arkt steeds populairder
inde miljardenmisére nog niet in zicht
bouwfonds wil kopers
joedkope premiewoning
inancieel steunen
Beleggen in vastgoed zonder uw
geld voor jaren te moeten vastzetten?
Geld uit Landbouwfonds van 1980 aangesproken
RODAMCO: HET VASTGOED-FONDS
VAN DE ROBECO-GROEP
Staalconcern: 13.000 ontslagen
soleer deeltijd-banen kunnen problemen verlichten
FINANCIËN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 15 RH 19 S 17
igrijkste motief voor een ge-
>nte om een markt in te stellen is
levendigheid die deze soort handel
een plaats geeft. In kleine dorpen
verder een overweging dat door een
merendeel van de markten die niet
vaker dan eenmaal in de veertien
dagen gehouden worden, met name
in Twente. Daarnaast zijn er in Ne
derland nog 151 jaarmarkten die
arkt het voorzieningenpakket in de hoofdzakelijk zijn te vinden in de wel wat zegt over de verdeling van de
moanto nfArrff ïlitnaKraiH Hit Klillrt nlnnfpnn morl^tnm7fltfan nuAr KoptnhlllonHp
meente wordt uitgebreid. Dit blijkt
een rapport over de waren-
arkten in 1978 van het Economisch
stituut voor het midden- en klein-
drijf.
het rapport valt te lezen dat het
middelgrote plaatsen.
Volgens het instituut neemt Amster
dam alleen al tien procent van alle
weekmarkten voor zijn rekening
maar daar past wel een kanttekening
bij over de definitie van het begrip
weekmarkt in het rapport. Wordt er
eenmaal in de week markt gehouden,
an een onzer verslaggevers
MSTERDAM Het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten
gat kopers van een goedkope premiewoning financieel steu-
en als blijkt dat deze de dupe worden van de nieuwe
remieregeling van het Rijk. Het Bouwfonds meent dat deze
geling op een te groot optimisme steunt. Voor het opvangen
an wat deze instelling „subsidie-risico's" noemt, zal het
ouwfonds elk jaar een bufferfonds vormen.
ilgens het nieuwste nummer van
ouwfonds Indruk" is hiertoe over
gaan „om te voorkomen dat het
gen huis weer buiten het bereik van
lager betaalden raakt, doordat de
hen niet jaarlijks met vier procent
IJ gen en de rente niet tot 8
lalt."
Ït gaat hier om problemen die kun-
n rijzen door de nieuwe premie-A-
geling van de overheid. Deze is be
leid voor de koop van eenvoudige
oningen door mensen met een be-
heiden Inkomen. Het huis mag niet
lurder zijn dan 120.000 (in sommi-
provincies 130.000).
i e subsidie die in jaarlijkse bedragen
j ordt gegeven, is in hoogte afhanke
lijk van hqt inkomen van de begun
stigde. Het maximale subsidiebedrag
van het eerste jaar is 8.400. Tussen
tijds kan het Rijk het subsidie-be
drag verlagen als het brufco-inkomen
van de begunstigde (samen met dat
van een eventuele partner) meer dan
een bepaald percentage is gestegen.
Het Bouwfonds heeft nu een supple
tieregeling ingesteld. Als de woonlas
ten door een mindere loonpeilstijging
dan het Rijk verwacht, te hoog zijn
geworden, springt het Bouwfonds bij.
Daartoe wordt voor iedere afgesloten
Bouwfonds-hypotheek voor een
Bouwfonds-premie-A-woning vijfdui
zend gulden in een jaarfonds gestort.
Elk jaar wordt een nieuw fonds ge
vormd voor kopers/leners uit die
jaren.
ADVERTENTIE
RODAMCO: VEILIG GESPREID INTERNATION AAL VASTGOED
100 Wall Slrccl. New York*
an een onzer verslaggevers
MSTERDAM De populariteit van de straatmarkt neemt nog steeds toe. Waren er in 1973
jjlog slechts 372 gemeenten met een markt, in 1978 waren dat er al 481. Dat betekent dat vorig
lar 58 procent van de gemeenten over een verzameling kramen beschikte die meestal In de
penlucht waren opgesteld.
7|
u [lan
M K
Bank for S«vings Buikling. Birmingham*
dan geldt dat voor een wéékmarkt
Kunnen de kopers op dezelfde plaats
echter iedere dag terecht, dan geldt
dat in de definitie voor zes week
markten. Een definitie die natuurlijk
verschillende
marktomzetten over
steden en dorpen.
Gerekend naar standplaatsen (kra
men en moderne verkoopwagens) per
100.000 inwoners is de markt in Am
sterdam veruit het meest in trek. Ook
hief geldt weer: een kraam die drie
dagen per week op een markt staat,
telt voor drie kramen. Na Amsterdam
is het marktwezen het best vertegen
woordigd in de regio Uden, gevolgd
door het eveneens Brabantse Eindho
ven. Hoog genoteerd staan ook de
Zeeuws-Vlaamse gebieden rond Ter-
neuzen en Oostburg en verder Rotter
dam en Harderwijk. Weinig ontwik
keld is het marktwezen aan de andere
kant in en om Goes, in Oost-Oronin-
gen en in Alkmaar.
Textiel
Het aantal standplaatsen waar men
textiel kan krijgen is nog steeds iets
groter dan waar men voedings- en
genotmiddelen verkoopt (34,4 tegen
32,6 procent). In 1969 was die verhou
ding nog 38,1 tegen 29,6. Bloemen en
planten namen in 1978 8,6 procent
voor hun rekening en voor de overife
goederen was er bijna een kwart vin
alle standplaatsen. De marktkocp-
man staat gemiddeld 2,4 maal per
week zijn waren aan te prijzen. Inde
grote steden ligt dat cijfer op drie.
Vooral textielhandelaren zijn op veel
markten actief.
De winkels in de omgeving van de
markt varen in het algemeen overi
gens wel bij de markt. In meer din 80
procent van de gevallen veroorzaakt
de markt bij de winkels een grotere
omzet. Over de omzet op de markten
zijn in het onderzoek geen cijfers op
genomen.
Is men op de markt en wil men een
toilet bezoeken, dan zal men in veruit
de meeste gevallen een café in moe
ten duiken. Ruim een kwart van de
gemeenten zorgt voor sanitaire voor
zieningen, waarbij tien procent uit
sluitend bestemd voor de kooplieden.
•Enkele beleggingsobjecten in de Verenigde Stalen waurin Rodamco een deelbelang heeft.
Rodamco, het vastgoed-fonds van de'Robeco-beleggingsgroep opent die moge
lijkheid. Rodamco belegt uw geld in onroerend goed. U krijgt daarvoor aandelen Rodamco.
Via de Aandeelhoudersrekening kunt u op ieder moment beschikken over het gehele bezit.
fNatuurlijk bepaalt u ook zelf hoeveel u wilt beleg-
J gen of opnemen en wanneer. Op duidelijke dagaf-
i schriften staat uw vastgoed bezit zowel in aandelen
j als in geld aangegeven. Aandelen die kosteloos wor-
- den bewaard.
i Vraag verdere informatie aan. Doe de ingevulde bon
in een open ongefrankeerde envelop en stuur hem
i aan Rodamco,Afdeling 356,Antwoordnummerl957,
?J 3000VB Rotterdam,ofbeleven:010-650711.toestel 157.
i DE ROBECO-GROEP:
50 JAAR VERTROUWEN
Naam:
I (a u b inbloklclt
I Adres:
I
Postcode:
i Woonplaats:.
Om prijssteun van landbouwprodukten te hervatten
BRUSSEL De Europese Commissie zal met ingang van 10
december de middelen van het Landbouwfonds voor 1980
aanspreken ten einde de prijssubsldles voor landbouwpro
dukten en de restitutiebetalingen bij export van agrarische
produkten door de EO te hervatten. De kas van het Land
bouwfonds is leeg nadat het Europese Parlement heeft gewei
gerd om een aanvullende begroting van bijna twee miljard
gulden voor dit jaar aan te nemen.
De bepalingen van de EO voorzien in se Parlement om. door geen extra
de mogelijkheid om vanaf 10 decern- geld beschikbaar te stellen aan het
De commissie laat de producenten de hoofdschuldige aan de Europese
opdraaien voor de moeilijkheden, tér- Landbouwproblemen buiten schot,
wijl de Import van agrarische produk- zo meent de COPA.
ten bulten schot blijft. Daarmee bUJft
ber te beschikken over geld dat be-
stemrt is voor uitgaven in 1980. De
EG-landen hebben tot dusver de rol
van het Europese landbouwfonds
overgenomen door de Europese boe
ren de subsidie waarop zij recht heb
ben voor te schieten, maar van goed
geïnformeerde bronnen werd verno
men dat een aantal landen daar be
paald niet gelukkig mee was. Deze
landen waren van mening dat zij ln
feite renteloze leningen aan de Ge
meenschap verstrekten.
Het was de bedoeling van het Europe-
Landbouwfonds de Europese Minis
terraad onder druk te zetten om ak
koord te gaan met een vermindering
van de uitgaven voor het Gemeen
schappelijk Landbouwbeleid. De
overkoepelende organisatie van boe
renbonden ln de EG (COPA), heeft
kritiek geoefend op het voorstel van
de Europese Commissie om produ
centen van melk die hun produktie
vergroten extra te belasten. Ook het
voornemen van de Commissie om de
produktie van suiker te verkleinen
vindt geen genade in de ogen van de
COPA.
PITTSBURGH (AP) Het grootste
Amerikaanse staalconcern. U.S.
8teel, zal twaalf fabrieken sluiten,
omdat ze niet meer winstgevend zijn
te maken. Met de sluiting komen
13.000 werknemers op straat te staan.
U.8. 8teel, waar 165.000 mensen wer
ken, houdt nadrukkelijk de mogelijk
heid van nog meer fabrieksslultlngen
open. Volgens voorzitter David Rode
rick van het staalconcern zijn ..de
hoge exploitatiekosten, oneerlijk
lage invoerprijzen en uiterst kostbare
milieu-investeringen," waartoe de on
derneming wordt verplicht, de oorza
ken van de sluitingen.
U.S. Steel maakte niets bekend over
de datum van de sluiting, maar ver
klaarde dat bepaalde fabrieken tot in
1980 zullen blijven doorwerken om
uitstaande orders uit te voeren. Ook
over de bedragen, die gemoeid zijn
met de sluiting van de fabrieken is
niets bekend, maar ingewijden hou
den het vooralsnog op ongeveer 1.6
miljard gulden. Wel gaf U.8. toe, dat
door de sluitingen de resultaten van
het vierde kwartaal onder zware druk
zullen komen te staan, zo zwaar, dat
heel 1979 zal worden afgesloten met
een verlies.
Het autoconcern behaalde vorig jaar
een produktie van meer dan 36 mil
joen ton staal, een omzet van elf
miljard dollar en een nettowinst van
242 miljoen dollar.
eshonderdvijfentwintigduizend.
oveel mensen zullen zich tussen nu en 1990
lelden op de arbeidsmarkt, op zoek naar een
aan. Dit getal werd onlangs genoemd door prof
.S/eitenberg, onderdirecteur van het Centraal Plan
bureau op een conferentie van de christelijke
werkgevers.
Over een paar weken beginnen de jaren tachtig.
De economische vooruitzichten zijn niet zo gun
stig. Tot nu toe werden de problemen door des
kundigen en politici vooral breed uitgemeten in
miljarden guldens. Zo kwam het CDA-Kamerlid
Van Rooi jen kortgeleden via een gedetailleerde
rekensom tot de conclusie dat het ombuigingsplan
Bestek '81 zal moeten worden opgevolgd door een
nieuw, nóg omvangrijker plan van zo n veertien
miljard gulden bezuinigingen.
Het bijzondere van het verhaal van Weitenberg
was, dat hij nu eens niet wilde aangeven, hoe de
komende jaren de miljardentouwtjes aan elkaar
geknoopt moeten worden, maar hoe de vele
honderdduizenden werkzoekenden aan werk ge
holpen kunnen worden. Conclusie uit zijn verhaal:
het kón, maar vraag niet hoe.
or Johan van Workum
ii >EN HAAG Nog één maandje, en de jaren tachtig zijn aangebroken. Als we de economen
•J logen geloven, staat ons heel wat miljardenmisère te wachten. De aardgasbel raakt op, de
conomische groei blijft laag. Een paar Jaar geleden presenteerden ministers nog hun
bezuinigingen met de mededeling dat we even door de zure appel moesten heenbijten, maar
at daarna alles beter zou gaan. De laatste tijd is de boodschap echter dat er waarschijnlijk
og een hele kist vol van die zure krengen staat te wachten.
et opraken van de gasbel van Sloch-
ïren is een tweesnijdend zwaard, dat
ovendien nog gemeen prikt Aan de
ne kant loopt de opbrengst van de
asexport terug. Het gaat om miljar-
en guldens per jaar. Dat proces zou
I begonnen zijn, als niet de interna-
onale olieprijs zo sterk was ver-
oogd. De gasprijs is vertraagd aan
e olieprijs gekoppeld. Maar meer
an uitstel van executie is dit niet.
an de andere kant zal ook het bin-
enlands verbruik van gas teruglo-
en. Daarvoor in de plaats moeten
leer olie en kolen worden geïmpor-
«rd. Minder export en meer import
Us. Minister Andriessen (financiën)
'ft al voorspeld dat binnen tien
iar het negatieve effect voor de beta-
ugsbalans 15 A 20 miljard gulden zal
edragen. Bovendien moet deze ope-
'tie worden begonnen vanuit een
échte positie, namelijk met nu al
en tekort op de betalingsbelans.
at prikken van het gaszwaard slaat
de overheid. Rond 95 procent van
a opbrengst van het gas komt ten
oade aan de schatkist. Dat is thans
o'n tien miljard gulden per jaar.
'aarvoor zullen de komende jaren
geleidelijk vervangende inkomsten
bronnen gevonden moeten worden,
ofwel bezuinigingen. Ook hier moet
worden begonnen vanuit een zwakke
positie, namelijk met een financie
ringstekort dat, volgens enkele des
kundigen. slechts misschien nog wat
hoger zou kunnen. Daarbij moet ook
nog worden bedacht dat de hoge te
korten van de afgelopen Jaren zijn
gefinancierd met leningen. De last
van rente en aflossingen is zo langza
merhand tot een jaarlijkse uitgaven
post van betekenis uitgegroeid.
Het zou allemaal nog kunnen meeval
len als het exporterende bedrijfsle
ven er florissant voor zou staan. Maar
van die kant hoor Je enkel klagen.
Nederland verloor de afgelopen jaren,
mede door de harde gulden, vijftien
procent van zijn aandeel in de wereld
handel Net het laatste jaar gaat het
weer wat beter.
Ontwenningskuren
Als nu maar. Internationaal en inter
nationaal. de economische groei zou
aantrekken, dan zou het nog wel los
lopen. Maar het tegendeel ls het ge
val. De Nederlandse economie ls in
dertig jaar verslaafd geraakt aan
groeicijfers van rond vijf procent per
jaar. Bestek '81 en het PvdA-alterna-
tlef "Werkgelegenheid door solidari
teit' zijn eigenlijk niet anders dan
ontwenningskuren, ombuigingen om
de economie af te stemmen op een
jaarlijkse groei van rond 3,5 procent.
En zelfs dat blijkt nog-te hoog gegre
pen. Bankpresident Zijlstra zei dat
groeicijfers van twee tot drie procent
doodnormaal zijn, en dat we voorlo
pig niet op meer moeten rekenen.
Het einde van de miljardenmisère ls
dus nog lang niet in zicht. Belangrij
ker dan de miljarden zijn echter de
mensen. Ook daar een somber stem
mend getal van 625.000 nieuwe werk
zoekenden in de jaren tachtig. Het
gaat om Jongens en meisjes die nu
nog op school zitten, en verder om
vrouwen die meer dan vroueger werk
buitenshuis Willem. De samenleving
heeft weinig keus. Ook als voor deze
ruim 600.000 werkzoekenden geen ar
beidsplaats wordt Ingeruimd, zullen
ze tenminste financieel door de sa
menleving onderhouden moeten
worden.
Net als met de miljarden moet ook
met de werkzoekenden de klus wor
den geklaard vanuit een slechte start
positie, in de vorm van ruim 200.000
werklozen. Je kunt begrijpen dat pes
simisme al jaren bon-ton is onder
•economen.
Toch had prof Weitenberg in feiten
een opwekkend verhaal. Hij rekende
namelijk tot in details voor hoe de
stroom werkzoekenden aan een baan
geholpen zal kunnen worden. De
werkgelegenheid moet dan jaarlijks
met één procent groeien. Dat kan als
de produktie in het bedrijfsleven met
3,5 procent Jer Jaar toeneemt, en die
bij de overheid met twee procent. Om
het cijfer voor het bedrijfsleven te
halen, zou de industrie zo'n vier tot
vijf procent per jaar meer moeten
produceren.
Maar waar moeten de bedrijven met
al die extra-produkten heen? Dat zou
geen probleem zijn als de wereldhan
del flink zou groeien. Maar dat wordt
niet verwacht. De enige oplossing ls
dan dat Nederlandse bedrijven wat
goedkoper produceren dan buiten
landse. Er kan dan een stukje terrein-
verlies op de wereldmarkt worden
goedgemaakt.
Goedkoper produceren zou kunnen,
wanneer de regering de lasten voor
het bedrijfsleven verlicht, bijvoor
beeld door extra te bezuinigen. Dat is
wat de WD en de werkgevers al jaren
bepleiten. Maar Weitenberg ziet deze
methode niet zo zitten. De overheid
heeft haar geld hard nodig om haar
eigen taak van twee procent groei per
Jaar te volvoeren. Nou zou Je kunnen
denken: laat de overheid wat minder
groeien, dan kan het bedrijfsleven
profiteren van de lastenverlichting en
wat méér groei voor haar rekening
nemen. Maar die vlieger gaat niet
zomaar op
De 625.000 werkzoekenden worden
niet met elke willekeurige arbeids
plaats geholpen. Het gemiddelde ni
veau van opleiding is hoger. Vooral
de dienstensector, onder meer bij de
overheid, zal moeten groeien om de
werkzoekende te helpen aan een
baan die nog enigszins passend kan
worden genoemd. Weitenbergs draai
boek voorziet dan ook helaas voor
VVD en werkgevers in een lichte
verdere stijging van de collectieve
lasten.
De Nederlandse bedrijven zouden
ook nog goedkoper kunnen produce
ren ais ze met minder winst genoegen
zouden nemen. Hier en daar is daar
voor nog ruimte. Maar als algemene
lijn zit dit er niet ln'. Het winstniveau
is juist danig aangetast de laatste
tien Jaar. Weitenbergs verhaal liep
dan ook uit op de conclusie dat de
lonen getemperd moeten worden.
Handhaving van koopkracht kunt u
voor de Jaren tachtig rustig vergeten,
zo luidde zijn boodschap.
Die boodschap maakt dit draaiboek
wel erg kwetsbaar Als een lichte da
ling van de gemiddelde koopkracht
der werkenden niet wordt aanvaard,
stort het hele verhaal van Weitenberg
als een kaartenhuis ineen. Alleen las
tenverlichting door de overheid zou
dit draaiboek dan nog enigszins kun
nen redden. Lastenverlichting ten
koste van het aantal ambtenaren kan
dan niet, want dat zou de werkloos
heid Juist verergeren De enige moge
lijkheid zou nog zijn verlaging van
het salarisniveau bij de overheid en
van de sociale uitkeringen.
Economisch gezien zou dat geen pro
bleem geven. De totale koopkrachti
ge vraag zou er niet door veranderen.
Wél de verdeling: méér koopkracht
voor de werkenden in het bedrijfsle
ven. en minder voor overheidsperso
neel en uitkeringstrekkers.
Alternatieven
Er zijn ook nog wel een paar alterna
tieven, Weitenberg noemde zelf al het
uitbreiden van de leerplicht. Dat ver-
nindert het aantal werkzoekenden,
•n bezorgt meer werk voor leerkrach-
en. Het zou, volgens Weitenberg, de
.oedkoopste oplossing zijn. Maar hij
vees ook op de nadelen minder vrij-
leid voor jongeren, en hogere lasten
/oor ouders. Voor werkenden met
ónderen zou het dus niet veel uitma
ken of zij minder koopkracht hebben
door lagere loonstijging of door hoge
re gezinslasten
Ook eerdere pensionering is een alter
natief. Het is echter wel een weg
waarop niet gemakkelijk een terug
keer mogelijk zal zijn. En dat kan wel
eens nodig worden. Voor de Jaren
negentig voorziet Weitenberg geen
enkele groei van het arbeidsaanbod
meer. En ook in de twintigste eeuw
zullen er genoeg actieven moeten iijn
om de toch al groeiende groep bejaar
den voldoende levensstandaard te
verschaffen Eerdere pensionering
moet trouwens toch worden betaald,
hetzij door de gepensioneerden (laag
pensioen), hetzij door de werkenden
(hoge premie).
Eén alternatief liet Weitenberg echter
onbesproken, dat is verdeling van het
beschikbare werk door korter wer
ken. Dat levert echter alleen meer
werkgelegenheid op als het niet leidt
tot veel hogere kosten voor de bedrij
ven. Er zal dus meer cf minder, loon
ingeleverd moeten worden En ook
dan blijft Weitenbergs conclusie gel
dig, dat we handhaving van de ge
middelde koopkracht per werkende
maar moeten vergeten.
Tenzij er méér gewerkt zou worden ln
deeltijd. Wat dat betreft noemde Wei
tenberg cijfers waar hij verder niets
mee deed. Hij vertelde dat ruim de
helft van de 625.000 nieuwe werkzoe^
kenden vrouwen zijn, en dat zij banen
wensen van gemiddeld 20 uur per
week. Voor de nieuwe werkzoekende
mannen ls dat gemiddeld 36 uur per
week. De voorkeur in deeltijd neemt
dus flink toe. en dat betekent dat
meer mensen genoegen willen nemen
met ook een „deel-loon".
Het bevorderen van deeltijd-banen
stuit nu nog op aLerlel organisatorl
sche problemen en ook wel op kosten.
Toch ligt hier waarschijnlijk een deel
van de oplossing voor de economi
sche problemen voor de Jaren tachtig.
Vee! moeizame onderhandelingen
over korter werken en looninlevering
zouden verlicht kunnen worden, wan
neer begonnen zou worden met de
werkzoekenden te helpen die uit zijn
op een deeltijd-baan.
