raf heeft geen
fect op dader
NMB girosparen.
FNV-bond kwaad over grondverkoopj
De NMB denkt met u mee.
Werkgroep kritisch over
plan milieu-rapporten
ideren bij scheiding
:er naar de vader
ling misdrijf wordt niet voorkomen
Lampen in
Rheden
op lager pitje
gdbende bekent diefstal uit kassaboxen
Met gemak een heel procent meer rente op uw spaargeld.
Coupon
Nieuwe commandant
naar Libanon
Fraude van ruim
vier miljoen met
girobetaalkaart
Belangstelling
voor wedstrijd
graftekenen groot
i9 NOVEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
11
i Kleyn
die een delinquent
vangenisstraf opleg-
ipen daarmee onder
bereiken dat de ver-
Ie niet opnieuw een
zal plegen. Dit effect
itraf staat te boek als
(of individuele) pre-
een proefschrift dat
laag in Amsterdam
betoogt mevrouw
Ier Werff dat de hoop
ianier de criminaliteit
Hinderen, ijdel is.
Van der Werff (38). sinds
;aam op het Wetenschap-
lerzoek- en documentatie-
het ministerie van justi-
komt tot de conclusie
•rblijf in de cel de wetsover-
!t tot inkeer brengt. In een
g daarop, zegt ze de stelling
rven dat ook het individuele
ve effect van de rijbevoegd-
II is. Een rechter die denkt
af de delinquent afschrikt,
haar mening een hersen-
proefschrift „Speciale pre-
'aarop zij promoveert bij dr
Weringh, hoogleraar in de
ïr#gie aan de Universiteit van
-hm, heeft zij de resultaten
onderzoek bij drie groepen
iten neergelegd. Als „studle-
dienden:
er 200 vermogensdelin-
(veroordeeld wegens dief-
»er 300 agressieve delin-
(veroordeeld wegens mis-
wg of vernieling);
ter 1400- verkeersdelinquen-
merendeels onder invloed
jereden).
levallen was een korte vrij-
(van veertien dagen of
opgelegd. Vergelijking tus-
roep die de straf wel en een
I de straf niet had uitgezeten,
feelij k doordat in 1966 een
intal delinquenten profiteer-
lollectieve gratie ter gelegen-
o het huwelijk van prinses
Beide onderzochte groepen
tlijk waardig samengesteld.
op een herhaling van het
bleek in het algemeen niet
zijn bij degenen die een
oisstraf hadden ondergaan
en die hun straf zagen kwijt
en. Het verblijf in de gevan-
d de betrokkenen kennelijk
afgeschrikt, dat zij ervoor
voortaan uit handen van de
Mevrouw C. van der Werff
Justitie te blijven of een nieuw delict
te plegen.
Geloof
Het proefschrift ontleent zijn belang
hieraan dat het bevestigt wat tot nu
toe slechts werd vermoed. In de we
tenschap en de praktijk (de rechter
lijke macht, het openbaar ministerie)
werd afgegaan op veronderstellingen.
Nog in het deze week verschenen
nummer van het tijdschrift „Delikt
en delinkwent" schrijft dr F. A. C. M.
Denkers, algemeen adviseur bij de
gemeentepolitie in Amsterdam: „Ei
genlijk weten we alleen nog maar
iets, en dan nog mondjesmaat, van de
speciale preventie".
In de afgelopen Jaren is onder meer
nagegaan of de kans op herhaling van
het misdrijf wordt beïnvloed door de
zwaarte van de straf of het soort
gevangenis waarin de straf wordt uit
gezeten. De strafmaat, noch de ma
nier waarop de straf ten uitvoer
wordt gelegd, bleek uit die onderzoe
ken al, heeft een preventief effect. De
studie van mevrouw Van der Werff
leert, dat, uitsluitend gelet op de spe
ciale preventie, gevangenisstraf ook
geheel achterwege kan blijven.
In zijn al genoemde artikel in „Delikt
en delinkwent" schrijft Denkers dat
„het klassieke geloof in de preventie
ve effectiviteit van de officiële straf
rechtelijke sancties" binnen het
strafrechtelijk apparaat duidelijk
aan betekenis heeft ingeboet. „Met
uitzondering wellicht", voegt hij
eraan toe, „van de politie, die haar
vele overuren slechts gehonoreerd
ziet in de naar haar gevoelen te milde
requisitoiren van het openbaar minis
terie." Degenen die het geloof nog
niet hadden verloren, moet het proef
schrift van mevrouw Van der werff
toch ietwat rauw op het dak vallen.
Hier en daar, denkt ze zelf, zullen er
zeker nog wel rechters en officieren
van justitie de straf mede met het oog
op de speciale preventie opleggen en
eisen. „In de hele westesrse wereld
doet nog steeds de strafrechtstheorie
van de Italiaan Beccara en de Engels
man Bentham opgeld. Volgens die
theorie wordt met de strafoplegging
ook de speciale preventie beoogd.
Mijn hypothese dat een veroordeelde
minder snel een nieuw delict zou ple
gen, was daarvan ook afgeleid. Die
hypothese is dus onhoudbaar geble
ven. Maar ik dénk dat het publiek erg
sterk in die preventieve werking ge
looft. Beccarla en Bentham hadden
daar ook geen onderzoek naar ge
daan. Die dachten dat gewoon."
Nutteloos
Met haar proefschrift heeft mevrouw
Van der Werff munitie aangedragen
voor degenen die twijfelen aan de zin
van de straf, of die de straf zelfs
geheel willen zien afgeschaft. Zelf
stelt ze zich ook de vraag of berech
ting en bestraffing niet nutteloos zijn,
nu blijkt dat een van de doeleinden
daarvan niet wordt verwezenlijkt
ook al was de scepsis daarover de
laatste jaren al flink gegroeid.
Toch meent mevrouw Van der Werff
dat het antwoord (nog) niet bevesti
gend kan luiden. Het strafrecht,
meent ze, kent ook andere doelein
den, die bij haar onderzoek niet aan
de orde zijn geweest. Daarbij valt te
denken aan generale preventie (de
afschrikking van anderen dan de be
trokken delinquent), het wegnemen
of verminderen van onrust die het
delict in de samenleving heeft veroor
zaakt, het voorkomen van eigen recht
en (criminele) eigenrichting.
„Voorlopig ben ik niet geneigd te
zeggen: schaf de straf of het straf
recht maar af. Daarin verschil ik van
mening met Hulsman en Bianchi. De
zer dagen heb ik dat boekje van Van
Weringh, .Onrust is van alle tijden',
nog eens doorgelezen, en ik ben het
met hem eens dat Je er zonder het
strafrecht toch echt niet komt."
Denkers heeft er enkele jaren geleden
in zijn proefschrift „Criminologie en
beleid" op gewezen dat de weten
schap zo weinig bruikbaar materiaal
oplevert voor degenen die met de
praktijk van het strafrecht te maken
hebben. De theorie, schreef hij onge
veer, is wel mooi, maar het leven is
harder dan de leer. Mevrouw Van der
Werff onderkent die beperking van
haar onderzoek. „Maar rechters",
zegt ze. „kunnen zichzelf nu in elk
geval niet meer voor de gek houden
door te denken dat ze met het opleg
gen van een straf de kans verkleinen
dat het misdrijf wordt herhaald."
Ze heeft het er de rechterlijke macht
al met al weer niet eenvoudiger op
gemaakt. „Nee, dat is niet zo leuk van
criminologen. Die tonen altijd maar
aan wat je niet moet doen. Wat Je wel
moet doen, en vooral wat haalbaar is,
daarop weten zij ook geen antwoord.
Maar dat is, vind ik, geen reden om te
zeggen: we onderzoeken ook maar
niets meer."
ADVERTENTIE
•zoek Raden Kinderbescherming:
IA AG (ANP) Vaders krijgen tegenwoordig, na een
leiding, hun kinderen vaker toegewezen dan vroeger,
jkt uit een analyse van de bij de Raden van Kinderbe-
ling aanwezige gegevens over scheidingszaken in het
177.
erzoek werd ingesteld „mede
le Raden voor de Hinderbe-
ng nogal eens wordt verweten
in echtscheidingszaken te
rechter adviseren het kind
aoeder toe -te wijzen", aldus
lag van de directie Klnderbe-
ng van het ministerie van jus-
analyse blijkt verder onder
tt slechts in tien procent van
Idingszaken, waarbij minder-
betrokken zijn, de Raad van
derbescherming wordt inge-
d voor een advies. De rechter
aar zelden van deze adviezen
de gegevens van de kinder-
ming is in 1977 na echtschei-
t gezag over 26.125 kinderen
I; in 7,9 procent van de zaken
lor een Raad voor de Kinder-
ming schriftelijk advies uit-
it over een definitieve rege-
men met de adviezen over de
ige voorzieningen betekent
in ongeveer tien procent van
Idingszaken de ouders het
i konden worden over de kin-
iidingen, waarbij het gezag
inderjarige kinderen werd ge-
waren gemiddeld twee kinde-
trokken. In de advieszaken,
de kinderbescherming werd
en, werden de kinderen in
•cent van de gevallen aan de
oegewezen en in '65,8 procent
moeder. (Wanneer de ouders
eens worden over de toewij-
ggen die cijfers heel anders:
de kinderen in 91,2 procent
gevallen naar de moeder en in
Jent naar de vader).
Uit het verslag van de directie Kin
derbescherming blijkt verder dat het
aantal uitgesproken adopties in 1977
1720 bedroeg, waarvan 1188 zaken
betrekking hadden op een buiten
lands kind.
Ook blijkt uit het verslag dat het
aantal kinderbeschermingspupillen
steeds kleiner wordt: in 1976 waren
dat er ruim 24.000 en in 1977 ruim
22.000.
RHEDEN (ANP) De openba
re verlichting in Rheden
brandt vanaf deze maand na
acht uur 's avonds op halve
kracht. Rheden is de eerste ge
meente in Gelderland, die
daarmee tegemoetkomt aan
een voorstel van de Provinciale
Gelderse elektriciteitsmaat
schappij PGEM. De gemeente
bereikt nu een besparing van
dertien procent op het Jaarlijk
se stroomverbruik. In geld uit
gedrukt betekent dat 30.000
gulden.
Als de halvering van de licht
sterkte voldoet, zullen te zijner
tijd de tachtig-watts-lampen
worden vervangen door vijftig
watts lampen. Dat zou per jaar
nog eens zeven mille stroom-
kosten schelen.
De milieugroepen, verenigd in de
Werkgroep MER, menen echter ook
dat het regeringsvoorstel een aantal
tekortkomingen bevat. Voorstellen
tot verbetering daarvan heeft de
werkgroep neergelegd in het rapport
„Het milieu op papier", waarvan gis
teren in Den Haag het eerste exem
plaar aan minister Ginjaar (volksge
zondheid en milieuhygiëne) werd
aangeboden. Minister Ginjaar zei bij
Girosparen bij de NMB is
misschien wel de makke
lijkste manier om wat geld op
zij te leggen. Het enige dat u
nodig heeft is een bank- of
girorekening. Bij de NMB of
bij een andere instelling.
Voor de bedragen die u
wilt sparen, schrijft u dan ge
woon een girootje uit Doe het
op de post en de rest gaat van
zelf
Geld opnemen is al even
simpel. Via een speciaal op
nameformuliertje schrijft de
NMB het door u gewenste be
drag van uw girospaarreke
ning weer over op uw gewone
bank- of girorekening. U kunt
dus altijd vrij overuw geld be
schikken, tot f 5.000,- per
maand.
Bovendien krijgt u 1%
méér rente dan op een gewone
spaarrekening. Geen 4 '/2°/o zo
als gebruikelijk, maar 5/2%!
Mooi meegenomen.
Eén voorwaarde echter:
de eerste inleg dient ten min
ste tweehonderdvijftig gulden
te bedragea
Geen 4' 2%
maar 5'/i% rente!
U krijgt alle gewenste informatie
over NMB girosparen wanneer u
deze coupon in een gesloten en
velop zonder postzegel opstuurt
naar de NMB, Antwoordnummer
131,1000 PA Amsterdam.
Stuur mij meer informatie over
girosparen bij de NMB
Open voor mij een girospaar
rekening
^Aankruisen wat gewenst is.
Ik heb een betaalrekening ja/nee
Rek.nr.: 1 1 11IIII1
I Naam:.
I
I
I
Adres:
Postcode:.
Woonplaats:.
Datum:
TR-1_
I Handtekening:
J (bij minderjarigen moet ouder of voogd
medeondertekenen)
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Van onze redactie economie
UTRECHT De Industrie
bond FNV is boos op de raad
van bestuur van het chemie
concern Naarden Internatio
nal. Terwijl tussen de directie
en de bonden nog werd ge
praat over de toekomst van
de dochteronderneming
Maschmeijer Aromatics van
het concern, heeft de raad van
bestuur, volgens de vakbon
den, de grond en de gebouwen
van dat Amsterdamse bedrijf
verkocht.
Volgens districtsbestuurder Y. Boers-
ma van de Industriebond FNV zullen
100 van de 150 werknemers van het
bedrijf naar ander werk moeten om
zien als de bonden niet ingrijpen. De
vakbonden hebben nu de raad van
bestuur van het chemieconcern laten
weten dat ze met de gemeente Am
sterdam en de raad van bestuur wil
len praten over de mogelijkheden om
het bedrijf elders te plaatsen. Ook
willen de bonden een werkgelegen-
heidsgarantie voor het personeel.
Wanneer de raad van bestuur op die
vakbondseisen niet in wil gaan, dan
zullen de bonden zich beraden over
eventuele acties.
Uit een nota van de lokale directie
van de dochteronderneming is geble
ken, aldus de FNV-bestuurder, dat er
voor de produktieafdeling wel dege
lijk nog perspectieven zijn. „Naarden
Chemie heeft de boel verkocht en aan
het overleg met de bonden en de
belangen van de werknemers, heeft
de raad van bestuur lak," vreest
Boersma.
Naar zijn zeggen Kan Naarden Che
mie de verkooptransactie goed ge
bruiken. Het gaat met het bedrijf de
laatste tijd bergafwaarts. Vorig Jaar
leed het concern 4,5 miljoen gulden
verlies. Sinds eind 1978 zijn bij .Naar
den" in Nederland in totaal al 150
arbeidsplaatsen verdwenen ten ge
volge van reorganisaties, aldus be
stuurder Boersma.
Reactie
De raad van bestuur van Naarden
International wijst de beweringen als
zou de grond van Maschmeijer aro
matics stiekem zijn verkocht, met
klem van de hand. De vakorganisa
ties zijn, aldus het commentaar, over
deze zaak al meer dan twee manan-
den geleden ingelicht. Daarbij werd
medegedeeld, dat met de koper een
regeling was getroffen, waarbij het
complex ln Amsterdam vier Jaar, en
mogelijk langer, in gebruik kan blij
ven van Maschemeljer. Hangende
deze oplevering, en ter meerdere ze
kerheid van de koper, heeft deze het
recht van hypotheek gekregen. Over
wat er bij Maschmeijer zal gebeuren,
zijn gesprekken gaande. Van de zijde
van de vakorganisaties is gesteld dat
verder overleg slechts zinvol kan zijn,
als daarbij het beleidsplan van de
directie van Maschmeijer als
uitgangspunt wordt genomen. Het
bestuur van Naarden International
vindt het beleidsplan van Maschmeij
er echter niet uitvoerbaar, aldus het
bericht.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De milieugroepen zijn verheugd over het
voorstel van de regering een milieu-effectrapportage in Neder
land in te voeren. Een dergelijk rapport, dat onder meer de
gevolgen voor het milieu van een voorgenomen project be
schrijft, verzekert en verbetert de inbreng van „het milieu" bij
besluiten over projecten die gevolgen kunnen hebben voor
natuur, milieu en landschap.
CHT (ANP) Vijl Utrechtse
us van 14 tot 18 Jaar hebben
>ver de politie bekend vijf jaar
kassaboxen van winkelbedrij-
loor het hele land te hebben
Werd. Hierbij werd ln totaal
K5.000 gulden buitgemaakt. De
tt zagen keer op keer kans om
en metalen kammetje onopge-
duizenden guldens tegelijk uit
ttaboxen te trekken,
boxen zijn Juist bedoeld om
diefstal te voorkomen. Het grote geld
uit de kassa's moet door het perso
neel van de winkelbedrijven ln deze
zogenaamde afroomboxen worden
gedaan.
De Jongens deelden het geld en gaven
de enorme bedragen vervolgens uit
aan cafébezoeken, gokken, eten en
drinken, kermisvertier, en bezoeken
aan prostituées ln Utrecht en Am
sterdam.
die gelegenheid te verwachten dat de
standpunten tussen de overheid en
de milieugroepen de komende tijd
nog naar elkaar zullen groeien. Het is
de bedoeling dat in 1980 een wetsont
werp over de invoering van de milieu
effectrapportage wordt ingediend.
De voorzitter van de werkgroep, Cees
Lambers, noemde als een van de te
kortkomingen het ontbreken van een
toetsing van de kwaliteit van het rap
port. De milieugroepen willen dat on
afhankelijk van de politiek wordt be
keken of in zo'n rapport bijvoorbeeld
niet met de pet is gegooid naar de
gevolgen voor het milieu. Ook willen
zij dat er meer mogelijkheden komen
om alternatieven te onderzoeken
voor het voorgenomen project. Bij
een rapport over de aanlanding van
vloeibaar aardgas (LNG) zou bijvoor
beeld ook de aanvoer per pijpleiding
moeten worden bezien. We moeten
voorkomen, aldus Cees Lambers, dat
het milieueffectrapport een papieren
berg en een doekje voor het bloeden
wordt.
Van een onzer verslaggevers
SCHIPHOL Het Unifil-detache-
ment ln Libanon krijgt een nieuwe
commandant. Het is luitenant kolo
nel H. H. Dijcks uit Sassenhelm, die
per 16 november in het Zuidlibanese
Harris het werk van luitenant-kolonel
E. H. Lensink gaat overnemen. Giste
ren is de nieuwe, 43-jarige, comman
dant van de „Blauwbaretten" van
Schiphol naar zijn nieuwe bestem
ming vertrokken.
Dijcks is twee Jaar bataljonscom
mandant geweest van het garderegi
ment Jagers in Schaarsbergen.
plete verrassing" was. „Ik had me
niet aangemeld voor deze functie en
stond ook niet te dringen om naar
Libanon te gaan. Waarom ik Juist ben
uitgekozen weet ik niet, maar zuiver
beroepsmatig gezien vind ik deze
functie een uitermate grote uitda
ging, vooral omdat er straks situaties
zullen ontstaan, die gelijk zijn aan
crisissituaties."
Vlak voor zijn vertrek vertelde hij dat Commandant Dijcks zal. als de Ne-
zijn benoeming voor hem „een com- derlandse regering in december het
Op de foto: luitenant-kolonel H. H.
Dijcks (tweede van rechts) op weg
naar Libanon.
mandaat van Unifil verlengt, zes
maanden in Libanon blijven.
Dijcks vindt dat Nederland „trots"
moet zijn op de mentaliteit van de
militairen ln dit gebied. „Voor het
Nederlandse volk kan het Libanese
gebeuren een positieve uitwerking
hebben. Jongeren moeten niet te veel
worden gewantrouwd of ze het wel
aankunnen. Ze kunnen het, dat
blijkt, want het dagelijkse gevecht
tegen de frustratie van maar moeten
toezien, komt iedere dag terug,"
meent de heer Dijcks.
DEN HAAG (ANP) Voor een to
taalbedrag van 4,1 miljoen gulden
heeft vorig Jaar in Nederland ftaude
met girobetaalkaarten plaatsgevon
den. Door het gebruik van valse be
taalkaarten leed de PTT in dat Jaar
een verlies van 280.000 gulden.
Staatssecretaris Smit-Kroes van ver
keer en waterstaat antwoordde dit
gisteren in de Tweede Kamer op vra
gen van het WD-Tweede-Kamerlid
De Beer naar aanleiding van de valse
girobetaalkaarten die de algelopen
■dagen zijn opgedoken.
Over de omvang van deze nieuwe
zaak kon de bewindsvrouwe nog niets
zeggen. Ze gaf de Kamer de verzeke
ring dat winkeliers niet de dupe zul
len worden van deze valse kaarten,
mits zij de indieners ervan om hun
giropasje hebben gevraagd. Ook de
rekeninghouders zullen door de PTT
zeer coulant worden behandeld.
De staatssecretaris denkt dat de PTT
in de eerste helft van het volgend Jaar
een betaalpas met foto en geboorte
datum kan gaan invoeren.
UTRECHT Drie weken nadat op
initiatief van de directeur van de Al
gemene begraafplaatsen in Utrecht,
de heer R. van Bruggen, een nationa
le graftekenprijsvraag werd ultfe-
schreven zijn er al over de honderd
reacties binnen van mensen die er
over denken mee te doen. Nog dage
lijks vallen er verzoeken om een deel
nemersformulier in de bus op het
kantoor van de Algemene begraaf
plaatsen aan de Utrechtse Oans-
strast De meeste reacties komen van
beeldende kunstenaars en steenhou
wers.
Inzendingen moeten voor 15 Januari I
volgend jaar binnen zijn in de Oans-
straat.