Dierenleed door slecht eten Tekening van een lezer Rockpor schoenen t Trouw (GEEbl eigen Hof ontslaat man na 27 jaar van alimentatieplicht alleen christenen en heidenen e= Commentaar Uit de tijd (1) de tijd (2) te Het is maar al te waar dat Groene- g velt te hoog van de toren heeft geblazen, zeker toen hij in de sta- i kingsdagen het beeld gebruikte "Vvan David die de reus Goliath wel ns ten val zou brengen. Dit alles leemt echter niet weg, dat de 'akbeweging nog altijd de partner waarmee zelfs een multinatio- lale onderneming als Shell onder- landelt. 'Pais neemt incidentele maatregelen' Prof. Van 't Klooster: 'Handelsvoer meestal het veiligst' vogels lokken mooi zijn op dierendag wereldtaal X)NDERDAG 4 OKTOBER 1979 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 5e reactie van het Verbond van ,ent»Jederlandse Ondernemingen cestVNO) op de gebeurtenissen van e ziorige week bij Shell bewijst nog lens hoe verleidelijk het is die te lu2Aerleiden tot het simpele recht van ïrsele eigenaar om zijn poorten te vo<jpenen wanneer hij dat wil. Het is uit dit formeel juridisch gelijk, c" t het VNO geen enkele moeite :eft het optreden van de Shell- ectie als juist te beoordelen, laarmee wordt overigens wel de il neteliger vraag omzeild of het »k wijs en verstandig was van de 11-directie om zo te handelen. JmEr zou vorige week wel eens meer eforceerd en vernield kunnen zijn lan het toegangshek van Shell. Iet hele gebeuren heeft een slag- laduw geworpen op onze na- logse arbeidsverhoudingen. Bij Ie strubbelingen kenmerkten die door een zekere harmonie, of zo men dit een te fraaie of niet lelemaal toepasbare term vindt endoor een wederzijds verstandhou- ig; door het besef dat werkge- lri.vers en werknemers elkaar hoe ,gJilan ook nodig hebben en dus el- is. fcaars partners zijn. NeilHet VNO kan natuurlijk volhou- dat de stakers zelf de actie lebben beëindigd en dat het optre- van Shell daarmee niets te maken heeft gehad. Sterker nog, lr®hnen komt al gauw in de verleiding -jjte zeggen dat de stakers het inci dent maar al te gretig hebben aan- v gegrepen om een niet vol te hou- ^den staking met boe-geroep en trveel gefluit in het donker te kun- nen beëindigen. ragen als: namens wie spreekt de ^Dond dan wel?" en vooral „na- ■mens hoevelen?" zijn in dit ver- Biband niet interessant. Shell erkent JJblijkens de praktijk de vakbewe gging als partner. In die relatie het ook dat de vakbeweging :ich bediende van het middel sta ing. Welnu, volgens Nederlandse beidsverhoudingen behoort zo'n iking dan ook aan de onderhan- lingstafel te worden beëindigd. Stakingen, hoe grimmig die naar buiten toe vaak ook leken, hoor den nadrukkelijk thuis in dit beeld. Het feit alleen, dat werkgevers en werknemers elkaar steeds weer op nieuw aan de onderhandelingstafel wisten te vinden, is daarvan het bewijs. Aan die onderhandelings tafel werden (voor zover het niet om wilde acties ging) stakingen aangekondigd en ook weer beëin digd. Met het optreden van de Shell- directie is dit patroon doorbroken. Dat zou wel eens consequenties kunnen hebben, die niemand wil en ieder zelfs dient te vrezen. Het is waar: de partijen zullen elkaar vroeg of laat wel weer vinden aan de groene tafel, maar dan zal blij ken dat de ene partner de andere gezichtsverlies heeft bezorgd. Daarom zal het waarschijnlijk nooit meer worden als vroeger. De verhoudingen zijn, hoe rustig het uiterlijk ook lijkt, grimmiger ge worden veel grimmiger dan een staking ooit kan zijn. Dat is teleur stellend. De Shell-directie heeft dat geduld niet kunnen opbrengen. Zij maak te gebruik van een actie van werk willigen om de poorten van binne nuit met geweld te openen. Zij wist, dat zij daarmee risico's liep, want anders zou de ploeg die zich met deze actie had belast, niet met helmen e.d. zijn uitgerust. Het gebeuren bij Shell is geen incident. Het betekent dat bij sta kingen voortaan rekening moet worden gehouden met een actief ingrijpen van werkgeverszijde. Stakingen kunnen aldus snel esca leren tot griezelige en gevaarlijke gebeurtenissen, zoals we die in ons land tot nu toe niet gekend heb ben. In Amerika komt het zelfs voor dat bij stakingen doden vallen. CNV-voorzitter Harm van der Meulen signaleerde op het zeven tigjarig jubileum van zijn organisa tie een krampachtig vasthouden van de werkgevers aan de eigen machtsposities. Hij doelde niet rechtstreeks op de situatie bij Shell, maar het zal duidelijk zijn dat een te stringente interpretatie van het eigendomsrecht daartoe zeker ook behoort. Zowel het Shell-optreden als de reactie daar op van werkgeverszijde zijn uit de tijd. ADVERTENTIE JONGE DUBBELE W GRAANJENEVER die moei u proeven, dieisgewHdig Van onze onderwijsredactie AMSTERDAM Minister Pais van onderwijs neemt te veel incidentele maatregelen en voert geen recht be leid. Dit zei mevrouw Van Soest van de ouderraad van Amsterdam gister avond op de „nationale ouderavond" in een vol Concertgebouw. Soortgelij ke ouderavonden worden door het hele land gehouden in het kader van de actie „bouwen aan beter onder wijs." Mevrouw Van Soest vond de in de begroting aangekondigde verla ging van de klasseschaal van het ba sisonderwijs van 31 naar dertig niet genoeg. Een van de actiepunten is de verla ging van de klasseschaal tot 24. Dit zou zowel verbetering van de kwali teit van het onderwijs opleveren als een oplossing geven voor de grote werkloosheid onder onderwijzers. Be halve ouderorganisaties werken ook vakorganisaties ABOP en PCO aan de actie mee. door Willem Sctirama UTRECHT Veel huisdieren en dan vooral honden en katten krijgen niet het voedsel dat ze nodig hebben. Van ondervoeding is welis waar maar zelden sprake, vee leer zijn overvoeding en een onjuiste samenstelling van het voedsel de oorzaak van een reeks van klachten die zich na verloop van tijd voor doen. De meest voorkomende zijn een afwijkende botont- wikkeling (door te veel of te weinig kalk), vetzucht (door overvoeding) en nierziekten i vooral bij honden, door een extreem hoge eiwitopname). Onbedoeld wordt hiermee on nodig dierenleed veroorzaakt. Dat is de mening van prol. dr A. Th. van 't Klooster, hoogleraar dieren- voeding aan de Rijksuniversiteit in Utrecht. „Hier aan de faculteit krij gen wij de uitwassen te zien", zegt hij. „Uitgesproken gevallen waarbij fou ten in de voeding de oorzaak van het ziektebeeld zijn. En die vormen nog maar het topje van de ijsberg. Er is dus reden genoeg om ons zorgen te maken." Volgens prof. Van 't Klooster zijn hond en kat in het verleden ten on rechte te veel als pure vleeseters ge zien, en dat heeft de nodige schade aangebracht. Het lichaam van het dier is in feite net als bij een mens omgezet voedsel, dus de samen stelling van dat lichaam moet in we zen in het voer worden teruggevon den. En puur vlees (hart, pens. lever, tartaar en dergelijke) levert daartoe lang niet alle noodzakelijke voedings stoffen. V V-V; Hond en kat: ten onrechte als pure vleeseters gezien. 'Compleet' Wat is nu eigenlijk goed dierenvoed- sel? Prof. Van 't Klooster: „Daar is niet één antwoord op'te geven. Doe ik dat wel, dan loop ik het risico dat een bepaald aspect wordt overbelicht. Maar er zijn n elk geEval volledige voeders op de markt, waarbij we ons geen zorgen behoeven te maken over tekorten aan noodzakelijke voedings bestanddelen. zeker niet als ze van een bekend merk zijn" De term „volledig" of „compleet" is vastgelegd bij het Produktschap voor Diervoeders, waarbij de fabrikanten wettelijk zijn aangesloten. Zij hebben zich dus te houden aan de richtlijnen van het Produktschap, dat voor schrijft dat het dagrantsoen van het huisdier zoveel voedingsstoffen moet bevatten als nodig zijn om de groei en een goede conditie te garanderen. Dit „volledig" of „compleet" voer voldoet in de regel zelfs aan hogere eisen dan strikt genomen noodzakelijk is voor een normaal volwassen huisdier, want ook in de groei, bij drachtigheid of lactatie (melkproduktie) biedt het voldoende voedingsstoffen. Malafide handelsvoeders (droogvoer of uit blik) zijn in ons land nauwelijks bekend, al wordt het hier en daar betreurd dat er nog geen onafhanke lijke instantie bestaat die voortdu rende controle op de kwaliteit uitoe fent. Gesteund door de Nederlandse Vereniging voor Kinologie is een commissie al lange tijd bezig met de vraag of er op de verpakking van diervoeders een keurmerk moet wor den ingevoerd. Maar het probleem doet zich daarbij voor dat de voe dingsleer nog niet zo ver is gevorderd dat een volledige standaardvoeding in kaart kan worden gebracht. Wat de pot schaft Prof. Van 't Klooster: „Maar het kan natuurlijk ook anders. Er zijn huis dieren die meeëten met wat de pot schaft, en daar is op zich niet zoveel op tegen, zolang er maar weer sprake is van voldoende variatie en zolang alcohol, zout en krulden maar achter wege worden gelaten. In kennels han teert men soms menu's met 's mor gens pap, later op de dag wat vlees en dan nog wat brood. Dat zit doorgaans ook wel goed, maar het nadeel is wel dat zo'n schema wat ingewikkeld is. Een dierenliefhebber met onvoldoen de kennis van zaken laat al gauw een paar onderdelen weg en dat kunnen dan juist essentiële bestanddelen zijn. Dat is het risico van zelf be reiden." Hoe dan ook, het totaal ontbreken van variatie in de dierenvoeding leidt doorgaans tot de grootste klachten. Zoals bij voorbeeld een foutieve kalk- fosforvoorziening (een overmaat of het geheel ontbreken ervan) kan lei den tot ernstige botafwijklngen. Daarnaast is vetzucht een veel voor komend euvel. Een te zwaar lichaam belast de bloedsomloop te veel. Daar door komen kwalen, waarvoor het dier het meest gevoelig is, het eerst aan het licht. Voor het menselijk lichaamsgewicht bestaan er tabellen en vuistregels, voor dieren niet. Maar een onverant woorde gewichtstoename van een dier is gemakkelijk waarneembaar En daar kan gemakkelijk iets aan worden gedaan Prof. Van 't Klooster: „De beste manier van afslanken is gewoon vasten. Vooral een hond kan vrij lang zonder eten. De eerste tijd zal hij voortdurend naar voedsel lon ken. maar onderzoekingen hebben aangetoond dat het hem na een paar dagen nog nauwelijks deert. Bij een kat verdient het aanbeveling de voed- selopname geleidelijk te beperken, omdat het plotseling totaal ontbre ken van voedsel kan leiden tot opho ping van ammoniak in het bloed Wel moet er altijd voldoende te drinken zijn." Vitamines Een zaak die ten slotte de nodige aandacht verdient en die geheel los staat van het doorgaans betrouwbare handelsvoer is de bloeiende handel in aanvullende voedingsstoffen in de vorm van kalk- en vitamineprepara ten, gistsnoepjes en dergelijke De verkoop van deze produkten staat in geen enkele verhouding tot de be hoefte van huisdieren, meent prof Van 't Klooster. Wie het huisdier han delsvoer geeft kan er in elk geval geheel buiten. Maar uit enkel vlees of melk of brood is nu eenmaal geen complete voeding samen te stellen, dus is men soms genoodzaakt om gebruik te malen van deze bijvoe ding Maar hier ontbreken de wettelijke bepalingen van het Produktschap, dus een overdosis ligt al gauw op de loer. En het is een misverstand dat alle overtollige vitamines en minera len het lichaam van het dier weer verlaten via de ontlasting of de urine Ook hier geldt datxoverdaad zeer ze ker schaadt Een kat kan bij voorbeeld een over matige hoeveelheid vitamine A niet uitscheiden en een teveel aan vitami- ni D wil nog wel eens leiden tot ont wrichting van de kalkhuishouding waardoor kalk in de weke organen terechtkomt. Toevoeging van vitami ne C aan het voedsel van huisdieren is zelfs volstrekt overbodig: op enkele uitzonderingen na (cavia, aapi maken ze het zelf. in tegenstelling tot mensen. De conclusie lijkt dus gerechtvaar digd dat met extra toevoeging op zijn minst enige voorzichtigheid in acht moet worden genomen En wie „com pleet" voer geeft hoeft er in het ge heel geen gebruik van te maken Doet men dit niet, dan is fosforzure kalk (los verkrijgbaar bij de drogist) op medische gronden vaak de meest aanbevelenswaardige toevoeging Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat, sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859, 1000 AW Amster dam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon VAN NAAST 60D Vü.CHRiSTElÜKE POliTici 7 (AANSPREEKBAAR OP HET 6BLOÓF EN DE rurlCTri i)KT m BEGiNSELEN DIE EEN Richtsnoer zJn lOOK VOOR HET (STAATKUNDIG LEVEN NAAR SCHiPPfRFN NAAST GOD GEZICHT) (Ü.CHeisrElOKE POÜTjei (Z'JN AANSPREEKBAAR OP kONZE POLiTiEKE IOVE RTU16/N6 DiE GEBASEERD I'S OP ONS poürlERE PROGRAM... 37T, ^ONTWERP-PRDSRAN) rALS- OP DE OpeoEP VAN \W£T EVAN6EUE I'S jSETOEHULEEgO, EN DUS-' El6EML')'K ''op De flyOEEN J* GEBASFCE' OCI iX HÈT°ZO> Ju 1ST ZCs "£&EEcor ik) OÖXT! DEN HAAG (ANP) De 66-jarige ..alimentatieveteraan" C Jongenburger uit Weesp hoeft zijn ex-vrouw na 1 oktober 1980 geen alimentatie meer te betalen. Het Haagse gerechtshof heeft gisteren zijn verzoek tot intrekking van de betalings plicht ingewilligd. De SOGM vindt dat er na een termijn van twaalf jaar geen verband meer mag bestaan tussen de hoogte van het inkomen van de man en de be hoefte van zijn ex-echtgenote ..Elke gescheiden vrouw zou na die tijd niet meer moeten ontvangen dan het soci ale minimum. De uitkering ten be hoeve van eventuele kinderen blijft daarbuiten." aldus Verhaaren De SOGM Is wel voor een overbrug gingsalimentatie die de vrouw in staat moet stellen een opleiding te volgen of zich in te werken in een baan. Zo'n overbruggingsperiode zou twee tot vijf jaar kunnen duren Met deze uitspraak vernietigde het hof het vonnis van de rechtbank in Den Haag. die eerder dit jaar oordeel de dat de man zijn alimentatie moest blijven betalen Ook in 1977 kwam de rechtbank tot deze uitspraak. De heer Jongenburger betaalt zijn voormalige echtgenote al 27 jaar ali mentatie. die op het ogenblik 450 gulden per maand bedraagt. Bij zijn overwegingen betrok het hof het aan tal jaren dat de man zijn alimentatie plicht al heeft vervuld, en het feit dat de ex-vrouw sinds twee jaar een AOW-uitkering heeft. Bij dit (proefiproces heeft Jongenbur ger steun gekregen van de Stichting organisatie gescheiden mensen (SOGM). Het arrest van het gerechts hof wordt door SOGM-voorzitter D Verhaaren „een bevrijding van de ali mentatieveteraan" genoemd. Hij wijst er daarbij op. dat het hof in 1977 nog een uitspraak deed. waarbij werd bepaald dat een man na 41 jaar ali mentatieplicht (na een huwelijk van twee jaar) moest blijven betalen Het arrest van gisteren betrof een huwe- i lijk dat tien jaar had geduurd Overigens Is Jongenburger niet de eerste alimentatieveteraan die door de rechter is ontheven van een lang durige verplichting tot betalen In juni van dit jaar heeft de rechtbank te Breda een arts de gelegenheid ge boden zich met een eenmalige af koopsom te bevrijden van verdere alimentatieverplichtingen na een pe riode van 35 jaar. Ook in dit geval betrof het een vrouw die de pensioen gerechtigde leeftijd had bereikt ADVERTENTIE 'Als de beste Bel voor folder 04160 - 36431 I II Voor de schrijver van de „Heden- daagsche Historie, of Tegenwoor dige Staat van Alle Volkeren" bestonden er maar twee moge lijkheden: je was christen of je was heiden. Op zijn tochten kwam de ontdekkingsreiziger dus praktisch niets dan heidenen tegen, hoewel Je die weer in aller lei soorten en maten had (won derlijk genoeg was er altijd maar één soort christenen, verdeeld heid kwam onder hen blijkbaar nog niet voor). In India onder scheidt hij drie soorten heidenen: de oorspronkelijke „Inwoonders, die van enigen Hindown ge naamd worden, allen Afgoden dienaars"; 2. De Parsjes, die het vuur dienen, en hunnen afkomst van de oude Persen rekenen; 3. De Moren, en Mogollers, die de regering in hunne handen heb ben; zy zyn Mahometers. De Mo ren hebben de regering van Su- ratte zo wel als in alle andere Steden van India, die onder de onmiddellijke beheersing van de Mogol staan, ten enemaal in hun handen. Dit maakt, dat zij de Heidensche Inboorlingen met enige veragting behandelen; doch het vreedzaam en onderda nig gedrag der Heidenen, die nooit na eersampten staan, of over de Moren tragten te regeren, vermindert den afkeer tegens deze afgodendienaars veel" Zestig tot tachtig kasten had de ontdekkingsreiziger geteld onder de „Heidensche Indiërs" De hoog ontwikkelde „Bramins, de Rajaput's en de Banjanen" noemde hij de belangrijksten, met daarnaast onder meer de „Pariars, die zeer talryk zijn, en tot alle geringe diensten gebruikt worden, als het schoonmaken van de straat en huizen, het uit- dragen der doden enz." De Brah manen (Bramins), constateerde hij, waren weer in onderkasten verdeeld. Sommige groepen aten geen vlees, anderen wilden onge trouwd blijven en .zelfs geen vrouw aanzien. De meesten van hen wassen en baden zich ver scheiden malen op enen dag; doch daar zyn anderen, die zich nooit wasschen, uit vrees dat zy enige levendige beestjes mogten om het leven brengen; sommigen zeggen, dat de gezinte, die zich van het huwelyk onthoudt, dat verbied uit vreze, dat zy door de omhelzingen van hunne echtge noten enige schepseltjes mogten doodsmoren". De Banjanen („het talrykste geslacht van alle de hei denen) sprongen zo mogelijk nog liefdevoller om met dieren: zij onderhielden zelfs een pension voor bejaarde dieren: „Het runt- vee. waar aan zy eiken morgen ene zonderlinge eerbied bewyzen, is onder hen het meest geagt; niet alleen, om dat zy meenen, dat de gelukkigste zielen, in deze dieren haar optrek nemen; maar om dat, gelyk de Bramins leeren, na den dood dit beest hen over ene grote rivier voeren moet. Het gebod van hunne wet, dat hun het do den verbiedt, strekt zig tot alle bloedeloze diertjes uit". Dichtbij de stad Suratten stond het tehuis, waar zieke of oude bokken, paarden, honden en koeien „overvloedig van de kost" werden voorzien. Vlooien en lui zen kwamen daar vanzelf wel in en waren trouwens net zo wel kom Een ontdekkingsreiziger vertelt „dat de Banjanen daar somtyds een arm man huren, om het ongedierte enen nagt op zyn lighaam te laten azen. welke zig dan te bed laat binden". Vliegen zouden eens per jaar een grote schotel met melk en suiker voor gezet krijgen en mieren kregen zakken rijst, een soort Dierendag dus Portugezen. Nederlanders, En gelsen en Denen zijn behalve met handel drijven in die landen ook druk bezig geweest met het beke ren van de heidenen, lang niet altijd met succes; vooral „het werk der bekering van bejaarden gaat moeijelyk en niet dan zeer traag voort" Arrakan krioelde van priesters (taiapolns), net als Pegu, en die van Pegu predikten een leer van zo'n verregaande verdraagzaamheid, dat de schrij ver deze heidenen ten voorbeeld stelt aan de christenen: „Zy ag- ten alle godsdiensten goed. die de menschen maar leren goed doen; og! of de Christenen dat onder ling meer van zulken dagten Voorts houden zy staande, dat onze zielen vrye wezens zyn- de, niet behoren te worden ge dwongen. nog aan enige banden van gevoelens gekluisterd" Kampen wil het niet laten blij ken bij het lokken van allerlei kunstzinnige vogels naar zijn nog jonge academies, maar gaat nu ook vogels als kerkuilen, kauwen en torenvalken lokken. Een ideetje van Ingezetene N. van El- burg, een vogelliefhbber, die in de steden een teruggang van broedende vogels heeft geconsta teerd Om de vogels terug te krij gen zijn achter de galmgaten van de nieuwe Toren nestkastjes ge plaatst. B en W. hebben 2500 voor de nodige voorzieningen be schikbaar gesteld. Na thuis eerst wat conditie-oe feningetjes gedaan te hebben, gaan de gemeenteraadsleden vandaag, op dierendag, de Nieu we Toren bestijgen, waar burge meester H. C. Kleemans dan de Eigenlijk was het nog geen tijd voor de pedicure, maar ook een olifant wil wel eens mooi zijn. zeker op Dierendag. En dus zette deze kolos uit het dierenpark van Amersfoort een paar dagen geleden al maar wat graag zijn loodzware poot op het hekwerk om zijn nagel» te laten verzorgen. nestkastjes officieel in gebruik zal stellen Dat de broedende vogels uit de oude steden verdwijnen, komt mede doordat er zoveel torens moesten worden gerestaureerd. waarbij gaten, spleten en andere specifieke broedplaatsen uiter aard worden hersteld Ook de Nieuwe Toren staat al een paar jaar in de steigers Een merk waardige toren, omdat er nooit een kerk aan vast heeft gezeten Het is een 17e-eeuwse speeltoren van de vermaarde architect Ving boon, gebouwd om er het be roemde Hemonyklokkenspel in te kunnen ophangen De Nieuwe Toren die met kerktorens en het torentje van het stadhuis het magnifieke silhouet van Kampen bepaalt is nu bijna klaar In hel voorjaar komt het carillon er weer in en dan kan de stadsbei- aardler, na jaren van stille, de toren weer laten klinken Leuk, al die buitenlandse televi siestations die we straks allemaal via de kabel kunnen ontvangen, en later nog meer als er satellie ten worden ingeschakeld, vindt een briefschrijver in Televlzier Alleen wat moeten al die mensen er mee die geen vreemde talen verstaan0 Al die leuke program ma's brengen dus een probleem met zich mee het taalprobleem Wat doen we daaraan0 Het meest voor de hand liggend is dr invoering van één wereldtaal naast de in de verschillende lan den gangbare moedertaal Om praktische redenen komt voor dit doel maar één taal in aanmerking en dat is Engels" Zou dal niet te realiseren zijn, dan heeft de brief schrijver een technische oplos sing bij de hand: t.v.-toestellen met een ingebouwd vertaalma chientje, dat voor Nederlandse ondertiteling kan zorgen Peper duur. maar reuzehandig

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 5