Minder parate
bijbelkennis
bij kandidaten
Roscam Abbing en
de vrienden van Job
Trouw
KERK IN DE WERELD
Bisschoppen
bezig met
komende
synode
Komt u ook!
op de werkdag over racisme
VOOBBUGANGB
„Bloemen uit Moskou" voor kardinaal Arns
Leidse ekklesia
bij basisbeweging
De Namibische
mensen worden
ongeduldig
Synodebesluiten
inzake zending
DONDERDAG 11 OKTOBER 1978
TROUW/KWARTET
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De gereformeerde synode gaat het idee onder
zoeken van een „na-opleiding" voor de aanstaande predikan
ten. Na afsluiting van hun studie in Kampen of aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam zouden zij dan nog een soort
seminarie moeten volgen wat dan speciaal gericht zou zijn op
hun toekomstige beroep van predikant in de gereformeerde
kerken.
Dit zou md oplouint kunnen «l)n
voor de spanning tussen de eisen die
de wetenschap stelt en de verwsch-
tingen die in de kerk leven ten aan
zien van de theologische opleiding
Het idee werd gisteren opgeworpen
door het synodelid ds. E Overeem uit
Enter. Maar het was al oud. Want
synode-actuarlus dr. H.B. Wetjland
kon zeggen dat hij al tien jaar gele-
UTRECHT, (ANP) In een lange
bespreking heeft de r.k. bisschoppen
conferentie een eerste balans opge
maakt van de voorbereiding van de
bijzondere synode der Nederlandse
bisschoppen. Dit gebeurde op de
maandelijkse vergadering, die dit
maal plaatsvond in Den Bosch. De
afgelopen weken hebben de zeven
bisschoppen afzonderlijk suggesties
opgesteld voor de zogenaamde
„lineamenta" (werkdocument) van de
bijzondere synode De bisschoppen
was door het Vatlcaan verzocht dit
individueel te doen. De suggesties
van de afzonderlijke bisschoppen
stonden dan ook niet op de agenda
voor hun vergadering.
De synode zal beginnen op maandag
14 Januari in Rome en zal gaan over
het pastorale werk van de r.k. kerk in
Nederland in de huidige situatie. Vol
gens de bisschoppen van Nederland
zou de bijzondere synode niet alleen
moeten spreken over hun collegiali
teit onderling en met de paus maar
ook over hun andere collegiali
teit met hun priesters en andere gelo
vigen.
Namens de bisschoppenconferentie
zal de voorzitter, kardinaal J. Wtlle-
brands, het Vaticaan voorstellen dat
het werkdocument voor de synode in
Nederland in het openbaar wordt ge
presenteerd. Daarna zal worden be
keken hoe het best deskundigen,
priesters en leken, kunnen worden
geraadpleegd.
Benoemingen van de gedelegeerde
synodevoorzitters, van de religieu
zen-synodeleden en van de speciale
synodesecretaris zijn door de paus
nog niet gedaan. De bisschoppencon
ferentie heeft de orden en congrega
ties van vrouwelijke en mannelijke
religieuzen gevraagd, kandidaten
voor hun synodeplaatsen te stellen.
waarin opgenomen: Oe Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe leidse Courant
Uitgave Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenre Tamminga
Directeur ing O Poslma
HOOfDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
W-bautstraai 131 Amsterdam
let 020-913456
teiei 13006
Post gr o 66 00 00
Sar* Ned C'ectelbar*
RaAemngrv 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsleraam
XI1000
REGO ROTTEROAM/OORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
iet 010-1155
tel 010-115568 (redactie)
iel li5700(ur
Rotterdam
REGIO OEN MAAGaEtOEN
Posibus 101
2501 CC Oen Haag
ie' 070-469445
lel 070-469445 (redadBef09
I)
Parkstraat 2? Oen Haag
REGIO NOORD/OOST NEOERLANO
Iuitsluitend administrate)
Postbus 3
8000 AA Zwote
iel 05200-17030
Meuimarkt 56 Zwote
Abonnementsprijzen:
Per maand 15.90
Per kwartaal t 47 70
Pet ha* jaar 95.40
Per »aar t 186 60
4dveneni»erar<e«eri op aanvraag
Teiekxvscne abormemenienopdracreen
9-19 30 van
n vrijdag Op zondag van 18-
20 uur re* 020 913456
Opgave mmi-advertanties
320-936868 of schriftelijk aan Men-Adv
atoe' ng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
aan on/e Amsterdams# adressen
den het genoegen gesmaakt had dat
een voorstel van hem ln deze geest op
de synode was aangenomen, maar er
was daarna nooit meer wat mee
gedaan.
Gisteren werden ook al onmiddellijk
nadelen van een dergelijke na-oplei
ding opgesomd. Prof dr. K. Runia,
rector van de theologische hoge
school in Kampen, waarschuwde dat
zo'n sluis tussen hogeschool en facul
teit enerzijds en de kerken ander
zijds. de eigenlijke theologische op
leiding nog meer van de kerk zou
doen vervreemden in de richting van
puur wetenschap bedrijven. En drs.
H. Steendam van het deputaatschap
dat namens de gereformeerde kerken
het contact moet onderhouden met
de theologische faculteit van de VU,
vroeg zich af hoe er in de faculteit nog
behoorlijk theologie zou kunnen wor
den bedreven als de specifiek kerke
lijke vakken naar zo'n seminarie zou
den zijn verwezen.
Dr. H.B. Weyland
opzicht met de oudejaarsstudenten
aan de VU doet
Dieper
Klacht
Kampen en de VU namen gisteren de
meeste vergadertijd van de synode in
beslag. Daarbij kreeg de klacht veel
aandacht dat de theologische studen
ten steeds minder parate kennis van
de bijbel en de belljdensgeschriften
hebben. Dat blijkt vooral bij hun
kerkelijk examen.
Ook komt het voor, zoals een synode
lid uit Friesland signaleerde, dat een
kandidaat bij zijn kerkelijk examen
er wel blijk van geeft alle boeken van
de rooms-katholieke theoloog Hans
Küng over de kerk doorgekropen te
hebben, maar niet weet wat de Neder
landse geloofsbelijdenis over de kerk
zegt. Andere synodeleden kenden
weer kandidaten die nog nooit het
standaardwerk van Herman Bavink
over de gereformeerde dogmatiek
hadden gezien, laat staan gelezen, of
de werken van Polman over de ge
loofsbelijdenis.
Uit de beantwoording van de zijde
van Kampen en de VU bleek wel dat
de studietijd verkorting daaraan voor
een belangrijk deel schuld heeft. Bo
vendien zijn er mede op aandrang uit
de kerken zelf zoveel nieuwe vakken
aan het studiepakket toegevoegd dat
andere, zoals kennis van de bijbel en
belijdenisgeschriften, wel eens sneu
velden. Prof. Runla, wees er daarbij
op dat de vérgaande specialisatie hier
haar schaduwzijde toont: de colleges
vertonen de neiging zo ln te gaan op
interessante detailproblemen dat er
onvoldoende gelegenheid overblijft
voor een grondige algemene theologi
sche oriëntatie. Overigens wordt er
ook wel het een en ander aan gedaan.
In Kampen behandelt prof. dr G.P.
Hartvelt de geloofsbelijdenis; zijn
colleges zullen waarschijnlijk nog
eens worden gepubliceerd en prof. dr.
J. Veenhof vertelde wat hij in dit
Toch liggen de problemen ook nog
wel dieper. Daar wees drs. Steendan
op toen hij zei dat er bij de studenten
geen behoefte is aan een keuze, bij
belkennis of kennis van de belijdenis
zonder meer. Veel belangrijker is voor
hen de vraag ln hoeverre je nog ach
ter die oude geloofsformuleringen
kunt staan en hoe je er mee uit de
voeten kunt. En er mag dan minder
parate kennis zijn, maar het zou wel
eens kunnen zijn, dat men in hetgeen
wat men ook weet ook veel meer
inzicht heeft dan vroeger, dacht hij.
Trouwens, diverse synodeleden we
zen er gisteren ook op, dat de mindere
parate kennis niet aan de theologi
sche opleidingen mag worden verwe
ten. Het vele onderwijs is nu eenmaal
anders geworden. De nadruk ligt ln
de bijbelse geschiedenis op de lagere
school nu eenmaal niet meer op het
van bulten leren van rijtjes Richteren
en ook op de catechisatie is het uit
het hoofd leren er steeds minder bij.
Overigens betoogden curatoren van
de hogeschool van Kampen in hun
rapport ook dat een oorzaak is, dat de
regelmatige persoonlijke bijbellezing
in onbruik raakt
Niet vervreemd
Hoe het ook zij, het is bepaald niet zo.
dat men generaliserend mag zeggen
dat ..de theologische student' steeds
meer vervreemdt van de gemeente".
In tegendeel. Prof. Veenhof vertelde
zelfs dat hij veel studenten moet af
remmen omdat zij zich tijdens hun
studie al zo in allerlei kerkelijk en
Jeugdwerk storten dat hun studie
daardoor schade lijdt
De synode zal zich nog nader beraden
over de bezwaren die een groep stu
denten aan de Vrije Universiteit heb
ben tegen de ondertekening van de
belijdenisgeschriften als voorwaarde
voor preekconsent. Het deputaat
schap Steendam c.s. meldde daar
over door veelvuldig contact er
steeds meer van overtuigd te zijn
geraakt, dat de Intenties van deze
studenten zoveel authenciteit bevat
ten dat zij de kerken kunnen dienen.
Op 2 november zal er met hen worden
gepraat door een groep synodeleden.
Opvallend tenslotte is dat Kampen
de theologische faculteit van de VU
numeriek lijkt te gaan overvleugelen.
De studentenaanvallen liggen mo
menteel ongeveer gelijk. Ruim vier
honderd elk. Maar Kampen kreeg dit
Jaar 74 eerstejaars en de VU maar 38.
Men weet niet precies wat daarvan de
oorzaak ls. Het leek een slag in de
lucht zoals een synodelid gisteren
deed van een „Runia-effect".
ADVERTENTIE
U bent van harte welkom
die gehouden wordt op zaterdag 13 oktober van 10.00-16.00 uur
in het Mozeshuis, Waterlooplein 55 te Amsterdam.
Deze dag wordt georganiseerd door de Raad van Kerken in
Amsterdam
Aan de orde komen o.a. het programma tot bestrijding van het
racisme, kerk en racisme, racisme in eigen land en de vraag: wat
kunnen we er aan doen?
Kosten: 10.- p.p. ind. lunch.
Tel. 020-761552 (D.C.A.)
door ds. P. C. Meijer
Ónder de titel „Werk en
Werkloosheid" verscheen
van de hand van prof. ds. P.
J. Roscam Abbing een boek
je, dat volgens de ondertitel
„een pastorale en ethische
benadering" wil geven van
de problemen die er op dit
terrein bij mensen zijn.
Het boekje begint met wat cijfers
en belevingen van werk, werkloos
heid en inkomen. Vandaaruit
maakt de schrijver een opzet voor
het boek in twee hoofddelen: een
algemeen ethische visie en een
evangelische visie. In dat eerste
deel komen dan achtereenvolgens
aan de oorde: beroepsarbeid, werk
loosheid en tenslotte onbetaald
werk.
De vraag die daarbij vooral aan de
orde moet komen is: wat zijn de
wantoestanden en hoe zijn die te
verbeteren. Dan volgt het tweede,
veel kleinere, deel, waarin het voor
al zal moeten gaan om de vraag: hoe
moet een mens, met name een chris
ten, een en ander verwerken, wat is
zijn arbeidsmotief, hoe verwerkt hij
eventueel onrecht, mogelijk ook
onrecht.
Goed overzicht
Daarbij komt aan de orde: Het wer
ken van God, van de mensen en de
Instelling van de mens bij werk en
werkloosheid. Ongetwijfeld geeft de
auteur dan, al analyserend en on
derverdelend, een goed overzicht
van allerlei mogelijke vragen en
deelvragen die in dit verband aan
de orde kunnen komen. Wat dat
betreft is dit boek voor mensen die
alles eens op een rijtje willen zetten
erg instructief. Je kan het niet zo
gek verzinnen, of het komt wel er
gens aan de orde. Of het nu arbeids-
plezier is en hoe dat dan wordt
veroorzaakt, of juist niet wordt ver
oorzaakt, of dat het gaat over de
samenhang tussen inkomen en ar
beid en wat daar allemaal voor we
gingsfactoren bij kunnen spelen of
dat het gaat over beroepsarbeid en
bijbelse noties over roeping, het
wordt allemaal genoemd en bespro
ken. En wie bijvoorbeeld bij dat
punt beroep en roeping nog meer
wil weten, wordt verwezen naar een
apart boekje van de schrijver, waar
in niet minder dan tien soorten roe
ping worden onderscheiden.
Zo n verwijzing brengt je dan lang
zamerhand wel tot de vraag: moet
dat nu allemaal, waar ben je dan
nog mee bezig? En dat is eigenlijk
de vraag, met alle waardering voor
het minutieuze spit- en graafwerk.
Prof. dr. P. J. Roscam Abbing
die je 1
i dit boekje overhoudt.
Op zichzelf is het knap om met zo'n
ijzeren discipline alle mogelijke on
derscheidingen en facetten bij een
aspect van menselijke arbeid aan te
brengen. Het is alleen daarom al
knap omdat niet veel theologen ln
staat zullen zijn zich dermate diep
gaand bezig te houden met een ui
termate ingewikkeld vraagstuk van
sociale en economische aard als
werk en werkloosheid.
Echter, simpel gezegd, op den duur
zie je door de bomen het bos niet
meer. Hoe dit boekje ooit zou moe
ten functioneren als pastorale
handreiking en dat zou het als
deel van een reeks van die naam
toch moeten ls mij nauwelijks
duidelijk. Want zo'n boekje zou
toch mensen praktisch moeten hel
pen ln de praktijk van het pastoraat
ten opzichte van medemensen.
Maar daarvoor ademt dit boekje
met z'n verdelingen, onderverdelin
gen en onder-onderverdelingen,
veel te weinig de praktijk en veel te
veel de sfeer van de studeerkamer.
Moralisme
Wat echter erger is, is dat dit boekje
vanuit deze opzet ook niet altijd
ontkomt aan moralisme, prekerig
heid ln de slechte zin. Om een voor
beeld te geven: op blz. 108 gaat het
over het gemis dat een werkloze
heeft. In zes regels komt dan vier
keer voor wat hij daartegen moet
doen: hij dient te aanvaarden, het is
nodig dat hij het onderkent, het is
vereist het gemis bespreekbaar te
maken, het is gewenst tot klaarheid
te komen. „Dan pas wordt het mo
gelijk een en ander te verwerken, te
aanvaarden." Van dit soort passa
ges zijn er nogal wat. Als ik werk
loos was. zou ik wanhopig worden
van zoiets. Wanhopig niet omdat
Roscam Abbing theoretisch niet
alle gelijk van de wereld heeft, ot
omdat lk dat zelf ook wel had kun
nen bedenken, maar omdat lk geen
antwoord zou krijgen hoé dat dan
zou moeten.
Voor Je het weet zit je op deze
manier naast de vrienden van Job,
die ook zo goed wisten wat Job
allemaal niet zou moeten en laten.
Maar terecht verwijt Job ze dan dat
ze vrienden en vertroosters van niks
zijn.
Dit ls een harde kritiek, die me niet
makkelijk afgaat. Want er blijkt
ook zo vaak dat Roscam Abbing
met hart en ziel naast de mensen wil
staan en wel weet hoe geknoeid
mensen door het wel of niet hebben
van werk kunnen worden. Zo
schrijft hij ook over werklozen (blz.
158): „Overigens gaat het bij werk
lozen niet uitsluitend om het mis
sen van arbeidsgenoegens, maar
ook om het oplopen van nare din
gen, die met hun nieuwe status ge
geven zijn. Soms is er de verveling,
soms wordt men door de buurt aan
gekeken als een potentiële of actue
le klaploper, etc. Moeilijke en bitte
re dingen moeten dan verdragen
worden."
Graag ander boek
Daar komt inderdaad een levens
groot stuk ellende in een paar zin
netjes aan de orde, waar Roscam
Abbing ook geen oplossing voor
geeft. Het zou trouwens onbillijk
zijn om hem dat te vragen. Daar
voor is wel meer noaig dan het
schrijven van een boek.
Maar Juist omdat de naast-mensen-
wlllen-staan als pastor én als des
kundige toch uit zijn boek blijkt,
zou je zo graag een inder boek
hebben gezien dan dit Vooral om
dat Roscam Abbing als een van de
zéér weinige Nederlandse theologen
de moed heeft om zich met dit soort
vragen wetenschappelijk verant
woord bezig te houden.
Want op dit terrein van vooral de
sociale ethiek is er helaas een gewel
dige blinde vlek. Mensen van de
maatschappelijke organisaties, die
zich met deze problematiek vaak
bezig houden, klagen dan ook steen
en been dat er vrijwel niemand is
uit de theologische wereld, die met
ze mee wil denken. Ook dat is een
harde kritiek.
Het ls de verdienste van Roscam
Abbing dat hij, ook al in eerdere
werken, in elk geval zijn nek heeft
durven uitsteken.
Besproken is: prof. dr. P. J. Roscam
Abbing. „Werk en Werkloosheid"
Een pastorale en ethische benade
ring. Serie pastorale handreiking
nr. 11. Uitg. J. N. Voorhoeve, Den
Haag. 19.90.
DE LES VAN PETRUS
Niet weinigen die maandaga'
heer Verbrugh voor de radio 1
horen spreken, zullen zich geërj
hebben aan de gemakkelijke en
oppervlakkige wijze waarop dit
Kamerlid de naam van God gebfn
en vergelijkingen met bijbelse
situaties trekt. Het eerste deed
aan het einde van een tirade
regering ten aanzien van het
inzake lonen en prijzen. Er mi
nationaal inspanningsplan konJ""
Zo'n plan had de regering niet m
ook de oppositie niet. Ik oordeeltw
daarover niet, maar wat mij eic
hinderlij k trof was, dat de heer ds
Verbrugh achter de uitroep: er n
een plan van nationale Inspanni be
komen, meteen liet volgen „tot#®1
van God". Op mij maakt zoiets 8
indruk van een dooddoener. Als
gereformeerde politiek moet zijn
is het duidelijk geworden dat dit er
die manier een oppervlakkige za a
Plak er „tot eer van God" tegena er
en je eigen eer als gereformeerde^11
gered. Erger maakte hij het toen W
de rede van de heer Aantjes ter
sprake bracht. Afgezien van wat kc
heer Aantjes over het
abortus-voorstel van de regering
gezegd had ging zijn grote bezwa
tegen het optreden zelf. Dat had
heer Aantjes nooit mogen doen,
hij heeft immers nog geen schuld *1
beleden. Hij heeft gezegd dat hijè*11
als lid van de Germaanse SS heeip
aangemeld om uit Duitsland te
kunnen komen, maar dat is geen
schuldbelijdenis. En toen vergeli
de heer Verbrugh dit „slecht gedi
van de heer Aantjes met dat van in
Petrus, die de Heer verloochende
had tenminste berouw. Toen hel
de knop omgedraaid. Hoe haalt
iemand 't in z'n hoofd om zo'n
vergelijking te maken. Dat impllé d
dat iemand die zich in uiterste i
alleen nog maar die op zichzelf
verwerpelijke uitweg van de
Germaanse SS verschaft laten r
zeggen dus trouweloos is tegeno
de kampioenen en der
onbetrouwbaarheid, te vergelijk
met iemand die de naam van de
verloochent. Dit werd nog duidel de
door zijn verhaal van die D
Nederlanders die onder de Jappe ni
weigerden de Nederlandse vlag te
verscheuren. Alles goed, maar dit
allemaal niet, of blijkbaar toch
8AO PAULO (AFP) Tussen de r.k.
kerkelijke leiders ln Brazilië en het
regeringsgezinde blad O'Globo is een
felle ruzie ontstaan na een accolade
tussen kardinaal Arns van Sao Paulo.
en de communistische leider Grego-
rio Bezerra.
Het in Rlo de Janeiro verschijnende
blad publiceerde een hoofdartikel on
der de titel „Bloemen uit Moskou".
Daarin werd de kardinaal ervan be
schuldigd van de traditionele lijn van
de kerk te zijn afgeweken door zich te
verschuilen onder de rekbare dek
mantel van de na-conclllalre vooruit
strevendheid. Het blad veroordeelde
ook wat het noemde het verbond van
een deel van de kerk met „de doctri-
nalren van de communitische bewe
ging"
De titel van het hoofdartikel duldde
op het boeket, dat de kardinaal zon
dag na de mis in de kathedraal van
Sao Paulo van de communistische
leider kreeg. De 79-jarige Bezerra was
vorige week uit ballingschap naar
zijn land teruggekeerd nadat amnes
tie was verleend.
Kardinaal Arns zei, dat het hoofdarti
kel tegen de hele kerk van Sao Paulo
gericht was omdat kritiek geleverd
werd op de theologische, evangeli
sche en pastorale koers. HIJ betuigde
zijn steun aan legalisatie van de com
munistische partij, zeggend dat men
beter kan weten wie communist en
wie geen communist is dan bang te
zijn voor spoken. De nationale bis
schoppenconferentie, de commissie
voor gerechtigheid en vrede van Sao
Paulo en verscheidene andere gods
dienstige organisaties hebben hun so
lidariteit met Arns betuigd.
LEIDEN (ANP) De Leidse studen-
tenekklesia denkt er hard over om
toe te treden tot de interkerkelijke
basisbeweging van kritische groepen
en gemeenten. Dit studiejaar wordt
een breed beraad gehouden over een
mogelijk lidmaatschap van de basis
beweging.
De ekklesia ls een oecumenische stu
dentenkerk die in de jaren zestig is
ontstaan, toen vele Jongeren zich niet
meer thuis voelden ln de kerken van
hun ouders. De ekklesia werd zo de
plaats waar gemengde huwelijken
zonder problemen werden ingeze-
gend en een wat vrijere omgang mat
de kerkelijke tradities mogelijk was.
„In die eerste tijd werd er vooral naar
gestreefd geen ruzie te krijgen met de
bestaande kerken. Pas de laatste drie
Jaar werd er aandacht besteed aan
maatschappelijke vragen', aldus
Hans Litjens (r.k.), een van de zeven
studentenpastores van de Leidse uni
versiteit Volgens Hans Langenbach
(herv.), ook pastor van de ekklesia,
wil de Leidse studentenkerk met de
discussie over toetreding tot de basis
beweging komen tot de bepaling van
een duidelijk gezicht. „Daar zitten
heel wat problemen aan vast. Ver
scheidene mensen binnen de ekklesia
zijn bang voor een links gezicht",
aldus Langenbach, die vindt dat het
een lange tijd duurt voor je mensen
hebt duidelijk gemaakt dat het alleen
om de armen en de misdeelden gaat;
dat het er om gaat, goed met linkse
politiek bezig te zijn.
NED. HERV. KERK
Beroepen te NOP (wijkgem.
Rutten): R. C. Cuperus, ziekt
spredlkant te Bennekora.
Aangenomen naar Fijnaart en
daarbuiten; R. S.
kand. te Wamsveld, die
voor Hoorn (buitengew. wijl
GEREF. KERKEN
Beroepen te Breda: G. Kera
Willemstad thans wonem
Ommen.
Aangenomen naar Laren-Bi
en Eemnes: J. Bosman s
ris geestelijke vorming aan di
Van de Berhstichting te No
GEREF. KERKEN VRUG.
Beroepen te Zaandam: B.
te Vlissingen; te Oegstgeest-1
van Nus te Bruchterveld.
GEREF. GEMEENTEN
bedankt voor Almelo: J. J. van!
veld te Zeist; voor Kruinlngei
Moerkerken te Nieuw Beijerlan |j
Dr. A. Kruyswijk
1
door Aldeit Schipper
Het laatste voorstel van de vijf grote
landen om Zuid-Afrika weer aan de
conferentietafel over de toekomst'
van Namibië te krijgen ls. als we de
anglicaanse bisschop James Kaulu-
ma mogen geloven, door de Nami-
biërs met wantrouwen ontvangen.
Het voorstel behelst de garantie voor
Zuid-Afrika dat het land na de onaf
hankelijkheid van Namibië tijdelijk
enkele garnizoenen in het land mag
houden. Volgens de bisschop voor de
Namlblërs geen blij vooruitzicht dat
hen streelt.
Bisschop Kauluma ls ln oktober 1977
door de anglicaanse kerk. die het
sterkst is ln het noorden van het land.
gekozen en ln januari vorig Jaar in de
Westminster Abdij Ingezegend. Kau
luma heeft een merkwaardig leven
achter de rug. In welk jaar hij precies
geboren ls kan hij niet zeggen.
..Meestal wist men ln onze traditie
alleen de leeftijd precies van kinde
ren die in een bijzonder Jaar geboren
waren. In het Jaar dat de hoofdman
stierf, dat er een uitzondertijk goede
of erg slechte oogst was of wanneer er
een vloed was. Ik ben in een jaar
geboren dat niets bijzonders had. Het
moet ongeveer 1933 zijn geweest. Dat
jaartal hebben ze tenminste in mijn
paspoort gezet." Zijn vader was een Riccphon
raadsman van het stamhoofd en hij
gaf zijn zoon de naam Hamupanda.
Deze naam droeg de jongen tot 1951.
Hij zat toen op de anglicaanse school
en daar begeerde hij gedoopt te wor
den. De blanke zendeling had een
lijstje namen bij de hand van christe
lijke heiligen en daaruit mocht Ha
mupanda kiezen. Het werd James,
maar niet van harte. Achteraf vindt
de bisschop het een beetje onzin, wat
voor naam je een kind geeft. „Ai
noem je een kind Petrus of Paulus of
zelfs Jezus, zijn hart wordt er geen
cent beter van." Hijzelf heeft zijn
dochtertje een paar jaar geleden dan
ook maar weer gewoon een Namibi
sche naam gegeven.
Omdat er ln het noorden van Nami
bië weinig werk was, ging Kaluma
eerst ln 1953 als huisbediende naar
het zuiden en liet hij zich van 1955 tot,
1961 ais contractarbeider naar de dia
mantmijn van Oranjemund bij Lude-
ritz zenden. Hij kreeg daar. omdat hij
Engels sprak, een baan als kantoor
bediende en controleur. In 1962 ver
trok hij voor een godsdienstcursus
naar Kenya. Dominee of bisschop
worden had hij niet in zijn hoofd. Hij
kwam in 1963 ln Walvisbaai terecht
en daar deed hij namens de kerk wat
maatschappelijk werk. Maar toen
kwam de kans naar de VS te gaan.
Eerst volgde hij op dertigjarige leef
tijd de Amerikaanse middelbare
school en ging vervolgens naar de
tuilversitelt. waar hij theologie stu
deerde met het doel leraar te worden.
„In oktober 1977 hoorde ik Ineens dat
ze me op een lijst gezet hadden voor
de bisschopsverkiezing. Ik wilde niet
tegenstribbelen, als de mensen een
beroep op mij zouden doen. En toen
ze zeiden dat ik dan eerst tot priester
gewijd moest worden, heb ik ze laten
gaan. De volgende dag werd lk bis
schop."
Bisschop Kauluma spreek lk bij gele
genheid van een bezoek aan ons land,
waar hij samen met enkele andere
vertegenwoordigers van de kerk in
Namibië een gesprek heeft met ka
merleden van het CDA en minister
Van der KIaauw van buitenlandse
zaken om hen op de hoogte te stellen
van de werkelijke toestand ln
Namibië.
De verkiezingen die de Zuidafrikaan-
se machthebbers in Namibië georga
niseerd hebben waren volgens bis
schop Kauluma een wassen neus. De
mensen werden openlijk of ln het
verborgene gedwongen eraan mee te
doen en de uitslag heeft voor de bis
schop dan ook geen waarde. De Swa-
po, de bevrijdingsbeweging van Na
mibië. heeft de verkiezingen terecht
geboycot, vindt hij. Vorig jaar juli
ging de Swapo akkoord met een Wes
ters plan voor Namibië. De kerken
zonden ln oktober vorig Jaar een brief
aan de Zuidafrikaanse premier om
hem te zeggen dat het plan ook hun
instemming had
Sindsdien kwamen de ministers van
buitenlandse zaken van de vijf wes
terse landen eerst naar Windhoek, de
hoofdstad van Namibië, waar zij ook
met de kerkelijke leiders spraken, en
.reisden zij vervolgens naar Pretoria
voor besprekingen met premier Bot
ha. Maar Zuid-Afrika weigerde het
voorstel van de vijf westerse landen
te aanvaarden, in plaats daarvan
ging hij verder met het uitvoeren van
zijn plannen met Namibië.
Schuttersputjes
Er heerst, zo vertelt bisschop Kaulu
ma, een soort terreur ln het land.
Vorige week nog kwam er Ineens een
detachement van het Zuidafrikaanse
leger naar de zendingspost St. Mary
in het noorden, waar de soldaten
schuttersputjes ln de grond groeven.
Toen de bisschop protesteerde tegen
deze ongevraagde maatregelen bij de
Zuidafrikaanse gezagsdrager, liet
deze weten niet van de activiteiten op
de hoogte te zijn.
Intussen zit nog altijd een onbekend
aantal Namlblërs in Zuidafrikaanse
cellen. Er zijn wetten, die de Zuidafri
kaanse machthebbers in staat stel
len. mensen zonder proces vast te
houden. Wie er gevangen zit, wordt
niet bekend gemaakt. Kerkelijk pro
test tegen dit soort arrestaties haalt
niets uit. Administrateur generaal
VUjoen liet weten dat de wetten pas
ingetrokken worden, wanneer de situ
atie ls verbeterd. Maar de mensen
worden steeds ongeduldiger en kwa
der, vertelt bisschop Kauluma. On
der de gevangenen zijn scholleren
van dertien en veertien jaar. Ze kun
nen niet bezocht worden door de
mensen van hun kerk. Alleen de gere
formeerde dominee wordt toegelaten,
maar deze ls ln de ogen van de bevol
king slechts een handlanger van het
Zuidafrikaanse bewind.
De overige kerken hebben heftig te
lijden onder het Zuidafrikaanse be
wind. „Behalve voor gewone kerk
diensten hebben wij voor iedere bij
eenkomst waar meer dan vijf mensen
aan meedoen, een officiële toestem
ming nodig," vertelt Kauluma. Er
ontstaan dientengevolge Sow je ^om
standigheden in een land dat gere
geerd wordt door mensen die zich
officieel christen noemen.
We komen te spreken over het com
munisme, dat volgens veel Zuidafri
kanen de zuidpunt van Afrika zou
bedreigen. Bisschop Kauluma rea
geert: „De Zuidafrikanen en jullie, de
westerse landen, die profiteren van.
Zuid-Afrika's aanwezigheid in ons
land, dwingen ons die richting op."
Hij strekt zijn handen voor zich uit.
„WIJ hebben voedsel nodig, want we
hebben honger. We hebben wapens
nodig, want we worden vertrapt. We
nemen voedsel en wapens aan van
wie het ons aanbiedt, zolang er geen
voorwaarden aan verbonden zijn."
Hij noemt Angola en Mozambique,
landen die marxistisch zijn gewor
den. „Wat is er toch mis met het
Westen, dat het blijkbaar almaar
communistische regeringen voort
brengt?"
Dr. A. Kruyswijk
De gereformeerde synode heeft
vroegere voorzitter dr. A. Kruyi
te Enschede benoemd tot secre
voor het onderhouden van coi
met internationale oecumenisch!
ganisaties. Kruyswijk is de eerati
zoldigde functionaris van deze i
in de gereformeerde kerken. Hij
in het verleden tweemaal praeses
de synode en van 1971 tot 1973 1
zitter van de landelijke raad
kerken.
LUNTEREN De gereformeerd
node heeft Inzake de kwestie vi
zendingsterreinen het volgende
sluit genomen: „De synode ven
deputaten aan te geven e
beleidsoverwegingen in het algefl)
kunnen leiden tot voorstellen aal
synode tot het aanknopen van i
we relaties, waarbij met name er
gewaakt wordt dat het werk va
bestaande partnerkerken niet
deeld wordt door het aan'
nieuwe taken".
Met betrekking tot de relatie U
hervormde zending heeft de syJ
uitgesproken dat een eventuele
met het hervormde zendingi
veel uitgebreider bestudeerd i
worden.
