Premier Zweden
larter: Voorstellen
ireznjew vallen tegen
Vietnam geeft
eigen falen toe
fony Benn, vurig geliefd en nog vuriger gehaat
r
Dreigende taal op
Rhodesië-beraad
jnerikaanse marine naar Cuba
i'alldin nieuwe
Nieuwe partij
tegen Begin
Ultimatum aan Patriottisch Front
Vlag
Rhoodie vrij
op borgtocht
Produktie consumptiegoederen omhoog
JENSDAG 10 OKTOBER 1979
BUrTENLAND
TROUW/KWARTET
7
J YORK (Renter, AP) Terwijl de Cubaanse presi-
Castro vandaag In Amerika wordt verwacht om
toespraak te houden ln de Algemene Vergadering
de Verenigde Naties, stoomt de Amerikaanse mari-
i naar de Cubaanse wateren. De schepen zullen
emen aan oefeningen, waaronder een aanval van
alt op de baal van Guantanamo op Cuba, waar zich
Amerikaanse basis bevindt. Volgende week zullen
1500 Amerikaanse militairen aan de landing
«ding staat ln het kader van vier weken durende
grikaanse oefeningen In het Caraibisch gebied die
geleid vanuit Key West In Florida. De Amerl-
minister van defensie Harold Brown verklaarde
r dat de Verenigde Staten met deze militaire opera-
s duidelijk willen maken dat de Amerikaanse
Itabe aanwezigheid de meer dan 2.000 Russische
militairen op Cuba ruimschoots neutraliseert.
De opvoering van de militaire activiteiten door Was
hington heeft geleld tot de afgelasting van het bezoek
van de Venezolaanse minister voor energie en mijn
bouw, Calderon Bertl, aan de Verenigde Staten. De
minister sou eind deze maand op bezoek komen om te
praten over samenwerking op het terrein van de ener
gievoorziening. Volgens het persbureau IPS, dat dit
meldt ls de booding van Venezuela ingegeven door
kritiek op het als beledigend ervaren optreden van de
VS als gevolg van de Cuba-erlsis van de afgelopen
maanden. De regeringen van Jamaica, Grenada, St.
Lucia en Guyana hebben gisteren een oproep aan de
grote mogendheden gedaan hun politieke strijd niet
naar het Carablsich gebied te verplaatsen. Ook deze
reactie schijnt vooral te zijn Ingegeven door de Ameri-
r zei van oordeel te zijn dat de
;che president er vooral op uit
de Europese bondgenoten van
erika te ontmoedigen om nieuwe
etten voor de middellange afstand
voeren. Hij wees er op dat deze
,j ien eerst hun defensie zullen mo-
dseren voordat ze bereid zijn met
pi 8owjet-Unie te gaan praten over
'a£ wederzijdse evenwichtige ver-
oej dering van de bewapening,
i president, die verklaarde het eco-
Qlsche vraagstuk als probleem
imer één voor de Verenigde Sta
te beschouwen, verwachtte dat
LT n nog dit Jaar door de Ameri-
Senaat zal worden goedge
keurd. Voorts was hij van oordeel dat
de Amerikanen er ln zijn geslaagd'
effectief een einde te maken aan de
Cuba-crisis. De maatregelen van zijn
regering zouden de Russische een
heid op Cuba nu volledig geïsoleerd
hebben op het eiland.
In een rapport van de commissie van
buitenlandse zaken van de Ameri
kaanse Senaat is andermaal aange
drongen op snelle ratificering van het
SALT-akkoord. Het rapport wijst er
op dat er wel eens ernstige verdeeld
heid binnen de NAVO zou kunnen
ontstaan als dit niet gebeurt. De
Amerikaanse bondgenoten zouden
a
OCKHOLM (Reuter, AFP) Thorbjöm FSlldln ls de
uwe premier van Zweden. Na de verkiezingen in 1976 was
ie leider van de Centrum-partij eveneens een jaar premier.
Idin zal een centrum-rechts kabinet vormen van drie
■tijen, de liberalen, conservatieven en de Centrumpartij,
se partijen hebben bij de verkiezingen van 16 september
parlementaire meerderheid van één zetel behaald.
Strategie
iijg
Ier Ffilldin ls 53 Jaar en een rijke
ipenboer. Zijn partij heeft zich
kernenergie verklaard. In 1977
fest hij aftreden toen er binnen de
)p®ringscoalitie een ernstig me-
ontstond over kern-
;eggsverschil
>ptirgie.
vj
stel bei
stej benoeming van Fölldin zal mor-
worden bekrachtigd. Naar ver
ft maken de huidige liberale pre-
Ola Ullsten en de conservatieve
r Ooesta Bohman ook deel uit
de nieuwe regeringscombinatie,
in zou dan minister van buiten-
lse zaken worden en Bohman
gt de post van economische za-
die hij ook in het vorige kabinet
et leedde.
oei
aO Centrumpartij van F&lldin ging
laatste verkiezingen terug van
64 zetels. De conservatieve
ls met 73 zetels de grootste
jjltlepartner. Pj» liberalen hebben
letels in de Riksdag. De nieuwe
rjljeedse premier heeft na de lagere
aiiool geen school meer bezocht. Hij
rtm ft zich opgewerkt via schriftelijke
Wsen. Hij gaat prat op zijn harde
ken en zijn zelfbeheersing. F&ll-
is nimmer boos en gaat niet sla-
J
Thorbjörn Falldin
pen zonder dat hij een glas melk naar
binnen heeft gewerkt. Hij is een man
van het platteland, die weigert ln de
stad te wonen.
JERUZALEM (AP. AFP) Israël
heeft er een nieuwe partij bij ter
rechter zijde van het politieke cen
trum. De partij, die naam Tehiya of
Wedergeboorte heeft gekregen, is
opgericht door Juval Neeman. een
prominent kerngeleerde, vroegere
meesterspion en belangrijkste we
tenschappelijke adviseur van de Is
raëlische regering. Gisteren hield
Neeman zijn eerste publieke rede
voor een publiek van 3.000 man.
De nieuwe partij ls een uitdaging
aan het adres van premier Begin,
omdat ze wordt gevormd door con
servatieven die teleurgesteld zijn
over het beleid van de premier. De
leden van Tehiya keren zich vooral
tegen de concessies die de regering
aan Egypte heeft gedaan. Tehiya ls
de eerste nietrreligieuze partij ter
rechterzijde van het regerende Li-
koed-blok. De partij verzet zich niet
alleen tegen de teruggave van de
Sinal ln ruil voor vrede met Egypte,
maar keert zich nog feller tegen
onderhandelingen over Palestijns
zelfbestuur ln de bezette gebieden.
De nieuwe partij verkleint de toch
al niet grote politieke overlevings
kansen van de regering Begin nog
meer. De regering zit uiterst moei
lijk door de volledig uit de hand
gelopen economische chaos in het
land. waardoor minister van finan
ciën Simcha Ehriich in botsing is
gekomen met zijn eigen partij. Offi
cieel worden verkiezingen pas ln
1981 gehouden, maar er doen voort
durend speculaties de ronde dat het
uiteenvallen van de coalitie wel
eens tot vervroegde verkiezingen
zou kunnen leiden.
Bij de nieuwe partij hebben zich
inmiddels twee prominente ex-aan-'
hangers van Begin aangesloten, me
vrouw Geula Cohen en Mosje Sja-
mir. Aangenomen wordt dat vooral
veel aanhangers van het Blok van
Getrouwen (Goesj Emoenlm) zich
bij Tehiya zullen aansluiten.
Begin
SHINGTON (AFP, AP, Reuter) De voorstellen die de Russische president Brezjnew
[elopen zaterdag in Oost-Berlijn deed zijn lang niet zo constructief als ze er op het eerste
ht uitzien. Dit zei de Amerikaanse president Carter gisteren tijdens een door de televisie
zonden persconferentie.
een snelle ratificatie beschouwen als
het bewijs van een krachtig Ameri
kaans leiderschap.
Paul Nltze, voormalig SALT-onaer-
handelaar, heeft daarentegen een be
roep op de senatoren gedaan het
tweede SALT-akkoord te verwerpen.
Alleen een dergelijke maatregel zou
duidelijk maken dat de Verenigde
Staten vast besloten zijn de strategi
sche kracht en de defensie van de
NAVO verder uit te bouwen. Overi
gens gaf hij wel toe dat een verwer
ping van SALT n met een kleine
meerderheid een negatief effect zou
hebben op het Atlantisch Bondge
nootschap. Van Westeuropese zijde ls
de laatste tijd regelmatig aangedron
gen op ratificering van SALT H, zo
dat snel een begin kan worden ge
maakt met de onderhandelingen over
SALT m, ln het kader waarvan ook
de middellange afstandraketten kun
nen worden beperkt
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM De Rhodesië-conferentie in Londen heeft
een dreigender aanzien gekregen, nadat de Britse voorzitter
Lord Carrington van de delegatie van het Patriottisch Front
had geëist dat het tot morgen de tijd heeft om de grondwet
naar Brits model te aanvaarden. Front-leider Robert Mugabe
reageerde fel op het Britse ultimatum en zei: „Als zij dreigen
en hun spieren spannen, dan kunnen wij ook dreigen en de
spieren spannen".
Mugabe verklaarde dat hij niet van
plan ls op te houden met onderhande
len ln Londen, maar dat hij ook de
oorlog ln Zimbabwe-Rhodesië kon
„winnen zonder Lancasterhouse".
Het Patriottisch Front heeft grote
moeite de Britse voorstellen voor een
nieuwe grondwet te slikken. Tot nu
toe heeft het Front al toegegeven op
het belangrijke punt van de blanke
vertegenwoordiging en is het bereid
het plan van een president met uit
voerende macht te laten varen. Strui
kelblok blijft nu nog de verdeling van
de grond en het staatsburgerschap.
Mugabe en Nkomo willen dat al het
land dat nu ln handen van de blanken
ls. wordt verdeeld onder de bevol
king, terwijl de Britten een bescher
ming van de blanke eigendommen
willen. Het Front wil mensen die na
de eenzijdige onafhankelijkheidsver
klaring in 1965 ln Rhodesië kwamen
niet als staatsburger beschouwen,
terwijl de Britten alle huidige inwo
ners van Rhodesië als staatsburgers
zien.
Overgangstijd
De Amerikaanse militaire autoritei
ten hebben hun strategie ter verdedi
ging van West-Europa bij een eventu
ele aanval van de Sowjet-Unie aan
eennieuw onderzoek onderworpen.
Dit berichtte het Amerikaanse blad
New York Times gisteren. De afgelo
pen 25 Jaar was deze strategie erop
gericht in geval van een Russische
aanval op West-Europa zo snel moge
lijk militairen en materieel vanuit
Zuld-Azlë en uit het gebied van de
8tllle Oceaan over te brengen naar
Europa. Deze lijn wordt de „swing-
strategie" genoemd.
Nu de Russische macht ln het gebied
van de Stille Oceaan toegenomen ls,
lijkt deze strategie niet behoudbaax,
mede gezien het feit dat dit het ver
trouwen van de bondgenoten van de
Verenigde Staten ln Azië zou onder
mijnen. Minister Harold Brown van
defensie zou nu overwegen om deze
strategie aan te passen dan wel volle
dig op te geven. De keus voor een
nieuwe benadering zou voorts mede
zijn ingegeven door de wens van Chi
na voor een sterk Amerikaanse mili
taire aanwezigheid ln de Stille
Oceaan.
Joegoslavië en Roemenië, twee lan
den die niet met hun staatshoofden
vertegenwoordigd waren bij de vie
ring van het dertigjarig bestaan van
de DDR, hebben gisteren hun instem
ming betuigd met de rede van Leonid
Breznjew, waarin deze mededeelde
dat de Sowjet-Unle eenzijdig 20.000
militairen en duizend tanks uit Oost-
Dultsland terug te trekken. In de
Russische media ls gisteren opgeroe
pen tot een campagne om te verhin
deren dat er ln West-Europa raketten
voor de middellange afstand worden
gestationeerd.
Een Amerikaanse politieman ver
wijdert een vlag van demonstranten
tegen kernenergie van het hek van
de kerncentrale bij Seabrook in New
Hampshire. Demonstranten hielden
een actie bij de toegangspoort van de
kerncentrale met de bedoeling daar
werkende mensen tegen te houden.
De politie verspreidde met geweld
ongeveer honderd demonstranten
die de afvoering van een mantal me
destanders naar de rechtbank pro
beerden te verhinderen. Bij die actie
werden twee demonstranten ernstig
gewond. De gearresteerde demon
stranten moeten zich verantwoorden
voor de actie van het afgelopen
weekeinde, toen ze probeerden het
terrein van de kerncentrale in Sea
brook te bezetten.
PRETORIA (Reuter) Eschel
Rhoodie is gisteren op borgtocht vrij
gelaten. De voormalige staatssecreta
ris van het ministerie van informatie
moet een borg betalen van ruim
200.000 gulden. Hij mag het gebied
Johannesburg-Pretoria niet verlaten
en moet zich iedere dag melden bij de
(politie.
Rhoodie werd maandag veroordeeld
tot zes Jaar gevangenisstraf en schul
dig bevonden aan vijf van de zeven
aanklachten. Rhoodie heeft alle te
gen hem gerichte aanklachten
ontkend.
t>e eerste die Rhoodie de hand schud
de bij zijn vrijlating gisteren was de
ex-minister van informatie Connie
Mulder, die zelf ook tot over zijn oren
betrokken is in het informatieschan
daal.
BANGKOK (Reuter, AFP) Het ontbreekt de Vietnamezen
aan consumptiegoederen en daarom moet de produktie van
die goederen worden opgevoerd. Dit is de conclusie van het
centraal comité van de communistische partij van Vietnam.
De oorzaak daarvan moet gezocht worden in een gebrekkige
planning en organisatie van het industriële apparaat.
In Vietnam ls tekort aan van alles en
nog wat, van briefpapier tot medicij
nen. De Vietnamese autoriteiten
schrijven deze tekorten in de eerste
plaats toe aan de dertig jaar die het
land oorlog heeft gevoerd, de natuur
rampen en de aan de gang zijnde
oorlog ln Cambodja en tegen China.
Maar de Vietnamese communistische
partij geeft toe dat ook de gebrekkige
organisatie van de produktie debet is
aan het tekort, hetgeen tot gevolg
heeft dat het land ook onvoldoende
kan uitvoeren.
In de resolutie van het centraal comi
té worden een aantal doelstellingen
opgesomd die over vijf Jaar gereali
seerd moeten zijn. Alle mensen moe
ten kunnen beschikken over voldoen
de voedsel en kleding. Er dienen vol
doende huishoudelijke apparaten te
zijn en beter openbaar vervoer, met
name in de steden. Voorts wordt ge
streefd naar een betere uitrusting van
de scholen, een grotere produktie van
medicijnen en een groei van de uitr
voer, zodat de import van grondstof
fen op die manier gefinancierd kan
worden. Voor wat de export betreft
denkt men vooral aan koffie, thee.
rubber, zijde, tabak, kunstvoorwer
pen en fruit.
Vietnam heeft gisteren opnieuw Chi
na beschuldigd van grote troepen
concentraties langs de Vietnamese
grens. In Hanoi is het door de Chinese
leider Hua Guofeng geuite dreige
ment dat de Chinezen zich het recht
voorbehouden Vietnam nog een lesje
te geven goed gehoord.
China heeft gisteren bij monde van
zijn vertegenwoordiger in Genève, Li
ang Yufan, de verwachting uitgespro
ken dat nog zo'n drie miljoen Vietna
mezen dat land zullen verlaten we
gens „de wrede politiek van de rege
ring van Vietnam". Hij baseerde zijn
opmerking op een niet nader geïden-
Uficeerde funcüonans in het zuiden
van China.
Een Griekse vrachtvaarder en een
Amerikaanse tanker hebben gisteren
58 Vietnamese vluchtelingen opge
pikt uit de Zuidchinese Zee De twee
bootjes waarin de vluchtelingen
ronddreven werden opgespoord door
Amerikaanse marinevliegtuigen. Eer
der deze week hebben Amerikaanse
marine vaartuigen al 104 bootvluchte
lingen uit zee opgepikt.
Naar verwacht zal het Patriottisch
Front toch voor de Britten buigen en
de grondwet voorwaardelijk aanvaar
den. Een akkoord kan volgens Nko
mo en Mugabe pas getekend worden
als ook het voor hen uiterst belangrij
ke tweede agendapunt aan de orde is
geweest. Dit gaat over de overgangs
tijd voor de nieuwe verkiezingen en
de overdracht van de macht.
De conferentie, die nu al zijn vijfde
week is ingegaan, heeft tot dusverre
een zeer traag verloop en de drie
deelnemende delegaties hebben zich
zeer voorzichtig opgesteld. Nu pas is
voor het eerst krachtige taal geuit en
krijgt het beraad een ietsje grimmi
ger karakter. Mugabe wijt de plotse
linge felheid van de kalme Britse
voorzitter aan het Tory-congres ln
Blackpool, dat op de achtergrond de
besprekingen ln LancasterHhouse
probeert te beïnvloeden. De conser
vatieve Lord Carrington staat onder
grote druk van de rechtervleugel van
de Tories, die niets liever wil dan
opheffing van de economische sanc
ties tegen Zimbabwe-Rhodesië en er
kenning van de huidige regering van
bisschop Muzorewa.
Naar verwacht zal de soep in Black
pool niet zo heet worden en zullen de
conservatieven een compromismotie
aannemen die erkenning koppelt aan
de conferentie ln Lancaster House. In
Blackpool zal overigens David Muko-
me, de minister van buitenlandse za
ken van de regering van Muzorewa,
het woord richten tot de conservatie
ven en verhalen over de goede wil van
zijn delegatie, die al akkoord is ge
gaan met een grondwet naar Brits
model.
In Zimbabwe-Rhodesië gaat de oor
log onverminderd voort. Gisteren de
den guerrillastrijders van Mugabe
een aanval op de grensstad Umtali
met mortiervuur. Enkele gebouwen
en huizen werden vernietigd. Bij deze
actie zouden geen mensen om het
leven zijn gekomen.
eg
lor Bert van Panhuis
rt*feljn twee mensen in de Britse politiek, die bij tegenstanders een waas
Jij ir de ogen weten op te wekken. De een is premier Margaret Thatcher
,ml de ander Tony Benn. Een Thatcheriet is wel het laagst gezonken
epsel op deze wereld. En iemand die „Bennery" spreekt ls het
eldvreemdste en meest linkse warhoofd, dat op twee benen rond-
.afkeer van Thatcher en Benn is niet zo
md. Beiden zijn fundamentalist en ra-
al in hun visie, niet of zelden bereid tot
he compromis. En daarmee maak Je zelden
s< aden. Gerespecteerd maar niet bemind,
rgc t het dan.
name Tony Benn is daarbij kwetsbaar,
t als er iemand geen wortels heeft in de
^idersklasse dan is hij het wel. De anec-
daarover zijn legio. Een vakbonds
die hem persoonlijk heeft horen zeg-
dat zijn grootmoder een Schotse haven-
Jlder kende. Of het verhaal van die
,m< rangst van vakbondsleden op het minis-
van Industrie, waar Benn toen be-
Isman was. Als lunch wilde de minister
gezelschap thee en boterhammetjes
Dleden, maar zijn onderminister Eric
er die wel uit arbeiderskring kwam
Benn ervan te overtuigen dat arbeiders
en de middag rekenen op een warme
Jtijd Heffer moet volgens politieke
lelaars vaak hebben gegromd dat Je
u krijgt met intellectuelen, die niets
de fabriek weten.
Ier
ienn wéët nJets van de werkvloer. Toen
lony Wedgwood Benn 54 Jaar geleden
I geboren, was vader William al bijna
"j Jaar lid van het Britse parlement.
8-jarige had William na de grote libera-
ilng van 1906 zijn eerste stappen
i politiek gezet. Hij klom op tot onder
minister maar trok zich terug op de „back
benches" toen Lloyd George de liberalen
ging lelden. Hij wantrouwde de flamboyan
te Welshman tot en met en trok daaruit in
1926 de consequenties: hij stapte over naar
Labour, gaf zijn parlementszetel op en deed
twee jaar later weer een gooi naar „West
minster". Ramsey MacDonald en, na de
tweede wereldoorlog, Clement AtUee wis
ten hem over te halen minister te worden.
Al spoedig werd William Wedgwood Benn in
de adelstand verheven en tot zijn dood ln
1960 bedreef hij de politiek als de eerste
burggraaf Stansgate vanuit het Hogerhuis.
Tony had Inmiddels een opleiding gekregen
aan de beste scholen van Engeland, zoals de
elitaire Westminster School en New College
in Oxford. Hij was ln de universiteitsstad
voorzitter van de „Union", de bekende dis
cussieclub, waar hij opviel door zijn welbe
spraaktheid. Tijdens de oorlogsjaren was
Benn RAF-vlieger, net als zijn oudere broer
Michael, die deze tijd niet overleefde. Na de
oorlog trouwde hij de rijke Amerikaanse
Caroline Middleton De Camp. die ln Oxford
studeerde. Tony Benn ging bU de BBC-
radio werken totdat Bristol Zuid-oost hem
ln 1950 naar het parlement afvaardigde als
opvolger van Attlee's minister van finan
ciën, Sir Stafford Cripps. Bristol SE heeft
hem sindsdien steeds herkozea
stamt uit het begin van de jaren zestig.
Benns vader overleed en de titel ging over
op zijn zoon. Maar deze wilde liever parle
mentslid blijven en die functie liet zich niet
verenigingen met de adellijke titel. Tony
was gedwongen zijn zetel op te geven ook al
liet hij liever de Stansgate-titel schieten.
Tot 1963 bleef hij vechten tegen het sys
teem, en toen de conservatieve premier
Harold Macmillan de wet wijzigde zodat
niemand tegen zijn zin een titel hoefde te
erven, had Benn binnen een tijdsbestek van
vijf minuten de adelstand verlaten.
Tony Benn heeft zich vanaf dat ogenblik tot
de eigenzinnigheid bekeerd, net als zijn
vader en grootvader Julius, die ln de vorige
eeuw op staande voet werd ontslagen als
hoofd van een school. HIJ bestond het na
melijk om halverwege de preek ln een Ang
licaanse kerk met zijn hele klas op te stap
pen omdat de dominee een aanval deed op
Martin Luther. En dat viel heel slecht bij de
Congregationalist (Remonstrant) Benn.
Na eerst vóór het Britse lidmaatschap van
de Europese Gemeenschap te zijn geweest,
ontpopte hij zich tegen de jaren zeventig als
een van de leidende tegenstanders, samen
met mensen als Michael Foot en Barbara
Castle. Dat hield verband met twee zaken.
In de eerste plaats beschouwt hij „Brussel"
als een ondoorzichtige, niet te controleren
structuur, en dat staat haaks op zijn opvat
ting dat besluitvorming tot stand moet ko
men met zoveel mogelijk echte Inspraak
van de gewone burgers. En ten tweede bete
kent deelname aan de EO een eerste stap
naar een verwatering van het democrati
sche socialisme, het best tot uitdrukking
komend in de de West-Europa veel gehan
teerde samenwerking met andere partijen.
Als Je al zo moeilijk greep krijgt op Je eigen
ministers, dan ls het met coalitiegenoten
helemaal hopeloos, redeneert Benn.
Democratisering
Twee rivalen in de Britse Labour-
partij: James Callaghan en achter
bem Tony Benn.
Afkeer
Zijn afkeer van de bestaande structuren Die democratisering van de samenleving
streeft Benn ook ln eigen land met vuur na.
Dat houdt dan onder meer ln dat het onde
mocratische Hogerhuis wordt afgeschaft en
vervangen door een senaat, dat de media
niet ongecontroleerd hun wijsheden de
ether insturen of op papier zetten, dat leder
een gelijke kansen heeft bij opvoeding en
onderwijs, dat ln het bedrijfsleven de stem
van de arbeider evenzeer telt als die van de
geldschieter, en al die andere doorgaans als
„nieuw-links" aangeduide idealen.
Maar Benns redevoeringen mogen dan nog
zo bevlogen zijn, grote delen van de Labour-
partij wantrouwen hem als zijn vader Lloyd
George Zijn spraak is te deftig, zijn manie
ren te glad, zijn socialisme te aangeleerd.
Als voorbeeld van dit wereldvreemde optre
den wordt graag aangehaald dat Benn al
tijd en overal, tot de Members Bar van het
Lagerhuis en de stationsrestauratie toe, een
grote mok meesjouwt, die hij laat vullen
met thee. Zo zijn er ironische gebeurtenis
sen genoeg. Zoals de stofbril, die hij opzet
als hij fotokopieën maakt.
Woedend
Een vorm van zelfbeheersing is de cassette
recorder. die bij ieder (vraag)gesprek in
werking wordt gesteld. Want als Benn wat
zei tijdens zijn ministersloopbaan, dan was
het meestal op het randje van de loyaliteit.
Beide eerste ministers, die hij heeft gediend
als minister van technologie, industrie en
ten slotte energie, Harold Wilson en James
Callaghan. hebben dikwijls op het punt
gestaan hem het kabinet uit te schoppen.
Wilson was woedend over de wijze, waarop
hij een referendum over de EG afdwong en
de manier, waarop Benn de publieke opinie
bespeelde met argumenten ais: „Het EG-
lidmaatschap ls verantwoordelijk voor het
verlies van een half miljoen arbeidsplaat
sen." Met nauwelijks verholen genoegen
greep Sir Harold Benns nederlaag bij het
referendum aan om hem weg te halen van
het ministerie van Industrie.
De ondernemers konden zijn bloed wel drin
ken. al had het er gezien Benns bijnaam
„Dracula" meer van weg dat zij hun
ontvreemde eigendommen wilden terug ha
len. Als minister van energie bleef de voor
man van links ook al is hij nooit lid
geworden van de Tribunegroep en behoort
hij nog steeds tot de (sociaal-democrati
sche) Fabian Society zijn doeleinden
nastreven. Als het aan hem lag was ln de
voorgaande jaren de hele energie-industrie
genationaliseerd. Ook Callaghan had hem
graag van die post weggezuiverd, zeker toen
Benn hem bij de wetgeving voor de Euro
verkiezingen voor de voeten liep. Maar de
minister wist telkens precies hoe ver hij
gaan kon. En voor iemand die gedragen
wordt door de plaatselijke afdelingen en de
intellectuele vleugel van de fractie was dat
heel ver
Eerste man
Benns optreden manipulaties, zeggen
zijn tegenstanders binnen Labour heeft
bij het jongste partijcongres het beeld van
partijleider James Callaghan zwaar ge
schonden. Maar of hij ooit zelf de eerste
man van Labour wordt ls de vraag. Daar
voor ls de steun nodig van de vakbonden en
die beschouwen hem als een salonsocialist
De kans is groot dat deze machtigste groe
pering binnen de socialistische partij de
voorkeur geeft aan een gematigde figuur als
Healey of Shore, of de steeds populairder
wordende Sllkln Want de ln de dagelijkse
omgang zeer beminnelijke Benn verdeelt de
politieke geesten als geen ander, met uit
zondering misschien van de huidige
premier.
Een groot deel van de kiezers zal als Benn
bij de volgende verkiezingen de leider van
Labour zou zijn, waarschijnlijk net zo rea
geren als die rmddle-class mevrouw die on
langs kwam kijken toen Benn zijn jongste
boek „Argumenten voor het socialisme"
signeerde bij Selfridges, de Bijenkorf van
Engeland. „Ik haat zelfs zijn schaduw. Ik
moest gewoonweg komen kijken of dit af-
schuwelikke creatuur zo slechts is als men
zegt dat hij is. En het klopt"
Iemand, die zulke reacties oproept ls niet de
aangewezen figuur om Labour weer aan een
meerderheid te helpen. En dat ls Benns
belangrijkste barricade op de weg mar de
top in het democratisch-aoclallsUsche En
geland.
