)D'66 niet zo gauw in
zonder PvdA'
Werkgevers van
illegale buitenlanders
zijn per 1 november
strafbaar.
Oproep tot actieve vredesopvoeding
'Rapport Steenkamp
dwingt respect af'
Route naar school op
de straat aangegeven
geinig animo voor meedoen aan CDA/WD coalitie
het pad niet
over rozen gaat
Leo Jansen:
CDA zwaait om onder druk Schmelzer
Goudzwaard niet ontevreden
Onderwijs kan belangrijke rol spelen in beweging tegen atoomwapens
demonstratie tegen
Ü&leid Rita-huis
dc stofzuiger
met de vele
mi extra's
School moet
vooroordelen
bestrijden
LANDAG 29 OKTOBER 1979
BINNENLAND'
TROUW/KWARTET
3
ADVERTENTIE
onze parlementsredactie
fRECHT/MARUM Het volgens de opiniepeilingen snel groeiende D'66 voelt er weinig
or zijn zetelwinst te gebruiken voor het in het zadel helpen van een coalitie als de huidige
DA-VVD). Dat bleek op het congres van deze partij in Utrecht.
^let Groningse Ma rum maakte een
rptal VVD'ers op een bijeenkomst
lelijk, dat die coalitie ook voor de
r alen niet vanzelfsprekend is. Te-
[over een ANP-verslaggever ver-
de Utrechtse burgemeester
ihoff, dat de WD naar zijn me-
_j „een forse zwaai naar links zou
(eten maken". Hij noemde het on-
ntwoord dat in ons land twee
pfdstromlngen in de politiek, na-
ijk VVD en PvdA. elkaar blijven
kluiten.
Mocht een dergelijke coalitie er toch
weer komen, dan zal D'66 vermoede
lijk niet van de partij zijn. Op het
congres namelijk van de democraten
in Utrecht verklaarde de nieuwe par
tijvoorzitter, de Rijswijkse burge
meester Zeevalking, onomwonden
„het niet zo gauw te zien zitten dat
democraten ooit toe zullen treden tot
een kabinet zonder de PvdA".
Ook fractievoorzitter Jan Terlouw
noemde het onzin dat zijn partij aan
onze correspondent
BOSCH Twee mannen uit
nen hebben bekend in de nacht
i donderdag op vrijdag de 23-jari-
nachtwaker Donald Soper om het
en te hebben gebracht op het fa-
Jksterrein van Remmington in
1 Bosch.
twee daders. H. M. H. (26) en J. P.
~!8), waren respectievelijk veertien
m en één dag uit de gevangenis,
n zij in een café in Den Bosch
loten een kraak te zetten bij het
rijf. Na vijf doosjes sigaren te
ben gekocht, gingen zij per taxi
weg. Alvorens het terrein op te
"^n. verborgen zij de sigaren in
liken in de omgeving. Tijdens de
paak ontmoetten zij de nachtwa-
na een- vechtpartij werd hem de
,l_edel ingeslagen. Toen de twee da-
in een ander café zaten, herin-
r>
len zij zich de verborgen sigaren.
25-jarige A. A. uit Heusden was
:id hen naar huis terug te rijden
de sigaren op te halen. Om-
inmiddels alarm was geslagen,
den de mannen ter plaatse aange-
den. A. A. en de cafébaas H. M. J.
}0', 1) uit Den Bosch zijn na verhoor
en r vrijgelaten. Deze kastelein had
met bloed besmeurd T-shirt ver-
jen.
mi;
43.000 Fleurop-interfiora
bloemisten verzorgen uw bloemen,
waar ook ter wereld.
het „verrechtsen" is. Hij hield het
erop dat mensen die zich tot D'66
keerden, dat Juist doen om de pro
gressieve richting. „Wie voor D'66
kiest, kiest voor gedurfde veranderin
gen in de richting van vermenselij
king van de samenleving", aldus
Terlouw.
En: „Men spreekt graag van de ver-
rechtsing van D'66. Maar daarvoor
hanteert men slechts één argument,
namelijk onze weigering ingedeeld te
worden als zljstroom bij één van de
bestaande hoofdstromen. Maar, al
dus Terlouw, meer en meer mensen
kiezen voor het uitgangspunt van de
vrije Individuele verantwoordelijke
mens, die zijn vrijheid en verantwoor
delijkheid gebruikt om te kiezen voor
solidariteit met degenen die zwakker
zijn dan hijzelf".
Tot de nieuwe leden van zijn partij
zei hij daarom: „Jullie verrechtsen de
partij niet, Jullie kiezen voor een par
tij die er is, niet om jullie eigenbelang
te dienen, maar om mee te werken
aan een samenleving waarin de struc
tuur verandert in de richting van het
algemeen belang".
Rustig congres
Voor het overige beleefde D'66 een
rustig congres. De democraten stel
den de lastige problematiek over
kernbewapening en kernenergie een
maand uit. De rust werd ook niet
verstoord met de globale vaststelling
van een aantal grondbeginselen van
D'66, want zoals oprichter Gruyters
nog eens nadrukkelijk onder de aan
dacht bracht, D'66 is nu Juist opge
richt om eindelijk eens afscheid te
nemen van dit soort vaagheden.
Het gaat de democraten niet om doc
trines en beginselen, maar om be
hoorlijk beleid en concrete politiek.
Beginselen werken bevriezend, het is
een gestolde traditie, die in een land
van letterknechten slechts heilloze
strijd oplevert. Daar moeten we als
democraten nooit aan beginnen, al
dus de democraat van het eerste uur.
Zijn waarschuwing nam niet weg. dat
het congres uren besteedde aan de
behandeling van talloze moties, al
was het alleen al om een afgevaardig
de van de Brabantse gemeente Mierlo
tevreden te stellen, die het D'66-den-
ken zo graag verwoord zag op een
velletje papier ter grootte van een A4-
formaat. D'66 zal toch ergens naar
moeten kunnen verwijzen wanneer
nieuwe leden steeds maar weer vra
gen waarvoor de partij nu precies
staat
Niet in de fuik
Temidden van dit rustig geredekavel
had het congres alle tijd om ruim
afscheid te nemen ;van partijvoorzit-
Donderdag 1 november 1979
wordt een nieuwe wet van kracht
die voor de werkgevers van
buitenlandse arbeidskrachten een
aantal vérstrekkende gevolgen
met zich brengt.
Wht is de kern van die nieuwe
Wet arbeid buitenlandse
werknemers?
Het is een werkgever verboden
zonder een tewerkstellings
vergunning van de minister van
Sociale Zaken buitenlandse
werknemers in dienst te hebben
(tenzij het gaat om werknemers
voor wie een ontheffing van de
vergunningsplicht geldt).
Dit verbod treft ook de
werkgever die gebruik maakt van
buitenlandse werknemers via
bijvoorbeeld uitzendbureaus,
onderaannemers of zgn. koppel
bazen. Overtreding is strafbaar op
grond van de Wet economische
delicten. De boete die opgelegd
kan worden bedraagt 10.000,-
per illegale werknemer.
Overtreding kan zelfs leiden tot
hechtenis en bedrijfssluiting.
Onder werkgevers is inmiddels
een folder verspreid waarin de wet
nader wordt uitgelegd en waarin
de te volgen procedures worden
omschreven. Heeft u deze nog niet
Een publicatie van het ministerie van Sociale Zaken.
ontvangen of stelt u prijs op
verdere informatie, dan kunt u
terecht op het arbeidsbureau in
uw omgeving.
Van onze correspondent
TILBURG Bij de basisschool
„Het Korenveld" in Tilburg is men
begonnen met een „schoolroute-
markering". Op het trottoir worden
routes aangegeven met het doel de
kinderen via de meest gewenste
weg van en naar school te doen
lopen, met vermijding van gevaar
lijk oversteken.
Concentratie van de kinderen op
een beperkt aantal punten maakt
de automobilist attenter, véél kin
deren vallen beter op dan één enkel
kind.
De route is met drie middelen aan
gegeven: strips, steeds negentig
centimeter van elkaar op het trot
toir, „uitkijkplaten" waar moet
worden overgestoken en waarschu-
wlngs-driehoeken op het wegdek.
Er zijn twee soorten strips ge-
maakt, één met een pijl in één
richting en één met het woord
„school". Op de ultkijkplaat staan
twee kinderen die links en rechts
kijken en het woord „stop", een
woord dat bijna elk kind vanaf ze
ven jaar kent.
Door ook op de rijweg een waar
schuwing voor de overige wegge
bruikers te plakken wil men berei
ken dat er in het algemeen beter
opgelet wordt. Wellicht zal ook de
snelheid afnemen. De proef bij Het
Korenveld is ontwikkeld door de in
april in het leven geroepen werk
groep Verkeersveiligheid. De
schoolroutemarkering is nieuw
voor ons land maar in het buiten
land bestaat hij al langer. Bijvoor
beeld in Ware gem (België), rondom
vier scholen bij een druk plein. In
het Duitse Neurenberg is een route
die slechts is aangegeven met groe
ne mannetjes op het trottoir.
Die route spreekt vooral de zes- tot
achtjarigen aan. In het ook in
Duitsland gelegen Neustadt/Aisch
werd een route in geel aangegeven.
maar daardoor raakte het verkeer
in de war. doordat men dacht aan
een tijdelijke rijbaanmarkering.
In Tilburg heeft men van de buiten
landse ervaringen geleerd en de
markering in rood wit uitgevoerd.
Over enkele maanden wordt een
balans opgemaakt. Er zijn snel
heidsmetingen verricht vóórdat de
route er was en nu wordt bezien of
er minder hard wordt gereden.
Door middel van „verborgen" vi
deo-opnamen wordt nagegaan of
en hoe de kinderen de route gebrui
ken. Over enige tijd zal de kinderen
worden gevraagd of ze nu anders
naar school lopen dan vroeger.
Mocht blijken dat de veiligheid
voor de 230 leerlingen sterk ls ver
beterd, dan kunnen ook andere
scholen aan de beurt komen.
van een onzer verslaggevers
HILVERSUM Het Tweede-Kamer
lid Leo Jansen (PPR) meent dat de
CDA-fractie onder druk van de vroe-
ter Jan Glastra van Loon. In zijn gere KVP-leider Norbert Schmelzer.
Fieurop interfiora
staat garant voor
uw Dloemengroet.
Koninginne
gracht 1JS.
2514 AM Den Haag.
slottoespraakje hield hij de partij
voor, vooral niet te lopen in de fuik
van radicaal links denken. Deze fuik
wordt gevormd door de onbewogen
zwijgende meerderheid. Linkse den
kers zijn nogal eens geneigd daar al te
radicaal tegen op te treden, dan wel
zich erdoor te laten inkapselen. Wel
nu meende Glastra, een fundamen
teel democratisch vernieuwingsge
zinde naar emancipatie strevende
partij laat zich voor het gat van die
fuik niet vangen.
die in de top van het Akzo-concern
werkt, een onderzoek naar multina
tionale ondernemingen nu van de
hand wijst.
Jansen en het PvdA-Kamerlid Van
der Hek dinden twee jaar geleden een
voorstel in om een Kamercommissie
een onderzoek te laten doen naar de
multinationals. Aanvankelijk stond
het CDA daar „positief kritisch" te
genover, aldus Jansen zaterdag voor
de VARA-radio, maar onlangs is ge
bleken dat de christen-democraten
het voorstel „ronduit afwijzen".
Uit een brief aan een lid van de raad
van bestuur van Unilever wordt vol
gens Jansen duidelijk dat Schmelzer
achter de ommezwaai van het CDA
zit. In die brief staat: „De heer
Schmelzer zal contact opnemen met
diverse van zijn parlementaire rela
ties ten einde het initiatief van PvdA
en PPR in de grond te boren". Jansen
wees erop dat de Kamer reacties op
het voorstel heeft gevraagd en de
kanalen voor iedereen die er iets over
wilde zeggen, heeft opengesteld. Het
Ls dan ongepast, aldus Jansen, alsnog
de achterdeur te gebruiken.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Prof. Goud
zwaard (ARP) ls niet ontevre
den over het rapport van de
commlssle-Steenkamp over
de politieke koers van het
CDA. „Dit resultaat dwingt
respect af, het stelt mij niet
teleur," luidde gisteravond
.zijn commentaar.
W
Dl Van onze correspondent
ïDHOVEN De werkgroep Rita-
heeft zaterdagmiddag in de
dhovense binnenstad geprotes-
rd tegen het beleid dat in dit vrou-
vopvangcentrum wordt gevoerd
tegen het rapport daarover van
rthf onafhankelijke onderzoekcom-
fsie. Ruim honderd demonstran-
eisten het onmiddellijke ontslag
de directrice van het Ritahuis en
aftreden binnen een maand van
*ri^ stichtingsbestuur. De werkgroep
dat dit logisch is, nu in het
lerzoeksrapport is gesproken van
,gei i „falend beleid" van het bestuur,
kt
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG Het onderwijs kan een belangrijke rol spelen in de beweging
tegen de kernbewapening. Dat bleek op de grootscheepse manifestatie
„Vorming voor vrede", die zaterdag in Den Haag werd gehouden.
ADVERTENTIE
auts:
ngcfrankccrd opsturen
ajr: FAM|
Am Antwoordnr. 42, E
WO VB Muarsscn
De actie „Stop de neutronen
bom" en de IKV-actie tegen
de kernbewapening hebben
volgens organisator Nico
Schouten het besef gekweekt
dat de strijd tegen kernbewa
pening geen hopeloze zaak is.
„De bewapeningswedloop is
geen onvermijdelijk lot. Er is
een weg terug. Dat nieuwe be
sef moet ook in het onderwijs
doorwerken."
Jan van den Bosch, voorzitter
van de Algemene Bond van
Onderwijzend Personeel, riep
zijn collega's ln de scholen op
tot een actieve vredesopvoe
ding. Nu is het nog vaak zo
dat de kernbewapening wordt
dood gezwegen. „Het is zo on
voorstelbaar afschuwelijk,
het gaat onze fantasie zover te
boven, dat we er liever niet
meer aan denken. Ook in het
onderwijs bestaat dat defai
tisme. Maar kinderen voelen
haarscherp aan dat hier Iets
niet klopt."
Volgens Van den Bosch werkt
dit defaitisme door in heel het
onderwijs. Er zijn kennelijk
dingen die zo ingewikkeld en
ongrijpbaar zijn. dat we er
toch niet3 aan kunnen doen.
Vredesopvoeding moet dan
beginnen bij het leren dragen
van verantwoordelijkheid.
Eerst in het klein, in Je eigen
omgeving. Ten slotte ook ln
wijdere kring, in de politiek.
eens dat vredesonderwijs
geen apart vak moest zijn.
Opvoeding tot verantwoorde
lijkheid moet een principe
zijn dat heel het onderwijs
doortrekt. En het gesprek
over oorlog en geweld blijft
niet beperkt tot één of twee
vakken.
Drs. W. Langeveld, weten
schappelijk modewerker voor
het vak maatschappijleer aan
de Universiteit van Amster
dam, pleitte voor onderwijs in
de vorm van projecten, waar
aan verschillende vakken
meewerken. Vredesonderwijs
moet daarbij niet worden ge
ïsoleerd van de rest. Het moet
onderdeel zijn van de politie
ke vorming ln het algemeen,
zei hij.
Bestrijden
Apart vak
Van den Bosch en andere
sprekers waren het erover
Van den Bosch. Langeveld en
ook prof. dr. D. C. Mulder
(Vrije Universiteit) legden er
de nadruk op dat de school
bestaande vooroordelen
moest bestrijden. Het idee dat
mensen die anders zijn ook
slechter zijn, ls wijd verbreid.
En zo worden andere mensen
onze vijand De school kan
dat vooroordeel nog verster
ken door de concurrentie tus
sen leerlingen aan te wakke
ren. Vredesopvoeding zal ech
ter gericht zijn op het leren
waarderen van andere men
sen en volken.
Prof. Mulder gaf twee voor
beelden om te laten zien dat
er op dit terrein wel enige
vooruitgang is te boeken. De
dialoog tussen de wereldgods
diensten heeft weliswaar nog
geen eind gemaakt aan alle
oorlogen tussen mensen van
verschillend geloof, maar het
begin van wederzijds begrip ls
er toch gekomen. In het on
derwijs worden vorderingen
gemaakt bij het afbreken van
vooroordelen in bij voorbeeld
geschiedenisboekjes.
De praktijk
's Middags werd ln kleinere
groepen doorgepraat over de
praktijk van het vredesonder
wijs. Er ls heel wat materiaal
verkrijgbaar; van de Stichting
Vredesopbouw ln Utrecht,
van het IKV ln Den Haag of
van het polemologisch insti
tuut in Groningen. Dat begint
klein: leren hoe Je met ruzies
in de klas moet omgaan en
eindigt in het groot bij vragen
over milieubeheer, ontwikke
lingslanden en bewapening.
Dick Scherft, onderwijzer ln
Delft, was een van de velen
die wees op het belang van
democratische verhoudingen
binnen de school zelf. Leer-
Deze beschadigde wereldbollen, die per estafette naar de Haagse manifestatie werden
vervoerd, zijn nog zaterdag verder vervoerd: naar de VN in New York. Links Nico Schouten.
De commlssle-Steenkamp werd een
half jaar geleden ingesteld naar aan
leiding van de kritiek van Goud
zwaard, dat het CDA-verkiezlngspro-
gram, waarin hij een belangrijke in
breng had, onvoldoende tot uitdruk
king kwam in het beleid van het
kabinet-Van Agt.
Het meest positieve van het rapport
vindt Goudzwaard, dat bestaande
punten van kritiek nu voluit be
spreekbaar zijn geworden binnen het
CDA. Op de vraag of dat tot dusverre
niet het geval was, zei hij: „Kritiek
werd wel toegelaten, maar had niet
de ruimte."
Goudzwaard ls het met het CDA-
bestuur eens, dat het rapport, dat het
kabinetsbeleid op een aantal punten
als onvoldoende beoordeelt, hier en
daar achterhaald is door de gewijzig
de politieke situatie. „Op een drietal
terreinen ls het kabinetsbeleid door
toedoen van de CDA-fractie bijge
steld, maar dat neemt niet weg dat er
nog een aantal punten van kritiek
blijft bestaan."
Volgens Goudzwaard stond CDA-
voorzltter Steenkamp voor de moei
lijke opgave met een commissie, die
bestond uit leden van de fractie en
het kabinet, het beleid van fractie en
kabinet te beoordelen. Hij erkende,
dat deze moeilijkheid bij de instelling
van de commissie was te voorzien.
„Ik had mij daarom ook Ingesteld op
een kleurloos en te vlak verhaal,
maar het is mij erg meegevallen."
Goudzwaard kan er begrip voor op
brengen, dat zijn partijgenoot het
CDA-Kamerlid Belnema zich van de
Inhoud van het rapport heeft gedis
tantieerd. „Ik kan me voorstellen dat
hij teleurgesteld is dat door toedoen
van één van de bewindslieden ln de
commissie de tekst is bijgevijld, maar
ik heb te maken met het eindresul
taat en dat stelt mij niet teleur."
Goudzwaard hoopt, dat de CDA-be-
windslieden en de CDA-fractie nu
hun reacties op het rapport zullen
geven. De fractie zal het rapport bin
nen enkele weken bespreken.
krachten moeten leerlingen
als gelijkwaardig behandelen.
De beste vorm voor democra
tisch onderwijs ls het kringge
sprek. Daar kunnen kinderen
leren hoe zij hun lot in eigen
hand kunnen nemen en zelf
verantwoordelijkheid kunnen
dragen.
Thuis beginnen
Onno Yska, medewerker van
Kerk en Vrede, merkte op dat
vredesopvoeding niet tot de
school beperkt kan blijven.
„Het moet thuis al beginnen,"
zei hij. „De mogelijkheden lig
gen daar voor het opschep
pen. Het geweld op de televi
sie en in strips, het oorlogs
speelgoed en het omgaan met
elkaar leveren genoeg ge
spreksstof. Een voorwaarde is
wel dat de ouders zelf door
drongen zijn van het belang
van vredesopvoeding."
Aan het eind van de manifes
tatie die enkele duizenden be
zoekers trok, werd een verkla
ring uitgegeven, waarin rege
ringen worden opgeroepen tot
het terugdringen van de kern
bewapening. De nu in discus
sie zijnde introductie van
nieuwe atoomraketten voor
de middellange afstand wordt
scherp veroordeeld.
Nico Schouten vertrok vanuit
het Haagse Congresgebouw
met een delegatie naar New
York. Daar zullen vertegen
woordigers van de vredesbe
weging wereldbollen aanbie
den aan de Verenigde Naties.
Deze wereldbollen hebben in
de afgelopen weken al een es-
tafettetocht afgelegd door
verschillende Europese
landen.
„Ik heb een stuk appeltaart van je
gestolen. Ellen. Ik probeer er muizen
mee te vangen
