China staat sterk in
overleg met Rusland
De mode vaneen eigenzinnige generatie:
En daar past het voordelige
prijsbeleid en de mode van OA
erg goed bij.
.ilJDAG 5 OKTOBER 1979
TROUW/KWARTET
PEKING China heeft een staatsorganisatie opgericht die buiten
landse investeringen in het land moet stimuleren. De bedoeling is
dat de organisatie, dis de naam Citic draagt, buitenlandse bedrij
ven aanmoedigt hun geld te beleggen in de ontwikkeling van de
Chinese industrie.
Voorzitter van de staatsorganisatie Citic is Rong Yiren, een van de
rijkste Chinezen voor de communistische machtsovername in 1949.
Op een persconferentie nodigde Rong gisteren aan dat het eerste
geld al binnen is: een bedrijf uit San Francisco heeft Citic 300
miljoen dollar toevertrouwd om te investeren in verschillende
projecten.
Ongeveer honderd andere bedrijven en beleggingsorganisaties,
waaronder ook Nederlandse, zouden belangstelling hebben. De
chinezen zijn van plan tegen het eind van dit jaar ook een bureau
van Citic in de Britse kroonkolonie Hongkong te vestigen.
Van een onzer redacteuren
Het conflict tussen de Sowjet-
Unle en de Volksrepubliek
China Is ln een nieuwe fase
gekomen. Sinds twee weken
onderhandelt voor het eerst
ln vijftien jaar weer een Chi
nese regeringsdelegatie ln
Moskou over een algehele ver
betering van de betrekkingen
tussen beide grote mogend
heden.
Hoewel nog geen agenda voor de be
sprekingen is vastgesteld, heeft de
Chinese delegatieleider, Wang Joe-
ptng, laten weten dat goede betrek
kingen tussen Moskou en Peking ge
baseerd moeten zijn op de volgende
vijf principes wederzijds respect
voor soevereiniteit en territoriale In
tegriteit. wederzijdse non-agressie,
niet-lnmenging ln eikaars binnen
landse aangelegenheden, gelijkwaar
digheid en wederzijdse steun, en
vreedzame coëxistentie. In dit ver
band wensen de Chinezen de situatie
in Zuidoost-Azie aan de orde te stel
len. maar de Russen voelen daar niets
voor Zij zijn van hun kant alleen
bereid om ..bilaterale" kwesties te
bespreken. Over wat die zijn bestaat
verschil van mening. Kortom, aller
wegen verwacht men dat deze onder
handelingen vele maanden gaan
duren
Mao
Belangrijk Is eerst en vooral dat het
initiatief tot de besprekingen van
China ls uitgegaan Moskou had er al
veel eerder op gehoopt. Na het over
lijden van Mao Zedong in oktober
1976 staakte het Kremlin zijn propa
gandacampagne tegen Peking enkele
maanden als een gebaar van goede
wil naar de nieuwe Chinese leiding
Want partijleider en tevens premier
Hua Ouofeng en zijn plaatsvervanger
Deng Xiaoping waren nog kort voor
Mao's dood ln het Pekingse Volks
dagblad uitgescholden voor respec
tievelijk een „aartsketter als Brezj-
nev" en een „tweede Chroesjtsjow".
In Moskou zullen deze kwalificaties
in goede aarde gevallen zijn, maar er
werden verkeerde verwachtingen aan
verbonden. De Chinezen hadden
voorlopig anders kwesties aan hun
hoofd en bovendien was het op zo'n
vroeg moment allesbehalve oppor
tuun om de relatie met de Sowjet-
Unle te herzien. Het ging er in de
eerste plaats om op het terrein van de
buitenlandse politiek een sterkere
positie ln te nemen en vervolgens in
het eigen land het puin van de „grote
culturele revolutie" te ruimen
Partijleider Hua en zijn aanhangers
deden dat in drie etappes, waarbij de
vijandschap ten opzichte van Mos
kou onverminderd voortduurde. De
stemming in China wis ten slotte fel
anti-Russisch en niet gemakkelijk te
veranderen Bovendien kon er ook
van geprofiteerd worden
Toenadering
wordt goedgekeurd waren ze er nooit
tegen geweest.
Bovendien kan het in het voordeel
van Hua en Deng werken dat het
akkoord nog op de helling staat. Dat
maakt de Russen namelijk onzeker
en de Chinezen kunnen die onzeker
heid uitbuiten bij de pas begonnen
onderhandelingen.
Illustratief voor de Russische hou
ding was de reactie van Oeorgi Arba-
tow, vooraanstaand Kremlinadvlseur
voor de politiek Jegens de V8, op
recente Amerikaanse toespelingen op
een verwerping van het akkoord door
het Congres.
Arba tow zei: „In dat geval zal er veel
tijd verloren gaan en niemand weet
wat er in zo'n periode kan gebeuren.
Daarom kan Ik me niet voorstellen
hoe we ln zo'n situatie zouden te
rechtkomen". Niet wat Je noemt een
ferm antwoord.
De positieve opstelling van de Chine
zen ten opzichte van SALT m ver
schaft hun tevens het image van re
delijkheid bij de besprekingen met de
Russen. Peking is voor het oog der
wereld inschikkelijker geworden,
maar over concessies van Moskou
wordt nog nergens gerept. Niettemin
schreef het Russische partijblad
Prawda ter gelegenheid van de der
tigste verjaardag van de Volksrepu
bliek op 1 oktober dat er „geen objec
tieve redenen bestaan voor vijand
schap en confrontatie tussen de vol
keren van de Sowjet-Unie en China."
Aartsvijand
Een half Jaar na de machtswisseling
ln Peking hervatten de teleurgestelde
Russen hun verbale oorlog tegen Chi
na Maar Hua en Deng werkten on
dertussen verder aan de eerste etap
pe van hun nieuwe beleid, een uit de
weg ruimen van alle nog bestaande
problemen tussen Washington en Pe
king De toenadering tot de Verenig
de Staten was al onder Mao begon
nen. maar na het bezoek van presi
dent Nlxon aan China ln februari
1972 leek er geen schot meer ln de
verbetering der betrekkingen te
zitten
Dat hing er waarschijnlijk mee sa
men dat Henry Kissinger de nieuwe
ontspannen relatie tussen Amerika
nen en Chinezen wèl wilde gebruiken
voor zijn politiek ten opzichte van
Moskou, maar dat Peking vooralsnog
geen verandering in zijn eigen betrek
kingen met het Kremlin wenste
Daarbij bleef de kwestle-Taiwan een
strkelblok Pas onder Carter bleken
de Amerikanen bereid de banden met
Taiwan te verbreken, hetgeen begin
1979 gebeurde. En pas onder Hua
Guofeng. zo wordt nu duidelijk, wil
China de goede verstandhouding
Washington-Peking uitspelen ten be
hoeve van betere betrekkingen met
de Russen Om die goede verstand
houding te bewerkstelligen heeft Pe
king overigens uitstekend gebruik ge
maakt van de gemeenschappelijke
Amerikaans-Chinese vijandschap je
gens Moskou.
SALT
De verandering ln de buitenlandse
opstelling van de Volksrepubliek
blijkt heel duidelijk uit het stand
punt ten opzichte van SALT II. het
tweede akkoord over strategische
kernbewapening tussen de Sowjet-
Unle en de Verenigde Staten De Chi
nezen hebben namelijk geen funda
mentele bezwaren tegen dit akkoord
Zeven jaar geleden verwierpen ze
SALT I in zeer scherpe bewoordin
gen Ze stonden toen ook nog vijan
dig jegens zowel Russen als Amerika
nen Nu hebben ze er belang bij Irrita
ties in Washington te voorkomen
China weet natuurlijk dat ratificatie
van SALT II door het Amerikaanse
Congres bepaald niet vaststaat, maar
dat mag geen probleem voor Peking
worden Als SALT H wordt afgekeurd
zullen de Chinezen hun handen in
onschuld wassen. En als het akkoord
De tweede etappe van het nieuwe
Chinese beleid betrof een andere en
veel oudere aartsvijand. Japan. Na de
Tweede Wereldoorlog leek het er aan
vankelijk op dat de Russen betere
betrekkingen zouden ontwikkelen
met Japan dan de Chinezen. Moskou
en Tokio sloten ln 1956 een verdrag
ter normalisering van hun relaties.
Het geschil over de Koertllen-eilan-
den ten noorden van Japan, die na de
oorlog door de 8owJet-Unle werden
geannexeerd maar door de Japanners
teruggeëlst worden, bleef echter on
opgelost.
Voorzitter Mao toonde al ln 1964
openlijk sympathie voor Tokio's aan
spraken op de Koerillen tijdens een
bezoek van een Japanse socialisti
sche partijdelegatie aan Peking. On
der Hua Ouofeng begon China ook
steun te geven aan het Japanse ver
langen naar een eigen leger, iets dat
de geallieerden het land na de oorlog
verboden hadden. In september 1977
gaf vice-premier Deng tegenover par
lementariërs uit Tokio te kennen dit
verlangen legitiem te vinden, omdat
„Japan evenals China door de Sow-
Jet-Unle bedreigd wordt".
In het zelfde gesprek liet Deng ook
weten dat zijn regering het Russisch-
Chinese vriendschapsverdrag van
1950 als van nul en gener waarde
beschouwde en zeker niet van plan
was het te verlengen. Dit was het
begin van een nieuwe relatie tussen
Chinezen en Japanners, die in augus
tus 1978 culmineerde in de sluiting
van een vredes- en vriendschapsver
drag.
Dit verdrag betekende een zware di
plomatieke nederlaag voor Moskou,
vooral wegens de zogenaamde „anti-
hegemonle-clausule die ln eerste in
stantie tegen de Sowjet-Unie gericht
was.
Anti-Japans
over betere betrekkingen hebben
aangeboden Alleen zullen de Russen
dit keer misschien twee maanden
lang om ondertekening van het ver
drag moeten smeken, zoals dertig
Jaar geleden de Chinezen. En ook uit
de inhoud zal blijken dat China nu
heel wat sterker staat dan destijds.
gens de Chinese regering weinig
goeds gebracht heeft. Hua Ouofeng
noemde deze periode „een verschrik
kelijke fout" en vice-premier Ou Mu
zei dat .zoiets nooit meer zal mogen
gebeuren". Niettemin wordt de ver
antwoordelijkheid met zoveel woor
den toegeschoven aan wijlen Lin
Biao en de „Bende van Vier". Mao
wordt (voorlopig) ontzien.
Vrijheid
De derde etappe van Hua's en Dengs
politiek, de „demaoisering" van
China, dat wil zeggen de afschaffing
van despotische bestuurspraktijken
en de schepping van een meer demo
cratische besluitvorming die etap
pe is nog in volle gang. Duidelijk is
inmiddels dat oppositiegroepen meer
vrijheid van meningsuiting hebben
gekregen en dat de „Grote Proletari
sche Culturele Revolutie" ook vol-
De „demaoisering" verloopt dus
anders dan ooit de destalinisatie in
de Sowjet-Unie, waar de persoon van
Stalin de grote bliksemafleider werd.
De Chinese leiding stuurt aan op een
openstelling van de reusachtige Chi
nese markt voor Japanse. Ameri
kaanse en Westeuropese bedrijven.
Japan en het westen moeten het land
helpen bij de modernisering en indu- AnQStvalllG
strialisering na het puinruimen van 9
de „Culturele Revolutie". In ruil
daarvoor krijgen ze een mogelijk niet
Oefende China zijn onderdanen
vroeger in waakzaamheid tegen het
Amerikaanse imperialisme, de laat-
veel democratischer, maar in elk ge
val stabielere regering. De grote on
dernemingen zullen zich neer moeten
leggen bij de socialistische maat
schappelijke orde in China, waartoe
ze ook bereid lijken.
Zo komt de Sowjet-Unie bij de nieu
we onderhandelingen tegenover een
binnenlands én buitenlands sterker
wordend China te staan.
De besprekingen zullen afwisselend
in Moskou en Peking gehouden wor-
ste jaren geldt de Sowjet-Unie als
meest waarschijnlijke tegenstander
in een gewapend conflict. Maar voor
den. Ook dit voorstel ls een Chinees
initiatief, want de Russische delega
tieleider Leonid Iljitsjow herinnerde
eraan dat de gesprekken over het
grensconflict nu al ruim 9 jaar in
Peking gehouden worden. Hij kan het
weten, want Iljitsjow is zelf al die
jaren de vertegenwoordiger van Mos
kou bij de grensgesprekken geweest.
Het feit dat het Kremlin juist deze
diplomaat heeft aangewezen om de
nieuwe „zware" onderhandelingen
met de Chinezen te leiden wijst op
veel angstvalligheid en weinig bereid
heid de Russische houding te veran- man te steunen.
het eerst in vijftien jaar praten
twee buurlanden nu weer n
elkaar.
deren. Daarbij is Iljitsjow een topil'
plomaat, die vooral onder de dc^v
China zo gehate Chroesjtsjow sch
terde. Hij stond al twintig jaar terik.
aan het hoofd van een regeringsdel
gatie naar Peking en was later ey|j
van de belangrijkste woordvoerda
in de polemiek met de Chinezen. Jy
de val van Chroesjtsjow daalde otk
zijn ster. maar hij werd teruggehai^v
om in Peking bij de bespreking^
over het grensconflict het Russisch
standpunt te vertolken. Het lij
geen bijzonder tactische keuze vy
Brezjnew en Kosigin nu weer op d«| j
Maar de Chinezen waren nog niet
klaar Tegelijk met het aanbod van
besprekingen aan het Kremlin in
april hebben zij aangekondigd het
Russisch-Chinese verdrag 1950 dat
volgend jaar afloopt niet te zullen
verlengen Peking houdt de belofte,
die het twee Jaar geleden aan Japan
heeft gedaan Als een van de belang
rijkste redenen voor opzegging
noemt China trouwens „het anti-Ja
panse karakter" van dit verdrag.
BIJ dit verdrag garanderen China en
de Sowjet-Unie elkaar onder meer
militaire en andere hulp ln geval één
van beiden wordt aangevallen door
Japan of een bondgenoot van Japan.
Deze garantie verplicht Peking even
tueel tot een anti-Japanse opstelling,
al ls het natuurlijk veel belangrijker
dat China nu zelf een soort bondge
noot van Japan ls. De Russische
Prawda heeft op de aangekondigde
opzegging gereageerd met de opmer
king dat „de beslissing voor zichzelf
spreekt, zelfs wanneer zij gepaard
gaat aan de wil te onderhandelen
over betere betrekkingen".
Ook in deze tweede etappe ls de nieu
we Chinese leiding erin geslaagd op
basis van gemeenschappelijke afkeer
van de Sowjet-Unie tot een betere
verstandhouding met een aartsvij
and te komen De nieuwe relatie Pe-
king-Tokio zal eveneens uitgespeeld
worden bij de onderhandelingen met
de Russen En het klimaat tussen
Japan en de Sowjet-Unie is toch al
verslechterd De regering in Tokio
heeft namelijk Moskou s ambassa
deur Dmitri Poljansk laten weten
dat zij de terugtrekking verlangt van
alle Russische militairen op de Koe-
rillen Tokio noemt de eilanden
rechtmatig Japans bezit" wat de
Sowjet-Unie ontkent.
Het is overigens onwaarschijnlijk dat
de Chinezen geen nieuw verdrag met
Moskou willen Want dan zouden ze
met tegelijkertijd onderhandelingen
de dertigers
Gebreid met
angora
van link» naar
rechts:
Kraagpullover
met parel
knoopjes en
pas met inge-
breide kabels.
36-4439:
Coltrui met
ajour-gebrei-
de pas.
38-16 39;
Pullover met
fonkelende
strass-steen-
l
J
38-4639:
De Dertigers stonden vooraan in beweeglijke
jaren. Vloeiend draaiden ze de hoela-hoep en de
twist met Chubby Checker. Met Bill Haley be
gon het pas echt lekker te rocken en vanille
West Side Story leerden ze het asfalt-ballet.
Hun jurken waren opeens flower - powerig
Nieuwe ideeën volgden elkaar i n snel tempo
op. Oókindemode. Dertigers namen geen
genoegen met voorgeschreven wetten van
modekoningen u it Pari js. Voor het eerst werd
de mode gewoon in de straat geboren. Wat je
zélf aantrekt en wat je zélf mooi vindt,dat is mo -
de. Die eigenzinnigheid,die opvatting is overeind
gebleven. Nü, in de tachtiger jaren bepalen zij nog
steeds hun eigen levensstijl, hun eigen uiterlijk.
Van links naar rechts:
Rannel rok met ingestikte
plooien. Wol/polyester,
gevoerd. 36-44 gj.
Ruiten rok met ingestikte
plooien. Polyester/wol,
gevoerd. 36-44 C£(}_
Effen gabardine plooirok.
100% Polyester, gevoerd.
38-4659:
C&JLUtbchOGxïicUlüj&'i!
