Emancipatie in de Derde Wereld en hier
IKV-peiling: instemming
met 'nee' tegen kernwapens
TA
Trouw
VANDAAl
Alexandra weigert
blank geld
VOORBUGANC
UIT DE KERKBLADEN
Een leuke kerk
waar het goed
toeven is
MAANDAG 10 DECEMBER 1979
KERK
TROUW/KWARTET
IDA
door Aldert Schipper
De kerken hebben door hun zen
dingswerk en hun diakonaat nog
steeds aardig wat invloed in de Der
de Wereld. En dat is goed, want de
kerken slagen er beter dan de
meeste niet-kerkeüjke organisaties
in de gewone mensen te bereiken.
Van het officiële hulpwerk moet he
laas in erg veel gevallen gezegd wor
den dat het vooral de hulpverlenen
de Instanties zelf of hoogstens een
toplaag in de Derde Wereld ten goe
de komt. Dat geldt in veel minder
mate voor het kerkelijk werk. De
kerk weet door te dringen tot dor
pen, buurten en gezinnen en slaagt
er in daar veranderingen tot stand
te brengen.
De kerken hebben hun belangstelling voor
het Individuele heil wel eens overdreven,
maar doordat zij belangstelling hebven voor
de mensen afzonderlijk, zien zij ook dat ont
wikkeling lang met altijd positief uitwerkt
IndustrialisaUe betekent in veel gevallen dat
werkloze mannen aan de slag komen, maar
dat de vrouwen die voorheen het zware werk
deden hun positie kwijtraken. Zulk soort
ontwikkeling maakt dat vrouwen, die toch al
het verst „achtergebleven gebied" vormden,
nog verder achterop komen
Zending en werelddlakonaat van de gerefor
meerde kerken hebben voor het onderzoek
van dit verschijnsel en met de bedoeling er
Iets aan te doen een speciaal secretariaat ln
het leven geroepen, dat „bemand" wordt
door mevrouw E, A. (Liesbeth) Streefland. Zij
zetelt ln Leusden, in het Dienstencentrum.
Mevrouw Streefland heeft een merkwaardige
levensloop. Ze is hervormd en van haar vak
onderwijzeres. Maar ze vertrok na de oorlog
naar Suriname als zendeling van de Evangeli
sche Broedergemeente. Daar stichtte ze on
der de Chinese bevolking een christelijke
kerk. Na terugkeer was ze een tijdlang direc
teur van een bejaardenhuis om ten slotte in
dienst te treden van de Beleidsraad van de
gereformeerde zending en werelddlakonaat.
Niet over één kam
In de Derde Wereld bestaat veel meer onder
drukking van de vrouw dan in onze landen.
Liesbeth Streefland: „Je kan moeilijk alle
landen in de Derde Wereld óver één kam
scheren. Een bekende uitzondering vormen
de handelsvrouwen in Ghana, die erg zelf
standig zijn. Maar daar waar een heel sterke
rolverdeling is tussen man en vrouw daar is
de onderdrukking het grootst. Als dan de
vrouw onder één man geplaatst ls en waar de
vrouwen dus weinig contact met elkaar heb
ben ls de plaats van de vrouw het laagst.
Waar de rolpatronen doorbroken worden is
de onderdrukking het minst."
In Afrikaanse landen is de besnijdenis van de
vrouw een wel heel schrijnend teken van de
seksuele discriminatie. Mevrouw Streefland
vertelt dat er pas een conferentie in de Soeda-
nese hoofdstad Khartoem is geweest, waar de
vrouwen deze kwestie zelf aan de orde heb
ben gesteld. „Het is erg lastig, deze zaak aan
de orde te stellen, zonder paternalistisch te
lijken." vertelt zij. De laatste tijd wint het
inzicht veld, de clltorodectomie als een ziekte
te beschouwen en zo te bestrijden. Maar de
vrouwen in de landen waar de besnijdenis
voorkomt, willen terecht hun eigen wegen
hierin gaan."
Het kan niet anders of het bezig zijn met de
positie van de vrouw in de Derde Wereld leidt
er toe, ook na te denken over de rol van de
vrouw hier. Liesbeth Streefland is niet wat je
noemt een vrouw die geplaagd is door achter
stelling. Ze heeft zich altijd vrij gevoeld en
maar ik maakte me er niet zo druk over. Later
ontdekte ik dat het werken aan emancipatie
toch wel nodig was. Maar echte emancipatie
krijg je pas, wanneer de man in huis ook werk
gaat doen." Bedden opmaken en zo? „Van
mijn part. maar het gaat er om dat je er een
afspraak over maakt. Het moet niet langer
vanzelf spreken dat de vrouw het werk in het
gezin alleen doet. Dan is er pas een echte
doorbraak."
Radicaal
„Ik ben er niet voor dat vrouwen op een
extreme manier met het feminisme bezig
zijn, maar ik sta wel op een radicale manier."
Moéten vrouwen een tijdlang meer maat
schappelijke kansen krijgen dan mannen?
„Ik denk van wel. Het rijk doet het al en ik
denk dat iedereen daar zo'n beetje aan mee
moet doen. In de kerkeraden is er al een
enorme verschuiving op gang gekomen. Maar
ze moeten nu ook naar de betaalde banen in
de kerk kijken. Die omgekeerde discrimina
tie moet niet te lang duren.
De emancipatie van de vrouw gaat erg snel.
Volgens mevrouw Streefland is dat een van
de oorzaken van de echtscheidingsgolf. „De
mensen hebben niet geleerd met elke ir te
praten. Vrouwen moeten beter leren hun ge
voelens onder woorden te brengen en man
nen moeten er een antenne voor zien te
krijgen. De moeilijkheid is dat dit niet gelijk
tijdig gaat. Vrouwen hebben hierin vaak een
voorsprong."
Het werken $an een gesprek tussen mannen
en vrouwen is uiteraard bij uitstek iets dat op
de weg van de kerk ligt. „Het is benauwend te
zien dat de groepen die bezig zijn met relaties
bijna altijd buiten-kerkelijke groepen zijn.
Een van de problemen is dat de predikanten
onvoldoende veranderd zijn. Ze hebben er in
hun opleiding niets over gehoord. Pas nu
beginnen de opleidingen, er iets aan te doen."
heeft zich als zendeling en als „baas" van een
bejaardencentrum nooit door mannen onder- PVVifQrhpiHinO'
drukt gevoeld. „Het feminisme zei me niet
zoveel. Er waren wel dingen die ik waarnam, Echtscheiding onder druk van een emancijie-
Mevrouw E. A. Streefland
rende vrouw gaat niet voorbij aan het predi
kantenmilieu. Juist ook daar maken vrouwen
zich los van hun traditionele rol als verleng
stuk van de pastor. Dat de kerk achter loopt
in de emancipatie van de vrouw, komt dat
doordat we hebben geleerd over God te den
ken als een „mannelijk" wezen? „Dat wordt
in de feministische theologie wel gezegd.
Maar mij stoort dat niet. Wat ik bij voorbeeld
wel storend vind is dat het Nieuwe Liedboek
„broeders" zegt en dat je de zusters er daar
altijd maar bij moet denken. Dat moet eigen
lijk niet meer. Maar dat God als een manne
lijk wezen wordt voorgesteld hindert mij niet
zo erg, omdat God vooral in het Oude Testa
ment ook zoveel eigenschappen heeft die
men doorgaaiis aan vrouwen toeschrijft. God
zorgt en is barmhartig. In dat laatste woord
hoor je zelfs het woord baarmoeder. Als je de
bijbel leest merk je dat God androgyn ls. Hij
heeft mannelijke en vrouwelijke eigenschap
pen. Dat dwingt de kerk ook tot een ander
mensbeeld dan het patriarchale.
De emancipatie van de vrouw heeft als ge
volg dat zij zich vrijer gaan voelen, maar ook
dat er vrouwen zijn die zich bedreigd voelen.
Gaat de emancipatie niet te snel? „Vrouwen
zijn eerst vervreemd van zichzelf. Ze hebben
altijd geleerd zich op een bepaalde manier te
gedragen bij voorbeeld dienstbaar te zijn. Zij
hebben het er moeilijk mee om te ontdekken
of dat aangeleerd is of dat het iets van hen
zelf is. In die tijd dat de vrouw zich daarvan
bewust wordt, kan zij conflicten krijgen met
haar man. Ik vind het verkeerd om beslissin
gen te nemen in een crisissituatie. Het lijkt
me niet verstandig om een beslissing over
echtscheiding in zo'n situatie te nemen. Maar
echtscheiding is niet altijd fout. En scheidin
gen komen niet alleen door feminisme. Er is
ook een anders denken over huwelijk en
gezin. Vroeger hadden man en vrouw al hun
contacten naar buiten gezamenlijk. Men
dacht althans dat het zo moest. Dat is niet
meer zo en daardoor merken-mensen dat hun
relatie met hun eigen man of vrouw niet meer
zo totaal is. Dat is soms moeilijk te verwer
ken. Maar ik denk dat er een veel rijkere
relatie voor in de plaats kan komen.
BROOD DER KERK
aft
de
iet
omdat jullie van de eerste dj
aan jullie deel hebt bij gedragen pi-
de prediking van het evangelie.,
(Filippenzen 1,4-6) Lei
de
Advent mag een tijd van boete j q
bezinning zijn, dat neemt niet v» JW
dat de zaken wel door moeten g 1
Die zaken nl. waarin de bewegii ^ert
God in Jezus zich presenteert in is
wereld. Eén van die zaken is de j g,
prediking van het evangelie. Dii
uitdrukking kan heel breed opg
worden en dan valt al het werk i VOO
kerk, waar en hoe dan ook, er on
Leij
Dan gaat het net zo goed over dile e
mensen die een kerkdienst in inüe
prediking en viering voorbereid) pes
over de diakenen die de aanvrag
om hulp op zich af zien komen, i l™el
een bijdrage hier tot daar een jo de
die op z'n kamer dreigt om te ko De
als er niet ingegrepen wordt. De 101
prediking van het evangelie staj 'mot
voor alles wat er in zijn naam, nien*
altijd met het noemen van zijn nrs j
door mensen die van de bewegin P111
zijn, gebeurt. Paulus overweegt
ten aanzien van de christenen ingOlI
Filippi en dat stimuleert hem on
zijn God over hen te spreken. A< 'n F
mag veel hebben van inkeer en i de™
eigenproblemenbezigzijn.dat 1
neemt niet weg dat de kerk het i,v"!
opzichten ook niet gemakkelijk
door Aldert Schipper
AMSTERDAM Het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) heeft de afgelopen weken' bij
ongeveer 100.000 Nederlanders een pelling gehouden naar hun opvatting over de uitspraak:
„In de komende kabinetsperiode moeten de kernwapens uit Nederland verwijderd worden."
De pelling bevestigt de resultaten van eerdere onderzoeken, dat een ruime meerderheid van de
Nederlandse bevolking tegen kernwapens ln Nederland ls.
De peiling wordt uitdrukkelijk niet
ale een enquête ln gebruikelijke zin
omschreven. De voorzitter van het
IKV, drs. B. ter Veer gebruikte bij de
presentatie van de resultaten de be
naming „opiniërende enquête" en dat
komt dichtbij de filosofie van de on
derneming. Het IKV wil met de actie
bereiken dat meer mensen de slagzin
van het IKV overwegen en overne
men. Tegelijk wil het vredesberaad
dat de resultaten van de pelling ge
bruikt worden om de politieke partij
en daarmee te benaderen. Het IKV
streeft naar democratisering van het
debat over de kernwapens.
In 1078 hield het NIPO in opdracht
van het ministerie van defensie een
onderzoek naar de opinie van de Ne
derlanders over de slagzin van het
IKV „Help de kernwapens de wereld
uit, om te beginnen uit Nederland."
Uit de uitslag bleek dat 58 procent
van de ondervraagden instemde met
de slogan.
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwarlet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
PosiDus 059
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel 020 913456
teie» 13006
Rcerg.ro 66 00 00
Bark Ned
«eatmngrw 23 00 12 574
Gemee0re9.ro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/OORORECMT
Postbus 940
3000 AX Ronerdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel 010-115500 (redacnel
iet 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
REGIO DEN HAAG LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
tel 070-469445
tel 070-469445 (redactie)
(1
1)
Parkstraat 2? Den Haag
REGO NOORO'OOST-NEOERLANO
(u isluitend administratie)
Postbus 3
8000 AA Zwo<ie
ie' 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen:
Adverterretar+**r 00 aanvraag
Teieion-scne
izie adres
Oogave IpaMbMMM 9-19 30 van
maandag t m vri|dag Op zondag van 18-
20 uur teiet 020-913456
Opgave mmi-advertenties te*
020-936868 of scbr<1eii|k aan Mm.-Adv
aidelmg postbus 433
1000 AK AMSTEROAM
Adresw^z^mgeo u-nMend sch»ifleh|k
aan onze Amsterdamse adressen
De resultaten van de IKV-peiling
wekken de Indruk dat dit NIPO-pre-
centage bevestigd wordt en wellicht
dat het aantal mensen dat de kernwa
pens uit ons land wil laten verwijde
ren toeneemt. De waarde van de pei
ling ls uiteraard omstreden. Toch
moet vastgesteld worden dat het IKV
gestreefd heeft naar een redelijke
mate van objectiviteit en er in zekere
mate ln geslaagd is deze te bereiken.
Het IKV ging uit van een lijst a-select
gekozen adressen. Naar verhouding
van de mankracht aanwezig in een
bepaalde gemeente, werden deze
adressen, samen met een nauwkeuri
ge instructie aan de plaatselijke IKV-
kem toegezonden.
In een stad als Rotterdam maakte
het IKV gebruik van dezelfde adres
lijst als de gemeente hanteert voor
haar sociologische onderzoekingen.
Wie nu de lijst met resultaten door
bladert kan vaststellen dat de peilin
gen ln de ene gemeente meer adres
sen omvatte dan in de andere. Toch
houdt het IKV vast aan zijn stand
punt dat ook ln de gemeenten waar
minder mensen werden benaderd een
representatieve steekproef is
genomen.
De adressen werden doorgaans drie.
soms meermalen, bezocht. Bij het1
eerste bezoek werd een brief in de bus
gedaan, waarin werd uiteengezet
waarom de peiling werd gehouden en
hoe deze in haar werk zou gaan. En
kele dagen later werd op elk adres
een stel stemkaarten afgegeven, voor
elke bewoner boven de vijftien Jaar
één. Deze stemkaarten werden na en
kele dagen weer opgehaald. Op de
kaarten konden de mensen kiezen
tussen Ja, nee, geen mening/weet niet.
Het percentage „mee eens" ligt rond
om de zeventig, het aantal „niet mee
eens" omstreeks 15 procent. „Geen
mening" geeft ongeveer tien procent
van de ondervraagden als antwoord
en dan is er ongeveer twee procent
blanco. Het IKV geeft nog een tweede
stel resultaten. Daarvoor werden alle
niet terugontvangen stemkaarten
meegeteld als „niet mee eens"-stem-
mers. Ook in dat geval bleek in zowat
alle geënqueteerde gemeenten een
ruime meerderheid van de onder
vraagden het eens met de stelling „in
de komende kabinetsperiode moeten
de kernwapens uit Nederland verwij
derd worden."
Zes studenten van de Rooms-katholieke theologische hogeschool in Amster
dam xijn gisteren van Schiphol naar Rome gevlogen met in hun bagage
60.000 handtekeningen, verzameld in een actie voor prof. Schillebeeckx. Zij
willen de handtekeningen aanbieden bij het Vaticaan.
Van onze correspondent
JOHANNESBURG De gemeente
in Alexandra van de (zwarte) Neder
duitse Gereformeerde Kerk in Afrika,
die geleid wordt door ds. Sam Buti,
de scriba van de kerk, heeft besloten
niet langer geld te aanvaarden van de
blanke NG kerk. Dit kan verreikende
godsdienstige en politieke gevolgen
hebben, omdat het de uiteindelijke
breuk tussen de zwarte en de blanke
kerk versneld naderbij brengt.
Achtergrond voor dit opmerkelijke
besluit is het misbruik dat de blanké
kerk van haar geweldige financiële
macht maakt tegenover zwarte predi
kanten, die tegenstanders zijn van de
apartheid. Deze predikanten en hun
gemeentes worden ongemerkt be
dreigd met de mogelijkheid dat de
blanke kerk haar steun aan de zwarte
zal onthouden indien de dominee en
zijn gemeente zich keren tegen de
officiële regeringskoers.
Dit is ook gebeurd in Alexandra. De
ring Johannesburg van de blanke
kerk dreigde haar steun aan Alexan
dra te onthouden, tenzij de ring een
verslag zou ontvangen van Buti's ac
tiviteiten gedurende 1978 en 1979. De
brief van 2 november was getekend
door ds. P.S. Smith. Afgelopen don
derdag antwoordde de gemeente in
Alexandra dat de ring haar geld maar
moest houden en zo nodig terugbeta
len aan de eigen gemeenteleden die
het geld voor dat doel hadden afge
staan.
In de brief zei de kerkeraad van
Alexandra dat uit het ultimatum van
de ring een gebrek aan christelijke
liefde bleek. „De ring is in staat om
onze dominee en zijn gezin honger te
laten lijden, alleen omdat zij een do
cument in haar archief mist", aldus
Alexandra.
heeft. Veel kerkvoogdijen en ]PU1
commissies van beheer en finan leuv
buigen zich in deze dagen over h Wi
tekort van dit jaar. Misschien w de
groter dan wat begroot was, en c
was al zo aanzienlijk. Waar moei
vandaan komen? Dat hoort ook
het bijdragen tot de prediking v
het evangelie. Soms zien mensei
e bii
in t
Lei
Lee
zoiets neer. Ze noemen het aardi
zaken, alsof ze een vies woord
uitspreken. de
ongi
Alsof heel het evang moe
met een aardse zaak was. De out an
sociaal bewogen dominee Sikke en.
sprak in dit verband altijd over I
brood der kerk. Als je de kerk di 4
brood onthoudt, verhongert ze.
Beroepingswerk
GEREF. KERKEN Jltt<
Aangenomen naar Berkel en K?ee®
rijs: P. J. Moet te Bruinisse-Ni^e
kerk. die bedankt voor Gele^™
voor Ureterp. de benoeming toP^
toraal medewerker te TienhoveP00
de heer M. Schreuder te Oude*
Lel
Beroepbaar gesteld door de
Zaandam: ds A. T. L. Liem, r
straat 18. Wormer. (Ds Liem,
pred. in ged. dienst te Wormer. 1
kerken nu fulltime dienen wegel
lopende verplichtingen elders).
Rosenzweig
Vanavond heeft in de Oudemi
poort in Amsterdam (zaal D Olf
half acht een herdenkingsi
plaats ter gelegenheid van ht
dat de Duits-joodse filosoof ei
rator Franz Rosenzweig vijfti
geleden overleed. Sprekers zijl
H. J Heering uit Leiden en prof.
hold Mayer uit Tübingen.
wordt een interview vertoond
weduwe van de filosoof, Edith
zweig-Scheinmann.
Ds B J Aalbers, vrijgestelde voor het
proces van het samen op weg zijn van
hervormden en gereformeerden, óver
dat proces ln de Gereformeerde
Kerkbode van Rotterdam en omge
ving:
Hervormden en gereformeerden heb
ben een unieke kans om in het oecu
menisch veld het voortouw te nemen
en te laten zien dat het reformatori
sche christenen en kerken in Neder
land ernst is met de eenheid van de
kerk Maar dat niet alleen Zij hebben
ook de kans om er naar te streven van
de samenwerkende en integrerende
hervormde kerk en gereformeerde ke
ken een leuke kerk te maken waar het
goed toeven is en waar zoveel moge
lijk mensen de kans krijgen het Heil
des Heren uit te spellen en uit te
spelen binnen- en buitenshuis. Want
werken aan de eenheid van de kerk
betekent ook altijd: werken aan de
verdieping en vernieuwing van de
kerken Hervormden en gereformeer
den kunnen dus hun pogen tot sa
menwerken aangrijpen om tegelijk
elkaar beter te maken dan ze afzon
derlijk waren. Dat betekent dat men
de beste eigenschappen die men bij
elkaar aantreft zal moeten overne
men en een kans geven. Hervormde
ruimte moet dan gepaard gaan met
gereformeerde beiijndheid. openheid
met duidelijkheid, gesloten gemeen
schap met open grenzen, principiële
overtuiging met pastorale warmte,
koene beslistheid met milde relative
ring. kracht zoeken in eigen kring
met optimale moed om naar buiten te
treden, eenheid van gevoelens met
durf om verscheidenheid te aanvaar
den enz. Die kansen zullen we nu
moeten benutten Zeuren we nog lang
dan is het resultaat tegen het jaar
2000 ruet zo interessant meer en heeft
de dwars door de kerkmuren huwen
de jeugd allang het beeld van een
kerk-met-vloeiende-grenzen bepaald
(als ze tenminste nog kerk willen
zijn!) Een kans dus: nu samen een
beleid maken óf achter de feiten aan
hobbelen.
Passende straf
Ds (vanaf donderdag dr.. want hij
hoopt die dag bij prof. dr A. J. Bronk-
horst in Utrecht te promoveren) A. A.
Spijkerboer in zijn kroniek in Kerk
en Theologie:
Al in geen tijden heb ik onze kerkelij
ke pers een artikel over het protes
tantisme aangetroffen. Het lijkt wel
alsof we ons er een beetje voor zijn
gaan generen, dat we protestanten
zijn, en alsof we gefascineerd zijn
door de Rooms-Katholieke kerk Nu
heeft er in de afgelopen twintig jaar
in de Rooms-Katholieke Kerk ook
een aardverschuiving plaats gevon
den. die niemand ten tijde van Pius
XII voor mogelijk gehouden zou heb
ben. Johannes XXIII, die toch eigen
lijk tot paus gekozen was ais een
goeierd, die wel even op de winkel
kort passen, bleek een goed mens te
zijn, en het was alsof er met hem een
lentezon over de Christenheid op
ging. Je zag hoe de (in mijn ogen) niet
minder sympathieke Paulus VI poog
de vernieuwing, die zijn illustere
voorganger op gang had gebracht,
voort te zetten, en hoe hij tegelijk
verstijfde van schrik bij de gedachte,
dat de kerk onder zijn pontificaat
uiteen zou vallen Toen kwam de
kortstondige verschijning van Johan
nes Paulus I en nu hebben we dan ln
Johannes Paulus II een paus. die van
wanten weet. Een parallel met de
Reformatie van de zestiende eeuw
heb ik in het hele gebeuren nooit
kunnen zien: ten tijde van de Refor
matie liep het volk te hoop om het
Woord van God te horen, maar tij
dens en na het Tweede Vaticaanse
Concilie zijn de kerken en de kloos
ters. althans in ons land. leeg ge
stroomd. en het beste dat er uiteinde
lijk uit de bus is gekomen, is niet een
nieuw verstaan van de rechtvaardi
ging door het geloof allen, maar een
mild. evangelisch humanisme. Hulde
aan die protestanten, die in deze pe
riode intens met de Rooms-Katholie-
ke Kerk hebben meegeleefd, en die
gepoogd hebben de in beroering ge
raakte Rooms-Katholleken te laten
delen in wat de Reformatie hun had
gegeven. Maar het enthousiasme in
het protestantse kamp over de ver
nieuwingen in de Rooms-Katholieke
Kerk was vaak zo onbeheerst en om
precies te zijn: zo laveloos, dat ik er
ook andere motieven achter gezocht
heb: wilde men misschien terug in de
moederschoot (inderdaad, het leven
is soms erg koud!) en was men mis
schien gefascineerd door de macht
van Rome (natuurlijk, zo'n concilie
trekt wel de aandacht van de wereld
pers)? Nu, ik hoop dat de paus, wan
neer hij naar Nederland komt, al deze
protestanten in een onbewaakt ogen
blik aan Maria zal wijden: dat lijkt
me voor hem een passende straf.
Avondmaal thuis
In Het diakonaat (gereformeerd)
schrijft ds. P. C. Meijer over de moge
lijkheid om gelijktijdig avondmaal te
vieren in de kerk en in de huiskamers
van de mensen, die de dienst vla de
kerktelefoon volgen:
Hoe doe je het dan? Dat is dan na
tuurlijk wel de hamvraag. Om te be
ginnen was het de taak van de wijk-
ambtsdrager om bij de aangeslote
nen op de kerktelefoon in zijn/haar
wijk in de week voor het avondmaal
te gaan informeren of ze mee wilden
doen met de avondmaalsviering. Ook.
thuiszittenden kunnen toch wel eens
weg zijn, zich te beroerd voelen of
anderszins redenen hebben om niet
aan het avondmaal deel te willen
nemen. Gezorgd werd dan. dat op een
centraal punt bekend was bij wie het
avondmaal gevierd zou worden. Dat
moest in verband met twee zaken. In
de eerste plaats moest naar elk adres
of een ouderling of een diaken. En dat
moest geregeld worden in verband
met de ambtsdragers die in de kerk
dienst hadden. In de tweede plaats
moest op de zondagmorgen of -avond
dat het avondmaal gevierd werd. in
de consistorie voor elk adres, waar
thuis avondmaal gevierd werd. een
kistje klaar staaq. met daarin wat
brood, wijn een schaaltje en een be
kertje. Daarop lag een briefje met het
adres waar het heen moest. Elke
thuis-dienstdoende ambtsdrager
haalde „zijn" kistje dan voor de
dienst op en ging naar „zijn" adres.
Soms kon er voor worden gezorgd,
dat een aantal „thuiszitters" toch bij
elkaar kwam in het huis van een van
hen. Dus elk kistje had niet dezelfde
..vulling". Tegen de tijd dat in de kerk
dan de tafel werd gereedgemaakt,
gebeurde dat thuis ook. Soms hadden
de huisgenoten van de thuiszitters al
zelf gezorgd voor een keurig wit-ge-
dekte tafel. Maar dat zijn allemaal
details, die overgelaten kunnen wor
den aan de mensen thuis. Werd dan in
de kerk het brood en de beker uitge
reikt, dan gebeurde dat ook achter de
ziekentelefoon, door de ambtsdrager.
Op deze manier werd het avondmaal
thuis meegevierd met de gemeente in
het kerkgebouw
In het gereformeerde Ouderlingen
blad suggesties van ds. F. H. Veen-
huizen, hoe een kerkeraad op simpele
wijze planmatiger beleid kan voeren:
De kerkeraad vraagt (zo vroeg moge
lijk) aan alle kerkelijke commissies
en medewerkers (ook aan de predi
kant) om vóór half mei een jaarver-
slag-van-het-afgelopen-seizoen in te
dienen en tevens een planning-voor-
het-komende-seizoen. Ook wordt de
gemeente meegedeeld dat er met een
jaarplan gewerkt gaat worden en de
gemeente wordt gevraagd hierin mee
te denken en suggesties te geven. In
de tweede helft van mei voegt de
kerkeraad (moderamen of aparte
coördinatiegroep) al deze plannen te
zamen tot één totaalplan. Alie activi
teiten worden zoveel mogelijk op el
kaar afgestemd en onder één noemer
gebracht. Eind mei/begin juni is het
plan gereed. Het wordt besproken en
vastgesteld in een vergadering waar
uiteraard de gemeente is uitgenodigd
om mee te beslissen. Daarna hebben
de commissies en de medewerkers
gelegenheid om hun oorspronkelijke
plannen op het aangenomen jaarplan
af te stemmen (indien nodig). In de
Uit: Bisdomblad (van het bisdom Den Bosch).
tweede helft van augustus ki
alle gemeenteleden het hele jaa(
thuis Als we een beetje*"
geordend gaan werken in de keri
beetje meer weloverwogen, sysill
tisch en planmatig, dan heeft daf*'1
voordelen. Ja, de spontaniteit
iedereen-rommelt-maar-een-beel
an is verdwenen. Maar er komi
anders voor in de plaats: een bl
dankbaar enthousiasme omdl j|
kwaliteit van de gemeenteopbo»
duidelijk bevorderd wordt. Er
een belangrijk voordeel is dit:,
neer volgens plan gewerkt wordl
er veel concreter voorbede ge 0
worden. Ik wou maar zeggenftj
(concreet) en werk (geordend), j
In een bespreking van de hervq
synodale handreiking „De gen
als smidse voor de oecumen
Woord en Dienst verpakt dr.
Houtepen een voorstel:
Als het de Nederlandse Kerken]
is met het herstel der betrel
op het plaatselijk vlak en als
periode van de vrijblijvende kt
making en het on verplichtent
raad enigszins hebben ovei
moeten er dan geen krachtiger
menlijke stappen worden ont'
men? Moet er toch niet won
werkt aan een concreet hereni')
plan, zoals dat de Britse kerkei
ben opgesteld? Moeten er dan]
naar analogie van „Samen op
strategieën voor groeiende
werking worden opgesteld dt_.
kerken van Nederland gezameflvt
Zouden dan de ambtsopleiding^1
de toerusting van pastores en k^(
den niet veel meer gezamenlijk
ten worden opgezet of op zijn
scherper van de oecumenisch(
dracht der kerk moeten worden
drongen? Zonder een duidelijke
trekkers- en profetenrol van
ders ter plaatse zie ik de toel
van het zoeken naar eenheid]
optimistisch tegemoet. In de si
voor de oecumene is een blaasbi
dit geschrift niet genoeg. Om hel
te smeden als het vuur heet is,
ben de kerken smeden nodig dié
stand hebben van verbindingel
die er hun vak van maken ktA
weer aan elkaar te klinken.
