Woody Allen in volmaakt evenwicht
l
Trio in de Braziliaanse zon
Tips, reisverzekeringen, reischeques en
buitenlands geld van de Amro Bank. [oj
King Kong in Hong-KoiV
Manhattan
Prolongatie;
en reprise»
Dona Flor en haar twee mannen
Het monster van Peking
Voor wie eind december naar de win
tersport gaat, begint nü de voorpret
De datum van vertrek komt nu zo
duidelijk dichterbij, dat je 't af en toe al
helemaal voor je ziet zoa sneeuw,
blauwe lucht, de beigen. En nog tijd
genoeg om alle voorbereidingen te
treffen die leiden tot dat plezierige ge
voel van; zie zo - wie doet me wat_!
Gips genoeg!
Vakkundig afgesteld?
Huren of kopen-
Ski-gym met And Schenk
VRIJDAG 7 DECEMBER 1979
TROUW/KWARTET
)A
door W. Wielek-Berg
Het silhouet van New Yorks' wolkenkrabbers hoe vaak hebben we dat niet gezien? Het is
een cultus- en reclamenobject, zo versteend dat het niet meer tot Je bewustzijn doordringt.
De nieuwste film van Woody Allen.
..Manhattan", begint met zo'n wol
kenkrabber-silhouet. gevolgd door
beelden van overbekende gebouwen,
straten en mensen. Oude koek dus
en toch is alles nu anders. Woody
Allen heeft een geniale kunstgreep
toegepast: hij toont ons Manhattan
in zwart-wit op breed doek met
Oershwlns „Rhapsody in Blue" als
tintelend muzikaal achterdoek. En de
verstening wijkt om plaats te maken
voor magie.
Muziek uit de Jaren dertig, een film in
zwart-wit: heeft de nostalgie weder
om toegeslagen/ Nee. Woody Allen
weet die te ontwijken door ermee te
spelen.
De mensen in „Manhattan" zijn men
sen van nu. ze bewegen zich in het
New York van nu. de enige stad waar
in ze willen en kunnen leven (In het
begin van de film mompelt Woody
Allen een soort ode aan de stad van
zijn hart).
Woody Allen is zichzelf heel dicht op
de huid gaan zitten, hij is niet meer,
zoals tot dusverre (behalve in ..Inte
riors" waarin hijzelf niet meespeelt)
de absolute „underdog" die zich met
grappen vertwijfeld weert, hij heeft
een soort vanzelfsprekende waardig
heid die bij zijn verworvenheden
past. Vanaf zijn eerste film „Take the
money and run" heeft hij met taaie
moed doorgevochten tot hl] het punt
bereikte, waarop de clown zijn mas
ker afwierp. Daaronder zit een mens
om wie we nog altijd kunnen lachen,
maar niet meer met leedvermaak.
Groot regisseur
Als intellectuele komiek is hij een
unicum, maar hij is meer en wil meer
zijn: een groot regisseur In Annie
Hall" waren voor het eerst de woord
grappen. die in zijn vroegere films wel
eens tot wildgroei leidden, niet meer
allesoverheersend; In de zeer serieu
ze. dramatische film ..Interiors" (in
zekere zin een hommage aan zijn
idool Ingmar Bergman) ontbraken ze
geheel* in „Manhattan" heeft hij een
bijna volmaakt evenwicht bereikt
tussen humor en ernst, die beide stoe
len op een afstandelijke droefenis,
zéér persoonlijk en toch zeer invoel
baar.
Dat „Manhattan" zo invoelbaar is is
eigenlijk een wonder, want de men
sen waarmee hij het bevolkt zijn even
exclusief als de taal die hij hen laat
spreken: neurotische intellectuelen
allemaal, levend in de schaduw van
hun psychiaters (al zijn die ook niet
meer wat ze vroeger waren, een van
hen heeft de gewoonte bij zijn patiën
te uit te huilen en is geflipt na een
„bad trip" met LSD).
Isaac David (Woody Allen) 42 Jaar
oud, een beroemde televisieschrijver
die ermee kapt om aan zijn boek te
werken is, ondanks zijn twee misluk
te huwelijken en zijn ambivalente
relaties („Wat relaties betreft ben ik
de winnaar van de August Strind-
berg-Oscar"). eigenlijk nog de nor
maalste. Maar hij is niet immuun
tegen de invloed van zijn omgeving
en hij is inconsequent. Even inconse
quent als de film zelf. ook wat zijn
genre betreft: een mengsel van bur
gerlijk drama, zwarte comedie. boule
vardklucht en slapatick. Een verhaal
is er nauwelijks, hiftgaat over alles en
niets: over de liefdé of wat daarvoor
door moet gaan. over scheidingen die
niet minder futiel zijn dan relaties,
over halve hartstochten, over angst
die niet serieus wordt genomen. Vari
aties op een klein thema: drie- of
vierhoeksverhoudingen; een lichtvoe
tige film, zo ontspannen gemaakt dat
het lijkt alsof Allen maar wat aanrot-
zooit. maar ook een hoogmoedige.
Intellectuele film. een „insider* "film
vol associaties die lang niet allemaal
te volgen zijn. En bovenal een roman
tische film.
Isaac, tweemaal gescheiden, heeft
een verhouding met een meisje van
zeventien maar raakt verliefd op een
uit Philadelphia geëmigreerde jour
naliste (Diane Keaton). hoewel hij in
het begin gruwt van haar pseudo-
intellectuele apepraat. Zij is net op
gedoken uit een relatie met Isaacs
(getrouwde) vriend en begint later
weer met hem. Dan ontdekt Isaac dat
hij eigenlijk toch wel houdt van het
jonge meisje (met ontroerende on
schuld gespeeld door Mariel Heming
way) maar als hij in razende va&rt
naar haar toéholt blijkt, dat ze op het
punt staat naar Londen te vertrek
ken. Een glimpje hoop blijft; als Isaac
haar voorhoudt dat ze in haar nieuwe
milieu ongetwijfeld nieuwe verhou
dingen zal beginnen, zegt ze „Niet
iedereen is corrupt". Jeugdige over
moed of diepe levenswijsheid? Wie
zal het zeggen.
De mensen waarom het in „Manhat
tan" gaat, voeren allemaal een sta-
tusstrijd, ook in hun seksuele verhou
dingen. De een moet de ander steeds
opnieuw overtroeven, door Intellect,
door esprit, door seksuele kundigheid
of geblaseerdheid. Het lijkt of de lief
de alleen door harde training kan
worden verworven, alsof hij geen
waarde heeft als hij vanzelfsprekend
is. Alleen het jonge meisje onttrekt
zich daaraan, zij durft gewoon te zeg
gen „Je doet me erg veel verdriet."
Neuroses
Maar hoewel Isaacs gescheiden
vrouw een boek heeft geschreven
waarin ze al zijn feilen en falen breed
uitmeet; hoewel Isaac een (halve) po
ging heeft gedaan om haar vriendin
dood te rijden; hoewel zijn vriend
achteloos boompje verwisselen speelt
met zijn twee vrouwen, zijn alle figu
ren die erin voorkomen eerder lief
dan slecht. En dapper, al vechten ze
voornamelijk tegen de windmolens
van hun neuroses. Ze slaan zich er
door. ze overleven, ze vallen niet in
het zwarte gat van de gekte en dat is
al heel wat in deze tijd, in dat milieu
en op die plaats.
Al die tegenstrijdigheden weet
Apocalypse now Overweldigende
tl-oorlogsfilm over Vietnam
Francis Coppola. De gehele weel
Tuschinski. Amsterdam: Cine
Alkmaar; Palace. Almelo;
Amersfoort; Apollo. Assen; Lu
Arnhem; Alhambra 3. Enschede:
mera. Groningen; Palace. Heng
Euro 1. Den Bosch; Rex, Hllversi
Corso. Rotterdam; Grand. Rot
dam; Harmonie. Tilburg; Cathari
Utrecht.
Die Ehe der Maria Braun Rai
Werner Fassbinder dringt met
middelen van het melodrama i
tot de kern van het Westduitse W
schaftswunder. Prachtige hoofi
van Hanna Schygulla. D<
week in Tuschinski 3. Amsterdi"
Rembrandt 2. Utrecht; Lido 3. I
den; Rembrandt 5, Eindhoven; C rvo
lus 2, Nijmegen; Molenstraat. Wa lei!
nlngen; Mignon. Breda.
t
Prova d'orchestra Fellini stopt
maatschappij-kritiek in een orkes
petitie. De gehele week in Stui
Nijmegen.
Opname Uitstekende Nederlan
film van het Werkteater. geregisse
door Erik van Zuylen, over stervei
het ziekenhuis. De gehele week ips
Cinecenter. Amsterdam; 9 dec. Fin
huis Lelystad.
Les petites Fugues Uitstekende i V
van de Zwitserse regisseur Yves 1
sin over een oude boerenknecht
op zijn brommer de vrijheid verk
7, 8 en 9 dec. Filmhuis Nijmegen
Filmhuis Zaandam; 7 dec. Filml
Assendelft: 11 dec. Cleyntheater. j M
sterdam Noord; 12 dec. Filml^
Landsmeer.
Herfstsonate Klassieke film van
mar Bergman met Ingrid Bergmi
Liv Ullmann in de hoofdrollen,
gehele week in Euro 2. Emmen.
Sfni
(s
de
■st
;s« 1,1
t kO!
Woody Allen en Mariel Hemingway in Manhattan
UI
na
Mod Oncle Voortreffelijke, geens 6f
verouderde comedie van en met
ques Tatl. De gehele week in
lenstr.. TH.. Wageningen.
Rome, open stad Klassieke film
Roberto Rossellini uit 1945. over
zetting en verzet in Rome. 7 en 8
Filmhuis Arnhem.
Woody Allen met elkaar in harmonie
te brengen. Beelden blijven je bij (het
zwart-witte Manhattan, briljant ge
filmd door Gordon Wills, een nachte
lijke rit met een koets door Central
Park, veel silhouetten); woorden
(half-geparodieerde. half-diepzinnige
dialogen en vriendelijk gefluister in
het donker); muziek („Someone to
watch over me"); gezichten (Woody
Allen als een superieure, halfgeplukte
kip. de zware wenkbrauwen van Ma
riel Hemingway). Maar het sterkst is
de wens dat hij nog uren en uren zal
doorgaan, de teleurstelling als hij
veel te gauw (voor Je gevoel) voorbij
is.
De enige remedie is de film op
nieuw te gaan zien of te wachten op
de volgende Woody Allen.
Amsterdam-Alhambra 1 en Tu
schinski 2; Arnhem-Luxe; Eindho
ven-Rembrandt; Den Haag-Metropo-
le 1; Groningen-Camera; Den Bosch-
Casino; Utrecht-Rembrandt 2; Den
Haag-Cin. Tuschinski 2, a.l.
de
A
Préparex vos mouchoirs Alleraanjwe
ste satirische comedie van Bertïi
Blier met Gérarü Dépardieu en
trick Dewaere in de hoofdrollen,
gehele week in Cinecenter. Ams
dam; 8tudio, Delft; Movies. Groi
gen; Rembrandt 3. Eindhoven;
dio. Utrecht.
Hardcore Uitstekende film van P
Schrader over een calvinistische
der die zijn dochter gaat zoeken
pomoland, met een prachtige ho<
rol van George C. Scott. De geh
week in Victoria 2, Hoom; Miner
Apeldoorn.
ïn
h iii
te
iei
De Braziliaanse films die de laatste
Jaren tot Nederland doordrongen, be
hoorden bijna allemaal tot het elitai
re „art film"-genre. Dat kan men van
„Dona Flor en haar twee mannen"
niet zeggen: de 23-Jarige regisseur
Bruno Barreto, die zijn film baseerde
op een roman van de beroemde
schrijver Jorge Amado, maakte een
„Volk-'W* komedie, die in het land
van herkc He kasrecords (zelfs
die van „Jaws") blo*»"
Hij is gesitueerd in Bahia in het jaar
1943. maar van donkere oorlogsscha-
duwen is geen sprake: barre gevech-,
ten en concentratiekampen zijn ver
weg. voor de Brazilianen is er geen
vuiltje aan de toch al zo stralende
lucht, carnaval wordt uitbundig
gevierd.
Tijdens dat carnaval sterft plotseling
op jeugdige leeftijd ene Vadinho, ge
veld door zijn onverstandige levens
wandel Vrienden betreuren zijn dood
oorecht, familieleden en vriendinnen
lellciterei zijn weduwe, omdat zij op
een nette manier van een niksnut is
verlost.
Maar hoewel Vadinho haar In de b
welljksnacht verliet oir. zien ..aar
gokhuis en bordeel te spoeden hoe
wel hij haar geld afhandig maakte,
vrijde met haar leerlingen van de
kookles, dronk tot hij erbij neerviel,
soms dagenlang wegbleef zonder kik
of mik. kortom in *t geheel niet deug
de. heeft dona Flor ook andere herin
neringen. Aan gezelligheid, aan ver
rukkelijke liefdesnachten en heerlij
ke verzoeningen, die haar hareeer
heelden. Lijdend aan „weduwenmi-
0ralne" trouwt ze opnieuw, ditmaal
*en ln-keurige apotheker, altijd
op tlju amis, trouw als de pest. eerlijk
als goud, maar al te zeer tot slapen
geneigd. En dona Flor. die zich naar
bulten toe voortreffelijk schikt in
haar damesrol. begint steeds heftiger
te dromen. Zo heftig, dat ze Vadinho
oproept: tot haar schrik-en vreugde
ligt hij op een gegeven mogenblik
poedelnaakt op haar bed. Eerst wil ze
alleen maar gezellig bijpraten, doch
daar is Vadinho. nog geheel de oude,
niet voor te Vtndneen: hij wil meer.
Zodat dona Flor zich mag verheugen
in het bezit van twee echtgenoten,
één voor plezier en opwinding, één
voor bescherming en veiligheid. En ze
leeft, naar we mogen aannemen, met
het duo nog lang en gelukkig.Gevaar
voor ontdekking is er niet bij: Vadin
ho is alleen voor zijn vrouwtje zicht
baar. 'Dona Flor en haar twee man
nen' steunt, als puntje bij paaltje
komt, op een aardige vondst, die ove
rigens niet nieuw is. Het is jammer,
dat Barreto zo l.omp omgaat met het
filmritme: het eerste deel is veel te
lang, als het echt leuk wordt is het
bijna afgelopen. Daartegenover staat
vportreffelijke bossa nova-muziek
van Francis Hlme en Chico Buarque,
uitstekend camera-werk van Marilo
Salles en een eminente hoofdrol van
Sonia Braga. Het ene ogenblik is ze
een muisachtig burgervrouwtje, het
andere een stralende schoonheid,
steeds geheel overtuigend. Knap
hoor.
W. W. -B.
Amsterdam-City 1; Den Haag-Ode-
on; Rotterdam-Lumière 1; Utrecht-
Camera; Eindhoven-Cinema Pari-
sien. lfi ir.
King Kong in zijn oorspronkelijke
gedaante, geschapen door de trucage
van Willis O'Brien in een film uit 1932
van Merian Cooper en Emest Schoed-
sack, is onvergetelijk; het prototype
van een lief monster, dat schromelijk
onrecht wordt aangedaan.
Men moet van dat onderwerp nu
maar liever afblijven, doch in Hong
Kong kon men het niet laten: men
schiep „Het Monster van Peking",
waarlijk een monster-melange van
King Kong en Tarean. Een poezelige
blonde juffrouw, gehuld in reepjes
dierenvel die zelfs bij de wildste stra-
patsen net niet van haar boezem
den, laat zich in de luren leggen
gewichtig rondstappende Ch;
met zonnebrillen. kr
Het monster, dat zij om haar virr
tje windt, wordt overgebracht fa
Hong Kong, waar het vanzelfaïl
kend belandt op een wolkenkraja!
en wordt geveld door het allew,;
demste wapentuig, terwijl een ee.
me traan langs zijn bordpapiJa]
koon biggelt. Een kwartier lang oktl
gieren van het lachen, dan gaadgr
vervelen.
Leiden-Trianon, a.l. W.lL
Voor wie eind december naar
de wintersport gaat
meer met dezelfde bandenmaat de
sneeuw in zal gaan.
Wat buitenlands geld zult u
ook de eerste dag bij de hand
willen hebben En een goede ver
zekering is bij zoveel gladdigheid
een must Gips is er ge
noeg - moet u maar
denken Genoeg ver-
Zijn de ski's al gehuurd?
Of doet u dat daar? Zorg er ook bij
eigen ski's, in ieder geval voor dat
de bindingen vakkundig worden
afgesteld Niet alleen op de schoen
maat maar ook op uw gewicht
En eigenlijk
afgestemd op uw
kniegewricht Hebt u nog
genoeg dikke sokken? En moet er
nog worden uitgekeken naar een
nieuwe zonnebril?
Trouwens, als het sneeuwt op
die toch al zo witte piste, is een
goed ventilerende sldbril beslist
geen luxe.
Sneeuwkettingen zijn tegen-
woordig ook in ons land goed te
huur En kopen loont als u van te
voren weet dat u nog wel eens
zekeid blijkt helaas niet iedereen.
Wist u overigens dat de
meeste ongevallen in de eerste en
laatste dagen van een sneeuw-
vakantie gebeuren. Kon wel eens
met overmoed en oververmoeid
heid te maken hebben
Doe nog gauw wat aan uw
konditie. En doe 't samen met Ard
Schenk. Hij geelt een prima voor
beeld in een serie van io specifieke
ski-gym-oefeningen Ze staan in
een nuttige folder vergezeld van goe
de informatie omtrent een Amro-
reisverzekering. Voor cliënt en niet-
cliënt ligt bij elke
Amro Bank een
gratis exemplaar
gereed. (Zolang
de voorraad
strekt). Om bij
te dragen aan
de voorpret.
Die vandaag
begonnen is
„sw-gym
MET ARP schenk-
