Europa achter
]uba-politiek
Tan Carter
Israël: Syrië
blijft in Libanon
Zwarte beweging Zuid-Afrika mikt op vakbond
Fractie Labour blijft
partijleider kiezen
Beleid Pieter Botha vandaag op de proef
Conferentie Rhodesië op dood punt
remlin: kanonneerbootdiplomatie
h
h
r
;,hadat stuurt brief
^gan Jasser Arafat
Ambassadeur VS
it Chili terug
^laar Washington
Callaghan minder fel dan verwacht
Ceaucescu niet
van de partij
Irak dreigt met
een olie-embargo
Nieuw plan voor Namibië
H IENSDAG 3 OKTOBER 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
H S 7
'NN. MOSKOU. WASHINGTON (Reuter. AP. DPA)
nkrijk en West-Duitsland beschouwen de aanwezigheid
Russische troepen op Cuba niet als een gevaar voor het
tegisch evenwicht in de wereld. De Sowjet-Unie kritiseer-
gisteren de Amerikaanse plannen voor een marine-oefe-
g in het Caralbisch gebied, die als een openlijke provocatie
Iriiird omschreven.
Franse president Giscard en de
|ltse bondskanselier Schmidt ver
arden gisteren in Bonn dat de rati-
fctie van het tweede Salt-akkoord
[t vast mag lopen op de aanwezig-
l van een Russische gevechtseen-
1 op Cuba. Schmidt verklaarde op
h persconferentie na afloop van het
Itedaagse overleg dat de beide
latslieden in Bonn hadden: „Wij
p beiden van mening dat het abso-
noodzakelijk is SALT II te ratifi-
in, niet in het minst in het belang
onze veiligheid. Wij geloven niet
meningsverschillen en de gere-
problemen over de aanwezigheid
bepaalde troepen op Cuba werke-
het strategisch evenwicht in de
ild in gevaar zouden kunnen
jngen en de ratificatie kunnen ver
deren."
[en. n
ti onz
fcde r
pF
lythe
toespraak die president Carter
ternacht hield over de aanwezig
lid van de Russen op Cuba heeft
(halve tot heftige kritiek in de Vere-
Staten'ook tot een tamelijk
pe reactie van het Kremlin geleid.
persbureau Tass kwalificeerde
Amerikaanse beleid als kanon-
lerbootdiplomatie. De Amerikaan
regering probeert „een mythe uit
buiten die zij zelf in het leven heeft
roepen" om de spanning in de ver-
wding tot de Sowjet-Unie op te
ieren en om de aandrang op hogere
tgaven voor defensie te vergroten.
Jus Tass. Het persbureau maakte
yrigens wel melding van Carters
Ins voor een snelle ratificering van
l tweede sALT-akkoord.
to
jije^iRO (UPI) President Anwar Sa-
nn van Egypte heeft gisteren de
t t^erikaanse negerleider ds Jesse
►t yckson een boodschap voor de Pa-
óuTiftijnse leider Jasser Arafat meege-
ppiven. In die brief dringt de Egypti-
nd< ie leider erop aan dat de Palestij-
»n n hun guerrilla tegen Israël staken,
er Jackson deelde dit mee, nadat hij
1® or de tweede maal In twee dagen
oeg i onderhoud met Sadat had gehad,
ree president stelde een special Egyp-
d dtch vliegtuig ter beschikking van de
wc lerikaanse negerleider om gister-
t h ddag naar de Libanese hoofdstad
mefeiroet te reizen. Vandaar zou ds
n tjckson rechtstreeks naar Damascus
t den voor een gesprek met de Syri-
or he president Hafez Assad. Vandaag
laa ert hij terug naar Beiroet voor
vla erleg met Arafat. Er bestaat een
ra* jgelijkheid dat ds Jackson morgen
ph er naar Cairo gaat.
'ASHINOTON (UPI, AFP) De
deftrenigde Staten hebben hun ambas-
rooldeur in Chili voor overleg terugge-
i d epen. Aanleiding tot deze stap is
egeft besluit van het Chileens hoogge-
rdetchtshof om drie voormalige officie-
elein van de geheime politie vrij te
ilooten. Het drietal wordt verdacht van
sel^edeplichtigheid aan de moord op
nkflrlando Letelier, minister onder het
•rgfcwind van Salvador Allende, in 1976
ïrlij Washington.
ul|e vijf Chileense rechters waren una-
resiem van mening dat de Verenigde
'*[%aten geen bewijs van schuld van
'chbt drietal op tafel hadden gelegd
Iaaiet Amerikaanse ministerie van bui-
fnlandse zaken liet gisteren weten
1gaat het besluit van de Chileense rech-
j 3rs de verhouding tussen de VS en
nili ongunstig beïnvloedt.
De Nederlandse regering hoopt dat
de maatregelen die Carter heeft afge
kondigd ter beteugeling van het Cu
ba-conflict niet zullen leiden tot een
oplopen van de spanningen tussen
beide mogendheden. De Nederlandse
regering vindt een snelle ratificering
van SALT II door de Amerikaanse
Senaat van het grootste belang, aldus
een verklaring van het ministerie van
buitenlandse zaken.
De Amerikaanse president zei gister
nacht, zoals we in een deel van onze
edities gisteren al meldden, op het
hoogste niveau van de Russische lei
ders de verzekering te hebben gekre
gen dat de Russische troepen op
Cuba geen bedreiging vormen voor
de Verenigde Staten. Wel heeft de
president opdracht gegeven tot de
vorming van een Caraibische ge
vechtseenheid die in Florida zal wor
den gestationeerd.
Van onze correspondent
JERUZALEM Israël betwijfelt of Syrië van plan is zijn
troepen uit Libanon terug te trekken. Volgens berichten in de
Libanese pers heeft Assad, de president van Syrië, verleden
week dit aan de Libanese premier Selim al Hoss laten weten.
De Westduitse bondskanselier Schmidt en de Franse president Giscard d'Estaing besloten
tijdens hun overleg ook tot de aanleg van twee televisiesatellieten, die echter niet voor
commerciële doeleinden mogen worden gebruikt.
Oefening
Een hoge functionaris van het Ameri
kaanse ministerie van defensie ont
hulde gisteren dat de president te
vens opdracht heeft gegeven tot een
landing van een eenheid mariniers in
de baai van Guantanamo op Cuba,
waar zich nog steeds een Amerikaan
se basis bevindt. Deze landing, waar
aan naar schatting 1500 mariniers
zullen deelnemen, zal in de komende
weken plaats vinden. Ze moet een
demonstratie vormen van de Ameri
kaanse vastberadenheid.
In zijn toespraak zei Carter dat de
Russen hem hadden meegedeeld dat
de Russische eenheid slechts betrok
ken is bij de opleiding van Cubaanse
militairen. In deze status zal geen
verandering komen. Moskou heeft te
genover Carter nog eens bevestigd
dat het zich gebonden acht aan de
afspraken die na de Cuba-crisis van
1962 gemaakt zijn. Desondanks
meende de president dat het noodza
kelijk is de waakzaamheid in het ge
bied te vergroten. Landen in het Ca
ralbisch gebied zullen op meer econo
mische steun mogen rekenen.
LONDEN (Reuter, AP) De linkervleugel van de Labourpar-
tij heeft gisteren bij het jaarcongres een resolutie er door
weten te slepen waarbij parlementsleden verplicht worden
zich bij iedere nieuwe verkiezingen te onderwerpen aan een
„herselectieprocedure". Een poging de partijleider voortaan
niet meer door de fractie maar door de hele partij te laten
kiezen mislukte. Vandaag zal het congres stemmen over de
vraag wie het laatste woord heeft over het verkiezingsmani
fest, de partijleider of het partijbestuur. Partijleider James
Callaghan zal deze slag vrijwel zeker verliezen.
Callaghan hield gisteren een stevige
rede tot de congresgangers, al was hij
niet zo fel als veel waarnemers had
den verwacht. De leider van de La-
bourpartij pareerde scherpe aanval
len op zijn beleid als premier met de
opmerking dat hij trots was op zijn
prestaties. Callaghan ontkende de
hoofdschuldige te zijn aan het grote
verlies van Labour bij de jongste al
gemene verkiezingen. Hij zou met
name de band met de achterban heb
ben verwaarloosd. Maar de huidige
oppositieleider zei niet bereid te zijn
tot excuses. HIJ hield vast aan de
politiek van loonmatiging, die vorig
jaar leidde tot een tumultueuze bij
eenkomst van de partij.
Callaghan riep de congresgangers op
hun onderlinge ruzies te beslechten
en meer tijd te besteden aan het
bestrijden van de conservatieve rege
ring van Thatcher. Zijn verzet tegen
de veranderingen in het partijregle
ment bracht in ieder geval mee dat
met ruim vier miljoen tegen ruim drie
miljoen stemmen de keus van de lei
der aan de fractie werd gelaten. De
zelfde stemverhouding was er vóór de
herselectieprocedure. De linkervleu
gel, aangevoerd door ex-minister
Tony Benn, behaalt hiermee dus niet
de totale overwinning op de rest van
de partij, die was voorspeld.
BERLIJN (AP. AFP) Roe
menië is het enige Oosteurope-
se land dat zijn partijleider
Ceaucescu niet naar Oost-Ber-
lijn stuurt voor de festivitei
ten die daar dezer dagen wor
den gehouden in verband met
het dertig-jarig bestaan van de
Duitse Democratische Repu
bliek (DDR). De Roemeense
delegatie wordt geleld door de
tweede man in de hiërarchie
van de partij, premier Ilie
Verdet.
Ook de Joegoslavische presi
dent Tito zal niet van de partij
zijn in Berlijn. Van de overige
Oosteuropese staten verschij
nen de hoogste leiders. De Rus
sische president Breznjew
komt morgen in Berlijn aan.
Ook de Palestijnse leider Ara
fat, Joshua Nkomo van het Pa
triottisch Front van Zimbab
we en Sam Nujoma van de
SWAPO, de onafhankelijk
heidsbeweging van Namibië
maken hun opwachting.
De DDR heeft de vroegere
atoomspion Klaus Fuchs on
derscheiden met de orde van
Karl Marx, de hoogste onder
scheiding in dat land. De nu
68-jarige Fuchs werd in 1950 in
Londen veroordeeld tot vijf
tien jaar gevangenisstraf.
Deze berichten leken des te waar
schljnlijker omdat Hoss deze week
aan een rondreis begint langs ver
schillende Arabische staten, waaron
der Saoedi-Arabië. om onder meer
over de toekomst van de Arabische
vredesmacht in Libanon te praten
Deze vredesmacht bestaat vrijwel
uitsluitend uit Syrische soldaten. Het
Syrische besluit zijn troepen uit Liba
non weg te halen zou bedoeld zijn om
de Amerikaanse plannen voor een
vredesconferentie over Libanon te
dwarsbomen.
Eerder had de PLO beloofd met de
Libanese regering samen te werken
om het regeringsgezag in gebieden
die door de Palestijnen worden ge
controleerd te herstellen, om op die
manier de door Amerika geïnspireer
de vredesconferentie overbodig te
maken. Volgens politieke waarne
mers in Beiroet zou 8yrië zijn troepen
die nu in Libanon gestationeerd zijn
(naar schatting 35000 man) willen te
rugtrekken omdat zij deze nodig
heeft om de onrust in eigen land de
kop in te drukken.
Geen aanwijzing
Het hoofd van de Israëlische militaire
inlichtingendienst, generaal Saguy.
zei gisteren echter over geen enkele
aanwijzing voor een Syrische terug
trekking te beschikken. De generaal
achtte zoiets zelfs onwaarschijnlijk.
Hij wees op de historische banden
tussen 8yrië en Libanon en op het feit
dat de voormalige Franse koloniale
heren Libanon van Syrië met geweld
hebben losgemaakt Bovendien stel
de generaal Saguy dat Syrië zijn troe
pen alleen uit Libanon kan weghalen
als men een duidelijke bijdrage aan
het herstel van de vrede in dit door
oorlog verscheurde land kan aanto
nen. Een dergelijk bewijs kan presi
dent Assad niet leveren. Terugtrek
king zou daarom gezichtsverlies voor
Assad betekenen op een moment dat
hij met veel binnenlands verzet te
kampen heeft.
De Israëlische generaal herinnerde
eraan dat Assad zijn regerende
Baftth-partiJ slechts met moeite in
1976 heeft overgehaald troepen naar
Libanon te sturen. Een terugtrekking
zonder aantoonbaar succes zou daar-
BEIROET (Reuter. AP) Irak sal er
bij alle Arabische landen op aan
dringen een selectief olieëmbargo in
te stellen tegen de landen die zich
verzetten tegen de politieke eisen
van de Arabische landen. Dit maak
te de Iraakse minister van buiten
landse zaken. Saadoen Hammadi gis
teren bekend in een interview met
het Libanese blad An Nahar. De mi
nister zei dat er plannen bestaan om
voor volgende maand een topconfe
rentie van Arabische leiders te orga
niseren waar concrete afspraken
zouden kunnen worden gemaakt.
Hammadi zei niet te verwachten dat
enig Arabisch olie producerend land
niet zal meedoen bij het in stelling
brengen van het olicwapen. De door
Hammadi bedoelde top zou moeten
samenvallen met het Arabisch be
raad over de situatie in het zuiden
van Libanon, waarvoor de Libanese
premier Hoss momenteel de Arabi
sche wereld bereist.
Hammadi, die overigens verklaarde
dat de Arabische landen eerst wel
een waarschuwing sullen geven
voordat een olie-embargo van kracht
wordt, zou vooral het oog hebben op
de Verenigde Staten en de landen
van West-Europa. Hij hekelde het
optreden van de regering Carter in
het Midden-Oosten.
om „misschien het einde van Assad
kunnen betekenen", aldus generaal
Saguy.
De Israëlische generaal onthulde dat
Syrië sedert twee weken beschikt
over Migs-25, hoogvliegende jacht
bommenwerpers. en tenminste hon
derd tanks van het type T-72, wapens
die de Oosteuropese bondgenoten
van de Sowjet-Unie nog niet eens
hebben. Saguy verklaarde voorts dat
de gevechtskracht van de Jordaanse
strijdkrachten aanzienlijk was toege
nomen en dat Amman zijn leger van
een defensieve tot een offensieve
macht heeft omgevormd.
Transvaalse Nationalisten vragen
zich af of het beter is Botha binnen de
partij zelf te bestrijden of zich aan te Ppllpn
sluiten bij de HNP. ivencii
James Callaghan (rechts) en zijn rivaal Tomy Benn.
PRETORIA (Reuter) De vijf weste
lijke mogendheden die een interna
tionaal aanvaardbare regeling voor
onafhankelijkheid van Namibië tot
stand proberen te brengen, hebben
de Zuidafrikaanse regering een her
zien plan voorgelegd. Dit is in diplo
matieke kringen in Pretoria gezegd.
Het plan. dat maandagavond door
gezanten van de vijf het Verenigd
Koninkrijk, de Verenigde Staten, de
Duitse Bondsrepubliek. Canada en
Frankrijk werd aangeboden, wijkt
op enkele punten aanzienlijk af van
het plan van VN-secretaris-generaal
Kurt Waldheim dat in februari door
Zuid-Afrika werd verworpen.
Een van de voornaamste Zuidafri
kaanse bezwaren tegen het Wald-
heim-plan is weggenomen, zo zegt
men. Dit was de mogelijkheid die de
buiten Namibië gevestigde guerrilla
beweging SWAPO zou krijgen om op
Namibisch gebied militaire bases in
te richten tijdens een voorgestelde
bestandsperiode.
Van onze correspondent
JOHANNESBURG Vier tussentijdse verkiezingen voor
zetels in het Zuidafrikaanse parlement zullen vandaag ophel
dering moeten geven over de vraag of het premier Pieter
Botha is gelukt de ruk naar rechts van het afgelopen half jaar
tot staan te brengen.
De uiterst rechtse Herstigte Nasiona-
le Partij (HNP), die de belichaming is
van deze verrechtsing. doet mee in
drie van de vier districten waar de
verkiezingen worden gehouden: Rus
tenburg, Prinshof en Germiston. In
het vierde district, Brentwood, wordt
de Nationale Partij van Botha uitge
daagd door de officiële oppositiepar
tij, de PFP. De Herstigte Nasionale
Partij, die nog niet in het parlement
Is vertegenwoordigd, heeft onlangs
voor een schok gezorgd door haar
succes in twee kiesdistricten die als
bolwerken van de regeringspartij be
kend stonden.
Ontevredenheid
Ook de vier districten waar de kiezers
vandaag naar de stembus gaan
allemaal in de provincie Transvaal
zijn bolwerken van de Nationalisten.
De voor de regeringspartij bijzonder
succesrijke verkiezingen van 1977
zorgen ook hier voor zeer grote meer
derheden. Deze tussentijdse verkie
zingen worden gehouden op een tijd
stip dat er een wijd verspreide onte
vreden is onder conservatie Nationa
listen „verkramptes" over de
vermeende versoepeling van de racia
le politiek van de regering. Transvaal
geldt daarbij als de conservatiefste
van alle provincies en bovendien
zorgt zij voor de helft van de rege
ringsfractie. De door de aartsconser
vatieve Andries Treurnicht een fel
tegenstander van Botha geleide
staat Ten tweede is bijna een derde
van de kiezers mijnwerker en die heb
ben openlijk gerebelleerd tegen de
nieuwe raciale politiek die de rege
ring de afgelopen maanden heeft ge
voerd Zelfs waarnemers uit het Na
tionalistische kamp houden er reke
ning mee dat de Herstigtes hier mis
schien hun eerste zetel behalen.
De Nationalisten ondervinden de
zwaarste tegenstand in Rustenburg,
de voormalige zetel van de nieuwe
Zuidafrikaanse ambassadeur in Den
Haag, Paul Bodenstein. Er spelen
twee zaken in het nadeel van de rege
ring. Ten eerste grenst het district
aan het thuisland Bophuthatswana,
waar grote stukken „blanke grond"
worden opgenomen in de zwarte
Hoe dramatisch het tij in de bolwer
ken keert tegen de Nationalistische
Partij is maandagavond gedemon
streerd. Twee Nationalistische bij
eenkomsten, in Rustenburg en Prins-
hof de zetel van ex-minister van
JustiUe Jimmy Kruger, liepen uit in
een chaos omdat de spreker tijdens
zijn redevoering werd uitgejoeld en
door boze mijnwerkers en HNP-aan-
hangers werd beschuldigd van uitver
koop van de blanke belangen. In Rus
tenburg moest de politie een aantal
mijnwerkers arresteren. Minister Fa-
nie Botha werd een uur lang het spre
ken belet en er braken gevechten uit.
De politie werd onthaald op kreten
als „kafferboeties".
En In Prinshof had Treurnicht de
grootste moeite om zich verstaan
baar te maken. Halverwege de bijeen
komst liep het grootste deel van het
publiek weg, de minister met zo n
zeventig luisteraars achterlatend.
Het Is voor het eerst ln 25 jaar dat
men het aandurfde een bijeenkomst
van de Nationalisten te verstoren.
Die partij was een meester in het in
de war schoppen van oppositionele
bijeenkomsten. De grote vraag van
daag is of de ontevreden Nationalis
ten zullen wegblijven of op de HNP
zullen stemmen, een psychologisch
moeilijk te nemen stap.
LONDEN (Reuter, AP. AFP) De
topconferentie Qver Zimbabwe-Rho-
desië in Londen dreigt vast te lopen
nu de partijen het niet eens kunnen
worden over sleutelvragen ten aan
zien van de grondwet en de over
gangsfase.
Tijdens hun eerste persconferentie
sinds het begin van de besprekingen
nu ruim drie weken geleden beschul
digden de leiders van het Patriottisch
Front, Joshua Nkomo en Robert Mu
gabe, de regering van bisschop Abel
Muzorewa ervan geheime afspraken
met de Britten te hebben gemaakt.
Het bewind in Salisbury noemde op
zijn beurt het Patriottisch Front bele
digend. De uitbarsting kwam na een
bijeenkomst van tachtig minuten, de
eerste gezamenlijke vergadering
sinds twee weken. Volgens conferen
tiekringen leverde dat gesprek niets
op.
Conferentlevooreitter Lord Carring-
ton had alle partijen bijeen geroepen
ln een poging de kloof te overbruggen
die er bestaat ten aanzien van de
nieuwe grondwet. Die kwestie belet
het gesprek over de nog penibeler
zaak van de overgangsregeling Mu
gabe stelde op de persconferentie dat
bepaalde zaken uit het grondwets
voorstel alleen kunnen worden be
handeld in samenhang met die over
gangsregeling. HIJ maakte duidelijk
dat het Front niet wegloopt van de
besprekingen.
Volgens conferentiekringen stelde
Muzorewa zich gisteren op het stand
punt dat er al een akkoord over die
grondwet is tussen het bewind in Sa
lisbury en de Britse regering en dat
het daarom onnodig is te praten over
de bezwaren van het Patriottisch
Front. Het Front zou Muzorewa ln
een positie hebben willen manoeuvre
ren, waarin het zich zou moeten kan
ten tegen de voorstellen, die de zwar
te meerderheid in Zimbabwe-Rhode
sië begunstigen.
Joor Hennie Serfontein
JOHANNESBURG De zwarte bewustzijnsbeweging in Zuid-Afrika is
begin deze week nieuw leven ingeblazen: op een twee dagen durende
conferentie in Roodeport bij Johannesburg is de Volksorganisatie van
Azania (AZAPO) officieel van start gegaan. (Azania is de „zwarte" naam
voor Zuid-Afrika).
In april vorig Jaar werd de AZAPO al feite
lijk opgericht, maar een paar dagen later
werden enkele belangrijke leden gevangen
gezet. Voorzitter Ishmail Mkhabela en se-
'cretaris Lybon Mabasa zitten nog steeds in
'de ban en konden daarom dit weekeinde de
conferentie niet bijwonen.
De geboorte van de AZAPO komt bijna
twee jaar na het verbod op de oorspronkelij
ke zwarte bewustzijnsorganisatles. zoals de
studentenbeweging SASO en de Zwarte
Volksconventie BPC op 19 oktober 1977.
De vorming van de AZAPO is van groot
publiek belang Het toont dat het radicale
zwarte verzet tegen de rassenpolitiek van
de regering zich niets heeft aangetrokken
van de recente „liberalisering" van de ras
senwetten Deze zelfde radicale oppositie
vormde de ruggegraat van de Soweto-op-
standen ln juni 1976.
Filosofie
De oprichting var de AZAPO komt een
week na de vorming van de burgerassocia
tie van Soweto <SCA> door dr N. Motlana en
weerspiegelt hoe de grote zwarte meerder
heid bewust tegen Pretoria is.
De AZAPO heeft verzekerd dat zij zich
volkomen zal houden aan de filosofie van de
zwarte bewustzijnsbeweging. De twee be
langrijkste uitgangspunten voor de zwarte
strijd werden besproken in Roodeport: het
recht op land en het recht op arbeid en
vakvereniging.
De AZAPO-conferentle besloot zich bezig te
gaan houden met de totale bevrijding van
de zwarten en wil daarbij de zwarte arbei
ders in Zuid-Afrika als belangrijkste instru
ment gebruiken. Het doel is te zorgen voor Conflict
drastische sociale, economische en politie-
ke veranderingen. De politiek van onafhan
kelijke thuislanden wordt zonder meer af
gewezen.
conferentie zag hierin een poging van de
regering om vat te krijgen op de zwarte
arbeider.
Ex-gevangene Curtis Nkondo werd tot pre
sident van de AZAPO gekozen. HIJ maakte
duidelijk dat de nieuwe beweging onder
geen voorwaarden met de regering wil on
derhandelen. „Het is erg gemakkelijk om je
handtas te pakken en naar Pretoria te gaan
om met Koornhof te praten, vooral als het
volk betaalt. Maar wij hebben een oncom
fortabele, moeilijke weg gekozen, omdat die
de enige is." aldus Nkondó. „We willen
volledige vrijheid."
Het Zuidafrikaanse staatsburgerschap
werd op de conferentie beschouwd als het
belangrijkste zwarte verlangen, omdat de
regering nu met haar thulslandenpolitlek,
twintig miljoen zwarten dit recht wil ont
houden.
De aanvaarding door Pretoria van de aan
bevelingen van de commissies Rlekert en
Wiehahn werd ook sterk veroordeeld; de
Haar strategie ten opzichte van de arbeid
zal AZAPO ongetwijfeld ln confllcht bren
gen met Pretoria, omdat de regering uiterst
gevoelig is voor „politieke bemoeienis" in
arbeidszaken.
van vakbonden die de discriminerende ar
beidswetten van de blanke minderheidsre
gering zullen uitdagen en daardoor veran
deringen teweeg zullen brengen." aldus de
AZAPO
Andere doeleinden van de AZAPO zijn on
der meer: Vestiging van een onderwijssys
teem dat op een creatieve wijze zal voorzien
in de behoeften van de Azaniërs Het geloof
Interpreteren als een bevrijdingsfilosofie,
die van belang is voor de zwarte strijd.
Het belangrijkste thema in Roodeport was StrStOfllC
de ontwikkeling en handhaving van het
zwarte bewustzijn als filosofie voor de ar
beiders. De AZAPO-lelder zal contact on
derhouden met zwarte vakbondsmensen en
er komt een onderwijsprogramma voor
zwarte arbeiders.
Het AZAPO-document dat op de conferen
tie werd aangenomen stelt: „Omdat we ons
realiseren dat er geen machtsevenwicht be
staat tussen de kapitaalbezitters en de
zwarte arbeiders, zien we vakbonden als een
instrument dat kan zorgen voor herverde
ling van de macht."
De AZAPO vindt dat de vakbonden zich
niet alleen moeten bezighouden met de
problemen van management en werk. „We
zien voor ons een blijvend militant systeem
onderhandelt met de regering, omdat het
„zelfvernietiging" zou zijn als dat niet zou
gebeuren. „Ik ben geheel voor de AZAPO,
omdat die fundamenteel is gebaseerd op de
filosofie van de zwarte bewustzijnsbewe
ging. Als vertegenwoordiger van de zwarten
ben lk het niet eens met hun standpunt om
niet met de regering te onderhandelen."
Dominee Sam Buti, een belangrijk lid van
de zwarte nederduits-gereformeerde kerk.
vond de AZAPO belangrijk. „Er ia een na
tionale instabiliteit en de AZAPO is een
bindende macht," zo zei hij. Dr. Motlana
verklaarde dat zijn pas opgerichte 8CA wel
wil samenwerken met de AZAPO
Vier van de vijf leden van het hoofdbestuur
van de AZAPO hebben (zonder berechting)
gevangen gezeten. Het zijn Curtis Nkondo.
de president, die voorzitter is van het lera-
ren-actiecomitë ln Soweto. mevrouw Nom-
bulelo Melane, de 25-jarige vice-president
en voormalig studente aan de Fort Hare
universiteit, George Wauchope, de 29-jarige
publiciteltssecretaris die werkt op de uni
versiteit van Witwatersrand. en Letsatsi
Mosala. de 29-Jarige nationale organisator.
Het ontstaan van ds AZAPO richt duidelijk
de aandacht op strategieverschillen tussen
de zwarte politieke bewegingen, die tegen
het regeringsbeleid zijn gericht. Joe Vravia
van het 8olidaritelUfront, dat tegen Indiase
deelneming aan de verkiezingen voor een
Indiase Raad is, had kritiek op de 8CA van
Motlana Volgens Vravia betekent meedoen
aan dergelijke zaken betrokkenheid bij het
politieke machtsproces. De leiders van de
8CA, zoals Motlana deden om dezelfde re
den een aanval op chief Oatsha Buthelezl,
omdat deze deel uitmaakt van de politieke
structuren van de Zuidafrikaanse regering
De secretaris-generaal van de Zuidafrikaan- De secretaris-generaal, de 28-jarige 8amray
se Raad van Kerken, bisschop Desmond Tloubatla is het enige bestuurslid dat de
Tutu, vond het noodzakelijk dat de AZAPO politiecel (nog) niet van binnen kent