Belijdenis doen om een baan
Tekening van een lezer
rouw
r
mag moord wèl bij het ontbijt?
3nde
fe
fijf ploegendienst (1)
Commentaar
"Jcn-
Twee cahiers van de Unie 'School en Evangelie'
ijf ploegendienst (2)
ïeer loon voor
lagstbetaalde
Animalisten
Vandaag 10 jaar
Hot hm»-/ «e» tlffA sYc<»c(
NOU, IK DÓE
TOCH NIKS?!
Philips wil niet
praten over CAO
hoger personeel
cadeautjes
net echt de beatles
evenement
INDERDAG 11 OKTOBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
aai schien begint het toch een
s E tje te dagen voor de vijf-ploe-
dienst, waarover nog maar net
et« rtien dagen geleden bij Shell
;n. kgevers en werknemers zo fel
rot .n0ver elkaar stonden. Bij het
terdamse containerbedrijf
n &T is overeenstemming bereikt
ooi r een gefaseerde invoering van
dergelijk systeem en de reac-
van de werkgeversbonden (het
idïïW en het VNO) zijn zó ruim-
an tig en weinig dogmatisch, dat er
reden is voor een wat optimis-
ïer kijk op de toekomstige ont-
'eJkelingen.
1 angrijk is dat het VNO zich
ie£ ift kunnen vinden in de geleide-
heid van de invoering van een
he [gelijk systeem een voorzich-
benadering die al eerder bij de
[bonden te vinden was, maar
i di arop het zicht door de emoties
i. van de staking bij Shell) wat
gloren is gegaan. Het lijkt ons
aardige gelegenheid om deze
ireenstemming over het princi-
hier met voldoening vast te
naar voren zijn gebracht, zijn pri
mair van praktische aard. Eijke-
lenburg vroeg zich in een commen
taar op de overeenstemming bij
ECT af of er wel voldoende men
sen zijn om op 1 april 1982 een
dergelijk systeem in te voeren,
maar dat tast natuurlijk het begin
sel en de principiële gewenstheid
van de vijf ploegen niet aan.
Het is namelijk maar net de vraag
of er niet juist vanwege het weinig
aantrekkelijke van het vier ploe-
gensysteem in de continu-dienst zo
moeilijk aan mensen te komen is.
In deze probleemstelling zou in
voering van een vijf-ploegensys-
teem wel eens de best voorhanden
(en bereikbare) remedie kunnen
zijn om de bezwaren van NCW-
voorzitter Eykelenburg weg te
nemen.
De hier geschetste vicieuze cirkel
kan je alleen maar doorbreken
door er manmoedig uit te sprin
gen. Daarom loont het de moeite
naar de ontwikkelingen bij ECT
(en de andere bedrijven die zijn
bezwaren die met name door voorgegaan of straks zullen vol-
Eijkelenburg gen) met belangstelling uit te zien.
Ie
ier W-voorzitter
m rheugend is ook de rol, die de
nij [beweging heeft gespeeld bij de
ro standkoming van dit akkoord.
,t is ten overvloede nog eens
5 delijk geworden, dat de vakbe-
ke ging er niet alleen op uit
orjleer centen voor de leden" te
len, maar dat er sprake is van
gt d groot verantwoordelijkheids-
or-jvoel en aandacht voor wat min-
concrete en wat verder van de
rkende mensen af liggende doe-
S!e
RECHT (ANP) Een aanzienlijke
hoging van de salarissen van de
1 gstbetaalde en leerling-journalis-
(gemiddeld met respectievelijk
en 1.100 gulden per jaar) vormt
van de punten uit het nieuwe
Ifa koord tussen de Nederlandse Ver-
I v [ing van Journalisten en de Vere-
aj Ing de Nederlandse Dagbladpers.
an t akkoord is tot stand gekomen
op
de NVJ-leden in mei van dit
het oorspronkelijke resultaat
ltt n de onderhandelingen over de
«0 voor dagbladjournalisten had-
n verworpen. De actiecoördinato-
i bij de verschillende dagbladen
n gisteren op de hoogte gesteld van
t nieuwe onderhandelingsresultaat
ffr zaterdagmiddag zal het in de Jaar-
ee4urs in Utrecht ter beoordeling aan
JM5 NVJ-leden worden voorgelegd.
tn ander punt waarover de onder-
ndelingsdelegaties van NVJ en
)P overeenstemming hebben be-
kt is een verhoging van de onge-
ikkentoeslag. Die gaat variëren
ri d drie extra vrije dagen tot drie
gen plus een toeslag van zeven
lin Beent. De onderhandelaars zijn het
P k eens geworden over een aan de
,ra irnalistlek aangepaste regeling
n $or het arbeidsverbod" voor werk
er* mers in de VUT (vervroegde uittre-
of igpperiode waardoor de grondwet-
zo ijke vrijheid van meningsuiting
Bk irdt gewaarborgd en over instelling
ieita een studiecommissie die voor 1
n« luari volgend jaar gaat bekijken of
enjft noodzakelijk en mogelijk is om de
sisregeling voor het werken met
eldschermen toe te spitsen op het
irken met beeldschermen op redac-
an
Vandaag is prins Constan-
tijn, de derde zoon van prin
ses Beatrix en prins Claus,
tien jaar geworden.
door Bert de Jong
De honderdjarige Stichting Unie „School en Evangelie" heeft
na het gedenkboek „In het honderdste jaar" twee cahiers
laten uitgeven, waarin vooral wordt gewezen op het principi
eel bestaansrecht van het christelijk onderwijs. In het boekje
„De nieuwe meester" proberen W. E. Westerman, dr. J. H.
Meesters en dr. C. A. de Leeuw een beeld te schetsen van de
man en vrouw aan wie de kinderen in de christelijke school
worden toevertrouwd.
len. De bonden hebben zich bereid
verklaard om tegenover de winst
van een (aantrekkelijker) vijf
ploegendienst en het daarmee sa
menhangende scheppen van nieu
we arbeidsplaatsen in te leveren en
wel een half procent vakantietoe
slag plus nog eens 28,50 gulden
bruto per week. Die bereidverkla
ring getuigt gezien de emoties,
ook in de Rotterdamse haven
van moed en vooruitziendheid.
Drs. Titus M. Gilhuis schreef „Plei
dooi voor een school met de bijbel.
„Het werd een bewogen betoog voor
het christelijk onderwijs. De Unie-
voorzitter toont zich een strijdbare
wachter op de muren van dit onder
wijs, alle aanvallen van de „vijand"
parerend.
Veel meer dan in het cahier van prof.
Verkuyl „Er zijn grenzen" ook in
het eeuwjaar verschenen waarin
stelling wordt genomen tegenover de
communistische ideologie, wordt in
deze laatste twee cahiers ingegaan op
de wezenlijke vragen, die aan en in
het christelijk onderwijs moeten wor
den gesteld.
Het is jammer, dat door de discussie,
die rondom „Er zijn grenzen" is ont
staan, deze boekjes wat in de ver
drukking zijn geraakt. In „De nieuwe
meester" worden opmerkingen ge
maakt, die van belang zijn voor de
discussie over de levensovertuiging
van de man voor de klas.
Volgens de laatste gegevens is nog
niet meer dan de helft van het aantal
afgestudeerden van de pedagogische
academies zonder werk. Westerman
signaleert nu dat, omdat er toch een
voldoende aanbod is, van de sollici
tant bij het christelijk onderwijs
soms wordt verwacht, dat hij belij
dend lid is van een bepaalde kerk. Hij
geeft vervolgens dit commentaar:
„Blijkbaar verwacht het schoolbe
stuur dat dat positieve invloed zal
uitoefenen op het christelijk karakter
van de schooL Helaas leidt dit er
soms toe, nu het voor de onderwijsge
vende weer moeilijk is een benoe
ming te krijgen, dat sommige jonge
ren alleen daarom belijdenis doen in
een kerk.
Dr. J. H. Meesters, die het heeft over
het leraar-zijn aan een christelijke
school voor voortgezet onderwijs,
wijst ook op dit gevaar en verzucht:
„Soms wordt beweerd, dat studenten
weer belijdenis gaan doen, omdat dat
scheelt bij het krijgen van een baan.
Dan zijn we wel ver van huis geraakt:
het bederf van het beste. Ook de
politieke keuze speelt hier en daar
een rol. Met het CDA zit je goed, PPR
is op de rand. PvdA kan je doen
afvallen."
De kerken
De drie schrijvers willen voor het
christelijk onderwijs steun vinden bij
de kerken. Maar Westerman klaagt
dat er in de kerken geen belangstel
ling is voor de wijze waarop bijbel en
liedboek, waarvan de zorg hun toch is
toevertrouwd, bij de kinderen ge
ïntroduceerd worden. En dat terwijl
de kerken steeds meer meespreken
over allerlei maatschappelijke ont
wikkelingen. Westerman maakt dan
deze opmerking: „Kinderen tellen bij
de kerken blijkbaar nog niet altijd
even mee als volwassenen."
Gilhuis vroeg met nadruk op een
werkvergadering van de Unie om lei
dinggevende kerkelijke woorden over
opvoeding en onderwijs. Meesters
klaagt: „Tot nu toe heb ik ze niet
gehoord. Het grote vraagteken kan
niet blijven bestaan." Even later stelt
Meesters deze diagnose: ..Kerk en
school zijn in een identiteitscrisis ge
raakt. Wat stellen we als christelijk
onderwijs nu eigenlijk voor?"
Dr. C. A. de Leeuw merkt in dit ver
band op dat de kerk in discrediet is
bij de leerlingen. De kerk kan niet op
veel belangstelling en sympathie re
kenen. „Ik geloof niet. dat we moeten
trachten de Kerk schoon te wassen",
vervolgt hij, „maar we moeten erken
nen, dat zij in vele opzichten gefaald
heeft. „Dr. De Leeuw schrijft over de
bovenmenselijke taak van de docent,
die verweten zou kunnen worden: „Ik
heb in uw klas gezeten, en gij hebt
Mij niet opgemerkt. Ik kon niet
meekomen, en gij hebt Mij niet voort
geholpen, Ik was eenzaam en gij hebt
Mij alleen gelaten."
Een duidelijk beeld van de nieuwe
'z '7////////A/7-V/ //SW
ru/vv
geheel andere leefpatroon juist ge
zocht zou moeten worden bij het
christelijk onderwijs. „De school met
de Bijbel", voorspelt hij. „zou in de
komende jaren wel eens een uiterst
alternatieve (andere vorm) van on
derwijs kunnen gaan betekenen in de
Nederlandse samenleving waarin bij
belse noties steeds minder geplaatst
en beleefd worden." Gilhuis kiest zo
stelling voor het christelijk onderwijs
uit bezorgdheid. Hij is bang dat zon
der het christelijk onderwijs de bij
belse waarden uit onze samenleving
nog sneller zullen wegvloeien dan nu
al het geval is.
De keus voor het christelijk onder
wijs is absoluut en Gilhuis brengt in
zijn pleidooi ouders, die hun kinderen
om een bepaalde belangrijke reden
naar een andere school laten gaan. in
verlegenheid. Wel kunnen waarden,
oorspronkelijk aan het evangelie ont
leend, verwerkelijkt worden binnen
het algemeen onderwijs. Maar het
christelijk onderwijs kan alleen inte
graal vanuit de omgang met de bijbel
worden gegeven, aldus Gilhuis.
De samenwerkingsschool wordt daar
om afgewezen. Niemand heeft kun
nen aantonen, dat deze school veel
meer is „dan een modieuze vorm van
de huidige openbare school met
imeer) godsdienstonderwijs of levens
beschouwelijke vorming".
Moeilijk
meester wordt in het cahier niet gege
ven. Je kunt het als leraar bij het
christelijk onderwijs niet maken, dat
het je alleen is te doen om de rapport
cijfers. Je moet de prestatiedrlft en
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
De duidelijke keuze van Gilhuis
maakt verder een democratisering
van het onderwijs moeilijk. „Het
spreekt vanzelf dat bij het bijzonder
onderwijs en derhalve bij de school
met de bijbel als doelgemeenschap
de toepassing van het begrip demo
cratie zijn grenzen heeft." Ouders, die
in principe afwerend staan tegenover
de signatuur van de christelijke
school moeten van Gilhuis verderop
gaan. Ze mogen niet proberen van
binnen uit de school om te turnen. De
vraag blijft echter liggen hoe het dan
bij voorbeeld met de ouders moet van
leerlingen op een school met een nau
welijks omschreven doelstelling en
een grondslag, die slechts door een
bepaalde gereformeerde gezindte
wordt onderschreven. Wijziging van
zo n grondslag is juridisch onmoge
lijk.
Drs. Gilhuis maakt een radicale keu
ze. De school met den bijbel prijst hij
nadrukkelijker aan dan ooit tevoren.
Hoewel hij weet dat de christelijke
school niet de pretentie heeft het
bolwerk te zijn en de verwereldlijking
zou kunnen tegenhouden.
EINDHOVEN (ANP) Philips wil
niet meer praten over de CAO voor
het hoger personeel. De Unie BLHP
had daarom onlangs gevraagd. De
leden van deze vakorganisatie waren
het namelijk niet eens met het deze
zomer bereikte principe-akkoord.
De unieleden willen met name dat in
de CAO de bepaling wordt opgeno
men dat overwerk wordt vergoed met
extra vrije tijd. Philips is echter van
mening dat het begrip overwerk niet
past bij het karakter van de functie
van het hoger personeel. De Unie
BLHP zal nu een schriftelijk referen
dum houden onder haar leden bij
Philips.
consumptiedrift afzwakken en de
leerling uit de competitiesfeer halen.
Meesters vraagt: „Hoe kunnen wij
dan kinderen leren het anders te doen
dan de vorige generatie?". En hij be
kent: „Nog heb ik het eigenlijk niet
gezegd. Ik cirkel om de eigenlijke
vragen nog steeds heen." Meesters
vindt dat deze vragen naar de doel
stellingen van het onderwijs wel ge
formuleerd worden. Het zijn vragen
naar ons leefpatroon en naar de waar
den, waarop dat is gebaseerd.
Bezorgdheid Pleidooi voor een school met de bij-
Uit het pleidooi van unievoorzitter bel. Drs T. M. Gilhuis. Uitgave J. H.
Gilhuis valt op te maken, dat dat Kok, Kampen.
De Nieuwe meester. W. E. Wester
man, dr J. H. Meesters en dr C. A. de
Leeuw. Uitgave J. H. Kok, Kampen.
Illustraties uit „de nieuwe meester"
Niet om het een of ander, maar er
zijn toch echt mensen die „vieze
verhalen" niet zo vies vinden.
Marcel Huisman uit Sint-Jans
klooster bijvoorbeeld schrijft,
dat hij zich er slap om lacht, en
hoopt dat er meer zo komen.
„Laat je maar niet beïnvloeden
door die kritiek," schrijft hij, en
„ga zo door met die verrukkelijke
verhalen". En mevrouw Schut uit
Wolfheze vraagt zich af, „of de
rest van de krant, met name
moordpartijen, verkeersongeluk
ken en politieke spelletjes met
alle gevolgen voor de mensheid,
dan wèl geoorloofd zijn bij het
ontbijt?" Het enige echt onsma
kelijke vindt ze de krant zelf.
„maar die hoef ik gelukkig niet
op te eten."
Gesterkt door zulke positieve
reacties durven we zo vrij te zijn
het vieze verhaal van die bejaar
denhelpster uit Amsterdam-
Noord door te vertellen. Een mid
dag per week werkt ze bij een 87-
jarige man in een bejaardenflat,
die ze opa mag noemen. „Opa is
nog aardig vitaal, en we praten
zon middag honderduit. Zo
kwam het gesprek ook op eten. Ik
zei dat ik zo van hachee hield, en
opa kon dat heel goed klaarma
ken. Hij kookte iedere dag en zou
nu wel eens hachee maken die we
dan gezellig samen zouden ope
ten." Terwijl de helpster op de
grote dag de ramen lapte en over
hemden streek, was opa druk aan
het koken. Er kwamen heerlijke
geuren uit de keuken, de tafel
werd versierd met kaarsen en het
eten smaakte verrukkelijk. Na af
loop was de keukenbeurt aan de
bejaardenhelpster, want er
moest afgewassen worden. En in
die keuken gebeurde het. Opa
had daar namelijk altijd twee
flessen staan met „azijn" er op.
In de ene zat echt azijn, in de
ander een watertje waarmee hij
elke dag zijn open benen moest
deppen. De azijn stond nog on
aangeroerd in het keukenkastje.
Opa had de hele fles benenwater
in de hachee leeggegooid
Ook de volgende verhalen heb
ben met eten te maken. In het
blad „Chinese Jeugd" beklaag
den studenten uit Peking zich
over het eten in de mensa. Het
was er toch al niks. schreven ze.
want als het regende lekte het er
zo erg dat ze petten moesten dra
gen om een beetje droog te blij
ven. Het eten was er hoogstens
middelmatig te noemen, maar
dat was nog tot daar aan toe. Hat
werd ze te machtig, toen ze een
keer hun aardappelen prakten en
er stukjes rat in vonden, inclusief
staart. Het betrokken ministerie
heeft in dezelfde krant beloofd
dat het niet weer zal gebeuren.
Een reisleidster uit Amsterdam
werkte de hele zomer aan de Roe-
meense kust. Het was vreselijk
druk en de enige manier waarop
ze contact met thuis kon houden,
was brieven schrijven. Elke zater
dagavond laat moest ze een
groep toeristen naar het vlieg
veld brengen en meteen de vol
gende groep mee naar de diverse
hotels nemen. Eén keer zat er
eventjes speling in. Als ze wilde,
kon ze met een groep mee naar
Amsterdam vliegen en met de
volgende meteen weer terug. Ze
wilde wel en regelde gauw dat ze
haar kinderen even op 8chiphol
kon spreken. Die hadden wat ca
deautjes voor haar meegebracht,
boekjes en lekkers waarvan ze
wisten dat ze er van hield. Moe.
maar voldaan kroop ze die nacht
In haar Roemeense bed. Naast
haar op het nachtkastje lag een
zakje met van die stukjes marse
pein met een walnoot er op. waar
ze dol op was. In het donker pak
te ze er een; dat het ding een tikje
melig smaakte, merkte ze nauwe
lijks. zo lekker was het. weer iets
van thuis. Na nog een paar genut
tigd te hebben viel ze tevreden in
slaap. De volgende morgen had
ze er verschrikkelijk spijt van zo
veel marsepein gegeten te heb
ben. Want wat er nog over was in
het zakje, bewoog: het krioelde
van de kleine, witte wormpjes die
de oorzaak moesten zijn van de
melige smaak, èn van het kriebe
lige gevoel in haar maag.
Aan de etalage van Neiman Mar
cus, een grote New Yorkse win
kel, gespecialiseerd in luxe ge
schenken, kun je zien dat de de
cembermaand in aantocht is.
Voor de betere clientèle hebben
ze er nu al een hele serie leuke
kerstcadeautjes klaar liggen. Een
beetje vroeg misschien, maar
zelfs die betere klanten moeten
er misschien nog even voor spa
ren. want leuke cadeautjes gaan
daar altijd samen met leuke
prijsjes. Zo hebben ze er een
handzame, bestuurbare ballon
voor twee personen, waarmee je
uiteraard echt de lucht in kunt.
Honderdduizend gulden maar.
een koopje voor de liefhebbers.
Voor de lange winteravonden is
er ook een aardigheidje te krij
gen: een antenne die op verschil
lende satellieten gericht kan wor
den. waardoor de verwoede t.v -
kijker uit zo'n honderd stations
kan kiezen. Slechts zeventigdui
zend gulden. En mocht het weer
wat koud worden deze winter,
geen nood. Neiman Marcus heeft
een charmant nerts jasje in voor
raad van eerste kwaliteit bont.
Lekker warm voor maar drie ton.
Goedkopere cadeautjes zijn er
natuurlijk ook. maar die hoef je
niet bij Marcus te zoeken.
Daar staan se weer: Paul
McCartney, George Harrison,
Ringo Starr en John Lennon. Net
echt. en dat vindt het enthousi
aste publiek blijkbaar ook. Tony
Kishman, James Poe, Louis Co-
lucci en Mike Palaikis (van links
naar rechts) lijken er in deze
uitmonstering alleen maar op.
Als de Amerikaanse groep Beat-
lemania hebben de vier op het
moment op tournee door Enge
land groot succes met hun
repertoire van beroemde liedjes
uit de jaren zestig, ook al is
„Paul McCartney" ineens niet
meer linkshandig.
Naar honden en katten kun je
lang zoeken in een dierentuin, je
mag ze er begrijpelijk trou
wens niet eens aan een riempje
meenemen. Alleen in Rhenen. in
Ouwehands dierenpark, vind Je
ze wel. Niet in de tuin. maar er
gens binnenshuis en maar één
keer. als daar een (regionale) hon
den- en kattententoonstelling
wordt gehouden. Dat is een van
de evenementen op zondagoch-.
tend voor de komende winter
maanden. waarop behalve dieren
ook musici, dansers, cabaretiers
en nog anderen te zien en te ho
ren zullen zijn. Het grootste eve
nement maar dat valt buiten
dit „evenementenplan" is een
primeurtje voor de Nederlandse
dierentuinen: het wlnterabonne-
ment. Voor een tientje de man <of
maximaal vijftig gulden per ge
zin. ook als het een gezin met tien
kinderen is) heeft de houder tus
sen 1 november en 1 april doorlo
pend toegang tot het Rhenense
dierenpark, inclusief dolfijnen-
show en „Monklerail", het trein
tje op het terrein.
Succesvolle advertentie Vla
een advertentie in het dagblad
Okaz vroeg een gehandicapte in
woner van Saoedi-Arabië de le
zers van de krant om hulp Die
hulp kwam. en guller dan hij ooit
gedroomd zal hebben: een onbe
kend die zelfs aan de adverteer
der zijn naam niet kwijt wil. heeft
een Rolls Royce en een geheel
Ingericht appartement aangebo
den. Verder zal de invalide voor
de rest van zijn leven elke maand
3500 uitbetaald krijgen Een
leuk succesje op zo'n mini-adver
tentie.
