Magazine in de kookrubriek'
Günter Grass
in Boeken-Extra
deTijd
)DA-fractie, kernwapens en de tale Kanaans
postgiro en
rijkspostspaarbank
Weekblad
T DE WEEKBLADEN
BELEGGINGSBEWIJZEN SPAARDEPOSITO'S.
MEER INFORMATIE?
I
I
H IDERDAG 29 NOVEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET P 17/R 23/HS 21
Leo Kleyn
ubriek als deze behoort natuur-
i de eerste plaats verslag te doen
je opinies die de weekbladen
Treiden over spraakmakende za-
de Iraanse gijzeling, de storm-
legen de kernbewapening, de
rmen rondom de kernbewape-
r« en de ontwikkelingen aan het
«^ont Maar wat de weekbladen
al die kolommen door soms
^illcaar schrijven, valt ook niet te
"Ij iden. ,,Wat ik niet begrijp,"
ftpvde bij voorbeeld in De Tijd,
t Elsevier Magazine donderdags
kranten bij de opinieweekbla-
jordt besproken. Het hoort in de
3 fabriek."
lij Nederland steekt Wim van
n (slordig aangeduid als „Pa-
e,precteur") in een interview met
dat zelfs voor haar doen uit-
rlijk lang is, de loftrompet over
tederland. en met name over
redacteur Ferdinandusse: „Ri-
leeft het uitstekend gedaan
de Haagse Post („die staat te
itil") is hij minder te spreken,
lederland, dat de bewegingen
e concurrentie altijd nauwkeu-
Igt. maakt ook nog melding van
nkrimping bij NieuwsNet, dat
ir en minder kleurrijk wordt, en
redacteuren zal moeten ont-
Als dat waar is, komt het blad
zelfs niet meer in aanmerking
de kookrubriek.
oede van pvde was overigens
kt door een extra bijlage van
Iers Magazine, geheel gewijd
lijn en geen woord over „kern-
»ening, Iran, de kernenergie, de
Maar buiten de bijlagen biedt
nagazine toch weinig frivools:
inslagartikel over de islam, naar
"l kling van de gijzeling in Tehe-
n ook verder hoofdzakelijk olie,
(„Bloedbad in Afghanistan",
.bloed druipt weer van het
en tranen („Bij Hoogovens
het armoe troef", in de rubriek
en beleggen").
s luikt, bij de voortduring van de
9 ing, ook in de andere weekbla-
Khomeini haalde zelfs het
van NieuwsNet. Daarnaast
meer of minder aandacht be-
aan de kernbewapening, waar-
'^Hervormd Nederland voorop
Vrij Nederland, de Haagse
De Groene Amsterdammer en
Iers Magazine herdenken Anne
eling, die door de gastschrijvers
gekenschetst als „een geboren
list" (Laurens ten Cate), „con-
mele non-conformist" (André
er Louw), „een beganadigd soci-
mocratisch intellectueel" (Jo-
ran Minnen) en „een levendige.
hoekige, frisse politicus" (prof. mr. I.
A. Diepenhorst). Roolvink wordt al
leen in Elsevier, eveneens door Die
penhorst. herdacht.
Vrij Nederland
Onder de titel „De kleine, koude oor
log van H. J Neuman" schetst Vrij
Nederland een portret van de man die
de CDA-geesten rijp maakt voor de
aanvaarding van kernwapens. „Neu
man is een man van de flexibele re
sponse. Als hogere machten gespro
ken hebben, past hij zijn standpunt
makkelijk aan." De kernbewapening
komt ook ter sprake in het lange
interview van Bibeb met Wim van
Norden. „Ik zal niet zeggen dat in
Rusland tweehonderd miljoen mon
sters wonen. Maar het Russische
communisme is gruwelijk. Al die op
winding over de nieuwe atoomwa
pens. Ik ben ervan overtuigd dat die
noodzakelijk zijn." De bijla
ge geeft een voorproefje van de verla
te reactie van Aad Nuis op het Wein-
reb-rapport. Die reactie verschijnt
volgende maand in boekvorm onder
de titel „Het monster in de huiska
mer". Nuis concludeert: „Weinreb
moet na zes jaar speurwerk opnieuw
wegens gebrek aan bewijs worden
vrijgesproken."
op oud-staatssecretaris Jo Hendriks
en in de serie „Crimineel" was het tijd
voor de souteneur. Iran (op wat krui
melwerk na) en de kernwapens zijn
onder al die series bezweken
Haëgse Post
De Tijd
Een buiten de actualiteit staande re
portage over „de werkelijkheid van
het voortgezet onderwijs" is tot om
slagartikel verheven. De auteur stap
te naar een paar Amsterdamse scho
len toe om illustratiemateriaal te krij
gen bij CBS-cijfers die aantonen dat
arbeiderskinderen nog maar moei
zaam de weg naar gymnasium, ly
ceum en havo vinden. Het verslag is
het eerste van een serie, de zoveelste.
De Haagse Post lijkt steeds meer
verzot te raken op series. In de serie
over de innovatie-nota van het kabi
net-Van Agt is ditmaal Jan Terlouw
aan het woord, in de serie „Het ge-
zondsheids-imperium" valt het licht
ADVERTENTIE
V
Gerard de Haas in
Hervormd Nederland:
De verborgen
achtergronden
k jgrg'L van Sinterklaas
Verder: Vredesonderzoekers over de nieuwe kernwapens:
Léon Wecke: 'Er wordt rondom de wapenwedloop uiterst grof
gelogen'; Herman de Lange: De sluwe trucs bij de invoering van
nieuwe kernwapens De rede van Berkhof op de kernwapen
demonstratie Waar het om draait in het conflict Rome-
Schillebeeckx: Zal godsdienst een kritische kracht in de maat
schappij zijn? 'Daar werd iets grootsch verricht': De onverwerkte
oorlog tegen Indië Vrouwen mogen in de nachtdienst: Een
ploegendienstwerker, een klok die van slag is Arjos-voorzitter
Klaas de Vries: Van minister Scholten voel ik me totaal ver
vreemd' Filmen in een partijsysteem: Kritiek op oneffenheden
in het Oostblok Sietse Bosgra over de olieboycot.
En: Kernwapens: Kerken zetten door Commerciële tv.
O Ik neem een proefabonnement van twee maanden voor 6.
O Ik weet al voldoende van HN. Ik abonneer me 35.per hall jaar)
Naam
Adres
Code/plaats
Bon sturen naar Antwoordnr. 1776, 2500 XJ Den Haag
(in open envelop, geen postzegel). Of bel: 07Ó-5I2111.
MHMHMiOveraljn de losse verkoop, 1,75
Kernwapens en kernenergie komen
op bescheiden schaal wel aan bod in
De Tijd, dat overigens nauwelijks een
boek onbesproken schijnt te willen
laten. Met veertig aan boeken gewij
de pagina's is het deze week weer
raak. Het voorgerecht waarmee de
ergste leeshonger wordt gestild,
wordt gevormd door een interview
met de Westduitse schrijver Günter
Grass, die door twee Spaanse journa
listen onder meer wordt uitgehoord
over zijn „reputatie van Don Juan".
De reste
rende bladzijden worden onder meer
in beslag genomen door de frustraties
van buschauffeurs: „Als ik hier nog
langer blijf, loop ik een knots van een
maagzweer op."
NieuwsNet
„De pil in de beklaagdenbank",
meldt het omslag van NieuwsNet. De
kop boven het desbetreffende artikel
is duidelijker: „Nederlandse vrouw
stapt af van de pil." Het gebruik van
de anticonceptiepil, ooit een „succes-
artikel". blijkt dit jaar drastisch ver
minderd te zijn. „Het aantal pilge-
(bruiksters is zelfs al lager geworden
dan het vijf jaar geleden was." De
Consumentenbond laat bij monde
van drs. A. G. Franssen weten dat de
jeugd door middel van „een soort
assertiviteitscursus" gewapend
wordt tegen reclame, omdat Je agres
sief (het wordt verwarrend) optreden
nu eenmaal niet kunt verbieden. Aan
dacht van de consumenten verdient
ook het artikel over de opmars van
het speelgoed, waartegen geen asser
tiviteit gewassen lijkt.
Elsevier
Henk Vónhoff, burgemeester van
Utrecht, die er zijn volle gewicht te
genaan gooit om de WD naar links te
duwen, zet in een gesprek met Else-
viers Weekblad uiteen dat liberalen
nooit socialisten zijn geweest, „maar
wel altijd links." Lubbers, zegt hij,
heeft zich met zijn CDA in het mid
den kunnen nestelen. „Ik vind dat we
daar heel duidelijk een eind aan moe
ten maken." Elseviers Magazine ves
tigt, behalve de opmars van de islam,
de aandacht op het onderwerp „Sex
boven de zestig". Dr. F. A. Hoogen-
dijk trekt ten strijde tegen de „betut
telaars", waarmee hij doelt op PvdA
en CDA, die de kijkers televisiepro
gramma's uit Luxemburg willen ont
houden. De kampioen van de vrije
meningsuiting op zijn best.
De Groene
Theo Potma, onder meer bestuurslid
van de Vereniging Milieudefensie,
verwijt minister Van Aardenne. ver
antwoordelijk voor het energiebeleid,
„wensdenken". Ook op diens ambte
naren heeft hij het niet begrepen.
„Enquêtes hebben overduidelijk aan
getoond dat er geen meerderheid is in
Nederland voor het bouwen van kern
centrales. Toch vereet de „vierde
macht", die club ambtenaren, zich
met hand en tand tegen pogingen om
iets anders te onderzoeken. De vierde
macht functioneert niet meer als die
naar van het algemeen belang." In
een „driegesprek" met Cees de Ga-
lan, Leo Jansen en Amout Weeda
wordt ingegaan op de grondslagen
van een socialistische economische
politiek: „Hoe breed maken we ons in
de smalle marges."
Hervormd Nederland
De Nijmeegse polemoloog Léon Wec
ke zegt in een interview dat er rond
om de wapenwedloop „uiterst grof"
wordt gelogen. De manier waarop
Neuman over de bewapening praat,
vindt hij „onmenselijk en onweten
schappelijk". Hij vertelt dat het
NIPO in januari gaat onderzoeken
hoe in Nederland over de Russen
wordt gedacht. „Uit proefenquêtes
blijkt dat de kennis van oorlog en
vrede gering is. Volgens sommige
mensen staat de afkorting IKV. voor
Internationale Kommunisten Vereni
ging. terwijl de SS-20 geïdentificeerd
wordt met een nationaal-socialisti-
sche beweging uit de jaren twintig."
De Nieuwe Linie
Anton Constandse laat een waar
schuwend geluid horen: ook als de
dreiging in Teheran wordt afgewend,
blijft, met name in de derde wereld,
de vuurhaard branden. „De Ameri
kaanse dreigementen om militair in
te grijpen in Perzië hebben juist in
verband met toekomstige conflicten
dit gevaar onderstreept." Aan de
keerzijde van zijn waarschuwing
trekt hij onvermoeibaar van leer te
gen „nazistisch christendom". Wat
laat staat De Nieuwe Linie stil bij de
overal al herdachte beurskrach in
1929, al kan het natuurlijk geen
kwaad dat daarover ook nog iets in
het midden wordt gebracht door ie
mand die wars is van de „burgerlijke
economie". Dé middenpagina's wor
den in beslag genomen door een in
terview met Gilles Martinet, secreta
ris van de Franse socialistische
partij.
ADVERTENTIE.
deTijd
Een persoonlijkheid, controversieel, Wunderkind,
enfant terrible, boeiend causeur, maar vóór alles een
groot schrijver, en nog altijd zeer van onze tijd. Géén
Don Juan, zegt hij (.geen tijd voor') maar als zijn
handen niet doende zijn met koken, sigaretten draaien,
schrijven, schilderen ot beeldhouwen is het toch wel
met .liefde, liefde, tederheid'. Uit West-Berlijn een
vraaggesprek met de pessimistische auteur van
succesromans als .Hondejaren', ,De blikken trommel'
en - nog in Nederland te verschijnen - ,De tarbot':
In de maandelijkse boekenbijlage van de Tijd - deze
keer ruim 40 pagina's - ook aandacht voor het noodlot
van Nobelprijswinnaar Knut Hamsun, het revolutie
beeld v^n Mariano Azuela, de gewichtige symboliek
van William Golding, Gustave Raubërts |aloerse muze,
nieuwe boeken over Lenin, de Grote Matheid op z'n
Vlaams, een literatuur-atlas als een beeldroman, Kees
van Kooten als schrijver, en Nederlands onbekendste
beroemdste auteur:
Phil. - .Menslief ik hou van je' - Bosmans
Bon voor proefabonnement
4 weken de Tijd voor S gulden
Naam:
Adres:
Plaats.
Tel.:
Zonder postzegel zenden aan de Tijd
Antwoordnummer 6.1000 PA
Amsterdam
Betaling na ontvangst acceptgiro
Overal te koop f 2,75
Abonnementen (dag en nacht,
ook in het weekend):
020 46 20 62 TR-49
Verder:
Kernenergie in VS: pro
testen nemen toe Nicara
gua na Somoza: reportage
door Jan Glissenaar
Openbaar vervoer: de frus
traties van de buschauffeur
Gastarbeiders: nieuwe wet
rampzalig voor illegalen
Literaire verloedering: Wam
de Moor over Jeroen Brou
wers' gramschap Een
droomwens vervuld: Herman
Pieter de Boer ontmoet Haya
van Someren
drs Marten Beinema
B november jl. legde de fractievoorzitter van de CDA-Tweede Kamerfractie een stemver-
ing af om onder andere aan te geven, waarom zijn gehele fractie ging stemmen tegen een
A-motie waarin de regering verzocht werd in het NAVO-overleg niet in te stemmen „met
positieve beslissing over produktie en/of stationering van de Pershing II- eh kruisraket".
imverklaring bevatte meer dan
ipmerkelijke passage. Ik licht er
nkele zin uit: „Er zijn er in onze
'e wier opvatting in dit stadium
is, dat er wellicht niet aan een
Mieringsbesluit in december te
omen zal zijn. Er zijn anderen die
in dat in dit stadium verdere
ikkeling en beperkte produktie
veel risico's zouden herbergen",
consequentie daarvan: „In de-
zal ieder van ons de
op te maken hebben".
dus een motivering die, voor-
Ijzend naar nieuwe, meer defini-
stemmingen medio dêcember
hetzelfde onderwerp, naar ver
lende kanten ruimte maakte,
zijds is niet elk fractieliddan
tuden een minister terug te flui-
die in afwijking van de CDA-
trekpunten" bij deze materie, in-
imd heeft met een besluit van de
0 de in het geding zijnde gemo-
Iseerde kernwapens te statione-
Anderzijds is dan niet elk fractie-
moreel gebonden nogmaals te
imen tegen moties die voorals
in afwachting van Russische re-
s, elke vorm van produktie af-
publiciteitsmedia besteden de
weken begrijpelijk en ge-
hun functie terecht veel aan-
t aan met name de mogelijkheid
door laatstgenoemde „opening"
wordt. Mogelijkheid: geen
rheid, omdat elk Kamerlid reke-
moet houden met nieuwe facto-
nieuwe overwegingen, die zijn
anke lijk oordeel kunnen beïn-
den en, min of meer, wijzigen. En
kleine wijzigingen in de beoorde-
kunnen onevenredig grote gevol-
hebben, doordat ook het genuan-
de oordeel bij een 'stemming
hts op twee manierenvertaald
worden: voor of tegen.
dat zij, het is niet onbegrijpelijk
ln diverse publikaties gerekend
It met de mogelijkheid dat een
krheid, wil zij haar eigen gewe-
k'olle oordeelsvorming niet ver
enen. één of meer oppositionele
s zal steunen. Soms wordt een
dg, eventueel afwijkend stemge-
gekoppeld aan een mogelijke
netscrisis en zelfs aan pogingen
de éénwording van de CDA-par-
te blokkeren of althans daarbij
3 mogelijk (partij )winst te
fcn.
laatste bedoeling acht ik bij elk
helid onbestaanbaar en, zou zij al
•an, immoreel. Daarvoor is het
ng van de ierugdrlftging van de
wapens te zeer van e'ep andere en
a* orde dan actuelè' partijvor
ming. Met eenzelfde motivering valt
te betogen dat de koppeling van een
kabinetscrisis aan een afkeuring door
een Kamermeerderheid van gevoerd
-kernwapenbeleid vermeden kan wor
den. Dat geldt wel op de eerste plaats
voor een minister-president die zo
vaak wijst op de kleinheid, de minus-
culiteit, van de Nederlandse politieke
problemen vergeleken met wat in de
grote wereld en het nog grotere heelal
rondom ons voorvalt.
Baal
Het weekblad „Hervormd Neder
land" heeft, met het oog op de in dat
en andere bladen verwachte minder
heid van de CDA-fractie die tot een
afwijkend stemgedrag zal komen, ge
sproken van „ongeveer tien leden van
de CDA-fractie die niet van plan lij
ken hun knieën voor de Bafil te bui
gen". (24 november)
Dat is wezenlijk andere taal dan de
knikkende knieën en soepele knie
gewrichten die CDA-fractieleden in
andere periodieken toegedacht
worden.
„Hervormd Nederland" lijkt bijbel
taal te bezigen; het is evenwel niets
anders dan misbruik van de tale
Kanaöns.
De suggestie dat een eventuele min
derheid waar ik mijzelf dan ook wel
bij zie die door te gaan staan te
kennen geeft vóór een bepaalde mo
tie te stemmen, zich als geloofshelden
verheft temidden en boven hun afval
lige fractiegenoten, verwerp ik als
weerzinwekkend en onbillijk.
Wie niet hef. pure en onmiddellijke
atoompacifisme belijdt, maar, zoals
in het CDA-program geformuleerd,
wil beginnen met terug dringing van
de kernbewapening, staat bij de actu
ele problematiek voor een aantal vra
gen. waarop door de diverse militaire
en politieke deskundigen zeer uiteen
lopende antwoorden worden gege
ven. Ook in deze krant is dat herhaal
delijk gebleken.
Ik kan daarom, terwille van de nood
zakelijke kortheid van dit artikel,
voorbeelden daarvan achterwege
laten.
Dwalen
Temidden van al die onzekerheid in
informatie en advisering moet geko
zen en gestemd worden. Men kan
daarbij de mening' toegedaan zijn
en ik bén dat vooralsnog dat het
westen (nok) niet mei modernisering
van kernwapens moet doorgaan, om
dat we daarmee gevaar lopen een
punt te passeren waarna terugdrin
gen van kernwapens nog veel moeilij
ker, zo niet onmogelijk, wordt. Maar
wie die opvatting heeft, vermag daar
mee nog niet andersdenkenden over
duidelijk en onweerlegbaar te bewij
zen dat zij dwalen als ze menen dat
zo'n „point of no return" al gepas
seerd is dan wel juist nog wat verder
weg ligt.
Bewijzen zulke verschillen van In
zicht bij een zaak die zo letterlijk er
een van dood of leven ls. ons niet. dat
het wezenlijk onmogelijk is als chris
tenen in één fractie en, straks, één
partij politiek te bedrijven?
Mij niet. Dat de bijbelse opdracht het
■leven van schepsel en schepping te
beschermen lijnrecht leidt tot het te- Niet alleen overigens bij de doelstel-
rugdringen van de onvoorstelbaar ge- ling, terugdringing van de kernwa-
vaarlijke kernbewapening is duide- pens. is het onze opdracht te luisteren
lijk. Dat kan en moet eensgezindheid naar de bijbelse boodschap Evenzeer
bij de keuze van de middelen, met
name bij het zoeken naar de grens
tussen verantwoorde en onverant
woorde risico's. Welke laatste, naar
mijn overtuiging, zowel kunnen llg-
geven.
Maar de lijnen vanuit die doelstelling
naar de wegen en middelen om daar
toe te komen, zijn waarschijnlijk
minder recht en zeker minder duide
lijk. En aan het, zo mogelijk als frac
tie maar onvermijdelijk in ieder geval
als enkeling, kiezen van wegen en
middelen gaat de afweging vooraf
van belangen, bedoelingen en risico's
die nu eenmaal verschillend beoor
deeld kunnen worden.
de oren fluisteren, en ernaar luis*
teren.
Verschillend stemgedrag over hoofd
zaken ln een fractie die vanuit wezen
lijke eensgezindheid opereert ls wei
nig begerenswaard en veroorzaakt
onvermijdelijk Interne spanning. Elk
geil ln het voortgaan met als In het CDA-lid, dua ook lk. zal hopen dat
abrupt afschaffen van kernwapens.
Voor zover het daarbij om aparte
teksten zou gaan, behoren CDA-le-
den elkaar daarmee inderdaad niet
dat ls terecht gewraakt om de oren
te slaan. Wel moeten ze die elkaar ln
afwijkend stemmen vermeden kan
worden. Als dat hlet mogelijk is. zal
de Intern gewekte en van bulten op*
geblazen spanning slechts dan niet
fataal zijn, als men wederzijds elkaar
in eikaars motivering blijft respec
teren.
ADVERTENTIE.
Rentevethpgingea
Door ontwikkelingen op de kapitaalmarkt heeft postgiro en rijkspostspaarbank enige rentetarieven voor beleggings-
bewijzen en spaardeposito's met ingang van 28 november 1979 verhoogd.
Beleggingsbewijzen zijn waardepapieren, die
u voor f 1000,- of f 5000,- per stuk kunt kopen.
Om vervolgens te kunnen profiteren van wat wordt
genoemd 'rente op rente!
Het rente-percentage dat geldt op't moment
van aankoop, blijft gedurende de hele looptijd van
kracht. (De rentevergoeding op voor 28 november
afgegeven beleggingsbewijzen blijft dusongewijzigd).
De looptijd kunt u zelf vast stellen op 3.4 of 5 jaar.
Het gestorte bedrag plus de gekweekte rente
komen aan het eind van de looptijd vrij.
Dit zijn de condities die gaan gelden voor be
leggingsbewijzen gekocht vanaf 28 november 1979.
Spaardeposito's zijn rekeningen met dag
afschriften, waarop u bedragen vanaf f 1000,- voor
éèn of meer jaren kunt vastzetten tegen hoge rente.
Het gestorte bedrag komt vrij zodra de loop
tijd is verstreken, maar over de jaarlijks bijgeschre
ven rente kunt u steeds direkt beschikken.
Ook in dit geval geldt dat dë op't moment van
storting geldende rente niet meer verandert tijdens
de looptijd.
De rentevergoeding op vóór 28 november 1979
gestorte spaardeposito's blijft dus ongewijzigd.
Dit zijn de condities die gaan gelden voor
spaardeposito's gestort vanaf 28 november 1979.
Via onderstaande bon kunt u nadere
informatie thuisgestuurd krijgen.
U kunt ook bellen:
020-5912173 (afd. Beleggingsbewijzen).
020-5912138 (afd. Spaardeposito's)
Beleggingsbewijzen Spaardeposito's
Naam:
LOOPTIJO
AANKOOP
0P8RENGS1
VASTE RENTE
LOOPTIJO
VASTE RENTE
BEDRAG
3 JR.
f 1.000,-
f 1.277,29
8'A%
(was 84*)
1 JR.
7&% (was 74%)
15.000,-
f6.386,45
8 <A%
(was 8)4%)
2 JR.
8%% (was 8
4 JR.
f'1.000,-
f 1.411,58
9
(was 84%)
3 JR.
8l/$% (was84%)
f5.000.-
f7.057.91
9
(was 8*%)
4 JR.
9 (was 8S*)
5 JR.
f 1.000.-
f 1.592,29
9 y.%
(was 94*)
5 JR.
9X% (was 94*)
f5.000,-
f7.961.46
9V,%
i was 94*)
6 JR.
9&% (was94*)
Straat:
Postcode/Plaats:
Kruis uw wens(en) aan en stuur deze bon
in een envelop zonder postzegel naar
Administratiekantoor
postgiro en rijkspostspaarbank.
Weesperzijde 190.1097 DZ Amsterdam
J