hertrouwen in CDA geschaad' leraren negeren plannen van Pais De beste wensen zijn altijd welkom! PvdA tegen nieuwe kernwapens CDA wil crisis afwenden aieraad CHU bitter over stemgedrag dissidenten Verhoging debetrente kredieten ORGEL&PIANO-HAL Man overboord efficiënta magnetische planborden 0251025645* d^MMO PPR voor onwettige middelen in strijd tegen kernwapens inister Albeda voor chips in onderwijs Rita NDAG 10 DECEMBER 1979 BINNENLAND TROUW/KWARTET 3 rk V' S onze parlementsredactie TERDAM De Unie van de CHU heeft zater- k fin Rotterdam met bitter- en zorg gereageerd op afwijkende stemgedrag de tien CDA-kamerleden iet kernwapendebat. De e dl ;ieke leider van de Unie, 5™ CDA-Kamerlld, drs G. Leijenhorst, zei, dat hier- de regering in internatio- itei opzicht een ernstige °n jw is toegebracht en dat .gi, ertrouwensbasis van het rtii i is aangetast. De PvdA djj) geloofwaardiger geacht het CDA zelf", aldus de oorman. Leijenhorst, unaniem gekozen r dl 'e eerste CH-kandidaat bij de j pnde Kamerverkiezingen, riep gjfj, geestverwanten op, de hoofden ,ragtans koel te houden. Tot een ,n v irdeling van de tien dissidenten 1j0l de Unietop het niet laten ko- ko De unieraad beperkte zich aan De lot van de bijeenkomst, die in motioneel geladen sfeer was be- jjJ en, tot het uitspreken van zijn in n rstelling over het gebrek aan [ezindheid in de CDA-fractie. wlutie i on A(jen resolutie, die met overgrote enderheid werd aangenomen, iat t het kabinet gevraagd zich in ,et i iverleg met de NAVO-bondgeno- lijk e blijven inzetten voor het CDA- Ipunt (beperkte produktie van ieuwe atoomraketten, nog geen er h singsbesluit). Deze uitspraak W( de regering ruimte om in het O-beraad zonodig een andere po- in te nemen, lgv Leijenhorst en Unievoorzitter Leeuwen stuurden hier krachtig jfdj an. Ernstige bezwaren voerden 3 an tegen de oorspronkelijke tekst de resolutie, opgesteld door de ongeren, die inhield dat de rege- ang moest worden gevraagd in Brus- ou<ian het CDA-standpunt vast te kke len. 1 *edtygepind ins Van Leeuwen zouden de mi met zo'n uitspraak worden tpind. „Wij mogen hun geen id mandaat meegeven. De re- g moet de vrijheid en de ruimte en om naar eigen verantwoorde- eid te handelen", aldus de Unie- :itter, die er met Van Leijenhorst n j^ees, dat de CHU juist degenen •Niee PvdA-motie steunden, verwijt eie ewindslieden slechts als bood- r toppenjongens van de Kamer te i Leijenhorst zei in zijn rede het rekt onaannemelijk" te vinden, dat de regering de motie van de oppo sitie zou uitvoeren. Volgens hem valt daar in Brussel niets mee te begin nen, en kan Nederland het zijn bondgenoten niet aandoen op het laatste nippertje weer met een ander standpunt aan te komen. Over de Kameruitspraak zei Van Leijenhorst, dat er weinig voorbeel den zijn waarmee ons land zich inter nationaal zo ongeloofwaardig heeft gemaakt als in dit geval. „Dat is vooral te betreuren omdat we nu juist op het veld van de wapenbeheersing enorm aan invloed hebben verloren. Datgene wat met vereende inspan ningen is bereikt, is nu plotseling afgebroken." Van Leijenhost merkte over het dissi dente stemgedrag van zijn tien frac tiegenoten op, dat het zeer te respec teren is wanneer men een beroep doet op zijn geweten. De vraag is echter of niet het gevaar aanwezig is, dat men het goede geweten claimt voor zijn eigen standpunt, terwijl degenen die dit standpunt niet delen, gewetenloos zouden zijn, althans over een lagere vorm van het geweten zouden be schikken." Brieven Hij wilde niet beweren dat de tien CDA'ers er zo over denken, maar dat verschijnsel is volgens hem door hun toedoen wel ernstig versterkt. Ook al uit de brieven die het CDA bereiken blijkt, aldus Van Leijenhorst, dat een opsplitsing van ons volk in een „christelijk" en „niet-christelijk" deel, zich op angstige wijze aan het voltrekken is. Hij wees deze tweedeling naar gewe ten van de hand. Minister Scholten en de CDA-kamerleden die met de vertrekpunten hebben ingestemd, be schikken, zei hij, niet over een lager ontwikkeld geweten dan de tien. „Het geweten is niet het privé-bezit. van een deel van onze natie. Laat staan van een elite van christenen." Op een veroordeling van de dissiden- Dr. L. M. van Leeuwen ten wilde de Unietop het niet laten aankomen. De'geesten leken daar rijp voor, maar zowel Van Leijenhorst als Van Leeuwen benadrukte, dat ie dereen de vrijheid moet hebben naar de stem van zijn geweten te luisteren. Zij waarschuwden ook voor weder zijdse verkettering binnen het CDA. Wel maakten de Unieleiders de tien het verwijt onvoldoende vertrouwen te hebben gehad in het kabinet en met name in de CDA-bewindslieden Van Agt en Scholten, die, naar Van Leeuwen zei, al het mogelijke hebben gedaan om de CDA-vertrekpunten in ternationaal aan de man te brengen. Eenheid NAVO Van Leijenhorst wees erop, dat de CH-Kamerleden binnen het CDA zich bij die vertrekpunten hebben aange sloten, hoewel zij vonden en vinden, dat je op basis van solidariteit met de NAVO-partners plaatsing van de kernraketten thans niet mag. afwij zen. „Te meer omdat de eenheid van de NAVO niet mag worden aangetast, en bovendien omdat de NAVO iets in handen moet hebben aan de onder handelingstafel." De CH-voorman in de Eerste Kamer, prof. dr J. W. van Hulst, zei, dat het optreden van de dissidenten de zwak te van het kabinet blootlegt. „Een handvol CDA-kamerleden heeft het lot van het kabinet van dag tot dag in handen. Als zij op beslissende mo menten met de oppositie meegaan, loopt het kabinet een deuk op, of is het weg." Volgens Van Hulst is het enige mid del om zulks te voorkomen, dat min derheden in de CDA-fractie zich bij de meerderheid neerleggen. „Dat riekt naar stemdwang en wellicht is dat middel erger dan de kwaal. Maar de keerzijde is niet minder immoreel: een handvol Kamerleden die een ti rannieke dwang in de fractie kan uit oefenen en voortdurend de sleutel voor het voortbestaan van het kabi net in handen heeft. Een schoolvoor beeld van een minderheidsdicta tuur," aldus Van Hulst. Ondanks allerlei beslommeringen heeft premier Van Agt zaterdag toch nog tijd gevonden om met een ouderwetse ratel de kerstfruitveiling in Zetten te openen. Prijs Hij waarschuwde, dat de prijs voor een kabinetscrisis waarin hij niet gelooft is, dat de sanctiewet niet zal worden ingevoerd. Men moet er niet op rekenen, zei hij, dat een de missionair kabinet dit omstreden wetsontwerp in de Eerste Kamer, die daar nu aan behandeling toe is, zal verdedigen. De Unieleiders richtten waarschu wende woorden aan het adres van de ARP. Van Leeuwen zei nog steeds te geloven in een echt samengaan van de drie partijen, maar hij vroeg met nadruk aan de ARP „nog meer dan tot nu toe gezamenlijk als CDA'ers te opereren." Van Leijenhorst zei, dat de CHU bij de totstandkoming van het CDA niet tot alles bereid is. „Het CDA mag geen ARP worden," merkte hij onder applaus op. k mai 01 h< en jftü zijn rof. i. 1 id n ihF k jaa ker sys t daf' iteil beel Vervolg van pagina 1 Dit optimisme van de fractievoorzit ter neemt ondertussen niet weg, dat het voor het kabinet een groot pro bleem blijft ef het NAVO-overleg Ne derland ondanks dit CDA-voorbe- houd, toch niet zal verplichten in principe akkoord te gaan met de mo dernisering van de kernwapens. Voor al de WD-ministers in het kabinet tillen bijzonder zwaar aan zo'n princi pe-uitspraak, omdat zij vinden dat hoe dan ook de loyale opstelling van Nederland in de NAVO moet blijken. Van uitstel kan volgens hen maar al te gemakkelijk afstel komen, en daar mee zou ons land zich buiten de wer kelijkheid van het NAVO-lidmaat- schap stellen. ADVERTENTIE In verband met de verdergaande stijging van de rente op de geldmarkt, zien wij ons genoodzaakt met ingang van 10 december 1979 onze tarieven aan te passen. De tijdelijke toeslag óp de debetrente van kredieten, waarvan het tarief gekoppeld is aan het promessedisconto van De Nederlandsche Bank N«V., zal met ingang van bovengenoemde datum verhoogd worden van 2% tot 3%. Mochten de NAVO-partners ook zo denken over het „nee, tenzij" van het CDA, dan staat daarmee nog aller minst vast of de WD zich wel kan vinden in de CDA-formule. Daarmee staat het kabinet de komende dagen nog voor grote problemen. Zou het namelijk niet helemaal vast kunnen houden aan de door het CDA uitge stippelde koers, dan dreigen onover komelijke problemen met de meer derheid van het parlement.' Zoals de kaarten er nu voor liggen, hebben de tien CDA-Kamerleden er alle vertrouwen in dat het kabinet de Kameruitspraak bijzonder zwaar zal wegen, zoals dit weekeinde de Ka merleden Couprie en Borgman nog hebben verklaard. Een onverkort vasthouden aan de nu door de CDA- top uitgestippelde koers zou voor hen, naar verluidt, nog op het nipper tje acceptabel zijn. Daarmee zijn de marges voor het kabinet wel bijzon der smal. avond laat in het Hengelose zieken huis overleden aan de verwondingen, die hij kort ervoor had opgelopen bij een steekpartij voor het restaurant van zijn broer, aan de markt in Hen gelo. De Chinees iS door een bezoeker van het restaurant neergestoken. Deze had een tas gestolen en is nog voortvluchtig. OMMEN (ANP) De 65-jarige me vrouw J. Bouman uit Ommen is za terdagavond in het Zwolse Sophia- ziekenhuis overleden aan de verwon dingen, die zij eerder op de avond bij een verkeersongeval in Ommen had opgelopen. Zij werd daar in de Brug straat aangereden door een personen auto toen zij de weg overstak. ADVERTENTIE Je kerk. Rozengracht 146-148, Amsterdam Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De PvdA zal, als zij in het volgende kabinet komt, niet instemmen met produktie en plaatsing van nieuwe kernwapens in Europa. Ook als het kabinet^Van Agt de vier jaar uitzit en er in 1981 nieuwe verkiezingen komen, zal de PvdA dit standpunt handhaven. treurde D'66-fractieleider Terlouw de voorgenomen fusie van het CDA, om dat daarmee de mogelijkheid van een regering bestaande uit PvdA, D'66 en ARP waarschijnlijk uitgesloten zal zijn. „Het grote bezwaar is dat onver zoenlijke zaken als de kwestie van de kernwapens in één partij verenigd worden. Als de ARP niet mee zou doen met de fusie, zou die partij met PvdA en D*66 een gematigd progres sief meerderheidskabinet kunnen vormen, dat mag rekenen op de steun van ongeveer tachtig zetels in de Tweede Kamer", aldus Terlouw, die verwacht dat een zelfstandig aan de verkiezingen deelnemende ARP vol doende steun kan krijgen voor onge veer vijftien Kamerzetels. Terlouw gelooft dat een kabinetscri sis niet meer te vermijden is, omdat naar zijn mening de VVD, de CDA- dissidenten en minister Scholten van defensie niet meer terug kunnen. Al leen uitstel van het NAVO-besluit, woensdag in Brussel, zou het kabinet goed uitkomen, aldus Terlouw. Fractievoorzitster Ria Beckers van de PPR toonde waardering en res pect voor de tien CDA-dissidenten, die vorige week de PvdA-motie tegen produktie en plaatsing van nieuwe ■kernwapens in Europa steunden. Vol gens haar was er sprake van een doorbraak, die voor een belangrijk deel mede door haar eigen partij was •geforceerd. „Vooral in de ontwikke ling van het denken van de PvdA is de PPR van nut geweest", aldus me vrouw Beckers. Dit vertelde de voorzitter van de PvdA, Max van den Berg zaterdag in het VARA-radioprogramma „In de Rooie Haan". Volgens Van den Berg is de PvdA tot het uiterste gegaan om zusterpartijen in andere Europese landen, die bij de NAVO aangesloten zijn, tot dezelfde uitspraak te bewe gen. Het standpunt van de Westduit- se SPD, die zich voor de kernbewape ning heeft uitgesproken, kan tot pro blemen leiden, aldus Van den Berg. Toch heeft de houding van de Neder landse socialisten er naar zijn mening mede toe geleid dat veertig procent van de SPD'ers net als de PvdA kern energie ongewenst vindt. HENGELO (ANP) Een 38-jarige Chinees uit Hengelo is zaterdag- Van den Berg zei geen voorstander te zijn van het verlaten door Nederland van de NAVO. Volgens hem kan Ne derland meer invloed uitoefenen bin nen de organisatie. De PvdA-voorzit- ter pleitte verder voor dg sluiting van de kerncentrales in Doodewaard en Borssele als wens in het verkiezings programma van zijn partij. „Het par tijcongres heeft zich tegen kernener gie uitgesproken. Een logische conse quentie is dat dan ook de bestaande kerncentrales verdwijnen", aldus Van den Berg, die aankondigde dat als zijn partij weer in de regering zou komen, alle sociale kortingsmaatre gelen weer teruggedraaid moeten worden. In hetzelfde radioprogramma be- Ontwapening se bevolking leeft met betrekking tot de kernwapenwedloop. Het hoofdbe stuur van de Arjos is ook verheugd dat de uitspraak van de Kamer mede tot stand gekomen is door een deel van de CDA-fractie. De Arjos gaat er nu van uit dat de regering zich van een eventueel NAVO-besluit tot pro duktie en plaatsing van nieuwe kern wapens distantieert. VLISSINGEN (ANP) Op de Wes- terschelde zijn gistermiddag de zoek acties gestaakt naar de tweede stuur man van de Griekse tanker „Lous- sios" uit Pireus. De 28-jarige man gleed zondagmiddag rond één uur van de touwladder waarop hij stond, terwijl hij de diepgang van het schip probeerde af te lezen op de achterste ven. Een van de opvarenden d|e het ongeluk zag gebeuren, sprong de stuurman tevergeefs na. Ook onmid dellijk op gang gebrachte zoekacties leverden niets op. De stroom ter plaatse is zeer sterk. De „Louissios" lag ter hoogte van Terneuzen een deel van zijn lading te lossen om de juiste diepgang te krij gen voor de doorvaart naar Ant werpen. OCH brengen rust èn dynamiek in uw organisatie Van onze parlementsredactie UTRECHT De PPR vindt het on der bepaalde voorwaarden toelaat baar om naar onwettige middelen te grijpen in de strijd tegen de kernbe wapening. In zo'n situatie moeten de wettige middelen dan wel zijn uitge put. Bovendien zullen eventuele ac ties van burgerlijke ongehoorzaam heid per se een geweldloos karakter moeten dragen. De kerngroep van de radicalen heeft zaterdag een verklaring van deze strekking uitgegeven in Utrecht. Bur gerlijke ongehoorzaamheid is, zo meent de PPR, een laatste middel dat slechts in hoge uitzondering ge hanteerd moet worden. Gezien echter de ernstige situatie en onaanvaard bare risico's bij de kernbewapening, achten de radicalen het toelaatbaar dat dit middel in voorkomende geval len gebruikt en ook gesteund wordt. Verder zijn de radicalen van mening dat er wettelijke mogelijkheden moe ten komen om werk of geld voor de kernwapenproduktie en -installatie te weigeren. In de verklaring van de kerngroep wordt in navolging van het eerder dit Jaar gehouden najaarscongres van de PPR een duidelijk nee uitgesproken tegen de modernisering van kernwa pens door de NAVO. Nederland moet een open politiek voeren ten opzichte van Oost-Europa voor vrede en veilig heid van de bevolking in oost en west, meent de PPR. De kerngroep heeft er Saterdag ook zijn vreugde over uitgesproken dat PvdA, D'66 en een gedeelte van het CDA, wat kernwapens betreft, afgelo pen week op dezelfde koers zijn gaan zitten. De kerngroep van de PPR wil in een nieuwe regering een minister voor ontwapening, die alle activiteiten van defensie, buitenlandse en economi sche zaken toetst op hun bijdrage tot ontwapening en vrede. In een verkla ring wordt gesteld dat Nederland on afhankelijk van het NAVO-besluit in Brussel initiatieven moet nemen tot een actieve vredespolitiek. Het partijbestuur van de PSP is van mening dat het kabinet onmiddellijk moet aftreden, zodat er nieuwe ver kiezingen gehouden kunnen worden. Na het Kamerbesluit over de moder nisering van kernwapens kan het ka binet niet langer regeren, vindt de PSP. Het hoofdbestuur van de ARP-Jonge- renorganisatie Arjos heeft instem mend gereageerd op het meerder heidsbesluit in de Tweede Kamer. Volgens de Arjos heeft de Kamer daarmee recht gedaan aan de onrust, die in brede lagen van de Nederland- "Zou iemand mijn gevallen kauw gom willen opgooien?" g< onze onderwijsredactie "HECHT Drs. Frans Roefs, de voorzitter van het Nederlands Genoot- ap van Leraren, heeft de leden van het genootschap opgeroepen de cgnen van minister Pais en staatssecretaris De Jong vierkant te negeren, "er luid applaus kondigde Roefs aan dat de bewindslieden „zelf maar ten zien hoe hun beleid wordt uitgevoerd. Maar wij doen niet alleen het dicht, maar sluiten het gordijn." Hij onderstreepte zijn vastberadenheid r de toneelknecht van het Congrescentrum in Utrecht het gordijn op het 'um te laten dichttrekken. jera li nen4l i. 35' s ging zaterdag tijdens de ^rergadering van het ge- ,rjschap opnieuw te keer te- r het beleid van de be- 1C slieden van onderwijs. weten beter wat er te is in het onderwijs dan rolkje aan de Nieuwe Uit- h het belang van de leer- n en overeenkomstig. a taakopvatting zullen wij kwalilteitsonderwijs blij- verzorgen naar onze in- Jen, consciëntieus ons vak lauden, modieuze projec- aten voor wat ze zijn en n dat de wal het schip keren." woede van de voorzitter het genootschap richtte andermaal tegen het Ont- telingsplan voor het tgezet Onderwijs, dat Pais en De Jong in okto- uitgebracht. In het plan It het voorstel gedaan een tweejarige brugklas alle leerlingen van twaalf .Jeertien jaar. Op deze ma- ]krijgen de leerlingen twee Drs. F. J. Roefs jaar uitstel van de schoolkeu ze. Roefs verweet Pais en De Jong de middenschool op een slinkse manier het onderwijs binnen te halen. „Van de een heidsworst draait men schie lijk gehakt en zo wordt het oritwikkelingsplan voor het Voortgezet Onderwijs ge boren." Roefs gooide het beleid van de ministers Van Veen, Van Kemenade en Pais op een gro te hoop. „De omvangrijke her schikking van het voortgezet onderwijs is niets anders dan oude wijn, die ons geschonken wordt uit nieuwe zakken. Het ontwikkelingsplan van Pais is hetzelfde, dat Van Veen noch Van Kemenade door onze strot kon krijgen." Een stap vooruit Minister Albeda van sociale zaken, die tijdens de jaarver gadering een inleiding hield over het rendement van het onderwijs, vond uitstel van schoolkeuze „het liefst tot het zestiende jaar" een hele stap vooruit. „In landen waar de leerlingen pas op latere leef tijd een keuze hoeven te ma ken. worden betere resultaten geboekt. Ik ben me ervan be wust dat het nogal wat onder wijskundige aanpassing zal vergen om leerlingen met uit eenlopende kenmerken bij el kaar te houden, maar ik ben Eindexamenkandidaten moeten de gelegen heid krijgen het schriftelijk examen binnen drie weken opnieuw te doen. Het beste resul taat telt dan mee voor de eindlijst. Dit staat in het voorstel van het Nederlands Genootschap van Leraren. Binnen enkele weken zal het plan officieel bekend worden gemaakt. Volgens de commissie, die het plan heeft voorbereid, moet er onderscheid worden ge maakt tussen een afsluitend examen en een examen met toegangsrecht. Aan het laatste examen zullen hogere eisen worden gesteld, maar het moet de kandidaat een onvoorwaar delijke toegang tot de universiteit en het hoger beroepsonderwijs garanderen. Over de consequenties voor het hoger beroepsonder wijs, waar elk jaar duizenden leerlingen voor de school van hun keuze worden afgewezen, wil het genootschap nog geen uitspraak doen. Die consequenties moeten volgens Roefs, voorzitter van het genootschap, in de Tweede Kamer worden bezien. Het genootschap wil tevens een uitbreiding van de eindexamenvakken, acht voor athe neum en gymnasium in plaats van zeven. Voor het havo, mavo en lager beroepsonder wijs zou het aantal zeven moeten worden in plaats van zes. Hierdoor wordt het mogelijk twee vreemde talen verplicht te stellen. Het schoolonderzoek zal in de visie van het NGL moeten wijken voor een mondeling examen, dat voor eenderde meetelt voor de eindlijst. Het genootschap pleit verder voor een beper king van de pakketkeuze en de invoering van een algemeen vak wiskunde met een andere inhoud dan het thans bestaande wiskunde I- examen. van mening-dat het uit oog punt van sociaal beleid drin gend gewenst is." Albeda pleitte voor het door prikken van de mythe dat be ter onderwijs een synoniem is voor „meer van hetzelfde". De interne doelmatigheid van het onderwijs lag volgens de be windsman te laag. Te veel leerlingen haken af, en gaan zonder diploma van school af. Hij vond verhoging van de produktiviteit binnen het on derwijs gewenst, omdat on derwijs anders te duur zou worden en ten koste zou gaan van andere maatschappelijk even gewenste prioriteiten. Minister Albeda zag mogelijk heden voor de gebruik van de „chips" in het onderwijs. „Ik acht het niet onwaarschijnlijk dat de chip-technologie behal ve gevolgen voor de inhoud van de opleidingen ook gevol gen zal hebben voor de tech niek van opleiden." De be windsman van sociale zaken meende dat de vrees, die in Nederland bestaat tegen de invoering van de computer in het onderwijs, niet gerecht vaardigd is. In Amerika, waar men niet tegen de computer is, zijn, aldus Albeda, opmer kelijke successen bereikt. Tijdens de jaarvergadering van het Genootschap van Le raren is besloten tot de op richting van de Organisatie van Onafhankelijke Onder- wijsvakverenigingen „03", die de belangen moet gaan behartigen van een groot aan tal leerkrachten. Tot de orga nisatie zijn toegetreden de Al gemene Vereniging van Schoolleiders, de Unie MTO, de Koninklijke, en de Algeme ne Vereniging van Leraren, de Vereniging van Docenten Middelbare Opleidingen, de Vereniging van Rectoren en Directeuren bij het avondon derwijs en het Nederlands Ge nootschap van Leraren. Te za- men tellen de organisaties 30.000 leden. Toetreding tot de Nederlandse Federatie van Onderwijsvakverenigingen is volgens Roefs niet mogelijk, omdat de federatie politiek te gekleurd is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 3