Waar de vrijzinnigen de wacht bij betrekken Bisschop Tutu onder druk !F Geen beslissing in abortusdebat Personalia 3.25 Trouw Uitlatingen over kolenboycot intrekken Conferenties Religieuzen bezorgd over synode van bisschoppen Fries catechetisch centrum van start Australische presbyterianen uit wereldraad Kwart miljoen voor Lutherbijbel Delegatie raad van kerken naar Midden-Oosten VANDAAG VOORBIJGANG VRIJDAG 12 OKTOBER 1979 door A. J Klei andermans vrijzinnigheid, maar worden. Kijk. dat is nog eens ander leed dan Woordst vandaag zou ik hen willen toeroepen Lu weinig eten of verkeerde structuren! voorgaai handen al van de vrijzinnigen* Tegen deze achtergrond vormt het M J\ Wi Hendrikje tobt wat al en Herman met hen TROUW/KWARTET Nog vóór de herfstvakantie in 't land u. verschijnen de eerste kerstnummers van de kerkelijke bladen, welke trouwens als t goed is altijd een heenwijzend karakter dragen Op 't moment ligt „Kerst '79' voor me. de kersteditie van „Kerk en Wereld", lijfblad der vrijzinnige hervormden. Nu. om het maar meteen te zeggen: je kunt het niet met droge ogen lezen. Br rijn mensen die wat tégen vrijzinnigen hebben en die opgelucht verklaren dat de vrijzinnigheid op haar retour is. Alle kans dat vandaag op de gecombineerde vergadering van de hervormde en de gereformeerde synode dergelijke geluiden ook vernomen worden. Heel wat gereformeerden zijn benauwd voor vrijzinnigheid, althans voor andermans vrijzinnigheid, maar vandaag zou ik hen willen toeroepen handen af van de vrijzinnigen O ja. ik weet wel dat vrijzinnigen zondaars zijn. net als wij allen, nietwaar?, maar de lectuur van het kerstnummer van „Kerk en Wereld" heeft mij de zoals gezegd: niet meer geheel droge ogen ervoor geopend dat de vrijzinnigen de wacht hebben betrokken bij een kostbaar goed: de kerstromantiek. Sinds jaar en dag probeert de orthodoxie ons de gezellige kerstgevoeligheid af te pakken en als ons van die kant al eens een kerstvertelling aangeboden wordt, komt er nimmer sneeuw in voor. waar je knerpend overheen loopt, maar gaat het over zwartjes In de derde wereld, waar 't nooit sneeuwt, en waar geen sinaasappels maar nieuwe structuren uitgedeeld moeten Tegen deze achtergrond vormt het kerstnummer van „Kerk en Wereld" een ware verkwikking. Het is reeds een genot naar de titel „Kerst '79" te kijken. Deze is uitgevoerd in een soort gothische letter, gelijk het betaamt bij de herdenking van de geboorte des Heren. En reeds op pagina twee treffen wij een geheel door hulsttakjes omgeven kerstverhaal aan. Dit verhaal gaat gelukkig niet over een opstandig persoon, maar over een verdrietige vrouw, Hendrikje genaamd, die kerstboodschappen gaat doen. Zij draagt daartoe geen plastic tas bij zich, doch een mandje. Een klein mandje, want zij en Herman zijn maar met hun tweeën. En helaas, er is geen vrede in hun huisje, want Hendrikje en Herman hebben ruzie gemaakt. Herman vond het onnodig, dat Hendrikje kerstversiering in hun eenvoudig woonvertrek aanbracht. Kijk. dat is nog eens ander leed dan weinig eten of verkeerde structuren! Hendrikje tobt wat af en Herman natuurlijk ook. reken maar. Toch komt het weer goed. dat voel je op je klompen aan. Over klompen gesproken. Herman draagt klompen en dit is ook een uitnemende dracht in een kerstverhaal. Het eindigt ermee dat Hendrikje en Herman volledig verzoend zitten rondom de wieg bijna had ik geschreven: de kribbe van buurvrouws baby, waar ze op mogen passen. En hij, Herman, knipoogt naar Hendrikje. Uit. Er staat nóg een kerstverhaal in dit kerstnummer. Dat moetik nog lezen. Het gaat over een jongen wiens mond vertrokken is tot een smal streepje, dus dat belooft veel goeds. Kijk, nu kunnen wij wel bekommerd vaststellen dat de vrijzinnigen verkeerd tegen de vleeswording des Woords aankijken, maar na het voorgaande zal duidelijk zijn. dat je met hen tenminste kerstmis kunt vieren! Heleméil brandschoon zijn de vrijzinnige hervormden nog niet. want op de voorpagina van hun kerstnummer, dus vlak bij de reeds geroemde gotisch-achtige kop „Kerst '79" vinden we een gedicht van Huub Oosterhuis en heus. dat gaat niet. dat is te modern. Staat er iets in over 't kribje of over de herdertjes? Precies: geen woord! En dat maakt de redactie niet goed door er een tekening van twee kerstklokjes-met-dennegroen naast te zetten. Volgend jaar beter uitkijken, broeders! Doch afgezien van dit schoonheidsfoutje bevelen wij „Kerst '79" van „Kerk en Wereld" graag aan in de aandacht van een ieder die op kerst nog gaarne een traantje wegpinkt. ADVERTENTIE door Hennie Serfontein PRETORIA Bisschop Tutu moet zijn pleidooi voor een kolenboycot tegen Zuid-Afrika volledig intrekken. Dat is de eis die twee Zuidafrikaanse ministers bij de geestelijken op tafel hebben gelegd. Ofrieicel is er over het gesprek niets bekend gemaakt, maar een betrouw bare zegsman vertelde gisteravond de gang van zaken. Als Tutu zich niet distantieert, dan kan hij in ernstige moeilijkheden komen, zo werd ge zegd Een actie tegen de bisschop en de raad van kerken behoort tot de mogelijkheden, omdat het onwettig is te pleiten voor een boycot. Kerkelijke leiders komen maandag bijeen om de taak te bespreken, waaruit blijkt dat het dreigement van de ministers Schlebusch en Koornhof bijzonder ernstig wordt genomen De Zuidafrikaanse raad van kerken is echter niet van plan door de rege- rtngsdruk overstag te gaan Bisschop Tutu reageerde gisteren bij zonder scherp op de aanval die minis ter Le Orange op hem had gedaan „Ik ben geschokt dat iemand die zo'n verantwoordelijke positie bekleedt, zulke onverantwoordelijke, onjuiste en tendenUeuze uitlatingen kan doen." Tutu verdedigde nadrukkelijk alle „propaganda-acUes" van de raad van kerken, die Le Orange had gehekeld, en het geven van financiële steun aan poliUeke gevangenen. Hij zei verder dat het recht van „gewetensbezwaar erkend wordt in de meeste niet-totah taire landen. Er zijn mensen die in geweten niet kunnen meewerken aan oorlog en het voorbereiden van oorlog" Tutu gaf toe „schuldig" te zijn aan de „misdaad, van het veroordelen van een verkeerd onderwijssysteem, en het voorstellen van een beter sys teem" Nadat hij onlangs in Denemarken had gesuggereerd Zuidafrikaanse ko len te boycotten, moest bisschop Tutu begin deze week op het matje komen bij minister Schlebusch. Na afloop werd slechts meegedeeld dat een aantal zaken aan de orde was gesteld en dat er verder geen verkla ringen zouden worden afgelegd. Aangenomen wordt dat niet alleen de kolen-kwestie ls besproken, maar ook het standpunt van de Raad van Ker ken over burgerlijke ongehoorzaam heid. zoals dat in juli op de conferen tie van Hammans kraal werd ingeno men. De kerken zeiden toen. dat som mige wetten die nu onderdeel zijn van het politieke systeem, volgens hen strijdig zijn met Oods wil. Aangezien christenen de plicht heb ben geen politiek of actie te onder steunen die schadelijk is voor ande ren. voelden de kerken zich verplicht zich zo veel mogelijk afzijdig te hou den van samenwerking met de staat op al die gebieden waar de wet Oods gerechtigheid schendt De Zuidafrikaanse Raad van Kerken liet zich niet alleen uit over burgerlij ke ongehoorzaamheid, maar steunde ook gewetensbezwaren tegen de mili taire dienst. De raad is een zeer in vloedrijk lichaam, dat 22 aangesloten kerken en bijna vijftien miljoen chris tenen vertegenwoordigt. De scherpe toon waarop minister Le Grange van politie woensdag de ker ken terecht wees. wijst er op dat de regering maatregelen tegen de Zuid afrikaanse Raad van Kerken over weegt als deze volhardt in zijn aan sporing tot burgerlijke ongehoor zaamheid. .Het onderwijssysteem voor de zwar ten wordt afgewezen en een alterna tief systeem tot integratie van de scholen wordt aangemoedigd. „Er worden campagnes op touw gezet tegen de sloop van krottenwijken, die vervolgens worden gerechtvaardigd op christelijke gronden; „Fondsen uit het buitenland worden het land ln gebracht en besteed aan een veelheid van verzetsbewe gingen." En vervolgens waarschuwde minister Le Grange: „Op de recente Jaarverga dering van de Zuidafrikaanse Raad van Kerken werd in opruiende toe spraken aangespoord tot burgerlijke ongehoorzaamheid ten aanzien van bepaalde wetten van het land. Dit soort onverantwoordelijkheid en aan moediging tot wetsovertreding ls on aanvaardbaar. De Raad en enkele van zijn individuele leden dienen hun sympathie voor revolutionaire acties in te tomen, anders zullen zij in de toekomst mede de verantwoordelijk heid te dragen hebben voor wetsover tredingen waartoe zij hebben aan gezet." De eerste waarschuwing aan de raad gaf Schlebusch op 9 augustus. Hij zei toen dat mensen die de samenleving in gevaar brengen door tot burgerlij ke ongehoorzaamheid op te roepen, bereid zouden moeten zijn de conse quenties van hun roekeloze daden te aanvaarden. „Ik vind het uiterst be treurenswaardig dat die leiders het noodzakelijk hebben geacht op zo'n uitdagende wijze te spreken en te beslissen, omdat een dergelijke hou ding uiteindelijk slechts het volk kan schaden, welks belangen zij zeggen Juist te willen dienen." In antwoord hierop verklaarde het presidium van de Raad dat de Ker ken niet op vervolging uit zijn, maar dat zij zich evenmin door dreigemen ten van de overheid zouden laten afbrengen van het pad van gehoor zaamheid aan God. Het presidium zei het aanbod van Schlebusch tot een dialoog te verwelkomen en deed een beroep op de autoriteiten niet aan te sturen op een confrontatie tussen kerk en staat Zoals het er nu voor staat lijkt alleen een wonder zo'n confrontatie te kunnen voorkomen. Illegaal waarin opgenomen: De Rotter dammer. met Dordts Dagblad Nieuwe Haagse Courant met Nieuwe Leidse Courant Uitgave: Trouw/Kwartet BV Hoo'd'edacteur Jenze Tamminga Directeur mg O Poslma HOOFDKANTOOR PoslDus 859 1000 AW Amsterdam Wibautsiraat 131 Amsterdam Postgiro 66 00 00 Bark Ned C'«Ji*tt>an« ReMenirgnt 23 00 \2 $74 REGIO ROTTEROAM'DORORECHT Posters 948 3000 AX Rotterdam 010-115586 labonnwnantw «EGO DEN HAAG LEIOEN Postbus i0i 2501 CC Deo Haac tet 070-469445 (abonnementen en bezorging) tel 070-469445 (radac*#) lel 070-468864 (urtMu«*vJ voor advertenties) Parkstraat 27 Den mj*j «EGO NOO«D OOST N£DE«LANO lU'ts'u'ierv) administratieI Postbus 3 8000 AA Z*o"e tet 05200-17030 Melkmarkt 56 Zwotie Abonnement»pri|zen Per maand 15,90 Per kwartaal 47.70 Per ba't jaar 95.40 Per (aar I 188 60 ad'essnn boveni Opga*e lamweber<fittn 9-19 30 «art maandag t m «rndag Op zondag van 18- 20 uur teiel 020 913456 Opgave m.n.-advert»rn>es 'e' 320-936868 oI scfw,ftefc|k aan Mm.-Adv a'dtkng postous 433 1000 AK AMSTERDAM Adresw^zigngen u-tskjdend scbnfie"i« aan onze Amsierdamse adesaen In Potchefstroom zei Le Grange dat sommige kerken en kerkelijke orga nisaties blanken ertoe aanzetten zich schuldig te voelen over de bestaande maatschappelijke orde De zwarten zouden tot het inzicht worden ge bracht dat de huidige verhoudingen onchristelijk en illegaal zijn. dat hun de mensenrechten worden onthou den. dat ze worden onderdrukt en uitgebuit en dat er inbreuk wordt gemaakt op hun menselijke waardi- gehid. Le Grange zei: „De volgende propa- ganda-acties van sommige kerkge nootschappen kunnen duidelijk wor den onderkend: „Gewetensbezwaren tegen de militai re dienst worden onder de blanken aangemoedigd; „Een campagne tegen investeringen, in Zuid-Afrika wordt voorzichtig ge propageerd; „De velllgheidswetgevlng en acties om de veiligheid te bewaren worden veroordeeld. „Politieke gevangenen krijgen hulp en politieke processen worden gefi nancierd; Het geloof van onxe vaderen, het geloof van onxe kinderen? 3-4 no vember. Emmaus Priorij. Maarssen itel 03465-61878) Vrouw xijn in 1979 persoonlijke bewustwording. Lutherse vrouwen dagen. 2-4 november. Hoekelum. Ede. InL en aanm. tel. 055-213670 Niet (meer) gehuwden en de kerk, 27 oktober en 24 november. Toerus tingscentrum. Leusden (tel. 033-43244) Burgemeester Met ingang van 1 november ls benoemd tot burgemees ter van Benschop en Polsbroek de heer H C Schrtever (52). sinds 1972 gemeentesecretaris van Kerkwijk. Hij is hervormd en lid van de SGP. Van een onzer verslaggevers LUNTEREN De gerefor meerde synode heeft woens dag een voorstel om een brief aan de regering te schrijven over de abortuswetgeving verdaagd naar haar volgende zitting eind november. De synodeleden werden onverwacht geconfronteerd met een voorstel om in een brief aan regering en volksver tegenwoordiging medeleven uit te spreken en te laten weten dat er in de kerken gebeden wordt voor regering en parlement in deze zaak. Tevens zou ln deze brief herinnerd moeten worden aan de uitspraak van de syno de in 1973. (Deze uitspraak kwam zakelijk neer op steun aan het toen malige CDA-wetsontwerp; red.). Om een dergelijke brief was gevraagd door enkele kerken in Overijssel. Uit de korte discussie bleek wel dat verschillende synodeleden er hele maal niet voor voelen over deze zaak als kerk aan de rergering te schrijven. Ds D. van der Meulen uit Wassenaar waarschuwdde dat de kerk op deze manier het verwijt in de hand werkt van schijnheiligheid. Laat de kerk liever actief bezig zijn om de omstan digheden te voorkomen waarin om abortus gevraagd wordt. Dan merkt de overheid zo wel hoe wij er over denken, zei hij. Andere synodeleden vonden het ver keerd dat de synode nog bij voorbaat vast zou houden aan haar standpunt uit 1973. Alsof er sindsdien niet heel veel gebeurd is in de politiek. Ouderling M. H. L. Westrate uit Vlaardlngen zag het consequent. Met deze brief zeggen wij in feite dat de kerk met haar voorbede ingaat tegen het regeringswetsontwerp De Ruiter- Ginjaar. Maar als God dat gebed zou verhoren, zouden we nog veel verder van huis zijn, vond hij. Omdat er dus beduidend meer haken en ogen aan de brief vast bleken te zitten dan het moderamen van de synode had gedacht, werd het punt weer even snel van de agenda afge voerd, als het erop was geplaatst. Toerusting Woensdagavond was de toerusting van de gemeenteleden aan de orde. Dit werk kreeg alle steun van de synode. Het bestaande werk wordt voortgezet, terwijl de toerusting op provinciaal en regionaal niveau de Kardinaal als een rode lap BONN Mag een aartsbisschop aan wezig zijn bij en zelfs beschermheer zijn van een stierengevecht, zelfs als de baten ten goede komen aan Unicef? Met deze prangende vraag heeft voor zitter Orasmüller van de Westdultse dierenbescherming zich gewend tot paus Johannes Paulus II. Kardinaal Bueno y Monreal van Se- villa had onlangs bij zo'n feest in de ereloge gezeten en dit had op de die renbescherming als een rode lap ge werkt. Volgens Grasmüller ls het voor het eerst dat het Vatikaan zich met deze netelige zaak inlaat. Hij ver wacht van de paus een „beslissing door wijsheid ingegeven." TILBURG (ANP) - De Nederlandse religieuzen (paters, broeders en zus ters) hebben hun grote zorg uitge sproken over de komende bijzondere synode van de Nederlandse bisschop pen te Rome. januari 1980. Zij betreu ren dat nog geen synodeleden na mens de religieuzen zijn aangeweeen Hierdoor is hun de mogelijkheid ont houden een eerste commentaar te geven op het thema „de pastorale arbeid van de kerk ln Nederland in de huidige situatieDe zeven Neder landse bisschoppen was wel gevraagd vóór 10 oktober hun mening kenbaar te maken. De 30.000 religieuzen, verenigd in de „Konferentie van Nederlandse religi euzen hopen dat de twee synodele den uit hun midden goed op de hoog te zullen zijn met de wereld van de religieuzen in Nederland en daardoor op een ruimemate van vertrouwen kunnen rekenen. Bekendheid met de ontwikkelingen ln de Nederlandse ge loofsgemeenschap na het tweede Va ticaanse concilie is naar hun mening vereist Zij hopen overigens dat een religieuze als deelneemster aan de synode zal worden benoemd Verder zijn zij be zorgd over het feit dat. naar het zich laat aanzien, geen leken aan de bij zondere synode zullen meedoen. ADVERTENTIE Tijdens de KINDERBOEKEN WEEK 3-13ohtober toot slechts (Daarna f690) BUUW BOEKHANDEL MELBOURNE (ANP) De presbyte riaanse kerk van Australië (PKA) treedt uit de wereldraad van kerken en uit de Australische raad van ker ken. Hiertoe heeft de nationale syno de met overgrote meerderheid beslo ten De financiële steun van de we reldraad uit het programma tot be strijding van het racisme aan Afri kaanse bevrijdingsbewegingen ligt aan dit besluit ten grondslag LEEUWARDEN In Leeuwarden is een permanent catechetisch toerus tingscentrum van de grond gekomen voor de provincie Friesland. Het nieu we centrum zal in de eerste plaats materialen en hulpmiddelen ver schaffen voor de catechese binnen en buiten de scholen (van kleuterschool AMSTERDAM Een deel van een Lutherbijbel uit 1541 heeft op een veiling van antiquariaat Van Gendt in Amsterdam 250.000 gulden opge bracht. Dit is een recordbedrag. Deze bijbel verscheen destijds in drie de len. De twee andere zijn niet in bezit van Van Gendt. Het nu geveilde exemplaar is mede zo bijzonder, om dat Luther zelf en enige van zijn medewerkers er opdrachten in ge schreven hebben. AMERSFOORT De raad van ker ken in Nederland heeft besloten, een officiële delegatie te zenden naar de raad van kerken van het Midden- Oosten. Gabriel Habib, de secretaris van deze raad, had daartoe uitgeno digd tijdens zijn bezoek aan Neder land vorige maand. Doel van het be zoek ls ln de eerste plaats een bemoe diging van de christenen in dit ge bied. Het moderamen van de Neder landse raad van kerken zal zich nog beraden over de samenstelling van de delegatie en het tijdstip van het be zoek. Ook bereidt de raad van kerken een verklaring over de situatie in het Midden-Oosten voor, die aan de le- denkerken zal worden gestuurd ter discussie in gemeenten en parochies. Laten we de vrede bewaren, na jaarsconferentie hervormde vrou wendienst m.m.v dr H. Zunneberg. 30-31 oktober. Kerk en Wereld. Drie bergen (tel 03438-2241). Vrije gedachte? De vorige week beluisterde ik voorj radio een toespraak van de heer vis voor de omroep De Vrije Gedacht*, Uit zijn propaganda-toespraak maakte ik op dat het niet zo goed gaat met die organisatie. Wil hetnoj wel eens gebeuren dat ik een humanist met Instemming kan aanhoren, dit keer was dat niet het gevaL De heer Vis deed zijn uiterste best om zijn hoorders van geloof en kerk los te maken. Ik begreep: eenü even moeilijk werk als ze eraan vast te maken. Wat mij bijzonder tegenviel was de volstrekt antieke manier van bestrijding van de religj Het procédé is al jaren bekend. Je begint met een duidelijke zwart-wit tekening. De kerk is een verzamelii verouderde standpunten en van mensen die die standpunten aanhangen. Dat kan eigenlijk niet meer. Wij zijn door de rede en door gebruik te maken van ons gezond verstand veel verder. De kerk houdt je maar dom en onverantwoordelijk Maar dat doen de vrijdenkers niet luisterende vroeg ik me af hoe vriji vrije gedachte eigenlijk wel is. Ik tj er een aantal griezelig misvormde beelden van christenen en christendom in aan. En de horigheit aan deze beelden (vergeef mij het beeld) was zeker niet minder dan van conservatieve christenen aan formuleringen uit een ver verleden. Over dogmatisme gesproken! Blijkbaar heeft de heer Vis nooit andere christenen ontmoet. Hij hi ook nog nooit gelezen van de uiterst verantwoordelijke stellingname va mensen als Albert Schweitzer, Mai Luther King, Don Helder Camarai ds Beyers Naudé. Met zulke ongenuanceerde verhalen uit de oi doos is niemand gediend. De vrijdenkers niet en ook de heer Vis niet, aangenomen dat hij ze zelf gelooft. komende jaren meer de aandacht zal krijgen. De synode werd toegesproken door de Zuidafrikaanse dominee E. J. Mannlkkam, voorzitter van de syno de van de reformed church in Africa, een zogenaamde dochterkerk van de Neder-duits-gereformeerdë kerk, die wortelt in de gemeenschap van In diërs in dat land. Hij deed dat nadat synodevoorzitter ds A. C. Hofland van de synode toestemming had ge kregen om de relatie van correspon dentie, die sinds 1975 met deze kerk bestaat, met het tekenen van een document te bekrachtigen. Ds Ma- nikkam sprak er zijn blijdschap over uit, dat hiermee getoond is hoe sterk de verbondenheid is van zijn kerk met de gereformeerde kerken en met de Nederlandse hervormde kerk. waarmee een vergelijkbare relatie wordt onderhouden. tot en met voortgezet onderwijs) en verder cursussen en trainingen gaan geven voor allen die iets met cateche se te maken hebben. Het wil een echt toerustingscentrum worden, waar mensen terecht kunnen om advies te krijgen en ideeën op te doen. De man achter dit nieuwe cen trum is de heer C. van den Berg, medewerker aan het gemeenschappe lijk centrum voor onderwijsbegelei ding in Leeuwarden en speciaal be last met het godsdienstonderwijs op de scholen. Het centrum is alleen, bedoeld voor Friesland. In de toe komst zal wel contact gezocht wor den met andere instanties, zoals de hervormde raad voor de catechese in Driebergen, zodat de ervaringen in Friesland ook anderen van nut kun nen zijn. Ds J. A. van Nie Op 86-jarige leeftijd is overleden ds J A. van Nie te Utrecht. Van 1921 tot zijn emeritaat in 1959 was hij achter eenvolgens hervormd predikant te Rijn8aterswoude. Moerkapelle, Zet ten. Hoogeveen en 's-Graveland. In de bezettingstijd speelde hij een be langrijke rol in het verzet in Zuid- Drenthe. Dat had tot gevolg, dat hij ruim twee jaar. vanaf februari 1943 tot aan de bevrijding, moest onder duiken. Ds Van Nie was enige tijd synodelid. Ook schreef hij veel in bladen als In de waagschaal, terwijl hij het Barthbrevier vertaalde. Na zijn emeritaat verleende hij nog ge- ruimte tijd bijstand in het pastoraat in Utrecht. De crematie heelt in stilte plaatsgehad. Prof. Schillebeeckx De provinciaal der paters dominica nen in Nederland, pater M. Vijver berg. heeft de congregatie voor de geloofsleer in Rome in een telegram om informatie verzocht over de zaak- Schillebeeckx. Pater Vijverberg laat de Romeinse instantie weten, dat hij officieel niets uit Rome heeft ge hoord. maar dat de berichten over een vooronderzoek tegen prof. Schil lebeeckx hem grote zorgen baren. Pa ter Vijverberg verzoekt de congrega tie om als overste van pater Schille beeckx te worden geïnformeerd. Beroepingswerk NED. HERV. KERK Beroepen te Zevenhuizen (ZH) (to< P. L. de Jong, te Laar (WDld; evai - lisch Reformierte Kirche); tot z dingspredikant (Iglesia evange presbiteriana del Peru in opdra er van de geref. zendingsbond): J. E. m Groot, laatstelijk predikant te N m delharnis, wonende te Oegstgeest et itl Bedankt voor Wassenaar (pred. v it buitengew. werkz.; geref. bond): L jk Geluk te Zwolle. it) Ml Afscheid op 14 oktober van Spijk e) Losdorp: G. Hoekstra ber. te 7 el naard; van Zeist: E. Verwaal ber. e! Oosterbeek. Intrede te Ter Aar: E. S. Klein K nenburg, voorheen vlootpredik Wijnjeterp: A. N. Langhout uit Al kerwoude; te Eemnes-Buitea' I Posthouwer uit Ochten. J Bevestigd te Laren (cl Hilver pastoraat verpleeghuis De Schi hof; part time voor bijzor werkz.): mevr. E. Bakker kan< Hoevelaken te Amsterdam (t.b.v. i keraadscommissie Tenach en T gelie): kand. W. van der Spek aldi Ingeleid tot bijstand in het paste te Wapserveen: mevr. H. Poel Gunster, eervol ontheven predika met de bevoegdheden van een ei tus van Oudkerk. GEREF. KERKEN Aangenomen naar Kapelle-Biez ge: P. Niessen en mevr. L. H. kandidaten aldaar; naar Goor; G. ter Maat te Andel (NB). Intrede te Den Dolder: A. G. Bi kand. uit Kampen; te Groi West; J. Bulthuis uit Bergum; volde: A. Buys, kand. uit Kampend Edam: H. J. Esser, kand. uit Heemi de; te Urk: J. L. Posthumus ultT|'' zelerheide. i. Ba >ning j GEREF. KERKEN (VRIJG.) Beroepen te Vlaardlngen: H. V( man te Sauwerd-Winsum. Intrede te Hoogezand-Sappemeer: 'f Heemskerk te Bussum. CHR. GEREF. KERKEN Intrede op 19 oktober te WildervaE. Veendam: M. W. Vrijhof uit doorn. L| BAPT. GEMEENTEN j Afscheid van Apeldoorn: P. v.d. Wjji ber. te Groningen-Zuid. Ds. E. Verhoef De gereformeerde predikant Maartensdijk, ds E. Verhoef, is aal Vrije Universiteit te Amsterdanfe promoveerd tot doctor in de the k gie bij prof. dr T. Baarda. Zijn pi schrift, getiteld „Er staat gesc ven gaat over de manier, waaj Paulus in zijn brief aan de Oalf uit het oude testament citeert.J1 conclusie is. dat Paulus zijn e|L| uitleg geeft van teksten van hetdP testament, een uitleg die vaak schilt van de bedoeling van dei testamentische auteur. Ook Paulus zich aan bij exegetisch! bruiken van zijn tijd, vooral bi] van de rabbijnen, zodat hij somr" wonderlijke uitleggingen komt.l in Galaten 3 vers 16 en 4 vers 24. Paulus toch tot andere conclu komt dan de rabbijnen, is het ge van zijn geloof in Christus J( Paulus' uitleg van de bijbel bepaald door wat hem overkwafl de weg naar Damascus. Of hij zc oude testament recht doet. is 6 mee niet gezegd. Paulus is van ning, dat we op zijn manier de b( j moeten lezen, aldus dr Verhoef

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 2