Gods voorzienigheid sluit onze
verantwoordelijkheid niet uit
Steun voor Schillebeeckx
Veenendaal proef polder
evangelisatiecampagne
Chr. gereformeerden
houden elkaar vast
Trouw
M
V
Drs. K. Exalto op mannenbondsdag:
Verontrust over 'Samen op weg'
Nieuwe uitgaven
'De Horstink'
VOORBIJGANG*
Conferentie
UIT DE KERKBLADEN
NPB-ers
tandem of
racefiets?
MAANDAG 29 OKTOBER 1979
KERK
TROUW/KWARTET
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Op de zaterdag te Utrecht gehouden toogdag van de bond van hervormde
mannenverenlglngen op gereformeerde grondslag heeft de Benthuizense predikant drs. K.
Exalto de vraag behandeld of dat nog kan: geloven ln Gods voorzienigheid. In zijn referaat
legde dominee Exalto er sterk de nadruk op dat Gods voorzienigheid de menselijke
verantwoordelijkheid niet uitsluit.
De voordracht van drs. Exalto getuig
de van belezenheid èn van zijn stre
ven duidelijk te zeggen om welke
dingen het hier concreet gaat. HIJ
heeft dan ook niet geaarzeld bij voor
beeld de kwestie aan te snijden van Je
(kinderen) al dan niet te laten inenten
tegen polio, wat althans ln de rechter
flank van de gereformeerde bond in
de hervormde kerk en voorts in de
gereformeerde gemeenten een heet
hangijzer is.
Drs. Exalto noemde als een der geva
ren die het rechte belijden en beleven
van Gods voorzienigheid bedreigen,
het fatalisme. Daarover merkte hij
onder meer het volgende op:
„Het klinkt ons als fatalisme ln de
oren als men na een sterfgeval zegt:
Het zijn geen mensen die het ons
hebben aangedaan. Fatalisme is het
als men bulten alle geloof ln de God
en Vader van onze Heere Jezus Chris
tus om. komt tot een of andere vorm
van berusting, ook al ls dat nog zo
„christelijk" Ingekleed. Pas anders
wordt het als men na Innerlijke ge
loofsstrijd met Hem op Wie men ver
trouwt als een goedertieren Vader,
ertoe komt alles geheel aan Hem over
te geven. Als het zó ls, dan zal men
trouwens ook doen al wat ln eigen
vermogen ls. Dan gaan met elkaar
gepaard een schuldverslagen bulgen
onder de slaande hand Gods èn een
naarstig gebruik maken van de door
Oods goede hand gegeven middelen,
en het maakt niet uit of dat dan
UTRECHT Hoewel er binnen de kring van de gereformeerde bond in de
hervormde kerk de laatste tijd positieve geluiden met betrekking tot het
samen op weg-gaan van de hervormde kerk en de gereformeerde kerken
worden gehoord, wil dit niet zeggen dat de geestdrift bij de hervormd-
gereformeerden algemeen is. Op de in Utrecht gehouden toogdag van de
hervormd-gereformeerde mannenbond zei voorzitter ds G. H. van Kooten in
zijn openingswoord, zeer verontrust te zijn over „Samen op weg". We
moeten, verklaarde hij, samen wederkeren tot de Here. Men luistert wel
naar elkaar en men luistert naar de wil en de wens van de wereld, die links
geworden ls, maar men luistert niet naar Gods wet en het rijke evangelie.
Dominee Hoek noemde drie trefwoor
den welke horen bij de huidige her
waardering van de dood. Ten eerste:
integratie. De dood hoort er bij, de
dood is in feite dood-gewoon. Ten
tweede: functioneel maken. De dood
ls eindpunt, de stervende maakt
plaats voor een volgende generatie.
Ten derde: beheersen. Elke mens
heeft recht zijn eigen dood te sterven.
Consequenties
middelen ter voorzorg zijn of midde
len ter bestrijding zijn."
Polio
Handelend over de verhouding tus
sen Gods voorzienigheid en onze ver
antwoordelijkheid (zoals gezegd on
derstreepte de referent dat deze belde
elkaar niet uitsluiten) wees dominee
Exalto op het allesomvattende ka
rakter van de raad of de voorzienig
heid Gods. In dit verband zei hij:
ken. Als een kind polio krijgt, moet
men niet zeggen: éls het zijn tijd niet
ls. dan zal het niet sterven; u hebt uw
verantwoordelijkheid, en die is méde
in de Raad van God opgenomen. Al--
leen wanneer wij de dingen zó zien, en
zo dienen zij ook gezien te worden, wil
men niet te kort doen aan de Raad en
voorzienigheid Gods, kan men be
waard blijven voor fatalisme. Men
make van God niet een noodlot, want
zo is Hij niet. Hij is almachtig, maar
ook wijs en goed."
„Als iemand, om een voorbeeld te
geven, op Jonge leeftijd om het leven |)c dood
komt doordat hij zichzelf ln gevaar
heeft begeven, dan moeten wij niet
zonder meer zeggen: het was zijn tijd.
Als hij niet roekeloos was geweest
was het nl. zijn tijd niet geweest, dan
had hij misschien nog 50 jaar kunnen
leven. Zeker, God heeft over zijn le
venseinde beslist, maar u moet ook
zeggen: onder de toelating Gods
heeft hij zichzelf doen verongeluk-
Ook de lezing van de Veenendaalse
predikant drs. J. Hoek was vrucht'
van zorgvuldige voorstudie. Dominee
Hoek sprak over het onderwerp:
„Herwaardering van de dood?" en
één van de geschriften die hij daar
voor opgeslagen had, was „De dood
ontmaskerd" van zijn mede-referent
op deze toogdag. drs. Exalto.
Van een medewerker
AMERSFOORT Iedereen ln Ne
derland moet vóór het einde van 1985
persoonlijk worden geconfronteerd
met het evangelie. Dat ls de mening
van het Instituut voor Evangelisatie
ln Driebergen, dat zaterdag op een
„open dag" ln Amersfoort actieplan-,
nen bekend maakte om het zichzelf
gestelde doel te bereiken. Het Insti-
tuut ls de Nederlandse afdeling van
de Internationale beweging Campus
Crusade for Christ. Motto van de
campagne voor de komende zes Jaar:
i „Het onmogelijke doen",
i
Directeur Leo Habets constateerde
^dat het persoonlijke geloof ln God
*~"®an het afnemen ls en dat de onker
kelijkheid toeneemt. Volgens hem
moeten de modeme communicatie
middelen worden gebruikt om iedere
.Nederlander zo gauw mogelijk ten-
r minste één keer „ln de gelegenheid te
.stellen kennis te nemen van het evan
gelie". Het Instituut, waar nu 29 me
dewerkers een dagtaak hebben, zal,
naar hij verwachtte, in de komende
Jaren sterk moeten groeien. De acties
wil men voeren in nauwe samenwer
king met de plaatselijke kerken ln
alle delen van het land. De visie van
het Instituut ls te lezen ln een door
Leo Habets geschreven boekje, dat
op grote schaal zal worden verspreid.
„WIJ willen aan de Nederlandse "chris-
tenen de visie overdragen dat de Heer waarbij advertenties, affiches, stic-
ons ook nü nog wil gebruiken om het kers en andere middelen worden ge-
onmogelijke te doen". brulkt.
Behalve het boekje komt er bijbelstu
die-materiaal en een film om vele
christenen „rijp" te maken voor een
actief aandeel in evangelisatie in de
komende Jaren. „We beseffen heel
goed dat het aandeel van ons Insti
tuut maar heel bescheiden kan zijn.
Er moet een opleving komen in alle
kerken." aldus de heer Habets
Huis-aan-huis
Tot de plannen behoort onder meer
het door heel Nederland huis-aan-
huis verspreiden van een evangellsa-
tiekrant, het produceren van bijbel
studie-materiaal, het opzetten van
gebedskringen, trainingsconferen
ties, evangelisatiecursussen, alsmede
het organiseren van vijftig plaatselij
ke evangelisatiecampagnes (in sa
menwerking met lokale kerken),
Met zo'n plaatselijke campagne
wordt op het ogenblik geëxperimen
teerd in Veenendaal. In de nacht van
vrijdag op zaterdag werden daar op
grote schaal affiches geplakt met de
woorden „Ik heb 't gevonden". Ook ln
de Veenendaalse kranten komen ad
vertenties met die woorden. In een
tweede fase wordt de spreuk aange-.
vuld met de woorden „Nieuw leven
door Jezus Christus". Vervolgens
worden alle inwoners die telefoon
hebben opgebeld en vraagt men hen
of een van de (daarvoor inmiddels
getrainde) gemeenteleden mag langs
komen voor een gesprek.
Het instituut gaat ook ln Nederland
de bijbel op films presenteren. Een
Amerikaanse maatschappij ls bezig
met de gehele bijbel te verfilmen.
Zaterdag werden twee korte films
(Het scheppingsverhaal en Geboorte
en opgroeien van Jezus) getoond.
waarin opgenomen: De Rotier
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
PostOuS 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
PostQ'ro 66 00 00
Bark Ned Crec-eibam
Reken,ngrr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM'DORORECHT
Postbus 94fl
3000 AX Rotterdam
Nil 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel 010-115588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor
Roder dam
REGIO DEN MAAG'lEtDEN
PostOus tot
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
lel 070-466864 (urtslurtend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haaq
REGIO NOORD'OOST-NEDERLAND
(uitsluitend administratie)
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tei 05200-17030
Melkmarkt 58 Zwo"#
Abonnementsprijzen:
Pi maand I 15.90
Per kwartaal 47,70
Par hall ,aar l 95 40
Per (aar 188,60
Advertentietarieven oo aanvraag
Tei#ion.sche
(r-e a
Opga.e ianvbeoer<fMon 9-19 30 *ar
maandag t m vr idag Op zondag te
20 uur iele! 020-913456
020 936868 o» CCftrrfl#!* aan Mr. a.-.
afdeling postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adres *vg<nQfn uitslovend schriften*
aan onze Amsterdamse adressen
NIJMEGEN/UTRECHT
(ANP) Zaterdag werd in
Nijmegen een congres gehou
den over „de identiteit van de
katholieke wetenschapper",
bij gelegenheid van het 75-
Jarig bestaan van het
Thijmgenootschap, een vere
niging van rooms-katholieke
Intellectuelen.
Een groot aantal congresgangers
heeft daar geprotesteerd tegen het
onderzoek dat de Romeinse Instan
ties hebben ingesteld tegen prof.
Schillebeeckx. lid van de vereniging
en een van de sprekers van de dag.
De leden van het Thijmgenootschap
sloten zich in hun verklaring aan bij
het protest dat enkele dagen eerder
door de theologische faculteit van
Nijmegen naar Rome werd gezonden.
Kardinaal Alfrink sprak aan het slot
de aanwezigen toe. De kardinaal, die
zich door 8chillebeeckx altijd graag
van theologisch advies heeft laten
dienen, zei onder meer: „Het behoort
tot de opdracht van de kerk om vast
te stellen waar het geloof niet onge
schonden wordt doorgegeven. Maar
heel de geloofsgemeenschap der kerk
zal wensen dat de kerk voor het ver
vullen van deze opdracht steeds bete
re methodieken weet te ontwikkelen,
die de geest van het evangelie ade
men. die de gelovige mensen respec
teren, die niet uitgaan van verdacht
makingen en zich alle moeite geven
de goede naam van gelovige mensen
te behoeden. Men vergete dan echter
niet dat hier een taak ligt voor de hele
geloofsgemeenschap en voor Iedere
AMERSFOORT - Bij de afdeling
kerk en samenleving van „De Hor-
stink" te Amersfoort (adres: postbus
400) verscheen een 27 pagina's tellend
geschrift: „Werk. werkloosheid en
evangelie" Dit bevat suggesties voor
een project „mens worden ln leven en
werken" tijdens de advents- en kerst
tijd ln parochies en kerkelijke ge-
munten Prijs drie gulden
B:j dezelfde afdeling van „De Hor-
stink" kwam uit de aflevering „Echt
scheiding. waardoor en waartoe?"
van Ecclesia, rijdschrift voor kerke
lijk groepswerk De prijs van dit losse
nummer is 3.65. Het telt 32 blad
zijden.
gelovige: hoeder zijn van elkanders
goede naam."
Ook de Sint Willibrordvereniging, het
rk adviesorgaan en servicecentrum
voor de oecumene heeft zaterdag ver
klaard ongerust en ontevreden te zijn
over de procedure-Schillebeeckx. Zij
meent dat diens theologie van dien
aard zijn dat ook reformatorische
christenen zich erin kunnen herken
nen. Zijn werk wordt door de vereni
ging van groot belang geacht voor de
oecumenische toenadering.
Dr Anton Houtepen wees erop dat de
nationale dialoog vastzit op eucharis
tie en ambt. Een nieuwe start lijkt
gewenst. Maar „wie het concilie van
Trente of het eerste Vatikaans conci
lie tot norm maakt voor het oecume
nisch gesprek, keert terug naar het
Ds K. J. Velema
Ds M. C. Tanis
Ingaand op de gevaarlijke conse
quenties van een en ander noemde
dominee Hoek legalisering van de
euthanasie in 't verlengde een andere
kijk op zelfmoord. Voorts hebben we
de stervensbegeleiding: deskundigen
moeten de stervende zo gestroom
lijnd mogelijk naar het station van de
„aanvaarding" loodsen en de nabes
taanden wacht een zakelijke en clea
ne rouwverwerking.
Drs. Hoek stelde hiertegenover:
„Daar we weten dat God ook aan het
einde van ons leven staat, ls er
schroom ten aanzien van het sterven.
Geen schreeuwerige openheid, ook
geen medisch fanatisme tot het uiter
ste toe, maar een eerbiedig terugtre
den waar het sterven zich aankon
digt."
We citeren nog de slotzin van het
betoog van drs. Hoek: „De dood ls
een goede boodschapper. Hij is een
bode des hemels. Hij opent de deur
naar de eeuwige gelukzaligheid. Dat
is nu met recht: herwaardering van
de dood".
Tot zover iets over en uit de referaten,
gehouden op deze door bondsvoorzit
ter dominee G. H. van Kooten uit
Delft geopende bondsdag, waarop
dominee H. Visser uit Nieuwe Tonge
het slotwoord sprak.
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT Onder grote belangstelling is zaterdag op
een vergadering van christelijke gereformeerde ouderlingen
en diakenen het gesprek voortgezet over de tegenstellingen,
die er in de christelijke gereformeerde kerken zijn. Tegenstel
lingen die zich concentreren op de geloofsbeleving.
Elke film duurde ongeveer een kwar
tier.
Het blad „Uitdaging" van het Insti
tuut voor Evangelisatie, is omge-
.vormd tot een „maandkrant" waarin
evangelisch nieuws uit allerlei kerken
en bewegingen wordt gepresenteerd.
Het blad wordt in een oplage van
dertigduizend exemplaren gratis ver
spreid. Ook heeft men twee zgn. Gro
te Opdracht Scholen voor Evangeli
satie opgericht, waar men zich via
een cursus vun één Jaar op zaterda
gen kan laten trainen voor evangeli
satiewerk. Er komen in totaal zeven
van dergelijke scholen in het land.
Het Instituut voor Evangelisatie
overweegt het fonkelnieuwe motel
„Haamstede" ln Zeeland te kopen als
conferentiecentrum. Het is nog eigen
dom van de bouwondernemer die het
heeft gebouwd. In de komende Jaren
wil men voorts zevenduizend actie-
cellen in het land opbouwen, van-
waaruit evangelisatiewerk wordt ver
richt.
Bestuurslid Oswin Ramaker: „De ja
ren tachtig worden jaren van ener
zijds grote mogelijkheden en anders-
zijds grote problemen. Wij zullen te
maken krijgen met krachten die ons
land kapot willen maken en het ge
zinsleven afbreken."
oude standpunt van onvoorwaarde
lijke overgave". Volgens Houtepen
blijft Rome weigeren de dialoog met
kndere kerken op voet van gelijkheid
te voeren.
Op meerdere plaatsen in het land en
ln verschillende verbanden wordt
met openlijke actie geprobeerd de ln
nevelen gehulde procedure tegen
prof. Schillebeeckx te dwarsbomen.
In Den Haag heeft de dekenale raad,
waarin alle rk stadsparochies verte
genwoordigd zijn gepleit voor open
heid en eerlijkheid in de Romeinse
rechtsbehandeling.
De geheimzinnigheid wordt ln alle
protesten onmogelijk geacht voor
een theologie die ook als wetenschap
serieus wil zijn.
Er zijn „zware" en „minder zware"
gemeenten bij de christelijke gerefor
meerden, of zoals men het zaterdag
bij voorkeur zei: meer behoudende en
gemeenten van meer moderne signa
tuur. En dat schept, zoals voorzitter
D. Koole uit Den Haag het zei, een'
kloof, die telkens voelbaar en zicht
baar ls.
Het merkwaardige is daarbij, zoals
Koole ln zijn openingswoord ook op
merkte, dat er fundamenteel niet veel
verschil is. De tegenstelling komt aan
de dag in de praktijk. Koole verwees
b.v. naar de rouwadvertenties: in de
meer moderne gemeenten is men er
veel vaker zeker van, dat de overlede
ne naar de hemel ls.
Men wil elkaar nog wel vasthouden ln
één kerkverband, maar echte geeste
lijke communicatie ls er nauwelijks,
verzuchtte hij. Moet ieder dan maar
ln zijn eigen gemeente gelukkig zijn
en verder basta? Daar komt de prak
tijk nu meestal wel op neer, maar
daar kon Koole toch geen vrede mee
hebben. Daarvoor vond hij de vraag,
hoe Gods heil ln het leven van een
mens werkelijkheid wordt, te belang
rijk.
Trouwens, daarvoor komen er ook te
vaak fricties voor: mensen die door
verhuizing terecht komen in een ge
meente waar zij zich niet thuis voe
len, predikanten die van bepaalde
kansels worden geweerd, verwijten
over en weer over preken die „opper
vlakkig" dan wel „niet eigentijds"
zijn.
Belijdenis doen
Een breed samengesteld forum was
zaterdag vier uur ln touw met de
bespreking van een groot aantal vra
gen, die door de ambtsdragers wer
den gesteld. Het gesprek begon over
'de praktijk van het belijdenis doen.
'Daar ligt volgens de behoudenden
een grondfout ln het kerkelijk leven.
Zij vinden, dat in de meer moderne
•gemeenten de lijn te vanzelfsprekend
loopt van doop via belijdenis naar
'avondmaal. Heeft ledereen die belij
denis wil doen, wel het echte geloof?
|Ds B. van Smeden uit Den Haag
benadrukte, dat belijdenis doen een
antwoord is op het Woord, dat ge-
bracht ls. De waarde van de belijde
nis hangt dan ook af van de predi
king, waarop ze een reactie is. Is die
prediking alleen maar een beschrij
ving hoe een mens wordt bekeerd? Of
is ze een Indringende confrontatie
met de God van het Woord, zodat
niemand er meer onderuit kan, maar
Ja of nee moet zeggen? Geloven is
antwoord geven.
Ds P. Beekhuls uit Noordeloos, die
duidelijk tot de behoudende groep
behoorde, miste bij ds Van Smeden
de wedergeboorte, die aan het geloof
voorafgaat. Elk mens ls van nature
dood in de zonde en misdaden. Hij
kan dus niet geloven en zelfs niet
eens bidden, als God hem niet weder-
baart en dan is het eerste kenmerk
van het nieuwe leven droefheid over
de zonde.
Ds J. de Jong uit Zaandam zag hier
een bewijs, dat de verdeeldheid niet
wordt veroorzaakt doordat men ver
keerde dingen zegt, maar doordat
men op zichzelf goede dingen niet
goed op zijn plaats zet. Ds Beekhuls
mag van ds De Jong de noodzakelijk
heid van de wedergeboorte bena
drukken, mits hij er meteen bij zegt,
dat God niets liever wil, dan dat de
mensen worden wedergeboren. Dat ls
de inzet die beweegt tot het geloof.
Ds Van Smeden toonde zich „doods
benauwd" voor een spreken over we
dergeboorte, voorafgaand aan en los
van het geloof. Geloof en wederge
boorte zijn beide het gevolg van het
luisteren naar het Woord Gods. Maar
ds Beekhuls bleef betogen, dat als het
geloof niet wordt gezien als wortelend
in een wedergeboorte als een soeve
rein Godswerk, het gevaar groot is,
dat wij onszelf en elkaar een geloof
aanpraten.
Zelfverloochening
En daarmee waren de wezenlijke din
gen wel gezegd, al werd er daarna nog
lang doorgepraat, zoals over de
vraag, of het goed is, dat men lid
wordt ln een buurgemeete, als men
zich in zijn eigen gemeente niet huis-
voelt. Ds De Jong drong aan op zelf
verloochening, zeker als het gaat om
zaken als oude of nieuwe berijming,
ritmisch zingen en dergelijke, maar
men hoeft zijn gevoelens niet altijd
overboord te zetten. Als er in de ge
loofsbeleving (avondmaalspraktijk,
prediking, huisbezoek) zo groot ver
schil blijft, moet grensverkeer met
een genabuurde gemeente in goede
harmonie mogelijk zijn. Daar moet
men niet wakker van liggen.
Maar ds M. C. Tanis uit Slledrecht
bestempelde dat „grensverkeer" als
ongezond en onchristelijk. Trouwens,
ds Tanis (van de behoudende rich
ting) betoogde voortdurend, dat „bei
de zijden mis" zijn en dat de christe
lijke gereformeerde kerken over de
hele linie reformatie nodig hebben.
Hij verwees naar de kanselbood-
schap, die de synode in 1953 deed
uitgaan, en die volgens hem ook nu
nog van grote betekenis ls.
Wat het weren (over en weer) van
predikanten van bepaalde kansels
betreft, uit diverse opmerkingen van
ouderlingen bleek wel, dat het omge
keerde minstens zoveel voorkomt:
'dat dominees en studenten wel wor
den gevraagd, maar in bepaalde ge
meenten niet willen preken, omdat zij
een botsing vrezen met de daar gel
dende gebruiken en opvattingen.
Liefde
Kortom, het was een niet altijd even
opwekkend beeld, dat van de christe
lijke gereformeerde kerken tevoor
schijn kwam (en waarin zij overigens
niet verschillen van de meeste andere
kerken). Maar toch kon ds K. J. Vele
ma uit Groningen in zijn slotwoord
twee pluspunten noteren. Om te be
ginnen merkte hij „een geweldige lief
de voor de christelijke gereformeerde
kerken". Soms had hij weliswaar de
indruk van een loopgravenoorlog,
maar het feit, dat men er met elkaar
over wil en kan praten, toont dat men
elkaar toch wil blijven vasthouden.
Ook constateerde hij onder alle ver
schillen een fundamentele eenheid.
'Hij spoorde aan, eigen opvattingen
meer te toetsen aan Schrift en belij
denis en verder vooral te denken aan
de jeugd, die de geijkte kerkelijke
taal niet meer verstaat.
DE VELEN P]
Zoon van David,
ontferm U over mijV
(Markus 10, vers 46-52) E
Dit zijn de woorden van de blin«'
Bartimeils. Ze komen twee keerpt
het verhaal voor. Eerst vóór en dd
né de mededeling: „En velen H
snauwden hem toe te zwijgen." je
tweede keer staat: hij riep nog v«a
harder. Hij schreeuwde 't dus uifil
voorbijgang van Jezus dreigde eig
nachtmerrie te worden voor dez*e
in het donker. Je roept en het kt
niet aan, als in een kwade drooi
wilt vooruit en je kan niet. Tussi
„de Zoon van David" en deze bli
staat het snauwen van de velen.
Mattheus heeft 't over de schare
Lukas over „die vooraan liepen'
discipelen?, vraag je je af. Het z(
niet de eerste keer zijn dat discl
zorgen voor de nachtmerrie van
blinden en de lammen en de kin
(zie vs 13). De blinde is met zijn
om de Zoon van David heel dich
de betekenis van Jezus, de
messiaanse betekenis. Hij staat
bij het werkelijk verstaan van w
Jezus is. Zijn de velen verder af'
Want ze zouden toch moeten ku
begrijpen dat Jezus gekomen is
wat achterop geraakt is naar vo
halen, wat in de knel (van de
donkerheid) zit de ruimte te gev
Dat Inzicht is hier nog niet aanw
Hoe lang nog? Ja, dat kan Je je o
vandaag afvragen. Hoe lang nor
zullen de velen, die vooraan stas
doorgaan met afsnauwen. Houd]
mond, of we sturen de National!
Garde op je af. Of Je verdwijnt,
roepen mag al niet eens meer, li
staan een muurkrant, laat staai
briefjes met moedgevende wooi
doorgeven. Maar dat is niet de
bedoeling van dit verhaal. Jezi
weg naar Jerusalem. Hier gesel
zijn genezend woord. De man
geschiedt naar het kleine, dunn<
antwoord dat hij er op gaf. Het
sterk genoeg. Hij ziet. Zijn geli
•heeft hem genezen.
Tumsa
In Ethiopië is van officiële ziji,
vestlgd, dat Gudina Tumsa, seL*
ris-generaal van de Mekane r
kerk, zich ln een gevangenis vr-
regering bevindt. De predikantr
op 28 juli in Addis Abeba in ee4<
gesleurd en ontvoerd. BuitenlT
diplomaten ln Addis Abeba, cQ
gleit hebben voor Tumsa, kref^
oren, dat de arrestatie niet!
Tumsa's kerkelijke activiteit?
maken zou hebben. Hij zou he(N
ven naar zelfbestuur van een dejn
het volk van de Oromo hebbé i
steund. n;
Charismatische vernieuw!^
kerkelijke situatie, charisma
theologische conferentie me
Arons en ds. W. W. Verhoef, dfl
dag 8 november 10-16 uur, De i
Melkpad 14, Hilversum. Inl. er 1
tel. 010-181755.
Toerusting tot bijbelse hulp^1
ning, voor werkers in de gezond
zorg met J. C. Graaff, pastoraal
ker, J. A. Speelman, arts, Le
van Tonder en R. van Dam,
november. Ons Centrum, Driebee
Inl. en opg. tel. 030-891481
1
d<
Geloof en kernbewapening,
Invloed hebben bepaalde Go< 1
mensbeelden op ons denkenr
kernbewapening, 16-17 novemb
Oorsprong, Sint Nicolaasga®"
05134-1743;.
Ontmoeting met de basi
ging. voor mensen uit het middi
het land, die op zoek zijn nai
andere manier van kerk-zijn,
november. Kerk en Wereld. Di
gen (tel. 03438-2241).
Je
fel
Hoe zien de leden van de (vrijzinnige)
Nederlandse protestantenbond
(NPB) zichzelf? Ds. T. R. 8cholte ln
het NPB-blad Ruimte:
De tandem, die ls eigenlijk, zo bedenk
ik, het symbolisch heilsperspectief
van de N P.B. In de N.P.B. streeft
men Immers allerwege naar een sa
men opfietsen van kerkelijke èn
maatschappelijke vragen. In het au
toriteiten-onderzoek van de werk
groep „Groei" van 1977 pleit Iemand
zelfs voor een vrijzinnig actie- en stu
diecentrum. Door de bank genomen
blijken N.P.B.-ers Immers veelal men
sen te zijn, die kerkelijk en dagelijks
leven scheiden. Hierdoor dreigen wij
in vergelijking met de kerken (die
deze verbinding wél allang kennen)
terug te vallen ln het niet. Wat staat
ons te doen'' Racefietsen kopen
(want die zijn ln!), om als vanouds als
vrijzinnigheid weer koploper te wor
den0 Ik ben van mening, dat we dan
alle kans lopen doodlopers te worden
ln de (anate bijbelkritiek, ln te zweve
rig mysticisme of in te doordraverige
acties. Nee. ik huldig de idee. dat we
op de toer moeten gaan van een socié-
té tandémlque: een geïntegreerd
voortpeddelen van geloof en leven.
Het is moeilijker dan op de racefiets,
want het is ludieker vanwege het ver
eiste vermogen tot changeren en op
elkaar Inspelen. Ach, mocht in leder
N.P.B.-huis een tandem staan! De
vraag ls nu; blijven we op de weg of
rijden we de sloot ln?
Trein
Tijdens de „Samen op weg"-vergade-
rtng van de hervormde en de gerefor
meerde synode, deze maand, trok de
positieve houding van synodeleden
die tot de gereformeerde bond beho
ren, veel aandacht. Oereformeerde-
bonds-sekretaris Ir. J. van der Graaf
ln een nabetrachting ln De Waar
heidsvriend (waaruit mag blijken,
dat voor de bonders de keus tussen
tandem of racefiets door de feiten
achterhaald is):
Ongetwijfeld zullen deze dingen on
der ons als hervormd-gereformeerden
om diepgaande bezinning vragen.
Want zoals gezegd de trein gaat
in versneld tempo en kennelijk onom
keerbaar verder. Ter afronding nu
nog drie punten. In de eerste plaats
en daarmee herhaal lk wat lk vorige
week al schreef zal. elk synodaal
idealisme ten spijt, blijken dat er een.
in aantal niet geringe, harde kern van
gemeenten overblijft, waar Samen op
Weg vanwege de prediking niet zal
blijken te kunnen. Dan mag en zal
een synodale brief best gesprekken
op kerkeraadsniveau tot stand bren
gen maar verder komt het niet, zoals
het nu tussen deelgemeenten en au-
tochthone hervormd-gereformeerde
gemeenten niet gaat. Dit te zeggen ls
geen fatalisme maar realisme. Het is
niet gering welke verschuivingen de
laatste tientallen jaren in de Gerefor
meerde Kerken in theologie en predi
king hebben plaats gevonden. In de
tweede plaats dringt de vraag naar
welke kerk het toegaat. In de stukken
valt herhaaldelijk de uitdrukking
„plurale kerk". Dit om aan te geven,
dat er ln de nieuwe kerk verscheiden
heid van Inzichten zal (mogen) zijn.
Zal die plurale kerk zo vragen we
gekenmerkt zijn door die bijbelse ver
scheidenheid, die we ook onder de
apostelen, maar dan op het ene fun
dament van apostelen en profeten,
aantreffen? Zal hierbij de belijdenis
voluit tot haar recht komen? In de
derde plaats wijs lk ten besluite
op een uitspraak van dr. Van Drim-
melen, die stelde, dat in de stukken in
de aanduiding van de kerk vermeden
is de protestantse benaming van
„openbaring van het lichaam van
Christus" of ook „algemeen christelij
ke kerk" maar dat voor de oud-chris
telijke benaming Sancta Cathollca
Ecclesia (heilige katholieke kerk) ge
kozen is. „In de twintigste eeuw moe
ten we terug naar de oorspronkelijke
aanduiding." Hoewel wij tegen deze
notie als zodanig moeilijk bezwaar
kunnen hebben klonk op de achter
grond toch duidelijk door de gedach
te van de bredere oecumene. Na Sa
men op Weg liggen andere, bredere
perspectieven. Ligt het zo al niet ln de
Raad van Kerken, waarin ook Rome
participeert? We hebben intussen no
dig het vurige gebed om de leiding
van de Heilige Geest die in alle Waar
heid leidt. Deze synode was geken
merkt door enthousiasme en voortva-
rendhled. Wij sluiten niet uit dat de
Geest door alles heen kan werken.
Maar enthousiasme op zich behoeft
daarvan nog geen kenmerk te zijn.
Autoritair
Dr. F. O. van Gennep blikt in In de
waagschaal terug op de elf jaar, dat
hij rector van Hydepark, seminarie
voor (aanstaande) hervormde predi
kanten. was. Met vormingswerkers
had men het maar moeilijk. Dr. Van
Gennep:
Tocht heeft het vormingswerk, naar
mijn persoonlijke mening, ons niet
gebracht wat we er zochten. Dat lag
niet aan de spelletjes of de methoden.
We hebben er heel wat van geleerd en
vooral aan mevrouw G. van den Ak
ker. de huidige direkteur van ..Kerk
en Wereld", heb ik persoonlijk veel te
danken voor wat betreft het lelden
van groepen, de opzet van en de wer-
ving voor een konferentle. Het pro
bleem school m i. toch veel meer in de
moeilijk te betrappen, enigszins ver
borgen Ideologie van het vormings
werk. of liever van de vormingswer-
ker. Het was speciaal de orthij}
vormingswerker, die ook bij mijlsi
toe weerstanden opriep: een
argeloze antropologie, een ag<1
uitgangspunt dat zozeer wil s
bij de deelnemers, dat daarrw s
doelstellingen van de agoof£dt
enigszins in het duister wordi,ei
huid en de agoog geheel tege1
bedoelingen in verzeild raakt L.
raffineerde manipulatie. Het arl
toritaire ethos kan gemakkei
zijn tegendeel omslaan. Een doi
die duidelijk zegt. dat hij de and
overtuigen van de reddende tx
nis van de Schriften, kan eenv
geen manipulator zijn, omdat h
kwetsbaar maakt, zijn kaarten
fel legt en daarmee de ander
men serieus neemt. Het is heel
mogelijk, dat ik met deze opm
gen een groot aantal vormini -
kers onrecht doe, maar vooral
begintijd heb ik meer dan eei
vormingswerker ontmoet, die oi
onze autoritaire streken wilde
pen en daarin een geduchte auti
bleek te zijn. Het verzet ging. w
betreft, nooit tegen de vaardiglf
maar wel tegen het doel met h
waarop men de vaardigheden
hanteren, wel tegen het
ervan.
«I
bO
