Speelse werkdag
geweldloosheid
Youth for Christ in het nieuws
Vaticaan
tilt tipje
op van
geldsluier
Zwarte predikanten
tegen actie Naudé
Trouw
A
Boekenveiling te Amsterdam
TON BOLLAND beëdigd taxateur*
UIT DE KERKBLADEN
Berkhof over
een dubbele
bekering
VAN DA A
VOORBIJGANG
MAANDAG 12 NOVEMBER 1979
TROUW/KWARTET
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Op de werkdag van Kerk en Vrede, zaterdag in
Utrecht, waren we schijnbaar even terug in de roerige jaren
zestig, toen autoritaire bestuurders regelmatig te maken
kregen met al dan niet redelijke eisen van actievoerders om
inspraak bij maatregelen, die hen in hun dagelijks leven
raakten.
De vereniging van christen-pacifisten
hield een werkdag over geweldloze
weerbaarheid, die begon met een ..lu
dieke" gemeenteraadsvergadering
van de denkbeeldige gemeente ..Bur
gersend". handelend over de bouw
van een reusachtige parkeergarage
annex atoomschuilkelder in het za
kencentrum van de gemeente
De spelers en de belangstellenden op
de publieke tribune maakten er een
gezellig potje van. waarbij veel werd
gelachen Dat gebeurde vooral toen
de afgevaardigden van het ..Plaatse
lijk Belang" van Burgersend het on-
JOHANNESBURG De
Broederkring, de organisatie
van zwarte predikanten uit de
Nederduits Gereformeerde
Kerken in Zuid-Afrika heeft
de oproep van acht theologen
om de banning order van dr C.
F. Beyers Naudé opgeheven
te krijgen als „walgelijk en
schijnheilig" van de hand ge
wezen. Zij noemen het een
poging de oud-directeur van
het (verboden) Christelijk In
stituut in discrediet te
brengen.
door Hennie Serfontein
Hij zei verder: ..Het wordt Naudé
kwalijk genomen dat buitenlandse
kerkelijke leiders ons land zien door
Naudé's ogen. Hij hinderde onze con
tacten met overzeese kerken. Wij
moeten onze contacten met de Neder
landse kerken in het oog houden. De
oproep betekent niet dat wij nu
ineens met Naudé instemmen. Maar
als de banning van Naudé is opgehe
ven, zal Naudé niet zoveel Invloed
meer hebben en zal hij wat minder
radicaal over de situatie in Zuid-Afri
ka denken."
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Poslma
HOOfOKANTOOR
Poslbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
Pos tg-'o 66 00 00
Bar*» Ned Cred-etbar.»
Rekewgnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM DORDRECHT
Postbus 948
3000 A* Rotterdam
tel 010-115588 iabonnementen
en bezorging i
tei 010-115588 (redactie»
lei 115700 (uitsluitend voor
advertenties»
Westwaa* 4
Rotterdam
REGO OEN HAAGXEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070 469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertent es)
Parkstraat 22 Oen Haag
REGIO NOORO OOST NEDERLANO
(uitsluitend administratie)
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tei 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwo*e
Abonnementsprijzen:
Per maand I 15 90
Per kwartaal 47 70
Per helt ,«a- t 95.40
Per tear 188.60
Advertentietarieven co aanvraag
T#«e»orvsche abonnementenopdracbten
tz>e adressen Doven)
Opga>e lam*eber<hten 9-19 30 van
maandag fm vr.^tag Op zondag van te-
20 uur teta« 020-913456
Opgave mm.-advertenties iet
320-936868 of scrv neW* aan Mm-Adv
a'dehng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adresw.|Zigmgen uisluitend scbnttekjk
aan onze Amsterdamse adressen
derling oneens werden. Een glansrol
voor ..mevrouw Pien Loeteraar" en de
..burgemeester" „J. Kwekmans". die
een keurige autoritaire CDA-burge-
meestcr voorstelde.
Na dit rollenspel verdeelden de ruim
honderd deelnemers aan de dag zich
in werkgroepen om na te praten over
de gemeenteraadsvergadering en
zich te bezinnen op geweldloze weer
baarheid en de manier om die onder
aandacht van het publiek te brengen.
Kerk en Vrede hield de werkdag, om
dat de vereniging van de landelijke
raad van kerken het verzoek had ge
kregen de thematiek van de geweld
loze weerbaarheid uit te werken en er
brede belangstelling voor te wekken. HlJ zou het h00gst ongelukkig vin-
De bedoeling van de dag was duide- (jen_ )ncjien hij een bijzondere behan-
lijk te maken wat geweldloze weer- deling zou krijgen," voegde mevrouw
baarheid is. hoe zij werkt als middel Naudé daar aan toe. „Zijn eerste zorg
in de strijd tegen onrecht, wat haar js gerechtigheid voor allen die ge-
beperkingen zijn en wat haar kracht. ban(j zjjn of het slachtoffer zijn van
Vorige week heeft Kerk en Vrede zich onrechtvaardige wetten." Zij vroeg
nog met een brief tot de Tweede Z)ch af wat het effect op de zwarte
Kamer gewend met het verzoek geen gemeenschap zou zijn, wanneer al-
Van Naudé zelf was om begrijpelijke
reden geen reactie te krijgen. Hij was
het weekeinde druk in zijn huis in
Oreenside bij Johannesburg met de
eindeloze reeks bezoekers, die met
hem wilden spreken. Naar zijn me
ning gevraagd, glimlachte hij en haal
de hij de schouders op. Maar Ilse
Naudé, zijn echtgenote, zei gisteren -
..Als het opheffen van de ban tegen AlWlJZGll
mijn man geen deel uitmaakt van een
algemene herziening van alle bannin
gen en gevangenschappen zonder
daar heb Je het weer, de blanke man
wordt opnieuw voorgetrokken. In
dien Je zoveel Jaren gewerkt hebt
voor de verbetering van de verhou
ding tussen zwart en blank, Is dat een
belangrijke overweging". Mevrouw
Naudé voegde hier aan toe: „Een be
roep op humanitaire overwegingen is
onvoldoende en misleidend. De eer
ste zorg van mijn man is gerechtig
heid voor allen."
Verschillende kerkelijke leiders ver
welkomden de oproep van de acht
theologen, maar zij voegden er aan
SraWS!" 'k 1111 UeVCT geband Naudé's ban^ng order zou
AMSTERDAM In Rome ls het kar-
dlnalenberaad afgesloten. Het be
langrijkste resultaat was dat voor het
eerst een kleine groep relatieve bui
tenstaanders (de kardinalen) enig in
zicht hebben gekregen in de financié-
le toestand van het centrum der rk
kerk. De top van het Vaticaan heeft
grote moeite gehad met het oplichten
van een tipje van de sluier. Sterke
aandrang was nodig van de paus. die
op dat gebied naar nog veel grotere
openheid zou willen streven.
De tekorten van de centrale diensten
van de rk kerk belopen enkele miljoe
nen per maand. Kardinalen uit rijke
landen waaronder Nederland hebben
zich bereid verklaard extra bij te dra
gen. Maar. hebben ze gezegd, die ge-
helmzinnigheid maakt dat niet ge
makkelijker Meer openbaarheid in
kerkftnanciên is plaatselijk al heel
gewoon en men vindt dat het Vati
caan ook maar over de brug moet
komen met zijn cijfers.
De publikatle van het begrotingste
kort wordt gezien als de eerste stap.
Verder wil men bijvoorbeeld weten:
wat kost de missie; hoeveel winst
maakt Vaticaanstad; hoeveel is er
belegd ln aandelen, welke en wat le
veren ze op. vooral zijn mensen be
nieuwd hoe het gaat met de Vaticaan
se bank. het „Instituut voor Religeu-
ze kerken." In deze bank immers be
leggen tal van religieuze groeperin
gen maar ook tal van zakenlieden
hun geld. dat ze op deze wijze buiten
de Italiaanse belasting kunnen hou
den. men vermoedt meer dan 100
miljoen dollar per Jaar In de komen
de jaren zullen steeds meer cijfers
worden bekendgemaakt, is de ver
wachting. De kardinalen hebben ook
gesproken over de verhouding kerk
en menswetenschappen^ over het
functioneren van de curie en de nun
tiaturen. De paus heeft de kardinalen
bedankt voor hun adviezen.
principe besluit te nemen tot invoe
ring van nieuwe kernwapens. In zijn
brief wijst Kerk en Vrede op de peilin
gen, die op het moment door kernen
van het Interkerkelijk Vredesberaad
worden gedaan en die er op wijzen
dat ongeveer 60 percent van de Ne
derlandse bevolking zich achter de
slagzin van het IKV stelt: De kernwa
pens de wereld uit. om te beginnen
uit Nederland.
Kerk en Vrede schrijft de kamerleden
dat zij verontrust is dat het laatste
leen de banning van haar echtgenoot
zou worden opgeheven. Ze vroeg:
„Zouden de zwarten niet zeggen: ja,
worden opgeheven, dan ook alle ge-
bande personen vrij moesten komen.
Dr Ntato Motlana van het Comité
van Tien in Soweto, deed een beroep
op de regering het hele verkeerde
apparaat te herzien. Ds Peter Storey,
de vice-voorzltter van de Zuidafri-
kaanse raad van kerken onderkende
in de oproep van de acht theologen
een meningsverandering in de NG-
kerk.
De secretaris van de raad. bisschop
Desmond Tutu, zei dat hij er bijna
zeker van was dat Naudé zijn eigen
vrijlating zou afwijzen, indien deze
niet ook voor alle andere gebande
personen zou gelden. Ook Tutu vrees
de dat de oproep de geloofwaardig
heid van Naudé bij de zwarten zou
aantasten en hem dreigt te isoleren
van andere gebande personen, onder
wie zijn collega Peter Randell en me
vrouw Winnie Mandela. Tutu uitte
echter zijn vreugde dat in de NG-kerk
blijkbaar aandacht was voor de on
rechtvaardige veiligheidswetten. Vol
gens Tutu was de oproep Naudé vrij
te laten ingegeven door de hoop in
het buitenland de indruk te vestigen
dat er iets belangrijks in Zuid-Afrika
verandert.
Nederland
Een van de acht theologen, die onbe
kend wilde blijven, gaf toe. dat de
oproep moest worden verstaan als
een geste jegens de kerken in Neder
land. Deze man zei: „De kerken in
Nederland hebben veel met Naudé op
en wij willen trachten de kloof te
versmallen. De reden waarom hij ooit
werd geband heeft daar niets mee te
maken."
De Broederkring kwam met een har
de veroordeling van de oproep voor
de dag. getekend door het hele be
stuur: dr Allan Boesak. ds Chris Loff,
ds Gerrie Lubbe, ds Frikkie Conradie.
ds Mabotja en ds Lucas Mabusela.
„Voor iemand te pleiten om humani
taire redenen is aan te bevelen, maar
wanneer men dat doet in het voorbij
gaan aan de meer fundamentele rede
nen voor het opheffen van de ban
ning. namelijk gerechtigheid, is dat
zowel schijnheilig als walgelijk. Deze
theologen vergeten het bijbelse en
gereformeerde concept van bevrij
ding om politieke redenen. Het
spaart hun een confrontatie met de
regering uit inzake de onrechtvaardi
ge wetten, die haar in staat stellen
mensen te bannen en zonder proces
gevangen te zetten. Zij gaan voorbij
aan talloze anderen die ook geband
zijn. Zij doen dit alleen om de gunst
te winnen van de kerken overzee en
zo uit het isolement te komen waar zij
zichzelf in hebben geplaatst. Door
Beyers Naudé te kiezen trachten zij
hem te betrekken in het onderdruk
kende systeem, zijn geloofwaardig
heid te ondermijnen en twijfel te zaai
en Inzake zijn plaats in de strijd voor
gerechtigheid in dit land."
Frits Strietman, stafmedewerker
van de stichting Youth for Christ-
woord inzake de kernwapens aan de Nederland schrijft namens Youth
technologische ontwikkeling schijnt for Christ-Nederland:
te zijn. „De bewapening gaat zo
steeds meer een eigen leven leiden". Hoe te reageren wanneer het COC Je
aldus de christen-pacifisten. Zij voe- de oorlog verklaart?
gen hier aan toe: „Het stelt ons teleur.
dat signalen vanuit het oostblok om Erger nog: hoe te reageren wanneer
tot wapen- en troepenvermindering velen de daarbijbehorende karikatu-
te komen, ln het Westen nauwelijks ren moeiteloos voor waar aannemen?
worden opgepakt. In onze tijd met Helaas ls de eerste klap nog steeds de
zijn enorme overbewapening dient gebruikelijke daaider waard, is be-
elke kans te worden aangegrepen om schuldigen nog steeds eenvoudiger
tot wapenvermindering te komen". dan weerleggen en ls praten óver ie-
ADVERTENTIE
WOENSDAG 21, en DONDERDAG 22 NOVEMBER 1979
houden wi| weer boekenveiling. Geveild worden enkele belangrijke bibliotheken
w.o. de bibliotheken van
Prof. dr W. H. Gispen - Amstelveen
ds. F. S. Kloosterman - Breda
prof. dr K. H. Miskotte - Voorst
ds A. Vroeglndewey - Veenendaal
bestaande uit theologie, filosofie, commentaren, bijbelverklaringen, exegetische
studies, theot. en kerkhistorische dissertaties (waaronder een grote verzame
ling werken over de Middeleeuwen; beginperiode dor Reformatie en de
geschiedenis der Doopsgezinden); naslagwerken, woordenboeken Gunning,
Kohlbrugge. Groen van Prinsterer. Barth. Buber, Van Ruler etc. etc etc.
Daarnaast worden er ook zeer zeldzame 16e, 17e en 18e eeuwse werken
geveild, zoals werken van Luther. Cahrijn. Melanchton. Beza. Nadere Refor
matie.
Rijk geïllustreerde catalogus (112 pag.) kunt u aanvragen door 5.- te storten
op giro 17.71.82 t.n.v. TON BOLLAND, v/h Van Bottenborg. Amsie:.<am
KIJKDAGEN: ZATERDAG 17 en MAANDAG 19 NOVEMBER
1979.
Prinsengracht 493, Amsterdam, telefoon (020) - 221921.
Lid Ned. Ver. van Antiquaren
Intern. League of antiquarian booksellers
Ned Vereniging van Makelaars en Veilinghouders.
mand aanzienlijk makkelijker dan
praten mét Iemand!
Toch wil ik „graag" ingaan op het
artikel „Homo's dus.en leveren die
nog nieuws op?" verschenen in
„Trouw" van 8 november.
De vraag of „homo's nog nieuws zijn"
acht de heer A. J. Klei blijkbaar posi
tief beantwoord door de hem door het
COC aangereikte vertekeningen van
Youth for Christ.
Het is jammer, maar het lijkt erop
dat het COC zijn bestaansrecht en
identiteit meent te moeten ontlenen
aan trieste karikaturen van anderen.
Dankbaar wordt Youth for Christ op
één hoop gegooid met vermeende
extremiteiten, alsof men echt niet
beter weet! En ook anderen worden
„even" aangepakt, zoals bijvoorbeeld
het werk van het evangelisch begelei
dingscentrum „De Schuilplaats".
Misschien is het goed om in dit ver
band te vermelden, dat dit centrum
een van de weinige centra is. dat door
CRM subsidie aangeboden gekregen
heeft, omdat men het blijkbaar een
dermate evenwichtig en volwassen
project vond, dat dit gerechtvaardigd
bleek. (Men vond dit weliswaar zelf
niet nodig en draait nog steeds op
eigen krachten.)
Wat de strekking van het artikel van
A. J. Klei betreft, moet mij één op
merking nog van het hart.
Hoe wij als Youth for Christ hiertoe
ook worden uitgedaad, wij wensen
ons per se niet te verlagen tot het
publiekelijk Ingaan op met naam en
toenaam genoemde voorbeelden van
mensen die binnen Youth for Christ
werden begeleid.
Hoe vertekend en onjuist de genoem
de wild-west-verhalen ook mogen
zijn, wij ervaren het als kwetsend op
deze pagina de waarachtigheid van
mensen en de daarmee vervlochten
diepgaande problemen ter discussie
te stellen.
Maar welke gedachten leven er dan
binnen Youth for Christ betreffende
het vraagstuk van de homofilie?
We zijn ervan overtuigd, dat ook in de
vragen over dit onderwerp de Bijbel
ons de uiteindelijke antwoorden
moet en kan aanreiken.
Hoewel de Bijbel voor ons geen la-
denkast vol pasklare oplossingen is,
menen wij in alle vooreichtigheid ook
hierin een norm gevonden te hebben.
Zoals er vele menselijke eigenschap
pen zijn, die niet door God bedoeld
zijn in de scheppingsorde, zo kunnen
wij ook homofilie niet herkennen als
scheppingsgegeven.
We beseffen, dat naarmate die norm
ons duidelijker voor ogen staat, on-
nze verantwoordelijkheid jegens el
kaar toeneemt.
Dit betekent in onze hulpverlening
n.'.et. dat wij met meedogenloze
blauwdrukken werken, waarin ieder
zich maar te voegen heeft.
Alhoewel we „geen dogma tegen won
deren" hebben, noch argwanend
staan tegenover Gods heilzaam werk
ln mensen (op Zijn uiterst persoonlij
ke wijze en vaak via een lange weg),
willen we óók vanuit dezelfde betrok
kenheid meegaan, wanneer er van
beide weinig zichtbaar wordt!
Hopelijk wordt duidelijk, dat de
praktijk van onze uitgebreide hulp
verlening aan jonge mensen niets
heeft uit te staan met „ethisch rigo
risme". hersenspoeling, manipulatie
of (nog erger!) occult gesjoemel.
Al met al hoop ik. dat het hierboven
gesqhreven duidelijk maakt, dat ook
binnen Youth for Christ dit vraag
stuk serieus wordt genomen.
Zijn er dan nooit fouten gemaakt in
de hulpverlening aan homofiele Jon
geren? Waarschijnlijk wel!
Helaas zullen er ook binnen onze
kring domme dingen voorgekomen
zijn.
En ook binnen ons werk liggen er
onopgeloste vragen. Laat ik wat dit
betreft volstaan met te zeggen, dat er
binnen Youth for Christ een ge-
spreks-/studiekring aan het werk is,
waarin alle geledingen van ons werk
zijn vertegenwoordigd, met het doel
het vraagstuk van de homofilie seri
eus en verantwoord binnen onze jon
gerenbeweging tot zijn recht te laten
komen. Verder begint er binnenkort
een gespreksgroep voor jongeren bin
nen Youth for Christ, die met elkaar
willen praten over hun eigen homofie
le geaardheid en op deze manier sa
men verder willen komen.
Ter afsluiting van dit artikel (en ho
pelijk ter opening van verder ge
sprek!) sluit ik mij graag aan bij een
opmerking van drs W. G. Rietkerk
i bestuurslid van de Evangelische Al
liantie). naar aanleiding van de publi
citeitsgolf die over dit onderwerp is
losgebarsten: „Het is mijn vaste over
tuiging. dat de nu uitgebroken publi-
citeitsoorlog over deze wezenlijke le
vensvragen. de homofiele mens niet
verder helpt. Willen we werkelijk ver
der komen, dan moeten we uit de
sfeer van welies-nietes en roddel-
praatjes zien te geraken. Een eerlijk
gesprek over de bijbelse scheppings
leer en Gods bedoeling met de mens
lijkt me zeer wenselijk. Maar laten
organisatie als Youth for Christ e.d.
Intussen rustig verdergaan met hun
hulpverlening aan Jonge mensen. Te
velen van hen wachten op daadwer
kelijke hulp vanuit het Evangelie,
opdat zij in kerk en samenleving zul
len leren als navolgers van Christus
en als Zijn getuigen te leven!"
De SACLA-conferentie ln Pretoria in
spireerde prof. dr H. Berkhof (die
erbij was en er ook over in Trouw
rapporteerde) in Saamhorig, het
maandblad van de raad van kerken,
tot de volgende overpeinzingen over
„ecumenlcals" en „evangelicals":
De evangelicals zijn op een zeer on
middellijke wijze gericht op de werk
elijkheid van God. van Christus, van
de Geest die er niet maar alleen ls
om onze wereld te inspireren, maar
die een geweldige eigen betekenis en
prioriteit tegenóver onze wereld met
haar maatschappelijke en politieke
problemen heeft zózeer dat de laat
ste gewoonweg naar de rand van de
aandacht worden gedrongen Belang
rijker dan heel onze aardse toestand
en de toestanden om ons heen. ls het
voor de evangelicals dat de toestand
tussen God en ons radicaal wordt
veranderd, dat wij onze zonden door
het offer van Jezus laten verzoenen
en wij voor eeuwig als kind van God
worden geadopteerd. Daarom en
daarin moeten alle gelovigen, boven
de scheidingen van volken, rassen en
klassen uit. hun eenheid vinden Dat
wilde de SACLA zichtbaar maken.
Maar hoe moeten we dan in de wereld
verder? In de politieke en in de soci
aal-economische verhoudingen? Wij
ecumenlcals kunnen het maar moei
lijk vertrouwen en accepteren, dat
die zaken op het tweede plan zouden
komen Toen ik terug was. bleken
mijn interviewers van IKON en KRO
eigenlijk alleen geïnteresseerd in de
vraag, wat de conferentie tot een (al
dan niet gewelddadige) revolutie ln
Zuid-Afrika had bijgedragen. Wij zien
het Evangelie vóór alles als inspiratie
voor ons handelen in de wereld. Maar
ik keerde van de conferentie terug
met de vraag, of we dan niet aan een
enorme en schadelijke versmalling
van het Evangelie bezig zijn. Kunnen
we die tegenover de bijbel waarma
ken? Voor Jezus was het in hem nabij
gekomen Koninkrijk van God zo
overwelgtdend, dat de Romeinse on
derdrukking hem alleen aan de rand
Interesseerde. En Paulus ln de gevan
genis interesseerde zich nauwelijks
voor het hem aangedane onrecht; zijn
gevangenschapsbrieven staan vol
van vreugde over de voortgang van
de evangelieverkondiging. De ver
houding tot God is blijkbaar niet
enkel inspiratie voor iets anders. Ze
is. net als elke aardse liefdesverhou
ding. een doel in zichzelf. Alleen als ze
dat ls. kan ze ook inspirerend op
andere gebieden gaan werken.
Woord en daad
Nog steeds Berkhof ln Saamhorig:
Ja. maar het geloof zonder de werken
is toch dood? En woord en daad ho
ren toch bij elkaar? Zeker, en dat is in
Pretoria ook uitentreuren gezegd,
juist omdat de evangelicals veel te
weinig oog hebben voor de structure
le wereldwijsheid, die nu in het chris
telijk handelen nodig is. Want ik
heb de gedachte van onze grote zen
dingsstrateeg Kraemer we hebben
een dubbele bekering nodig: eerst
van de wereld naar God toe en dan
weer van God uit naar de wereld toe.
Die gedachte wordt ln de kringen van
ons. ecumenlcals, vaak aangehaald
met de nadruk op de tweede helft.
Daahnee bevestigen we onze positie
meer dan dat we haar kritiseren.
Want wij hebben momenteel de eer
ste helft hard nodig. Dat moeten we
ons door de evangelicals laten zeg
gen. We hebben die eerste bekering
dagelijks nodig. Juist om die tweede
bekering. Pas als je verankerd bent in
de Absolute, wordt je wereld gerelati
veerd en kun je er greep op krijgen.
Dan kom Je er vrij in en tegenover te
staan: zonder egoisme en zonder fa
natisme Dan word je echt vrij om
zonder bijbedoelingen Je naaste te
dienen. Ik ontmoette ln Pretoria
zwarten voor wie door de bevrijding
van Christus hun politieke bevrijding
haar prioriteit verloren had. Ik denk
dat dat een bijbels kenmerk van ech
te bekering ls. Ik ontmoette er ook
blanken, voor wie de bekering bete
kende. dat ze zich nu niet meer voor
de politieke bevrijding van hun zwar
te naasten interesseerden. Ik denk.
dat dat een halve bekering of mis
schien zelfs een schijnbekering ls.
Om Berdjajev te variëren: mijn be
vrijding ls een materiële zaak. de be
vrijding van mijn naaste is een gees
telijke zaak. Maar dan komt ten slot
te de vraag op: wat is nu eigenlijk,
christelijk gesproken, „bevrijding"?
Was Paulus in de gevangenis nu be
vrijd of onbevrijd? Christenen moe
ten voorzichtiger met dat grote
woord omgaan. Met de bevrijding
van Mozambique en Vietnam zijn we
er niet. De politieke bevrijding is no
dig (en gelukkig zeggen steeds meer
evangelicals dat), maar ze is maar een
fragment van de Bevrijding (zien
steeds meer ecumenlcals dat in?). Het
wordt tijd dat we saamhorig worden.
loofsgetulgenis de ander tot geloof te
brengen. Dat ene onderdeel van het
apostolatr-gemeente-zijn gaat ons
vandaag duidelijk moeilijk af. Daar
bij spelen allerlei factoren een rol. Ik
denk dat moeite om eigen geloof ade
quaat te formuleren, de huidige cul
tuur met haar pluralisme en relativis
me. de verschuiving in het heilsbe-
grip, het boter-op-het-hoofd-besef,
daar een rol in spelen. Een stuk inge
togenheid met woorden is na de woor
denbrij waarmee de kerk in het verle
den de mensen bestookte een goede
zaak. Zeker als onze daden maar al te
slecht rijmen op onze woorden, moe
ten we maar niet te hoog van de toren
blazen. Woorden zonder daden zijn
leeg. In zo n situatie kunnen daden en
houding veel-zeggend zijn. Daden
zonder woorden zijn nl. bepaald niet»
stom. Maar vroeg of laat zal ons toch
„rekenschap gevraagd worden van de
hoop. die in ons is". Het samen-zoe
ken naar woorden om daarmee Gods
beloften en geboden in moderne en
relevante woorden voor alle men
sen en machten te betuigen, blijft een
aangelegen zaak. Wie helpt zijn/haar
mede-christenen door in hedendaag
se taal en ingaande op de moderne
vragen van mens en samenleving
eens onder woorden te brengen, wat
geloven in Jezus Christus vandaag
voor haar/hem betekent? Het Her
vormd Evangelisatorisch Beraad wil
graag de publikatie van zo'n brochu
re of serie afleveringen mogelijk ma
ken. Of zijn zulke boekjes er al en ken
ik die alleen niet? Dan graag titels!
een interview met Ben Hoekendijk,
een bljdrag van ds C. Snoei van de
hervormde bond voor Inwendige zen
ding. boekbesprekingen, een gebeds-
en een activiteitenagenda. Het blad
wordt gratis gezonden naar ieder die
belangstelling heeft voor „evange
lisch" nieuws. De financiering denkt
men met vrijwillige bijdragen van de
lezers rond te krijgen. „Uitdaging" is
aan te vragen bij het instituut voor
evangelisatie. Postbus 81. Drie
bergen.
Engelen
Uitdaging
Getuigen
Ds F.N.M. Nijssen. secretaris van het
Hervormd Evangelisatorisch Beraad,
in Woord en Dienst:
Degenen die roepen dat er weinig aan
apostolaat wordt gedaan hebben ge
lijk als zij bedoelen te zeggen dat er
vandaag weinig georganiseerde en
spontane pogingen worden gedaan
om via een ln woorden gegoten ge-
Het instituut voor evangelisatie in
Driebergen, de Nederlandse tak van
Campus Crusade for Christ, ls begon
nen met de uitgave van een „maand-
krant". Het blad bevat evangelisch
nieuws, afkomstig van de meest uit
eenlopende organisaties, bewegingen
en kerken. Het eerste nummer van
Uitdaging zo heet de krant be
vat nieuws over „Mission '80" (een
naderende zendingsconferentie voor
jongeren), het bezoek van het zen
dingsschip Doulos aan Amsterdam,
de oprichting van de evangelische
alliantie, een evangellstenechtpaar
dat uit Cambodja vluchtte. Verder
VRIJ IN EEN ONVRIJE WEI 0
„Hij ging tegenover de offerkijcq
zitten en keek toe, hoe het vol?,
koperstukken daarin wierp, te
menige rijke er veel in liet vall 11e
kwam ook een arme weduwe jt
twee penningen ter waarde v»
cent in wierp. Hij riep nu zijn
leerlingen bij zich en sprak:
„Voorwaar, Ik zeg u. die arme
weduwe heeft het meest geoffi
allen die iets in de offerkist wt
allen wierpen ze er iets in vanl
overvloed maar zij offerde vaa
armoe al wat ze bezat, alles wi
van leven moest." (Markus 12.
Het valt niet te ontkennen dat en
stukje en dat er aan voorafgaj
Jezus de schriftgeleerde hekel
de huizen der weduwen opslok}*
terwijl ze voor de schijn lange
gebeden verrichten", sociale
misstanden om de hoek komrf'
kijken. Toch moeten we Jezus'
betekenis niet laten opgaan in in|
sociale kritiek. Dat eerste stuk 'n
scherp genoeg. In dit gedeelte f
het over iets anders. Goed. die
is op zichzelf al een bewijs van
wantoestanden, ze heeft blijkb
nog maar één cent. en straks <x
ene cent niet meer. Dat kan
eenvoudig niet tegen de achter e
van de wetgeving voor Israël.
toch is dat niet het punt waaro 0
hier gaat. Het gaat erom dat ze fn
geeft. De wereld om haar heen
bedreigend. Er zijn mensen die
opslokken en je kan je zelfs afi
waar komt die ene cent terecht
die offerkist? Maar ook dat is l
blijkbaar niet van belang. Het
erom dat zij geeft. Daarin is ze
een onvrije wereld. Volstrekt v
voorbeeldig vrij. De Heer gaat
zitten om dat waar te nemen.
laatste cent, je laatste olie en
Dat is nog wat anders dan die
rekensommen waar wij van wa
liggen en dan ons „in-schatten
situaties".
Veel kerstnummers al. te veel om
allemaal aan te kondigen. Daarom
alleen een citaat uit Open Deur/Goe
de Tijding dat in het kerstnummer
veel aandacht besteedt aan de enge
len. Waar zijn ze gebleven? Dr Okke
Jager:
Zij spelen steeds minder de rol van
beschermengelen, omdat de mens
hoe langer hoe meer zélf mag doen.
Na de watersnood werd een gedenk
penning ontworpen met de tekst: Hij
zal zijn engelen bevelen dat zij u op
de handen dragen. En wat voor af
beelding stond daarbij? Helikopters
die drenkelingen uit de boomtoppen
haalden! Ja: die helikopters zijn de
hedendaagse engelen. God helpt ons
liever via een dokter met een diploma
dan door een engel uit de hemel. Het
is merkwaardig dat wij de engelen
vaak alleen maar zien als brengers
van hulp. terwijl zij in de bijbel ook
dóór mensen geholpen worden.
„Sommigen hebben onwetend enge
len geherbergd." Dat was de eigenlij
ke achtergrond van de Oosterse gast
vrijheid: men moest .wel eerbiedig
zijn tegenover elke gast. want het zou
een bode van God kunnen zijn. On
wetend engelen herbergen dat
doen wij, als wij meedoen met de
NOVIB-actie: een gast aan tafel. De
zaak ls omgekeerd: nu hebben de
engelen onze hulp nodig. Zodra God
mensen kan inschakelen, doet Hij dat
ook. Hij werkt liever met bescherm-
mensen. Daarom laat Jezus ons bid
den: Uw wil geschiede op aarde zoals
ln de hemel. Dat wil zeggen dat de
aarde het nu maar eens van de hemel
moet overnemen.
G. Puttenstein
De Stichting Reformatorische
actie Woord en Daad heeft in vi*
met haar toenemende activite
binnen- en buitenland een du-
benoemd: de heer G. Putw
(foto), die deze funktie op 1 j
a.s. hoopt te aanvaarden. De 51
heer Puttenstein is lid van de
landse gereformeerde kerk te V
thans werkzaam als financifi
junct-directeur van een indu
onderneming.
Ds H. H. Grosheid
De theologische academie uitg
van de Johannes Calvijnsticht
Kampen zal op 6 december te
genheid van het 25ste lustrum
theologische hogeschool van d<
formeerde kerken in Nederlan
eredoctoraat in de theologie v
aan Ds H. H. Grosheide. Ds I
H. Grosheide, geboren 5 juli 1
Amsterdam, ontving zijn opl
aan de Vrije Universiteit en wi
dikant te Noordeloos, Andijk. R
dam-Charlois en Uithoorn Als
kant met speciale opdracht vo
vormingswerk heeft hij van 19
1968 te Baarn met gebruikt!
van moderne leermethoden eet
tal cursussen voor predikanten
ven en een belangrijk aandeel
opleiding tot kerkelijk werker
Het wetenschappelijk werk v
Grosheide bestaat uit vele tijdal
artikelen, kleinere geschriften t
omvangrijke verklaring van 1
oudtestamentische bijbelboek
die in 1963 het licht zag Sinds 1
ds Grosheide wetenschap
hoofdmedewerker aan de hogei
te Kampen. De plechtigheii
plaats vinden in de Stadsgeho*
te Kampen, 's middags om hal
Kalender en dagbo
van „Filippus"
HATTEM Het gereformeerd
taatgenootschap „Filippus"
voor de 101ste keer zijn „Filip
dagkalender uit. Deze kalender
1980 uiteraard) is in twee vort!
krijgen: als schild-met-blok
9,65 en als dagboekje voor
Omdat „Filippus" (adres: Berfc
Hattem) met deze uitgaven^
evangelisatiecommissies wil
zijn ze bij aantallen goedkoper
De medewerkers aan de kalend
dagboek zijn de predikanten: I
der Veen, Krimpen ad. IJs*
Schelhaas, Apeldoorn; J.H. va»
sema. Sneek. J. Goumare, A
foort; C Gros, Aalten; I N. D<
Goes; E.Th. Thijs. Bloemendaal
Bronswijk. Eindhoven; W
Apeldoorn; W. Blanken. Gronl
J Wilschut. Dordrecht; G.R. 1
Amsterdam.
