'Elk kind eigen stekkie op school'
Tekening van een lezer
munt uit sinterklaas geslagen
Commentaar
Onzuivere argumenten (1)
Prof dr J. Rispens, opvolger van mevrouw Bladergroen:
Onzuivere argumenten (2)
H8
ft
geen vrouwen
baby in kribbe
nooit te laat
IENSDAG 5 DECEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
Met veel bombarie en een perfect
gevoel voor timing beginnen de Rus
sen vandaag aan de terugtrekking van
twintigduizend militairen en duizend
tanks uit Oost-Duitsland. De terug
trekking valt samen met de conferentie
^*1' van ministers van het Warschau Pact in
Oost-Berlijn en komt aan de voor-
>nd van de bijeenkomst van minis-
van de NAVO-landen in Brussel,
die een besluit willen nemen over de
m produktie en de stationering van de
ershing- en de kruisraket.
De Russische maatregel, op 6 oktober
BU aangekondigd door president Brez-
njew en gecombineerd met een bereid
verklaring te spreken over de Euro-
ZLI strategische wapens, heeft stellig grote
keil propagandistische betekenis. Het gaat
~eQ echter te ver deze stap af te doen als
ire misleiding. De terugtrekking van
1.000 militairen en duizend tanks is in
verhouding een kleine stap, maar toch
ook weer niet helemaal te veronacht-
et 4zamen. Het is een duidelijk signaal van
t nil het Kremlin dat het hem ernst is met
het bestendigen van het evenwicht en
van de redelijk goede verhoudingen in
wropa.
gedij
r.Zl
Ik b De Russische maatregel bepaalt West-
elEuropa weer <eens bij de argumenten
ne doorslaggevend moeten zijn voor
het al dan niet stationeren van Persh-
d^Jing en kruisraket. Een beslissing over
de produktie en de stationering van
deze wapens moet genomen worden
op basis van een rationele overweging
van de militaire en politieke krachts
houdingen tussen Oost en West.
level
Het begint er echter steeds meer naar
uit te zien dat de beslissing die de
NAVO over enkele dagen in Brussel
pat nemen over de 572 Eurostrategi-
«he wapensystemen, op totaal onei-
jtalijke argumenten zal zijn geba
ard Naar buiten toe wordt wel de
indruk gewekt dat het gaat om een
noodzakelijke reactie op de Russische
hij' SS-20 en de Backfire-bommenwerper,
r h waarvan er respectievelijk vijftig en
?r dertig per jaar worden gemaakt. Maar
naarmate de fatale datum van 12 de-
jCember nadert, steken' andere, onei-
k°r genlijker argumenten de kop op. Bin
nenlands-politieke overwegingen in
elk van de NAVO-landen afzonderlijk
lijken de doorslag te zullen gaan ge
ven, waar militair-strategische en poli-
tiek-strategische argumenten eigenlijk
beleidsbepalend zouden moeten zijn
en dan zwijgen we in dit verband
nog maar van de morele bedenkingen.
Het is niet voor niets dat de Verenigde
Staten een campagne ontketenen om
een positieve beslissing over de opstel
ling van de Pershings en de kruisraket
ten in Brussel erdoor te krijgen. Tal
van Nederlandse parlementariërs wor
den benaderd door Amerikaanse func
tionarissen voor overleg over de nieu
we wapens. Aan die, op zichzelf niet
verwerpelijke, pogingen tot beïnvloe
ding is de positie van de Amerikaanse
president Carter niet vreemd. Na zijn
beslissing tot het niet in produktie
nemen van de B-l bommenwerper en
de neutronenbom, loopt de Ameri
kaanse president het gevaar zeker in
het perspectief van de komende ver
kiezingen versleten te worden voor
iemand die zich maar halfzacht tegen
de Sowjet-Unie opstelt. Een positieve
beslissing van de NAVO-landen over
de stationering van de nieuwe raketten
zou hem de argumenten in handen
geven om te bewijzen dat hij wel
degelijk een vuist kan maken tegen de
Russen en dat goedkeuring van het
SALT-akkoord door de Amerikaanse
Senaat echt geen overgave aan de
Russen is.
Een andere overweging is dat de presi
dent met de produktie van de raketten
de Amerikaanse wapenindustrie aan
zich verplicht. Tot ver in de jaren
tachtig betekent de produktie van
kruisraket en Pershing werk voor vele
duizenden Amerikanen. Opmerkelijk
is daarbij dat land- en luchtmacht een
evenredig aandeel krijgen. De Persh
ing komt tegemoet aan de wensen die
bij de Amerikaanse landmacht feven.
en de kruisraket is een troetelkind van
de Amerikaanse luchtmacht. Het lijkt
erop, dat de Amerikaanse wens om
beide wapens in produktie te nemen
veel te maken heeft met de eigen
wetmatigheid van het defensie-appa
raat en de toeleverende industrieën.
door Hanneke Wljgh
ovt
laar ook in andere landen dreigt de
iissing over de nieuwe raketten
vooral een middel te worden om bin
nenlandse politieke tegenstellingen uit
h e vechten. De Belgische premier Mar-
ni ens heeft zich uitgesproken vóór de
stn jroduktie en invoering, waarop zijn
tegenspeler, oud-premier Tindemans
h ertegen heeft verklaard. De West-
t litse bondskanselier Schmidt kan het
nch politiek gewoon niet permitteren
om zich tegen de nieuwe raketten te
:etten, omdat anders de christen-
iocratische oppositie onder aan-
iring van Franz-Josef Strauss over
km heen rolt. Met de algemene ver
kiezingen van volgend jaar voor de
deur wil Schmidt duidelijk maken dat
de verdediging van de Westduitse sa
menleving tegen het communistische
gevaar bij hem in goede handen is.
t t km'
b» fer
In Italië komt het verzet tegen de
Pershing en de kruisraket eigenlijk
!|leen van de communisten. De socia-
listen hebben, trouw aan de Westduit-
A K SPD, zich met de regerende chris-
i lendemocraten uitgesproken voor de
)ie< invoering van de nieuwe wapens. In
hun verzet moeten de communisten
uiterst omzichtig te werk gaan om toch
Ihaar geen staatsvijandige indruk te
maken. De PCI heeft zich daarom
uitdrukkelijk uitgesproken voor de
Stopzetting van de produktie van de
Russische SS-20.
vie
In Denemarken speelt het probleem
ja precies andersom. De regering van
remier Anker Jörgensen verkeert in
ten minderheidspositie en kan alleen
lan de macht blijven met de steun van
ïuj Ie radicale liberalen in het parlement.
Deze partij moet helemaal niets heb
ben van de nieuwe wapens en om haar
steun te krijgen heeft de Deense pre
mier zijn minister van buitenlandse
zaken Olesen laten pleiten voor uitstel
van de NAVO-beslissing met een half
jaar in afwachting van enig resultaat
bij de onderhandelingen met het War
schau Pact.
Dat de Nederlandse medewerking aan
een NAVO-besluit in de partijpolitie
ke sfeer is terecht gekomen, behoeft
nauwelijks toelichting. Besluit de rege
ring om zich in Brussel sterk te maken
voor het CDA-standpunt en verbindt
ze daaraan de consequentie dat de 48
kruisraketten er niet komen in ons
land, dan bestaat er gerede kans op
een botsing met de WD en met minis
ter Scholten. Doet de regering dat
niet, dan is de kans groot op een
aanvaring tussen het kabinet en een
belangrijk deel van de CDA-fractie,
wat kan leiden tot de val van het
kabinet-Van Agt.
Al deze factoren hebben de zuiverheid
van de beslissing over produktie en
stationering van nieuwe wapens ernstig-
in gevaar gebracht. Wie ervan uitgaat
dat de produktie van nieuwe wapens
vanuit morele overwegingen een ui
terst bedenkelijke zaak is en wie op
grond van politieke overwegingen er
een stimulans van de wapenwedloop
van vreest, kan op basis van genoemde
secundaire argumenten niet in rede
lijkheid pleiten voor de nieuwe wapen
systemen. Uitstel van het NAVO-be-
sluit, of althans van de werking ervan,
is daarom onontkoombaar. Eerst moe
ten er argumenten op tafel komen die
rechtstreeks tc maken hebben met de
zaak zelf. Die argumenten zijn nog
maar nauwelijks gehoord.
GRONINGEN Prof. dr. J.
Rispens, de nieuwe hoogle
raar in de orthopedagogiek
aan de rijksuniversiteit van
Groningen, is een voorzichtig
mens. Hij laat zich niet tot
algemeenheden verleiden. „Je
zult mij geen uitspraken ho
ren doen over werkende moe
ders of de fatale invloed van
de stedebouw op de ontwik
keling van het kind. Voor je
een dergelijke uitspraak doet,
moet je de zaken eerst gron
dig hebben onderzocht. En
dan nog ben ik terughoudend
met het leggen van verban
den. Er zijn immers zoveel
factoren, die een rol spelen in
probleemsituaties."
Rispens is de opvolger van prof. drs.
Wilhelmina Bladergroen, die eind vo
rig jaar met pensioen is gegaan. Hij
heeft gisteren zijn ambt officieel aan
vaard. Twee thema's kregen volop de
aandacht in zijn rede over de opvoe
ding van het kind, dat in zijn ontwik
keling is gestoord: de paradox van de
hulpverlening en de invloed van de
technologie. Rispens: „Het is voor
mij de vraag of hulp aan brobleem-
kinderen later niet verkeerd uitpakt.
Een kind, dat naar een school voor
buitengewoon onderwijs gaat, is daar
een paar jaar gelukkig, maar als hij
volwassen wordt, heeft hij er vaak
meer last dan gemak van. De samen
leving drukt zo'n stempel op hem, dat
de keuze voor een aparte school mis
schien verkeerd is geweest."
De belangstelling van Rispens richt
zich op die kinderen, die in het onder
wijs uit de boot vallen. Rispens: „Er
is een sterke neiging om elk kind. dat
er uit valt. weer in die boot te tillen.
De voorstanders van de integratie
van het buitengewoon onderwijs en
het basisonderwijs hebben die nei
ging ook. Ik vind dat elk kind het
recht heeft op een stekkie op de eigen
school. Het onderwijs zou de verschil
len tussen de kinderen meer moeten
honoreren. Elk individu, hoe gebrek
kig ook, vertoont een vorm van ge
drag die kenmerkend voor hem of
haar is. Die specifieke kleur zou veel
positiever gewaardeerd moeten wor
den, ook op de gewone school. Meer
aandacht voor de verschillen bete
kent echter niet dat elk kind met een
handicap op de lagere school kan
Prof. dr J. Rispens
blijven. Een blinde moet braille leren.
Een doof kind vereist zoveel extra
zorg voor zijn taalontwikkeling, dat
kan niet in het gewone basisonder
wijs. Maar een slechthorend kind bij
voorbeeld zou onder bepaalde voor
waarden wèl kunnen meedraaien."
Gefascineerd
Rispens heeft zelf voor de klas ge
staan. Begin zestig was hij onderwij
zer aan de Ds O. G. Heldringschool te
Rotterdam, een school voor moeilijk
lerende kinderen. Rispens „Het was
een school voor debielen, die in de
volksmond de 'opheldering'-school
werd genoemd." Hij raakte gefasci
neerd door het onderwijs aan zwak
zinnigen, maar besefte tegelijk dat
hij er weinig van afwist. In 1964 ging
hij in Utrecht opvoedkunde studeren
bij Vliegenthart, een hoogleraar die
volgens Rispens „altijd sterk is on
derschat".
Tien jaar later wisselt hij Utrecht in
voor Groningen, waar hij wordt be
noemd aan het instituut voor onder
wijskunde. Rispens: ,Jk ben een
groot voorstander van de koppeling
van onderwijskunde en orthopedago
giek. Bij onderwijskunde ligt het ac
cent op de problemen, die binnen
structuren ontstaan. Orthopedago
gen kijken naar elk kind afzonderlijk,
zonder veel oog voor het systeem. Het
zou goed zijn als de beide deskundi
gen zowel de structuur als het indivi
duele kind in het oog hielden."
Sinds 1 januari van dit jaar is hij
hoogleraar in de orthopedagogiek
Een positie die hem in staat stelt de
door hem gewenste koppeling te ac
centueren. Rispens: „Het is erg nood
zakelijk dat orthopedagogen zicht
krijgen op de situatie, waarin bij
voorbeeld een leesprobleem ontstaat.
Waarom hebben kinderen op de ene
school verhoudingsgewijs meer lees
problemen dan op de andere school?
Ligt dat aan de leerkracht, aan het
materiaal? Of zijn er andere systeem-
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
condities, die negatief uitwerken? Als
een orthopedagoog dat niet doet, kan
hij in een pure technoloog verande
ren. Iemand, die een leerdefect con
stateert en dan programma 16 uit de
kast trekt, zonder na te denken wat
hij aan het doen is."
..Een kind kun je niet in de computer
stoppenzegt Rispens. ..zodat er aan
de andere kant een prachtig diagram
uitrolt. De onderwijzer is een belang
rijke factor. De manier waarop hij
corrigeert, bemoedigt, de kleur en de
warmte van zijn optreden, die kun je
niet meten."
Verschillen
Rispens vraagt zich af waaruit de
verschillen tussen de kinderen be
staan. „De kwantiteit van de intelli
gentie kun Je testen, maar hoe stel je
de kwaliteit van intelligentie vast?
Welke betekenis hebben die verschil
len? Het onderwijs moet deze proble
men bespreekbaar maken. Gelijke
kansen, daar is bijna iedereen het
over eens dat het onderwijs die moet
bieden. Maar de mensen groeien in
toenemende mate uit elkaar. Hoe
meer het klassikale systeem wordt
losgelaten, hoe groter de verschillen
gorden. Een kind kan in vier weken
leren lezen. Het heeft weinig zin om
hem dan een jaar lang te vervelen
met spel- en oefenlessen. Echter, zo
dra je het systeem loslaat, zul Je meer
individueel les moeten gaan geven
Dat vereist een andere onderwijskun
dige organisatie. Het eindprodukt zal
er ook anders uit gaan zien. De ver
schillen zullen nog veel zichbaarder
worden."
De taak van de orthopedagoog is
volgens Rispens het veilig stellen van
de belangen van het kind, dat het niet
zo gemakkelijk afgaat binnen het on
derwijs, de zwakzinnigenzorg en de
kinderbescherming. Rispens: „Er zijn
grenzen aan wat een kind aan cultu
rele vaardigheden kan verwerven.
Vliegenthart zei al dat je niet moest
blijven beuken op de defecten van
een kind, maar dat je moest kijken
wat het kind wel goed kon. Het pro
bleem is dat op school het feit, dat
een kind prachtig kan timmeren, niet
meetelt. De eerste tien Jaar heeft hij
er niets aan. Hij zal eerst moeten
leren lezen."
Sleutelmacht
Het buitengewoon onderwijs heeft
als grote voordeel, dat het een veel
grotere vrijheid kent. Het kan zich
daardoor veel beter richten op elk
kind afzonderlijk. Het nadeel van het
buitengewoon onderwijs ls het stem
pel, dat de maatschappij het kind
opdrukt, als het speciaal onderwijs
heeft gevolgd. Rispens: „Hoe voor
kom je dat de samenleving zo'n kind
stigmatiseert? Hoe voorkom je de ne
gatieve gevoelens tegenover minder
heidsgroepen als gehandicapten? Die
vraag kan een orthopedagoog in zijn
eentje niet beantwoorden Ik vrees,
eerlijk gezegd, dat dit probleem niet
oplosbaar is. Kritische orthopedago
gen in Duitsland beweren dat de
maatschappij baat heeft bij het in
standhouden van het stigma, maar
daar ben ik het niet mee eens. Als
orthopedagoog kun Je je wel afvragen
of we de kaders, waarbinnen we wer
ken. niet moeten veranderen? Zou
het ook anders kunnen op school?
Want één ding is duidelijk: de school
heeft de sleutelmacht in handen."
Rispens constateert dat in het voort
gezet onderwijs weinig rekening
wordt gehouden met het individuele
kind. „In het basisonderwijs ls dat
veel beter ontwikkeld. De docenten
uit het voortgezet onderwijs hebben
van individueel onderwijs nog weinig
kaas gegeten De breuk tussen de
lagere school en de scholen voor
voortgezet onderwijs moet men niet
onderschatten. Die is vele malen gro
ter dan wordt aangenomen Rispens
verklaart zich om deze reden voor
stander van de middenschool. „Voor
een groot aantal kinderen is de mid
denschool een goede oplossing, om
dat er meer aandacht ls voor de no
den van een opgroeiend kind."
Van nul tot zes
De aandacht van Rispens zal zich
gaan richten op het heel jonge kind.
„Ik wil onderzoek gaan doen naar het
ontstaan van problemen bij kinderen
tussen nul en zes Jaar, dus voor ze
naar de lagere school gaan. Er is een
grote groep kinderen, bij wie niet
duidelijk is tot welke categorie ze
behoren. Is het zwakzinnig, autist,
heeft het een lichte hersenbeschadi
ging? In de polikliniek, die heropend
wordt, kunnen vroegtijdig diagnoses
worden gesteld."
.Daarnaast ben ik gefascineerd door
de vraag hoe het opvoedingsproces
nu precies verloopt Er zijn deelon
derzoeken gehouden naar de invloed
van de tv bij voorbeeld, maar een
greep op het geheel van de opvoeding
ontbreekt."
Rispens wil bovendien uitzoeken hoe
je op een wetenschappelijke manier
uitspraken kunt doen over de gedra
gingen van één kind. „De wetenschap
werkt met algemeenheden in de trant
van zo en zo is een kind op deze
leeftijd. Maar er moet een theorie te
ontwikkelen zijn. waarin een indivi
dueel geval te herkennen moet zijn.
Mijn stelling is dat orthopedagogiek
een empirische (proefondervindelij
ke) wetenschap is. Alles moet op
grond van een onderzoek zijn vast te
stellen. Daarom laat ik me niet tot
algemene uitspraken verleiden als er
niet eerst een onderzoek is gedaan."
Schuldvraag
Ouders van jonge probleemkinderen
wil Rispens gaan adviseren over de
manier van behandeling. Soms zal
gedragstherapie worden toegepast,
waardoor ouders anders op het ge
drag van hun kind gaan reageren.
Maar gedragstherapie is niet het eni
ge model. Rispens: „Het is zeer de
vraag of ouders de schuld zijn van het
probleemgedrag van hun kind. Som
mige dingen zijn niet anders als ze
zijn. Niet alle kinderen worden ge
zond geboren. Er zijn kinderen met
afwijkingen en kinderen die moeilijk
zijn. Ik ben geneigd naast de ouders
te gaan staan en hen te steunen.
Want het is vreselijk moeilijk om een
kind op te voeden, bij wie niet alles
van een leien dakje gaat."
ADVERTENTIE
Sharpfax
kopieermachines
van mini- tot maiigebniik
grmas
bilthoven (030) 78 78 44*
Munt slaan uit sinterklaas is niet
iets wat alleen de middenstand
mag worden aangerekend, een
kerkeraad en een gemeentebe
stuur hebben zich er ook al eens
aan bezondigd. Weliswaar is dat
al meer dan vierhonderd Jaar ge
leden gebeurd, maar gebeurd is
het. De Amsterdamse heer J. H.
Kruizinga heeft uitgezocht hoe
die zaak. die in 1558 en 1578 in
Amsterdam speelde, precies in
elkaar zat.
In 1558, schrijft hij, zaten de be
stuurders van de Oude Kerk in
Amsterdam met de handen in het
haar. De oudste, aan St.-Nicolaas
gewijde kerk van Amsterdam
moest hoognodig worden uitge
breid. maar het was al niet an
ders dan vandaag: er was geen
geld. Tegenwoordig zouden ze
een collecte houden of een bazaar
inrichten, maar vroeger pakten
ze zoiets anders aan. Ze hielden
bij voorbeeld een loterij. Dat was
weliswaar verboden, maar als de
opbrengst voor een liefdadig doel
was. mocht het. Eerst moest dan
bij de vorst een vergunning wor
den aangevraagd, en die gaf die
meestal meteen voor zo'n doel
Zo namen ook de kerkmeesters
van de Oude Kerk hun toevlucht
tot een loterij, waarvan de op
brengst bestemd was voor een
lichtbeuk op het hoge koor. Als
loten werden prenten verkocht,
afdrukken van een speciaal voor
dit doel vervaardigde houtsnede.
Daarop waren behalve de kerk
met het koor in aanbouw ook St.-
Nicolaas en de prijzen afgebeeld.
Hoofdprijs van dit godvruchtige
kansspel was een zilveren bokaal
met deksel, waarop St.-Nicolaas
prijkte. De loten gingen vlot van
de hand en de opbrengst was
groot genoeg voor de uitbreiding
van de Oude Kerk. Wie die hoofd
prijs won. is niet bekend.
Dat sinterklaas voor de Oude
Kerk van groot belang was, blijkt
wel uit het feit dat er in 1522 al
een massief zilveren beeld van de
beschermheilige gemaakt was.
Dat kosste het voor die tijd onge
hoorde bedrag van 948 Carolus-
guldens, ongeveer duizend
gulden.
De zilveren sinterklaas heeft tot
1578 in de Oude Kerk gestaan In
dat jaar kwam de Alteratie: Am
sterdam koos de zijde van prins
Willem van Oranje en de rooms-
katholieken kregen het erg moei
lijk. Ook het beeld van de bis
schop van Myra moest het ont
gelden. Tijdens de belegering van
Amsterdam door Sonoy werd het
verkocht, omgesmolten en tot
noodmunten vermaakt. De waar
de van deze noodmunten be
droeg respectievelijk 40, 20,10 en
5 stuivers. Allemaal droegen ze
het wapen van Amsterdam, het
jaar waarin ze geslagen waren en
het opschrift P.A.R.E.T.F.O., dat
wil zeggen: Pro Aris Et Focis,
voor de altaren en de haardste
den, ofwel voor de godsdienst en
het vaderland.
Er zijn nog een paar van deze
noodmunten over die in het
Rijksmuseum in Amsterdam te
zien zijn. Van de loterijprent die
destijds in duizenden exempla
ren is verspreid, is er nog maar
één. De gelukkige eigenaar ls het
Koninklijk Oudheidkundig Ge
nootschap.
De uit het zilveren sinterklazenlijf geslagen noodmunten „voor de
altaren en de haardsteden", zoals ze kort na 1578 in Amsterdam
gebruikt zijn en nu nog alleen in het Rijksmuseum in de hoofdstad
te zien zijn.
Op de bar zit nog steeds een
bordje dat vrouwen verbiedt ge
bruik te maken van de barkruk
ken. Nu dateert dat bordje wèlis-
waar van 1900, want het beroem
de Parijse café Fouquet's is al erg
oud, maar blijkbaar zijn vrouwen
daar nog altijd mensen die je op
een afstand moet houden. Alleen
staande vrouwen tenminste, en
daar zijn Martine Bensadoun en
Catherine Laurengon zo kwaad
om geworden, dat ze een brief op
poten aan de directie van het
etablissement geschreven heb
ben. Ze schrijven, dat zij, twee
keurige Parisiennes, op een
avond zin hadden op het terras
van het keurige Fouquet's op de
Champ-Elysées te zitten, maar
daar niets konden krijgen. „Wij
serveren hier geen dames-a 1-
léenhad de ober gezegd, en de
te hulp geroepen bedrijfsleider
had hem gelijk gegeven „Hij liet
duidelijk merken dat hij ons voor
publieke vrouwen hield." aldus
de beide meisjes, „maar het drin
ken van een kopje koffie op het
terras van een gerenommeerde
instelling kan toch warempel niet
zo uitgelegd worden." De directie
van Fouquet's verklaarde desge
vraagd. dat het terras de laatste
tijd meer en meer bezocht wordt
door jonge vrouwen die hopen er
rijke klanten op te pikken, en dat
Fouquet's er inderdaad voor
waakt dat het die kant op gaat.
Als dat van die jonge prostituées
waar is, zou het heel misschien
een plausibele verklaring kunnen
zijn, maar dat bordje dat nog
altijd bovenop de bar zit, geeft
toch te denken.
Toen ds Charles Holland langs de
kerststal liep die nu al voor zijn
(baptisten-)kerk in Longview, in
de Amerikaanse staat Texas
staat opgesteld, hoorde hij een
baby huilen. „Leuk dat ze er zo'n
bandje bij afdraaien. Dat was
mijn eerste gedachte," zegt hij.
„maar toen realiseerde ik me al
gauw dat het een echte baby
moest zijn Hij vond het kind,
een jongetje van dne dagen oud.
in de kribbe van de kerststal, met
alleen een lakentje over zich
heen. en een briefje „Ik ben Ti
mothy Zorg alsjeblieft voor me"
Het jongetje bleek schoon, goed
gevoed en kerngezond, en is in
een kinderdagverblijf van de
kerk geplaatst totdat de moeder
gevonden zal zijn. „De vondeling
Timothy heeft de hele gemeente
met verwondering en ontzag ver
vuld." zegt ds Holland. „Juist in
deze tijd vinden we het een onge
looflijke gebeurtenis. Persoonlijk
zie ik Thtmothy als een heenwij-
zing naar die andere baby die
eens in de koude, vijandelijke
wereld gekomen is."
Haar hele leven lang heeft Maria
Oiuseppina Campanale uit de
Italiaanse stad Bari alleen een
duimafdruk of een kruisje kun
nen zetten als ze een officieel
stuk moest ondertekenen, maar
daar is nu. op haar 93ste jaar,
verandering in gekomen. Ze is
avondlessen gaan nemen, heeft
Juist geleerd haar naam te schrij
ven en staat nu te popelen om
haar pensioen van de bank te
halen en voor het eerst echt voor
ontvangst te kunnen tekenen.
„Vroeger kon ik niet naar school
omdat er zoveel broers vóór gin
gen. later waren het al mijn zoons
die de aandacht vroegen, maar
nu heb ik eindelijk alle tijd om
iets te leren." zegt mevrouw Cam
panale.
