tr
Jit brieven van lezers
ang&0!ufsen
Waarom u voor een doorlopend krediet beter
naar eenbank zoals deNMBkuntgaan.
B IVECO
L
ar
De NMB denkt met u mee.
Fiat, OM, Lancia,
Unie, Magirus-Deutz.
Vijf merken,
één naam: Iveco.
JSDAG 10 DECEMBER 1979
WEÊÊËBÊÊÊ BINNENLAND
TROUW/KWARTET
9
198 C=
eidi rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
traa 6richten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
t». tp'oepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
yden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
'e6Dp^niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde-
Deid ien. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859,1000
IW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
oor
wl
tuigen (3)
gereformeerde evangelisatie-de-
adviseren de plaatselijke
iden, niet in zee te gaan met
t°o3Instituut voor Evange!isatie. Als
ieto Dpmer aan de visieconferentie die
en 9 nov. in Veenendaal gehou-
jis over de werkwijze van dit insti-
wil ik daar graag op reageren,
itaten menen dat „de zorgvuldi-
municatie van het evangelie"
kt in de activiteiten die het
mt propageert. „De ontmoeting
de buitenkerkelijke zoals het
jergse instituut die program-
'ke$rt' is in wezen oppervlakkig."
'nieue öezwaren begrijP ik. en ik heb.
r on op deze Punten ook mijn vragen
Dlot de °Pzet van evangelisatie-
1(m pagne in Veenendaal, maar on-
ttn ding kan ik niet uit: hier zijn
^ien aan het werk, die wat willen
ie ook wat durven. Ze treden naar
en met het evangelie. Daarbij leg-
ze een enthousiasme aan de dag,
dj in de kerk te veel missen,
rom meen ik, dat de kerk deze
Kn nodig heeft. Anderzijds heb-
de mensen van het instituut ook
trken nodig. Ze hebben veel ent-;
iasme, maar voor het merendeel
ig „jaren". Ik meen dit te mogen
lerken, omdat ik zelf ook nog jong
Daarom vind ik het jammer, dat
el. deputaten negatief adviseren
l het instituut. Het instituut is
glnj Jong, het kan (en wil!) nog veel
Deze mensen staan open voor
igen die hen gesteld worden. Als
raden met dit instituut in zee
gaan. dan hebben ze gelegenheid om
met een eigen, kritische inbreng te
komen. Dat zal het instituut ten goe
de komen, en dat zal ook „de zorgvul
dige communicatie van het evange
lie" kunnen bevorderen. Ik meen dat
samenwerking juist wanneer het het
evangelie betreft, wederzijds be
vruchtend kan werken. Waarom is de
kerk toch zo vlot in het afstand ne
men? Geen verantwoordelijkheid wil
len dragen samen met de mensen van
dit instituut betekent óók een verant
woordelijkheid, nl. de verantwoorde
lijkheid voor eventuele ontsporingen
die juist zó in de toekomst kunnen
optreden.
Thesinge
J. C. Hardeman
Getuigen (4)
Winterswijk
Zeer teleurgesteld en geschokt ben ik
door de brief van het evangelisatie-
centrum van de gereformeerde ker
ken aan hun kerkeraden over het
instituut voor evangelisatie in Drie
bergen. Ds C. M. Boerma zei in de
synode het te betreuren, dat deze
brief moest uitgaan. Is hij zich wel GOlGIQGlljK
bewust wat de gevolgen hiervan kun
nen zijn? Het verval in onze kerken is
onrustbarend groot. In plaats van dit
mooie werk te stimuleren wordt er de
domper op gezet!
élle mensen behouden worden en
weer in relatie met Hem gaan leven (1
Tim. 1 vers 15, 2 vers 4-6, 2 Tim 4 vers
2 - 66).
Veenendaal Hans en Sary Hansma
Kerk en politiek
Reactie op uw voorpagine-artikel
„Kerken stellen zich harder op".
Wanneer zal de raad van kerken op
houden haar tijd aan politiek te ver
doen. Laat zij dit overlaten aan het
CDA of andere politieke partijen.
Daar zijn deze immers voor. Het siert
de raad van kerken zeer zeker niet en
het behoort ook niet zijn doelstelling
te zijn, jongeren op te jutten tot de
monstreren, bijv. door middel van
brieven ^zenden aan de ministerraad
of het aanzetten tot dienstplichtwei
gering of burgerlijke ongehoorzaam
heid. Tijdens Jezus' rondwandeling
op deze aarde hebben de schriftge
leerden en farizeeërs dikwijls gepro
beerd Hem voor hun politieke karre
tje te spannen, bijv. met de vraag of
het geoorloofd is de keizer belasting
te betalen of niet. Jezus paste daar
voor. Hij bleef bij zijn taak, evangelie
verkondigen, de mensen vertellen wie
God is en hoe Hij gediend wil en kan
worden. Ga als de raad van kerken de
jongeren vertellen, wat zegt de Bijbel
en daarmee God; van abortus, van
het huwelijk, van samenwonen, van
moord en doodslag (al of niet met
moderne middelen) enz.. Maar laat de
uitvoering van de wil van God over
aan zijn kinderen, al of niet indivi
dueel of te zamen als vereniging of
partij. Om Godswil laat hij zich bij
zijn taak houden.
ADVERTENTIE
H. Droppers
Veenendaal J. J. van Laar-Wiersma
Getuigen (5)
•nl»
en
ADVERTENTIE
Vision 8800
leurentelevisie voor „de jaren
lig Met infra-rood afstand-
ening voor alle funkties. Klaar
'Teletext.
^versterker en 2-weg luidspreker-
8eem oor optimale geluids-
Meit Kortom een echt Bang
teen produkt.
sense vormgevers van beeld en geluid
Stuur mij uitgebreide
dokumentatie B&O.
B&O Antwoordnr 124.
1200 WK s-Graveland
(geen postzegel)
"J
Waaruit leiden de gereformeerde de
putaten voor evangelisatie af. dat het
het Instituut voor Evangelisatie ont
breekt aan zorgvuldigheid in commu
nicatie bij de evangelisatiearbeid?
Waarin verschilt dan wel hun visie
met die van het Insituut voor Evan
gelisatie? Waren er deputaten in Vee
nendaal om deze campagne eens
grondig te bestuderen? En bleek toen
dat de ontmoeting met buitenkerke
lijken in wezen oppervlakkig gepro
grammeerd werd door het Instituut
voor Evangelisatie? Waaruit bleek
dat dan? In Veenendaal deden zes
kerken in samenwerking met en on
der leiding van het Instituut voor
Evangelisatie mee met deze actie.
Vele duizenden Veenendalers werden
(opnieuw) met het evangelie van de
Here Jezus Christus geconfronteerd.
Op een duidelijke, eenvoudige, maar
naar ik meen, bijbelse wijze. Er zijn
fouten gemaakt, 't Zou fijn zijn als de
gereformeerde synode na serieuze
kennisneming van heel de actie
ons daar op broederlijke wijze op
wees. Maar a.u.b. niet direct een ad
vies aan kerkeraden om maar niet
met het Instituut voor Evangelisatie
in zee te gaan. Laat staan het te
steunen. Ik krijg de indruk dat de
synode hier wel een splinter ziet,
maar „balken" op andere terreinen
steeds meer over het hoofd ziet. Ik
hoop dat ik me vergis. Vóór 1985 wil
het Instituut voor Evangelisatie élke
Nederlander met het evangelie in
aanraking brengen. Laten we er
dankbaar voor zijn en hopen dat vele
kerken mee doen.
Veenendaal Harro van den Arend
Hans Feddema noemt in een Podi
um-artikel (30-11) een alternatief voor
kernbewapening: democratisering in
plaats van militarisering, omschake
ling naar een alternatieve, geweldloze
defensie. Werd dit geluid maar meer
gehoord! Slechts bij één zin van hem
een aantekening, nl. waar hij schrijft:
„Er mag best sprake zijn van geleide
lijke omschakeling" (naar deze alter
natieve defensie). Begint hier het po
litieke spel van geven en nemen waar
aan alle zgn. „Christelijke" politiek te
gronde gaat? Binnenkort staat de
EPV voor de keuze van halve of hele'
bekering, getuigenispartij of haal-
baarheldspolitiek (tenzij dit geen te
genstelling ls). Wie als politicus zegt:
„bekering tot geweldloosheid mag
best geleidelijk", weigert hij niet de
politieke vertaling te geven van de
overtuiging van een 18-jarige die zich
beroept op de wet gewetensbezwaren
militaire dienst?
Baarn
Getuigen (6)
Het heeft ons erg bedroefd te verne
men dat het Evangelisatiecentrum
van de gereformeerde kerken alle
plaatselijke kerkeraden heeft geadvi
seerd niet in zee te gaan met het
Instituut voor Evangelisatie te Drie
bergen. Zelf hebben wij enige tijd
nauw samengewerkt met diverse me
dewerkers van dit instituut geduren
de de grote evangelisatiecampagne te
Veenendaal. Wij hebben'hen daarbij
leren kennen en waarderen als bijzon
der fijne geestelijke christenen, die
onder evangelisatie verstaan: „Een
voudig spreken over de Here Jezus in
de kracht van de Heilige Geest", de
resultaten aan God overlatend. Dit
omdat wij mogen getuigen, maar al
leen Gods Geest de wereld kan over
tuigen van zonde en van gerechtig
heid en van oordeel (Joh. 16 vers 8).
Aan deze evangelisatiecampagne
werkten enkele honderden christe
nen uit diverse kerken mee, die door
de medewerkers van het instituut ge
durende zes avonden werden gemoti
veerd en geïnstrueerd. Deze trai
ningsavonden werden door de meeste
deelnemers als bijzonder fijn ervaren
tot opbouw en versterking van hun
geloof en geloofszekerheid. Voordat
wij van ons geloof kunnen getuigen is
het natuurlijk erg belangrijk, dat wij
hetgeen wij zeggen ook zelf zo bele
ven. Wij moeten zeker weten, dat wij
een kind van God zijn, dat door gena
de behouden is door een persóónlijk
geloof in de persoon en het werk van
de Here Jezus. Bij evangelisatie wil
God gééstelijke christenen inschake
len, dat wil zeggen gehoorzame kin
deren van Hem, die in een liefdevolle
en innige relatie met Hem leven, in
alles geleid door Zijn Woord, vervuld
en onder controle van Zijn Geest (Ef.
5 vers 18, Gal. 5 vers 16). De medewer
kers van het instituut wezen ons
daarom ook op de noodzaak van het
gebed, dat de basis van al ons werken
dient te zijn. Voordat de campagne
van start ging bereidden zij ons hier
op voor door het houden van een dag
van gebed en gebedstoerusting. Ook
werden in Veenendaal tientallen ge
bedskringen gevormd. Zelf hebben
wij ook ervaren dat het gebed verre
weg de belangrijkste pijler van de
campagne was en dat God onze gebe
den verhoorde. Ook werden wij gesti
muleerd tot veel gebed voor onze
vrienden, buren, kennissen en colle
ga's, die Christus nog niet kennen en
hebben aangenomen als hun per-
sóónlijke Verlosser en Heer, en tot
het beginnen of verstevigen van onze
relatie met hen, teneinde hen tijdens
de campagne te confronteren met de
blijde boodschap. De bedoeling van
deze campagne was, verloren mensen
tot Jezus te mogen leiden. God wil
ook in onze, vaak zo angstwekkende
tijd iéder mens bereiken met Zijn
Genadeboodschap, omdat Hij wil dat
Een geldvoorraadje' voor onver
wachte uitgaven of als alles
- tegelijk komt, zoals tandartsreke
ningen, belastingaanslagen en de
.kosten Van een 'tussendoor' vakan
tie, kunt u altijd achter de hand
hebben met een doorlopend
krediet. Maar het is wel verstandig
om te zorgen dat uw maandelijkse
lasten binnen de perken blijven.
Daarvan bent u verzekerd wan
neer u erover gaat praten mer een
bank zoals de NMB. De mensen
denken er daadwerkelijk met u
mee en stellen in overleg met u de
hoogte van het krediet vast. U kunt
er dan op elk moment over beschik
ken. Steeds opnieuw. Ook over het
bedrag dat u al heeft afgelost U be
taalt alleen rente over het opge
nomen bedrag. Want voor wat hoort
wat, óók bij de NMB.
Folders bij elk NMB kantoor.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Illegalen (2)
Als de heer Keizer (Trouw 29 nov.)
zich beklaagt dat vele tuinders met
de rug tegen de muur staan, is dat
niet wat sterk overdreven? Als werk
gever zullen zij toch eraan mee moe
ten werken om deze wet uit te voeren.
Hebben deze illegalen altijd wel een
behoorlijk loon ontvangen, en zijn ze
altijd wel behandeld, niet als illega
len, maar als mens? Laat de heer
Keizer eens nagaan hoeveel werklo
zen er in de tuinbouw zijn. Ik hoor
hem al zeggen dat er geen mensen in
de tuinbouw te krijgen zijn. Niet één
is bereid volgens de heer Keizer om in
de tuinbouw te werken. Als dat zo is
(wat ik betwijfel) ls het dan niet. zoals
baron Von Münchhausen eens zei:
Niemand gelooft mij, maar ik heb het
er wel naar gemaakt. Gelukkig zijn er
nog goede werkgevers, die deze illega
len wel hebben opgevangen, maar
hebben ze ook wel een menswaardig
loon ontvangen? Is men bereid om
volgens de CAO een vakarbeider
470,85 per week te betalen, met bo
vendien voor een losse vakarbeider
een vakantiebon van 118,20 per
week? Waarvoor, mijnheer Keizer, als
u mensen nodig hebt, zegt u niet wat
deze vakarbeider kan verdienen? Pu
bliceer dit eens. Men lost het pro
bleem in het Westland niet op door te
verkondigen dat er niemand in de
tuinbouw wil werken, en op deze uit
spraak toch de illegalen hier willen
houden. Er zal een andere mentaliteit
moeten komen om de werkgevers te
overtuigen, dat er wel mensen zijn die
in die tuinbouw willen werken, maar
niet voor een loon dat soms kant
noch wal raakt.
Honselersdi jk C. Landman
VVD en Aantjes (5)
In' het ochtendblad van maandag 3
dec. J.l. lees ik de uitspraak van het
WD-kamerlid mevrouw Kappeyne
van de Coppello over het optreden
deze laatste weken van de heer Aan
tjes en diens eventuele terugkeer in
de Tweede Kamer. Dat was eindelijk
nuchtere en eerlijke taal en een goed
contrast met de vele verontschuldi
gingen en goedpraterij, komende uit
de AR- en CDA-groep, die vaak in
Trouw te bespeuren waren. Want dat
de heer Aantjes in 1941-1945 geen
fraaie houding heeft aangenomen;
zich aan de verkeerde kant opstelde
en lafhartig mee deed om zelf buiten
maatregelen en verordeningen te blij
ven, dat weten we nu allemaal. Als er
geen eerlijk fatsoen en dapperheid in
je karakter steekt, kan dat er ook niet
uitkomen. Duizenden jongeren heb
ben goddank bewezen, dat het ook
anders kon!
Heelsum L. C. Pauwels
CDA en bijbel (3)
Het lijkt me van groot belang om
eens goed te analyseren op welke
wijze binnen het CDA gebruik wordt
gemaakt van de schrift. Voorzover ik
de discussies binnen het CDA heb
gevolgd, doet deze me denken aan
een binnenbrand, waarbij de schrift
wisselend werkt als vuurhaard (De
Boer, Goudzwaard, Aantjes) en als
brandbiusapparaat (Steenkamp,
Scholten, Neuman). Het moet voor
velen binnen en buiten de kerk een
trieste zaak zijn om te zien hoe op
deze wijze de boodschap van het
evangelie wordt geneutraliseerd. Het
is een duidelijke zaak dat het belij
den van de kerk op deze wijze mond
dood wordt gemaakt door het beleid
van het CDA. Te lang heeft in de
kerk, in ieder geval in de gereformeer
de kerken, gegolden dat het bijbels
ABC kan worden vertaald in het poli
tiek CDA (vroeger ARP). Gelukkig
komt hierin een „doorbraak". Ik hoop
dat de kerken (en er zijn tekenen, dat
dat gebeurt) zich kritisch op zullen
stellen tegen partijen die prétenderen
vanuit het evangelie politiek te be
drijven, maar ondertussen het evan
gelie (zoals ook gebeurt in het Neu-
manrapport Vrede en Veiligheid)
monddood maken. Vandaag komt
het aan op het onderscheiden tussen
ware en valse profetie. En dat zal
plaats moeten vinden binnen de kerk,
want daar tref Je beide profetensoor-
ten aan.
A. C. Grandia Westervoort
Schillebeeckx (7)
Naar aanleiding van het berichtje ln
„Trouw" van 3 december dat 50.000
handtekeningen voor de actie-Schil-
lebeeckx zijn verzameld, heb ik eens
een rekensommetje gemaakt. In een
eerder bericht had u al gemeld, dat
een groot deel daarvan van religieuze
groeperingen (ordes, congregaties) af
komstig is. Laten we stellen, dat
40.000 handtekeningen afkomstig
zijn van „lekenkerkgangers". Am
sterdam telt ongeveer 50 parochies.
Stel, dat er per parochie per weekein
de 400 kerkgangers zijn. Dan zou het
aantal handtekeningen overeenko
men met het aantal kerkgangers van
laten we zeggen twee grote Neder
landse steden. En de andere steden
dan? Die zouden zich afzijdig gehou
den hebben; het merendeel van het
„kerkvolk" dus. Gezien deze verhou
dingen komt het me voor, dat aan de
actie-Schillebeeckx en andere activi
teiten van zgn. „progressieve" groe
peringen wel wat erg veel aandacht
wordt gegeven
Amsterdam
A. Willcmsen
ADVERTENTIE
Dies Heitmei jer
Beroepsonderwijs
Bij uw artikel „School sluit niet aan
bij baan" wil ik graag de volgende
kanttekeningen maken. 1. Dat alle
vormen van lbo op één hoop worden
gegooid en bestempeld als rest-on-
derwijs komt me eenzijdig voor. Het
zelfde geldt voor „negatieve keuze"
met als argument, dat kinderen van
gastarbeiders en Surinamers daarvan
een duidelijk voorbeeld zijn. 2. In
mijn ruim 7-jarige periode als dlrek-
teur van de Amsterdamse Chr. De
tailhandelsschool (LMO) ben ik nog
niet tegengekomen, dat een leerling
van de eerste klas bij het basisonder
wijs is gedoubleerd. Daarom komt
„meer dan de helft één of meerdere
keren blijven zitten" erg tendentieus
voor. 3. Bij de honderden gesprekken
met ouders heb ik altijd ervaren, dat
de keus een welbewuste is. Alleen bij
de velen, die bij het Mavo ifussentijds
stranden, is de keus voor ons type
onderwijs een betreurde keus in die
zin, dat de dan aangemelde leerlingen
verzuchten: „Waren we hier maar eer
der naar toe gekomen!". 4. Bij een
enquête onder onze oud-leerlingen
Ids is gebleken, dat niemand langer
dan enkele weken werkloos is ge
weest. Als we dan ook nog stellen, dat
85 procent geslaagden op de Ids nor
maal is, waarvan een even groot per
centage met het C-diploma, dan
weerspreekt dit m.i. wat u stelt. Daar
bij wordt aangetekend, dat de zwaar
te van de Ids met Mavo-4 vergelijk
baar is. 5. Het artikel pousseert (Juist
in deze tijd!) het avo. Dat mag, maar
over één of meerdere jaren komen
voor velen de brokken. Komt men
dan geestelijk gedeukt naar het lbo,
dan hebben scholen voor lbo de
grootste moeite om die leerlingen
„uit te deuken" en een doelgericht
onderwijs te laten volgen.
Amsterdam G. van der Haven,
direkteur Lds en Mds.
Bijbelverspreiding
Naar aanleiding van het stukje van
Ds. Nijssen in „Uit de kerkbladen"
van 3 dec. het volgende. Het is een
groot misverstand als Ds. Nijssen
zegt dat het bij een Bljbelversprei-
dingsaktie van het N.B.G. zou gaan
om het aan de man brengen van
zovéél mogelijk Bijbels. Ook wij had
den in nov. 78 in Delft zo'n aktie,
maar zó hebben wij als werkgroep de
175 medewerkers, die met groot ge-
loofsenthousiasme dit werk deden,
niet geïnstrueerd! En dat is ook niet
de bedoeling van het N.B.G. Ds. Nijs
sen heeft er niets van begrepen! Het
ging er om in een van God vervreem
de wereld, waarin wij als gelovige
mensen wonen, de Bijbel bespreek
baar te maken. Dat mes snijdt aan
twee kanten. Er kan in een kort ge
sprek getracht worden om een kon-
takt tot stand te brengen, de dialoog
waar Ds. Nijssen over spreekt. Maar
aan de andere kant moeten gelovige
mensen hun „oogkleppen" afdoen en
ondervinden in wat voor een wereld
ze leven! Er is een groot verschil tus'
sen verstandelijk weten dat we in een
heidense wereld leven en er mee in
aanraking komen. Nü nog is een
groepje medewerkers bezig met de
nazorg, er zijn blijvende kontakten
uit ontstaan waar met Gods hulp de
dialoog wordt voortgezet. Deze „mo
biliteit" van de gemeente, van welke
signatuur ook. is van levensbelang.
Het is dan ook te hopen dat de me
ning van Ds. Nijssen door velen weer
sproken zal worden.
Delft 3 J. A. Voogt.
Naam
De ingezonden brief „Voet bij stuk"
geplaatst in de krant van 6 dec. is
van G. J. Wassens te Dalfsen, leraar
chr. meao te Zwolle.
Iveco. Vijf Europese vrachtwagen
fabrikanten. Samen hebben ze 350 jaar
ervaring.
Samen sterk ook in de verzamelde
uitgebreide research. Resultaat: een
programma van hoog gespecialiseerde,
uitgebreide, bedrijfszekere en economische
vrachtwagens en autobussen. Met een
internationaal dealernet ook, dat over
jarenlange veelzijdige truckervaring
beschikt.
Waardevol research
Iveco kwaliteit ontstaat in de laboratoria.
In Turijn, in Ulm, in de windtunnel van
Orbassano, op de proef- en testbanen van
La Mandria, Nardó, Trappes en
Markbronn.
Maar ook in het geweldige laboratorium,
dat "Wereld" heet.
De juiste truck voor elk transport
Een keuze uit 260 modellen met meer dan
800 variaties; voor gunstige
ton/kilometerprijs.
Van wegvervoer tot terreinvoertuigen en
van stadsbestelwagens tot autobussen.
Daarachter staat een servicenet, dat alle
Iveco-yocrtuigen van de eerste tot de laatste
dag begeleidt met hoog gekwalificeerde
vaklieden.
Voordeliger uitwisselbaarheid van
onderdelen, door ver doorgevoerde
standarisering. Meer dan 4.000
servicepunten in meer dan 100 landen. Dat
is Iveco.
Een wereld aan ervaring