inimumloon gaat met
wee procent omhoog
HORIZON
Unieke schepen voor bouw pijlerdam
Kroniek van
3 een Friese boer
Regering week af
door uitblijven
SALT-akkoord
Turks nieuwjaarfeest mag niet doorgaan
Suroparlement hekelt
rankrijk inzake zout
voorlopig
,andbouwschap vraagt om actie
an Agt:
Rijles duurder
T. WEVER BV
Toezegging over nieuwe kernwapens
Politie Amersfoort
mocht namen van
krakers niet noemen
BON (invullen met blokletters s.v.p.!)
Mytilus en Ostrea duur maar onmisbaar
LTERDAG 15 DECEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
m onze sociaal economische redactie
EN HAAG Het minimumloon gaat op 1 januari met twee procent omhoog van 1790,10
»jr 1826,50 gulden bruto per maand. Dit bedrag geldt vanaf 23 jaar en voor gehuwde
itwinners. Voor jongeren gaat er per leeftijdsjaar 7,5 procent af. Voor een 18-jarige
/oorbeeld gaat dan het minimumjeugdloon van 1118,10 naar 1141,60 bruto per maand.
>t ministerie van sociale zaken
left deze bedragen gisteren bekend-
maakt. De nieuwe bedragen kon-
1 n worden vastgesteld nadat don-
rdag de Tweede Kamer het wets-
tvterp inzake afremming van mini-
imloon en kortingen op sociale uit
lag
ike
tsl
no:
'8 EN HAAG/STRAATSBURG Het Europese parlement
«ft gisteren krachtig geprotesteerd tegen de starre houding,
au e de Franse regering aanneemt ten aanzien van de onderte-
:ning van het zoutverdrag tussen de Rijnoeverstaten.
de Rijn wordt jaarlijks twaalf
:en,fiïïjoen ton zout geloosd waarvan
>en tertig procent afkomstig is uit de
keringen had aangenomen. (Het
wetsontwerp moet overigens volgen
de week nog door de Eerste Kamer
worden goedgekeurd.) Zonder het
wetsontwerp zou het minimumloon
op l januari met 0,27 procent meer
zijn gestegen.
nO J,
i-B I
Vervolg van pagina 1
i«
borjaar 1981 zijn echter de algeme-
verkiezingen, en in Den Haag
dt er op gewezen dat het kabinet
itiek gezien beter de onpopulaire
itregelen nu al kan treffen in de
rm van een looningreep, dan eind
Igend jaar in de vorm van bezuini-
e». be astingverhogingen of loon-
00 ipen, of een combinatie hiervan,
indien geven de bijkomende pro-
Imen met de forse stijging van de
eprijs het kabinet nu een bruik-
ar „nieuw feit" om een looningreep
ge te verdedigen,
jral de WD-ministers hebben zich
ter de afgelopen weken gekant
>n ingrijpen in de lonen. Aange-
i de VVD ook tegen hogere lasten
leidt hun opstelling tot de oplos-
g van extra bezuinigingen.
het werkgeversverbond VNO
klaarde zich gisteren tegen een
nlngreep. Die lost volgens hen niet
oorzaken achter een eventuele
nstijging op, namelijk de spannin-
n n op de arbeidsmarkt. „Los van de
,nul mmaatregel zouden toch wel wijzi-
verWgen in de loonverhoudingen
aatsvinden," aldus een VNO-
(Viroordvoerder, doélend op „incidente-
iop: Joonstijgingen en zwarte lonen.
'endien heeft het verleden geleerd
na een looningreep gemakkelijk
loonexplosie volgt. „Een loon-
itregel is daarom slechts symp-
ibestrijding. Het lost alleen tijde-
de begrotingsproblemen voor het
iet op," aldus het VNO. Extra
ligingen is volgens de werkge-
ide enige remedie op dit moment.
Franse Potaschmijnen in de Elzas.
De Franse regering trok begin deze
maand echter op het laatste moment
een wetsontwerp ter ratificering van
het zoutverdrag in, omdat binnen de
Franse nationale vergadering geen
meerderheid voor ondertekening was
te vinden. Het zoutverdrag was ge
richt tegen het lozen van chloriden in
de Rijn.
Kiezer
Drie Nederlandse afgevaardigden in
het Europese parlement betoogden
dat de Europese kiezer het niet langer
pikt als niets op Europees niveau
wordt gedaan tegen de verontreini
ging van het milieu. De Franse com
munist Wurtz stelde dat de hele actie
tegen het Franse zout een samenzwe
ring was van het zoutkartel en de
multinationals. AKZO en het Duitse
BASF-concern zouden verhinderen
dat het Franse zout op een nuttige
manier wordt verwerkt tot keuken
zout, omdat dan hun monopolie
wordt doorbroken.
Inmiddels heeft het Landbouwschap
in een brief aan de Tweede Kamer
gevraagd onmiddellijk actie te onder
nemen tegen de zoutlozingen in de
Rijn.'v
DEN HAAG (ANP) Autorijlessen
mogen met ingang van vandaag ge
middeld 2,15 gulden (inclusief btw)
duurder worden. Rijscholen die nog
niet de maximumprijs van 35,85 gul
den per uur berekenden, mogen hun
tarieven met niet meer dan 3,15 gul
den (incl. btw) verhogen. Daarbij mag
het nieuwe maximum van 38 gulden
per uur niet worden overschreden.
De minister van economische zaken
en verkeer zijn akkoord gegaan met
deze verhogingen, na gesprekken met
de commissie overleg autorijscholen.
De staatssecretarissen De Graaf (so
ciale zaken) en Veder-Smit (volksge
zondheid) hebben gisteren ook de so
ciale premies voor 1980 definitief
vastgesteld. De premie AOW/AWW,
die bij werknemers wordt ingehou
den op het loon, gaat omlaag van 11,9
naar 11,6 procent. De verlaging is
overigens 0,1 procent minder dan in
september werd voorzien. Deze pre
mie hoeft niet te worden betaald over
het deel van het loon boven 46.400
bruto per jaar (was dit jaar 43.950).
Voor de werkgevers gaan de premies
voor AWBZ, AAW en kinderbijslag
omhoog van 8,87 procent naar 9,4
procent. Dit is 0,05 procent meer dan
in september geraamd. Ook deze pre
mies worden alleen geheven over het
onderste stuk van 46.400 gulden van
de werknemersionen. De premie
wordt echter niet bij de werknemers
ingehouden, maar moet door de
werkgever worden bijgepast.
De premies Ziektewet, WW en zieken
fondsen gaan voor werknemers om
laag van 5,975 naar 5,675 procent van
het bruto loon, en voor de werkgever
blijven deze premies samen onveran
derd op 11,275 procent. De WAO-pre-
mie gaat voor werknemers van 5.85
naar 7,05 procent van het bruto loon,
maar daarbij hoeft over de eerste
14.560 gulden van het bruto jaarloon
geen premie te worden betaald (was
11.700), en evenmin over het loondeel
boven 61.100 bruto jaarloon (was
58.500).
ADVERTENTIE
Midden in het leven
Hel decembernummer is uit!
L. A. Hoedemaker: De grenzen van
Verkuyl
Eimert Pruim: Meedoen maakt
medeplichtig: Baeisbeweging moet
geen lid van Raad van Kerken
worden
Gerard Rothuizen: Tegenover een
meisje van 20 in de trein in Blaap
gevallen
Han Haagsman: Navigators
waarheen vaart gij?
Niek Schaman: Zondag in Rome: in
een kathedraal, bij een basisgroep
en in een synagoge
Herman Wiersinga: Zonder
ambtsdragers in do kerk moer ruimte
a Midden in het leven Jan Stroes,
Leny de Bruijn en Piet Oussoren
over: een sterfgeval, sterven moet Je
leren en kerkelijk begraven worden;
hoe het zou moeien
a Lodewijk Ringnalda: Goed dat er een
muur is
VOORLOPIG: kritisch maandblad
voor geloofs- en levensoriëntatie.
Vraag een gratis proefnummer of
abonneer u, al was het maar voor een
jaar.
Naam
Adres
vraagt proefnummer/wil abonnement
i f 32,60 per jaar (studenten f 23,05).
Opzenden aan Maandblad VOORLOPIG
Antw.no.101, 2600 VC Delft. Geen postz.B
en
31 WEGENS ENORM SUCCES verscheen zojuist
de derde druk van het belangwekkende boek
De aantekeningen (1821-1856) van Doeke Wijgers Hellema te Wirdum
L (Fr.), bewerkt door H. ALGRA.
I Uitgegeven in opdracht van de Fryske Akademy.
I Omvang 445 pagina's, geïllustreerd. In fraaie gebonden uitvoering met
stofomslag. Prijs 35,
In de eerste helft van de vorige eeuw woonde te Wirdum in Friesland een
man van bijzondere allure: Doeke Wijgers Hellema, onderwijzer, rijksont
vanger. boer. mede-oprichter van de eerste Onderlinge Brand Assurantie
maatschappij (OBAS), kerkvoogd, lid van het Friesch Genootschap van
Geschied-, Oudheid- en Taalkunde. Hellema was in zijn dagen een
invloedrijk man. Zijn grote betekenis voor óns ligt echter in het feit dat hij
een dagboek heeft bijgehouden, waarin alles wat hij hoorde en zag werd
vastgelegd. Een kroniek die ons op huiselijke wijze (en daardoor juist
ongewoon boeiend!) vertelt hoe de mensen in die tijd leefden, wat hun
dagelijkse besognes waren en waar hun belangstelling naar uitging.
Hellema had oog voor alles wat in wijde kring om hem heen gebeurde.
Voor het verval van de adellijke boerenstand en hun fraaie hofsteden,
voor het strenge winterweer, de markt, kinderfeesten, de trek van de
[ooievaars, armenzorg, de belastingen, het jachtrecht, onderhoud van
vaarten en wegen, reizen, onderwijs, kwalen (van mens én dier),
verkiezing en, trouwen, dominees letterlijk alles komt aan bod en
Hellema geeft er dikwijls opmerkelijk kommentaar bij.
De tijd die Hellema beschrijft was er niet één van grote veranderingen,
maar toch interessant genoeg om zijn waarnemingen ook voor heden-
daagse lezers de moeite waard te doen zijn. De Fransen waren
vertrokken en er heerste een geest van eenheid en wederopbouw zoals
wij die na de Duitse bezetting gekend hebben. Het langzaam ontwakend
politieke en sociale bewustzijn, dat zich soms ujfle in oproerige bewegin
gen. de komst van de stoomboot, de watersnoodramp van 1825, de
Afscheiding van 1834 Hellema volgt het allemaal op de voet. Zijn
dagboeknotities, in deze uitgave kupdig geselecteerd en waar nodig
toegelicht door de bekende historicus H. ALGRA, vormen boeiende
lectuur voor ieder die wil weten hoe het anderhalve eeuw geleden in ons
land toeging.
Zend mij rechtstreeks/via boekhandel:*
ex Algra/Hellema: KRONIEK VAN EEN FRIESE BOER
Pnjs f 35.—
Naam
Straal
Piaa's
Bankrek - of gironummer
Doorhalen wat u met wenst
'SSSSSSSSi
BON
Afbeelding op de omslag:
De Wirdummer Poort te Leeuwar
den, die in Hellema's tijd werd
afgebroken.
Dit boek kan binnen enkele dagen
in uw bezit zijn als u gebruik maakt
van nevenstaande BESTELBON.
Zend die vandaag nog aan gw
boekhandel of (in open envelop
zonder postzegel) aan
ANTWOORDNUMMER 5,
8600 VB FRANEKER
TELEF 05170-3147
BRUSSEL De Nederlandse
regering is afgeweken van
haar eerdere gedane toezeg
ging in de Tweede Kamer dat
Nederland „niet onvoorwaar
delijk" zou instemmen met de
moderniseringsbeslissing
over de kernwapens in Euro
pa, zo lang het zogenaamde
SALT Il-akkoord over beper
king van de grote strategische
kernwapens niet door het
Amerikaanse parlement is
goedgekeurd.
De regering heeft dit voorbehoud wel
gehandhaafd voor de beslissing in
december 1981 over plaatsing van 48
kruisraketten op Nederlandse bo
dem, maar niet voor haar instemming
afgelopen woensdag met het NAVO-
moderniseringsprogramma als
zodanig.
door Ferry Mingelen
De Tweede Kamer eiste het voorbe
houd omdat men geen definitieve be
sluiten over de modernisering wilde MCGPFcltGn
nemen zolang niet zeker is dat de
wapenbeheersingsonderhandelingen
die direct daarop moeten volgen in
SALT III kunnen plaatsvinden. Het
is lodisch dat SALT III niet kan be
ginnen zolang SALT II nog niet door
alle partijen is goedgekeurd. Die
goedkeuring is in Amerika zeer ver
traagd omdat de Amerikaanse rege
ring de handen vol heeft aan de pro
blemen met Iran.
Aan de Nederlandse NAVO-delegatie
in Brussel werd gisteren meegedeeld
dat de instemming met de moderni
sering vaststaat en ook niet meer is
terug te draaien. Men wees erop dat
dit ook niet veel zin zou hebben om
dat de Nederlandse steun aan de
mondernisering Nederland in staat
stelt mee te praten over de wapenbe-
heersingsmogelij khede n.
„Het zou toch onzinnig zijn uit die
wapenbeheersingsonderhandelingen
te stappen als SALT II niet wordt
aanvaard", zei men op de delegatie.
De NAVO-ministers hebben deze
week hun goedkeuring gehecht aan
een omvangrijk pakket initiatieven
om tot wapenbeheersing te komen,
nu de moderniseringsbeslissing is ge
nomen. Die voorstellen zullen door de
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Vance zeer spoedig aan
Moskou worden doorgegeven. Het,
wapenbeheersingspakket van de
NAVO bestaat onder meer uit de vol
gende onderdelen.
Een aanbod om via onderhande
lingen tot beperking wederzijds te
komen van de langere afstandskern
wapens in Europa.
Eenzijdige terugtrekking van dui
zend Amerikaanse kernkoppen uit
Europa (als tegenprestatie voor de
eerder aangekondigde eenzijdige
Russische troepen uit Oost-Duits-
land).
Een nieuw voorstel om het overleg
in Wenen over de beperking van de
wederzijdse troepensterkte weer op
gang te brengen. Het voorstel houdt
in terugtrekking van dertigduizend
Russen tegen dertienduizend Ameii
kaanse troepen.
Voorstellen over zogenoemde ver
trouwen wekkende maatregelen, die
een militaire verrassingsaanval moe
ten voorkomen en bereidheid te pra-
t°* over de mogelijkheid van een
Europese ontwapeningsconferentie
zoals door Frankrijk is voorgesteld.
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT De Idealis
tische Turkse werknemers
vereniging kan door de uit
spraak van de president van
de Dordtse rechtbank morgen
in de Merwedehal geen bij
eenkomst houden ter gelegen
heid van het islamitische
nieuwjaar.
De vereniging had hiervoor de Dordt
se hal gehuurd, maar een kort geding
dat gisteren plaats vond maakt de
viering onmogelijk. De organisatoren,
hadden er op gerekend dat ongeveer
tweeduizend Turken en andere be
langstellenden de manifestatie zou
den bezoeken.
De directie van de Merwehal schrok
er woensdag echter voor terug de
bijeenkomst door te laten gaan, om
dat haar de mogelijkheid onder ogen
werd gebracht dat de Turkse Grijze
Wolven in de organisatie waren be
trokken. Het zou dan ook niet alleen
een godsdienstige, maar ook een poli
tieke manifestatie worden en moge
lijkerwijs een demonstratie ten gun
ste van de Iraanse ayatollah Kho
meini.
Bovendien werd directeur R. P. Alt
huizen van de Merwehal verschillen
de malen telefonisch bedreigd. Hem
werd duidelijk gemaak,t dat hij op
ernstige ongeregeldheden en geweld
pleging kon rekenen. De Turkse vere
niging nam het opzeggen van het
huurcontract niet. Haar raadsman
.mr J. Zuil eiste nakoming van de
overeenkomst op straffe van een
dwangsom van 30.000 gulden pér dag
DEN HAAG (ANP) De Amersfoort -
se politie heeft onjuist gehandeld
toen zij in. september namen van kra
kers heeft doorgespeeld aan de eige
naar van het gekraakte pand. Minis
ter de Ruiter (justitie) schrijft dat in
antwoord op Kamervragen.
Uitsluitend een officier van justitie is
volgens de bewindsman gerechtigd
gegevens ten behoeve van civielrech
telijke zaken door te geven. Op het
ministerie is inmiddels naar aanlei
ding van de Amersfoortse zaak be
raad geweest oyer de vraag of een
officier dergelijke gegevens aan der-
den-(belanghebbénden) beschikbaar
mag stellen.
De eigenaar van het gekraakte pand
in Amersfoort kreeg de namen van de
krakers via een deurwaarder. De
deurwaarder had een staflid van de
Amersfoortse politie om de namen
gevraagd met het oog op een kort
geding procedure die de eigenaar te
gen de krakers wilde aanspannen.
en een schadevergoeding van 17.500
gulden.
Mr Zuil betoogde tijdens de zitting in
Dordrecht dat beroep op overmacht
geen enkele grond had. Het speelde
volgens hem ook geen rol dat het
personeel van de Merwehal, ge
schrokken door perspublikaties, wei
gerde zondag dienst te doen. De bij
eenkomst zou niets opruiends heb
ben, verzekerde hij. Noch de Dordtse
politie noch de burgemeester zagen
volgens hem dan ook reden haar te
verbieden.
„Waar gaan we heen in Nederland als
het normale rechtsverkeer beïnvloed
kan worden door bedreigingen van
enkele anonieme heethoofden?", al
dus de raadsman.
De wederpartij liet via mr L. A. S.
Boerse horen dat de directie van de
Merwehal voor het blok stond. Haar
is meegedeeld dat de bijeenkomst
koste wat kost zal worden verhin
derd. Er werd gedreigd met brand
stichting. met het kapotschieten van
de banden van de autobussen die de
Turken naar de Merwehal zullen
brengen en ook met geweldpleging op
directeur Althulzen en zijn gezin. Dit
alles heeft een overmachtsituatie in
het leven geroepen.
De president bleek het daar in zijn
uitspraak mee eens te zijn. Hij vond
dat uit niets was gebleken dat de
manifestatie een ander dan een gods
dienstig en artistiek karakter zou
hebben. Voor hem wogen echter zeer
zwaar de bedreigingen van buitenlan
ders en Nederlanders, die er op wijzen
dat er organisaties zijn die zich tegen
de manifestatie keren.
Mr H. van Zeggeren achtte met het.
oog hierop de kans op ernstige onor
delijkheden en geweldpleging niet
denkbeeldig en ontsloeg de directie
van de Merwehal dan ook van de
verplichting het huurcontract na te
komen. De bij het geding aanwezige
Turken toonden zich hevig teleurge
steld over deze uitspraak
ADVERTENTIE.
ADVERTENTIE
boekennieuws
Belangrijke boeken van
Prof. dr. J Verkuyl
INLEIDING IN OE NIEUWERE ZENDINGSWE
TENSCHAP 572 Mx.. qeb. 78.25
Dit grootse standaardwerk over de zending In
al haar facetten is van grodt belang voor allen
die zich verantwoordelijk welen voor de ver
vulling van de missionaire taak In deze
wereld.
VOORBEREIDING VOOR DE OIALOOG OVER
HET EVANGELIE EN OE IDEOLOGIE VAN HET
MARXISTISCH LENINISME
2e druk, 208 btz., 22,50
„Slechts een open, eerlijke dialoog leed ons
antwoorden op een diepgaande woderzildse
uitdaging en zal aan beide kamen lelden tot
kritische zeltrellectle," aldus de au'eur.
EVANGELIE EN COMMUNISME IN AZIË EN
'AFRIKA 200 Wz., 21.50
De wereldwijde ervaring van de auteur staat
er borg voor dat de lezer In drt boek belangrijk
materiaal vindt om Inzicht Ie krijgen In de
omwikkelingen In A2ië en Atrlka. Met name
als het gaat om de betekenis van hel evange
lie en het communisme, ook in het onderlinge
verhouding
INDONESIË ONZE MEEST NABIJE NAASTE IN
AZIt
104 blz.. 12,7S
Een pleidooi voor begrip en kritische solidari
teit. Met o.a. een bespreking van de positie
van de Zuld-MOIukkers en hun kinderen. DU
boek zijn de uitgewerkte ervaringen van de
reis die Prof. Verkuyl in 1973 door Indonesië,
het l8nd waar hij jarenlang woonde en werkte,
heelt gemaakt.
Verkrl/gbetr In de botkhtndel
KOK KAMPEN
„Wees binnen maar niet bang, ik
heb een zaklantaarn."
CHRISTELIJK GEZINSBLAD VOOR NEDERLAND
Dit nieuwe MAANDBLAD wil op den duur komen tot vervanging van de
vroegere bladen „Moeder Prinses" en „De Spiegel" SAMEN. Het telt
reeds 40 pagina's en uit de inhoud van het laatstverschenen nummer
noemen wij:
GEESTELIJK LEVEN
Kerstevangelie en kind.
Kerstfeest en kerstgebruiken.
MAATSCHAPPELIJK LEVEN
Het gezin (2): Verhoudingen en span
ningen tussen ouders en kinderen
OPVOEDING EN ONDERWIJS
De psychische ontwikkelng van het
kind (5): De Puber en zijn onzeker
heid.
Christelijk Onderwijs: Daantje krijgt
zijn kerstrapport
VOOR DE VROUW
We gaan gezellig breien
Vlees en vleesrecepten.
Planten (-bakken)
NATUUR EN MILIEU
Oe hulst brengt zijn kersthulde.
TOERISME
Winter (-sport) in enkele Europesi
landen.
BOEKENNIEUWS
VAN EN VOOR KINDEREN
PUZZELEN
Hét blad kost 50,- per jaar (bij vooruitbetaling te voldoen!) en dat blijft
ook zo als het blad t.z.t. om de 14 dagen verschijnt! Betaling in termijnen is
helaas voorshands niet mogelijkl Voor toezending van bovenvermeld
nummer s.v.p. 1.70 aan postzegels LOS bijsluiten
Noteert u ml) als abonnee! Het abonnementsgeld zal
Ik voor een geheel jaar voldoen, NA BERICHT Uwer
zijds! Ik bezit reeds nummer.
ADRES:
POSTCODE:
(Niet vergeten s.v.p. I)
WOONPLAATS:
Adres: Maandblad „Horizon", Postbus 555
1200 AN HILVERSUM
door Barend Mensen
BURGHSLUIS Twee unieke schepen gaan de hoofdrol spelen bij de
bouw van de pijlerdam in de Oosterschelde. Het ene is de Mytilus
(mossel). Het is onlangs gereed gekomen en gaat kort na de jaarwisseling
beginnen met de verdichting van de ondergrond op de plaatsen waar de
pijlers van de dam komen te staan. Het andere is de Ostrea (oester),
waarvan de bouw deze week is gegund. Dit vaartuig gaat van nieuwjaar
1982 af gedurende twee jaar in de Oosterscheldemonding heen en weer
varen om de pijlers stuk voor stuk uit het bouwdok te halen en naar hun
plaats van bestemming te brengen.
Het zijn bepaald geen goed
kope schepen. De Mytilus
heeft 32 miljoen gulden ge
kost en de Ostrea staat op
de begroting voor niet min
der dan 72 miljoen gulden.'
Maar er wordt van beide
schepen dan ook wel wat
verwacht.
Het verdichtingsschip
krijgt tot taak met zijn vier,
veertig meter lange trilnaal-
den de slappe zandbodem
in rir monding van de Oos
terschelde zodanig te ver
stevigen dat hij de op een
funderingsbed te plaatsen
pijlers kan dragen. Er ko
men in de drie openingen
van de stormvloedkering 66
pijlers. De grootste exem
plaren (de lengte ls afhanke
lijk van de plaatselijke
diepte) zullen veertig meter
hoog zijn en 17.400 ton we
gen. Dit voorjaar is een be
gin gemaakt met de bouw
van de eerste pijlers.
Draagkracht
De Mytilus stuwt haar tril-
naalden zo nodig tot een
diepte van vijftien meter dé
bodem in, Door het vibreren
worden de zandkorrels dich
ter op elkaar gepakt en
krijgt de bodem een grotere
draagkracht. Op plaatsen
waar een heel slappe onder
grond voorkomt wordt deze
eerst weggebaggerd. In het
dan ontstane gat wordt an
der zand gespoten dat even
eens aan de verdichtings
procedure zal worden on
derworpen.
De versteviging van de bo
dem, van groot belang voor
de stabiliteit van de toe
komstige pijlerdam, is
uiteraard onderwerp van
voortdurende studie. Rijks
waterstaat heeft bij het
werkeiland Neeltje Jans
proeven genomen met cais
sons en volgens het
driemaandelijks bericht
over de Deltawerken zijn de
uitkomsten daarvan niet te
gengevallen. Rekening
moet namelijk worden ge
houden met in het Ooster-
scheldegebied onverwacht
optredende zettingsvloeiin
gen, dijkvallen en oever-
vallen
Deze kunnen drukverschil
len opleveren dat aanvan
kelijk als voldoende stevig
aangemerkt zand plotseling
als een dikke vloeistof weg
stroomt. De proeven heb
ben uitgewezen dat als der
gelijke deformaties in de
monding van de zeearm op
treden de stabiliteit van de
pijlerdam in de hand wordt
gehouden dank zij de op de
verdichte ondergrond lig
gende drempels. Verdich
ting en drempels zijn dan
ook absolute noodzaak.
Vandaar de activiteiten van
het verdichtingsschip dat in
eerste instantie voor een
goede ondergrond moet
zorgen.
Is intussen de Mytilus al een
heel eigenaardig vaartuig,
het hefschip Ostrea zal hele
maal een zeer vreemde ver
schijning in de wereld van
het vaartuig worden. Het
wordt namelijk gebouwd in
U-vorm. Dat is om het in
staat te stellen zich in het
nu nog droog liggende maar
straks onder water te zetten
bouwdok om zo'n kolossale
pijler heen te manoeuvre
ren, hem vervolgens met be
hulp van twee portaalkra
nen, takels en zware hijs-
klauwen driemeter op te
tillen en er vervolgens een
reis naar een van de drie
stroomgaten mee te maken.
Het hefschip neemt zo'n pij
ler als het ware. tussen de
benen.
Zoals gezegd weegt een pij
ler meer dan zeventien ton
maar met het oog op de
opwaartse druk van het wa
ter kan de Ostrea volstaan
met een hefvermogen van
10.000 ton. Op de plaats van
bestemming gekomen laat
het schip de pijler heel voor
zichtig zakken tot hij tot op
de centimeter nauwkeurig
op de vooraf aangebrachté
fundering staat. En zo gaat
dat 66 keer totdat eind 1983
de laatste pijler staat waar
hij staan moet.
Tussen de pijlers in worden
63 schuiven aangebracht,
betonnen tussenbalken om
de voeten van de pijlers te
verbinden en brugkokers
waarop later een verkeers
weg wordt aangelegd Wat
die schuiven aangaat ls
rijkswaterstaat tot de con
clusie gekomen dat ze moe
ten worden vervaardigd van
een alliage van tachtig pro
cent koper, tien procent alu
minium en tien procent an
dere metalen. Het hoge ko
perpercentage is noodzake
lijk om de schuiven zoveel
mogelijk te vrijwaren van
aangroeiingen van water
planten en schelpdieren die
de hefconstructie in haar
werking zouden kunnen
doen stagneren.
