Nederlands tv-drama
moet kans krijgen
Dansen Ruth Meyer
moeten nog rijpen
Nieuw werk maakt
geen diepe indruk
Beslissing jeugdjourna
is weer uitgesteld
Radio wil
verslaggever bi [i
Spelen in Moski p.
Poppenspelers
improviseren
op concours
VARA gaat
door met
zaak Annie 11.
Amsterdams Kern Ensemble
H0LLANDIA KERSTLITERATUUR
Napoleontische
archiefstukken
in Parijs
KUNST/RADIO/TELEVISIE
Schrijvers en regisseurs proberen nader tot elkaar te komen
door Riet Diemer
HILVERSUM Er moet een minimum aan zendtijd en voldoende financiële middelen
beschikbaar komen voor oorspronkelijk Nederlandstalig televisiedrama. Het NOS-bestuur en
de zendgemachtigden zullen dit moeten nastreven. Als een poging om tot kwaliteitsverbete
ring van televisiedrama van eigen bodem te komen is tijdens een discussiedag van schrijvers
en televisiemakers een motie aangenomen met de hierboven vermelde strekking.
De Werkgroep Drama van de NOS bied te wachten staan (buitenlandse Pessimisten zijn nu echter al somber
concurrentie door satellieten en ka-
belteleviste). Daarom werd ook uitge
sproken dat er een minimum voor
Nederlandse produkties in zijn geheel
vastgesteld moet worden.
De procedure is als volgt: eerst wordt
dit voorstel in het NOS-bestuur be
handeld en gaat dat ermee akkoord
dan moet het ministerie van CRM
worden gevraagd met extra geld over
de brug te komen.
HILVERSUM (ANP) De pro,
maraad radio heelt het NOS-b- c
laten weten er een voorstander^ ,t
zijn dat in 1980 in Moskou
Olympische zomerspelen naa*c"
sportequipe ook een algemeej gei
slaggever aanwezig is. Deze zou, i h
de Programmaraad dat stelt.<.n
informatie moeten geven ovt
Sowjet-Unie. voor zover altham
informatie verband houdt me 0^
sportgebeuren".
(waarin alle omroepen zijn vertegen
woordigd» organiseerde deze discus
siedag om de samenwerking tussen
schrijvers en televisiemaker die ma
tig tot slecht wordt genoemd, te ver
beteren. De indieners van de motie,
die is afgekeken van de Britse televi
sie. keken verder dan hun eigen win
keltje. want men zag de te nemen
maatregelen In het licht van de ont
wikkelingen die op technologisch ge-
Van onze kunstredactie
HAARLEM Om het improvisatie-
element binnen het poppenspel te
bevorderen wordt er op 26 januari
1980 in het Haarlemse Concertge
bouw een improvisatieconcours voor
poppenspelers gehoudea
Voor dit concours zijn tien poppen
spelers uitgezocht die volgens de Jury
improvisaties in hun voorstellingen
toepassen. De deelnemers, onder wie
Jozef van den Berg. Henk Abblng.
Pleke Dassen en Poppentheater Eri
ca Burgerjong, kunnen een dag voor
het concours een keuze doen uit vier
onderwerpen voor hun improvisatie,
die een half uur mag duren.
In de Jury zitten Rlco Bos. Feike
Boschma, Lou ten Bosch. Ko van
Leeuwen, Chris de Jong en Theo
Kamphoff De deelnemende poppen
spelers kunnen de concoursprljs, de
aanmoedigingsprijs of de publieks
prijs winnen.
ADVERTENTIE
die moei u proeven, die isgewddig
gestemd over het resultaat. Zo heeft
NOS-voorzitter mr Erik Jurgens ooit
eens voorgesteld dat er een fonds zou
moeten komen om te voorzien in de
extra kosten van Nederlands televi
siedrama of voor het brengen van
meer Nederlandse schouwburgstuk
ken op televisie, omdat het maken
van eigen drama steeds kostbaarder
wordt en je zo ook Amerikaanse se
ries kunt terugdringen.
De hoofden van de drama-afdelingen
van de omroepen, die in de Werk
groep drama zitten, vonden het geen
gek Idee. maar hun bazen (het college
van programmaleiders voor televisie)
waren tegen. Ze zagen er beïnvloe
ding van de NOS in bij het prioritei
ten stellen van drama. Maar om
enigszins een vuist te maken tegen de
concurrentie uit het buitenland en
om de kwaliteit en kwantiteit van
Nederlands drama op televisie te be
vorderen zullen de zendgemachtig
den toch wat meer water in de wijn
moeten doen. Meer eendracht is
geboden.
Verschillen
Over de vraag of Nederland wel vol
doende bekwame schrijvers voor oor
spronkelijk. dus nieuw televisiedra
ma kent wordt verschillend geoor
deeld. Een regisseur als Jan Keja van
de TROS-successerie Ouy de Mau
passant vindt gewoon van niet en liet
als zoveel anderen bestaande boeken
bewerken. De afdeling drama van de
VARA denkt daar veel optimistischer
over door Nederlandse schrijvers op
drachten te geven voor oorspronke
lijk drama. En hoewel de TROS mis
schien de hoogste te behalen prijs op
dramagebied heeft verdiend, de
moed van de VARA, die met vallen en
opstaan door blijft zetten, is zeker
niet minder te waarderen.
De jeugdserie „Duel in de diepte" is een van de weinige voorbeelden van oorspronkelijk Nederlands
drama van dit seizoen. Anton Quintana, die het script schreef, behoort tot die kleine groep schrijvers
die steeds weer wordt gevraagd voor nieuw werk van eigen bodem.
Volgens Cees Cabout. hoofd>ou
radioprogramma van de NOS.i eei
Moskou een dergelijke verslag
..de maatschappelijke effect*?"
de grote sportgebeurtenis n»
trachten te pellen". Het ziet er
uit dat het meesturen van eenc n
lijke algemeen verslaggever tem
zal moeten gaan van het aantal
kaarten dat de NOS voor de
sportéquipe krijgt. t
icn
Naar aanleiding hiervan ktf. n N
TROS-afgevaardigde mr. Land me!
het NOS-bestuur gewezen opdf tn
atie bij de wereldkampioenschi jr
voetbal in 1978 in Argentinië, fc
een algemeen verslaggever were
gestuurd, nadrukkelijk om dr
tiek van dat land te belichten.!) leg
hij ook in Moskou.
Op de discussiedag werd voorgesteld
dat er een experimenteerprogramma
voor beginnende schrijvers zou moe
ten komen. Niet helemaal origineel,
want de Westduitse televisie kent
zo'n programma ook, met goede re
sultaten maar wel toe te juichen. Nu
blijft er in Nederland alleen maar een
klein groepje uitverkoren schrijvers
aan de bak.
Een ruime meerderheid van de Pro-
duktiemedewerkers (regisseurs, pro
ducers, dramaturgen en hoofden van
afdeling drama) vond wel dat er vol
doende schrijverstalent in Nederland
aanwezig is. Dat wordt echter niet
genoeg gebruikt. Dit ontlenen we aan
een rapport met ervaringen van
schrijvers en produktiemedewerkers
over Nederlands televisiedrama, dat
een aanleiding was tot de studiedag.
Uit de discussie kwam naar voren dat
het feit dat een zeer kleine groep
schrijvers wordt gevraagd nauw sa
menhangt met de kijkcijfers. Het
wordt een vicieuze cirkel omdat
steeds dezelfden worden gevraagd.
De omroepen mikken nu eenmaal op
zekerheid. Dat heeft te maken met
hét feit dat drama een zeer arbeidsin
tensieve vorm van televisie maken is,
waarbij schrijvers, acteurs, regis
seurs, producers zijn betrokken. Zo
dat het een zeer kostbare zaak wordt.
Daarbij verkeert Nederland nu een
maal niet in de positie, zoals Enge
land en Amerika om door televisie
drama aan het buitenland te verko
pen geld terug te verdienen. De Ne
derlandse omroep is altijd wel verte
genwoordigd op de televisiebeurzen
in het buitenland. Maar ook al zou
men over de grenzen gecharmeerd
zijn van de kwaliteit van ons aanbod,
wat niet zo heel vaak het geval blijkt
te zijn, dan stuit men op de moeilijk
heid dat maar heel weinig landen
ondertitelen.
De meeste landen synchroniseren na,
wat een hele kostbare zaak wordt en
dat geldt ook voor de Nederlandse
omroepen zelf die als ze wat willen
aanbieden zo'n nagesynchroniseerd
stuk moeten kunnen laten zien en
horen.
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM Het bestuur tobben met het Jeugdjounfcn
Voorlopig heeft het NOS-bestuur de beslissing over eei ud
journaal voor de jeugd uitgesteld tot de volgende vergadi jetp
op 18 Januari. Aanvankelijk was het de bedoeling vai
oktober 1980 dagelijks (op zaterdag en zondag na) oj
scherm te brengen.
Hei
ndh
opi
Dl 1
nt I
Het NOS-bestuur heeft het besluit
genomen omdat op vereoek van enige
bestuursleden eerst zal worden uitge
zocht of de meningen over het pro
gramma zo uiteenlopen, dat voor een
andere opzet voor het journaal geko
zen moet worden.
Zo bleek gisteren dat de TROS-afge
vaardigde mr Landré een absolute
door Eefje van Schaik
AMSTERDAM Tot 20 december is in het Amsterdamse Shaffy-theater een nieuwe
produktie van Ruth Meyer te zien. Het gaat hier om twee dansen waarin zij is uitgegaan van
het werken met objecten, die in de ruimte bewegen en bewogen worden en waarbij ingespeeld
wordt op de menselijke (dansante) mogelijkheden en confrontatie hiermee.
In dit geval zijn het zes grote houten blokken voor de eerste dans „Inlets", op muziek van John
Cage en twee afgeplatte cirkelsegmenten als schommelbootjes voor de tweede dans: „Ups and
Downs" op muziek van Kees Nagelkerke. Beide voorwerpen naar ontwerp van Nol Kneulman.
tegenstander is van het kind^
naai en dat de EO. AVRO,
KRO en NCRV niet bijzonder u]
ken zijn over de plannen.
De heer Landré van de Tl
niets van het plan te willen
omdat er in geen enkel Euroi
belangstelling bestaat voor
gelijk project. In Engeland hi
er overigens wel oren naar.
het er ook niet mee eens dat del
de redacteuren en de technici'
het jeugdjournaal moeten gaanl
ren. Hij ziet liever een „breder* wi
menstelling van het personeel"
eenzijdig informatie te voorkort
Voorzitter T. Jansen van de va
die tevens het woord voerde naigne
de Federatie van omroepveres e
gen (KRO. NCRV, VARA) zei da
jeugdjournaal niet los gezien
worden van het plan van de NtPn
landse Onderwijstelevisie om e
maal per week een samenvatlj q,
journaal uit te zenden. Voor dat
moet de NOS nog extra zendtijd
vragen bij de minister van CRM cht
k
nj
Hiermee gaan respectievelijk zes leer
lingen van de moderne dans-afdeling
van de Amsterdamse Theaterschool
en Adriaan Kans en Ellen Crawford
heel beeldend en associatief aan de
slag.
Om met Inlets te beginnen: in opge
hesen. het lichaam nogal verhullende
trainingsbroeken en T-shirts begin
nen zij aarzelend met hun grote speel-
blokken te zwaaien, zwiepen, tillen,
dragen en (ormaUes te vormen. Vaak
gebeurt dat met veel fantasie en in
dringende momentopnames, in leder
geval wat betreft de vorm en belich
ting. Maar deze zijn zo dominerend
dat van de beleving van de dansers
zelf weinig merkbaar is. vooral omdat
zij met uitdrukkingsloze, open mon
den gezichten voor zich uit staren.
Met uitzondering van Rutjer Jan de
Lange en Matthljs Wils. die van deze
zes technisch nog lang niet voldoende
Speciaal vandaag
geschoolde leerlingen verreweg de
meest spanning weten op te bouwen.
De vondsten, die met de blokken wor
den uitgewerkt en opgebouwd zijn
vaak heel verrassend en geven ook
emotionele associaties aan. maar wat
telkens uitblijft is een choreografi
sche climax.
Hoogtepunt
Hoogtepunt was in deze dans het
gevecht van De Lange en Wils, waar
bij vooral De Lange werkelijk vanuit
zijn Ujf een soort eenheid met zijn
wapen, het houten blok. weet op te
bouwen. Het Is Jammer dat de chore
ografie hiermee niet eindigde, want
door het doorgaan ondermijnde cho
reografe Ruth Meyer, die in dit pro
ject samenwerkte met Jenn Ben Ja-
cov. in zekere zin het bereikte verras
singseffect.
Speciaal morgen
In haar tweede choreografie. Ups an
Downs, gebeurt eigenlijk hetzelfde.
Te lang wordt doorgeborduurd op het
thema schommelen en balanceren,
hoewel het wel fascinerend blijft om
te zien hoe behendig en beheerst El
len Crawford en Adriaan Kans het
uitdagende gezwlep weten uit te bui
ten. In strakke grijze pakken met fel
ingekleurde plooien (ontwerp Leonne
Hendrikse) provoceren zij elkaar con
stant in geschommel met plotselinge
momenten van stilte. Maar ook nu
blijft de pointe en de bedoeling hier
van in het vage hangen en is onduide
lijk wat de twee dansers nu werkelijk
met elkaar voor of tegen hebben.
Voor mijn gevoel zijn deze twee dan
sen van Ruth Meyer nog in een pril
stadium: het idee is uitstekend <n de
vondsten zijn heel beeldend, maar de
clue en definitieve uitwerking zijn
nog niet rijp genoeg.
„Ups and downs" van Ruth Meyer op muziek van Kees Nagelkerke.
r Foto Bob van Dantilf
PfX
'HILVERSUM (ANP) - De VI ier
radio gaat door met het volgenv» ar
zaak Annie E, de vrouw, die ten",
is blijven ontkennen, wegens m
op haar moeder tot twaalf jaar ge
genisstraf ls veroordeelt. Al in ja
en februari heeft de VARA In
programma Z.I. vijf uitzend!
over Annie E. gemaakt. Maar a
zij inmiddels een gratieveraoelf c|
ingediend, zweeg men verder
affaire.
De vrouw met de vogelkop, roman
van I. van Dullemen. Uitg. Querido.
Amsterdam, 131 blz. 19,90.
Een extra sportuitsending
voor de schaatsinterland Ne-
derland-Noorwegen in Gro
ningen
Ned. 1/17.25
Achter het Nieuws, de actu
aliteitenrubriek van de
VARA. is grotendeels gewijd
aan het CD A-congres in
Dronten
Ned. 2/21.55
Van de thrillerserie „Met
voorbedachte rade" de derde
van vier afleveringen
Ned. 222.25
In Simonskoop een special
over „een pak slaag", de
nieuwste speelfilm van Bert
Haanstra. met werkopnamrn
en interviews met Bert Haan
stra. Paul Steenbergen en
Kees Brusse
f Ned. 122.55
Brandpunt, KRO's actuali
teitenrubriek. komt met een
extra uitzending over de kwes
tie Schillebeeckx. Schille-
beeckx heeft zich in Rome
moeten verantwoorden voor
zijn theologische opvattingen
Ned. 123 20
In ..In de rooie haan" de
politieke enquête. Daarover
wordt gesproken met Joop den
Ujrl. Verder vertelt kamer
voorzitter Dolman over het
functioneren van de Tweede
Kamer. Ook aandacht voor het
CDA-congres in Dronten
Hilv. 1/13.03
IKON verzorgt een advents-
vesper dat wordt gehouden in
de Amstelkerk in Amsterdam
Ned. 1/17.00
Extra uitzending van de
schaatsinterland Nederland-
Noorwegen in Groningen
Ned. 2/14.45
„Hoor de merel. Ja ik luis
ter" is een programma van de
theatergroep Poëzie Hardop
Ned. 2/15.35
Het NCRV-program ma
„Voor de verbitterden" is een
muzikaal programma van
liedjes en tekst over Psalm 72.
Medewerking verleent Mart
Gevers. Tekst is van Karei
Eykman en Henk Verkerk
Ned. 1/19.10
Italiaanse registratie van
The Messiah
Ned. 1/19.25
De NCRV-rubriek Ander
Nieuws is geheel gewijs aan de
kerk van Chili
Ned. 1/21.55
Kerkdienst vanuit de gere
formeerde Nassaukerk te Am
sterdam, waar ds B. Ledegang
voorgaat
Hilv. 2/10.00
door Jac. Kort
AMSTERDAM Tien jaar geleden
vormde zich het Amsterdams Kern
Ensemble met het doel kamermuziek
uit te voeren met de vier musici:
Ronald Masin, viool, Maria Kelemen.
altviool. Bob Reuling. cello en Rinus
Groot, piano, als kern, waarbij het
aantal spelers kan worden vermin
derd of uitgebreid, al naar gelang de
uitgevoerde werken zulks vereisten.
Van meet af aan heeft dit ensemble
een grote plaats ingeruimd voor werk
•van Nederlandse componisten. Het
was dus niet vreemd dat op het con
cert dat dit ensemble donderdag
avond ter gelegenheid van zijn twee
de lustrum in de Klein Zaal gaf. er
een werk van eigen bodem op het
programma stond: Pianokwartet Nr 2
(1968) Dat Hans Kox in opdracht van
de Johan Wagenaar 8tlchting heeft
gecomponeerd Een werkje waarvan
de drie delen een aaneengesloten ge
heel vormen en dat nauwelijks tien
minuten In beslag neemt. Het ls uit
stekend voor de vier instrumenten
geschreven met tal van opmerkelijke
effecten, vooral op ritmisch gebied,
doch laat geen diepe indruk achter
Evenmin als het Duo voor viool en
altviool van Bohuslav Martlnu; even
weinig pregnant, maar daarbij onein
dig lang uitgesponnen
Zodat de meesterwerken, die deze
avond werden uitgevoerd, zoals he
laas zo dikwijls van oudere datum
waren: het Pianotrio in G groot van
Joseph Haydn en het Pianokwartet
In G klein van Johannes Brahms, die
respectievelijk aan het begin en aan
het eind van het concert ten gehore
werden gebracht. Haydn nog geheel
in de sfeer van de kamermuziek, in
tiem en transparant. Brahms al wat
meer symfonisch van opbouw en uit
werking.
De leden van het Kemkwartet. die
voor wat de strijkers betreft promi
nenten zijn uit het Amsterdams Phil-
harmonlsch Orkest, gaven er ook
deze avond weer blijk van perfecte
instrumentalisten te zijn, die daaren
boven over ruim voldoende muzikaal
elan beschikken, om een dergelijk
programma boeiend te vertolken.
Van uitgeverij Unieboek te Bussum
zijn: Door het oog van de naald,
spionageroman over de Tweede We
reldoorlog van K. Follett (326 blz. -
24.90) en een roman van A. Hailey;
Hoogspanning (364 blz. 34.50).
BIJ uitgeverij Sijthoff te Alphen a.d.
Rijn zijn verschenen de 3e druk van
Voor Föhrer, volk en vaderland, (de
SS In Nederland) door S. v.d. Zee (273
blz) en de 2e druk van Herstel en
vernieuwing, (de Nederlandse poli
tiek in de jaren 1945-1955) door J.
Hoek. (265 blz). Prijs per boek 23.50.
In liefde weer mens worden, over
peinzingen van P. Bosmans die zijn
voortgekomen uit het luisteren naar
ongelukkige, ontspoorde, gebroken
en verschopte mensen, naar zieken,
bejaarden en eenzamen- Uitg.
Lannoo, Tiel. 189 blz 19.90.
Knnstgeschiedenis in beeld met
meer dan 1700 Illustraties is een uit
gave van Elsevier, Amsterdam. 324
blz - 49.50.
Van uitgeverij Zomer en Keunlng/
Veen te Ede zijn de volgende boeken.
De vijfde druk van De fijne keuken,
van de hand van H.-P. Pelleprat (295
blz 49.90), Thuis Indisch eten, 151
echte rijsttafelgerechten van S.
Awang en J. Hartley 34.50) en Het
kleuren fotografieboek met bijdra
gen van A. Bailey, A. Holloway en O.
Ebeling. (214 blz - 62.50.
AO-boekje nr. 1793: Johan Maurits
„de Braziliaan", door J. Nauta. Uitg.
Stichting IVIO, Lelystad. 20 blz
1.75.
Zuster Belinda satire op de dokters
roman van P Andriesse Uitg. Loeb 6c
Van de Velde. Amsterdam. 223 blz
25.
Willem Brandt
01 KAARS
Acht kentvcrhaien en een kwtauite
Een literair kerstgeschenk
Geïllustreerd 5e uitgebreide druk
(15,50
Charles Dickens
EEN KERSTUEO IN PROZA
Met o"iter1eü|ke verheel ven Scrooge
en Tlny Ten. mei prachtige illustraties
van Arthur Raekhem
19,90
Bij de boekhandel verkrijgbaar - Hollandia B.V. Baarn
Taalverandering in Nederlandse
dialekten. Honderd jaar dialektvra-
genlljsten 1879-1979, onder redactie
van M. Gerritsen en uitgegeven door
Coutinho, Muiderberg 278 blz - 45.
Van uitgeverij Allart de Lange te Am
sterdam komt het boek: Jaar te kijk
1979 (de zilveren camera) 208 foto's.
De prijs is 13.50.
PARIJS (AFP) In het Parijse mu
seum voor de geschiedenis van
Frankrijk zijn gedurende een maand
de belangrijkste stukken te zien van
de historische documenten die Prins
Napoleon aan de Franse taat heeft
geschonken.
Deze prins is een achterkleinzoon van
Jerome Bonaparte, de jongste broer
van keizer Napoleon I. Hij is de enige
erfgenaam van alle takken van de
familie Bonaparte. In zijn bezit be
vonden zich de documenten die kei
zerin Eugenie na de nederlaag van
1870 mee naar Engeland meenam en
het archief van koning Jerome en zijn
nazaten, dat te Prangins, bij de Zwit
serse stad Lausanne werd bewaard.
Op de tentoonstelling zijn stukken te
zien betreffende ouders van de keizer,
uittreksels uit de correspondentie
(227 brieven) van Napoleon met Jo
sephine en papieren die betrekking
hebben op de ballingschap van Napo
leon op Sint Helena.
Ook ziet men een schrift met aante
keningen over de slag bij Pavia en
een brief uit 1828, getekend door her
tog Frans van Reichstadt. waaruit
blijkt dat deze zoon van Napoleon I
zich voorbereidde op een militaire
loopbaan. Hij overleed in 1832 op 21-
jarige leeftijd.
Onder de stukken inzake Napoleon
III bevinden zich de kaart die hij bij
zich had tijdens het complot van
Boulogne in 1840, zijn trouwakte met
Eugenie de Montijo van 30 januari
1853, brieven van de koning van
Pruissen, Bismarck en Cavour en her
inneringen aan de oorlog van 1870.
kt
Nu echter hebben de samensU
van de serie, die Annie E. ooki
uitzendingen elke week in de Bljü
gevangenis zijn blijven bezoekfl
basis van hun eigen ervaringeni
van anderen besloten het stilz*
te doorbreken omdat er,
aandrang door diverse instanüa ne
gratiëring, nog geen uitzicht ls 09
uitspraak rond dit gratieverzoek
Het verzoek is thans in behand
bij het gerechtshof in Arnhem,,
vervolgens nog naar het mink
van Justitie en tenslotte naar
ningin.
De VARA zal morgen en op 22 da
ber via Hilversum 1 van 09#
11.00 uur een chronologische in*
risatie geven van alles, wat
afgelopen tien maanden rond
Annie E. heeft afgespeeld,
na deze twee uitzendingen wil
ontwikkelingen rond Annie
quent blijven volgen.
Oostduitse Tintor
in New York tere
Van onze kunstredactie
NEW YORK Een schilderij
Venetiaanse meester Tinto
in de Tweede Wereldoorlog ls
nen uit een museum in de Dul
Dresden, blijkt terechtgeko
New York. Het werk. dat een
ling bevat van de Moeder G
het kind. de heilige Catherina
vermoedelijke opdrachtgever
schilderij, was te koop aan
door een Israëliër. Hij had het
steeds goede staat verkerende
derij aangeboden aan een
kunstkoper voordoende poll
De Israëliër bood het schild
ongeveer een half miljoen
werkelijke waarde bedraagt
voudige
Over de afkomst van de Tin
bestaat neg onzekerheid. Wel
de Oostduitse overheid lnml
ten weten dat zij het schild
16e eeuwse meester terug wil
ZATERDAG 15 DECEMBER 1979
TROUW/KWARTET
