sjah Mohammed Reza Pahlevl ver
trok zaterdagmiddag onverwacht
vanuit Texas naar Panama. Daar
heeft hij op het toeristische eiland
Contador zijn intrek genomen ln de
villa van de voormalige ambassadeur
van Panama ln Washington. Gabriel
Galindo. Het is niet bekend of de sjah
permanent in Panama zal blijven wo
nen. Voordat hij bijna twee maanden
geleden naar de Verenigde 8taten
kwam voor een behandeling tegen
kanker, woonde hij ln Mexico. Dit
land wilde hem echter niet meer te
rug hebben. Makelaars, die voor de
sjah werken, hebben vrijdag een
groot landgoed gekocht in de Mld-
den-amerikaanse staat Costa Rlca.
Dit zou er op kunnen dulden dat de
sjah van plan ls daar uiteindelijk te
gaan wonen.
Het vertrek van de sjah is ln het
geheim geregeld door Hamilton Jor
dan. stafchef van het Witte Huis.
Meer nieuws over Iran op pag. 5.
Spionage
Ajax-supporters kijken op de door paraplu's tijdelijk
overdekte tribune naar de verrichtingen van hun ploeg.
lijk, omdat de Noren niet met de
sterkste ploeg naar Assen waren
afgereisd. Opvallend was ae pres
tatie van Hilbert van der Duim,
die alle onderdelen winnend wist
af te sluiten.
met 1-4 verslagen.
Dit weekeinde scnaatste de Ne
derlandse ploeg tegen Noorwegen.
Nederland won deze interland,
maar welke waarde daaraan ge
hecht moet worden is niet duide-
Zaterdagavond had de minister van
buitenlandse zaken nog aangekon
digd dat alle vijftig gijzelaars zouden
worden berecht wegens spionage. HIJ
sloot zich daarmee aan bij de studen
ten. die de ambassade bezetten. Deze
hadden laten weten dat het vertrek
van de sjah hun houding ten opzichte
van de Verenigde Staten en de gijze
laars niet zou veranderen. Zij dreig
den ook tegen Panama acties te on
dernemen. Op het dreigement de olie
leveranties aan dit Midden-Ameri
kaanse land stop te zetten werd in
Boetseerset (A)
Boeiseerklei mei verf in 3 kleuren cn
penseeltje Wordt zonder oven uvenhard.
Authentiek Slavisch kleedje (C)
met fraai diermoiicf
Als onderlegger of voor de sier.
Schroevedraaierset (B)
Grote, kleine en kruiskopschrocve-
draaier in één Handgreepje met
omslugmechaniek.
voor extra gemak.
4 Houten
eierdopjes (D)
op sierlijk blank-
houten hang-
plankje plus
een zandlopertje
als garantie voor
zacht gekookte
eieren
Van onze onderwljsredactie
UTRECHT De bij de FNV
aangesloten Algemene Bond
van Onderwijzend Personeel
(ABOP) zal mogelijk actief le
den gaan werven binnen het
confessionele onderwijs. Door
deze aankondiging zijn de
spanningen binnen de Neder
landse Federatie van Onder
wijsvakorganisaties (120.000
leerkrachten) verder toege
nomen.
ABOP-voorzltter Jan van den Bosch
meent dat de FNV „niet lijdelijk kan
blijven toezien", wanneer straks de
bond van katholieke leerkrachten
KOV (bijna 50.000 leden) toetreedt
tot het CNV. De bond van protestants
christelijke leerkrachten PCO <30.000
leden) heeft zich al eerder aangeslo
ten bil het CNV
Van den Bosch: „Dit zou betekenen
dat het CNV straks een claim kan
leggen op heel het bijzonder onder
wijs. Maar de ABOP kan er nooit
genoegen mee nemen dat haar wer-.
vingsgebled zou worden beperkt tot
de docenten van het openbaar onder
wijs."
Binnen de federatie NFO (waarin
ABOP. KOV en PCO de grootste bon
den zijn) bestaat al Jaren een af
spraak om niet onder eikaars duiven
te schieten. Dat houdt onder meer ln
dat de ABOP geen propaganda
maakt binnen het rooms-katholiek
en protestants-christelijk onderwijs.
Er zijn wel docenten van bijzondere
scholen die lid zijn van de ABOP.
maar zij vormen binnen de ABOP
toch een kleien minderheid
8ef van Wegberg, voorzitter van de
katholieke bond die nu op het punt
staat zich bij het CNV aan te sluiten,
reageert geschokt op de uitspraak
van Jan van den Bosch. „Ik begrijp
niet dat de ABOP-voorzitter zoiets ln
het openbaar zegt zonder vooraf
gaand overleg binnen de federatie.
Stel u voor dat de PCO en de KOV al
lang ln het CNV zaten en de ABOP
zou willen toetreden tot de FNV. dan
zou dat voor mij toch ook geen reden
zijn om eenzijdig eerder gemaakte
afspraken op te zeggen?"
De mogelijke aansluiting van de
KOV bij het CNV ls niet de enige
oorzaak van de spanning binnen de
Nederlandse Federatie van Onder
wijsvakorganisaties. Ook de wens
van de ABOP om de federatie uit tc
bouwen in de richting van één grote
vaKorganlsati® speelt daarbij een rol.
Breekpunt
De KOV en de PCO voelen niets voor
een zware federatie met eigen be
leidsmedewerkers en eigen bestuur
ders.
Ook de opstelling tegenover de over
heid dreigt een breekpunt te worden
De ABOP heeft zaterdag besloten
steun te geven aan afdelingen die
volgend Jaar schoolstakingen willen
organiseren De KOV en de PCO wil
len de staking als uiterste middel niet
uitsluiten, maar zien op dit moment
geen aanleiding om zich zo hard te
genover de regering op te stellen.
Het nu gerezen conflict staat uiter
aard niet los van de spanning die er
bestaat tussen FNV en CNV. Tot nu
toe leek het mogelijk om binnen het
onderwijs samen te werken zowel op
het gebied van de arbeidsvoorwaar
den als van het onderwijsbeleid. De
ontwikkeling van de afgelopen dagen
kan er echter toe lelden, dat de ln
1973 gevormde federatie van onder
wijsbonden uit elkaar spat.
\,1:«:iL- iemand nhnnnee on Trouw heLochlcndhlad met een over-
Maak iemand abonnee op Trouw, helochtendblad met een over
tuiging. Uil erkentelijkheid ontvangt u écn van deze kadoos naar
keuze
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats.
Uw naam-.
Uw adres:
-Giro
Postcode en plaats:
Tel.:
Meer uieuws op pag. 3.
Voor het kwartaal abonnement geldt voor de eerste betaalpenode
een welkomstkorting van I 7.
Kado naar keuze: DA. DB. DC. DD. (aankruisen a.u.b.)
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw.
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgavenV
Voor bezorginlormulie 020-913456.
