cebeon
'Een paar huizen -daar schiet Sri Lanka niets mee op'
SINDS IK DE
KRANT BEZORG
WEETIK
HET NIEUWS
EERDER DAN
M*N VADER.
Werkschrift
Meer weten?
WOENSDAG 17 OKTOBER 1979
TROUW/KWARTET
ENS
Van een medewerker
COLOMBO Twee jaar nu is de Verenigde Nationale Partij (UNP) van president J. R.
Jayawardena aan het bewind in Sri Lanka. Bij de viering hiervan stonden de kranten vol met
lofzangen op president JR, de „redder van het land". Alle zegeningen van de afgelopen twee
jaar werden in overtreffende trap geschilderd en binnen- en buitenlandse bedrijven verdron
gen zich om JR te feliciteren. En inderdaad, er is de laatste jaren veel veranderd. Maar is dat
allemaal nu zo positief?
Colombo kent de uitersten die vrijwel
elke stad in de derde wereld kent:
wolkenkrabbers neast krotten, rijke
zakenlieden naast bedelaars. De win
kels puilen uit met geïmporteerde
luxe goederen en er wordt veel ge
kocht Het lijkt wel alsof de midden
klasse en «de hogere klasse van Sri
Lanka Jarenlang geen luxe artikelen
hebben kunnen krijgen.
..Dat zou Je kunnen zeggen", zegt
Koemar. een onderwijzer. „JR heeft
de Import geliberaliseerd. Maar hij
heeft ook de roepie met vijftig pro
cent gedevalueerd, de controle op de
prijzen en de wisselkoers opgegeven,
veel coöperaties ontbonden en de
subsidies op voedsel en openbaar ver
voer beperkt of opgeheven. Onder
wijs en gezondheidszorg zijn niet
meer gratis, zoals onder de regering
van mevrouw Bandar an aike"
„Maar toen gold de noodtoestand",
valt Anthony, een Jonge ambtenaar,
hem in de rede. „En enorme bureau
cratisering. nepotisme en corruptie.
Goed. Bandar an aike had met haar
staatskapitalisme wel oog voor de
armen. Maar de economie stagneer
de JR probeert het nu op een libe
raal-kapitalistisch manier".
Vrijheid
Het grootste probleem is de werkloos
heid; anderhalf miljoen mensen, der
tig procent van de beroepsbevolking
JR's grootste voorbeeld is Singapore,
met zijn op export georïenteerde in
dustrialisatie met behulp van parti
culier buitenlands kapitaal Sri Lan
ka heeft, met een naar Zwitsers mo
del ontworpen banksysteem (gehei
me bankrekeningen), de grenzen wijd
open gezet voor buitenlands kapitaal.
De meeste aandacht trekt JR's vrij
handels-zone. Hier wordt aan buiten
landse bedrijven haast volledige vrij
heid geboden Het westen heeft en
thousiast gereageerd. Van alle kan
ten worden leningen en hulp gegeven,
de wereldbank en het IMF voorop.
Sri Lanka kent een militante vak
bondstraditie Voor westers kapitaal
zou dat een struikelblok kunnen zijn.
..Ook in dat opzicht is JR een aan
hanger van Singapore", antwoordt
Chandra, zelf een vakbondsman. „Hij
zou het llerst één door de regering
gecontroleerde vakbond willen, met
geregeld overleg tussen werkgevers,
werknemers en overheid. In de vrij
handelszone mogen we praktisch ge
sproken niets doen".
Langs de weg van Colombo naar Ne-
gombo. de slagader van de zone ver
rijst inderdaad een enkele fabriek.
Hier en daar wordt wat aan de weg
verbeterd. Maar niets dat lijkt op
werkgelegenheid voor honderddui
zend mensen, die de vrijhandelszone
volgens JR moet scheppen De be
langstelling van buitenlandse bedrij
ven valt wat tegen. De meeste aan
meldingen zijn van kledingfabrikan
ten voornamelijk uit Hongkong. Die
zijn alleen in Sri Lanka geïnteres
seerd als achterdeur naar de EG: Zij
willen profiteren van Sri Lanka's af
spraken met de Europese Gemeen
schap over textiel-export. Vooral Jon
ge. ongeschoolde vrouwen vinden
werk in deze industrie tegen zeer lage
lonen.
De liberalisering van de import en het
kappen van de subsidies hebben tot
schrikbarende prijsstijgingen geleid:
60 a 80 procent in een Jaar De kleine
loonsverhogingen die er geweest zijn.
kunnen daar niet tegen op. Vooral de
lonen van plantage-arbeiders, nog al-,
tijd een groot deel van het arbeidsle
ger. zijn nog erg laag. De plantages,
de kurk waarop de economie drijft,
moeten rendabel blijven, zegt de re
gering. Alleen de thee is al goed voor
twee derde van Sri Lanka's deviezen.
Niet onbelangrijk is dat de overgrote
meerderheid der plantagewerkers
„India Tamils" zijn.
Zij zijn door de Engelse kolonialisten
in de vorige eeuw als goedkope ar
beidskrachten voor de plantages van
India naar Sri Lanka gehaald. Met de
onafhankelijkheid in 1948 werden zij
statenloos. In twee overeenkomsten
(uit 1964 en 1974) tussen Sri Lanka en
India werd vastgelegd dat 600.000 In
dia Tamils naar india gerepatrieerd
zouden worden. De overige 375.000
zouden staatsburger van Sri Lanka
worden. De India Tamils werden hier
over niet gehoord. De meesten heb
ben nauwelijks of geen banden met
India en willen zeker niet terug.
De uitvoering van de overeenkom
sten gaat langzaam. Op een station in
het theeplantage-gebied heb ik zo n
gedwongen scheiding gezien. Een
deel van de familie moest naar India,
de rest bleef. Het is zeer onwaar
schijnlijk dat die elkaar ooit weer
zien. Het was geen prettig gezicht.
Barakken
De plantagewerkers wonen in barak
ken. een familie van soms wel zeven
of acht mensen in een kleine kamer,
zonder elektriciteit of leidingwater.
Er is weinig belangstelling voor hen.
Zij zijn statenloos en dus politiek niet
Interessant. Een toevallige ontmoe
ting met een aanhanger van het link
se Verenigd Front illustreert dit. Hij'
wilde graag over politiek praten.
Maar toen ik over de India Tamils
begon, vroeg hij of ik een fijne vakan
tie had.
De enige stem die de India Tamils
hebben zijn hun vakbonden. „Maar
die bestrijden elkaar, dienen meer als
carrière-mogelijkheid voor hun lei
ders. en zijn vaak corrupt", aldus
Gopal, een Tamil die als lid van een
kleine organisatie wel wat voor de
plantage-arbeiders probeert te doen.
„Een mooi voorbeeld is Thondaman.
Zijn vakbond is met 500.000 leden
veruit de grootste vakbond van India
Tamil plantage-arbeiders. Maar hij
heeft wel een ministerspost in deze
kapitalistische regering van JR geac
cepteerd- Hij zou ons moeten verte
genwoordigen. maar in allerlei con
flicten staat hij juist tegenover ons".
Spanningen
de. eveneens tot de oorspronkelijke
bewoners van het eiland behorende
„Ceylon Tamil" minderheid. De laat-
sten waren onder het Engels kolonia
lisme enigszins bevoorrecht. Na de
onafhankelijkheid moesten de politi
ci de grootste groep stemmers, de
Sinhalese boeren, paaien om gekozen
te worden. Dat deden ze door het
Sinhalees en boeddhistisch chauvi
nisme aan te wakkeren en baantjes
voor Sinhalezen te reserveren. Dit is
de Ceylon Tamils voornamelijk
hindoes in het verkeerde keelgat
geschoten. Zij wonen vooral in het
noorden en oosten, en willen nu daar
een aparte staat stichten.
Met de India Tamils die op de planta
ges in het centrale hoogland wonen,
hebben ze nauwelijks te maken. Maar
bij toenemende spanningen tussen
Ceylon Tamils en Sinhalezen willen
de laatsten wel eens hun onlust op de
India Tamils botvieren. Die zijn
dichtbij zij wonen in overwegend
Sinhalees gebied vormen een
kwetsbare groep en „Tamils zijn Ta
mils" tenslotte. Daar komt bij dat,
toen de plantages gesticht werden,
dit ten dele ten koste is gegaan van
de grond van Sinhalese boeren. De
landloze boeren geven daar nu de
India Tamil plantage-arbeiders de
schuld van.
Guerrilla
Van de zomer dreigden deze spannin
gen tot ontploffing te komen. Groep
jes Ceylon Tamils hadden genoeg van
het praten en waren tot guerrilla
acties overgegaan om afscheiding te
bevorderen. Banken werden beroofd
en politiemannen doodgeschoten. De
regering trad hard op. De noodtoe
stand werd voor het noorden afge
kondigd, het leger werd er op afge
stuurd er volgden razzia's en er werd
een „wet tegen het terrorisme" aan
genomen die de regering verregaande
bevoegdheden geeft. In de plantage-
gebieden hielden de India Tamils hun
hart vast.
Tot een uitbarsting is het gelukkig
niet gekomen. Tegenstanders van de
regering merken wel op dat JR de
roep om afscheiding gebruikt om een
toenemende militarisering door te
voeren. Politie en leger kregen meer
bevoegdheden en werden uitgebreid.
JR heeft de vijfzesde meerderheid
van zijn UNP in het parlement ge
bruikt om een nieuwe grondwet uit te
vaardigen die hem nog meer macht
geeft. Voorspel tot een dictatuur?
De vrije handelspolitiek heeft al tot
problemen geleid. Nu al zijn er meer
auto's en braadkippen dan er ver
kocht kunnen worden. Buitenlandse
leningen worden gebruikt voor auto-
onderdelen. De werkloosheid is nog
steeds enorm. Corruptie en vriendjes
politiek heersen nog even sterk als
onder Bandar an aike.
Paradepaard
Een paradepaardje van de regering,
een project om in ieder district tien
woningen voor de armsten neer te
zetten, wordt met veel tam-tam en
publiciteit inderdaad uitgevoerd.
Maar de woningen gaan alleen naar
UNP aanhangers.
Ter linkerzijde lijkt men de geweldige
verkiezingsnederlagen van de afgelo
pen twee jaar enigszins te boven te
komen, en begint er voorzicl
samenwerking tegen de huidj
ring op gang te komen,
plantage-gebieden ontstaat 1
grotere samenwerking tussen p
progressieve organisaties.
Misschien heeft JR daarom
man een ministerspost aangfen
In de nieuwe grondwet is het üt
minerende onderscheid tuss
gerschap door afstammeling t
gistreerde burgers afgeschaft. DU1
tenlozen krijgen voor een peric
tien jaar burgerrechten. Het
wordt als nationale taal erka
moet het nog zien", zegt Gop
repatriëring gaat gewoon di Als
economische rechteloosheid b ren
staan. En twee- of dnehondt igb<
ningen voor de armsten, daai
je in een land met veertien i d
mensen ook niet veel mee opfclsdJ
scepsis aangaande JR's beleidp
veel mensen wel delen.
leni
Naast al deze problemen zijn de India
Tamils soms ook nog het slachtoffer
van de traditionele spanningen tus
sen de meerderheid der Sinhalezen en
Auto's en braadkippen sijn er dank aij de liberalisering van de handal
in overvloed op het vroegere Ceylon. Maar of de doorsnee bewoner van Sri
Lanka daar veel profijt van heeft is de vraag. Voor hen lijkt het belangrijker
dat de regering de subsidies op voedsel en openbaar vervoer heeft beperkt
en dat onderwijs en getondheidssorg niet meer gratis aijn.
Inspraak structuurplan
nu van start.
Zoals u wellicht uit diverse
perspublikaties heeft vernomen, is de
eerste aanzet voor het nieuwe struk-
tuurplan voor Den Haag nu gereed.
Deze eerste aanzet is neergelegd in de
nota "Eerste Stap Struktuurplan"
's-Gravenhage en het is de bedoeling
dat deze "Eerste Stap" nu wordt bespro
ken door de bevolking. Deze inspraak
wordt begeleid door Cebeon, Centrum
Beleidsadviserend Onderzoek.
Het is van groot belang dat
de Haagse bevolking aan deze in
spraak meedoet, aangezien via het
struktuurplan de toekomstige ontwik
kelingen van de gemeente worden
vastgesteld. Daarom verzoeken wij u
nevenstaand kaartje te bekijken opdat
u weet in welk van de negen deel
gebieden u woont en waar en wanneer
in uw woongebied de inspraak
avonden gehouden worden.
Op elk van die avonden staan
enkele thema's centraal.
Op de eerste avond:
- doel en funktie van het Haagse
struktuurplan;
- de centrumiunktie van de binnen
stad.
Op de volgende avonden zullen
de onderwerpen Bevolking en Wonen,
Stadsvernieuwing, Verkeer, Werkgele
genheid en de specifieke problemen
van de negen deelgebieden aan de
orde komen. Op de laatste avond
tenslotte, wordt het voorlopig eind
rapport van de inspraak besproken.
Alle vergaderingen beginnen om
20.00 uur.
Om het inspreken te verge
makkelijken hebben wij een werk
schrift gemaakt dat iedere inspreker
van ons kan knjgen. Dit werkschrift
bevat informatie over de nota "Eerste
Stap" en geeft aanzetten voor aanvul
lingen, kommentaaren kritiek.
Let wel: het werkschrift is
een hulpmiddel. Ingesproken wordt op
de nota "Eerste Stap Struktuurplan
's-Gravenhage".
Wilt u vóór de eerste ver
gadering het werkschrift al bekijken,
dan kunt u het - gratis - afhalen bij het
gemeentelijk Informatiecentrum aan
de Groenmarkt. Het wordt verder ook
uitgereikt op de eerste vergaderingen.
Voor diegenen die zich nog meer willen
verdiepen in de problematiek, is op
de Groenmarkt ook de nota "Eerste
Stap" verkrijgbaar, evenals op het
stadhuis aan het Burgemeester de
Monchyplein 14 (kamer 2136), in de
hulp-sekretarie Loosduinen, bij de
Stichting voor Surinamers, Laan van
Meerdervoort 133 en de Stichting voor
buitenlandse werknemers, Suriname-
straat 23.
Wilt u meer weten over deze
inspraakprocedure, komt u dan naar
een van de hier aangekondigde
inspraakavonden, of stuur een kaartje
naar Cebeon, Antwoordnummer 510,
1000 RA Amsterdam.
ank
tbi<
N
tan
ntH
oU
nin
EtO(
1'
te
tel
ite
n i
ti
le
Ui
0
GEBIED
ZAAL
WEEK
22/10
DATUM
WEEK
29/10
DATUM
WEEK
12/11
DATUM
WEEK
26/11
DATUM
WEEK
17/12
DATUM
I
Moerwijk
Morgenstond
Bouwlust
Thomas
Moorecollege
Berensteinln. 625
23/10
29/10
12/11
26/11
17/12
II
Loosduinen
Ontmoetingskerk
Noordewicr-
straat 199
23/10
30/10
13/11
27/11
17/12 of
18/12
III
Leyenburg
Vruchtenb.
Vogelwijk
Kontaktcentrum
Mient 199a
22/10
29/10
12/11
27/11
17/12
IV
Scheveningen
Statenkw.
Op Gouden
Wieken
Scheven ingse-
weg37
23/10
29/10
14/11
26/11
17/12
V
Zeehelden
Regentesse
Valkenbosch
Duinoord
De Regenvalk
Weimarstraat 69
22/10
31/10
12/11
27/11
19/12
VI
Schildersw.
T ransvaal
Laakkwartier
Spoorwijk
Chr.Techn.
School
Laakkade 400/401
23/10
31/10
12/11
27/11
18/12
VII
Centrum
Zalencentrum
Amicitia
Westeinde 15
23/10
29/10
14/11
26/11
17/12
VIII
Archipel
Bcnoordenh.
Ned. Lyceum,
Theo Mann
Bouwmeesterl. 75
23/10
31/10
12/11
26/11
17/12
IX
Bez.ht. West
Manahocvc
Marlot
Pax Chnsti kerk
Vlamenburg2
23/10
30/10
13/11
26/11
18/12
