VARA-carrière valt Kloos tegen
Tekening van een lezer
Jr
vallei
;r koningen
Knieval aan het Hof in Brussel
Commentaar
U-boek
komt een brief naar esd aan?
naat als actiegroep?
ilechts f 19,50
Afdelingen D'66
tegen standpunt
kernwapens fractie
'Er wordt zeer onzorgvuldig met macht omgesprongen'
IDERDAG 29 NOVEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
is het waarschijnlijk nog nooit
nk lederland vertoond: de Eerste
d ïer die zich onder leiding van
ractievoorzitters van de twee
ringspartijen in een zaak van
ht marginale politieke betekenis
anjde Paralympics richt tegen de
ring met een motie, die op de
er beschouwd niet anders ge-
ta rpreteerd kan worden dan als
dl motie van wantrouwen,
segrijpelijk waar de emoties en
nt fanen van de dag in elk geval
ni ractievoorzitters van CDA en
2in de „raad van ouden" toe
len brengen. Het is een vol-
3C t omgekeerde wereld gewor-
tn De Eerste Kamer, ooit bij
E instelling verdedigd tegen-
lce de Tweede Kamer als „een
tegenover de ogenblikken van
wondénheid als de driften het
ard overleg verbijsteren", ge-
gt zich als de eerste de beste
s n de regering gerichte actie-
^ertp rond de fontein op het Bin-
lof
,g is er immers aan de hand? De
>.oede Kamer_ heeft met grote
n- derheid een motie aangeno-
waarin de regering wordt
Jz nodigd geen medewerking te
.01 nen aan de Olympische Spe-
voor gehandicapten in Arn-
vo als ook een Zuidafrikaanse
meedoet. Bij het debat in de
i Ipde Kamer laat de regering
rt-tn, n et zo gelukkig te zijn
zo een uitspraak, maar als de
vei :de Kamer toch die motie aan-
enJit, laat de regering een paar
ic< later na een rijp en be-
!erÜ overleg, zoiets kan je toch
!0I achten van een ploeg als die
LrajDriès van Agt? weten de
te zullen uitvoeren.
enjis een beetje ongelukkig, om
ve voord aan te houden, dat mi-
enjr Van Agt gisteren in de se-
een ogenblikje de herinnering
te d heeft gehouden aan het
ralpnkelijk afwijzende regerings-
punt, want dat is na de
j^e i toezeggingen van Van Agt
in der Klaauw aan de Tweede
Kamer toch van geen enkele
staatkundige betekenis meer.
Maar ja, VVD-fractievoorzitter
Haya van Someren vond het toch
maar passend om bij die ten on
rechte doorklinkende aarzeling
van Van Agt aan te kpopen en met
een motie te komen, die dit toch
allemaal weer probeert terug te
draaien. En zij vond zowaar CDA-
fractievoorzitter Van Hulst („na
mens de hele fractie") aan haar
zijde. Dat zou een ruime meerder
heid opgeleverd hebben, maar ge
lukkig is het gisteren niet tot een
stemming gekomen; om de dóód
simpele reden dat er op dat ogen
blik niet voldoende senatoren
meer aanwezig waren om te
stemmen.
Dat feit heeft waarschijnlijk het
kabinet-Van Agt van deze smade
lijke nederlaag gered, want gister
avond liet Van Hulst al tegenover
een radioverslaggever blijken, dat
inmiddels ook bij hem en frac
tiegenoten een proces van „be
daard overleg" was ingetreden.
Hij zag nu toch ook wel in, in
welke nesten hij de regering zou
steken met zijn acute aanval van
politieke bijziendheid (waardoor
hij een ogenblikje een actie van
het ochtendblad „De Telegraaf"
voor een „brede maatschappelijke
discussie" had gehouden).
Afgaande op de verklaring voor de
radio komt het dus allemaal nog
wel in orde, maar als Van Hulst
het goed meent met het aanzien
van -de Eerste Kamer in het land,
doet hij ^r verstandig aan volgende
week in de Senaat zelf uitvoerig te
motiveren, hoe het bedaard en rijp
overleg na de sluiting van de Eer-
ste-Kamervergadering bij hem ver
lopen is.
Radio, televisie en kranten het
is allemaal mooi en goed maar
de heer Van Hulst is het aan de eer
van de Senaat verplicht om in de
Eerste Kamer zelf het hoe en
waarom uit te leggen.
:gypte aan de rand van de Libische
ligt de meest bezochte
praafplaats ter wereld Wie waren
t begraven? Hoe en door wie
rden de graven uitgehouwen?,Wat
gevonden en wat betekenen de
iten op de grafwanden? Wat is er
ir van.de "vloek van de farao's
jeze vragen geeft dit boek de
jrden Met kaarten,
ronden en honderden kleuren -
irt-wit foto's.
'Modernisering afwijzen'
UTRECHT (ANP) - De afdeling
Utrecht van D'66 wijst het standpunt
van de Tweede Kamerfractie van die
partij over de modernisering van de
kernwapens af. Dit standpunt (eerst
onderhandelen tot mei 1981 en als dat
niets oplevert nieuwe wapens aanma
ken en plaatsen, ook in Nederland) is
volgens de Utrechtse afdeling in
strijd met het landelijk programma
van D'66. De afdeling Utrecht heeft
dit gisteren bekendgemaakt. De afde
ling vindt dat modernisering moet
worden afgewezen. Er moeten onder
handelingen worden begonnen met
het Warschaupact om te komen tot
vermindering van middellange-af-
stand-kernwapens.
De afdeling vindt ook dat D'66 zich
,,met meer vindingrijkheid en moed
dan tot dusver moet inzetten om op
korte termijn te komen tot een visie
op een veiligheidssysteem waarin
kernwapens geen rol meer spelen.''
De afdeling wil dat het partijbestuur
voor de volgende Kamerverkiezingen
met een nieuwe programmatekst
komt.
De afdelingen Groningen en Amster
dam hadden zich al eerder uitgespro
ken tegen het standpunt van de Ka
merfractie.
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM De interne
conflicten die de laatste jaren
bij de VARA woedden zijn tot
een climax gekomen. Voorzit
ter André Kloos pakt zijn bie
zen. Hij maakte er geen ge
heim van te vertrekken om
dat naar zijn mening vele me
dewerkers trachten hem on
deruit te halen en omdat de
werksfeer onhoudbaar is ge
worden. André Kloos houdt
het verder voor gezien. Zijn
achtjarige carrière bij de soci
alistische omroep is hem bit
ter tegengevallen.
Kloos hteft zelf het initiatief geno-
men tot zijn aftreden. Hij gaf duide
lijk te kennen dat er geen invloed op
hem was uitgeoefend door andere le
den van het bestuur. Kloos heeft door
deze handelwijze wel vermeden dat
de ondernemingsraad van de VARA
mogelijk morgen tijdens een vergade
ring tussen het bestuur van de VARA
en de OR, zijn aftreden zou eisen.
Tussen hem en een deel van het per
soneel boterde het al lang niet meer.
De controverse kwam onlangs tot een
hoogtepunt bij de moeilijkheden
rondom de benoeming van een direc-
teur-tv (lees Jan Haasbroek, nu hoofd
radio VPRO). Kloos en nog twee le
den van het dagelijks bestuur, te we
ten de heren Mulder en De Troye,
stelden hun portefeuille ter beschik
king als Haasbroek zou worden aan
genomen Op een daarop volgende
vergadering van de verenigingsraad
waar de affaire-Haasbroek uitvoerig
werd besproken, kregen Kloos en zijn
loyalisten een reprimande. Er werd
besloten eeh rondetafelconferentie te
houden onder voorzitterschap van de
onpartijdige Jos van Kemenade, oud
minister van onderwijs.
Kloos deelt zijn aftreden aan de journalisten mee.
Bedenkingen
Kloos zei gisteren dat hij tot de con
clusie was gekomen dat hij niet lan
ger zinvol kon functioneren bij de
VARA „Het klimaat tussen de mede
werkers onderling, zeker gezien de
mate Waarin ik door een aantal mede
werkers tot doelwit ben gekozen, is
voor mij onwerkbaar geworden." al
dus Kloos. Hij gaf verder te kennen
dat de verschillen van inzicht binnen
het dagelijks bestuur alsmede de
stemverhouding binnen het hoofdbe
stuur van beide besturen was hij de
voorzitter als het volgens Kloos om
wezenlijke zaken ging. ernstige be
zwaren bij hem opriepen.
Kloos doelde hier met name op om-
roepsecretaris Herman van Wijk. die
een soort dubbelrol vervuld zou heb
ben bij de benoemingskwestie van de
directeur-tv. Kloos. die opmerkte nog
nooit eerder serieus aan opstappen
gedacht te hebben, noemde het stem
mingsbeeld op de afgelopen vergade
ring van de verenigingsraad en het
„gekonkel" doorslaggevend voor zijn
besluit „Uit de daar doorklinkende
opvatting hoe de VARA bestuurd
moet worden, spreekt een toenemend
wantrouwen tegen het bestuursbe
leid, met name wanneer het gaat om
de rol die het dagelijks bestuur ver
vult in de bevoegdheid van de voor
zitter in de vereniging. In steeds min
dere mate meen ik dat ik als voorzit
ter de mij opgelegde verantwoorde
lijkheid kan waarmaken," aldus
Kloos.
Toekomst
Hij benadrukte verder nog dat hij het
betreurde te moeten vertrekken, om
dat de VARA als socialistisch insti
tuut hem ter harte gaat. Hij betwijfel-
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
Wèl maken en misschien
*M-kopen?Benjij jyei&J Ik maak 2e rei
voorde prijzen kost mtqr voor aebrvft! J
Zj/n verhaaltje k'.inkt
yoed, maar «jj^hevc/inJ
TRITS
De VVD: Kijk eens heer, wie er met me is meegegaan.
/S'a (èn
«v_/h©t uve)^ari wijn
njhrtd]
de of er nog een toekomst is voor de
VARA als men op deze voet verder
gaat. „Met het verdwijnen van een
bestuurder, in dit geval de voorzitter
is de VARA niet gered In tegendeel."
Over het rondetafelgesprek, dat mor
gen begint, zei Kloos dat er tijdens
dat gesprek eerst eens goed moet
worden uitgezocht welke daadwerke
lijke bevoegdheden bestuurders en
voorzitter nu in feite hebben en in
hoeverre de medezeggenschap van de
medewerkers een rol in het totale
beleid dient te spelen.
Kloos heeft geen verdere plannen. Hij
zegt af te wachten wat er gaat gebeu
ren. Voorlopig wil hij uitblazen van
de toestanden bij de VARA.
Democratie
Over Jan Nagel, voorzitter van de
ondernemingsraad, wilde Kloos niet
veel kwijt. Hij zei dat Nagel hem
persoonlijk meermalen had „getac
keld" en dat dat de voornaamste re
den was voor de slechte verhouding
tussen beiden Duidelijk ook op Jan
Nagel was zijn volgende uitspraak
geënt „We gingen prat op de demo
cratie bij de VARA Maar hoe is de
situatie nu? Het is duidelijk dat een
aantal medewerkers zeer onzorgvul
dig is omgesprongen met de macht
die ze hebben gekregen." Op de vraag
of er sprake was van een complot
tegen hem antwoordde Kloos: „Daar
heb ik geen bewijzen voor."
Nagel was, hoe dan ook, de grootste
„vijand" van Kloos. Nagel en velen
met hem waren al lang van mening
dat de voorzitter geen leiding kon
geven, zijn mensen niet kon inspire
ren. kortom niet geschikt was voor
zijn functie.
Nagel, heeft in een reactie het heen
gaan van Kloos onvermijdelijk ge
noemd. In een uitzending van Achter
het Nieuws had hij al laten doorsche
meren na het rondetafelgesprek een
bestuurswisseling te verwachten.
Verder wuifde Nagel de door Kloos
genoemde feiten, zoals een dreigende
scheuring binnen de VARA een con
flict tussen bedrijf en vereniging weg.
Hij zei zelfs: „Het bedrijf erkent het
primaat van de vereniging en houdt
zich daar ook aan."
Mislukt huwelijk
Wat betreft de persoonlijke relatie tot
Kloos zei Nagel niet het gevoel te
hebben overwinnaar te zijn. Klpos
sprak van een nederlaag. Nagel,
wiens voorzitterschap van de onder
nemingsraad eind dit jaar afloopt,
waarna hij nog voor een laatste ter
mijn van vier jaar kan worden geko
zen, sprak van een „mislukt huwe
lijk"
Kloos werd ondanks de problemen
bij zijn eigen omroep door velen ege-
waardeerd in de Hilversumse om
roepwereld. Binnen het NOS-bestuur
was hij volgens velen verreweg de
beste omroepafgevaardigde met een
belangrijke inbreng in het tactische
spel van de omroeppolitiek. Een jour
nalist schreef eens Kloos mag dan
binnen de VARA de gebeten hond
zijn, daarbuiten is hij deparmantige
VARA-haan zelf.
Verschillende omroepvoorzitters heb
ben spontaan in verklaringen hun
teleurstelling over het vertrek van
Kloos laten blijken, waarbij ze zich
uitdrukkelijk onthielden van com
mentaar op de situatie bij de VARA.
De NOS-voorzitter noemde Kloos een
voortreffelijk bestuurslid, de AVRO-
voorzltter een krachtige figuur waar
Je op aan kon. een verlies voor de hele
omroep in zijn totaliteit. De NCRV-
voorzitter roemde de uitstekende
werk- en persoonlijke relatie, de KRO
sprak van een goed collega. Een groot
aantal medewerkers en ex-medewer
kers van de VARA reageerden teleur
gesteld op Kloos' aftreden.
Populariteit
Kloos volgde in 1971 J. Broeksz op als
VARA-voorzitter Daarvoor maakte
hij carrière in de vakbeweging. Tus
sen 1965 en 1971 was hij voorzitter
van het NW, waar hij in 1946 als
medewerker begon. Als voorzitter
van het NW stond hij bekend als
man van verdienstelijke kwaliteiten,
die echter ook heeft bijgedfagen tot
verscherpte verhoudingen tussen re
gering, ondernemers en vakbonden.
Uit een enquête in 1964 bleek Kloos'
populariteit: een groot deel van het
Nederlandse volk zou hem als presi
dent willen hebben.
Wie in grote haast een briefje
naar iemand in Amsterdam
stuurt en gemakshalve de plaats
naam afkort, zal er A'dam van
maken. Fout, zegt mevrouw H J.
Dammer-Vos. die de nieuwste
(Vuga's) alfabetische plaatsna-
mengids van Nederland heeft sa
mengesteld: de voorgeschreven
of aanbevolen afkorting is Asd.
Nou zal een brief aan iemand in
Asd nog wèl aankomen, maar wie
iets naar Rt of Ap stuurt, mag
eerst wel eens navragen of de
post dat begrijpt; voluit Rotter
dam of Apeldoorn schrijven kost
dan trouwens veel minder tijd.
Uit de korte verklaring voorin het
boekje wordt niet duidelijk wie
deze afkortingen voorschrijft of
aanbeveelt. Misschien toch de
post? Dan zou iemand eens moe
ten proberen of een aan Esd. Ehv.
Bd. Ledn. Zst. Schiermoog, Berg-
schenk of ZOPolder geadres
seerd poststuk inderdaad in En
schede. Eindhoven. Breda. Lei
den. Zaanstad. Schiermonnik
oog. Bergschenhoek of Noord
oostpolder (kan ZOPolder een
zetfout zijn?) aankomt, en of de
brief aan Tb of Ah niet bij een
sanatorium of een supermarkt in
de bus glijdt in plaats van op het
juiste adres in Tilburg of
Arnhem.
Dit soort afkortingen komt overi
gens alleen bij grote plaatsen en
gemeenten met lange namen
voor. dus zand er over. Over zand
gesproken trouwens: er veran
dert aardig wat in Nederland wat
plaatsnamen betreft. Leggen we
dit nieuwe boekje naast de ne
gende druk van Van Goor s
plaatsnamengids, dan zie je dat 't
Zand(t) in het nieuwe boekje wel
acht keer voorkomt, tegen vijf
maal in Van Goor; dat er welis
waar nog steeds vijf plaatsen met
de naam Oudendijk bestaan,
maar dat niet één keer een zelf
standige gemeente is, en dat was
in Van Goor nog wel het geval
met het Noordhollandse Ouden
dijk dat nu onder de gemeente
Wester-Koggenland valt. En na
tuurlijk groeit het inwonertal
met het jaar. óf door samenvoe
ging met andere plaatsen, óf door
nieuwbouw met nieuwkomers. In
Van Goor heeft Vlissingen nog
maar 42.600 inwoners, in Vuga al
44.936. maar die negende druk
van Van Goor moest het dan ook
met statistische cijfers van juni
1973 doen. Andersom kan het
trouwens ook: Amsterdam had er
793.000 «Van Goor) en heeft er nu
nog maar 718.625.
Vonden we in Van Goor nog Mon
nikendam zonder c. Vuga is daar
correcter in en schrijft Monnic-
kendam. Borsele en Borssele (res
pectievelijk de Zeeuwse gemeen
te en gelijknamige plaats) zijn in
beide boekjes juist gespeld. In
Vuga vind je nog niet de nieuwe
naam Bernisse die Abbenbroek,
Geervliet, Heenvliet, Ouden
hoorn en Zuidland op Voorne-
Putten gezamenlijk gaan dragen,
maar dat gebeurt pas per 1 janu
ari en dat kun je de samenstel
ster dus niet kwalijk nemen.
De zetter van het nieuwe boekje
moet wel een tikje slordig met
cursieve namen omgesprongen
zijn: vporin het boekje wordt
aangekondigd dat ook dat
hebben we nog niet eerder in ver
gelijkbare werkjes gesignaleerd
de woonwijken van steden en
dorpen zijn opgenomen; die zijn
cursief gedrukt. Maar kijken we
naar Amsterdam, dan staat daar
geen enkele woonwijk. Wel na
tuurlijk een hele rij namen als
Bijlmermeer, Banne Buiksloot.
Geuzenveld en Slotervaart (23 in
totaal), maar niet één is cursief
gedrukt. Dat zou volgens het in
leidinkje betekenen dat dat alle
maal steden, dorpen, gehuchten
en buurtschappen in de gemeen
te Amsterdam zijn, en dat klopt
dus niet met de werkelijkheid
Hoeveel namen er in staan wordt
niet vermeld en we hebben ook
niet de moed gevonden om ze na
te tellen. In elk geval staat er In
deze plaatsnamengids van Vuga
erg veel voor 19.50.
'n -rrn j.
r:
h fr
v
buitenaards?
Is dit nu een marsmannetje of
een ander buitenaards wezen,
zoals sommigen die beweren er
één of meer gezien te hebben, ze
beschrijven? Een enorm hoofd,
antennes, en 'grote, ronde dingen
die meer op microfoons dan op
ogen lijken, het heeft er wel wat
van weg. Maar nee. hei is „ge
woon" een mier, vele malen ver
groot en toen op de universi
teit van Illinois gefotogra
feerd. De dikke „wimpers" zijn
voelsprieten, de ogen zitten aan
de zijkanten van zijn kop. Voor
een wezentje dat nog kleiner is
dan de mier moet zijn verschij
ning toch wel een angstig ge
zicht zijn.
rokersgezicht
Heeft uw buurman, uw collega,
uw directeur, uw ondergeschikte,
een grauwe teint, rimpels rond
om de ogen, scherpe lijnen en een
grote neus? Dan is hij een roker.
Volgens de Zaanse Internist dr F
van Soeren is dat namelijk ty
pisch een rokersgezicht. De medi
cus heeft een studie gemaakt
over de Invloed van roken op het
gezicht en het decembernummer
van Mensen van Nu laat hem
naar aanleiding daarvan zeggen:
„Als je er oog voor hebt herken Je
de roker op het eerste gezicht.
Het rokersgezicht is een
oud gegeven, maar het is nog
nooit zo duidelijk beschreven. De
aandacht van de medici voor de
effecten van roken op het gezicht
is miniem. De man ln de straat
kijkt trouwens ook niet op van
een rokersgezicht. Roken ls zo
verweven met onze manier van
leven, dat de sporen die het roken
nalaat, ons niet eens opvallen."
Dr. van Soeren heeft de kenmer
ken bij honderden patiënten na
gegaan en legde die zo mogelijk
fotografisch vast. Hoe het zit met
niet-rokende mannen met grote1
neuzen, met rokers met kleine
neuzen en of rokende vrouwen
ook aan hun neus te herkennen
zijn, ls althans uit het stukje in
Mensen van Nu niet duidelijk.
Lege boel Zo gauw de
broodjesmachine van de Ameri
kaanse ir Robert Hanson uit
Boston (Massachusetts) in ge
bruik zal zijn, wordt het een lege
boel in de broodjeswinkels. De
machine kan een broodje naar
keuze geheel zelfstandig in 15 se
conden klaarmaken, en de enige
die Je behalve de machine niet
weg kan doen. ls dan nog de
caissière
Lange lijst Een 31-jarige
man. beschuldigd van 159 straf
bare feiten, ls in de Australische
stad Brisbane op alle 159 punten
schuldig bevonden en tot vijf
jaar veroordeeld. De griffier had
anderhalf uur nodig om de lange
lijst met beschuldigingen ln het
openbaar op te lepelen
