Vuilstroom moet korter Tekening van een lezer Trouw Commentaar koning was nog oppermachtig Het NOC en de mensenrechten Minister Ginjaar is gesleep met afvalstoffen beu Keuzevrijheid aardbeving clara huisleeuw naar amerika 'VRIJDAG 5 OKTOBER 1979 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 Bij een ondemocratische organisa tie horen ondemocratische midde len. Wat dat betreft hoeft het nie mand te verbazen dat de Neder landse poot van het Internationaal Olympisch Comité deelnemers aan de Olympische Spelen van Moskou wil muilkorven. Het Nederlands Olympisch Comité beroept zich bij het voorstel voor zwijgplicht op de afspraak die het IOC met Moskou heeft gemaakt. Moskou zal geen politiek bedrijven met de Spelen. In ruil biedt het NOC vrijwillig aan dat Nederlandse sportlieden zich niet zullen bemoeien met de schen dingen van de mensenrechten in Rusland. Het NOC gaat er daarbij van uit dat de schending van mensenrech ten primair een zuiver politieke zaak is. Dat is het niet. De strijd tegen de schending van de mense lijke vrijheid is in de eerste plaats een menselijke zaak. Dat ook poli tieke drukmiddelen worden ge bruikt, maakt alleen maar duide lijk hoe ernstig het sommigen is de rechten van de mens overal te waarborgen. Het Nederlands Olympisch Comi té wil nu Nederlandse sportlieden een van de belangrijkste mensen rechten ontzeggen: het recht op vrije meningsuiting. Om de eigen positie te rechtvaardigen wordt daar aan toegevoegd dat niemand verplicht is om aan de Spelen deel te nemen. Zo'n uitspraak getuigt van ver gaande arrogantie. Een van de trekjes van de Olympische bewe ging die zich in woord graag de nobelste doelen toeeigent, maar in de praktijk voornamelijk opvalt door standpunten* die alleen met oogkléppèn te verdedigen zijn. Het IOC is een machtige organisa tie binnen de sport, maar ondemo cratisch kan de top, waar de IOC- leden elkaar aanwijzen en nieuwe leden via coöptatie binnen halen. Van een verkiezing, waarbij de miljoenen sportlieden waarover het IOC macht uitoefent ook inaar ergens invloed kunnen uitoefenen, Het ontbreekt niet aan ideeën om het voortgezet onderwijs te verbe teren. Sommige daarvan, zoals de middenschool, verkeren al in het stadium van het experiment. An dere ideeën bestaan alleen nog op papier. Dat geldt bijvoorbeeld voor het plan van een werkgroep van de WD om de vrije keus van examenvakken voor mavo, havo 'en atheneum in te perken en in plaats daarvan per schoolsoort vier hoofdrichtingen te maken met elk negen vakken. Er zitten best originele gedachten in dit plan. Een richting artistieke vormirig kan een goede aanvulling zijn op hetgeen het voortgezet on derwijs nu te bieden heeft. Het zelfde geldt voor een sociaal-eco nomische richting, die een voorbe reiding geeft op studie's als socio logie, geschiedenis en economie. Ook de suggestie om een vak alge mene natuurwetenschap te creëren voor leerlingen die geen natuur- en scheikunde en biologie kiezen, heeft aantrekkelijke kanten. Uitbreiding van het aantal exa menvakken komt tegemoet aan de vaak gehoorde kritiek, dat de te genwoordige vorming te smal is. Maar twee examen-vakken erbij betekent wel dat het gemiddelde is geen sprake. Sportlieden zijn onmondig. Het IOC en het NOC wensen dat zo te houden. Wie als NOC-lid wijst op het feit dat niemand verplicht is om aan de Spelen deel te nemen, past uitste kend binnen de IOC-verhoudin- gen, maar is gevaarlijk ongeschikt om met sportlieden om te gaan. Hij heeft niet de flauwste notie wat een topsporter kan bewegen. Hij verdedigt slechts het IOC-bastion waar de sportlieden franje zijn en de status doel is. Wie hoort hoe trots de Olympische organiatie meldt steeds in beweging te zijn, kan slechts glimlachen als de wer kelijkheid toont dat het IOC stil stand ook al beweging vindt. In feite is het NOC voorstel type rend voor deze met opzet wereld vreemd gehouden organisatie. Was er sprake van een dreiging dat Nederlandse sportlieden in Mos kou massaal in actie zouden ko men tegen de mensenrechten? Die dreiging bestond niet. Er bestaat slechts een Comité Olympische spelen en Mensenrechten dat de dialoog met de Russen als wapen heeft gekozen. Het Comité richt zich nadrukkelijk niet in de eerste plaats op de sportlieden maar op de bezoekers van de Spelen. Zelfs dat is het NOC al teveel. De arro gantie van de macht dwingt de organisatie op zo'n moment al met een kanon op een vlieg te schieten. Niet omdat de vlieg mogelijk zou kunnen gaan brommen, maar om aan te tonen dat het NOC een kanon heeft. Sportlieden dienen zich bij de Spe len als robots te gedragen. De Olympische beweging schrijft ver broedering voor. Maar het moet natuurlijk niet zo ver gaan dat verbroedering uitdraait op mede dogen met de verdrukten. Op dat moment is de maat bij het NOC vol. Het is nog een milde reactie om het NOC-plan onaanvaardbaar te noemen. Het is naar vele kanten gewoon onmenselijk. niveau van de andere vakken daalt. Het is de vraag of dat bedoe ling is van de WD. Weliswaar stelt de werkgroep voor een onder scheid te maken tussen hoofd- en bijvakken, maar dan nog blijft een totaal van negen examenvakken voor het atheneum een zware be lasting. Vergeet niet dat de schoolweek in de loop der jaren is teruggebracht van 36 tot 30 lesuren en binnen zo'n gekortwiekt lesrooster is niet alles mogelijk. De consequentie van uitbreiding van het examen pakket zou verlenging van de schoolweek kunnen betekenen, en het is de vraag of je dat leerlingen, leraren en de minister van finan ciën (die dat moet betalen) kunt aandoen. Het voorstel om per schooltype vier hoofdstromen in te stellen heeft het voordeel dat het klasse- verband beter intact blijft. De gro te keuzevrijheid die leerlingen nu hebben bij het samenstellen van hun examenpakket heeft het be zwaar dat de groep uit elkaar spat en leerlingen eenzaam door de school zwerven. Of het vierstro- menmodel nu de beste oplossing is, staat te bezien, maar aan enig indikken van de keuzemogelijkhe den zal niet te ontkomen zijn. door Han# Schmtt DEN HAAG Wanneer in de ochtenduren de laatste vuilnis zak aan de stoeprand wordt gezet, zal menigeen een zucht van verlichting slaken. Niet alleen omdat opgeruimd netjes staat, maar ook omdat het gesleep met die zakken of emmers door het huis en al die trappen af weer voor een paar dagen achter de rug is. Maar waar weinigen bij zullen stilstaan, is dat het gesleep met hun afval pas dan goed begint. Want lang niet altijd wordt het huisvuil verwerkt waar het wordt aangebo den; vrachtwagens, nachttreinen en schepen transporteren bergen afval eerst van hot naar haar alvorens het op de belt wordt gestort of wordt verbrand. Hoe merkwaardig deze vuilstromen door elkaar heen kunnen lopen, blijkt onder meer in de Randstad. De ge meente Den Haag liet vroeger het vuil naar de stortplaats van de VAM (Vuil Alvoer Maatschappij) in Wijster brengen, maar verbrandt het nu in een eigen installatie. Die oven is aar dig vol, mede doordat de afvalstroom nog steeds méér groeit dan in het verleden werd verwacht. Enkele om liggende gemeenten (Zoetermeer, Voorburg en Leidschendam) kunnen hun vuil niet in die oven kwijt en brengen het momenteel naar een stortplaats in Zundert. Ook in Rijnmond, wat dichter bij huis dan Zundert. staat een moderne verbrandingsinstallatie, van de AVR (Afval Verwerking Rijnmond). Afge zien van allerlei technische, organisa torische en financiële problemen, be zat de installatie van de AVR aanvan kelijk een overcapaciteit. Om die toch te benutten, werden goedkope contracten aangeboden en momen teel wordt het huisvuil uit de provin cie Utrecht per schip naar Rijnmond gebracht om daar tegen een zacht prijsje te worden verbrand. Maar ter wijl de vrachtwagens uit de Haagse regio naar Zundert rijden en de sche pen uit Utrecht naar Rijnmond va ren. is er ook nog een trein onderweg die het pad van die beide transporten kruist. Die trein vervoert het huisvuil van de gemeente Schiedam, dat op het VAM-terrein in Wijster wordt gestort. Minister Ginjaar (volksgezondheid en milieuhygiëne) is met dat gesleep met huisvuil niet erg gelukkig en hij vindt, daarin gesteund door het par lement, dat het maar eens afgelopen moet zijn. De oplossing heet regiona lisatie. Dat wil zeggen dat per regio moet worden bezien hoe het huisvuil moet worden ingezameld en welke wijze de beste is dat vuil in die regio te verwerken: gecontroleerd storten of verbranden. De provincies zullen hiertoe de komende anderhalf jaar plannen moeten opstellen, terwijl de gemeenten tot samenwerkingsver banden moeten komen om de afval stroom op de gewenste wijze het hoofd te bieden. Al deze activiteiten vloeien voort uit een nieuwe milieuwet, de Afvalstof fenwet. waarvan deze week een aantal onderdelen in werking is getre den. Die onderdelen hebben voorlo pig alleen betrekking op het huisvuil, daarmee gelijk te stellen bedrijfsaf val en bouw- en sloopafval. De ko mende jaren zullen echter ook regels worden gesteld aan onder meer het verwijderen van autowrakken, zie- kenhuisafval en zuiverings- en ha- vensüb. De nu in werking getreden Afvalstof fenwet zal de gemeenten en de pro vincies de komende twee jaar behoor lijk wat werk geven, maar voor de burger, de producent van het huis vuil, zal er vooralsnog weinig veran deren. De gemeenten moeten min stens één keer per week het vuil opha len, maar dat gebeurt al bijna overal, en in ruil daarvoor mogen zij een reinigingsheffing invoeren, die vrij wel alle gemeenten ook reeds hebben ingesteld. Alleen de hoogte van die heffing kan veranderen, maar in wel ke mate valt nog niet te zeggen. Dat hangt samen met de wijze waarop een gemeente het huisvuil momen teel verwerkt en hoe het in de toe komst verwerkt gaat worden. Ver branding van het huisvuil bij voor beeld kan tien keer duurder zijn dan het (uit milieuhygiënisch oogpunt on verantwoorde) ongecontroleerde storten. VAM Ingrijpender gevolgen heeft de nieu we wet voor de VAM, die het huisvuil van 120 gemeenten uit alle delen van het land afvoert naar de stortplaat sen in Wijster (Drente) en Mierlo (Noord-Brabant). De VAM past in de ogen van minister Ginjaar niet meer in de structuren die worden gezocht om de afvalverwerkingsproblemen op te lossen. In de visie van minister Ginjaar dient de VAM in te krimpen tot een bedrijf van provinciale om vang, waarbij echter sprake zal zijn van een ruime overgangsperiode om dat bestaande contracten (die soms tot het eind van deze eeuw lopen) niet zullen worden aangetast. Tegen die inkrimping van de VAM (die dit jaar vijftig jaar bestaat) zijn wel bezwaren gerezen, met name van wege het feit dat het bedrijf een deel van het huisvuil omzet in compost. Hoewel hergebruik van grondstoffen hoog in het vaandel van Milieugroe peringen staat geschreven, ligt de stichting "Natuur en milieu (het sa menwerkingsverband van de milieu groepen) niet wakker van de voorge nomen inkrimping. Bezwaren Ir. Jan Henselmans van de stichting: „Het merendeel van het aangevoerde Vertier op een ongecontroleerde vuilstortplaats. vuil in Wijster wordt gestort en daar kleven nogal wat bezwaren aan. Zo is tot op een diepte van zestig meter het grondwater licht verontreinigd door afval dat vlak na de laatste wereld oorlog is gestort. Slechts een klein deel van het aangevoerde huisvuil wordt gecomposteerd. ongeveer vijf tien procent, waarbij de wijze van nogal wat stankoverlast veroorzaakt. Bovendien wordt het huisvuil steeds verontreinigd, waardoor ook de kwa liteit van de compost afneemt"' Overigens is het opnieuw benutten van grondstoffen, het stimuleren van het hergebruik, een van de hoofdpun ten van de nieuwe Afvalstoffenwet De afvalstroom moet niet alleen in goede banen worden geleid, maar ook worden ingedamd en afgeremd. Op dit terrein zou de VAM een rol kun nen gaan vervullen en de VAM speelt daar nu reeds op in. Zo wordt in Mierlo, met redelijk succes, geëxperi menteerd met de terugwinning van blik in afval en verrijst in Wijster een grote afvalscheidingsinstallatie. Mi nister Ginjaar acht zeker voor de VAM een taak op het gebied van het hergebruik weggelegd, hoewel hij ook kritiek op de VAM heeft omdat deze in het verleden te weinig heeft Inge speeld op de mogelijkheden tot her gebruik. Niet voldoende Overigens heeft minister Ginjaar zelf ook niet altijd voldoende oog gehad voor het belang van het hergebruik, getuige onder meer de kritische kant tekeningen van de (voorlopige) Cen trale raad voor de milieuhygiëne Ir Jan Henselmans ..De Tweede Kamer Tekeningen, bi] voorkeur in liggend for maat. sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859, 1000 AW Amster dam Naam en adres aan de achterzi|de vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon heelt vorig jaar unaniem om meer aandacht voor het hergebruik ge vraagd. Inderdaad is er daarna een wat andere wind gaan waaien, maar voorheen was het enthousiasme niet zo groot. De grote vraag bij herge bruik is of je de grondstoffen geschei den moet inzamelen of later uit het afval moet verwijderen. Wij kiezen in principe voor gescheiden inzameling, omdat dan de kringloop zo kort mo gelijk is. Maar Je moet daarbij wel oog voor andere aspecten hebben, zoals dat van de energie die ermee gemoeid is." Minister Ginjaar spreekt zich in de onlangs verschenen „Notitie herge bruik" uit voor zowel het gescheiden inzamelen als het later scheider waarbij de keuze wordt bepaald door de grondstof. Oud papier kan beter gescheiden worden ingezameld, om dat het anders vuil en nat wordt. Overigens wordt in Nederland bij ra de helft van het paplergebruik gedekt door hergebruik van oud papier, dat gescheiden is ingezameld. In zijn no titie over hergebruik kondigt minis ter Ginjaar voorts een aantal maatre gelen aan. Zo wil hij de voorlichting over het hergebruik gaan versterken en zal hij twee circulaires uitbrengen over het inzamelen van oud papier en glas. Ten slotte is hij in overleg getre den met het bedrijfsleven om de weg werpverpakkingen terug te dringen Wegwerpverpakking Met name die wegwerpverpakkingen zijn in belangrijke mate verantwoor delijk voor de groei van de a'val- stroom. Ongeveer eenderde van ons huisvuil bestaat momenteel uit ver pakkingsmateriaal. In zijn notitie zegt minister Ginjaar het verbruik van retourverpakkingen te willen be vorderen. Hierdoor zal, als bijkomend voordeel, ook het probleem van het zwerfvuil, de overal achteloos wegge worpen rommel, afnemen. Bij de re tourverpakkingen is ook een stan daardisatie van groot belang. Ten slotte voelt minister Ginjaar ook voor een aparte inzameling van specifieke stoffen die schadelijk zijn, maar die toch in het huisvuil komen, zoals me dicijnen en fotochemicaliën. Onlangs nog gaf de minister het startsein voor een speciale inzamelingsactie van de kleine kwikoxydebatterijen, die cn- der meer in hoortoestellen en fotoap paratuur worden gebruikt Een hoofdstuk apart in het verhaal van de groeiende afvalstoffenstroom vormt het chemische afval. Al in 1973 diende de toenmalige minister Vor- rink een speciale wet hiertoe in, maar de problemen stapelden zich steeds hoger op. Het uitgangspunt van de wet is eenvoudig, chemisch afval hoort niet in het milieu, dus moet het op de juiste wijze worden afgebroken en verwerkt in bedrijven die daarin zijn gespecialiseerd. Voor een deel van de chemische afvalstoffen levert dat geen problemen op: die kan in één van de vijfentwintig verwerkings bedrijven in ons land onschadelijk worden gemaakt. Dat het toch nog tot de afgelopen zomer heeft geduurd voor de wet chemische afvalstoffen in werking is getreden, is met name te wijten aan het feit dat een deel van de chemische afvalstoffen eenvoudig weg (nog) niet te verwerken is. Niet begraven De industrie werkte in het geheim een plan uit dit afval op de hoge zandgronden te begraven, maar dit Induvalplan lekte voortijdig uit. Ge meenten en provincies wezen die op lossing van de hand en ulteindellJTc is de mogelijkheid het niet-verwerkbare chemische afval ergens in Nederland te begraven, geheel geschrapt Om de ft et niet nog langer op de kastplank te laten liggen, heeft minister Ginjaar voor die niet-verwerkbare chemische afvalstoffen een soort overgangsrege ling in het leven geroepen Die rege ling komt erop neer dat de gevaarlijk ste stoffen naar het buitenland moe ten worden afgevoerd of op het fa brieksterrein moeten worden opge slagen. dat de minst gevaarlijke stof fen bij het huisvuil kunnen worden gestort en dat de bedrijven zelf een oplossing moeten vinden voor afval stoffen die in grote hoeveelheden worden geproduceerd (zoals buik- afval). Resteert één categorie het afval dat een centrale aanpak vraagt en dat niet kan worden begraven, gestort of verwerkt. Het gaat hierbij om veertig- tot zeventigduizend ton afval per jaar. In mei is een commissie inge steld. onder voorzitterschap van de vroegere Zuidhollandse gedeputeer de mr Engelsman, die nog voor het einde van dit Jaar voorstellen moet doen voor een tijdelijke bewaar plaats, waarna komend Jaar de ver schillende alternatieven onderzocht kunnen worden In 1981 zou dan kun nen worden begonnen met de uitvoe ring van een aantal definitieve be waarplaatsen Waar blijft het? Ondertussen blijven die stoffen ont staan, maar, zo dringt zich de vraag op. waar blijven ze nil? Minister Gin jaar weet dat ook niet. Hij gaat „er van uit dat deze stoffen thans ergens blijven, worden opgeslagen of ge stort". Hoe die stoffen worden opge slagen of gestort,, weet minister Gin jaar evenmin want hij kan niet an ders dan aannemen dat dat voor het overgrote deel op legale wijze ge beurt, met medeweten van de locale en provinciale overheden. Met een wat minder zonnige kijk op de kennis van zaken en het verantwoordelijk heidsgevoel van de betrokkenen (en waarcm niet, gezien de vele illegale stortplaatsen vol gevaarlijk afval die de afgelopen jaren zijn ontdekt?), had hij echter ook kunnen zeggen dat kan worden aangenomen dal in ieder geval een deel van dit niet-verwerk bare chemische afval op illegale wijze en zonder medeweten van de ovfer heid wordt gestort W I 9 1 Z De achttiende eeuw was een mooie tijd voor een koning. Hij was, zeker in het Verre Oosten, nog oppermachtig en had het in zijn eentje voor het zeggen. In één moeite door was hij het hoofd van alle gelovigen en de opperste rechter. Wie zich erg tekort ge daan voelde, zorgde dat zijn klacht de koning ter ore kwam. die dan een passende straf voor de schuldige bedacht. In de Hedendaagsche Historie of Tegenwoordige Staat van Alle Volkeren (uit 1731) wordt ver haald. hoe de vorst van Pegu de bevelhebber van een leger Portu gezen straft. Thoma Pereyra stond zeer in de gunst van de koning sinds hij en zijn mannen eens „het Siamsche heir" voor de Peguanen verjaagd hadden, maar het kan verkeren. Thoma Pereyra had zijn oog laten vallen op een burgermansdochter. Op haar trouwdag liet hij het meisje uit de feeststoet roven en zijn buit bij zich brengen. „De mis troostige bruidegom sneed zig den hals af. en de ontroostbare ouders scheurden hunne klede ren, liepen hullende en krytende door de straten, welke zig na 's Konings paleis strekten, en rie pen Goden en menschen te hulp. om zig aan de baldadige Portuge zen te wreken. Het graauw kwam van alle hoeken der Stad op de been om het treurspel te aan schouwen; de hoop wies zo zeer aan in getal, dat de straten ze niet langer verzwelgen konden; 'en het geschreeuw was zo luide, dat het ter oren van den Koning kwam, die imant uitzond, om na de oorzaak van het oproer te on derstaan". Hij beloofde de schulp dige te zullen straffen en ontbood' de bevelhebber, maar die ver maakte zich nog kostelijk met zijn buit en weigerde. Toen werd de koning pas goed kwaad. Hij gaf de burgerij toestemming om alle Portugezen van kant te ma ken, inclusief de onschuldigen. Dat gebeurde met groot enthou siasme en ook Pereyra ontliep zijn straf niet; hij werd „by de hielen aan den poot eens Olifants vast gemaakt, die hem zo lang door de straten sleepende. tot dat vel en vleesch van de benen ge sleten was. het einde van dit treurspel maakte" Drie Portuge zen wisten aan de volkswoede te ontsnappen, in Malakke maak ten ze het drama wereldkundig. In het „Eigentlyke India", zo on geveer alles boven de rivier de Ganges en bijna 2500 km breed, was de Groot-Mogol nog heer en meester. Dat zou na de uitgave van deze Historie niet lang meer zo zijn. want deze in 1526 gestich te islamitische dynastie moest na de verovering door de Engelsen van Bengalen (1757) het gezag van de Engelsen aanvaarden; toch duurde het nog tot 1858 voor de laatste Mogol werd afgezet. Voor nakomelingen en andere volgelingen van de Mogols heette India volgens het boek eenvou dig Mogulstan. De Indiërs zelf noemden de Tartaren die zich in het lang gevestigd hadden „Mo gols". De schrijver van de „He dendaagsche Historie" tekent hierbij aan, dat „het grootste ge deelte der zogenaamde Mogolle- ren tans een gemengd gebroed van blanken van verscheiden vol keren is, die den Mahometschen godsdienst belyden". Hoe machtig de Mogol ook was. een kroon droeg hij nooit; dat was geen gewoonte. Wel werden de vrouwen van zijn „Haram of Serreil'. altijd prinsessen van den bloede, flink in de bloemetjes gezet: overdadig fraaie vertrek ken. tuinen met lommer, grotten en stortende waterbeekjes. Maar wee degene die als tweede of nog latere zoon van de Mogol geboren werd. Omdat alleen de eerstgebo ren zoon erfgenaam kon zijn, pro beerden zijn broers en halfbroers zich vechtend dat recht te ver schaffen: „En die zig van den throon meester maakt, terstont zijne Broeders en hunne manne- lyke nazaten om hals brengtDe (bij-)vrouwen hadden nooit meer dan één zoon, en er moet dus nog een mogelijkheid geweest zijn. dat men de overig, zo dra zy geboren worden, van kant helpt" Waar en hoe geruchten ontstaan, valt achteraf meestal niet meer na te gaan. Maar met het effect van praatjes rondstrooien kun Je lelijk in je maag zitten. Zo heeft deze week directeur Bisztricsanyi van het seismologisch instituut van Boedapest de inwoners van de Hongaarse hoofdstad publie kelijk moeten verzekeren, dat er echt niets bekend is van een aardbeving die er aan zou komen. Dagenlang is het instituut over stroomd met honderden tele foontjes van angstige inwoners, die gehoord hadden dat Honga rije op 7 of 9 januari door een zware aardbeving getroffen zou worden, waarvan Boedapest het middelpunt zou zijn Geen van de opbellers, zei dr Bisztricsanyi, kon vertellen waar het gerucht vandaan kwam, alleen dat ze het van familie of kennissen gehoord hadden. De directeur van het in stituut wist het zelf ook niet. Nie mand is in staat zo lang van tevoren een aardbeving te voor spellen, zei hij. Zo ver is de weten schap nog niet. Dat de Berberows uit Bakoe in de Sowjetstaat Azerbeidzjan al vaak voor de televisie zijn ge weest, is geen wonder: ze houden er de meest uiteenlopende huis dieren op na. Behalve het ge bruikelijke spul als goudvissen, een hond en twee raskatten ver troetelen de gezinsleden ook een egel, een poema en King, de leeuw. King is nu zes jaar. weegt wel driehonderd kilo en is zo mogelijk nog gehoorzamer dan de hond. Een leeuw van een huis dier, maar zo mak als een lam metje, zegt pa Berberow. Ze was pas veertien, toen ze dic tator Benito Mussolini begon te bombarderen met liefdesbrieven „Vereerae duce, ik leg mijn leven aan uw voeten", schreef de tiener Clara Petacci in april 1926 Zeven jaar later zou ze de „duce" voor het eerst ontmoeten. Ze bleef bij hem. en stierf ook met hem. toen partizanen Mussolini en zijn vriendin Clara grepen op hun vlucht naar Zwitserland. Ze werd .neergeschoten en met haar aan gebedene opgehangen. Zo is het althans gegaan volgens Arrigo Petacco, een Italiaanse schrijver, van wie deze week in Rome een boek over Mussolini verschenen Is Petacco heeft zijn informatie geput uit het archief van Mussoli ni's privé-secretaris Alessandro Chlavolini. Daar vond hij onder meer Clara's nog nooit gepubli ceerde brieven, plus notites van de secretaris, die schreef dat de duce zeer geroerd was door Cla ra's onvoorwaardelijke toewij ding Ze stuurde hem dan ook hartstochtelijke brieven Toen een oudere Engelse vrouw. Violet Gibson, eens een pistoolschot op haar geliefde had afgevuurd, waarbij de kogel langs dictators neus schampte, schreef ze: „Mijn innig geliefde duce. was ik er maar bij geweest. Ik had die moordenares met mijn blote han den kunnen wurgen. O, als ik maar mijn hoofd aan uw borst mocht laten rusten om naar het kloppen van uw grote hart te kunnen luisteren!" Wat dus ook gebeurd is. tot de laatste klop De zes jongetjes van zeven tot negen Jaar, die een maand gele den als verstekeling vanuit Enge land naar Frankrijk overstaken en daar zonder een cent op zak tijdelijk in een kindertehuis zijn geplaatst, hebben voor de zoveel ste maal het zelfde grapje uitge- - haald Nadat ze al eerder een keer naar Ierland waren gevaren, zijn ze nu weer van boord van de pakketvaarder L'Oriana gehaald, die vanuit de Engelse havenstad Southampton op weg zou gaan naar Florida. De zes jongens die broertjes of neefjes zouden zijn en uit een woonwagenkamp in de buurt van het Londense vliegveld Heathrow afkomstig zijn, waren aan boord gekomen door perso neel van het schip wijs te maken dat hun moeder met hun pas poorten zou volgen. Ze wilden naar Amerika om er een nieuw leven te beginnen, omdat ze hun ouders niet meer in het kamp hadden kunnen vinden en ze daar dus toch niet konden blij ven beweerden ze tenminste. De jongetjes zijn in een kinderte huis in Southampton onderge bracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 5