Humanisten bestrijden
bond tegen het vloeken
Ontwikkelingshulp komt
armen niet ten goede
Uit brieven van lezers
Trouw
'Smeekschrift
uit Limburg'
aan Willebrands
Evangelist Poysti
in Nederland
Ook remonstranten
kennen verontrusten
Goeie wijn hoeft niet duur te zijn.
Tenminste niet
Hervormde en gereformeerde jongeren:
VANDAAG
VOORBIJGANGERS
Bijbelse
dagkalender
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1979
KERK
TROUW/KWARTET
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT VEENENDAAL Het humanistisch verbond is een actie begonnen tegen de bond
tegen het vloeken. Er is een brief in voorbereiding aan alle gemeenteraden en provinciële
staten, waarin wordt aangedrongen op intrekking van de subsidie. De antivloekbond is
volgens het humanistisch verbond antidemocratisch en minacht de rechten van de mens.
Van onze correspondent
ROERMOND Onder de Limburgse
kahtholleken wordt dezer dagen een
open brie! verspreid waarin kardinaal
Willebrands wordt gevraagd de „on
houdbare toestand" in het bisdom
Roermond met overtuigende feiten
duidelijk te maken bij de paus. Dit in
verband met de begin volgend jaar in
Rome te houden bisschoppenconfe
rentie over de situatie in de rooms-
kathollekek kerk van Nederland.
Deze als „smeekschrift uit Limburg"
aangeduide brief is een initiatief van
enkele mensen die ook meewerkten
aan de „actie 40.000". Eerder had de
bisschop van Roermond al laten we-
ten geen behoefte te hebben aan een
synodeadvies van de basis met het
oog op de bisschoppenconferentie.
De briefschrijvers willen de eigen ver
antwoordelijkheid van mgr. Gij sen
niet ter discussie stellen, „maar de
manier waarop deze verantwoorde
lijkheid in ons bisdom gestalte krijgt
laat niets zien van zo noodzakelijke
tact, liefde en bekommernis om men-,
sen. Zijn optreden laat geen ruimte
aan het eigen geweten van gelovige
mensen, het doodt ieder initiatief, het
smoort elke stem en brengt gewetens
volle christenen in verwarring. De
moedeloosheid bij priesters en ande
re verantwoordelijken is hierdoor in
Limburg aanzienlijk groter dan el
ders," aldus de open brief.
Het ligt in de bedoeling van de initia
tiefnemers dat deze open brief door
zoveel mogelijk Limburgers opge
stuurd wordt naar kardinaal Wille
brands.
In reactie daarop heeft de Bond tegen
het vloeken alle confessionele frac
ties in staten en raden aangeschreven
met het verzoek, eraan mee te werken
dat de subsidie gehandhaafd en mo
gelijk zelfs verhoogd wordt. Het gaat
de bond niet om het geld. maar om
het principe.
Aanleiding voor deze oorlog in zak
formaat is de rede. die ds C. Snoei op
7 juni 1978 op de jaarvergadering van MigVPr§tand
de bond tegen het vloeken hield. Ds
8noei. predikant-directeur van de
hervormde bond voor inwendige zen
ding. behoort niet tot het bestuur van
de bond tegen het vloeken, maar was
uitgenodigd als gastspreker In zijn
betoog zou hij op christelijke gron
den de democratie hebben afge
wezen.
Volgens hem zijn er momenteel acht
provincies en driehonderd gemeen
ten. die de bond met elkaar 13.485
gulden per jaar toekennen. Het gaat
dus om subsidiebedragen van gemid
deld veertig gulden per gemeente.
Het gezamenlijke bedrag maakt vijf
procent van het hele budget van de
bond uit.
Bizar
Volgens de bond tegen het vloeken
hebben de humanisten niets van de
rede van ds. Snoei begrepen. Ds.
Snoei hield een betoog, waarin hij het
betreurde, dat veel activiteiten in de
gereformeerde gezindte te zeer in een
afweerhouding blijven steken. Hij
riep de mensen van de bond tegen het
vloeken op. zich niet te beperken tot
Althans, zo werd zijn rede geïnterpre
teerd door de voorzitter van het Hu
manistisch Verbond Rob Tielman. In
het blad „Humanist" wordt de bond
tegen het vloeken een bizarre compo
nent van het christendom genoemd
Momenteel worden zoveel mogelijk
gemeenteraadsleden. wethouders,
staten- en kamerleden gezocht voor
een gezamenlijke actie tegen verdere
subsidiëring van „een Instantie die
vindt dat democratie een slechte
zaak ls."
De actie van de humanisten heeft als
eerste resultaat al opgeleverd, dat de
provinciale staten van Drenthe op
voorstel van het PvdA-statenlid De la
Rie besloten, de subsidie in te trek
ken. overigens met de kleinst moge
lijke meerderheid Hiertegen heeft de
bond een bezwaarschrift ingediend
bij de raad van state
„Het gaat ons er daarbij niet om. dat
wij dat geld alsnog krijgen, maar wel
dat de gronden waarop het Drentse
provinciebestuur zijn beslissing nam.
ondeugdelijk worden verklaard", al
dus de heer H van Oostende van de
bond tegen het vloeken.
ADVERTENTIE
Of ze nu Carter, Schmidt,
Breznjev of Thatcher
heten, de blanke heersers
zullen door de deur van
ia moeten gaan om
frika tot zahen te
komen.
Arte Kuiper over de zwarte vuist
van Afrika in de nieuwe Zero
waarin opgenomen Oe Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jerue Tammmga
Directeur mg O Posima
HOOFDKANTOOR
PosIDJ". 859
•000 aw Amsterdam
w-bautsrraai 131 Amsterdam
•\>«rga. 66 00 00
(t.vA Ned C'od-eibar-.»
«rtewgnr 230012 iN
REGO ROTTERDAM OORORECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115S8S (Abonnementen
en bezorging)
iel 010-t 15580 (redactie)
lel 11S700 lurt sluitend voor
advertentie»)
WestC-aak 4
Rotterdam
REGIO OEN MAAG'lElOEN
Postbus 101
2501 CC Den Maaq
lei 070-469445
(abonnementen en baaorgmg)
tel 07O-469445 (redactie)
tel 070-468064 (ortshjrtend voor
advertences)
Par» sir ui 77 CV- Haao
REGIO NOORO OO^' NEDE«lANO
sr-tsivtend adrwvstrat-e)
PoüCuS 3
8000 AA Zmo"e
tel 05700-17030
MenmarM 56 Zeo»e
Abonnementsprijzen
Per maand I 15 90
Per kwartaal 47 70
Per hall jaar 95 40
Per war f 100.60
Adverfenneraneven or aarwaaq
Taietorvscfte abonnementenopdrachien
ze adressen boven»
Ooqa.e tamr*eber<Men 9-19 30 *an
-u cag i n rfaq Op tonde? »ar 10.
20 uur teiet 070-913456
Oota.r m.n. advene**#* ie'
32C 936068 o» scrv,«e«w aan Un fcs
afde -nq pcs'Dus 431
i 300 AK AMSTERDAM
Adieswtfvnqen o-tSHetend sChr.n#»W
aan onze Amsterdamse adressen
het protesteren tegen vl
positief zich ln te zetten
ging van Gods naam
ving door leesbare brie
tus te zijn. Christene
niet neerleggen bij „ne
de samenleving, dat lei
dex '.evenveel
recht heeft, dat ieder opiljn eigen
wijze tot zijn recht moet komen en
dat ieder vrij dient te zijn in zijn of
haar overtuiging. Christenen mogen
als christeneh gerust duidelijker voor
hun overtuiging in de samenleving
uitkomen, dan nu doorgaans het ge
val is.
Desgevraagd heeft ds. Snoei een na
dere omschrijving van zijn mening
gegeven. Daarin zegt hij, dat men in
zijn woorden „geen aanval op de de
mocratie kan lezen, wel een aanspo
ring om als christenen en christelijke
gemeente duidelijker binnen de de
mocratie te functioneren. Ik zou wil
len dat christenen binnen het demo
cratisch bestel zouden werken aan
wezenlijke vulling van de demo
cratie."
De voorzitter van de bond tegen het
vloeken, prof. dr. W. H. Velema,
noemt het verwijt van het humanis
tisch verbbnd „volkomen ln strijd
met de feiten." „Men dicht ons een
standpunt toe. dat het onze niet is.
WIJ hebben de democratie altijd ge
respecteerd. Maar tegelijk laten wij
er geen onduidelijkheid over bestaan,
dat wij ieder mens tot eerbied voor
Gods naam oproepen, ook degene die
zegt niet in God te geloven. Kennelijk
is dit de steen des aanstoots voor het
humanistisch verbond. Wie zegt, dat
alleen de naam van God de hechte
basis vormt voor de democratie, heet
ondemocratisch en moet van subsi
die worden uitgesloten. De bond er
kent het goed recht van elke andere
mening, maar stelt vanuit het christe
lijk geloof, dat niet elke mening de
zelfde betekenis kan hebben. Het
unieke en exclusieve van het christe
lijk geloof is hier in het geding."
Daarom vindt prof. Velema, dat ge
meenteraden en provinciale staten
voor een Ingrijpende beslissing staan,
al lijkt het om een uiterst gering
bedrag en een kleine organisatie te
gaan. „Het is de beslissing, of in Ne
derland voortaan hij van subsidie uit
gesloten wordt, die de democratie ten
volle eerbiedigt, maar tegelijk zegt,
dat de democratie alleen veilig ls on
der de hoede van Gods naam."
Van een onzer verslaggevers
ERMELO Eind deze week komt de
uit Rusland afkomstige en ln Zweden
wonende evangelist Earl Poysti in
ons land om te vertellen over zijn
radipwerk ten behoeve van christe
nen in de Sowjet-unie. Vanuit Stock
holm verzorgt hij wekelijks vijf pro
gramma's van een half uur en twee
programma's van een kwartier. Via
verschillende krachtige radiozenders
(o.a. Trans World Radio in Monte
Carlo) en dank zij enkele herhalingen
is Earl Poysti per week twaalf uur „in
de lucht."
Zijn programma's bereiken alle lagen
van de bevolking, tot in de verste
uithoeken van de Sowjet-unie. Dat
blijkt uit de vele schriftelijke en mon
delinge reacties. Zelfs hele gemeen
ten scharen zich rond Poysti's uitzen
dingen om bijbels onderricht te ont
vangen. Hij komt in ons land op uit
nodiging van de zendingsorganisatie
„Kruistochten" (Anne van der Bijl)
die een deel van zijn uitzendingen
financieel mogelijk maakt.
Poysti spreekt zaterdagavond in Qor-
redijk, zondag in Amsterdam en Gro
ningen. volgende week van maandag
Earl Poysti
tot zaterdag telkens 's avonds achter
eenvolgens in Barneve^d, Hoogeveen,
Leeuwarden. Bergschenhoek, Win
terswijk en Nijmegen en op zondag 11
november nog in Deventer en
Haarlem.
DRIEBERGEN Een aantal veront
ruste remonstranten heeft een werk
groep „Waakt en Weegt" opgericht.
Deze leden van verschillende remon
strantse gemeenten zijn verontrust
over „de voortdurende en sedert 1964
versnelde daling van het ledental,
waarbij het voortbestaan van de
broederschap als zelfstandig kerkge
nootschap steeds moeilijker en zelfs
problematisch dreigt te worden", al
dus de oprichtingsverklaring die op
Hervormingsdag 1979 is uitgegeven.
Deze remonstranten zijn ervan over
tuigd, dat bezinning op grondslag,
inhoud en presentatie van het remon
strantisme in deze tijd een eerste
vereiste is. Het doel van de werkgroep
ls „handhaving en versterking van
onze geloofsgemeenschap in de re
monstrantse broederschap op grond
slag van haar beginselverklaring".
In een toelichting zegt de werkgroep,
dat de gevoelens van onbehagen vo
rig jaar hun hoogtepunt vonden: toen
men hoorde van de gift van de we
reldraad van kerken aan het Patriot
tisch Front van Zimbabwe-Rhodesië.
Zo, vindt de werkgroep, kan de re
monstrantse broederschap geen lid
van de wereldraad blijven.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en met voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dtenen tot de directie gericht Ie
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
het niet plaatsen (meestal1-door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859,1000
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld.
Raad MHP
De mededeling door de Raad van
overleg middelbaar en hoger perso
neel op zijn persconferentie naar aan
leiding van de publikatie van de be
leidsnota '80 heeft een merkwaardig
effect opgeleverd. In het bijzonder de
mededeling dat een aanvullende
looneis op zijn plaats zou zijn Indien
de regering het advies van de Kamer
betreffende aftopping van de prijs
compensatie overneemt, heeft Trouw
in een hoofdartikel tot heilige veront
waardiging opgezweept. Niet minder
dan het voortbestaan van de parle
mentaire democratie staat op het
spel. Helaas voert Trouw die heilige
verontwaardiging niet alleen selec
tief. ze is ook onterecht. Naast aange
kondigde extra looneisen van andere
organisaties van twee. vijf en zelfs elf
procent is de gedachte van de Raad
MHP van uiterste bescheidenheid.
En bovendien strikt legaal. Deze te
interpreteren als burgerlijke onge
hoorzaamheid is een journalistieke
vrijheid die geheel voor rekening
komt van de redacteur die overigens
niet op de hoogte lijkt te zijn van de
onwettigheid van ambtenarenstakin-
gen en van uitlatingen van vooraan
staande vakbondsfunctionarissen die
officieel opriepen tot burgerlijke on
gehoorzaamheid naar aanleiding van
plannen om een eigen risico ln de
gezondheidszorg ln te voeren, en mee
deelden een loonmaatregel niet te
zullen accepteren. Dat de Raad MHP
bij de voorgaande gelegenheid van
het aftoppingsbeginsel geen stuk
heeft heel gelaten, dat is aangetoond
dat het een zinloze, onrechtvaardige
en zelfs voor 'een schatkist onvoorde
lige maatregel is, ontgaat Trouw.
Evenzeer dat bij beide gelegenheden
door de Kamer met geen woord is
gerept over de bestemming van de
aftoppingsgelden zodat deze ln 1979
ln rook zijn opgegaan en er voor 1980
geen enkele indicatie is dat er een
werkgelegenheidsbevorderend doel
mee zal worden gediend. Dat een
krant met haar sympathie voor een
bepaalde politieke lijn en door haar
relatatie met een bepaalde vakbond
de objectiviteit uit het oog verliest, ls
verklaarbaar Maar dat ze zich daar
bij verlaagt tot laster is onvergeeflijk.
Drs. H. van der Schalie, voorzitter
Raad MHP.
Naschrift redactie: De heer Van der
Schalie overziet kennelijk niet de
reikwijdte van zijn eigen woorden.
Hij heeft in het openbaar erkend dat
zijn opstelling op gespannen voet
staat met de parlementaire democra
tie en dat er/van zijn kant sprake is
van burgerlijke ongehoorzaamheid.
Dat vraagt naar onze overtuiging om
principiële bestrijding. Een maat
schappelijke organisatie met gevoel
voor verantwoordelijkheid dient
elke schijn van anti-parlementaris-
me zorgvuldig te vermijden. Die
zorgvuldigheid is door de Raad MHP
niet opgebracht. Helaas ook niet in
tweede instantie.
Wetenschappelijk
Naar aanleiding van het artikel van
Neuman (26 oktober) de volgende
aantekeningen: Om te beginnen met
een citaat van Neuman; „En voorts
maakt hij (Stelling) niet duidelijk, of
het al dan niet zijn gewoonte is aan
merkingen te maken op het weten
schappelijk gehalte van rapporten
met de conclusies waarvan hij zich
wél kan verenigen." Deze opmerking
van Neuman maakt volkomen duide
lijk op welk niveau hij de kernwapen
discussie wil voeren, het niveau van
oneigenlijke argumenten en het be
wust voorbijgaan aan de argumenta
tie van de gesprekspartner. In het
verloop van zijn artikel komt dit
steeds sterker naar voren. Stelling
toont aan dat Neuman in verband
met het onderwerp „rechtvaardige
oorlog" niet zorgvuldig te werk is
gegaan. Neuman gaat hier op ln met
de bewering dat Stelling in deze zaak
ook niet volledig is. Echter, niet Stel-
lings volledigheid maar de volledig
heid van Neuman stond ter discussie.
Wel betreedt Neuman nog een be
drieglijk zijspoor. In zijn kritiek op
Stelling legt Neuman een verband
tussen de gift van de Wereldraad van
Kerken aan het Patriottisch Front én
zijn afwijzing van een „rechtvaardige
kernoorlog". Neuman gaat hier ge
heel voorbij aan het feit dat de be
wuste gift niet voor oorlogsdoelein
den gegeven is. De discussie hierover
hoeft niet opgerakeld te worden om
te concluderen dat dit antwoord van
Neuman, op een serieus argument
van zijn gesprekspartner, een staaltje
van bedrog en demagogie is.
selijk bezlg-zijn waarbij het van be
lang is te onderzoeken wat van waar
de is (betekenis heeft). Iets over poli
tiek: Kenmerk is het handelen vanuit
bepaalde gezichtspunten. Deze vor
men zich door het innemen van be
paalde standpunten. Dit houdt in het
verwerpen van onjuiste opvattingen.
Defensie is niet meer hoe verdedigen
wij ons grondgebied, maar onze vrij
heid.
Hardegarijp J. Talstra
Boycot (3)
Enschede
R. V. Siemons
ADVERTENTIE
Wetenschappelijk (2)
De heer Neuman (26 oktober) negeert
volledig de strekking van Stellings
artikel: deze stelt namelijk, dat er een
suggestie van wetenschappelijkheid
uitgaat van het rapport, door de sa
menstelling van de verantwoordelij
ke commissie (de wetenschappelijke
instituten, onder voorzitterschap van
dhr Neuman, direkteur van het NIVV;
ook de naam NIVV suggereert of im
pliceert wetenschappelijkheid). Nu
kan men mij tegenwerpen, dat ik de
functie van Neuman hier niet bij mag
betrekken, omdat hij zijn persoonlij
ke mening geeft e.d. Maar dan moet
ik daar tegenover stellen, dat: Neu
man een groot deel van zijn gezag
daaraan ontleent; hij zonder die func
tie waarschijnlijk niet zo'n ruime
mate van publiciteit zou krijgen; ik
niet de indruk heb. dat zijn meningen
als directeur afwijken van zijn per
soonlijke meningen; het opvallend ls,
dat zijn meningen vöóral gevraagd
worden op het terrein van vrede (of
oorlog), of gegeven worden!
Rotterdam
Piet Zuidervaart
Wetenschappelijk (3)
I2ÜJ
Iets over wetenschap: Er zijn meer
wetenschappen. De studie ervan
(erin) vraagt om de mens die er zich
mee bezighoudt. Het is dus een men- Leiden
In zijn artikel „Kern van boycot is
ongemoeid gelaten" (Trouw 26 okt. p.
13) ziet drs Naftaniel antisemitische
wortels van de Arabische boycot. De
Groot-Moefti van Jeruzalem een
vurig aanhanger van Hitier kondig
de „al in 1936" ln Palestina een boy
cot af van alle Joodse produkten. Het
feit dat de Groot-Moefti een vriend
van Hitler was betekent nog niet, dat
de boycot aan antisemitische actie
was. Er waren voor de Groot-Moefti
(en de andere Arabieren) wel andere
redenen die schrijver, als hij dan toch
over de geschiedenis van de boycot
spreekt, eerlijkheidshalve wel had
kunnen vermelden: het feit, dat al
sinds lange tijd daarvoor de zionisten
een geplande systematische boycot
voerden tegen de autochtone bevol
king: Joods land mocht niet worden
(terug)verkocht aan Arabieren, Joden
namen slechts Joden in dienst, en
kochten slechts Joodse produkten.
De boycot als factor in het M.O.-
conflict is geen uitvinding van antise
mitische Arabieren, maar van anti-
Arabische zionisten. Even verder zegt
schrijver dat het feit dat Joden Saoe-
di-Arabië niet binnen mogen een ra
cistische, antisemitische maatregel
is. Ik meen dat ook hier ten onrechte
het antisemitisme wordt aangevoerd
om stemming te kweken tegen een
politieke, antizlonlstlsche maatregel.
Het is niet van Arabische, maar van
Joodse zijde dat antisemitisme en
antizionisme worden verward, door
de praktische gelijkstelling van Jood
en Zionist. Als Joden zich zozeer met
het zionisme identificeren, is het dan
een wonder dat de Arabische staten
het tot op zekere hoogte ook doen?
P. B. Dirksen
(Van een onzer verslaggevers)
LEUSDEN „De ontwikkelingshulp die wij geven komt bij lange na niet de armen ten
goede." Dat zeggen het landelijk centrum voor gereformeerd jeugdwerk (LCGJ) en de
hervormde jeugdraad (HJR) ln hun rapport „Rekenen met de armen". Aanleiding voor de
uitgave is het COLEVAL-rapport, over Nederlandse hulp en investeringen ln Colombia, dat
tot de slotsom kwam dat door de steun de armsten er niet op vooruit, en er soms zelfs op
achteruit zijn gegaan.
rruliitiaticnale
derde wereld
Met deze conclusie hebben gerefor
meerde en hervormde jongeren hun
rapport „Rekenen met de armen" uit
gebracht. dat begin volgend jaar
moet dienen als basis voor een studie
dag over de kwaliteit van de ontwik
kelingshulp. en de vraag hoe de arm
ste mensen bereikt kunnen worden.
De minister voor ontwikkelingssa
menwerking zal daarbij aanwezig
zijn.
Het centrum voor gereformeerd
jeugdwerk en de hervormde jeugd
raad schrijven in hun rapport dat
hulp en handel hand ln hand gaan.
Uiteindelijk wordt aan'de ontwikke
lingshulp „verdiend" „Het is net als
wanneer iemand veel ophef maakt
over zijn giften aan allerlei goede
doelen, terwijl hij weet. dat het groot
ste deel vla de belastingaftrek weer
bij hem terugkomt."
De jongeren vragen zfch af ln hun
rapport, dat is opgesteld in samen
werking met het secretariaat voor
ontwikkelingssamenwerking van de
gereformeerde kerken, wat eigenlijk
ontwikkeling fs. Economisch gezien
is het groei waardoor de welvaart en
de armoede afneemt. Vanuit politiek
oogpunt is het een herverdeling van
de macht, en cultureel kan ontwikke
ling worden beschouwd als „moderni
sering", het overnemen van westerse
waarden. Overigens wordt er in het
rapport „Rekenen met de armen" wel
op gewezen dat steeds meer getwij
feld wordt of het overnemen van wes
terse waarden nu Inderdaad tot meer
ontwikkeling leidt
Als oorzaken van onderontwikkeling
wijzen het landelijk centrum en de
jeugdraad op de achterstand en de
afhankelijkheid van de derde wereld
Achterstand zou zijn ontstaan door
de snelle bevolkingsgroei, het kli
maat, de bodemgesteldheid, gods
dienstige ideeën en het achterblijven
van besparingen. Ontwikkeling bete
kent hier dat kennis en kapitaal no
dig zijn om de ontwikkelingslanden
op gelijke hoogte te laten komen met
de ontwikkelde landen.
Afhankelijkheid
Afhankelijkheid als oorzaak houdt ln
dat de oorzaken „bij ons. de ontwik
kelde landen gezocht moeten wor
den" De afhankelijkheid ontstond al
in de koloniale tijd (verstoring van
traditionele leefwijzen, slavenhandel,
plundering van bodemschatten, in
voering van monoculturen ten kos
te van de voedsellandbouw verhin
dering van industrialisatie) maar is
na de onafhankelijkheid van de ont
wikkelingslanden blijven bestaan
(exportprijzen, westerse technologie,
onderdrukkende regimes die door het
westen gesteund worden, hulp in de
vorm van leningen, culturele ver
vreemding „Coca cola cultuur").
Uit het COLEVAL-rapport over de
hulp aan Colombia valt volgens de
gereformeerde en hervormde Jonge
ren te leren dat de „doelgroep" (de
armste mensen ln de ontwikkelings
landen) meer bij de steun betrokken
moet worden „Veranderingen die de
armen ten goede moeten komen, kun
nen niet van buitenaf worden aange
dragen. maar moeten hun oorsprong
vinden in de samenleving zelf. vooral
bij de armste groepen. Alleen in een
nauw contact met die doelgroepen
kan worden nagegaan wat hun ont
wikkeling in de weg staat."
Verder wordt in het rapport „Reke
nen met de armen" gezegd dat het
Nederlandse ontwikkelingsbeleid,
vooral ten aanzien van Colombia, kri
tischer gevolgd moet worden, gewe
zen op het belang van contacten met
basisgroepen in de derde wereld en
acties in de westerse landen tegen de
groeiende afhankelijkheid van de
derde wereld en wordt ten slotte aan
gedrongen op een verder onderzoek
naar en acties tegen de negatieve
kanten van de vestiging van westerse
bedrijven in de derde wereld.
Rekenen met de armen is Kwik nr. 4.
De map is te bestellen bij: Secretari
aat Ontwikkelingssamenwerking
Postbus 2211, Leusden. De prijs is
drie gulden. Bijgaande tekening is
eruit overgenomen.
DE HEER KELLER
In Amsterdam is de vorige week de ry
heer Keiler overleden. Hij bereikte de
leeftijd van 72 jaar. Voor slechts een ee
zeer klein gedeelte van onze lezers d*
een bericht dat hen iets deed, bc
voorzover ze het dan nog gelezen D,
hebben onder de rouwadvertenties.
Een man van 72 jaar is aan het einde m
van zijn weg hier op aarde gekomen.
Het bijzondere van Keiler was dat hij
hier met grote ongerustheid woonde.
Hij was ouderling in zijn wijk en het
is bekend en ook gezegd dat ze hem
daar heel erg zullen missen. Hij
woonde te midden van de mensen die
hij opzocht en bemoedigde. Ook dat
alles komt meer voor. Maar hij
woonde niet rustig. Hij was een
betrokken mens, betrokken bij de
vragen van onze samenleving. Ik had
bijna geschreven; ondanks zijn
leeftijd. Maar die opmerking zou door
hem zelf niet in dank afgenomen zijn.
Met name de woon-nood van
duizenden Amsterdammers ging hem
ter harte. En dan niet alleen op
vergaderingen waar woorden vaak
vrijblijvend over de tafel heen en
weer gaan, maar metterdaad. Hij was
één van de eersten die zich
aanmeldden toen de Amsterdamse
Raad van Kerken zich aarzelend en
in vele opzichten nog schutterig met
die woon-nood ging bemoeien. Toen
er een kerkelijk, voor iedereen
openstaand woonbureau geopend
werd was hij de eerste veldwerker. Hij
was volledig thuis in de problematiek
van de krakers en stond ze ook
lijfelijk bij. Hij toonde daarmee te
begrijpen dat er een recht van wonen
ls en dat wij dat recht verkrachten
door mensen daarin niet te helpen.
Hij was daarin een felle strijder.
Velen zullen hem hierin missen. Met
een beschamende inzet wist hij
mensen te inspireren. Voor hem was
't niet zo: woon je eenmaal dan is de
woningnood over. Die bleef voor hem
omdat hij anderen zag lijden. Hij zal
nog lang met zijn betrokkenheid bij
deze nood blijven wonen in de harten
van die hem hierin meemaakten.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zeist: J. Boersma te
Bloemendaal.
Aangenomen naar Vollenhove: J. de
Olde te Rotterdam-Zuid.
Bedankt voor Zevenhuizen (ZH)
(toez.): P. L. de Jong te Laar (W-
Duitsland).
Afscheid op 4 nov. van Leusden: D. J.
J. Wolthuis, ber. te Oenkerk.
Intrede te Aalsmeer A. Bakker uit
Dalfsen; te Oostbur: P. Feenstra uit
Klazienaveen; te Edam: S W. Bijl,
kand. aldaar; te Oud-Beijcrland
(deelgem.): W. Radstake uit Rotter
dam-Kralingen; te Katwijk aan Zee
H. Visser uit Nieuwe Tonge; 10 nov. te
Kamperveen: A. A. W. Boon, kand.
uit Sliedrecht.
Bevestiging te Hattem (pastoraat de
Hezenberg): M. Strikwerda uit Oude
en Nijehorne.
Inleiding tot geestelijk verzorger van
het chr. psyatrisch centrum Bloe
mendaal te Loosduinen: J. Visbeek te
Maassluis, voorheen adviseur diako-
nale zaken bij de prov. kerkvergade
ring van Zuid-Holland.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Charlotte Town
(Can T. J. Ouwehand te Lutten-
Slagharen, (voorheen te Springdale,
Can.).
Intrede te Zweeloo: E. Zijlstra kand.
te Bergum.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Scherpenzeel: M. Mon-
dria te Waardenburg.
GEREF. KERKEN (vrijg.)
Intrede te Meppel (miss. pred. voor
Korea): K. Batteau, kand. aldaar.
Sandor
De 24-jarige student in de theologie
Diénes Sandor (Cluj Roemenië) is
veroordeeld tot een jaar dwangarbeid
wegens homoseksualiteit. Diénes
Sandor, die behoort tot de Hongaarse
minderheid en student is aan het
Hongaarstalig verenigd protestants
theologisch instituut, werd op 3 mei
gearresteerd. Op grond van getuigen
verklaringen en de verklaring van de
verdachte zelf had de advocaat vrij
spraak gevraagd. Vervolgens kwa
men de rechters met wat wel de mild
ste vorm van straf genoemd kan wor
den. Desondanks hebben verdachte
en advocaat hoger beroep aangete
kend.
DEN HAAG De Bijbelse dagkalen
der 1980 is uit. Deze Inmiddels tradi
tionele uitgave van het Boekencen
trum in Den Haag ls samengesteld
met medewerking van predikanten
uit de hervormde kerk. de christelijke
gereformeerde kerken, de gerefor
meerde kerken, de doopsgezinde
broederschap en de unie van baptis-
tengemeenten.
Het boek of beter: deze stevige poc
ket telt 260 pagina's, biedt elke dag
een beknopte, rechtstreeks aanspre
kende overweging met verwijzing
naar het betrokken bijbelgedeelte en
opgave van een passend lied. acht
foto's, gebeden en een Jaarkalender.
De prijs is laag (gebleven): ƒ6,95. Bij
aantallen is het boek zelfs nog iets
goedkoper. Het leent zich ook hier
door uitnemend voor uitreiking op
kerstvieringen of (wat vroeger in 't
jaar) sinterklaasfeesten.