Homo's dus en leveren die nog nieuws op?
Kindercatechese
over avondmaal
Tegenstellingen spitsen zich toe
Maranatha-kalender houdt stand
Liberale joden streven
naar erkenning
Trouw
Boekenveiling te Amsterdam
TON BOLLAND beëdigd taxateur*
Verontruste katholieken schrijven brief:
VOORBUGANGE1
Jongeman wilde
paus ombrengen
DONDERDAG 8 NOVEMBER 1979
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
BIJ 1 verlaten van het koffiehuis word ik
aangesproken door een kennis, die aan een
tafeltje vlak bU de deur zit.
..Met wie zat JU daar zo druk te redeneren?"
vraagt hij.
..Met een paar mensen van het COC".
antwoord lk.
..Homo's dus", stelt hij deskundig vast. ,.en
leveren die nog nieuws op?"
..Reken maart" verzeker lk op ferme toon.
en loop door
Ik leg deze vluchtige conversatie vast,
omdat ik eigenlijk met dezelfde vraag naar
't café ben gegaan, waar lk enkele leden van
de werkgroep voorlichting van het COC zal
ontmoetenwat kunnen die me nog te
vertellen hebben?
De afspraak Is gemaakt In verband met de
actie van het COC (sinds Jaar en dag in de
weer voor de Integratie van
homoseksualiteit) op de One Way Day in
Utrecht. Als ik van de actieplannen
verneem, verklaar lk er geen heil ln te zien.
Of denken ze bU 't COC soms dat ze met
vlammende stencils plus ludieke
provocaties de rotsvaste overtuiging van
Ben HoekencUJk en de zijnen aan het
wankelen kunnen brengen?
De Utrechtse socioloog Frank
Duivenvoorde, hulpverlener bU de
opvangdienst van het COC en één van de
actievoerders, raakt volstrekt niet onder de
Indruk van de verstandige taal die lk uitsla,
maar we zullen er né de One Way Day op
doorgaan.
Best. maar de mensen wéten het
onderdehand allemaal wel: dat er paters en
dominees zijn die zich voor homoseksuelen
Inzetten, dat een stichting als de PSVO met
prima voorlichting en adviezen voor de dag
komt. dat de gereformeerde synode een
zorgvuldig rapport „Over mensen die
homofiel zijn" samenstelde ten gerieve van
gemeenteleden, dat de raad van kerken het
boekje „Een mens hoeft niet alleen te
blijven" aan de hand deed. en dat het COC
bij allerlei kerkelijke en nlet-kerkelljke
bedrijvigheden bijzonder waaks is.
Daarover kun Je toch niet aan de gang
blijven?
Het kan verder bekend zUn, dat bU Youth
for Christ, de EO. Tot Heil des Volks. Ben
Hoekendijkkortom, dat ln de
dusgenaamde evangelische hoek en de
opwekkingsbewegingen heel anders, zeg
maar: negatief tegen homoseksualiteit
aangekeken wordt Moet Je Je daar een buil
aan vallen? Niemand verwacht van Je dat Je
hlephol roept, als Je kind Je vertelt dat het
homoseksueel ls, alleen al niet omdat het
tot een minderheidsgroep behoort, maar Je
kimt met Je vragen naar een gespreksdag
van de P8VO of naar 't spreekuur van
dominee Klamer, lk noem maar wat Ik
beweer niet dat de boel dan teretond
gladgestreken wordt doch de zaak krijgt
tenminste normale afmetingen. En moet dit
alles nóg eens verkondigd worden?
Met deze overwegingen in 't hoofd stap lk
op het COC-gezelschap af. Ik kan nüjn
mooie verhaal echter wel vergeten. Tot
vandaag toe reageren ouders die zich
christelijk noemen (en tot hen bepaal lk me
nu) op de meestal met moeite uitgebrachte
mededeling van zoon of dochter dat hij of
zij homoseksueel ls, zó: Kind, dat ls 't ergste
wat Je ons kunt aandoen! Of: Kletskoek!, Je
zorgt maar gauw dat Je een meisje (Jongen)
krijgt, dan gaat het vanzelf over. Of: Je doet
maar, als wij er hier maar niks van merken,
denk eraan! Of: Dit ls wel de zwaarste straf
die Ood ouders kan opleggen
Deze en dergelijke antwoorden hebben de
Jonge mensen met wie ik praat, thuis
gekregen. Niet ln de periode, toen het
onderwerp taboe was, maar nog maar een
paar Jaar terug. En het gaat hier niet om
bejaarde ouders, die 't allemaal niet zo goed
meer kunnen meemaken, en ook niet om
vaders en moeders met buitensporig
benepen opvattingen, maar om alledaagse
mensen tussen de veertig en de vijftig.
Hebben die dan nooit gehoord van, of
gelezen overen lk ga het rijtje langs:
dominee Brussaard, de P8VG, een boekje
zus of een rapport zo? Nee, dat hebben ze
niet en mij wordt te verstaan gegeven dat al
die fraaie zaken die lk opsom, maar tot heel
beperkte kring doorgesijpeld zijn. En heel
merkwaardig (om geen sterker woord te
gebruiken) is dat ln veel gevallen de ouders
geen poging ondernemen om alsnog zich op
de hoogte te stellen. Zeer vaak is het devies:
net doen alsof er niets aan de hand is,
doodzwijgen. „Heeft Jullie Jan nog geen
vriendinnetje?" „Nee, Je moet maar
denken: niet iedereen ls er even vroeg bij
Maar nu de acties. Waarom die
demonstraties op de One Way Day en de
May Day van Youth for Christ! Frank
Duivenvoorde, afkomstig uit een katholiek
gezin: „Je voelt Je ontzettend eenzaam, Je
bent homo. maar Je durft het thuis niet te
zeggen en er ook niet met Je vrienden over
praten. Je snakt werkelijk naar warmte en
dan kom Je Youth for Christ tegen, dat zich
nogal nadrukkelijk presenteert. Voor mijn
probleem schoot lk er niet veel mee op. ik
vertelde eerst niet eens dat ik homo was.
want lk begreep dat 't een kwestie van
zonde was en van te weinig geloof. Als Je Je
hart aan Jezus geeft, gaat zoiets over, las lk
ln boekjes en bladen die daar lagen. Je moet
niet denken dat daar een pamflet van de
PSVG over homofilie over de vloer komt.
Nu, 't ging bij mU niet over, ook niet na een
handoplegging ja. dat doen ze ook bij
Youth for Christ. Ze adviseerden me toen:
ga naar de pinksterbeweging, daar kunnen
ze de duivel van de homoseksualiteit
uitbannen. Ik ging erheen, ik was op dat
moment nog niet ln staat kritisch de
normen en waarden van deze organisaties
te dooralen. Ik heb verscheidene
handopleggingen ondergaan. Tevergeefs,
zoals je snapt, maar je gaat er geestelijk wel
aan kapot. En er gaan er op 't ogenblik nog
heel wat aan kapot. We zUn niet voor niets
zo fel".
Dolf van Rossum laat me een boekje zien:
„Het kleine witte boekje", een tegenhanger
van Mao's rode boekje, verschenen bij de
„evangelische" uitgeverij Gideon en
bedoeld voor scholieren. Ik ken het niet en
Dolf leest er één zin uit voor. „Het gevaar
voor Jou ls, dat deze „praktiserende"
homoseksuelen uiterst agressief zUn. niet
alleen om gelijke rechten te krijgen, maar
ook om hun seksuele lusten te bevredigen
door anderen tot die manier van leven te
verleiden". Zo. dat weten we weer.
Jacques Zonne, wanhopig vanwege z'n
homoseksualiteit, kwam via Youth for
Christ terecht in het evangelisch
begeleidingscentrum „De Schuilplaats" te
DoornspUk. Daar zouden ze hem wel beter
maken en ze verzekerden hem steeds: Je
trouwt nog eens vanuit dit centrum! Aan
handopleggingen geen gebrek, zelfs als je
geen zin had in afwassen, werd er een duivel
uitgebannen, vertelt Jacques. En Jawel
hoor, op een gegeven moment kon Jacques
Zonne getuigen, dat hij genezen was. Tot
drie maal toe gaf hij dit getuigenis weg,
prijs de Heer, maar hij merkte snel, dat hij
niet veranderd was.
Via een kennelijke vergissing van een
evangelische boekhandel kreeg Jacques
Zonne het boekje „Een mens hoeft niet
alleen te bUJven" ln handen en daarin vond
hij het telefoonnummer van dominee
Brussaard. Om een lang verhaal (het lange
verhaal staat ln het februari-nummer van
het maandblad Voorlopig en dominee
Brussaard zette er „Hersenspoeling ln de
naam des Heren" boven) kort te maken: op
een avond de regen viel met bakken uit
de luchtwerd Jacques uit „De
Schuilplaats" op straat gezet met z'n
hebben en houden en het „duivelse" boekje
met het verhaal van dominee Brussaard
werd hem nagesmeten. Jacques was
volledig van slag en hij weet nóg niet hoe hij
op z'n brommer Kampen bereikte. Hij had
van dominee Brussaard, die hU na lezing
van „Een mens hoeft niet alleen te bUJven"
eens had opgebeld, het adres van de
Kamper gereformeerde studentendominee
Faber gekregen en op de stoep van diens
pastorie viel hij uitgeput neer. Hij had
bronchitis opgelopen, bleek later, en hij ls
in de pastorie een paar weken liefderijk
verpleegd. Nu woont Jacques Zonne ln
Amsterdam, hij verdient zijn brood als
steward en maakt een ontspannen indruk.
De geschiedenis van Jacques staat niet
alleen. Heel wat meisjes en jongens,
aangetrokken door de kant en klare
antwoorden en de veilige zekerheden die
..evangelische" hulpverlening lijkt te
bieden, komen van een koude kermis thuis,
en nu duid ik nog maar zeer terloops de
geestelijke ellende aan die ze doormaken.
Dominee Brussaard schrijft fel:.Intussen
blijft het voor mij merkwaardig dat
dezelfde verschijnselen, die wij
verontwaardigd aan het Russische regime
toeschrijven, zoals vrijheidsberoving en
•hersenspoeling, in het klein ook midden
onder ons gevonden worden Dit slaat
op „De Schuilplaats" en dominee
Brussaard neemt dezelfde verschijnselen
waar bij „het Amsterdamse
opvangcentrum van de Vereniging Tot Heil
des Volks, maar net zo goed bij een
commune in het uiterste noorden van ons
land, al zal het op de ene plek wat woester
toegaan dan op de andere".
Frank Duivenvoorde verzekert me, dat het
COC daarom doorgaat met acties tegen dit
soort hulpverlening en tegen toogdagen
waarop die hulpverlening aangeprezen
wordt. „Dit ls gevaarlijker dan wat Gijsen
of Simonls vertelt", zegt hij, „want de
Invloed die zulke organisaties op jongeren
hebben via wijdvertakte netwerken van
koffiebars en boekwinkels, reikt veel verder
dan het effect van een enkele
bisschoppelijke uitspraak".
COC en Youth for Christ debatteren met
elkaar in het NCRV-radioprogramma „Op
stap" op zaterdagmiddag 24 november om
twee uur (Hilversum III).
ADVERTENTIE
NUENEN (ANP) Waarom zouden
kinderen niet mee mogen doen aan
de viering van het avondmaal, terwUl
ze wel nauw betrokken worden bU de
kerkdiensten? Die vraag stelden vele
ouders ln de reformatorische gemeen
te (van hervormden en gereformeer
den gemeente Nuenen Algemeen
werd het als een gemis gevoeld dat de
kinderen niet bij het avondmaal aan
wezig waren, terwijl ze er bU de rest
van de kerkdiensten helemaal bU
horen.
Om deze reden zUn ds I. J. Walpot en
ds R. W. Bartlema vorig Jaar begon
nen met een avondmaalscatechese
voor kinderen ln de basisschoolleef
tijd. Dit om de kinderen voor te berei
den en voor te lichten over de beteke
nis van het avondmaal. In totaal wa
ren er tachtig kinderen die belang
stelling toonden. Deze kinderen kwa
men viermaal ln verschillende groe
pen, na schooltijd, bU elkaar. De „les
sen" bestonden uit ongeveer twintig
minuten praten en vertellen en veer
tig minuten expressie. Eén groep
maakte een enorme collage van teke
ningen en plakwerk over ..avond-
maalsverhalen" uit de bUbel. een an
dere groep deed aan dramatische ex
pressie en beeldde op die wijze het
verhaal van de uittocht uit Egypte
uit.
BU deze activiteiten werd de helpen
de hand geboden door mensen van de
kindernevendlensten. Na deze vier
bijeenkomsten kregen de kinderen
gelegenheid om UJdens een feesteUJ-
ke gezinsdienst mee te doen aan het
avondmaal De collage die ze ge
maakt hadden, hing natuurUJk ln de
kerkruimte en ook werd UJdens de
dienst door de kinderen het verhaal
van de uittocht uit Egypte uitge
beeld.
De avondmaalsvieringen die volgden
stonden ook open voor de kinderen
en sinds enige tijd vervullen de kinde
ren daarin ook een acUeve rol. Zo
mogen zU de bijbelgedeelten voorle
zen en voorbeden doen. Ook dit sei
zoen (waarschijnlijk voorjaar 1980)
wordt er ln Nuenen weer avondmaals-
ca thee hese gehouden. De belangstel
ling ls groot en de avondmaalcate-
chese voorziet blijkbaar ln een be
hoefte van ouders en kinderen.
WOENSDAG 21, en DONDERDAG 22 NOVEMBER 1979
houden wij weer boekenveiling. Geveild worden enkele belangrijke bibliotheken
w.o. de bibliotheken van
Prof. dr W. H. Gispen - Amstelveen
ds. F. S. Kloosterman - Breda
prof. dr K. H. Miskotte - Voorst
ds A. Vroegindewey Veenendaal
bestaande uit theologie, filosofie, commentaren, bijbelverklaringen, exegetische
studies, theol. en kerkhistorische dissertaties (waaronder een grote verzame
ling werken over de Middeleeuwen; beginperiode der Reformatie en de
geschiedenis der Doopsgezinden); naslagwerken, woordenboeken Gunning,
Kohlbrugge, Groen van Prinsterer, Barth, Buber, Van Ruler etc. etc. etc.
Daarnaast worden er ook zeer zeldzame 16e. 17e en 18e eeuwse werken
geveild, zoals werken van Luther, Calvijn. Melanchton, Beza. Nadere Refor
matie.
Rijk geïllustreerde catalogus (112 pag.) kunt u aanvragen door 5.- te storten
op giro 17.71.82 t.n.V. TON BOLLAND, v/h Van Bottenburg. Amsterdam
KIJKDAGEN: ZATERDAG 17 en MAANDAG 19 NOVEMBER
1979.
Lid Ned. Ver. van Antiquaren
Intern. League of antiquarian booksellers
Ned. Vereniging van Makelaars en Veilinghouders.
Van een medewerker
AMSTERDAM Het liberale jodendom wil de Israëlische
regering dwingen haar te erkennen en gelijke rechten als aan
het orthodoxe jodendom te geven. Alleen van deze stromin
gen worden in Israël de rabbijnen en hun beslissingen erkend.
KERKEN POLITIEK
Op de appèldag van het
Gereformeerd Confessioneel Bera»
is ook gesproken over politieke
vragen. Prof. Runia kreeg deze vocj
zijn rekening. Eén van de vragen
luidde wat men doen moest met
dominees die lid zijn van een
niet-confessionele partij. Prof. Rtri
zei in eerste instantie dat men hen]
niet allemaal over één kam moest j
scheren. Hij maakte onderscheid
tussen die dominees die lid zijn vaii
een niet confessionele partij met v
het in de gemeente goed gaat en „d
hun politieke keuze zo laten
doorklinken in prediking en
catechese, dat de zaak zo vast loopi
als een huis." Nu is dat laatste
uiteraard iets waarover men zich
ongerust kan maken. Maar komtd
alleen voor bij hen die hun
niet-confessionele voorkeur laten
doorklinken? Geldt datzelfde niet
van hen die hun wèl-confessionele
keuze zo laten doorklinken dat het
anderen zo vast loopt als een huis?
Met andere woorden is dat een
criterium? Verder merkt de profes»
op dat een beroepingscommissie li
recht en zelfs de plicht heeft, een t
beroepen kandidaat naar zijn
partijkeuze te vragen. Over dat ree
wil ik 't niet hebben. Wanneer hett
beroepingscommissie interesseert
dan mag dat. Maar moet het ook?
Waar stapt dat? Wie bedenkt dat?
Het is mij nooit gevraagd en
voorzover ik weet doet de kerk
waartoe ik behoor dat ook nooit. I
dat heeft nooit moeilijkheden
gegeven. Er zijn er die lid zijn van
nietrconfessionele partij dat zijt
o.a. in Amerika trouwens allemaal
maar ze preken wel ook horizontal
want het heil landt hier nu eenmai
en ook mensgericht, ik zou niet we
hoe het anders moet, maar per se r
dor en smakeloos. Het tegendeel i
waar. Is een dergelijke uitspraak
omtrent plicht niet uitermate
simplificerend? Of is dit in het
verslag binnen geslopen? Dat is dï
maar te hopen.
Het hooggerechtshof moest er zelfs
aan te pas komen om het gemeente
bestuur van Haifa te dwingen toé te
stèan, dat de liberale joden een syna
goge in die stad konden bouwen.
De World Union for Progressive Ju
daism heeft het verbond van liberaal-
religieuze joden in Nederland aange
wezen samen met zusterorganisaties
in de Verenigde Staten. Canada.
Zuid-Afrika en Groot-Brittannie zich
hiervoor in te zetten.
De zionistische beweging zal daartoe
als middel dienen.
Op de leden van het verbond van
liberaal-religieuze Joden in Nederland
zal een beroep worden gedaan zich
aan te sluiten bU de Nederlandse zio-
waarin opgenomen: Oe Rotter
dammer. met Dordta Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nteuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
PoslDus 859
«000 AW Amsterdam
Wtbaufsirui 131 Amsterdam
Postg-ro 66 00 00
Ban* Ned Cred<ett»ar*
«eëemnpnr 23 00 «2 574
REGIO ROTTEROAM/OORORECMT
Posibus 9*8
3000 AX Rotterdam
lei 0«0-t 1S588
en temrgmg)
M 010-115548 (redactie)
lei ii5700(w.i
0
REGIO OEN HAAGA.EIOEN
Postbus «0«
2501 CC Oen Haag
tel 070 469445
(abonnementen en bezorging)
le< 070-469445 (redactie)
lel 070-468864 (urtalwlend voor
Parkstraat 2? Oen Haag
REGIO NOOROrOOST NEDERLAND
lu'tsimtend adrrwvsUafae)
Postbus 3
8000 AA Zwone
lei 05200-7030
Melkmarkt 56 Zwoie
Abonnementsprijzen:
Pe* maand f 15.90
Per kwartaal 47.70
Per had (aar 95 40
Per (aar «88.60
Adverfimaereneren op aanvraag
Temonrscbe abonnementenopdractHen
uw adressen boven i
Orqavp famn.eber.cMen 9 9 30 van
maandag I'm vr.|dag Op zondag van «8-
20 uur isief 020-913456
Opga..' mm.-aOvertenl.es te<
0.0 936868 O» vnr.fteNfc aan Mn-Aov
atoeang posidrs 433
1000 *k asasTEROAM
Ariresw«(Z^ngen mtskati
aan onze Am.ierdamee a
door Pieter van der Ven
AMSTERDAM Een aantal,
vooral notabele, rooms-kat-
holieken heeft een brief aan
het Nederlands episcopaat
geschreven met het oog op de
komende bijzondere synode.
Het „omvangrijk verval van
het katholieke geloof in Ne
derland" verontrust hen. Zij
bidden dat de synode „tot
duidelijke besluiten mag ko
men" en dat de „synode u de
moed zal geven daadwerke
lijk te getuigen van uw geloof
ln de rooms-katholieke kerk".
De katholiciteit, de liturgie, de cate
chese en de priesteropleiding zijn de
onderwerpen die de briefschrijvers
bijzonder ln de belangstelling aanbe
velen.
Zij willen dat de „katholieke kerk als
geloofsnorm" weer erkend wordt in
plaats van de „vrije pluriformiteit
zoals vele katholieken die ln prakrijk
brengen en die buiten de oevers der
katholieke kerk is getreden".
In de liturgie merken zij dat velen „de
officièle teksten slechts zien als een
vrijblijvende handreiking". „Schrij
nend" achten zU de situatie op het
gebied van de catechese. „Velen gaan
niet meer uit van de openbaring,
maar van de intermenselijke ervarin
gen en de menswetenschappen.
Godsdienstonderwijs wordt meer en
meer een soort maatschappijleer."
Zeer verontrust is men ook over de
priesteropleiding. „Er wordt ge
streefd naar waardevrije weten
schapsbeoefening. los ovan de katho
lieke geloofsnorm Het onderricht
wordt gegeven door docenten van wie
velen zich ln leerstellingen en levens
houding uiterst vrijzinnig opstellen
ten opzichte van de katholieke kerk.
Een sfeer van anri-kerkeüjkheid over
heerst in deze instituten." Zij vrezen
dat wordt aangestuurd op een leken
kerk. „waar pastorale werkers de
priesters en gebedsdiensten de eu
charistie vervangen" Zij willen her
stel van de semlnarteopleidlng (zoals
die nu alleen nog in Rolduc ge
schiedt). De briefschrijvers hopen dat
de synode „ons zal brengen een terug
keer tot de kerk van Christus als
geloofsnorm."
Enkele vooraanstaande rooms-kat-
holieke families zUn onder de onder
tekenaars royaal vertegenwoordigd;
ook priesterstudenten van Rolduc en
hun familieleden ondertekenen en
verder een keur van oud-directeuren,
•rechtbankpresidenten, -burgemees
ters. Eerste ondertekenaars zijn prof
F. Airing von Geusau uit Oisterwijk
en Mr. C. de Quay uit Vught. Bekende
ondertekenaars zijn oud-premier De
Quay, oud-werkgeversvoorzitter Van
Boven, de zenuwarts A. van der Does
de Willebois, senator Horbach, ex-
kamerlid Imkamp, oud-burgemeester
Kolfschoten en oud-commissaris der
koningin in Noord-Brabant Kort-
mann. De brief was niet als ..open"
bedoeld en is ook al enkele weken
oud. Gisteren werd de brief echter
pas bU de bisschoppen bezorgd die er
al in de Volkskrant over Jiadden kun
nen lezen.
De tegenstellingen binnen de r.-k.
kerk in Nederland lijken toegespitst
te raken. De verschillende vleugels
hebben zich de laatste Jaren betrek
kelijk weinig met elkaar bemoeid. De
naderende bijzondere synode en de
zaak-Schillebeeckx hebben echter de
felheid teruggebracht die sinds de
benoemingen van Simonis en Gijsen.
een kleine tien jaar geleden, niet
meer vertoond was. „Het geschrijf
naar Rome is weer begonnen",
schreef vorige week De Bazuin. Enke
le dingen zijn opmerkelijk. In termen
van links en rechts: zowel terzake van
Schillebeeckx als de synode zijn cen
trum en links dichter naar elkaar
toegedreven dan ooit in de afgelopen
jaren. Ook is men zich daar veel meer
voor Rome gaan Interesseren. In de
rechtervleugel van de r.-k.-kerk is in
middels het tegenoffensief begonnen.
Er ls enorm veel materiaal naar
Rome over hoe het verder moet. Er
lijken daarin twee hoofdstromen te
onderschelden. De ene benadrukt de
werkwijze, de andere de inhouden.
Vanuit veel groepen wordt benadrukt
dat de synode juist vooral niet te veel
moet gaan Insnoeren, van wat aan
het groeien ls. De synode zou vooral
moeten zorgen dat het beraad van de
bisschoppen en hun onderlinge ver
houding en collegialiteit weer op
gang gebracht wordt. Tussen de re
gels valt dan te lezen: als er ln die
club dus iemand de hele rijd de werk
sfeer vergalt moet die eruit.
De andere stroom zegt: er deugt van
alles niet ln de Nederlandse kerk. Op
die en die gebieden zit het scheef en TnGOlOGGn
moet Rome de zaak weer op haar Ujn
zetten, want aan de meeste bisschop
pen blijken we niks te hebben wat dat
betreft. De brief van Airing van Geu
sau c.s. zit duidelijk op deze laatste
nistenbond. Binnen deze bond willen
de liberale joden een fractie vormen.
Samen met liberale zionistische frac
ties ln de vUf andere landen zal ge
tracht worden zetels te verwerven in
de Zionistische Wereldorganisatie.
Vandaar uit kan druk op de Israëli
sche regering worden uitgeoefend,
die deze niet zal kunnen negeren.
Met als initiator de Amsterdamse li
berale rabbUn David Lilienthal zal 13
november de oprichtersvergadering
van de liberale zionistische fractie
van de Nederlandse Zionistenbond
worden gehouden. Omdat zoals rab
bijn Lilienthal betoogt „het een alge
meen joods belang is te bevorderen
dat de progressieve vorm van joods
religieuze expressie in Israel vrijheid
van handelen en expressie krijgt".
rd
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Harkstede-Schar
(part-time): B. Ronner (part-time
bepaalde opdracht; geestelijke
zorging Coendershof) te Groninge a<
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Middelburg: H. A. StiPj
ting, laatstelijk predikant van ff
Ned. Geref. Kerk te Langerak. K'
Bedankt voor Hoogeveen: P. Git
nenberg te Stadskanaal. E
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Bussum: H. H. Klonf
Zwaagwesteinde.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Benthuizen: C. v. d.
te Yerseke.
Gemeente en eredienst, voor gei
formeerde ambtsdragers, m.m.v.
B. Smilde, zaterdag 24 novemb
Wierden. Inl. en opg. tel. 05200-157fi
Ujn. Het onderwerp van de synode: de
pastorale situatie in Nederland lijkt
te tenderen naar de eerste stroom,
maar laat nog wel veel open. „Stroom
2" vindt eigenlijk de synode niet no
dig: Rome kan immers ook zonder
synode ingrijpen. Ook in Rome voelt
men wel veel voor die tweede kant,
getuige de vrij recente brief over de
homofilie en de katechese.
Maar over het eerste zal wel gespro
ken kunnen worden. Men wijst erop
dat het herhaaldelijk openlijk oncol
legiaal optreden van Gijsen bU deze
paus niet goed kan vallen. In Polen is
het ondenkbaar dat je Je distantieert
van je collega's.
De zaak van de synode raakt meer en
meer verweven met de zaak-Schille
beeckx. Terwijl de katholieke nota
belen om krachtig optreden vragen.
schreef de theologische afdeling v
het Thijmgenootschap een brief a
kardinaal Seper van de congregal
voor de geloofsleer. De brief ziet li
omstreden boek van Schillebeec
„als een voorbeeldige poging om t
overstaan van het hedendaags k:
tisch bewustzijn het katholiek ge
ven in Jezus Christus op overtuigt
de wijze te doordenken en te verai
woorden". Ook verklaart men in
stemmen met de opvattingen v
Schillebeeckx over de taak van
theoloog in onze cultuur en sameni^.
ving.
De tegenstellingen kunnen wellic
als volgt tegenover elkaar gezet w<
den: „Het geloven ten overstaan vi
het hedendaags kritisch bewustzl
overtuigend doordenken en verai
woorden" komt steeds scherper
staan tegenover de „objectieve wal
held die aan het kerkelijk leergezag
toevertrouwd en door de gelovigen
gehoorzaamheid aanvaard". Tusa
die twee omschrijvingen is een groi
ende spanning, een kloof die de syn
de zou moeten overbruggen. Dei
spanning is natuurüjk ook mal
schappelijk en psychologisch te di
den. Vooralsnog houden echter
theologische en kerkelijke aspect!
de gemoederen bezig.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Wat de ÜJdgeest ook geveld
moge hebben, niet de Maranatha-kalender. Elk
Jaar brengt uitgeverij Kok ln Kampen deze kalen
der onverdroten op de markt In twee vormen: als
schild met blok, en als een 365 pagina's tellend
boekje in stevig kaft In de laatste gedaante kost
de Maranatha-kalender 1988 op vijftien cent na
een tientje. De overdenkingen op de voorzijde van
de kalenderblaadjes zUn geschreven door de her
vormde predikanten Jac. van DUk en G. Spilt en
hun gereformeerde collega's L. H. Kwast en J.
Overduln. Deze namen staan borg voor degelijke
kost Aan de achterkant staan vervolgverhalen.
De Waddlnxveense hervormde predikant drs. W
Verboom schreef „Levens-wijs", een 91 pagina's
tellend boekje over wat de ondertitel noemt: pa
rels uit het Spreuken boek. De auteur belicht sterk
de actualiteit van dit bijbelboek. Uitgeverij Kok
ln Kampen vraagt er 10,90 voor.
7 weg/samen belijden" (uitgave van
Kok. Kampen, 46 pag.. prijs 7,50) biedt de belij
denis van 1987 van de verenigde presbyteriaanse
kerk ln de Verenigde 8taten, ingeleid en vertaald
door dr. Jack B. Rogers en drs. Jan Slomp.
Dr. O. J. D. A aiders, classicus en oud-rector van
het Arnhems lyceum, handelt ln „De grote vergis
sing" (uitgave van Kok, Kampen, 162 pag., prijs
19.90) over kerk en staat in het begin van de
vierde eeuw.
In de reeks Nieuw Leven verscheen „Heeft u de
Geest ontvangen?" (ondertitel: ZUn gaven in deze
tijd) van de r.k. auteur Simon Tuggwel, die als
overtuiging geeft dat de pinksterbeweging alleen
vruchtbaar kan werken, als zU zich binnen de
kerken beweegt (Kok, Kampen, 180 pag., prijs
16,90).
Uitgeverij Kok maakte van de inauguratie van de
oudtestamenticus prof. dr E. Noort een Kamper
Cahier (32 pag., prijs 14,50). De titel ls: „Bib-
lisch-archaologisehe Hermeneutik und alttesta-
mentische Exegese".
Basisbijbel ten slotte ls een royaal geïllustreerde
uitgave van Kok in Kampen samen met uitgeverij
Altiora in Averbode. Tenmidden van een vloed
van foto's, reproducties en tekeningen staan frag
menten uit de bijbel. Helaas ontbreekt elke aan
wijzing omtrent opzet en bedoeling van dit 16,50
kostende boek. Achterin staan de geciteerde bU-
belteksten in volgorde. Eén illustratie uit de Ba-
sisbUbel drukken we hlerbU af.
Hoe moeten we als christenen
moslim en zijn religie benaderei
Zaterdag 24 november 9.30-16 uu
Ichthuskerk, Grote Haag 52, Amer
foort. Inl. en opg. Stichting tot v«
breiding van het evangelie ond
moslims, tel. 033-11949.
Charismatisch gebedsweekef
o.l.v. A. van Corstanje, 10-11 novet
ber. Bezinningscentrum, Stoute
burg. Inl. en opg. tel. 033-40848.
ROME (Reuter. AFP) De Zwl
serse Garde van het Vaticaan 1
gisteren een jongeman overmeester
die gewapend met een mes de v«
trekken van de paus probeerde bil
nen te dringen. Zwaaiend met zi
hellebaard wist een Zwitserse wacl
de jongen, die uitriep dat bij de j
wilde vermoorden, te overmeesterd
De wacht liep daarbij verwonding!
aan zijn hand op. Volgens de poliö
van Rome ging het hier om een gefl
teUjk gestoorde jongen van 26 jaat
