i
Jackson licht Carter
over gesprek PLO
Ruhrgebied leeft
op gifstortplaats
Apathie overheerst bij Japanse verkiezingen
Helft Noors kabinet vervangen
Connie Mulder wil
weer de politiek in
B
oot
c
a
Blokvorming tegen onteigening
bedreigt Israëlisch kabinet
:vl
u
tel
in
Q
er
V
ui
tv
'iel
:n
m.
Contacten voor VS van groot belang'
Boomstam doorboort bus
Portugese garde
bemoeilijkt werk
van journalisten
^Man gehangen wegens smokkel
hl
Stort i
t.n.v. Stichl
Postbus 15
iw bijdrage op gironummer 29.14.600,
ling Comité Hulpverlening Zuid-Oost-Azië,
27, tel. 050-777428 9701 BM Groningen
TERDAG 6 OKTOBER 1979
TROUW/KWARTET
or James Dorsey
MPHOL De Amerikaanse zwarte leider dominee Jesse Jackson, zal nog dit weekeinde
(erslag uitbrengen aan president Carter over zijn besprekingen met leiders in het Midden
sten, met name met de Palestijnse guerrillaleider Jasser Arafat.
ikson, die gistermiddag op Schlp-
(1 was op doorreis van Beiroet naar
York verklaarde dat hij Carter
igend zal adviseren om een vorm
communicatie met de PLO te
ken. Dit is volgens de Amerikaan-
zwarte leider „in ons nationaal
ilang". Jackson stelt dat het Ameri-
inse beleid in het Midden-Oosten,
it door „nationale belangen be-
ald dient te worden" op vier uit-
igspunten gebaseerd moet
irden:
de veiligheid van de staat Israël;
jmk- de rechtvaardigheid van de Pales-
X tijnse strijd;
n dr de territoriale integriteit van
Libanon;
rour normalisatie van de Amerikaanse
betrekkingen met de Arabische
Wereld.
tackson meent dat opening van een
llaloog tussen de VS en de PLO de
Üeutel is tot een dergelijk beleid. „Dit
1 ertoe lelden dat de voortdurende
lëlische schending van het inter
nationale recht door de in 1967 ver
overde gebieden te blijven bezetten
de kaak zal worden gesteld", al-
s de zwarte leider.
olgens Jackson zullen de zwarte
lerikanen een eerste stap in deze
..richting zetten door „de betrekkin-
en met de Palestijnen aan te halen
n de PLO te erkennen". Jackson
'^Jsiteert een recente opiniepeiling van
LCjret Amerikaanse dagblad Los Ange-
les Times dat onthulde dat 63 procent
L~srVan de zwarte gemeenschap in de VS,
nol6 procent van de christenen en 40
rrocent van de Amerikaanse Joden
r voorstander is van onderhandelingen
ussen Washington en de PLO. Jack-
on wijst erop dat de PLO „recht-
treekse invloed" heeft op de arbei
dsters in de Arabische olievelden.
mcVolwassenen
)m de politieke volwassenheid van
tiJjie PLO aan te tonen wijst Jackson op
enj et feit dat de Uitvoerende Raad in
,„e leiroet donderdagavond een eenzlj-
net? ige wapenstilstand in Zuid-Libanon
aa^heeft afgekondigd. Reagerend op de
^jjntkenning gisteren van verschillen-
ierJe Palestijnse functionarissen dat de
aaJPLO een wapenstilstand zou hebben
afgekondigd zegt de zwarte leider
Dat is een intern probleem. Ik ben
»rvan overtuigd dat zij de discipline
opbrengen om zich aan te
.iassen."
Tackson sprak de hoop uit dat de
«"aëlische premier Begin zijn hou-
ig tegenover de zwarte Amerika
nen zal wijzigen. Begin weigerde ver-
iden week Jackson tijdens diens be-
>ek aan Israël te ontvangen. Jack
meent dat Begin „uit beleefd-
Iheid" hem en andere zwarte leiders
had moeten ontvangen vanwege de
•Steun van de zwarten aan Israël in het
►verleden. Verder wees Jackson op de
gevoeligheid van de zwarten, hun
el gezag" vanwege de slavenij
i „hun politieke invloed in de VS".
(Volgens Jackson zullen de tien mll-
len zwarte Amerikanen in de toe
komst „veel zeggenschap hebben
over de verdeling van buitenlandse
pulp".
Hoewel Jackson als particulier het
Midden-Oosten bezocht heeft Carter
ot drie keer toe geprobeerd Begin
of alsnog tot een ontvangst van de zwar-
,te leider te bewegen. Tijdens z'n ge
sprek met Carter zal Jackson stellen
dat het een „zonde van de hoogste
orde" is dat Israël Libanon „onthei
ligt" met Amerikaanse wapens. Ove
rigens, wilde Jackson zich niet erover
uitspreken wie hij bij de volgende
Amerikaanse presidentsverkiezingen
zal steunen. „Wij zwarten moeten de
opties open houden."
DüSSELDORF (DPA) De burgers
van de grootste Westduitse industrië
le deelstaat Noordrijn-Westfalen aan
onze oostgrens zitten op een chemi
sche tijdbom, die elk moment kan
afgaan. De bom tikt in de ruim twee
duizend geregistreerde stortplaatsen,
op de terreinen van in de oorlog ver
woeste chemische bedrijven. Maar
ook in de bijna honderd jaar oude
mijnsteenhopen. Want door het toen
nog ontbreken van wettelijke voor
schriften in de tijd van de opkomst
van de chemische en de zware indus
trie kon iedereen elk afval storten,
dat hij wilde.
Om de gifbom onschadelijk te maken
worden in een actie van de ministe
ries van landbouw en arbeid die al
maanden in het geheim aan de gang
is oude akten doorgesnuffeld en vroe
gere medewerkers ondervraagd.
Voorbeelden tonen aan hoe belang
rijk dit speurwerk van de milieu-amb
tenaren is: nog maar kortgeleden
moesten arbeiders bij graafwerk op
het terrein van een groot chemisch
bedrijf in Rijnland de spade wegleg
gen. omdat de giftige wolken hun uit
de grond tegemoet sloegen.
Nog niets gebeurd is er op de terrei
nen van bedrijven in Noordrijn-West
falen. waarin in de Tweede Wereld
oorlog zoals die van Stoltzenberg
in Hamburg, waar een schandaal om
is ontstaan giftige chemische
strijdmiddelen werden gemaakt. Die
bedrijven werden door geallieerde
bommen tot as gereduceerd en na de
oorlog eenvoudigweg geëgaliseerd.
Wat in deze fabrieken werd gemaakt,
weten alleen de vroegere medewer
kers. Want eventuele controlerende
instanties kregen de kans niet hun
neus in de gifkeuken te steken.
Niemand weet ook, wat er zich in de
ruim tweeduizend, intussen geëgali
seerde en groen aangeklede oude
stortplaatsen bevindt. Weliswaar
staan ze keurig netjes aangegeven op
de kaarten van de desbetreffende af
deling van het ministerie van land
bouw en worden regelmatig monsters
onderzocht van bronnen die in de
omgeving ervan ontspringen. Doch
de kennis van de instanties over de
„aard van de gedeponeerde stoffen is
onvolledig", zoals het in een interne
notitie van het ministerie heet.
Honderd Jaar zware industrie en
tachtig Jaar chemie hebben er in het
Ruhr-gebied voor gezorgd, dat het
water in de ondergrond voor eeuwen
is verpest en niet is te genieten door
mensen. In bepaalde gevallen is het
„stinkende brouwsel" in de industrie
niet eens meer bruikbaar voor secun
daire doeleinden Daarvoor hebben
stortplaatsen gezorgd die volgens een
vuistregel van de ambtelijke milieu
beschermers tien procent bedekken
van de oppervlakte van het industrie
gebied.
OSLO (Reuter, AP) De Noorse premier Odvar Nordll heeft gisteren de helft van zijn
socialistische kabinet vervangen. HIJ heeft een nieuw beleid toegezegd nadat de Arbeiderspar
tij bij de gemeenteraadsverkiezingen van vorige maand grote verliezen heeft geleden en de
conservatieven de grootste winnaar werden.
Nordli heeft de twee meest omstre
den ministers laten zitten, maar zij
krijgen wel andere posten. Inger
Louise Valle gaat van justitie naar
openbare Werken en Gemeentenbe-
leid en Per Kleppe wordt in plaats
van minister van financiën de be
windsman op een nieuw ministerie,
dat van lange termijnplanning. Het
parlement moet de vorming van dit
nieuwe ministerie nog goedkeuren.
De kritiek op Valle en Kleppe betrof
fen vooral het plan voor de versoepe
ling van de strafwetgeving, het belas
tingbeleid en de belasting op huizen.
Nordli verwierp de gedachte dat de
ontslagen ministers moeten boeten
voor de verkiezingsnederlaag van
september.
De Noorse vakbeweging heeft een
prominente plaats gekregen in het
nieuwe kabinet. Zo wordt Ulf Sand
van de planningafdeling van de bon
den de nieuwe minister van finan
ciën. Lars 8kytoeen, de leider van de
metaalarbeiders zal ministers van in
dustrie worden en vooral verantwoor
delijk zijn voor de ontwikkeling van
de snel groeiende olie-industrie op de
Noordzee. Knut Frydenlund blijft mi
nister van buitenlandse zaken maar
Hallvard Bakke is op handel en
scheepvaart vervangen door de ener
gieke voorzitter van de partij Reiulf
Steen. De vice-voorzltter. de populai
re minister van milieubeheer Gro
Harlem Brundland is verdwenen. De
nieuwe bewindsvrouwe voor consu
mentenbeleid Slssel Roenbeck wordt
de jongste minister uit de Noorse
geschiedenis.
Op de autobaan Frankfort-Kassei bij Guxhaven in de Westduitse deelstaat Hessen is
gisteren een verkeersongeval gebeurd waarbij vier mensen het leven verloren en veertien
zwaar gewond werden, van wie sommigen zeer ernstig.
Een touringcar uit Denemarken, die van Rüdesheim naar huis terugkeerde raakte bij het
inhalen een met boomstammen geladen Duitse vrachtwagen. Een stam doorboorde de bus
van voor tot achter. Veel inzittenden werden door het obstakel geraakt. De bestuurder van
de touringcar is door de politie in voorlopige hechtenis genomen.
TEL AVTV (UPD - De Israëlische
minister van binnenlandse zaken Jo
sef Burg heeft zich aan de zijde ge
schaard van zijn ambtgenoten van
defensie en buitenlandse zaken Da-
Jan en Weizman door zich tegen ont
eigening van grond in particuliere
handen in bezette gebieden te verkla
ren ten behoeve van uitbreiding van
nederzettingen daar.
Wellicht neemt het Israëlische kabi
net op zijn vergadering vanmorgen al
een beslissing in de kwestie van de
onteigening van bepaalde gronden op
de bezette Westelijke Jordaanoever.
De nationale religieuze partij, die de
belangrijkste coalitiepartner van het
regerende Likoed-blok van premier
Begin is en waarvan Burg de leider is,
heeft nu gedreigd uit de regering te
stappen als de regering eisen voor de
uitbreiding van zeven nederzettingen
op de Westelijke Jordaanoever niet
inwilligt. Dit zou het einde van de
regering-Begin betekenen.
„Bij het vestigen van nederzettingen
zou het regel moeten zijn, dat daar
voor geen gronden in particuliere ei
gendom hoeven te worden onteigend.
want mensen dienen niet van hun
grond te worden beroofd. Maar op
elke regel is een uitzondering en het
criterium is of onteigening bijdraagt
tot de veiligheid van Israël," zo ver
klaarde Burg voor de Israëlische ra
dio. Zijn uitspraak zal zeker tumult
veroorzaken binnen zijn partij, waar
van de meeste leden te vinden zijn
onder de 10.000 Joden die op de bezet
te Westelijke Jordaanoever wonen.
LISSABON Terwijl de teruggave
van land aan grootgrondbezitters in
het zuiden van Portugal doorgaat,
rijzen er opnieuw protesten tegen het
optreden van de Portugese republi
keinse garde bij deze teruggaven.
Deze keer naar aanleiding van het
molesteren van een Portugese foto
graaf, Joao de Miranda, door een aan
tal landeigenaren en hun helpers. De
republikeinse garde stond daarbij toe
te zien zonder in te grijpen.
De fotograaf werkte voor het commu
nistische ochtendblad O Diario
Dank zij het optreden van andere
journalisten leidde het molest niet
tot ernstige gevolgen. Onder meer de
Portugese vakbond van journalisten
en een algemene vergadering van het
Portugese persbureau Anop protes
teerden gisteren in felle bewoordin
gen tegen de nalatigheid van de repu
blikeinse garde.
De republikeinse garde, die na de val
van het fascisme nooit gezuiverd is.
heeft weinig respect voor Journalis
ten en fotografen. In Juni werd door
de garde een filmrolletje van uw cor
respondent afgenomen en onklaar ge
maakt. Dat leidde toen tot een infor
meel protest van de Nederlandse am
bassade bij het Portugese ministerie
van binnenlandse zaken. Vorige week
vonden twee landarbeiders de dood
toen de republikeinse garde het vuur
op een protesterende menigte
opende.
ADVERTENTIE
Een olieboycot tegen Zuid-
Afrika brengt het einde
van de oorlog dichterbij.
Steun de onderdrukten
ook financieel! Steun nu
de bevrijdingsbewegingen
ANC. SWAPO en
Patriottisch Front
GIRO 26655
PRETORIA (Reuter, AFP, AP) Connie Mulder, die enige
tijd geleden zijn machtige post als minister van binnenlandse
zaken af moest staan vanwege zijn betrokkenheid bij het
Informatieschandaal, is van plan weer in de politiek te gaan.
Hij overweegt leider te worden van een nieuwe partij, die op 7
november wordt opgericht.
Het Afrikaanse Actiefront voor Na
tionale Prioriteiten, dat mede door
Mulder is opgericht, maakte gisteren
de oprichting van de nieuwe partij
bekend. Het Front bestaat voorna
melijk uit ontevreden leden van de
regerende Nationale Partij. Ex-minis
ter Mulder, die waarschijnlijk zijn
ADVERTENTIE
SINGAPORE CUPD - Wegens het
haar Singapore smokkelen van ruim
"een ons heroïne is gisteren de 32-
n Jarige Wong Kee-Chin opgehangen.
!en functionaris van de regenng van
"ngapore verklaarde dat Wong be-
n november 1977 schuldig was be-
onden aan het smokkelen van ver
dovende middelen, nadat hl] bijna
een Jaar tevoren aangehouden was
wegens smokkel van ruim 130 gram
heroïne. In Singapore staat de dood
straf op het bezit of vervoer van meer
dan 15 gram heroine of 30 gram morfi
ne. Zeker twaalf mensen wachten we
gens overtreding van dezelfde wet op
uitvoering van het doodvonnis.
V ./Wlïfr fuflHf I
J6Jfv f
Meer geld voor meer hulp aan meer vluchtelingen.
Wij willen meer helpen. Helpt u ons. Alstublieft.
kansen ruikt na de sterke terugval
van de regeringspartij tijdens de tus
sentijdse verkiezingen van de afgelo
pen week, verklaarde dat de koers
van de nieuwe partij „centrum
rechts" zal zijn. De partij, die nog
geen naam heeft, zal zich waarschijn
lijk sterk verzetten tegen de onlangs
door premier Botha aangekondigde
versoepeling van de apartheidswet
geving.
Als Mulder inderdaad leider van deze
partij wordt, dan betekent dat een
snelle terugkeer naar het politiek to
neel, dat hij het afgelopen Jaar moest
verlatn. Vorig Jaar werd hij op het
nippertje verslagen door Pleter Bot
ha in de strijd om het premierschap.
Nadat zijn betrokkenheid bij het in
formatieschandaal was gebleken,
moest hij zijn positie als minister,
zijn zetel in het parlement en uitein
delijk ook zijn lidmaatschap van de
Nationale Partij opgeven.
Premier Botha heeft Mulder en zijn
aanhangers onlangs openlijk ver
zocht een einde te maken aan hun
„pogingen de Nationale Partij te ver
nietigen". Volgens waarnemers kan
Mulder rekenen op flinke steun onder
de blanke Zuldafrlkanen.
Ta
8 3è>ar
j far
Zou
•Part
,a|ldf
J(>(moe
Van een onzer redacteuren
rachtig miljoen Japanners krijgen morgen de kans om een nieuw
parlement te kiezen. Verwacht wordt echter dat ongeveer dertig procent
van hen thuis zal blijven. Deze vierentwintig miljoen „onverschilligen"
ouden in meerderheid altijd op de regerende Liberaal-Democratische
Partij (LDP) gestemd hebben en dat nu niet meer zo nodig vinden. De
OP blijft toch wel aan de macht, of ze naar de stembus gaan of niet, zo
noet de redenering zijn.
iderdaad hebben de Liberaal-Democraten
it al zo n dertig jaar voor het peggen in de
Japanse regering, maar de partij zit op dit
jmoment krap in haar parlementaire Jasje.
TNiet zonder reden heeft premier Masajosji
Chira het volk dan ook ruim een Jaar te
•vroeg naar de stembus geroepen. De LDP,
waarvan hij voorzitter is. is sinds de zware
verkiezingsnederlaag van 1976 haar absolu
te meerderheid in de volksvertegenwoordi-
Ing kwijt Slechts op het nippertje kon de
gering vorige maand een motie van wan-
•uwen van de JSP (Japanse Socialistische
'artij) ontlopen. De Socialisten vormen de
[grootste oppositiepartij, maar kunnen van
tun kant te weinig parlementaire steun
loblllseren om de Liberaal-Democraten
ten val te brengen.
Winst
Japans oppositie speelt het oude linkse
gezelschapsspel „wees verdeeld, maar heers
niet". Anders dan de LDP rekent JSP op
zetelverlies bij de stembus en de parle-
mentsfractie heeft de afgelopen drie Jaar
toch al negen van de 126 teloor zien gaan
door afscheidingen en tussentijdse verkie
zingen. Volgens opiniepeilingen zullen de
Socialisten dit keer terugvallen naar hon
derd zetels.
De partij van premier Chira hoopt op winst
en heeft die ook nodig. De regeringsleider
koestert namelijk plannen tot invoering
van een BTW en een comfortabele parle
mentaire meerderheid is daarvoor onmis
baar. Maar zelfs als de LDP de schitterende
electorale overwinning behaalt die waarne
mers haar voorspellen, dan heeft Chira nog
geen reden zich op zijn gemak te voelen. In
zijn eigen partij bestaat massaal veizet
tegen de fiscale plannen van de premier, al
lijken de tegenstanders thans eerder door
opportunisme dan overtuiging bezield. Wel
ke parUJ verwacht nu verkiezingen te win
nen met een voorstel tot belastingverho
ging?
Chira, die in vorige regeringen tweemaal
minister van financiën was. is allang van
mening dat de Japanse overheid te veel op
leningen moet steunen om de begroting
rond te krijgen. Op het ogenblik wordt
ongeveer veertig procent van de begroting
via staatsleningen gedekt en de premier wil
de komende vijf Jaar aan deze situaUe een
eind maken. Zijn plan is om de regering aan
meer inkomsten te helpen via een verho
ging van indirecte belastingen, in dit geval
door middel van een BTW.
Het is natuurlijk een buitengewoon impo
pulaire maatregel en onder druk van de
oppositie in de LDP houdt Chira zich voor
de duur van de verkiezingscampagne op de
vlakte. Maar men vertrouwt hem niet en
niet minder dan 221 van de 246 Liberaal-
Democratische parlementariërs hebben al
vast een petitie tegen de BTW getekend.
Schandaal
De regeringspartij wordt niet alleen intern
bedreigd, ook extern staat ze aan steeds
meer aanvallen bloot. In de eerste plaats is
er de nasleep van het Lockheed-schandaal.
Dit schandaal heeft de LDP bij de verkie
zingen van 1976 vijf procent van de stem
men gekost en op dit ogenblik staat ex-
premier Tanaka terecht wegens het aanne
men van steekpenningen van Lockheed.
Chira is politiek nauw gelieerd aan Tanaka.
die vorig Jaar zijn kandidatuur voor het
parljleiderschap steunde.
Een tweede oud-premier, Takeo Foekoeda,
blijkt de belasting voor 45 miljoen yen
ontdoken te hebben. De Japanse spoorwe
gen, een seml-overheldsbedrijf, wordt ervan
beschuldigd zwart premies te hebben be
taald en onwettig uitkeringen verstrekt. En
zo is er nog een hele reeks affaires waar
leidende figuren uit de regeringspartij bij
betrokken zijn.
Deze sfeer van corruptie en fraude wordt
vaak herleid tot het traditionele nepotisme
in de Japanse politiek. Posities en „clientè
le" worden doorgegeven van vader op zoon
en de rest van de familie helpt daar ook bij.
Onlangs schreef het Japanse weekblad
„Gendai": „Er bestaat waarschijnlijk geen
ander belangrijk kapitalistisch land ter we
reld met zoveel politiek nepotisme als Ja
pan. Politiek gesproken zijn we nog een
onderontwikkeld land." Volgens sommige
waarnemers is door die praktijken de parle
mentaire macht allengs in handen van voor
namelijk tweederangs politici terecht geko
men. Anderen zien in dit nepotisme Juist
een garantie voor politiek „instinct".
Feit is dat een klein aantal families al
generaties lang de dienst uitmaakt en dat in
onderlinge samenwerking ook zo wenst te
houden. Het gaat hier hoofdzakelijk om
Liberaal-Democratische kringen en het
voorspelde thuisblijven van zoveel miljoen
Japanse kiesgerechtigden Is minder onge
vaarlijk dan in de aanhef van dit stuk wel
leek.
Berusting
sociaal-democraten het marxisme hadden
afgezworen. Wat de reden ook mag zijn, het
gevaar dat op den duur in deze situatie
schuilt, Is de voortgaande vervreemding
van kiezers, die zich verstoken zien van de
essentie van democratie: het recht op
keuze."
Toch zijn de Liberaal-Democraten volgens
in de Japanse pers gepubliceerde opiniepei
lingen in vijftien Jaar niet zo populair ge
weest als thans. Men voorspelt de partij een
winst van zeventien tot achtentwintig ze
tels. De J8P, de boeddhistische „Komeito"
(met 56 zetels de tweede oppositiepartij) en
de Nieuwe Liberale Club (bestaande uit ex
LDP'ers) zouden verlies lijden De rechtse
Democratisch Socialistische Partij kan zich
handhaven en de Japanse communisten
zullen als enige oppositiepartij winst beha
len. De nieuwe Socialistisch Democratische
Federatie (een afscheiding van de JSP)
neemt voor het eerst deel aan de verkie
zingen.
Ondermijning
Hun wegblijven van het stemlokaal komt
niet voort uit bewonderend vertrouwen op
de machtspositie van de LDP. Het is eerder
een gevolg van apathie en berusting in die
machtspositie. De Amerikaanse „Christian
Science Monitor" leverde het volgende
commentaar op de passieve houding van
zo'n groot deel van het Japanse electoraat:
„Velen geven de schuld hiervoor eerder aan
de oppositie dan aan de regeringspartij. De
Socialisten zouden thans aan de macht
geweest zijn als ze net als de Westduitse
Bijzonderheid hierbij is dat vier van de zes
oppositiepartijen (de J8P en de communis
ten doen niet mee) een bondgenootschap
voor de verkiezingen gesloten hebben, dat
de positie van de JSP verzwakt. Het Japan
se verbond van vakverenigingen blijkt na
melijk genegen dit bondgenootschap te
steunen en de traditionele voorkeur voor de
Socialisten niet meer vanzelf te laten spre
ken. De regeringspartij is bang dat het
genoemde bondgenootschap na dé verkie
zingen een fusie wordt en de macht van de
LDP structureel zal ondermijnen.
Ohlra
