Reis naar het hart van de duisternis
De nieuwe ijstijd van Robert Altman
Alles over aambeien.
Gratis boekje van Zwitsanal.
Zwitsanal helpt bij aambeien.
Quintet
Prolongaties en reprises
Een meegesleurde tandarts,
twee verliefde tieners en
veel maffe jeugdbenden
zwitsanal
Nieuwe boeken
IJDAG 2 NOVEMBER 1979
TROUW/KWARTET
11
„Het belangrijkste bij het maken van „Apocalypse now" was voor mij het creëren van een filmbelevenis, die het
publiek een zintuigelijke gewaarwording zou geven van de gruwel, de waanzin en het morele dilemma van de
oorlog in Vietnam.
Toen ik aan de film begon, meer dan vier jaar geleden, dacht ik dat het de enige Amerikaanse film sou zijn die zich
bezighield met deze oorlog en dat was mijn leidraad. Maar toch wilde ik verder doorstoten, naar de morele essentie
die achter elke oorlog schuilgaat
Ik ontdekte dat veel ideeën en beelden waarmee ik als filmregisseur werkte parallel begonnen te lopen met de
realiteit van mijn eigen leven en dat ik, evenals kapitein Willard, een rivier opvoer in een ver oerwoud, wachtend
op antwoord en hopend op een soort katharsis." Francis Coppola.
door W. Wielek-Berg
Duisternis. Zachte, exotische
geluiden. Een blik op een don
kergroen, onwezenlijk oer
woudlandschap. Vage gitaar-
klanken. Schimmen flitsen
voorbij. Het enorme land
schap explodeert bliksemsnel
in een geluidloos inferno van
vlammen. De muziek wordt
luider. Jim Morrison, zanger
van de rockband „The
Doors", jong gestorven sym
boolfiguur van de protestbe
weging van de jaren zestig,
zingt „The End".
Dikke zwarte rook stijgt op. Helikop
ters zoemen voor de muur van vlam
men. Het gezicht van een man met
wijd opengesperde ogen verschijnt.
Het lawaai van de helikopters gaat
onmerkbaar over in het geruis van
een ventilator. Wij zijn plotseling in
een armoedige kamer in Saigon, in
het jaar 1968. Een man staart met
doffe ogen naar de ventilator.
Zo begint „Apocalypse now" van
Francis Coppola, niet alleen de meest
gigantische film over de Vietnam-oor-
log die tot dusver werd gemaakt en
waarschijnlijk ooit gemaakt zal wor
den. niet alleen een film over de
wreedheid, het cynisme en de onder
gang, maar een film die als het ware
de oorlog zelf in de bioscopen brengt.
De waanzin
„The Deerhunter" de Vletnam-fllm
van Cimino (die overigens een louche
tendens vertoonde) werd gewerkt
met alle ingrediënten van de door
snee-oorlogsfilm: nostalgische mu-
liek, kameraadschap; heimwee, ook
«bevel is bevel" en „right or wrong
my country". Maar de Vietnma-oor-
k)g, een vernietigingsoorlog die door
het rijkste land ter wereld tegen een
van de armste werd gevoerd en verlo
ten, moet anders zijn geweest, spook-
ichtiger, krankzinniger, surrealisti-
icher, decadenter, niet begeleid door
martiale marsmuziek maar door
rock, niet alleen figuurlijk maar soms
öok letterlijk uitgevochten voor het
oog van de televisie-camera's. Coppo
la gooit ons er middenin, zijn fascine
rende monsterproduktie (die betite
ling is in geen enkel opzicht denigre
rend bedoeld) slaat oorverdovend en
hartverscheurend over je heen, bant
)e aan Je stoel en brengt Je tot de
tachte: na deze film kan er geen
i over de oorlog meer gemaakt
lorden.
Rivier door het oerwoud
Apocalypse now" voert ons over een
rivier door de jungle naar het hart
van de duisternis. Kapitein Willard
iMartin Sheen) van de „Special For
ces" krijgt opdracht in Cambodja,
aan de overkant van de grens, een
Amerikaanse kolonel op te sporen en
te liquideren, een model-soldaat die
Conrad, wiens novelle ..Heart of
Darkness" het stramien van de intri
ge vormde en voor een deel de sfeer
bepaalde, en Michael Herr (hij
schreef de „monologue interieur" van
Martin Sheen), die in 1967 en 1968 de
Vietnam-oorlog „versloeg" voor „Es
quire" en „Rolling Stone" en de au
teur is van „Dispatches", een van de
deprimerendste, maar ook een van de
meest authentieke en machteloos-
eerlijke oorlogsboeken die ooit zijn
geschreven.
Citaat uit „Dispatches
„Dorpen, ook grote, waren kwets
baar, een dorp kon in één middag
verdwijnen en over het openliggen
de land donderden kou en dood of
het was al weer in handen van Char
lie (de Vietcong). Saigon bleef, arse
naal en arena, het ademde geschiede
nis, stootte het uit als vergif, stront,
pis en corruptie: geplaveid moeras,
hete, zwoele winden die nooit iets
wegbliezen, een zware stolp van hit
te over dieselolie, modder, afval, uit
werpselen schietwapens, steek
wapens, schrijfwapens, hoofd- en
buikwapens, patrouille-wapens
Citaat uit „Heart of Darkness''
„Eindelijk kwam ik bij de bomen. Ik
was van plan, even in de schaduw te
gaan lopen, maar ik had er nog geen
voet gezet of het was, alsof ik de
sombere kring van het een of andere
Inferno betrad. Zwarte silhouetten
hurkten, lagen, zaten tegen de stam
men, klampten zich vast aan de aar
de, leken er in het vage licht half uit
op te rijzen, half door te zijn bedol
ven, in alle mogelijke houdingen van
pijn, verlatenheid en wanhoop. Weer
ontplofte er een mijn op de rots,
gevolgd door een zachte trilling van
de aarde onder mijn voeten. Het
werk! En dit was de plaats waar
sommige helpers zich hadden terug
getrokken om te sterven."
Martin Sheen in „Apocalypse Now
het gemakkelijk tot generaal had lucht zag vliegen,
kunnen brengen, maar kennelijk
krankzinnig geworden: in het oer
woud voert hij met een groepje ge
trouwen en een woeste stam inboor
lingen een privé-oorlog. die de officië
le oorlog doorkruist.
Willard wordt tijdens zijn reis met
een patrouilleboot geconfronteerd
met de rampen van de oorlog in het
algemeen en de zinloze wreedheid
van de Amerikaanse oorlog in het
bijzonder. Een hoogtepunt (als men
het zo mag noemen) is de ontmoeting
met een kolonel (Robert Duvall) die
met zijn helikopter-vloot, gesteund
door napalm-bombardementen, een
Vietnamees dorp platlegt onder de
klanken van Wagners „Walküren-
Ritt', alleen om op het strand te kun
nen surfen. De officier, die zo goed is
voor zijn soldaten, houdt van „de
geur van napalm in de ochtend, het is
de lucht van de overwinning". Met
die gevoelens staat hij overigens
naast zijn grote baas Westmoreland,
die zo graag armen en benen door de
Coppola
Een televisieploeg (de rol van de ca
meraman wordt gespeeld door Cop
pola zelf) filmt tijdens een gevecht en
manipuleert de doden en de levenden
ten gerieve van het thuiszittende pu
bliek; playboy girls worden per heli
kopter naar het oerwoud gevlogen
om daar uitzinnige soldaten nog uit
zinniger te maken en als die het po
dium bestormen, weer ijlings afge
voerd; op een gegeven ogenblik wordt
Willards bemanning aangegrepen
door de alom heersende paranoia en
slacht de onschuldige Vietnamese op-'
varenden van een boot af. Op de
grens geeft de „beschaving" nog een
maal acte de présence: een schitte
rend verlichte brug wordt opgebla
zen, niemand weet door wie, want
iedereen vecht tegen iedereen. Maar
dan naderen ze het rijk van Kurtz en
maakt realisme plaats voor mystiek
en magie: het oerwoud laat zijn
macht gelden en stuurt een tijger op
hen af, de bemanning wordt met pij
len beschoten, de schipper met een
speer doorboord. Het geheim van
Kurtz (Marlon Brando), van wie we
alleen het enorme kale hoofd zien en
de vreemde hoge stem horen die tek
sten citeert van T. S. Eliot (uit „The
Waste Land" en „The Hollow Man")
wordt niet ontsluierd, of althans niet
geheel. Wel wordt duidelijk dat hij de
officiële gruwelen alleen maar tot in
het extreme voortzet omdat hij wil
doordringen tot het hart van de oor
log die hem kapot maakte. Als Wil
lard hem met een bijl slacht, een
scène die parallel loopt met de rituele
slachting van een rund, sterft hij met
de woorden „The horror! The horror!"
op de lippen.
Conrad en Herr
Evenals Kurtz in „Heart of Dark
ness". Want aan de wieg van „Apoca
lypse now" hebben niet alleen Coppo
la en zijn team gestaan (de fantasti
sche Italiaanse cameraman Vittorio
Stotaro en de Amerikaanse geluidsin
genieur Walter Murch moeten zeker
worden genoemd) maar ook Joseph
Francis Coppola heeft zijn slag beën-
digd en gewonnen. Hij zette voor
„Apocalypse now", die meer dan der
tig miljoen dollar heeft gekost en
door zijn eigen produktie-maatschap-
pij werd gefinancierd, alles op het
spel: zijn kapitaal, verworven uit de
inkomsten van zijn twee „Peetva-
der"-films en zijn gezondheid. Vier
Jaar heeft hij eraan gewerkt, waarvan
een Jaar onder onmenselijke omstan
digheden op de Phillppljnen (de Ame
rikaanse krijgsmacht, die altijd zo
gul is in het verstrekken van advies
en materiaal voor de meest onnozele
oorlogsfilms moest van „Apocalypse
now" niets hebben). Een tyfoon vaag
de de set weg, zodat alles opnieuw
moest beginnen, hoofdrolspeler Mar
tin Sheen werd door de hitte bevan
gen en kreeg een licht hartaanval, er
waren nog andere calamiteiten. Dat
hij nu plannen maakt om Goethe's
strenge, ceremoniële. introverte
„Wahlverwandtschaften" te verfil
men is een bewijs temeer van zijn
geniale veelzijdigheid.
Amsterdam Tusehinski 1, 16 j.
door W. Wielek-Berg
Wie houdt van de films waarin Robert Altman een realistisch,
weemoedig, ironisch, humoristisch camera-oog werpt op de
Amerikaanse manier van leven („Thieves like us"; „California
Split"; „Nashville"; „A wedding") is geneigd te vergeten, dat
er ook een andere Altman bestaat: de Altman van „Images"
en „Three Women", blijkbaar verzot op metafysische spellet
jes waarbij praktisch alle vragen open blijven.
Welnu, het geheugen van die verge
ters wordt danig opgefrist door Alt-
mans laatste film, de meest vreemde
en experimentele die hij tot dusver
maakte.
.Quintet" is gesitueerd in de resten
van een toekomststad, omgeven door
ijsschotsen en sneeuwbergen, bijna
bedolven door de oprukkende ijstijd
ide film werd gemaakt in Montreal,
tussen de overblijfselen van Expo
1967. bij temperaturen van meer dan
twintig graden onder nul) waar de
bewoners rondstrompelen in gewa
den. die soms aan nomadenkleren,
«oms aan schilderijen van Rem
brandt doen denken. Deze vermen
ging van toekomst en verleden is ove
rigens eigen aan de fantasy-litera-
tuur, een onderdeel van de science
fiction.
In die stad verschijnt Essex, een zee
hondenjager in een wereld zonder
zeehonden, een man op zoek naar
werk. Maar in de stad wordt niet meer
gewerkt: de hoop is gestorven, zwar
te, zwijgende, IJselijke honden eten
de lijken op, kinderen worden er niet
meer geboren. Essexs Jonge vrouw is
zwanger, maar reeds in het begin van
de film wordt ze, met Essexs broer en
zijn gezin vermoord. HIJ hoeft haar
dood niet te wreken; voor zijn ogen
wordt de moordenaar de hals afge
sneden. Maar als hij probeert achter
het geheim te komen, raakt hij ver
strikt in het spel „Quintet", dat in
toernooien wordt gespeeld en waar
van hij de quintessence gaandeweg
begrijpt. Het gaat letterlijk om dood
en leven, de „winst" is de adrenaline
die het bijna bevroren bloed tijdelijk
wat sneller doet stromen. Essex blijft
als „winnaar" over, maar hij onttrekt
zich aan het spel, hij gaat verder naar
het Noorden, een geste die overigens
even zinloos is als alles in deze ster
vende wereld.
verschillend accent hebben: Paul
Newman Amerikaans, Fernando Rey,
Spaans, Vittorio Gassman Italiaans,
Brigitte Fossey Frans, Bibi Anders-
son Zweeds, Nina van Pallandt
Deens.
Hoewel de „nieuwe ijstijd" tegen
woordig een gangbare term is gewor
den om de verkilling van onze maat
schappij aan te duiden, is Altmans
ijstijd nauwelijks geschikt er enige
kritiek op wat dan ook aan op te
hangen. Hij maakte een fonkelend en
glinsterend nachtmerrie-beeld, waar
in je Je voelt opgenomen zolang Je
ernaar kijkt, maar waarvan merk
waardig weinig blijft hangen.
Amsterdam, Cinecenter, 16 j.
Interiors De eerste ernstige film
van Woody Allen en de eerste
waarin hijzelf niet meespeelt.
PrachUg mooi. De gehele week in
Cine 2, Hulst.
Les petites Fugues De Zwitserse
regisseur Yves Yersin toont zich
een meester in de eenvoud in deze
film over een oude boerenknecht
die op zijn brommer de vrijheid
verkent. De gehele week in Mo
vies, Amsterdam; 't Venster, Rot
terdam; 't Hoogt, Utrecht en Film
huis Wageningen.
Opname Voortreffelijke Neder
landse film van Werkteater, onder
regie van Erik van Zuylen over
sterven in het ziekenhuis. De ge
hele week in Filmhuis Groningen;
Shaffy, Het Werkteater en Jean
Vigo, Amsterdam; Filmhuis 't
Hoogt. Utrecht; Filmhuis Amers
foort; Kijkhuis. Den Haag en de
Krabbedans, Eindhoven.
De Klompenboom Prachtige pas
torale over Italiaans boerenleven
aan het eind van de vorige eeuw
van regisseur Ermanno Olmi. De
gehele week in Grand 5. Amers
foort.
Die Ehe der Maria Braun Met de
middelen van het melodrama
dringt Rainer Werner Fassbinder
door tot de kern van het Wirt-
schaftswunder. Een prachtige ti
telrol van Hanna Schygulla. De
gehele week in Tusehinski 3. Am
sterdam; Studio. Groningen;
Rembrandt 2, Utrecht.
Les Enfants du Paradis Romanti
sche „evergreen" van Marcel Car-
né met Jean-Louis Barrault, Arlet-
ty en Pierre Brasseur. De gehele
week in Movies 1, Amsterdam.
Prépare* vos Mouchoirs Prachti
ge Franse satirische comedie van
Bernard Bller. met Gérard Dépar-
dleu en Patrick Dewaere in de
hoofdrollen. De gehele week in Ci
necenter. Amsterdam; Movies
Groningen; Studio
Utrecht; Club 1, Leeuwarden.
La femme qui pleure Film van
Jacques Doillon waarin een drie
hoeksverhouding op een nieuwe
manier wordt bekeken. De gehele
week in Uitkijk. Amsterdam.
Hardcore Ontroerende film van
Paul Schrader over de zoektocht
van een Calvinistische vader,
wiens dochter in pornoland te
recht is gekomen. De gehele week
in Bijou, Hilversum.
China Syndrome Uitstekende
thriller over een bijna-ramp in een
kerncentrale met Jane Fonda in
de hoofdrol. De gehele week in
Calypso 3. Amsterdam; Uitkijk,
Den Haag; Luxor, Terneuzen;
City. Delft.
Kort en Klein
door W. Wielek-Berg
Door „Apocalypse Now", een specta
culaire filmbelevenis waar pagina's
vol over te schrijven zou zijn, is de
ruimte wat krap. Vandaar dat er deze
week drle-ln-de-pan op het menu
staat.
The In-Laws
Verreweg de beste van het trio is de
Amerikaanse kluchtkomedie „The
In-LawsHet genre zit vol voetan
gels en klemmen, die met gTOte vaart
ontweken dienen te worden. Welnu,
regisseur Arthur Hiller heeft zijn wed
strijd met hindernissen tot een goed
einde gebracht, daarbij in niet gerin
ge mate geholpen door scenario
schrijver Andrew Bergman en alle
acteurs, met Peter Falk en Alan Ari-
kin voorop. Die zijn respectievelijk
een CIA-agent (of een maffialeider?
Of een stapelgekke dief?) en een keu
rig nette tandarts, wier paden elkaar
kruisen omdat hun kinderen op het
punt staan met elkaar in het huwelijk
te treden. Maar voor het zover is heeft
Falk Arkln meegesleept in een reeks
dolzinnige avonturen, die hen in een
vliegtuig, bestuurd door twee rare
Chinezen, naar een imaginaire bana
nen-republiek voeren en waarbij de
oppassende tand-pljniger voortdu
rend bloot staan aan mitrailleurvuur,
zo niet erger. Peter Falk is in deze
film op zijn allerbest: steeds bedrijvig
in de weer met geheimzinnige zaken,
nu eens vertederend, dan weer onuit
staanbaar. Een aardige film voor een
avondje uit.
A little Romance
Daartegen steekt „A little Romance"
van George Roy Hill, ontsproten aan
hetzelfde genre, magertjes af Het
verhaal over twee zeer prille geliefden
(dertien Jaar) die door nationaliteit en
klasse geschieden zijn. maar er toch
in slagen elkaar bij zonsondergang
eeuwige trouw te zweren onder de
Venetiaanse Brug der Zuchten, be
gint met pretenties die het niet waar
kan maken (de Franse Jongen wordt
ons gepresenteerd als een filmgek, zo
overgenomen uit een film van Truf-
faut, maar met dat gegeven wordt
verder niets gedaan). Het zou evenwel
niet desastreus hebben hoeven zijn,
de film heeft ook aardige trekjes, als
niet Laurence Olivier de boel defini
tief de grond in had geboord. Wat die
oude vos, met Frans accent en koket
te oogopslag, maakt van een zakken-
ADVERTENTIE
Het getal vijf
Paul Newman en Brigitte Fossey in „Quintet"
Het getal vijf speelt in Altmans film
een overheersende rol. In costumes
en decors kom Je voortdurend het
pentagram tegen; de stad is gebouwd
in vijf-en-twintig woonlagen en vijf
sectoren en was oorspronkelijk be
doeld voor vijf miljoen inwoners; Es
sexs vrouw is in de vijfde maand
zwanger; het spel „Quinter" wordt
gespeeld aan een vijfhoekige tafel
met vijf spelers. Wat Altman met dat
getal vijf bedoeld heeft weet ik niet,
zijn allegorieën hebben zich niet aan
mij geopenbaard. Maar het is Alt
man, volgens eigen zeggen, dan ook
om de vorm te doen geweest, niet om
de inhoud. En hoe fascinerend die
vorm is. heb ik pas ontdekt toen ik de
film voor de tweede maal zag. De
eerste maal werd ik er koud noch
warm van.
Door het diffuse blauw-witte licht
waarin alles is gehuld (soms schemert
er het sombere rood van een symbo
lisch voorwerp doorheen); door het
aftasten van de muren waarop ge
heimzinnige en toch bekende foto's
(een negervrouw in de woestijn, mis
schien uit een van de Sahel-landen;
een Chinees of Vietnamees kind) en
ook het schilderij van een vliegende
gans (Essexs symbool) zijn aange
bracht; door de overblijfselen van het
verleden die overal liggen verspreid
(een ingesneeuwde trein, elektrische
lampen die hier en daar nog branden)
wordt een sfeer van kille vervreem
ding geschapen: alles is met een laag
ijs bedekt. Om de definitieve ver
vreemding tussen de mensen tot uit
drukking te brengen heeft Altman
hoofdpersonen gekozen van diverse
nationaliteit, zodat zij allemaal een
Als u last hebt van aambeien kunt
u de pijnende jeukstillenmetZwitsanal
zalf of zetpillen. Zwitsanal helpt ook bij
een gemakkelijke stoelgang.
Meer pijn, jeuk en moeilijke stoel
gang zijn niet de enige problemen waar
mensen met aambeien mee kampen.
Daarom heeft Zwitsanal een
boekje samengesteld dat antwoord
geeft op vragen en problemen rond
aambeien.
Wat zijn dat eigenlijk, aambeien?
Hoe ontstaan ze en hoe gaan ze weer
weg? Kunt u de kans op aambeien
voorkomen? Zijn ze erfelijk? Krijgen alle
vrouwen aambeien tijdens of na de
zwangerschap?
Wat kunt u beter niet eten
als u aambeien hebt? En welk ZWItSanal
voedsel is juist goed? *ucp0,ll0"*~
sairtreiauaK
Aftasoflraanto«ien
Hoe kunt u de gevoelige plek het
beste reinigen? Hoe kunnen aambeien
operatief worden verwijderd?
Al deze vragen worden beantwoord
in het Zwitsanal-
boekje «Alles over
aambeien", 16 pa
gina's informatie.
Gratis bij uw drogist
Of stuur een
lege envelop met
op de achterzijde
uw naam en adres
naar Zwitsanal
afd. Voorlichting.
Postbus 3,3900
AAVeenendaal. U
ontvangt het boekje
dan zonder
kosten thuis.
zwitsanal
Zwitsanal aamben-nzalf en zetpéen zqn uitsluitend veA/itfbaar bq apotheek en dropst Lees vooraf de gebfuikswjofvhnftm
Peter Falk In „The In-Laws"
roller met een gouden hartoei,
oei, de honden lusten er geen brood
van en de tenen staan voortdurend
krom in Je schoenen. Misschien vindt
hij het leuk om het publiek bij voort
during in kennis te stellen van het
feit, dat hij dergelijke klusjes alleen
en uitsluitend opknapt voor de poen.
maar het wordt langzamerhand een
kwelling om naar hem te kijken en te
luisteren.
The Wanderers
Weer een film over jeugdbendes In de
Jaren zestig, ditmaal van Philip Kauf
man. met het gebruikelijke ijzeren
patroon, dat alle karakters wordt op
gedrukt en elk sprankje realiteit ver
plettert. Sentimentaliteit die moet
doorgaan voor nostaligie, geweldda
digheid. onderlinge rivaliteit bepaald
door het ras die als sneeuw voor de
zon verdwijnt wanneer de echte
slechtaards de hoek omkomen. Curi
eus is, dat een telg uit een oud-Neder
lands geslacht, ene Jonkheer van Lidt
de Jeude, zijn monsterlijk dikke li
chaam en zijn voor de gelegenheid
kaalgeschoren kop heeft uitgeleend
om de aanvoerder te belichamen van
een bende engerlingen
W.W.-B.
The In-Laws: Amsterdam-Nógge*
rath en City 6; Den Haag-Cineac 1;
Alpen-Euro; Deventer-Luxor,
A little romance: Amsterdam-AI-
hambra 1; Den Haag-Metro 2 D; De
venter-Luxor,
The Wanderers: Amsterdam-Calypso
1 en du Midi; Den Haag-Apollo 1;
Rotterdam-Cinerama 1 en Metro 1;
Nijmegen-Luxor; Eindhoven-Euro 4-
5; Enschede-Alhambra 2; Den Bosch-
Euro 3; Tilburg-Harmonie. 16 J.
In de serie „De bloeyende cruythof"
van uitgeverij De Driehoek in Am
sterdam zijn verschenen: Kruiden en
astrologie (oude kruldenrecepten
zoals alleen zigeuners deze kennen;
104 blz), geschreven door L. Petulen-
go en Mensen houden van kruiden
van E Walker (94 blz). Prijs per deel
tje 16.-.
Bram Vingerling en het geheim van
het oude horloge, herdruk van het
boek van Leonard Roggeveen, nu ver
schenen bij Van Goor, Amsterdam. T/
m 10 e.o. 178 blz.
De liefdeval, een autobiografische
roman over de verslaving aan het
afslanken van Katherlna Havekamp.
Ultg Free Spirit Productions, Maars-
sen. 166 blz - 24.50
AO-boekJe nr 1786: Toen de kapita
len kelderden, van P Hintzen. Ultg.
Stichting IVIO, Lelystad. 20 blz-/ 1 75
Vier deeltjes in de salamander-reeks
van ultg. Querido te Amsterdam:
Dagboek uit Bergen-Belsen, geschre
ven door R. Laqueur (2e druk, 159
blz). De geboorte van een God en
andere verhalen van H. Lampo (128
biz.). Piet Grijs is gek door Plet Orijs
(2e druk, 110 blz.) en De wilde groene
geur door B. Vuyk (2e druk. 128 blzk
Prijs per deeltje 6.20.