'Amerika wil Rusland
niet zien als gelijke'
ONTVANGEN BETAALKAARTEN
INNEN ZONDER KOSTEN.
OOIT UITGEREKEND HOEVEEL DAT UW BEDRIJF KAN SCHELEN?
Dissidenten in China
krijgen het moeilijk
Pool over modernisering kernwapens:
postgiro en
V rijkspostspaarbank
donderdag 8 november 1979
TROUW/KWARTET
Een van de dingen die ik bij
mijn bezoek aan Polen ter
sprake wil brengen was het
probleem van de kernbewape
ning Zouden de Polen bij
voorbeeld mee willen doen
aan een IKV-actie onder het
uitgebreide motto: „De kern
wapens de wereld uit, te be
ginnen uit Nederland en
Polen."
Vraag: Zijn er kernwapens in Polen?
Rakowsky Beslist niét. Bovendien
moet u de rede van Breznjew in Ber
lijn zo lezen, dat er ook in de overige
Oqsteoropese landen buiten de Sow-
Jet-Unie geen kernwapens staan op
gesteld.
Dan kunnen we de IKV-actie dus
niet uitbreiden naar Polen. Maar
wat vindt u van de redenering die ik
wel eens in Nederland hoor, dat, als
Nederland geen nieuwe kernwapens
toelaat op zijn grondgebied, deze dan
naar West-Duitsland zullen gaan?
Dat zou voor Oost-Europa een nog
•rnstiger bedreiging zijn. Als ze dan
toch worden ingevoerd, is het beter
ze te spreiden.
Met die redenering ben ik het niet
eens. Een concrete Nederlandse wei
gering is een politiek feit, waarmee
men in de NAVO rekening moet hou
den Het is zelfs nu al zo, dat de^
intensieve discussie die in Nederland
wordt gevoerd, van internationale be
tekenis is.
Toch zit Nederland met de moeilijk
heid dat het aan de ene kant solidair
wil zijn met de NAVO-bondgenoten,
terwijl het aan de andere kant af wil
van kernwapens?
Gelijkwaardig
Ik begrijp best dat dit voor uw land
een moeilijke situatie is. Maar ver
geet niet. dat bij de discussie binnen
de NAVO ook puur Amerikaanse be
langen een rol spelen. De positie van
de VS binnen de NAVO is de laatste
Jaren ernstig verzwakt. U kunt het
ook zo zien dat Amerika nu zijn posi
tie probeert te versterken door zijn
Prof. dr. E. Boeker, hoogleraar theoretische natuurkunde aan de Vrije Universiteit, is voorzitter van het
Nederlands overlegorgaan tegen de kernbewapening, waarin deelnemen PvdA, CDA, D'66, PPR, CPN, PSP.
Samenwerkingsverband. IKV. Pax Christi, FNV EN VVDM. In deze kwaliteit voerde hij een gesprek met de
hoofdredacteur van het Poolse weekblad Polityka, M. F. Rakowsky. Deze wordt beschouwd als officieuze
woordvoerder van de Poolse overheid in zaken van buitenlands beleid. Polityka is met een oplage van 300.000 het
grootste politieke weekblad van Polen. Al steunt het de lijn van de communistische partij onder leiding van
Gierek, toch benadert het blad de Poolse maatschappelijke vraagstukken zeer kritisch.
bondgenoten nieuwe kernwapens
aan te praten.
Kunt U wat meer zeggen over de
oorzaken van de huidige discussie
over nieuwe kernwapens.
Ja, ik denk dat het voor de Verenigde
Staten erg moeilijk te accepteren is,
dat de Russen op wereldniveau ge
lijkwaardige partners geworden zijn.
Vlak na de Tweede Wereldoorlog was
Rusland totaal verwoest met 20 mil
joen doden. Waarschijnlijk tot verba
zing van Stalin zelf waren de Russen
tot ver in het Westen doorgedrongen
en kwamen daar socialistiscche
regimes.
Dé bewapening van het Westen op
dat moment moet zijn ingegeven
door de vrees, dat heel Europa com
munistisch zou worden. Maar zij kan
niet zijn gebaseerd op de militaire of
economische kracht van de Sow jet-
Unie zelf. Rusland was toen een twee
derangs mogendheid en had zeker
niet de kracht om een nieuwe oorlog
te beginnen.
In het begin van de Jaren zeventig
werd de SowjetrUnie militair, econo
misch, maar ook psychologisch een
supermarkt als de Verenigde Staten.
Dat moet voor dat land moeilijk te
verteren zijn. En nu probeert het weer
voor te raken. Een ander punt is nog,
dat in het Westen de industrie belang
heeft bij het voortbestaan van de
wapenwedloop. Er moet een afzetge
bied zijn voor de produkten van de
bewapeningsindustrie, zeker in deze
tijd van economische moeilijkheden.
Is dat in Rusland dan niet zo?
Nee, daar staat de militaire industrie
los van de rest van de Industrie. Die
burgerlijke industrie heeft te kampen
met gebrek aan geschoold personeel
en kan niet voldoende consumptie
goederen leveren voor de burgerbe
volking. Het is daarom in het econo
mische belang van het land, dat de
wapenproduktie omlaag gaat. Deze
realiteit betekent, dat de voorstellen
van Breznjew in Berlijn gebaseerd
zijn op een maatschappelijke nood
zaak. Ze kunnen dus niet worden
afgedaan als propaganda.
Koude oorlog
Vanmorgen zag ik op een van Uw
technische scholen uitstekende elek
tronische en computerapparatuur. U
schijnt hier in Polen dus wel goede
produkten zelf te kunnen maken.
Ja. maar het kost ons in verhouding ArOWSflGIld
wel veel meer dan U met Uw geavan- 3
ceerde Philips industrie. Daarom wil
len wij zo graag de militaire produk-
tie, waar niemand iets aan heeft, te
rugschroeven.
Wat is het bijzondere van de voor
stellen van Brezjnew in Berlijn?
In de eerste plaats dat ze van Rus
sisch standpunt uit vrij ver gaan in de
bereidheid tot onderhandelen. Verder
kondigden ze aan om zonder tegen
prestatie 20.000 man troepen uit
Oost-Duitsland terug te trekken. In
de besprekingen in Wenen had het
Westen aan de Sowjet-Unie gevraagd
65.000 man terug te trekken. Ze ko
men nu met eenderde deel vrijwillig.
Waarom is men daar zo negatief
over? Zelf denk ik, dat de oudere
generatie politici die aan het bewind
is, nog steeds denkt in termen van
koude oorlog in plaats van ontspan
ning.
Volgens de Nederlandse polemoloog
Boskma is de SS-20 van dezelfde
kwaliteit als de raketten, die we in
het Westen al hebben opgesteld,
vooral wat betreft de nauwkeurig
heid. Militair gezien veranderen ze
het machtsevenwicht dus niet. Als
dat waar is, waarom zijn de Russen
dan zo geheimzinnig met hun gege
vens?
Ik denk, dat men er nog niet aan
gewend is om zijn kaarten open op
tafel te leggen. Soms lijkt politiek een
intellectu&el spel.
Welk perspectief ziet U in Oost-West
besprekingen tussen NAVO en War
schaupact?
Ze zullen moeilijk zijn. Het Westen
heeft zijn zelfvertrouwen verloren on
der meer vanwege de economische
crisis en dat maakt besprekingen niet
gemakkelijker. Daarnaast moet U be
grijpen, dat de Russen argwanend
kijken naar alles wat er in het Westen
gebeurt. Als in het Westen een gepen
sioneerde generaal een boek schrijft
over een derde wereldoorlog in 1985,
dan is dat voor de Sowjets een poli
tiek feit. Ze houden rekening met de
mogelijkheid, dat het een optie is die
in het Westen wordt overwogen. In
Rusland zelf is het onmogelijk, dat
een generaal iets zegt of schrijft zon
der goedkeuring van de hoogste over
heid. Ze weten in theorie wel dat dit
in het Westen anders ligt, maar toch,
ze kennen het niet uit de praktijk en
houden rekening met een kem van
waarheid in dit soort publikaties.
Aan het eind van het bezoek van
premier Van Agt aan Polen legden
beide premiers een gemeenschappe
lijke verklaring af over het belang
van ontspanning in Europa. Hoe kan
men zoiets nu in praktijk brengen?
Men kan denken aan uitwisseling van
tv-programma's, lezingen en semina
ria aan universiteiten, enz. Ik zou
graag met een Nederlandse krant of
weekblad artikelen willen uitwis
selen.
Worden de Westerse artikelen dan
ook in Uw blad opgenomen als er
dingen in staan, die niet zo prettig
zijn voor Uw regime?
Natuurlijk. Nu al publiceren we brie
ven uit het Westen, die nogal kritisch
zijn. Een andere mogelijkheid is het
voorbereiden van een Nederlands-
Pools initiatief op de conferentie over
veiligheid en samenwerking in Euro
pa, die volgend jaar in Madrid wordt
gehouden.
Wat vindt U van een gemeenschap
pelijke conferentie van kleinere lan
den in Europa om hun specifieke
veiligheidsproblemen te bespreken.
Die kunnen en zullen immers anders
zijn dan die van de grootmachten,
die elkaar op wereldniveau overal
tegenkomen. Dat lijkt me een uitste
kend idee.
PEKING (AFP) De dissi
denten in China zullen het
moeilijk krijgen. Er zijn veel
aanwijzingen dat de Chinese
autoriteiten besloten hebben
liberaliseringstendenzen aan
te pakken en het ziet er naar
uit dat op de „muur van de
democratie" in Peking in de
toekomst minder protesten te
zien zullen zijn.
Na de processen tegen de dissidenten
Wei Jingsheng en Fu Yuehua drie
weken geleden begint de officiële
pers steeds feller uit te halen naar
wat zij contrarevolutionaire activitei
ten noemt. Het proces tegen Fu werd
geschorst. Volgens het persbureau
Nieuw-China om meer bewijsmateri
aal te verzamelen, maar volgens ge
tuigen vanwege de kwaliteit van Fu's
verdediging waarmee ze het zorgvul
dig geselecteerde publiek op haar
hand kreeg. Hoop op een eventuele
verzachting van Weis straf 15 jaar
gevangenis en 18 jaar ontzegging van
politieke rechten werd dinsdag de
grond in geboord toen het hoger
volksgerechtshof het vonnis van de
volksrechtbank bekrachtigde.
De komende tijd worden processen
tegen andere dissidenten verwacht.
Als eerste dat van Ren Wanding, de
leider van het Chinese verbond van
de rechten van de mens, hoewel daar
over nog niets is bekendgemaakt
door de Chinese autoriteiten. Maar
deze maken zich nooit zo druk over
aankondigingen van tevoren, of
schoon het nieuwe strafrecht voor
schrijft dat processen drie dagen van
tevoren aangekondigd moeten wor
den. Zowel de behandeling van de.
zaak tegen Wei voor de volksrecht
bank als die in hoger beroep voor het
hogere volksgerechtshof was niet van
tevoren bekendgemaakt.
Het partij orgaan, het Volksdagblad
toonde zich voldaan met de bekrach
tiging van Weis vonnis: „geen mede-
ee
rw:
pp
ir
lijden met de rotte appelei t
elementen die uit zijn op de
ging van de stabiliteit die en'
voor de uitvoering van de j dVC
derniseringen". In heel het t O
den nog veel betogingen efciH
acties gehouden, maar de
hierop worden steeds grimn
Volksdagblad reageerde ze
een bezetting van het sta
Sjanghai die twee weken
heeft. De kranten zijn op 1
schaal een campagne bego "i 1
gen „contrarevolutionaire
„anarchie en ultrademocrat nc*
staan. Maandag deed het Vatu
blad verslag van een vergad €T
gericht was tegen „contrar
naire" tendenzen in China' e*
bevolkte provincie Sichuan op
zuidwesten van het land). H< om
chisme" en „ultra-individi
werden streng veroordeeld eirpe
treden van „onruststokers diie
propageren van de verdorvei C01
tende klasse en van Lin Bh
bende van vier „werden aan ,ec{
gesteld". De vergadering vei e.^
de „opstandige lieden" die Sltl
de voorstellen" doen en „j
door incidenten te profiterer
ontevredenheid van bepaald
raden". De officiële kranteen
schuwden de dissidenten di r
kranten ophangen, dat ze h0C(
lot zouden kunnen ondergaai ngi
Jingsheng. De gangen van d
volger als hoofdredacteur
blad Tan Suo (onderzoek)
door de politie scherp nagega lt
bij andere dissidenten is dat
val. De verschijning van Taa
inmiddels gestaakt.
De communistische Jeugdligk"
de stopzetting geëist van de v
ning van het tijdschrift „Lei
Peking", ondanks het feit dat
haar leden hoofdredacteur
is.
Wat het proces-Wei betreft
men dat bij de behandeling
beroep dinsdag geen buitel
aanwezig mochten zijn.
e
ïïl
i is.
10
d(
V.
V).
I
mw
/v. -
L*T«™
De betaalkaarten die u in kas krijgt,
zijn via postgiro en rijkspostspaarbank geheel
gratis te innen.
Bovendien is 't uiterst snel en simpel
te doen. Dankzij onze speciale enveloppen
en totaal kaarten, die kosteloos en onbeperkt
verkrijgbaar zijn.
De procedure is als volgt: u telt alle
bedragen van de ontvangen kaarten bij elkaar
op en vermeldt dat bedrag op voornoemde
totaalkaart. Zowel die totaalkaart als de
gebundelde betaalkaarten gaan vervolgens
in de speciale envelop, die zo op de bus kan,
ongefrankeerd.
Binnen een paar dagen ontvangt u
dan de afrekening met de boeking
van het totaalbedrag. Snel, gratis en met één
oogopslag te kontroleren.
Bovendien heeft deze werkwijze het
voordeel dat de naam van uw bedrijf keurig
vermeld wordt op de afrekeningen die uw
klanten ontvangen.
Deze aantrekkelijke betaalkaarten
service van postgiro en rijkspostspaarbank
staat helder omschreven in een foldertje, dat
via de coupon hiernaast aangevraagd kan
worden.
Ik wil graag informatie over uw kosteloze
systeem voor het verwerken van betaalkaarten.
Naam:
Firma naam:
Postrek.nr. firma:
Adres:
Postcode/Plaats:
In ongefrankeerde envelop versturen naar:
Hoofdkantoor postgiro en rijkspostspaarbank,
Afd. Distributiezaken/Districtskantoren,
Postbus 21009,1000 EX Amsterdam.
