amer wil boycot
?gen Zuid-Afrika
markim
Minister wil gedragscode babyvoeding
Verkeersongevallen
door gladde wegen
4
Werkloosheid even
groot als in april
Meerderheid Kamer wil
snel korting uitkeringen
"I""
Afrikaanse kerken
vragen olieboycot
PvdA-fractie voor uitstel
Man aangehouden
vrijgelaten
elektrische treinen kompleet v.a.7%50
Gehandicapte
overleden na
te heet bad
Navo-ministers
Onrecht,
al tien jaar lang..
Man verongelukt
jndonesië'angenen Zuivelindustrie bewerkt moeders in de derde wereld
S ee mannen in
0 verdronken
Rita
hSOAG 14 NOVEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
:e verslaggevers
HjAAG De meerderheid van de Tweede Kamer wil een olieboycot tegen Zuid-Afrika
t land zo te pressen het apartheidssysteem af te schaffen. Het CDA vindt dat de regering
:o'n boycot eerst met de andere landen van de Europese Gemeenschap moet gaan
w i, de linkse fracties bepleiten een onmiddellijke ingang van de boycot. Dit bleek gisteren
ti eerste ronde van het Kamerdebat over het buitenlands beleid van minister Van der
w
)A-woordvoerder mr. J. N.
n diende een motie in waarin
en at Nederland positief moet re-
op het verzoek van de Vere-
Naties wettelijke maatregelen
ettfen voor een olieboycot. De
verzoekt de regering voorts
Europese partners formeel
te voeren over dit voornemen
olie-embargo jegens Zuid-
e«en de Kamer van de resultaten
eS i voor 1 juni 1980 mededelinge
Van onze soc.-econ. redactie
DEN HAAG De werkloos
heid is in de loop van dit jaar
eerder toegenomen dan ge
daald. Dit blijkt uit nadere
cijfers van het ministerie
van sociale zaken. De gunsti
ge geluiden van de afgelopen
maanden blijken vooral ver
oorzaakt door werkloze
schoolverlaters die aan de
slag kwamen.
De sterke stroom van schoolverla
ters die zich als werkzoekend laten
inschrijven bij een arbeidsbureau
hadden in mei en juni juist gezorgd
voor een ongebruikelijke stijging
van het werkloosheidscijfer
Achteraf blijkt dat de schoolverla
ters zich op een vroeger tijdstip
aanmelden bij arbeidsbureaus. Het
systeem van corrigeren van het
werkloosheidscijfer voor seizoens
invloed heeft nog onvoldoende re
kening gehouden met het verschijn
sel. Daarom is het ministerie nu
nagegaan hoe de werkloosheid eruit
zou zien. wanneer schoolverlaters
beschouwing worden
buiten
gelaten.
Vrouwen
Dan blijkt dat de werkloosheid on
der mannen in de zomer iets ver
minderde. maar eind oktober weer
vrijwel even hoog is als eind april,
namelijk ruim 121.000. De werkloos
heid onder vrouwen liep in de voor
zomer op. en bleef daarna op het
niveau van bijna 60.000. De totale
werkloosheid is nu ruim 3000 hoger
dan eind april, waarbij alle cijfers
gecorrigeerd zijn voor seizoensm-
vloed. Vooral bij de vrouwen maken
schoolverlaters een groot deel uit
van het totale aantal werklozen De
vertekening in het cijfer was daar
om bij vrouwen groot Dat verklaart
voor een groot deel de onrustbaren
de stijging van de werkloosheid on
der vrouwen in de voorzomer, en de
onverwachte daling in de afgelopen
twee maanden
De jeugdwerkloosheid (onder de 23
jaar) bedroeg eind oktober ruim
79.000 personen, van wie bijna
48 000 meisjes. De jeugdwerkloos
heid beslaat 38 procent van de tota
le werkloosheid, evenveel als een
jaar geleden
ilijkheden
,n n zei desgevraagd na 1 juli
fjfte mogelijkheden te zien:
td
be rland voert samen met alle
anden de olieboycot uit (tot
et oe is daar nooit steun voor
lejegen).
•rland begint de boycot met
le kleinere EG-landen.
ille
raito enkel land wil meedoen, en
s n iet EG-overleg dan ook geen
le, re doelmatige mogelijkheden
ee pressie op Zuid-Afrika heeft
be lieverd, begint Nederland een-
te g de olieboycot,
dc
grjleze laatste mogelijkheid be-
m innen de CDA-fractie nog geen
is temming. Een aantal fractie-
de oelt niets voor een eenzijdige
et Ook de regering heeft sterke
nejur om een boycot alleen in het
an de Europese Gemeenschap
Mnnen. Zij spreekt deze voor-
thans uit in de nadere memo
ir d antwoord op de sanctiewet die
,n teel in de Eerste Kamer wordt
tl tld.
gt
,n ise fracties pleitten gisteren
jl n directe olie-èmbargo tegen
rika. Zij vinden niet dat een
'er ng over een boycot afhanke-
van een besluit van andere
PvdA-Kamerlid Relus ter
waarschijnlijk een motie in-
V^waarin zonder meer voor een
lot wordt gepleit. De PvdA
lat het politieke belang moet
gen en dat Nederland bereid
lijn om vooruit te lopen op
gelen die door de Veiligheids-
enomen moeten worden. De
indse regering dient in EG-
^■jd te beijveren dat de boycot
fng krijgt, aldus Ter Beek gis-
„Sommigen moeten voorop
gaan. Nederland moet die
ipbrengen", zo zei het PvdA-
id.
ie
lo niters
J(j oordvoerder Brinkhorst be-
ook een eenzijdig embargo op
ische goederen en diensten,
m behalve direct militaire goede-
ge»k computers en bijvoorbeeld
•n te™ niet meer aan Zuid-Afri
jd everd mogen worden. De PPR
ej( zich uit voor een „totale" boy-
jen Zuid-Afrika.
fD'er Bolkestein zei dat zijn
orten olieboycot om „praktische,
che en politieke redenen onge-
r vindt, onder meer omdat lan-
Namibië, Swaziland, Lesotho
■1 jtswana ook door een dergelijke
zouden worden getroffen.
lkjen (CDA) diende nog een twee-
in, waarin de regering wordt
0_ de economische betrekkin-
LJ gebruiken als pressiemiddel
veranderingen in Zuid-Afrika.
lering moet. zo vindt het CDA
ïalyse maken van het „geheel
lonomische betrekkingen tus-
Jederland en Zuid-Afrika" en
ri a de gegevens doorspelen aan
imer „met het oog op het treffen
aatregelen." Scholten wees op
DEN HAAG (ANP) Christelijke
kerken uit 33 Afrikaanse landen, de
„All Africa conference of churches",
hebben een beroep gedaan op de
Tweede Kamer om ogenblikkelijk
over te gaan tot een olieboycot tegen
Zuid-Afrika.
In een telegram aan de Kamer merk
te deze Afrikaanse tak van de We
reldraad van Kerken op dat het voor
Nederland niet moeilijk is om die
beslissing te nemen, omdat Neder
land in 1978 olie heeft verscheept
naar Zuid-Afrika ter waarde van
meer dan zes miljard gulden.
De uitwerking van een boycotbeslis
sing noemen de Afrikaanse kerken
aanzienlijk, niet alleen voor Zuid-
Afrika maar ook ten opzichte van de
westerse wereld. De kerken dringen
er bij de Tweede Kamer op.aan, de
„profetische" oproep van de Neder
landse Raad van Kerken en anti-
apartheidbewegingen ter harte te
nemen, en de Koninklijke Shell ertoe
te bewegen de olieleveranties aan
Zuid-Afrika te staken.
Tijdens de middagpauze van de Ka
mer worden vandaag symbolisch de
tienduizenden kaarten overhandigd
die naar de Kamer zijn opgestuurd
met de tekst „Stop olie naar Zuid-
Afrika".
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De meerderheid van de Tweede Kamer is van
plan het wetsontwerp van het kabinet inzake afremming van
minimumloon en korting op sociale uitkeringen al dan niet
aangepast nog op 1 januari te laten ingaan. De Tweede
Kamer moet het wetsontwerp op 5 en 6 december behandelen,
zo besloot gisteren de kamercommissie van sociale zaken bij
meerderheid van CDA en WD.
ADVERTENTIE
het voorbeeld van Zweden dat inves
teringen in Zuid-Afrika heeft stopge
zet en daarmee vooruitliep op een
beslissing van de Veiligheidsraad.
Van der Klaauw
PvdA-woordvoerder Ter Beek had
geen goed woord over voor het beleid
van minister Van der Klaauw van
buitenlandse zaken. Hij vond dat de
minister „eigenlijk niet te handha
ven" is. „Slechts overwegingen van
coalitie-politiek zijn verantwoorde
lijk voor prolongatie van zijn minis
terschap," aldus Ter Beek. De toe
lichting op zijn begroting „ademt een
sfeer van lusteloosheid, moeheid, van
er zelf niet zo erg meer. in geloven".
Het CDA ziet liever een „kritische
dialoog" met de minister en waar
deerde het dat Van der itlaauw zich
in de Verenigde Naties heeft ingezet
voor economische dwangmaatrege
len tegen Zuid-Afrika.
Ter Beek zei dat het mensenrechten-
beleid was „gekenmerkt door ver
slapping". Hij noemde als voorbeeld
de onthouding in de Verenigde Naties
bij de Oost Timor-resolutie, hetzwij- j- j
gen over West-Irian (Nieuw-Guinea) QIC IÏI01SJC ÜOOQrCCU
en de onthouding bij de resolutie over
NEUST'FJ kortingen
^f*,clnu
BEL 020-966866^
de westelijke Sahara.
Gualthérie van Weezei (CDA) vroeg
de regering in een motie in de Vere
nigde Naties een ander standpunt in
te nemen ten aanzien van de kwestie
westelijke Sahara. De Nederlandse
regering moet bepleiten dat het volk
van de Sahara zelfbeschikkingsrecht
krijgt en dat Marokko wordt ge
vraagd een „einde te maken aan de.
bezetting van de westelijke Sahara".
OLDENZAAL (ANP) De dertigjari
ge F. E. S. uit Coevorden is aangehou
den omdat hij ervan wordt verdacht
een dodelijke aanrijding te hebben
veroorzaakt en te zijn doorgereden.
Bij dit ongeluk in het Drentse plaats
je Valthermond kwam de vijftienjari
ge Christina Schoenmaker om het
leven. De man werd aan de hand van
tips gearresteerd, nadat hij in een
ziekenhuis was verpleegd wegens een
shock. Hij heeft bekend.
ADVERTENTIE
Minister Wiegel bracht gisteren een
bezoek aan de vorige week gekozen
gemeenteraad van Lelystad om te
vernemen aan welke eisen de (eerste)
burgemeester naar het oordeel van
de raadsleden zal moeten voldoen.
Op de voorgrond vier van de vijf
leden van de fractie van D'66: me
vrouw Zuidema en de heren Bosma,
Fermina en Coppens.
Van een onzer verslaggevers
NIJMEGEN Het openbaar ministe
rie in het arrondissement Roermond
stelt een onderzoek in naar de om
standigheden, waaronder een geeste
lijk gehandicapte in een tehuis in het
Limburgse Ottersum is overleden. Bij
het in bad gaan liep de 32-jarige
vrouw zulke brandwonden op, dat zij
later in een Nijmeegs ziekenhuis
overleed. Officier van justitie mr H.
W. Overbosch wil eerst de resultaten
van dit ondereoek afwachten alvo
rens verder eventueel gerechtelijke
stappen te ondernemen.
Het ongeluk gebeurde, toen de vrouw
van het instituut „Maria Roepaan"
vorige week in een bad met te heet
water stapte. Zij verbleef sinds een
week in de zwakzinnigeninrichting.
Volgens directeur drs Van Ratingen
stond de heet-water-thermostaat op
zeventig graden en is het niet uitge
sloten dat de temperatuur van het
badwater door een technische storing
hoger is geweest.
De verpleegkundige die de vrouw be
geleide. kreeg naar zijn zeggen geen
kans de temperatuur van het water
eerst te controleren, omdat zij par
does in het bad stapte. Directeur Van
Ratingen meent dat de huidweer
stand van de omgekomen geestelijk
gehandicapte minder geweest zou
kunnen zijn dan normaal. Volgens
hem hebben de behandelende chirur
gen verklaard, dat de opgelopen
brandwonden niet dodelijk hadden
behoeven te zijn.
Vervolg van pagina 1
De NAVO-deskundi-
gen hebben totaal 572 voorgesteld,
maar met name van Nederlandse zij
de is gepleit voor aanzienlijke verla
ging van dit aantal. Minister Schol
ten wilde niet zeggen of dit zal
lukken.
Het gaat in het bijzonder om 108
nieuwe raketten van het type
Pershing n (bereik 1800 kilometer) en
om 464 kruisraketten. Kruisraketten
zijn een soort onbemande vliegtuig
jes met een bereik van 2500 kilometer
die zo nauwkeurig zijn dat ze. na zo'n
afstand het doel op enkele meters
kunnen treffen. Ze zijn nauwkeuriger
dan enige andere bestaande raket. De
kruisraketten doet er zo'n drie uur
over om zijn doel te bereiken, terwijl
„gewone" ballistische raketten bin
nen twintig minuten dezelfde afstand
kunnen overbruggen.
Volgens Amerikaanse deskundigen
betekent dit dat de kruisraket nooit
voor een verrassingsaanval gebruikt
kan worden, hetgeen een voordeel is
voor de stabiliteit in de oost-west
verhoudingen. De deskundige sprak
ook tegen dat invoering van deze
kruisraket een nieuwe stap in de be
wapeningswedloop zou zijn. „Dit
soort raketten bestaat al sinds de
Tweede Wereldoorlog (de Duitse VI
en 2), zei hij. De Amerikaan bena
drukte nog eens dat invoering van
nieuwe raketten voor de middenlan
ge afstand noodzakelijk is, omdat de:
Sowjet-Unie op dit terrein door invoe
ring van met name de SS-raket de
overhand krijgt.
De PvdA legt zich echter niet bij deze
beslissing neer. Het PvdA-Kamerlid
Van der Doef wil morgen een debatje
over deze zaak, en de voltallige Ka
mer laten beslissen of er wel of geen
uitstel moet komen.
Het gaat om een zeer om een zeer
ingewikkelde en ingrijpende materie,
aldus Van der Doef Het parlement
moet voldoende tijd nemen voorleen
grondige afweging en behandeling.
Hij vindt het „een schande" wanneer
het parlement zou toegeven aan de
druk van de regering om deze zaak er
in enkele weken door te jassen. „Dit
moeten we ons als parlement niet
aandoen. Zoiets is bij een echt be
langrijke zaak als deze nog maar één
keer in de geschiedenis voorgeko
men, namelijk bij de „machtigings
wet", en toen ging het om een acute
noodsituatie" (de olie-crisis van eind
1973), aldus Van der Doef. Hij vroeg
zich af waarom de CDA-fractie haar
lid Weijers, eerste man voor het wets
ontwerp. had laten vallen. Weijers
heeft de afgelopen dagen uitstel tot 1
april gesuggereerd. (Gisteren was hij
door persoonlijke omstandigheden
afwezig in de commissievergadering.)
CDA-Kamerlid Gerritse wees erop
dat het wetsontwerp van het kabinet
..geen donderslag bij heldere hemel"
is. ..Al bijna twee jaar houden wij ons
als Kamer met dit onderwerp bezig.
Er moet ooit aan de discussie een
eind komen. We moeten nu tot een
afronding komen, juist ook om een
eind te krijgen aan alle onzekerheid
rond de uitkeringen. Als CDA hadden
wij eigenlijk al per 1 juli een definitie
ve regeling gewild, in plaats van de
voorschotjes die zijn genomen in de
vorm van kortingen op de uitkermgs-
verhoging." Ver der Doef verweet dé
CDA'er dat hij als lid van een
regeringsfractie in het parlement
natuurlijk al enkele weken beschikt
over de tekst van het vorige week
officieel ingediende wetsontwerp, en
mede daardoor in staat is nu snel tot
een conclusie te komen. Gerritse:
„We moeten nu eens ophouden elkaar
rond dit onderwerp voor rotte vis uit
te schelden. Ook daarom is het nodig
dit onderwerp nu spoedig af te han
delen."
ADVERTENTIE
zaterdag 17 november 10.30 uur
Nationale Manifestatie
Utrecht, Congrescentrum
Jaarbeursgebouw
Stichting Hulp aan Papoea 's in Nood
UTRECHT IANPI De winter heeft zich gistermorgen aange
kondigd met gladheid, die hier en daar in het land voor wat
ongerief heeft gezorgd. Ernstige ongelukken deden zich niet
voor. In de stad Utrecht viel een lichtgewonde
HAARLEMMERMEER (ANP) De
20-jarige C. H. Hogenboom uit Roe-
lofarendsveen is bij een verkeerson
geluk in Haarlemmermeer om het le
ven gekomen. Toen hij een plotseling
overstekende fietser probeerde te
ontwijken botste hij met zijn auto
tegen een boom.
In Utrecht gebeurden enige tientallen
ongelukken die een gevolg waren van
de gladheid. Ten zuiden van de stad
werden zes automobilisten door het
gladde wegdek verrast, wat in drie
gevallen tot ernstige materiële scha
de leidde. In Arnhem deden zich ver
moedelijk als gevolg van de gladheid
acht aanrijdingen voor. In Eindhoven
gingen vooral fietsers en voetgangers
onderuit. Een van hen moest naar een
ziekenhuis worden gebracht.
Op de doorgaande wegen ondervond
het verkeer geen ernstige hinder, al
waren er meer files dan gewoonlijk.
afERDAM (ANP) De Ned er-
afdeling van Amnesty Inter-
enfal heeft een vijftig Nederland-
p rijven met belangen in Indone-
vraagd hulp te verlenen aan
iJaten politieke gevangenen. Het
i^m tienduizenden mensen die
ICJS5 zonder vorm van proces ge-
zijn gezet en die nu vrij
y, voor de voormalige gevange-
j ldus Amnesty, erg moeilijk om
,|fOp normale wijze in de maat-
l3 >ij te gaan functioneren door
1C) plies van spaargelden en pensi-
1 de discriminatie en de beperk-
«Fegingsvrijheid. Daarom heeft
ity de Nederlandse bedrijven
gd bij keuze uit gelijkwaardige
anten de voorkeur te geven
politieke gevangenen, hen in
rking te laten komen voor
>g en bedrijfsopleidingen en er
^autoriteiten op aan te dringen
'erkelijke steun en begeleiding
bij de resocialisatie van de
angenen.
GE (ANP) - De 45-jarlge F
n ut Eenrum en zijn veertig-jarige
Passagier K. Zuidema uit Ezin-
K n gisteren bij een verkeersonge-
1 Feerwerd (gemeente Ezinge,
hgen) om het leven gekomen
met hun personenauto door
8* snelheid in een slip terecht
en in de sloot belandden,
mannen verdronken.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Minister De Koning (ontwikkelingssamenwerking) wil een
gedragscode voor zuivelbedrijven die babyvoeding verkopen in ontwikke
lingslanden. Hij heeft dat laten weten aan de werkgroep Babyvoeding en de
derde wereld, waarmee de bewindsman een gesprek heeft gehad.
minst zou verbieden mislei
dende voorlichting te geven,
is echter volgens de bewinds
man binnen de huidige orde
onhaalbaar. Overigens wordt
In de Verenigde Staten ge
werkt aan wetgeving om be
drijven te verbieden te expor
teren naar ontwikkelingslan
den, als zij zich niet aan een
gedragscode houden. Derge
lijke wetgeving schiet echter
helemaal haar doel voorbij als
de babyvoeding in de derde
wereld zelf wordt gemaakt.
Minister De Koning heeft toe
gezegd de zaken binnen de
Europese Gemeenschap aan
hangig te maken, samen met
zijn collega's van volksge
zondheid. Ginjaar, en Van der
3tee (landbouw). Ook zal de
bewindsman voor ontwikke
lingssamenwerking bij de We
reldgezondheidsorganisatie
(WHO) aandringen op een on
derzoek naar de praktijken
De groep toonde de ministers
onder andere wikkels en affi
ches bestemd voor zieken
huisjes in de derde wereld
waarmee nog steeds de indruk
wordt gewekt dat flessevoe-
ding voor kinderen in ontwik
kelingslanden beter is dan
borstvoeding. Ook zijn nog de
„melkzusters" actief bij
voorbeeld in Maleisië die. in
dienst van de zuivelbedrijven,
moeders voorhouden dat het
beter is hun kinderen de fles
te geven. Dat is zeker in de
derde wereld niet waar.
De kunstmatige babyvoeding
en het water waarmee het
wordt aangelengd moet in
orde zijn, de kwaliteit van het
water moet goed zijn (bijna
een onmogelijkheid op het
platteland in de derde wereld)
er mogen geen restjes in de
fles achterblijven, omdat die
zeker in de warme landen snel
bederven. Volgens sommige
gegevens is de sterfte onder
met de fles gevoede kinderen
drie maal zo groot als onder
baby's die borstvoeding
krijgen.
Desondanks worden moeders
in ontwikkelingslanden be
werkt door de zuivelindustrie,
die in de derde wereld met zijn
grote kindertal een groeiende
markt ziet, en bovendien daar
een mogelijkheid heeft van de
westerse zuiveloverschotten
al te komen. De werkgroep
Babyvoeding ten derde wereld,
wil daar wat aan doen, en
heeft naar eigen zeggen
bij minister De Koning daar
voor „begrip" gevonden „Hij
onderkent het probleem en er
lijkt bereidheid te bestaan
daaraan wat te doen"
Verordening
Een bindende verordening,
die zuivelbedrijven op zijn
Volgens de verkeerscentrale van de
rijkspolitie in Driebergen werd er mo
gelijk ook wat voorzichtiger gereden
De eerste gladheid is bestreden met
enige tonnen zout, waarvan grote
hoeveelheden liggen opgeslagen De
provinciale waterstaat in Utrecht be-1
sloot „licht te strooien", wat dc voor
raden met acht ton verminderde. In
Utrecht wordt 3500 ton zout achter de
hand gehouden
In heel Nederland ligt op het ogenblik,
400 000 ton zout in de voorraadschu
ren Volgens een woordvoerder van
Akzo Zout Chemie in Hengelo, de
belangrijkste leverancier, is dat ruim
genoeg voor twee normale winters
Man raakt bekneld in
bietenrooimachine
BAARLENASSAU 'ANPi - D* 49
jarige landbouwer C van Beek is
overleden nadat hij ruim vijf uur be
kneld had gezeten in een bietenrooi
machine Toen de man na ruim
drieëneenhalf uur werd ontdekt,
duurde het nog anderhalf uur voor
dat de brandweer die de grootste
moeite had door het drassige veld te
komen, ter plaatse was
Kort na zijn bevrijding overleed de
landbouwer Hij raakte bekneld toen.
nadat hij tegen de machine had ge
schopt omdat deze weigerde, het
landbouwwerktuig ineens weer op
gang kwam
Afbeeldingen van gezond uitziende baby's moeten moeders verlokken kant
en-klare voeding aan hun kinderen te geven.
van zuivelbedrijven in ont
wikkelingslanden
Ook de WHO werkt aan een
gedragscode, die volgend Jaar
mei aan de leden van de ge
zondheidsorganisatie zal wor
den voorgelegd. Deze code is
echter niet bindend. Een
werkgroep van de WHO heeft
voorgesteld dat reclame voor
babyvoeding via radio en tele
visie wordt verboden, dat op
de verpakking van kant-en-
klare kindervoeding duidelijk
staat dat het niet geschikt is
voor kinderen die jonger zijn
dan drie maanden Voor hen is
borstvoeding beter, terwijl
het verstrekken van gratis
monsters door onder meer de
„melkzusters" verboden moet
worden
..Dit is dc laatste keer dat ik np deze
viool zal spelen"
