iSoSs
Voor verhalen
deze kant uit
E.ker:
Radio- en televisieprogramma's
ET BELOOFDE LAND
:ven puzzelen
HET WEER door Hansde Jóng
Weerrapporten
Wisselvallig
DERDAG 6 DECEMBER 1979
TROUW/KWARTET PR 15 - HS 17
ÜraJüNDERBOEKENKINDERBOEKENKINDERBOEKENKINDERBOEKENKINDERB
Over
EKENKIND
,Ik hou
van dikke
verklaarde
1 *ns een kind dat ik
ip een boekenmarkt
vAntmoette. Daar kan
a7k2 k best inkomen.
)aarom vandaag een
w' tapel van belang, op
Tin n r f 17 fftacé
[laas- of Kerstfeest
I ima om te krijgen
hoewel kinderen het
23e ,ele ^aar ^oor recht
3e«9 iri
J. C hc
op boeken hebben,
venals op rolschaats
in, LP's en schone
tokken, en ander
rei.)
vrij dicht bij huis spelen
e de verhalen van Parsival of-
ut wel de geschiedenis van de
paal. Vol hoofse minne en
ning iddereer. Over de jonge
grol» parsival, die zijn moeder
iche verlaat na zijn ontmoeting
I met de vijf ridders in het
ios. En daar verschijnen de
dders van de,Tafelronde,
)1 bonte toestanden en
vonturen: Parisval zoekt
zwerft. Chrestien was de
n m *chriiver die op bevel van
1
rijn graaf de beste geschie-
;nis berijmde die ooit aan
_;n koninklijk hof was ver
teld. Parisval krijgt aan het
hof van koning Arthur, die
treurt omdat hij niets hoort
van zijn verre vrienden op
hun vestingen, de wapen
rusting van de rode ridder.
Een oude man slaat hem tot
ridder. Dan redt hij Blan-
SR| chefleur en overwint de een
>n ff na de ander, zowel mensen
al als moeilijkheden. Hij be-
amt reikt de Graalburg en komt
ie' rijn naam te weten op tover-
:htige wijze. Boeiend is
ik de ontmoeting van Par
sival met de alom geachte
ridder Gawain beschreven,
die naar Tintagel trekt, na
aanklacht om een vermeen
de moord. Deze verhalen
zijn vol schildknapen, veer-
iRA(j mannen, koninginnen en
ridders met en zonder
blaam, en ook vol zinnen als
„ik vertel geen sprookje,
maar aan elke knoop van de
jordijnenkoorden hing een
dokje. „En" tot aan de mid
dag streden zij", want het
lang eer het kwaad
ijkhi
ijven
door het goede overwonnen
is: Clarissants wanhopig
smeken maakt een einde
aan de strijd.
Dwars door dit verhaal van
Parsival en de bloedende
lans. de graal en de zilveren
schaal loopt het aloude the
ma: de liefde, in al zijn ver
schijningsvormen. Ook dit
boek is royaal geprodu
ceerd. met op het omslag de
ridder op zijn ros in fel rood
en blauw. Er bestaan vele
andere Parsival- en Ga-
wain-verhalen, maar met
deze kom je een hele winter
door, en ze blijven je je ver
dere leven bij.
Sprookjes
Sprookjes van Jifl Wolker is
dun, maar zo indrukwék-
kend dat het dikker lijkt.
De grote Tsjechische dich
ter leefde maar van 1900 tot
1924, en in die tijd zag hij
nog kans onvergetelijke
poëzie, toneelstukken en
ook sprookjes te schrijven,
die immers een aloud com
mentaar op het leven zijn en
dus ook aan de kinderen
niet moeten worden ont
houden. Knap verweeft
Wolker zijn eigen waarne
mingen van dit leven met de
traditionele sprookjesmo
tieven in het indrukwekken
de verhaal over de miljonair
die de zon stal. Want al had
hij al alles, al leefde hij in
het mooiste kasteel, afge
sloten voor iedereen, en al
was ieder van hem afhanke
lijk: hij was ziek, vol zweren.
Op het punt dat de ziekte
ook zijn ogen zouden aan
tasten liet de rijkaard een
dokter komen die zijn ad
vies evenwel met de dood
moest bekopen, zó wilde hij
niet worden gezien, door
geen mens. De dokter ziet
de machtige vorst als een
rups, een verrotte tahd; de
beste, duurste medicijn
moet hij hebben en dat is de
zon, die een kostbaar bezit
is voor alle mensen, behalve
voor deze. Met constructies,
kranen, en slavenarbeid
laat de vorst de zon opslui
ten in een betonnen ge
bouw, hijzelf erin.
Het wordt donker op de we
reld en dan kan zelfs God
niet zien dat de zon weg ls.
De sterren zal hij ook nog
weghalen, én God? Die
koopt hij, die wordt zijn se
cretaris. Hij zal lucifers ma
ken van het merk Helios en
nog rijker worden. Dus laat
de vorst aanplakbiljetten
maken dat de zon altijd de
grote tiran van de arbei
dersklasse geweest is, dat
altijd al bewezen is dat
mensen die onder de zon
geboren zijn ook onder die
zon stierven. Maar de zon
werd warm, heet, hij brand
de en de rijke vorst stief,
niemand huilde. Men kon
de zon niet weer aan de he
mel krijgen. Toch: twee kin
deren zullen die opdracht
uitvoeren, en „we komen
wel terug voor het eten
hoor!" Met ragfijne illustra
ties als kleine ikonen bege
leid door Pim Leefsma. Al
weer: alle leeftijden.
Kerstverhalen
Een prachtig Internatio
naal Kerstverhalenboek
brengt Elsevier, op fraai pa
pier, met uitstekende lay
out, in fors en stevig kaft,
blauw met een winterteke-
ning van Anton Pleek. Bij
na twintig verhalen staan
erin, letterlijk uit alle rich
tingen van de wereld, som
mige niet eerder hier te lan
de opgenomen. Het grootste
deel van de verhalen is voor
ouderen, die óók wel eens
een fijn winterverhaal wil
len, maar vijf zijn voor de
kindereni die overigens ook
best eens zullen afdwalen
naar de eerstgenoemde).
Daarbij is J. M. A. Biesheu
vel met zijn Zuidpool-ver-
haal> een expeditie Inge
sneeuwd en ingevroren, kan
het kerstiger? Drie mannen
moeten elk een verhaal ver
tellen, de Groen van Prin-
stererjongetjes en de heide
nen; maar als de anderen
uitverteld zijn- wil Blesheu
vel hét zijne niet vertellen.
„Zo begonnen ze weer te
zwijgen. Ook het drinken
hernam een aanvang.
„Heinrieh Böll vertelt in
Alle Dagen Feest een fami
lieverhaal uit zijn jeugd, dat
zich tot de volgende zomer
uitstrekt (het verhaal dan).
Met een hysterische tante
erin, en kinderen die aan
door Gertie Evenhuis
een kerstkranstrauma lij
den. Daarop dan weer de
reacties van de vindingrijke
familie.
Hoogst ongewoon en van
Jan Orda is het Tsjechische
verhaal vol oorlogsherinne
ringen, en een geheimzinnig
volkje dat de bossen bezet
hield. Leszek Kolakowski
komt met een slotpleidooi
en een motivering van het
vonnis: Koning Herodes of
het einde der Moralisten. De
kinderverhalen zijn van C.
Pothast-Olmberg, Hans
Werner, (over koningen van
sneeuw), Gertie Evenhuis,
(over de ezel die Schorre
morrie heette), Selma La-
gerlóf (ovef de Kinderen
van Bethlehem). Wie nog
meer namen wil: Frans^oise
Sagan, Pearl Buck. Ruth
Sawyer, Ernst Wiechert.
Een goed idee om nu eens in
een boek volwaasenen en
kinderen niet door een
muur te schelden, maar de
kans te geven naar eigen zin
door de verhalen heen te
zwerven.
Ook de Vlaamse schrijvers
leveren een dik boek, de
Verhalen Omnibus, met
zestien verhalen van bij
voorbeeld Jo Briels, Gerda
van Cleemput, Rla Leeman,
Gil van der Heyden, die
langzamerhand ook In Ne
derland bekend horen te
zijn, omdat ze driftig doen
de zijn de Vlaamse Jeugdli
teratuur op een ander peil
te brengen. Gaston van
Camp begint zijn verhaal
met „Ze noemen mij de
Korre. Mij best. Kort en
goed, en iets van die naam
zindert in mijn karakter.
„Deze Comeel de Vlaminck
doet zijn verhaal dat in Ma
rokko eindigt; verder is Een
aap in huis van Maris Hey-
len en Gedroomde Wereld
van Iny Driessen een bewijs
van de gevarieerdheid van
de verhalen.
Nog een erg mooi verhalen
boek van Christofoor De
Keltische Drakenmythe:
verhalen, op de Schotse
Hooglanden verzameld,
door John Campbell. Over
drie broers en hun gevecht
met de draak, over de vis
ser, het water en een drie
sprong; over meerminnen
en wat de betekenis is van
oerelementen van dierlijk
leven, én deze symbolen
staan model voer iets, en de
verhalen hangen samen met
de ontwikkeling van een
kind: wanneer gaat hij na
denken? Het boek eindigt
met het verhaal van twee
broers, zoals dat op de eilan
den verteld wordt. Alle leef
tijden boven de tien.
Meer dikke boeken? Het
Verhalenboek voor rond de
negen van Ploegsma, die
een serie voortgezet, dit
maal met verhalen die wat
verder van huis komen,
ƒ21.75, weer geïllustreerd
door Shirley Hughes. Ten
slotte Stad in de Storm van
Theo Beckmann (zij schrijft
alléén maar dikke boeken),
maar daarover later meer,
want ik houd even rust „in
de trekschuit naar Oudewa
ter, toen de zon op de IJssel
scheen". Geraden, het gaat
over Utrecht. Parsi
val, Chrestien de Troyes,
idem 24.50. Sprookjes, Jlfi
Wolker, uitg. mij J. H. Kok,
17.50. Internationaal
Kerstverhalenboek, uitg.
Elsevier, 26.50. Verhalen
Ominbus van Vlaamse
Schrijvers, Deltas, 13.90.
Keltische Drakenmythe,
door John Campbell, uitg.
Christofoor, 17.50. Het
verhalenboek voor rond de
negen, Ploegsma, 21.75.
Stad in de Storm, doorThea
Beekman, Lemniscaat,
24.50.
ASTERIX EN HET GESCHENK VAN CAESAR
N l OM«>veRRRRL WNOT VOEu ©TEVtVIKS
I tew KKoeeoie zich e^estroo ik> ot rchter-
fleuuKT «O/V-It BE\IIKDDT "UU^yVIBT V>4J6iC»
i oeriBic^ioT COK", ZO«I_SV»E»O nef <ro oe ZE
I <0£MRUCM1"E TlJOEM ZO KERMRC MT"lfll UI f DRUKTE
DE FOSDYKE SAGA
FERD'NAND
:r m*l'-
door Henk Krosenbrink
ite
38
e zondag daarop ontmoette hij Jo-
inna weer. Ze was gekomen. Hij had
png bij de brug over de beek staan
"iten en was uiteindelijk bijna
;egaan. Het was al laat gewor-
later dan negen uur en de boeren
'n ook op zondag vroeg naar bed,
:over ze niet ongetrouwd waren
itgaansdag hadden. Dan schoten
jongelui van de zondagse in de
;e broek en gingen zonder te
iben geslapen aan het melken. Met
rige koppen. Maar dat haalden
later weer in. De getrouwde men-
n kropen vroeg achter de bedde-
I 2(J eegordijnen om krachten op te
am ien voor de hele werkweek, die ge-
ed had aan zijn eigen ritme. Dat
tekende opstaan, eten, werken en
i6ke eer gaan slapen. Met nauwelijks de
'9 |d voor een enkele-ontspanning, be-
b v Jve voor jongelui zoals Derk Jan.
nbel e een gemakkelijker leven hadden
idat het werkvolk goedkoop was.
let dat Derk Jan er helemaal dé'
O.Zpntjes afliep, daar was hij het type
et naar. maar zijn levèn was toch
el afwisselender. Hij kon naar het
gaan om daar Inkopen te doen
zo meer en dan schoot er wel eens
■Uitgave A. J. G. Strengholi-Naarden
o
ZOv.. V. wv.~
n half uur over. Maar niet voor de
3.<rren
lanna verontschuldigde zich, dat
Derk Jan zo lang had laten
:hten.
kon echt niet eerder. Ik moest nog
i alles doen. Jan en zijn moeder
|n weg vanavond en ze komen pas
it terug. Ze hebben weer een bij-
nkomst. Mijn zoontje is mee en ik
kon Diekske met alleen ai het werk
laten doen. Ze weet niet eens dat il:
het huis uit ben. Ze is naar bed ge
gaan en ook mijn dochtertje slaapt.
Ik heb niet lang tijd, maar ik wilde je
toch ook niet voor niks laten
wachten."
;,Je bent gekomen," zei Derk Jan blij,
„en dat is het voornaamste. En dan
wacht ik graag een tijd. Maar waarom
moet jij niet mee naar die bijeenkom
sten?"
„Er moet er altijd een thuis blijven en
ze weten dat ik er niets om geef. Ik
lach er wat om als iemand meent, dat
hij preken kan en het is maar een
beetje dom gestuntel. Misschien me
nen die mensen het wel goed. Maar
het zegt me allemaal niks. Ik geloof
niet wat ze zeggen. Ze zitten zich zelf
maar wat wijs te maken en slaan
mekaar dood met zware bijbeltek
sten. Nou, en daarom ga ik ook niet
mee. Ik ben een buitenbeentje en ik
krijg het idee dat ze mij ér dan liever
niet bij hebben. Ze worden niet graag
uitgelachen."
„Nou, ja," zei Derk Jan. „In elk geval
heb je nu de kans om hier naar toe te
komen. En dat is veel waard."
„Maar Derk Jan. we kunnen hier niet
zo mee door gaan. We zullen hier een
eind aan moeten maken. Dat kan zo
niet"
„Wat kan niet?" zei Derk Jan en hij
begon Johanna te kussen die dat ge
willig toe liet. „Laten we daar nu niet
over praten, maar de tijd beter ge
bruiken. Praten kunnen we altijd
nog."
En daarmee begon dat merkwaardige
najaar. Het was een verhouding, die
snel uitgroeide tot een grote harts
tocht. Derk Jan had In zijn leven nog
nooit zo van een vrouw gehouden en
het luei; q! Johanna in haar huwelijk
uitgehongerd was. Ze had behoefte
aan liefde. Aan een vriendelijk woord.
En ze dronk de woorden van Derk
Jan in, die merkwaardigerwijs nooit
geweten had dat hij zulkè dingen
tegen een vrouw kon zeggen. HIJ had
nooit geweten, dat de liefde iemand
zo kon overheersen. Dat een leven
daardoor zo ondersteboven kon wor
den gesmeten. Anders was hij altijd
een betrekkelijk nuchtere koele Jon
geman geweest, die de dagelijkse din
gen van de praktische kant zag. Maar
bij Johanna was alles anders. Hij kon
niet genoeg van haar krijgen. De geur
van haar rode haar maakte hem dol.
Hij woelde het door elkaar en rook
eraan, tot Johanna lachend zei, dat
hij haar haar niet zo in de war moest
maken. Hij kuste haar tot ze, geen
adem meer kon krijgen.
Op een avond bracht hij een fles wijn
mee, die ze samen opdronken, geze
ten op een kruiwagen in een oude
veldschuur. De maan scheen en het
vroor een beetje. Maar ze zaten dicht
bij elkaar, de armen om eikaars
schouders geslagen. Johanna had
nog nooit wijn gedronken en ze kreeg
een beetje te veel van het goede. Ze
werd lacherig en opgewonden en
haalde Derk Jan meer aan dan ooit te
voren. Derk Jan was ook vrolijk. Ze
zongen samen een paar schoolliedjes,
luid en vals, tot Johanna opeens zei,
dat ze stiller moesten zijn, omdat de
mensen hen zouden kunnen horen.
Wordt vervolgd
Radio vandaag
HILVERSUM I 298 m NCRV 7 03 (S) Van
daag. donderdag. (7.10 Het levende
Woord. 8.03 (S) Hier en nu. 8.25 (S) In 't
voorbijgaan. 9.03 (S) Wie weet waar Willem
Wever woont? 10.02 (S) Muziek bij de kof
fie. 12.03(S) Het nuttigen van etenswaren is
toegestaan. 12-40 (S) Middagpauzedienst.
13.30 (S) Hier en nu. 13.20 (S) NCRV-Glo-
baal. 17.02 (S) Rozegeur en prikkeldraad.
18.11 (S) Hier en rfu. 18.30 (S) In beweging.
18.45 (S) Leger des Heilskwartier 19.02 (S)
De wereld zingt Gods lof. 19.55 (S) Op de
man af. 20.03(3) 't Is Ted-tijd. 21.02 (S)
Orgels in hun provincie (VI). 21.40 (S) Lite-
rama-donderdag. 22,02 (S) Documentaire.
NOS: 23.02-24.00 (S) Met het oog op mor
gen. KRO: 0.02 (S) De Nacht-spiegel. 1.02
(S) Tussen de hoezen3.02(S) Herrie of
Harry op I.
HILVERSUM II 402 m AVRO: 7.00
Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek 7.20
AVRO: actueel en informatief. (7.30, 8.00
en 8.30 Nieuws. 9.00 Gymnastiek voor de
vrouw. 9.10 Waterstanden 9.15 Werkbank.)
10.00 Radio Lawaaipapegaai. 10.12 Diverti
mento. 10.30 't Is historisch. 10.50 AVRO's
Radiojournaal. 11.00 Schoolradio 1120
Aspecten. 11.50 Regio-naai, provinciale in
formatie. R.V.U.: 11.56 Wie maakt in Ne
derland de dienst uit? Overheidsvoorlich
ting: 12.16 Uitzending voor de landbouw.
AVRO: 12.26 Mededelingen voor land- en
tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.36 AVRO's Ra
diojournaal. 12.50 AVRO-tema, 13.00
Nieuws. 13.11 Europa. 13 30 Yoga voor
iedereen13-37 Per saldo. 13.55 Beurs
plein 5. 14.00 'n Middagje AVRO. (16.00
Radio Lawaaipapegaai). 16.30 De Slag bij
Nieuwspoort. 17.24 Mededelingen. 17.30
Nieuws 17.38 AVRO's Radiojournaal.
17.55 Richting. IKON: 18 05 Kleur. Over
heidsvoorlichting: 18.35 Nederland en de
derde wereld. P.P. 18.50 Uitzending van de
VVD. AVRO 19.00 AVRO academie. 19.20
(S) In de kaart gespeeld. 21.00 (S) Portret
van Peter van Anrooy (1879-1954). 22.30
Nieuws 22.40 (S) Het Omroep Orkest: klas
sieke muziek. 23.15 (S) Jazz Spectrum
23.50 AVRO's Radiojournaal. 23.55-24.00
Nieuws
HILVERSUM III 444 m TROS 7.02 (S) De
Havermoutshow. 9.03 (S) Continu muziek
11.03 (S) De Holderpopparade. 12.30 (S) De
Nederlandstalige Top Tien en Kwiswijs.
13.03 (S) 50 Pop of een envelop. 15.03 (S) (S)
TROS Top-60. NOS: 18 03 (S) De Avond-
spits met de Nationale Hitparade. TROS:
19.02 (S; Poster. 20.02 (S) Soul Show. 22.02
Sesjun. 23.02-24.00(S) LP-werk.
HILVERSUM IV TM Kanalen VAKA. 7 00
Nieuws. 7 02 (S) Groot en klein. 9 00
Nieuws. 9.02 De Franse Opera 1925-1950.
9.30 (S) Quartetto Esterhazy: Klassieke
muziek 10 45 (S) Klassieke muziek. 12.00
Nieuws. 12.20 (S) Lunchconcert: Klassieke
pianomuziek. 13.00 Het zout in de pap
13.25 (S) Klassieke vocale werken 14.00
Nieuws 14.02 (S) Filharmonisch Orkest
van Moskou met piano: Klassieke muziek
15.45 (S) Het zout in de pap. 16.10-17 00 (S)
Madrigalen.
TV vandaag
NEDERLAND I
11.30 NOS/NOT: Schooltelevisie
13.00 NOS: Nieuws voor doven en
slechthorenden
14.00 NOS/NOT: Schoohelevisie
19.00 NOS: Nieuws voor doven an
slechthorenden
18.30 Sesamstraat
11.45 Paspood, voor Turken
18.56 Journaal
18.59 NCRV: Staaltje de locomotief, tekenfilm
19.05 Kerkbuurt
19.40 Canarls. speelfilm
£1.37 NOS: Journaal
21.55 NOS: Den Haag vandaag
22.20 Louise, de reageerbuisbaby, documentaire
23.16 NOS: Journaal
NEDERLAND II
13.00-13.05 en 18.00-18.05 Nieuws voor doven
en slechthorenden
15.55 Journaal
16.59 TROS: De TROS Top 5Q
20.00 ilOS: Journaal
20.27 TROS: TROS Produktle Pnjs 1979
21.30 Rebecca, tv-sene
22.20 Aktua TV
23.10 Soap. tv-sarie
23.40 NOS: Journaal
DUITSLAND I. 10.00 Journaal en actuali
teiten. 10 25 Amusementsmprogramma.
11.20 Tekenfilm. 11 40 Actueef magazine.
12.25 Actueel magazine. 12.35 Persover
zicht. 13.00-13.10 JournaaL 15.40 Journaal.
15.45 Informatief programma. (Regionaal
programma: NDR: 9.30-10.00 Kleuterpro-
gramma. 18.00 Informatief programma.
'18.30 Actualiteiten. 18.43 Kleuterprogram
ma, 18 55 Polizeiinspektlon 1, tv-seric.
19.25 Regionaal magazine, 19,59 Program
ma-overzicht. WDR 8.05 t/m 11.55 School
televisie. (9.30 Kleuterprogramma). 18.00
Cabaretserie. 1815 Eine amerikanische
Familie, tv-serie. 19.15 Actualiteiten. 19.45
Misdaadmagazine. 20.00 Journaal. 20.15
Actuele documentaire. 21.00 Licht pro
gramma. 21.45 Spelprogramma. 22 30
Journaal. 23.00 Filmportret 23.50-23.55
Journaal. 16 30 Natuurserie. 16.50 Kinder
programma. 17.20 Sport. 17.50-18.00 Jour
naal.
DUITSLAND II. 16 30 Informatieve serie.
17 00 Journaal. 17.10 Tekenfilmserie. 17 40
Actualiteiten en muziek. 18.20 Wie erziehe
ich meinen Vater. tv-serie. 19.00 Journaal.
19.30 Spelprogramma. 21 00 Actualiteiten.
21.20 Gesprek. 22 20 Tagebuch der Verfuh-
rers. tv-spel. 23.45 Journaal.
DUITSLAND NDR. 7 50-8.05 Ochtend
gymnastiek. 8.05 t/m 13.05 en 16 30 t/m
17.30 Schooltelevisie. 18.00 Kleuterpro
gramma. 1830 Informatieve serie 19.00
TV-cursus Frans. 19.15 Weekjournaal in
het Engels. 18.30 TV-cursus Engels voor
beginners. 20,00 Journaal. 20.15 Tips. 20.20
(ZW) Main Mann, der Cowboy (The cow
boy and the lady), speelfilm. 21.50 Cultu
reel magazine. 22.35-23.20 Jazzmuziek.
DUITSLAND WDR. 7 55 Ochtendgymnas
tiek 8.05 t/m 11.55 Schooltelevisie (9 30
Kleuterprogramma). 17.00 tm 17.15
Schooltelevisie. 17.30 Sport. 18.00 Kleuter-
programma 18 30 TV-cursus Natuurkun-
de 19 00 Jongerenprogramma 19 45. Jour
nal 3. 20.00 Journaal 20 IS (ZW) Das verlo
rene Wochenende (The lost weekend),
speelfilm. 21.30 Informatief programma.
22.20 TV-documenlaire. 23.20 Journaal.
BELGIS NEDERLANDS. NET. I. 14 00-
16,00 en 17 00-18.00 Schooltelevisie. 18 00
Kinderserie. 18 05 Jeugdprogramma. 18 30
Corn de duivel, tv-eerie. 18.65 Korte film.
19.15 Informatief magazine. 19 35 Medede
lingen en Morgen. 19.45 Journaal. 20.10
Mork Mlndy, tv-serie. 20.35 Panorama.
21.25 De verovering van het westen, tv-
serie. 22.55-21-10 Journaal.
GOV m
giM iTajal
/0é rizontaal woorden invullen die ver-
)rk0 aal dezelfde betekenis hebben
is houten klepper. 2. welpenleidster,
501 tangstem. 4. lofspraak. 5. plaats in
H 6 gevaarte, 7. tweehoevig dier. 8.
Isgoden, 9. zangspel, 10. soort touw
1 ilosslng vorige puzzel
jd ir 1. elk. 4. stekel. 9. berk, II. Avon,
rv leidsel. 16. kee, 17. la. 18. ageren,
sen. 22 bal. 23. gortig. 25 el. 27
28 kastoor. 31. maat. 32 soes, 34.
der. 35 Mei.
Irt 1 eb. 2 lel, 3. krekel, 5 tas. 6
fcr. 7. kol. 8 en. 10 kier. 13 deeg. 14
-Anga. 15 tabel. 17. lel. 19 gal. 20
aAot, 21. stroom, 24. roós. 26 raad. 28
Ik. 29 sté. 30. ree, 31. ma, 33. si.
In de loop van gistermiddag maakte
een koufront uit Engeland, het eerst
in het noordwesten van het land, een
eLnde aan de periode met zeer zacht
weer. Dat ging gepaard met een plot
selinge temperatuurdaling van
twaalf naar acht graden en een
abrupte stijging van de luchtdruk. De
zuidwestenwind, die kort daarvoor in
Uithuizermeeden (Noordoost-Gronin-
gen) toch 22 23 meter per seconde
op de wijzerplaat had gebracht ofte
wel windkracht negen, flauwde in
zeer korte tijd af na ruiming naar
west.
In het midden en zuiden van het land
bracht de natuur nog dertien 6 veer
tien graden op het bordje, waarmee
.Sinterklaasdag van 1979 zich kon me
ten met die van 1965 (Maastricht
veertien) en 1961 (De Bilt veertien,
Maastricht vijftien graden). In Zuid-
Engeland, ondermeer op het station
Bournemouth, werden met zestien
graden de decemberrecords gebro
ken. aldus de BBC.
Genoemd front, dat een uitloper is
van een stormdepressie voor de kust
van Noord-Noorwegen ide barometer
op het Nederlandse weerschip Cumu
lus zakte in de nacht van dinsdag op
nieuws depressie met bewolking en
regen van het westen uit. Opvallend
zullen in de tweede helft van deze
week zijn: de lagere temperaturen
met de mogelijkheid van nachtvorst.
In grote trekken blijft het wacht
woord: wisselvallig.
Opmerkelijk is het ontbreken van het
„permanente" hogedrukgebied bij de
Azoren. De Westduitse meteoroloog
8cherhag zegt daarover: „Een opval
lende verzwakking van het Azorenho-
gedrukgebied bij gelijktijdig een aan
zienlijk luchtdrukoverschot in
Groenland kan als kenmerkend voor
het begin van een extreem koude
winter gezien worden." Deze laatste
voorwaarde is op het ogenblik niet
vervuld. De barometers in Groenland
staan tussen 1000 en 1005 millibaar.
woensdag tot onder 949 millibar) zal
vandaag aanvankelijk het zuidoosten-
van het land misschien nog niet hele
maal direct voor bij zijn. In dat geval
blijft het daar nog wat nadruppelen.
Elders, vooral in het noorden en
noordwesten, moet rekening worden
gehouden met een bui. maar er ko
men ook weer wat opklaringen tot
stand (heel geleidelijk) en vervolgens
groeien wij dank zij een Atlantische
rug van hogedruk naar een drogere
periode toe Pas in de loop van zater
dag zal deze worden gevolgd door een
Mederwerker E. de Vries in Ede wijst
erop dat hij in de bijdrage van giste
ren een abnormale west-oostcircula
tie op het oog heeft gehad en niet een
normale. Waarvan acte.
Op IJsland was de luchtdruk gister
middag nog tussen 985 en 990 milli
bar Akureyri in het noordoosten
meldde midden op de dag tien graden
vorst, de post Mike halverwege tus-
sen IJsland en Noorwegen sneeuw, de
Faroër hagel bij maar twee tot drie
graden Celslus.
Medewerker P. M. Dekkers in Oud
Beijerland heeft nog ruimte te goed
voor zijn Russische weemieuws van
november '79 deel II. „De zeer koude
Arctische lucht was op 13 november
naar het gebied van het Balkalmeer
gevloeid. In Chlta, in zuidoost-Slbe-
rië, op de zelfde breedtegraad als Ne
derland daalde de temperatuur tot
een absoluut laagste waarde van 41
graden onder nul. hetgeen in de
maand november sedert 1895 daar
nog nooit was voorgekomen. De ge
middelde novembertemperatuur be
draagt in deze plaats minus 14,3
graad Celsius, en het oude' koude
record bedroeg minus 38 graden."
De trek van vooral de kramsvogels,
maar ook smienten (een eendesoort)
is nu goed op gang gekomen. Zij
vliegen in grote groepen over aldus
onze medewerker in Oude Tonge, De
kieviten gedragen zich in feite netzo.
Waarnemingen daarover komen uit
verschillende aeien van het land.
Frea Roovers in Zaandam somt op
welke bloemen er op dit moment in
zijn omgeving bloeien: Wilde primu
la's, het Fluitekruid en in mindere
mate sneeuwklokjes en krokusjes.
zwaar bew.
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bew,
HOOOWATER vrljdae deormber VllMlngan
4 00-16 19. H«rlrv«vlieUluUen 4 11-14 21. Rotter
dam 5 55-16 27, 8chtvenln«en i 12-17^7, Umul-
den 6 49-18 04. Den Helder 10 08 21 07. HarUn«en
12 29—, Dellzljl 1.44-ICia
«•heel bew.
licht bew.
licht bew
zwaar bew
onbewolkt
zwaar bew.
mlat
onbewolkt
half bewolkt
Ucht bew.
llchl bew
half bewolkt