Banenmarkt lost weinig op
Tekening van een lezer
ouw
ZUID-INDIA
Werkloze komt nauwelijks aan bod
naar peru 'om rijk te worden'
Commentaar
oninklijke weg
ANTIEKE WERELD BV
P|Pieter de Hooghlaan 87, Hilversum
035-19445
rbericht voor landbouw in 1981
KLM
-7 7 7 i
GA WFG PAAR, JOH:
ÉR. STAAT EEN
KOMMUNIST
NAAST JE.'
Stuur bloemen
maar-
mijdt de kerstpiek
is rijn, z'n prijs
verrassentfklein.
niet opgeven
giechelen
vergif
wennen
^DAG 12 DECEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
it cn regering hebben des-
grote eensgezindheid beslo-
lct zwaartepunt van het pro-
i,U*ale ^u'ten'anc^sc
tmers bij de werkgever te
rkgever immers draagt een
jterc verantwoordelijkheid,
k-er zijn kennis van de Ne-
wr wetgeving, staat de on-
^24 Iheid van de buitenlandse
mer. die meestal ook onze
et kent en die bovendien
gedreven door de zeer te
•ur n wens OTn ^et brood op de
8 j te verdienen.
Jiclusie was daarom, dat de
ver voor het illegaal in
i vc hebben van buitenlands per
met forse straffen zou moe-
ofcrden bedreigd: een boete
nduizend gulden of een ge-
Pq isstraf van zes maanden,
tati ies sneed aldus aan twee
het rechtsgevoel was beter
[e igd. want tegenover de
!4t
rjjsi :mer die zonder pardon
jry
K
grens werd gezet stond nu
90 :n forse straf van de werkge-
J^jHaar bovendien zou deze
wetgeving ertoe leiden dat
as zich wel twee keer zou
Nojcen. alvorens een illegale
in dienst te nemen.
Bot/
rca jver deze juiste wetgeving
1 :chter het onrecht van het
it van invoering. Het CNV
die situatie destijds al voor-
talloze verontrustende tele-
bü^s leveren van dit onrecht
dagen dé bevestiging. Wat
160 s is het geval: sinds per 1
iber de nieuwe wet van
twi 's geworden zijn de werkge-
M toe over gegaan het illegale
eel massaal op straat te
uructie van het ministerie
iciale zaken heeft de rechts-
van de illegale werknemer
bovendien nog verder uitgedund,
door arbeidsbureaus te verplichten
het ontslag ook toe te staan. Op
zichzelf is deze instructie niet onlo
gisch, omdat van een arbeidsbu
reau natuurlijk niet mag worden
verwacht, dat het meewerkt aan
het voortbestaan van een onwetti
ge situatie. De werknemer is daar
mee echter al bitter weinig ge
holpen.
Dit leed is des te schrijnender,
waar veel van deze werknemers
vaak hebben meebetaald aan hun
sociale voorzieningen. In het vlieg
tuig gezet, op weg naar huis. baat
hen deze voorziening echter
weinig.
De koninklijke weg is daarom dat
de arbeidsbureaus dit ontslag wei
geren. De werkgever zou vervol
gens in de gelegenheid moeten
worden gesteld deze mensen legaal
in dienst te nemen. Weigeren zij
dit (en waarom zouden ze), dan
zou altijd nog kunnen worden na
gegaan hoe dan te handelen. Zon
der pardon het land te worden
uitgezet is een al te simpele oplos
sing.
Tegen deze oplossing zal natuur
lijk als bezwaar naar voren worden
gebracht, dat aldus andermaal de
illegaliteit wordt beloond en dat
daarvan dan weer een zuigkracht
zou uitgaan. Het eerste is waar,
maar daar staat tegenover dat de
hier al werkenden de problemen
niet groter of kleiner maken. Het
tweede is niet waar, omdat onder
de nièïiwe wet de werkgever zich
wel twee keer zal bedenken illega
len in dienst te nemen.
Enige ruimte voor legalisatie is er
daarom zeker. De bezwaren hier
tegen wegen in ieder geval ruim
schoots op tegen de schrijnende
wonden die nu worden geslagen bij
toch al kwetsbare mensen.
ADVERTENTIE
'an 17 februari t/m 11 maart 1980 organiseert Antieke Wereld
IV (Tours la Chapelle) een exclusieve groepsreis naar
iet
i k
ngs de Hindu-tempels en andere cultuur-historische beziens-
aardigheden in dit fascinerende gebied. Route in grote lijnen:
u^Dmbay, Madras en omgeving (Kanghipuram en Mahabalipu-
?st m), Chidambaram, Thanjavur, Madurai, Periyar, Cochin,
>nc ivandrum, Bangalore en Mysore,
ïsp
Jlt eine groep (max. 25 pers vluchten per lijnvliegtuig (Gulf Air
jge Air India), goede hotels, programma met veel plaatsen waar
et grote toerisme niet aan toekomt. Toelichtingen onderweg
oor drs P. T. v.d. Veer, die Indiase talen en culturen studeerde
mefraag vrijblijvend per briefkaart of telefonisch om toezending
in onze gratis reisgids'
ÈLOORD (ANP) Zoals het er
,SP ar uit ziet krijgt Nederland in
€S| en speciaal weerbericht voor de
1 ouw. Omdat de weersomstan-
2i|den van streek tot streek ver-
komen er naar Engels
n pjeeld regionale informatiepos-
ht ok wordt eraan gedacht om de
jkl toeren bestemde weersvoorspel-
via viewdata te verspreiden.
i
Door Marga Rijerse
Met veel bombarie werd dit jaar een nieuwe vorm van
arbeidsbemiddeling gepresenteerd: De banenmarkt. In
U trecht verscheen de eerste, een voorbeeld dat al snel gevolgd
werd door andere gemeenten. Dit zou het helemaal moeten
worden, dit zou een oplossing kunnen zijn van de zo verwerpe
lijke knelpunten op de arbeidsmarkt.
Werkgevers in kraampjes die hun va
catures aanprijzen en werklozen die
zo maar toe kunnen happen. Wilde
speculaties als zouden vele honder
den. duizenden een baan hebben ge
vonden deden de ronde.
Tot op heden zijn er nog geen exacte
cijfers en resultaten bekend van de
banenmarkten. De gegevens, die er
zijn, berusten louter op steekproeven
en persoonlijke waarnemingen. Nu.
na een hall jaar enthousiast experi
menteren met banenmarkten is het
optimisme wat getemperd. Van de
kant van de vakbeweging en de werk
geversorganisaties. vooral van de me
taalwerkgevers. zijn kritische gelui
den te beluisteren. Niet ledereen is
meer even positief. Men vraagt zich af
of banenmarkten een oplossing kun
nen bieden aan het werkgelegen
heidsvraagstuk.
ten. Hij is van mening dat een banen
markt bevorderend kan werken voor
de communicatie tussen vraag en
aanbod, maar dat het zeker geen op
lossing biedt voor de problemen
waarmee de metaalindustrie kampt.
In de metaal bestaat de situatie dat
er aan de ene kant veel werklozen
zijn. terwijl er aan de andere kant een
groot aantal moeilijk vervulbare va
catures is. „Banenmarkten hebben
voor de metaalwerkgevers zelfs nade
lige effecten, de vraag naar werkne
mers is er zelfs groter door geworden.
Veel werknemers uit de metaalsector
zijn via een banenmarkt in andere
banen buiten de metaalindustrie te
rechtgekomen en het is nog maar de
vraag of we deze vrijgekomen plaat
sen weer kunnen opvullen." aldus
FME-voorzitter Ter Hart.
de werkweek naar 35 uur tegen te
gaan. Het zijn geen fabels, het is de
realiteit. Wanneer een 35-urige werk
week wordt ingevoerd dan betekent
dat het wurgen van de Nederlandse
metaalindustrie. Wij zeggen: de ar
beidsmarkt moet worden verbeterd
voordat we kunnen overgaan tot ver
korting van de werkweek." aldus Ter
Hart.
Knelpunten
Thuilnd»lucfH
wfcop de grond
VOOREEN
goede
Versluiering
Koppelbazen
Volgens Albert Matthijssen van de
CNV-werkende jongeren versluiert de
banenmarkt de werkelijke knelpun
ten op de arbeidsmarkt. „Banen
markten lossen niets op, integendeel,
ze bevestigen juist de moeilijkheden
op de arbeidsmarkt." Matthijssen
heeft de indruk dat een banenmarkt
voor veel mensen niet meer is dan een
eerste sollicitatieronde. „Het is waar
dat een groot aantal mensen de mani
festatie bezoekt, velen solliciteren
ook, maar lang niet iedereen komt
aan de bak. Werkenden zowel als
werklozen maken gebruik van de mo
gelijkheden van de banenmarkt.
Maar het versluierende hierbij is dat
juist de moeilijk plaatsbaren op de
arbeidsmarkt zoals culturele minder
heden, vrouwen, mindergeschikten
en arbeidsongeschikten bij voorbaat
al uit dë boot vallen. Dit is een gevolg
van de enorme selectiemogelijkhe
den, waarover de werkgevers op een
banenmarkt beschikken. Het blijkt
dan ook wel dat de echte werklozen
op de markt niet geholpen worden. Je
ziet eerder een verschuiving van de.
werklozen. Mensen die al een baan
hebben vinden, op de markt een an
dere, waardoor er een lagere baan
vrijkomt," aldus Albert Matthijssen.
Ook voorzitter Ter Hart van de me
taalwerkgeversvereniging FME is
niet erg gelukkig met de banenmark-
FNV-bestuurder Cees Commandeur,
belast met arbeidsmarktaangelegen
heden, heeft ook zijn twijfels over het
nut van deze vorm van arbeidsbemid
deling. Volgens Commandeur kan er
op een banenmarkt nauwelijks be
middeld worden. „Er is nauwelijks
ruimte voor de arbeidsbureaus, er is
geen mogelijkheid om te praten over
scholing, beroepskeuze, studiemoge
lijkheden en noem maar op. En daar
bij is het ook schandelijk dat op veel
banenmarkten uitzendbureaus en
koppelbazen worden toegelaten, om
maar niet te praten over banenmark-,
ten die door het bedrijfsleven zelf
worden georganiseerd."
Commandeur meent dat wanneer een
gewestelijk arbeidsbureau goed func
tioneert een banenmarkt overbodig
is. „De problematiek binnen de ar
beidsbemiddeling verschuilt zich
achter het verschijnsel banenmarkt.
Een banenmarkt kan een goed mid
del zijn, maar dan moet het wel goed
ingericht worden, met goede bemid
delingsmogelijkheden en met banen
ook juist gericht op ongeschoolden,
want die komen op dit moment op
een banenmarkt nauwelijks aan de
bak," aldus de FNV-bestuurder.
Vercommercialisering van de arbeidsbemiddeling
Aansluiting
Volgens Matthijssen van het CNV is
het grootste probleem van dit mo
ment op de arbeidsmarkt de aanslui
ting. Dit is het gevolg van de houding
van de werkgevers. Matthijssen: „Het
bedrijfsleven heeft jarenlang ver
zuimd zich aan te passen aan de
maatschappelijke problemen. Met
name de jongeren zijn door het alge
meen vormend onderwijs meereisend
geworden, ze hebben meer verwach
tingen. Ze zijn niet zo gauw meer
bereid ieder baantje te accepteren.
Deze ontwikkelingen die allang gaan
de zijn, hebben de werkgevers niet
gesignaleerd. Er bestaat op dit mo
ment een aversie tegen het verrichten
van lager gekwalificeerd werk. Willen
deze vacatures vervuld worden dan
zullen de werkgevers moeten over
gaan tot verdere vermenselijking van-
de arbeid.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
Bij het opzetten van het project wer
ken het KNMI en landbouwhoge
school in Wageningen nauw samen.
Dit heeft prof. dr ir L. Wartena, hoofd
van de afdeling meteorologie van de
Landbouwhogeschool verteld in een
bijeenkomst van de vereniging be
drijfsvoorlichting in de IJsselmeer-
polders.
Het afkopen van vuil en zwaar werk
met geld Is een korte-termijn-oplos-
sing, het moet veel meer gezocht wor
den in de verbetering van de arbeids
omstandigheden, zodat het werk aan
trekkelijk wordt," aldus Matthijssen.
Imago-verbetering
Metaalwerkgeversvoorzitter Ter Hart
kan dit alleen maar beamen. „We
hebben inderdaad veel ontwikkelin
gen niet op de Juiste waarde geschat.
Maar de meeste werkgevers zien hun
eigen tekertkomeningen nu in. We
moeten ook wel. In de metaalsector
zijn er op dit moment zo'n 18.000
vacatures, daar tegenover staan
14.000 werklozen. Toch lukt het ons
niet om die werklozen in te passen in
de openstaande plaatsen. Dat komt
doordat de metaalindustrie een
slechte naam heeft, velen zoeken
geen baan meer in de industrie, in de
eerste plaats omdat ze overal met
berichten over bedrijfssluitingen,
faillissementen en dergelijke gecon
fronteerd worden. Ze hebben geen zin
om ergens te gaan werken waar ze
misschien de kans lopen om hun
baan kwijt te raken." Een tweede
reden waarom de metaalindustrie zo
laag wordt aangeschreven komt vol
gens Ter Hart door het feit dat de
status van een fabrieksarbeider lager
wordt aangeslagen dan die van bij
voorbeeld een ambtenaar.
„Daar moet verandering in komen,"
aldus de FME-voorzitter. „Het Is de
plicht van de ondernemer de werkne
mers immaterieel te belonen, door
scholing, meer zeggenschap en verde
re maatregelen om de arbeidsplaat
sen te verbeteren. Alleen dat kan de
maatschappelijke onderwaardering
van fabrieksarbeid oplossen." Willen
de ondernemers in de metaal de
openstaande vraag in de metaal op
vullen dan zullen ze, aldus Ter Hart,
bereid moeten zijn de mensen daar
voor op te leiden en ze ook na de
opleiding een baan moeten garande
ren. „De vakbeweging legt de schuld
van de niet-vervulbare vacatures bij
de werkgevers. Ze verwijten ons een
te grote selectiviteit bij het aanstel
len van mensen. Ik daag ze uit dat
maar eens te bewijzen. Ze beweren
dat het constante tekort aan arbeids
krachten een puur politieke zaak van
ons is, gericht om de verkorting van
De hele sfeer rondom de arbeidsbe
middeling is op dit moment wat on
duidelijk. Er worden talloze sugges
ties gedaan, door vakbeweging, werk
geversorganisaties. overheid en ande
re instanties, die een bijdrage zouden
kunnen leveren aan de bestrijding
van de knelpunten op de arbeids
markt.
Het VNO stelt voor een verschuiving
van het bemiddelingsorgaan naar de
sociale partners. Het FNV zegt bij
monde van Cees Commandeur dat de
overheid haar exclusieve plicht van
de arbeidsbemiddeling beter moet
vervullen en meer aangepaste taken
moet krijgen. Commandeur: „Er is
geen echte politieke wil om werkelijk
wat aan het probleem van werkloos
heid te doen. Het kabinet heeft in zijn
begroting nauwelijks ruimte gelaten
voor middelen die de werkloosheid
echt bestrijden."
Commandeur stelt verder dat de
commerciële uitzendbureaus eigen
lijk zouden moeten verdwijnen. „Tij
delijk werk is een goede zaak. maar
dat moet ook via het arbeidsbureau
geregeld kunnen worden. Dit moet
binnen de overheidssfeer geregeld
worden. Arbeidsbemiddeling is im
mers geen koopwaar," aldus de FNV-
bestuurder.
Arbeidsbemiddeling is geen koop
waar. Toch rijzen de uitzendbureaus
als paddestoelen uit de grond en
neemt de commercie langzaam maar
zeker bezit van de banenmarkt. En
dat terwijl de werkloosheid eerder toe
dan afneemt. Het is duidelijk dat de
Gewestelijke Arbeidsbureaus zoals
ze op dit fnoment functioneren bij
lange na niet een werkelijke bijdrage
leveren aan de oplossing van de pro
blemen op de arbeidsmarkt. De ar
beidsbureaus kampen zelf met een
tekort aan goed personeel, waardoor
ze nauwelijks de werkzoekenden kun
nen helpen en waardoor er lange
wachttijden ontstaan.
Het Gewestelijk Arbeidsbureau
krijgt steeds meer taken, de bemidde
ling wordt steeds omvangrijker, Cees
Commandeur: „Geef de arbeidsbu
reaus behoorlijk geld, steek de subsi
die van de banenmarkten in de Ar
beidsbureaus Nieuwe Stijl (ANS) en
versnel de invoering van de ANS. De
vier proefbureaus (waar goede bege
leiding en bemiddeling centraal
staan) hebben goed gewerkt. Er moet
nu echt Iets gebeuren," aldus Com
mandeur.
ADVERTENTIES
Kerstmis nadert. Snel. Bestel uw
Kerst bloemengroet op tijd.
uwFieuropbioemist
is ook maar
een mens... x -
Fleur op in terflora
stat garant voor
uw Dloemengroet.
Konmglnne-
graent 135,
2514 am oen Haag
DEKORENATR
..-«CUCf
In Peru moet die plek te vinden
zijn waar vanuit de lucht sporen
van onverklaarbare „landingsba
nen" zijn waargenomen en gefo
tografeerd. Die plek is in de buurt
van het dorpje Nazca, waar nog
zo'n duizend arme nakomelingen
van de Nazca-Indianen wonen.
Rondom een oude tempelruïne
liggen de resten van een groot
kerkhof, waar die Indianen eer
tijds begraven zijn samen met
gebruiksvoorwerpen en gouden
en zilveren sieraden.'Een deel er
van is opgegraven en in een
plaatselijk museum onderge
bracht, maar er zijn erg veel voor
werpen meestal ouder dan
1200 jaar in de grond blijven
zitten. Een trekpleister dus voor
goedzoekers en andere schatgra
vers, wat uiteraard noch door de
Peruviaanse regering noch door
de plaatselijke bevolking op prijs
gesteld wordt.
Je kunt er stinkend rijk worden,
zegt zo'n schatgraver, de 23-jari-
ge Peter Bruggeman uit Noord-
wijk. Hij is er met zijn verloofde
geweest en doet in het Leidsch
Dagblad verslag van zijn ervarin
gen. Bij gerechte weet hij. dat je
er een macht gouden en zilveren
sieraden uit de grond kunt halen
als je er met een metaaldetector
aan het werk zou gaan. Hij deed
het anders, gewoon met zijn han
den. „Negen van de tien keer zat
je goed", zegt hij. „Binnen een
mum van tijd had ik een ceintuur
en twee slingers gevonden". Hij
vond nog meer en liet het veilig
heidshalve in vijf pakketjes naar
Noordwijk sturen, want natuur
lijk mag je geen antiquiteiten
meenemen.
Is dat nou geen roof van Peru
aanse eigendommen? vraagt de
verslaggever van het Leidsch
Dagblad. „Ach. zo zwaar moet je
het niet opvatten", is het ant
woord. „We hebben daar gewoon
voor de lol wat zitten te struinen
en zijn toevallig wat dingetjes
tegengekomen. Die hebben we
meegenomen. Net zoals een gul
den die je hier op het strand
vindt. Die neem je toch ook
mee?" Wat hij onder „lol" be
schouwt wordt even later heel
duidelijk: hij is vast van plan
terug te gaan, want „wat we nu
hebben gevonden is natuurlijk
wel leuk voor de toeristen, maar
een volgende keer hoop ik toch
thuis te komen met een pot vol
goud. Heus, dat meen ik".
De arme inheemse bevolking
heeft, zoals Bruggeman enigszins
spijtig opmerkt, de meeste graf
sieraden in eigen zak gestoken en
aan de toeristen verkocht. Ze zul
len hem daar in Nazca dus nog
wel eens terugzien, al vindt hij
het geen onverdeeld genoegen.
Het „stinkt er vreselijk" ten
slotte is het een kerkhof, waar
botten en schedels kris kras door
elkaar liggen en „het is een
enorme toer om er te komen met
trein, bus en ezel". Kortom: „Je
moet er wat voor over hebben".
Het is ons niet gelukt een gevoel
van medelijden voor deze ver
moeide schatgraver op te
brengen.
Een wrange herdenking was het
deze week voor mevrouw Balay
uit het Oostfranse Lons-le-Sau-
nier: 24 jaar was het geleden dat
haar zoon Paul als gevolg van een
verkeersongeluk in coma raakte
en niet meer bij kennis kwam.
Sindsdien verzorgt ze haar bijna
44-jarige zoon thuis; ze moet hem
kunstmatig voeden en de patiënt
geregeld keren. Zelf is de moeder
intussen 65 jaar geworden, maar
fee geeft de hoop op herstel niet
op. Vandaar ook dat ze niet wil
toestaan dat het leven van haar
zoon door een medische ingreep
beeïndigd wordt, hoe hopeloos de
toestand er ook uitzient. Haar
enige angst is dat ze eerder dan
Paul zal komen te overlijden.
CLAT Nederland steunt al tien
jaar het werk van en onder de
democratische arbeiders en boe
ren in de landen van Latijns-
Amerika. En wat je ook doet,
geld is er altijd voor nodig. Een
van de manieren waarop CLAT
dat geld bij elkaar probeert te
krijgen, is de verkoop van wens
kaarten die overigens het hele
jaar door te gebruiken xijn. Net
als in voorgaande jaren maakte
P. P. Bata uit Wageningen de
houtsneden voor de vier ver
schillende kaarten. Geïnteres
seerden kunnen één set bestellen
2,45), twee sets 4,80), drie
(voor ƒ7,20), vier (ƒ9,20), vijf
(ƒ11,20), zes 13,70) of desge
wenst tien sets (voor 21,70). Het
bedrag kan worden gestort op
giro 19.18.108 ten name van Clat-
Nederland, Utrecht, onder ver
melding van „wenskaarten". De
bestelling wordt dan thuisge
stuurd.
Is dat gegiechel van Mies Bouw
man in haar t.v.-programma's
nou echt en spontaan of hoe zit
dat? Een vraag die Mies werd
voorgelegd door de NCRV-gids
en waarop ze dit antwoordde:
„Dat giechelen? Ik weet het niet.
Ik heb werkelijk dolle pret in zo n
uitzending. Altijd in combinatie
met andere mensen. Ik sta daar
niet in m'n eentje te lachen". En
over haar emoties: „Ik heb niet
zo'n doos waarin ik uit la 1 de
gevoelvolle actie haal en la 2 de
lachactie. Ik ben zo iemand die
zijn emoties, ook op t.v., de vrije
loop laat. Zo ben ik en dat vind ik
prima hoor. En als ik terug denk
aan al die emoties op t.v. in het
verleden dan heb ik daar nog
steeds geen spijt van. Want ik
ben die ik ben en verlang overi
gens helemaal niet terug naar de
dingen die ik vroeger gedaan heb.
Misschien komt er na Tele-Blngo
weer iets heel wonderlijks. Of he
lemaal niets. Ook goed. Echt".
Mevrouw Golda Meir, een Jaar
geleden in Jeruzalem overleden,
had altijd een snel werkend ver
gif bij zich voor het geval ze door
terroristen gevangen genomen
zou worden. Dat heeft haar in
Amerika wonende Jongere zuster
mevrouw Stern een correspon
dent van het Israëlische dagblad
Davar verteld. Haar zuster, aldus
mevrouw 8tern, was er van over
tuigd dat ze geen pijn zou kun-
nen verdragen en in geval van
marteling zeker staatsgeheimen
zou onthullen.
Bosja, de negen maanden gele
den in Ouwehands Dierenpark
geboren orang-oetan. moet met
haar mededieren kennismaken.
Het dier werd door de moeder
verstoten en door mensen opge
voed. zodat apen voor haar waar
schijnlijk wildvreemde wezens
zijn. Omdat ze op de duur toch
bij haar twee wat oudere soortge
noten ln de tuin ondergebracht
zal moeten worden, moet ze voor
zichtig aan een beetje aan ze
wennen: eerst zo. dat ze de twee
anderen wel kan ruiken, zien, ho
ren en betasten, en pas later, als
dat goed gaat, open en bloot zon
der scherm.
Van hardboard— Begrafenis
ondernemers in Nieuw Zeeland
denken er over om doodskisten
van hardboard te gaan verkopen.
Die kunnen de begrafeniskosten
aardig drukken, omdat de gang
bare houten kisten wel zeven
keer zo duur zijn als die van
board Als de kisten maar met
zorg gemaakt worden zal het pu
bliek ze wel accepteren, denken
de ondernemers.