Ihina steunt Thailand
|ij Vietnamese aanval
Vlleen d@ dood kon Park scheiden van de macht
Deportatie kinderen
uit Kongo ontkend
'Choi Kyoe Hah niet
meer dan waarnemer'
'Kernproef ongeluk
op onderzeeboot'
Israël zoekt plek voor Elon Moreh
Giro 5261
iom Penh weigert YS-voorstel tot hulpverlening
'4
Zuid-Afrika geeft schuld aan Moskou
S.O.S.-Cambodja
tNDAG 29 OKTOBER 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
5
1ING, BANGKOK (Reuter, AFP, AP) De Chinese
,;srepubliek zal Thailand steunen als dat land door Viet-
j wordt aangevallen, heeft de Chinese vice-premier Deng
poping gisteren meegedeeld.
rARIJS (AFP, AP, Reuter) Zes-
honderd Kongolese kinderen rond de
elf jaar zijn vorige week in Cuba
aangekomen om daar een opleiding
te volgen van zeven tot dertien jaar.
De ouders van de kinderen uit de
Volksrepubliek Kongo zouden geen
toestemming hebben gegeven om de
kinderen voor zo'n lange tijd naar
Cuba te laten gaan.
De kinderen zijn eerst getest op hun
intelligentie en vermogen tot leiding
geven. Zij zouden het toekomstige
kader moeten vormen in de voorma
lige Franse Westafrikaanse kolonie.
De ouders hadden, naar verluidt,
niets vernomen over de langdurige
opleiding. Ze wisten alleen maar dat
hun kinderen naar „een jeugdkamp"
op Cuba gingen". Veel van de kinde
ren zijn wezen.
De Kongolese ambassadeur in Hava
na ontkende dat het om een „depor
tatie" van kinderen gaat, waarvoor
de ouders geen toestemming hebben
gegeven. De kinderen zijn, aldus de
ambassadeur, gekozen uit de beste
k zei. toen hij een Thaise delega-
jnder leiding van de voorzitter
het parlement ontving, dat China
lde van de ASEAN (de Associatie
puidoost-Aziatische Naties, waar
hailand lid van is) zou kiezen als
lam die landen aanvalt. „China
»rt zich achter Thailand als Viet-
|het aanvalt."
zal de samenwerking en de
Jes met de landen van de ASEAN
lerken, en wel het eerst met Thai-
aldus de vice-premier die vond
■Juidoost-Azië en China in hetzelf-
ichuitje zaten. Deng herhaalde
lat Peking het uit de Cambod-
hoofdstad Phnom Penh ver
bewind van Pol Pot zou blij-
•unen en „geëigende middelen"
•bruiken om de Rode Khmer
de „Vietnemses agressie" te
n dorp aan de Thais-Cambod-
ie grens, waar elke zondag een
;t wordt gehouden, die ook be-
wordt door Cambodjaanse
itelingen, zijn gisteren enkele
telingen om het leven gekomen
de markt door artillerievuur
(ver de grens getroffen werd. Dit
jen militaire woordvoerders in de
~£ïstad Bangkok meegedeeld. Het
ligt 25 kilometer ten noorden
le belangrijkste grensstad Ara-
ithet.
s^eigerd
Regering in Phnom Penh, onder
van Heng Samrin heeft zater-
n Amerikaans voorstel om op
schaal hulp te bieden door van-
■nailand over land per vrachtau-
JCambodjaanse bevolking te be
kaden, van de hand gewezen. Het
«tel om op die manier duizend
'oedsel en medicijnen per dag
te voeren, bestemd voor alle
idjanen, ongeacht aan welke
ze staan in het conflict, was
•pen woensdag door drie Ameri-
Senatoren in Phnom Penh
ilegd aan de Cambodjaanse mi-
van buitenlandse zaken, Hung
)n<ln eerste instantie kwamen er
njteve berichten. Phnom Penh zou
ik bestuderen en ook de Vietna-
waarnemende minister Ngoejen
id<hach. liet zich in Bangkok tegen-
de Amerikanen positief uit over
lan. Vietnamese troepen zouden
voor de veiligheid van de kon-
in in staan.
feren Het het officiële Vietnamese
bureau VNA weten dat dit „zui-
verzinsels" waren. Volgens VNA
de minister duidelijk tegen de
blkanen gezegd dat elk verzoek
vervoer van voedsel over land
Cambodja voorgelegd diende te
len aan de leiders in Phnom
Die hebben het dan afgewezen
omdat daaraan de „onaanvaardbare
voorwaarde" verbonden was dat de
hulp ten goede zou komen aan beide
partijen in Cambodja. Phnom Penh
zegt nu dat het voorstel een manoeu
vre is van „imperialisten en interna
tionale reactionairen" om de voedsel
hulp te gebruiken als voorwendsel
voor steun aan „groepen die de revo
lutie saboteren" en tevens als „in
menging in de binnenlandse aangele
genheden van Cambodja".
De Rode Khmer heeft geen bezwaar
tegen de hulp. zei het radiostation
van Pol Pot. Ook de vroegere Cam
bodjaanse leider, prins Norodom Si-
hanoek vindt het best. Hij wil nog
verder gaan en dringt aan op het
zenden van een internationale inter
ventiemacht om „te verhinderen dat
Vietnam de drie miljoen nog in leven
zijnde Khmers doodt."
De Verenigde Staten hebben laten
weten toch voort te gaan met het
uitwerken van de plannen om de hulp
via Thais grondgebied in Cambodja
te krijgen. Het ministerie van Buiten
landse zaken zei te hopen dat de
afwijzende reactie „niet het laatste
woord" is uit Phnom Penh.
De Russen
De leider van de Democratische Par
tij in de Amerikaanse Senaat. Robert
Byrd, heeft er bij de Russische am
bassadeur in Washington. Anatoly
Dobrinin, op aan gedrongen alles in
het werk te stellen de Cambodjaanse
machthebbers van gedachten te doen
veranderen. De Sowjet-Unie kreeg
kritiek te verwerken van de Ameri
kaanse onderminister van buiten
landse zaken, Richard Holbrooke,
specialist op Oost-Azië, die Moskou
verweet te weigeren een poot uit te
steken om aan de spanningen in In-
do-Chlna een eind te maken. „Als de
Russen niet willen helpen een politie
ke oplossing te vinden, kunnen ze op
zijn minst helpen te proberen een
eind te maken aan het lijden van het
volk in Cambodja."
Volgens de „Bangkok Post" heeft
de Britse hulporganisatie Osfam toe
stemming gekregen om via de Me
kong, door Vietnam heen, goederen
naar Phnom Penh te zenden.
Hua in Londen
LONDEN (AFP. Reuter, AP) Pre
mier en partijleider van de Chinese
Volksrepubliek, Hua Guofeng, is gis
teren in Engeland aangekomen, het
derde land van zijn reis door West-
Europa. Hua, die uit West-Duitsland
kwam en daar Bondskanselier Hel
mut Schmidt en de Beierse premier
en CDU-kandidaat voor het kanse
lierschap, Frans Josef Strauss, ont
moette, werd in Londen verwelkomd
door premier Margareth Thatcher.
leerlingen van de lagere school, ko
men uit diverse delen van Kongo en
waren voor hun vertrek openlijk en-
in gezelschap van hun ouders bijeen-'
gebracht in Brazzaville, de hoofd
stad van Kongo.
President Denis Sassau Nguesso van
Kongo zei dat er duizenden kinderen
van alle leeftijden in verschillende
landen in opleiding zijn, ook in
Frankrijk. „Ik vind het daarom niet
buitengewoon dat er ook een paar op
Cuba zijn," aldus de Kongolese lei
der, die op het ogenblik op werkbe
zoek is in Frankrijk.
•i1
door Hennie Serfontein
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse „test met een
atoombom", die door een Amerikaanse satelliet werd waarge
nomen was wellicht aan boord van een Russische onderzee
boot. Deze „reële mogelijkheid" opperde het hoofd van de
Zuidafrikaanse marine, vice-admiraal Charles Walters.
Een Zuidkoreaanse mijnwerker wordt ondersteund door collega's nadat hij met 84 aandere kompels werd gered uit
een mijnschacht, waarin zich zaterdagmorgen een ontploffing voordeed. De mijnramp bij het Zuidkoreaanse
Moenkyong, de ergste sinds 1950, heeft aan dertig mijnwerkers het leven gekost, zo werd gisteravond meegedeeld.
Dat betekent dat er nog elf mensen worden vermist van de 126 die tijdens de ontploffing ondergronds waren.
JERUZALEM, LONDEN
(AFP, Reuter, AP) De Is
raëlische regering heeft beslo
ten een nieuwe plaats te zoe
ken voor de Joodse nederzet
ting Elon Moreh, die als ge
volg van een uitspraak van
het hooggerechtshof binnpn
een maand moet worden ont
manteld. Dit heeft premier
Menachem Begin gisteren be
kend gemaakt. Hij gaat daar
mee in tegen de wens van zijn
minister van Landbouw, Ariel
Sjaron die eerder liet weten te
zullen aftreden als Elon Mo
reh zou worden ontruimd.
De regering zal donderdag opnieuw
bijeen komen om de nieuwe plaats
voor de nederzetting te bespreken en
tevens zal dan het hele programma
van Joodse nederzettingen op de be
zette westelijke Jordaanoever nader
worden bekeken. Het hooggerechts
hof besliste vorige week dat de op
particuliere Arabische grond ge-
stichtte nederzetting Elon Moreh, in
de buurt van Nabloes, binnen dertig
dagen moet worden ontruimd omdat
ze niet van wezenlijk belang is voor
de IsraëUsche veiligheid.
In verband met de Israëlische poli
tiek ten aanzien van (je bezette Arabi
sche gebieden is Israëls minister van
buitenlandse zaken. Mosje Dajan af
getreden. Er deden sinds die tijd ge
ruchten de ronde dat vice-premier
Jiggal Jadin zou worden benoemd als
zijn opvolger, Jadin, die net wat bij
komt van een hartaanval, wil de post
niet en heeft gesuggereerd dat minis
ter van binnenlandse zaken, Jozef
Burg, buitenlandse zaken moet gaan
doen. omdat hij toch al de gesprek
ken tussen Israël, Egypte en de Vere
nigde Staten over Palestijnse autono
mie, waarneemt.
Dat gesprek heeft de afgelopen dagen
plaats gehad in Londen en de drie
partijen hebben overeenstemming
bereikt over Palestijnse verkiezingen
op de westelijke Jordaanoever en de
strook van Gaza, onder burgerlijk
toezicht. De verkiezingen moeten
door een vorm van zelfbestuur wor
den gevolgd. Volgens de Egyptische
onderhandelaar, premier Moestafa
Khalil, had de Egyptische president
Anwar Sadat „zeer gunstig" gerea
geerd op de overeenkomst.
Nog niet eens is men het over de
verder invulling van de Palestijnse
autonomie. Israël zegt dat die auto
nomie geldt voor de bevolking, niet
voor het gebied, terwijl Egypte vindt
dat het ook voor het gebied geldt.
Verder is men het nog lang niet eens
over de status van Oost-Jeruzalem.
Israël wil Oost-Jeruzalem niet kwijt
en wil dat het de hoofdstad blijft van
een verenigd Israël. Egypte en ook de
Amerikanen, vinden dat Oost-Jeruza
lem terug moet worden gegeven aan
de Arabieren.
De IsraëUsche onderhandelaar, Jozef
Burg. liet zaterdag weten dat Israël
zijn houding tegenover de Palestijnse
beweging PLO „onder bepaalde voor
waarden" zou kunnen wijzigen. Vol
gens de Israëlische televisie zei Burg
dat als de PLO afzag van het artikel
in haar handvest over de vernietiging
van de Joodse staat en afzag van elke
daad van geweld, er „een werkelijke
verandering zou optreden die een wij
ziging van de kant van Israël met zich
mee zou moeten brengen".
ADVERTENTIE
De Wereldraad van kerken helpt
met voedsel en medicijnen.
De Wereldraad heeft een lucht
brug naar Cambodja en vraagt
ook steun voor rijstzendingen per
schip.
Stichting Oecumenische Hulp
te Utrecht o.v.v.
„S.O.S.-Cambodja".
Volgens Waltere was er in de maand
september een Echo li-onderzeeboot
met kernbewapening In het oceaan-
gebied ten zuiden van Zuid-Afrika.
De Amerikanen hadden een lichtflits
gezien, die leek op een test met een
kernbom. De zeer goed uitgeruste
waarnemingspost van Kaapstad had
de bewegingen van de onderzeeër ge
registreerd. Een Echo-II-onderzeeër
kan raketten met atoomkoppen lan
ceren, die een bereik hebben van on
geveer 600 kilometer. Vice-admiraal
Waltere stelde verder dat het ook een
onderzeeboot van een ander land
„Frans, Brits of Amerikaans" kon
zijn.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken zei dat Washington een eigen
onderzoek instelt en kijkt of er werke
lijk een dergeUjke „kemgebeurtenis"
plaatshad en ais dit zo was. wie dan
de verantwoordelijkheid had. Het
Pentagon weigerde gisteren commen
taar „in dit stadium".
Volgens het Zuidafrikaanse zondags
blad ..Sunday Times" kan het me
ningsverschil over de Zuidafrikaanse
„atoombom" de plannen voor de
kerncentrale van Koeberg bij Kaap
stad veretoren. Als de Veiligheids
raad zou beslissen om Zuid-Afrika
een „nucleair embargo" op te leggen,
kan dit het contract tussen Zuld-
Afrika en Frankrijk in gevaar bren
gen Frankrijk levert de beide kracht
centrales en de kembrandstof. In ruil
daarvoor krijgen de Fransen plutoni
um. geschikt voor de vervaardiging
van kernbommen.
Strategie van VS
In Zuidafrikaanse politieke kringen
wordt gedacht aan een strategie van
Washington om:
druk uit te oefenen op Pretoria om
het verdrag tegen verspreiding van
kernwapens te ondertekenen;
Zuid-Afrika te dwingen, wat „meer
mee te werken" in de kwestle-Naml-
blë.
Kemwetenschapsmensen, diploma
ten en poUtici van de oppositie noem-
MOSKOU, WASHINGTON (AFP,
AP) De Sowjet-Unie, die dit week
einde zelf een ondergrondse kern
proef heeft gehouden in Siberië,
vindt dat Zuid-Afrika de aandacht
van zichzelf probeert af te leiden
door te zeggen dat een onderzeeboot i
de kernexplosie teweeg bracht.
Het partijblad Prawda stelde dat -
Zuid-Afrika een atoombom beeft Ia-
ten ontploffen „in nauwe samenwer
king met westelijke machten". Vol
gens de Prawda wil Pretoria de bom
gebruiken om onafhankelijke Afri-
kaanse landen te chanteren. Het
persbureau Tass in Moskou beschut-
digde de NAVO en Israël ervan
„Zuid-Afrika te helpen een kernpo-
tentieel op te bouwen".
Een Westduitse vertegenwoordiger
bij de Verenigde Naties heeft ont
kent dat er samenwerking bestond
tussen de Bondsrepubliek cn Zuid-
Afrika op nucleair gebied. West-
Duitsland heeft Pretoria naar ver
luidt, het straalpijpprocedé geleerd.
(Om uranium te verrijken).
De Verenigde Naties gaan een onder
zoek instellen naar de „Zuidafri
kaanse kernproef" van 22 september.
de de Amerikaanse beschuldiging
„grote nonsens". Volgens hen is Ame
rika geobsedeerd door de Zuidafri
kaanse mogelijkheden op nucleair
gebied. Drie leden van de Amerikaan
se ambassade werden het land uitge
zet, omdat zij zich bezighielden met
spionage vanuit de lucht. Ze fotogra
feerden onder meer het kernenergie"
onderzoeksinstituut in Pallnauüa,
nabij Pretoria.
Wat ook de waarheid is over de „Zuid
afrikaanse atoombom", het incident
zal schade berokkenen aan de toch al
verslechterde relaties tussen Pretoria
en Washington. Al heeft Zuid-Afrika
geen atoombom tot ontploffing ge
bracht. dan weet toch de hele wereld
dat het daar bijna toe in staat is Ook
de mensen die actie voeren tegen
Zuid-Afrika krrigen er argumenten
bij om een hardere Amerikaanse ac
tie te bepleiten „voordat het te laat
is"
$r Johan ten Hove
„er wat er die bewuste vrijdagavond in de Zuidkoreaanse hoofdstad
lniel precies is gebeurd zijn de berichten vaag en tegenstrijdig, en
ve schien zal het wel altijd in nevelen gehuld blijven. Geen misverstan-
ia i bestaan er over het feit dat president Park Tsjoeng Hee, die Zuid-
"rea de afgelopen achttien jaar met ijzeren hand geregeerd heeft,
j pelddadig om het leven is gebracht,
lv
e gewelddadige dood van Park, die im-
;>p een harde, sober levende soldaat is
i even en die zelf niet schroomde politie-
?li egenstanders uit de weg te laten rui-
bli, symboliseert de uiterste consequen-
van een beleid dat geen tegenspraak
lt. En tevens van een man die zoveel
ht aan zich had getrokken, en die
ht zo fel begeerde, dat inderdaad alleen
dood hem ervan zou kunnen doen
weiden,
n
irj lardheid en de discipline van Park mag
it ten uit een gebeurtenis in augustus
eitoen een jonge Zuidkoreaan een
at rdaanslag op hem pleegde. Het gebeur-
;n tijdens een rede van de president ter
»e<flenking van de Koreaanse bevrijding
de Japanse overheersing. Zijn vrouw
ld bij de aanslag dodelijk getroffen, de
lident bleef ongedeerd en vervolgde, na-
zijn vrouw in allerijl naar een zieken-
was gebracht, gewoon zijn toespraak.
meedogenloosheid van Park mag blij-
uit een gebeurtenis in oktober 1975,
acht mensen van de zogenaamde Re-
tionaire Volkspartij ter dood werden
(ordeeld. In die dagen was er net een
sie van Amnesty International in Zuid-
ea die beschuldigingen onderzocht over
ndingen van de rechten van de Zuidko-
n^nse mens. De missie kreeg de verzeke-
dat de ter dood veroordeelden niet
^Iten worden opgehangen, voordat ze de
j s hadden gehad een verzoek om herzie-
K van het vonnis of om gratie in te
t >en, waar ze volgens de Zuidkoreaanse
het i;echt toe hadden. Op de dag dat de
He van Amnesty in het vliegtuig stapte
n den de acht vroeg in de ochtend opge
dcpn-
•solute macht
undent Park heeft er in de achttien Jaar
I hij in Zuid-Korea het hoogste ambt
leedde alles aan gedaan de absolute
hfht aan zich te trekken. En hij was daar
r ldeels in geslaagd Hij was onbeperkt
ztfiesbaar en hij had van de democrati-
instellingen in Zuid-Korea niet meer
ingelaten dan goed was om nog enigszins
..een mandaat van het volk" te kunnen
,#ken.
uil van het afgelopen Jaar werd hij voor
nieuwe ambtstermijn van zes Jaar geko
zen door een kiescollege dat in mei van het
zelfde jaar tot stand was gekomen via alge
mene verkiezingen, waarbij echter alleen
aanhangers van de president kandidaat
stonden. Bij de presidentsverkiezingen wei
gerde de belangrijkste oppositiepartij, de
Nieuwe Democratische Partij een kandi
daat te steUen, omdat dat in de Zuidkore
aanse verhoudingen volstrekt zinloos is.
Toch werden ook op die dag vooraanstaan
de tegenhangers van Park onder huisarrest
gesteld, zoals dat bij voorgaande verkiezin
gen ook wel gebruikeUjk was.
Park placht zijn manier van regeren „demo
cratie Zuidkoreaanse stijl" te noemen. Dat
hield voor zijn tegenstanders dan wel in dat
ze overgeleverd waren aan brute terreur,
waarbij, zoals een uitgebreid rapport van
Amnesty International stelt, „Martelingen
door officiële instanties regelmatig worden
toegepast met de bedoeling om bekentenis
sen af te dwingen en mensen te intimideren.
Verder komen arrestaties van Journalisten,
kerkelijke leiders, advocaten en academici
regelmatig voor. De advocaten worden be
lemmerd in hun werk. mogen bepaalde ge
tuigen niet horen en krijgen huisarrest op
gelegd, zodat ze de zittingen niet kunnen
bijwonen. Burgers worden systematisch
lastig gevallen, brieven worden geopend,
telefoons afgetapt en men wordt op straat
openlijk gevolgd door agenten van de Kore
aanse centrale inlichtingendienst (KCIA)."
En dat alles om een „directe bedreiging van
de staatsveiligheid door communistische
subversieve elementen" vanuit Noord-Ko-
rea tegen te gaan.
Trauma
Inderdaad heeft de oorlog van de Jaren
vijftig en de meer dan 25 jaar schelding van
Noord- en Zuid-Korea in het zuiden een
trauma veroorzaakt tegen alles wat com
munist is. erop lijkt of er naar ruikt. Het
bewind van Park heeft dit altijd uitgebuit
door welke actie van welke oppositie dan
ook „staatsvijandig" te noemen en „geleid
door communistische krachten uit Noord-
Korea". Evenzo wordt in Noord-Korea het
„reactionaire en kapitalistische gevaar van
uit het zuiden" aangegrepen om daar een
dictatuur in stand te houden die in onder
drukking niet onderdoet voor het bewind
van Park in het zuiden.
Presbyteriaanse leiders in Zuid-Korea, die
Park Tsjoeng Ilee
strijden voor meer democratie en een betere
naleving van de rechten van de mens, heb
ben meermalen gezegd dat ze alles behalve
zitten te wachten op het Noordkoreaanse
communisme, dat onder de „geliefde leider
Kim II Soeng' is verworden tot een hard
stalinisme In belde delen van het Koreaan
se schiereiland wordt elke vorm van opposi
tie hardhandig de kop ingedrukt, is de pers
aan banden gelegd en moet de bevolking
opdraaien voor "de kosten van een enorm
leger en politieapparaat. Zo staan er aan
weerskanten van de 38ste breedtegraad,
waarlangs Korea zo ongeveer verdeeld is,
ruim een miljoen Koreaanse soldaten te
wachten op een invasie uit het zuiden of
uit het noorden
Staatsgreep
Oeneraal-majoor Park Tsjoeng Hee greep
op 16 mei 1961 via een bloedeloze staats
greep de macht. Hij zette de gekozen presi
dent Yoen Po Son van de Democratische
Partij aan de kant. Yoen Po Son is daarna
altijd een van de felste tegenstanders van
Park gebleven en hij heeft meermalen in de
gevangenis gezeten. HIJ had in 1960 presi
dent Synghman Rhee opgevolgd, die van
wege harde studentenrellen, waarbij meer
dan vijfhonderd mensen de dood vonden,
was afgetreden.
Het nieuwe bewind van Park sloeg meteen
hard toe: politieke partijen werden verbo
den, het parlement ontbonden en perscen-
suur ingesteld. Talloze Koreanen werden
gearresteerd en door krijgsraden berecht.
Toen werd ook de beruchte KCIA ingesteld,
waarvan het hoofd de president nu volgens
de officiële lezing heeft vermoord.
Park ging in economisch opzicht voortva
rend te werk. In Zuid-Korea vond er in tien
jaar een economisch wonder plaats, waar
aan Amerikaanse dollars en Japanse inves
teringen niet vreemd waren. Maar gezegd
moet worden dat de sobere soldaat één van
de weinige dictatoriale leiders is geweest
die zichzelf niet uitbundig verrijkte. Park
werd in 1963 officiéél tot president gekozen.
In '67 en '71 werd hij herkozen nadat hij de
grondwet zodanig had gewijzigd dat hij
onbeperkt herkiesbaar was.
Bij al deze verkiezingen is het „democrati
sche" steeds betwist en volgens de opposi
tie zouden de verkiezingen van '71 gewon
nen zijn door oppositieleider Kim Dae
Jung, als ze strict eerUjk waren toegegaan.
Hoe dan ook, Park was zijn meerderheid in
het parlement kwijt, hetgeen door hem ver
holpen werd door in december 1971 de
noodtoestand af te kondigen vanwege „de
oorlogsdreiging van het communistische re
gime in Noord-Korea".
Referendum
In zijn greep naar de absolute macht ont
bond Park eind "72 het parlement en kon
digde een nieuwe grondwet, de zogenaamde
Yushin-constltutle. aan, op grond waarvan
hij op elk door hem gewenst moment speci
ale nooddecretan kon afkondigen. Van die
mogelijkheid heeft hij veelvuldig gebruik
gemaakt. Deze nieuwe grondwet, die Park
in feite president voor het leven maakte,
werd in november '72 via een referendum
goedgekeurd, hoewel achter het democrati
sche van dit referendum wel enige vraagte
kens moeten worden geplaatst.
Het grote publiek had nauwelijks kennis
kunnen nemen van de tekst van de grond
wet omdat veelvuldig gebruik was gemaakt
van de Chinese tekens; omdat vóór het
referendum het ding vrijwel nergens te krij
gen was en omdat er nergens over mocht
worden gesproken. Verder voerde de rege
ring een enorme campagne voor de wet en
werd gezegd dat de wet moest worden ge
zien „als een hervorming in de richting van
een nieuwe Koreaanse democratie".
Met deze wet in de hand verhardde presi
dent Park zijn greep op de Koreaanse sa
menleving en volgens Amnesty Internatio
nal stelden de nooddecreten van begin 1974
in feite iedereen die er een afwijkende poli
tieke mening op nahield, bloot aan de dood
straf. Tegen het bewind van Park is her-
Oud-premier van
Zuid-Korea, Choi
Kyoe Hah, die na de
dood van president
Park Tsjoeng Hee, is
aangewezen het hoog
ste ambt in Zuid-Ko
rea althans voorlopig
te bekleden, zal naar
verwacht wordt het
beleid van Park voort
zetten.
Met de Verenigde Staten zal
hij goede betrekkingen
handhaven en hij zal, even
eens in navolging van Park.
voorzichtig proberen een
dialoog met Noord-Korea
op te bouwen. Aldus zegt de
vroegere culturele attaché
van de Zuidkoreaanse am
bassade in Washington. Jai
Hyon Lee. die in de Verenig
de Staten politiek asiel
heeft gekregen en nu werk
zaam is aan de universiteit
van Illinois. Volgens Jai is
de nieuwe president „een
blinde gehoorzame volge
ling" van president Park ge
weest en is het vrijwel on
mogelijk dat hij een staats
greep tegen Park zou heb
ben opgezet. Jai betwijfelde
of president Choi meer zal
zijn dan een waarnemend
president. Volgens de
grondwet moet na drie
maanden een definitieve
opvolger van Park worden
gekozen en het is zeer de
vraag of de keus dan weer
op Chol valt. Koreaanse
functionarissen, die niet
met name wensen te wor
den genoemd, menen dat er
verschillende kandidaten
klaar staan om in het ge
spreide bedje van Park
plaats te nemen en dat
vooral van belang is welke
kandidaat de steun van het
leger zal weten te krijgen.
De grondwet zegt dat een
nieuwe president unaniem
gekozen moet worden door
het kiescollege, de zoge
naamde nationale raad voor
de eenwording, maar er
staat niet in hoe er kandida
ten moeten worden gesteld.
De twee mannen, die nu de
meeste macht zouden heb
ben (dat wil zeggen de mees
te toegang hadden tot Park)
Zijn Kim Jong Pil en
Tsjoeng II Kwon. die allebei
uit de strijdkrachten voort
komen. Kim organiseerde
de coup van 1961 die Park
aan de macht bracht en
Tsjoeng heeft belangrijke
militaire en politieke posten
bekleed. Beide mannen zou
den voor Zuidkoreaanse be
grippen „gematigd" zijn,
hoewel verre van liberaal.
Veel waarnemers verwach
ten dat de opvolging van
Park achter gesloten deu
ren zal worden geregeld,
waarbij beide bovenstaan
de heren hoge ogen zullen
gooien, en dat vervolgens
het kiescollege de kandi
daat gepresenteerd krijgt.
haalde malen vooral door studenten gepro
testeerd. Zo hadden de afgelopen weken
felle protestuitingen plaats in de steden
Pusan en Masan, nadat de leider van de
oppositie in het parlement. Kim Young
Sam (afkomstig uit Pusan) uit het parle
ment werd gezet. De regeringsgetrouwe par
lementariërs hadden een voorstel aanvaard
waarin Kim vanwege zijn felle aanvallen op
de president de toegang tot het parlement
geweigerd werd. Daarop traden alle opposi
tieleden van de Nieuwe Democratische Par
tij terug uit het parlement. Park kondigde
in de steden Pusan en Masan de staat van
beleg af, waarna ook In de hoofdstad 8eoel
studenten begonnen te protesteren Aan
alle ongeregeldheden werd op Koreaanse
manier een direct einde gemaakt.
Het is niet waarschijnlijk dat deze golf van
verzet direct verband houdt met de moord
op de president, hoewel er velen in Zuid-
Korea zullen zijn die het einde van het
bewind-Park zullen toejuichen. De vraag
blijft hoe de inderhaast aangestelde opvol
ger van Park, de vroegere premier Choi
Kyoe Hah, en zijn eventuele opvolger zullen
reageren op dat gejuich. De Zuidkoreaanse
legerleiding heeft zich al volmondig achter
de nieuwe president geschaard en gezegd
elke provocatie van Noord-Korea onmiddel
lijk de kop in te drukken
Onder „provocatie vanuit Noord-Korea"
valt er in Zuid-Korea nog heel wat te ver
staan en het is een illusie te denken dat een
zorgvuldig opgebouwde machtsstructuur
verdwijnt als alleen de man aan de top van
die structuur verdwijnt. Nieuwe machtheb
bers. die binnen zo'n structuur zijn gegroeid
en er deel aan hebben gehad, zijn meestal
.niet de eersten die bereid zijn zo n structuur
af te breken en hun macht ter discussie te
stellen. Wat Park aan democratie in Zuid-
Korea heeft afgebroken, bouwen volgelin
gen van Park zo snel niet weer op.
