Sociologen schetsen het beeld van een consument algesal forte Adoptie kinderen Irian toelaatbaar Nog geen geld voor redding koopvaarder N&l Uitgeverij maant Tweede-Kamerlid 1 Onderwijs richt zich meer op volwassenen VTie drinken er eenvoudige landwijn het liefst uit het vat? m Ook aandacht voor minderheden Begroting Pais getuigt van gebrek aan visie Derde casino morgen open SPITSP1ERP1JNSTUVE NEK Passage uit boek overgenomen Staatssecretaris Haars na onderzoek: Museumgebouw kost meer dan lichten en conserveren Stijgende interesse Sowjet-Unie voor NA V O-oefeningen 'n BLOEMEN GROET met een boodschap pWOENSDAG 3 OCTOBER 1979 BINNENLAND TROUW/KWARTET 3 door Theo Koelé DEN HAAG Ze zijn op zijn minst een eindje in de dertig en maatschappelijk goed geslaagd. Hij heeft be trekkelijk vlot een uitste kende baan gekregen, met veel bewegingsvrijheid. Nu de kinderen wat groter zijn heeft zij ook weer een part time functie kunnen nemen in haar oude beroep. Ze zit ten in de hogere inkomens groepen en zijn uit de zware financiële lasten van de eer ste tien huwelijksjaren. Ze kunnen zich heel wat per mitteren en genieten daar met volle teugen van. Steeds meer Nederlanders moeten zich in dit beeld kunnen herkennen. Althans, dat meent een groep socio logen van de rijksuniversiteit Utrecht. De hierboven geschetste levensstijl komt voor in een rapport over verandering in de consumptie, gemaakt in opdracht van de Weten schappelijke raad voor het rege ringsbeleid. Aan de hand van zeven „levensstijl- groepen" proberen de Utrechtse so ciologen een beeld te schetsen van de huidige consument. Het kan, vin den ze. de dames en heren politici behulpzaam zijn bij het uitstippe len van een consumptiebeleid. Dat de overheid zo'n beleid moet voe ren, staat voor hen vast: „De over heid is zo veelzijdig betrokken in de nationale economie, dat ze zich niet kan veroorloven het verloop van de consumptie buiten beschouwing te laten." Avenue-isten Niet alle consumenten in ons land laten zich vangen in een levensstijl groep. „We hebben het goud niet gevonden," zeggen de Utrechters. Maar ze hopen „zichtbaar te maken wat meer in het algemeen gaande is". Het portret aan het begin van dit artikeltje is dat van de „Avenue- isten". Deze levensstijlgroep is ge noemd naar een glanzend maand blad, gewijd aan de betere wonin ginrichting, de niet te dichtbij gele gen vakantieoorden en niet alle daagse spijzen en dranken. De Avenue-isten moeten we, zo waarschuwen de sociologen, vooral niet uit het oog verliezen. Een steeds groter wordend deel van de Nederlandse bevolking bestaat uit mensen op middelbare leeftijd, die een hoge opleiding genoten hebben en een goed salaris verdienen. „Deze groep zou wel eens de levens stijl van de Avenue-isten kunnen overnemen." Een minister van fi nanciën. die zich zorgen maakt over het buitenlands toerisme, mag de „signaalwaarde" van die opmerking niet ontgaan. Naast de Avenue-isten onderschei den de sociologen zes levensstijl groepen tzonder overigens volledig te willen zijn). Tussen verschillende groepen meent men verwantschap te bespeuren. Zo zouden bewoners van de oude volksbuurten en kriti sche studenten een „onburgerlijke houding" gemeen hebben. Ook stu denten hebben een voorkeur voor kamers of hulzen in volksbuurten, bezoeken buurtcafés en kopen dik wijls allerlei prullaria en tweede handsartikelen Zwarte kousen Meer voor de hand liggend is de overeenkomst tussen de groepen Zwarte kousen en de blo-dynamici. Beide groeperingen hebben name lijk „een bepaald begdnsel als lei draad voor hun leefwijze, en verta len dat in hun consumptiepatroon". De sociologen kunnen niet goed uit de voeten met nieuwe vrijgestelden, de groep veelal jonge mensen in welzijnswerk en academische krin gen, met een goed inkomen, een stevige sociale zekerheid en veel vrijheid. Ze hebben een hoop geld uit te geven, maar „hun maatschap pelijk bewustzijn belet hen deze le venswijze zonder meer te volgen" Gezelschapsspel Van alle groepen geven de onder zoekers een reeks kenmerken, neem de „opzichtigers". Dat zijn vooral lieden op middelbare leeftijd, die ondanks een bescheiden opleiding op nogal spectaculaire wijze „ge slaagd" zijn in het leven. Ze hebben een grote auto en een kapitaal, klas siek ingericht vrijstaand nieuw bouwhuis met tuin rondom. Hun opvattingen over zakendoen zijn echter veelal aan de ruime kant: „Ze zijn altijd de eersten die de mazen in de belastingwet ontdek ken." De „signaalwaarde", waaro ver de sociologen spreken, lijkt hier een buitenkans voor de belansting- dienst: de inspecteur hoeft maar op zoek te gaan naar grote huizen om z'n slag te slaan. In alle ernst: wellicht biedt het rap port. dat natuurlijk niet alleen ge wijd is aan de levensstijlgroepen, „een bescheiden bijdrage als hulp middel voor beleidsbepaling". Het is Immers de Wetenschappelijke raad voor het regeringsbeleid, die de publikatie voor zijn rekening neemt. Maar als gezelschapsspel is het zeker bruikbaar. Nu de avonden lengen kan menig plezierig uur wor den doorgebracht met vragen als „Welke levensstijlgroep drinkt een voudige landwijn. liefst uit het vat" of „Wie kopen niet zomaar allerlei energieverslindende apparatuur en houden een vleesloze dag per week?" (antwoord vraag 1: kritische studenten, pagina 84 van het rap port. Antwoord vraag 2: nieuwe vrij gestelden, pagina 83). ien -m J1S rs Van onze parlementsredactie 'DEN HAAG Minister Pais (onderwijs) wil volgend jaar extra aandacht geven aan het volwassenenonderwijs en het onderwijs aan culturele minderheden. Dat blijkt uit de memo- ;r Irie van toelichting bij de onderwijsbegroting voor 1980, die de iminister gisteren presenteerde. Pais zei in een toelichting, dat het huidige beleid zich kenmerkt door planning op middellange termijn en door bijsturing. Het hoofddoel van het beleid voor de jaren tachtig wordt in de memorie van toelichting om schreven als het brengen van een grotere samenhang tussen de ver schillende onderwijsfasen. Een van de voorwaarden daarbij is dat onder wij stypen voor verschillende leef tijdscategorieën goed op elkaar aan sluiten. Overgang De bewindslieden willen de komende jaren voorrang geven aan zes onder werpen. Daarvan zijn het volwasse nenonderwijs (daarover komt een nota) en het onderwijs aan culturele minderheden al genoemd. Verder gaat het om de vernieuwing van het basisonderwijs, meer kansen voor vrouwen en meisjes in het onderwijs, een samenhangend voortgezet onder- Kamerfractie PvdA: I Van onze parlementsredactie 1 DEN HAAG De PvdA-fractie in de Tweede Kamer vindt dat de gisteren gepresenteerde onderwijsbegroting blijk geeft van een ontmoedigend ge brek aan visie op het onderwijs in de toekomst. In een commentaar op de begroting signaleert oud-minister van onder wijs Van Kemenade weinig samen hang tussen de beleidsuitgangspun ten. In een aantal opzichten is er zelfs sprake van nietszeggende vrijblij vendheid, aldus het Kamerlid. Volgens van Kemenade worden som mige bezuinigingen niet toegelicht, terwijl andere bezuinigingen verstopt zijn in de cijfers. Hij noemt in dit verband een verlaging van het bud get voor de Open School met twee miljoen en verlaging van uitgaven voor het speciaal onderwijs met 2,5 miljoen. Er wordt volgens het Kamerlid op een aantal gebieden geen beleid ge voerd. zoals de studiefinanciering, de nieuwe opleiding voor 16-18-jarigen, de opzet van de volwasseneducatie en het stimuleringsbeleid voortgezet onderwijs. wijs en het uitwerken van een samen hangende visie op het hoger (beroeps- en wetenschappelijk) onderwijs. De belangrijkste beleidsplannen zijn in een 36-tal punten samengevat Tot halverwege volgend jaar zal er wor den gewerkt aan een wet om de over gang van kleuter- en lager onderwijs naar de nieuwe basisschool te rege len. Verder komt er in september sa men met de begroting voor 1981 een meerjarenplan voor de nieuwe basis school. Aan de hand van dat plan. dat jaarlijks wordt bijgesteld, zal de ba sisschool langzaam maar zeker wor den ingevoerd. Van een onzer verslaggevers SCHEVENINGEN Door het wer- pen van het eerste balletje in een van de achttien roulettetafels zal burge meester Schols van Den Haag mor genavond het nieuwe casino in het gerestaureerde Kurhaus in 8cheve- ningen inwijden. Het derde gokpaleis van Nederland is weliswaar nog niet open, toch voorspellen de organisato ren nu al een jaarlijkse brutowinst van 21 miljoen gulden. Het gokhuis is in 22 maanden be dacht en gebouwd, op basis van de opgedane ervaringen bij de casino's in Zandvoort en Valkenburg. Het ca sino kost twintig miljoen gulden. Het heeft 24 speeltafels, waarvan zes Black Jack-tafels. Bijna driehonderd personeelsleden moeten de goklusti gen begeleiden. Aan de veiligheid van de speelzalen zijn hoge eisen gesteld. Er zijn vijftien veiligheidsmensen. In frarode camera's constateren meteen wanneer er vals geld wordt aangebo den. terwijl andere camera's de spe lers in de gaten houden. ADVERTENTIE helpt snel en brandt niet op de huid Verkrijgbaar in tube van 40 gr en in de voordelige tube van 100 gr. Lees eerst de gebruiksvoorschriften Uitsluitend bij apotheker en drogist. Een beeld van het derde casino in Nederland. De opening van het 8chevenlngse ca sino gaat ten koste van het bezoe kersaantal in het Zandvoortse gok huis. Daar zullen na de opening ver moedelijk dertig procent minder be zoekers komen. Emancipatie Op het gebied van de emancipatie zal volgend jaar ook aandacht worden besteed aan de positie van werkende meisjes die gedeeltelijk leerplichtig zijn. Scholen die speciale aandacht geven aan de emancipatie, krijgen extra steun. In dat Licht kunnen er ai volgend jaar speciale projecten wor den opgezet. Staatssecretaris De Jong zei dat het ontwikkelingsplan onder meer be trekking heeft op tal van lopende projecten in het voortgezet onder wijs, waarvoor nu in totaal bijna hon derd miljoen gulden wordt uitgetrok ken. De staatssecretaris zei ook dat hij grote voorrang toekende aan het lager beroepsonderwijs. Er is extra geld gereserveerd voor veiligheids voorzieningen in het LBO. Binnenkort komt er een voorontwerp van wet op het wetenschappelijk on derwijs 1981. Deze nieuwe wet, die handelt over de bestuurlijke organi satie aan de universiteiten, moet de huidige wet universitaire bestuurs- hervorming (WUB) gaan vervangen. Per 1 januari 1980 zullen lectoren voortaan hoogleraar gaan heten. Er komt een voorontwerp van wet op de onderwijsverzorging en de school begeleiding krijgt als laatste in die sector een formele subsidiebasis. Daarbij zal het rijk voor vijftig pro-, cent subsidiëren. De subsidie voor de schoolbegeleiding wordt met vijf mil joen verhoogd. Omstreeks 1 januari komt er een wetsontwerp om de na scholing te regelen. Aan een nieuw stelsel van studiefinancieringen zal verder worden gewerkt. DEN HAAG (ANP) Het Tweede-Kamerlid Henk Hart meijer (PvdA) is door een uitgever op de vingers getikt omdat hij naar hij zeil zegt ongeweten vorig jaar bij de opstelling van een voorlopig verslag over de wijziging van de hinderwet in de meest letterlijke zin gebruik heeft gemaakt van een boek over de hinderwet. Het betreft hier het boek „Handleiding hinderwet" van mr L. Bomhof, in 1978 uitgegeven door Kluwer te Deventer. De inleiding van dit boek is voor een belangrijk deel zonder bronver melding gebruikt Van onze parlementsredactie DEN HAAG Het adoptiebureautje Flash In Groesbeek heeft volgens staatssecretaris Haars van justitie niet op ontoelaatbare wijze kinderen uit West-Irian voor adoptie naar Nederland gehaald. Zij antwoordt op vragen van het WD-Kamerlld Nljpels, dat uit ingewonnen inlichtingen niet is gebleken dat het adoptie bureau de richtlijnen van het ministerie voor de adoptie van buitenlandse kinderen niet in acht zou nemen. Voor een nader onderzoek ziet zij derhalve geen aanleiding. Van dit in de parlementaire ge schiedenis vrijwel unieke voorval zal melding worden gemaakt in een voetnoot bij het eind van deze maand uit te brengen eindverslag over de voorgéstelde wijziging van de hinderwet. Deze toevoeging wordt daarin opgenomen op uit drukkelijk verzoek van de uitge ver, die zich met een tweetal be zwaren ook namens de auteur tot de Tweede Kamer heeft gewend. De uitgever heeft zich het recht voorbehouden juridische stappen te ondernemen als de toe voeging onvoldoende zou blijken te zijn. Hartmeijer ontkende gistermid dag desgevraagd dat hij bij de opstelling van de (voorlopige) re actie van de PvdA op de voorge stelde wijziging van de hinderwet bewust de naam van de auteur en van het boek zou hebben weggela ten. „Er is beslist geen opzet in het spel geweest," zei hij. Voor de sa menstelling van de beoordeling is gebruik gemaakt van veel door deskundigen aangedragen mate riaal. Hartmeijer zegt niet geweten te hebben, dat de door hem gebruik te teksten uit de „handleiding" H. Hartmeijer afkomstig waren, te meer omdat de door hem verkregen informatie niet de indruk wekte dat gedeel ten hiervan in boekvorm waren verschenen. De gebruikte passa ges waren zegt hij goed dienstbaar voor het weergeven van het fractie-standpunt. Een poging zijnerzijds om het voorlopig verslag in een gewijzig de en herziene versie met bronver melding te laten verschijnen mis lukte. De zaak wordt nu rechtge trokken in het eindverslag, waarin wel „man en paard" zullen worden genoemd. De staatssecretaris heeft de informa tie over de Stichting Flash verzameld aan de hand van gesprekken met de voorzitter van deze stichting, de di recteur vtin het Interlandelijk Adop tiebureau (BIA) en de Nederlandse verpleegster, die een aantal weken geleden, vla het dagblad Trouw, twij fels uitte over de toelaatbaarheid van de activiteiten van Flash. Volgens de bewindsvrouw heeft de voorzitter van Flash haar meege deeld. dat hij onlangs tijdens een bezoek aan Indonesië, via de Evange lische Christelijke Kerk in West-lrt- an, in contact was gekomen met en kele Indonesische gezinnen die af stand van een kind wensten te doen. „Hij heeft tijdens gesprekken met de ouders van deze kinderen de beteke nis van een afstand en mogelijk adoptie uitvoerig besproken. Daarna is via een gerechtelijke procedure ten overstaan van de plaatselijke rechter, na verhoor van de betrokken ouders, de afstand ten aanzien van deze kin deren bij rechterlijke beslissing be vestigd", aldus mevrouw Haars. De zaak is aan het rollen gebracht door de Nederlandse verpleegster, waarna de synodeleiding van de Evangelische Christelijke Kerk in West-Irian een telegram stuurde aan de Raad voor de Zending van de Nederlandse Hervormde Kerk. Daar in wees de synodeleiding op een on voldoende voorlichting aan de ou ders. „Er is een groot verschil tussen PCO De protestants christelijke onder wijsvakorganisatie (PCO) zegt in een eerste reactie op de onderwijsbegro ting dat van een werkelijke vernieu wing van het onderwijs geen sprake is. De PCO constateert dat met deze begroting een tijdbom is geplaatst in het georganiseerd overleg. De vakor ganisatie zegt het te betreuren dat de regering geen maatregelen aankon digt voor een verlaging van de groepsgrootte bij het totale lager be roepsonderwijs. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Het VOC-schlp .Amsterdam", dat op 26 januari 1749 op de Engelse kust bij Hastings strandde en sindsdien in vrij gave staat onder het zand verborgen is, kan niet alleen worden gelicht maar ook geconserveerd. Proeven met enkele stukken hout uit het scheepswrak hebben uitgewezen dat het Koopvaardijschip na de berging behouden kan blijven. „Oké, Rita, hier heb je vijf gulden en nu wegwezen De resultaten van het onder zoek. dat in de laboratoria van de Rijksdienst voor de IJssel- meerpolders in Lelystad en Ketelhaven is verricht, zijn vorige week bekend gemaakt op het internationale sympo sium In het Scheepvaartmu- seum te Amsterdam over con servering van houten scheeps wrakken. In de zomer van 1978 heeft een kleine expeditie van het Scheepvaartmueseum en de Stichting VOC-schip Amster dam op de kust bij Hastings een proefgraving verricht naar de gesteldheid van het schip van de Verenigde Oost- indische Compagnie. Bij zeer laag water werden stukken hout uit de boeg van de koop vaarder gezaagd om te zoeken naar de beste conserverings methode. In 1976 werd reeds bekend dat het lichten van het schip en het transport ervan naar Ne derland technisch haalbaar was. Toen al sprak men over een bedrag van vijftig miljoen gulden voor het bergen en conserveren van de „Amster dam". Het grootste deel van het geld (ongeveer dertig mil joen gulden) zou volgens bere keningen van de Stichting VOC-schip nodig zijn voor de bouw van een museum, waar in de „Amsterdam" onderge bracht zou moeten worden. Het congres in het Scheep vaartmuseum, dat werd bijge woond door 35 experts op het gebied van nathoutconserve- ring, heeft volgens de waarne mend-voorzitter van de Stich ting VOC-schip Amsterdam, mr. F. Oldewelt, een aantal vraagtekens uit de weg ge ruimd omtrent de mogelijkhe den om het schip te bergen en te behouden. De financiering van het project is nu nog het enige overgebleven struikel blok. Volgens Oldewelt praat de Stichting met het rijk en de gemeente Amsterdam „Want realisering van het project is alleen maar mogelijk, als we van die kant middelen ter be schikking krijgen." Volgens het stichtingsbe stuur, dat binnenkort in mr. dr. Ch. J. M. A. van Rooy (oud minister en voormalig com missaris der koningin in Lim burg) een nieuwe voorzitter krijgt, moet de eventuele ber ging van de „Amsterdam" niet alleen als een op zichzelf- staande zaak gezien worden. „Aan het schip is een groot stuk geschiedschrijving te verbinden", aldus ir. J. Lode- wijks. voorzitter van het sym posium. „Dank zij de VOC zijn wij hier in aanraking ge komen met dingen als krui den, aardewerk. Chinees por selein. Het bergen van de „Amsterdam" betekent ook dat we veel meer te weten komen over het leven van de scheepslui uit de achttiende eeuw. Uit onderzoekingen is gebleken dat een groot deel van de inhoud nog aanwezig is. Het is een unieke kans voor Nederland om een stuk mari tieme historie aanschouwelijk te maken." Het 48 meter lange koopvaardijschip „Amsterdam" sit sinds 26 januari 1749 bij Hastings op of beter: onder de kust, nadat het daar met driehonderd opvarenden in vliegende storm was gestrand. Er is minstens vijftig miljoen gulden voor nodig om bet schip te lichten, naar Nederland over te brengen en te conserveren In een speciaal museum. Drogen De conserveringsmethode die door de Rijksdienst voor de IJ sse Lm eerpolders is bestu deerd, is een kwestie van „ge controleerd drogen" Wanneer het wrak zonder meer aan de buitenlucht bloot gesteld zou worden, zou het hout gaan krimpen en vervormen door de verdamping van het water Een proces van gecontroleerd drogen is de meest geschikte en meest goedkope methode om de „Amsterdam" „heel te houden", aldus de onderzoe kers Daar het VOC-schlp nog spiksplinternieuw was toen het bij Hastings strandde (het was de eerste reis van de „Am sterdam"), is het eikehout nog van uitzonderlijke kwaliteit Het conserveren ervan zou veel minder tijd en geld kos ten dan bij voorbeeld de „Vasa" in Stockholm, tijdens de twaalf Jaar durende restau ratie voortdurend nat moest worden gehouden. Mocht de „Amsterdam" ooit naar Nederland terugkeren, dan zal er volgens de stichting een gebouw zo dicht mogelijk bij het Scheepvaartmuseum moeten komen. Gedacht wordt aan een bouwsel in het water naast het museum in de Amsterdamse haven, dat on der beheer van het Scheep vaartmuseum zou moeten komen. Het stichtingsbestuur wil de ze 11 manifestatie „Sail Amster dam". die volgend Jaar in de hoofdstad gehouden wordt, aangrijpen om de bergings plannen weer onder de aan dacht te brengen. „Er is in Nederland geen museum, dat gewijd Is aan de geschiedenis van de Verenigde Oostindl- sche Compagnie", aldus mr. Oldewelt. „De berging van de „Amster dam" zou een aanzet kunnen geven om dat gebrek op te vullen. Het gaat tenslotte om een belangrijke periode uit onze geschiedenis, die meer aandacht verdient dan zij tot nog toe heeft verkregen." wat op West-Irlan onder adoptie wordt verstaan en wat men daaron der in Nederland verstaat", aldus het telegram. DEN HAAG (ANP) De Interesse van de 8owjetrUnie voor maritieme NAVO-oefeningen is de laatste jaren enorm toegenomen. Vorig Jaar wer den in totaal veertig Sowjet^vli egt ui- gen gesignaleerd tijdens de oefening „Nothern wedding". Dat zegt de commandant van de Amerikaanse „Striking fleet Atlan tic", vice admiraal K. J. Bigley. Op. dit moment vindt de NAVO-oefening ..Ocean safari" plaats en zal duren tot 5 oktober. De 8owJet-Unle houdt zo wel vanuit de lucht als vanaf schepen de oefenende NAVO-marines in het noordelijk deel van de Atlantische oceaan en in de Noorse zee nauwlet tend in het oog, aldus een woordvoer der van de Koninklijke marine. Gedurende de eerste vier dagen van de oefening, die begon op 24 septem- ber, zijn er al 31 Russen gezien. Vlce- admiraal Bigley noemt de belangstel ling van de 8owjeta begrijpelijk, om dat de NAVO-marines dicht in de buurt komen van hun operatiege bied. Dit jaar zijn wel minder zogehe ten spionageschepen gezien,- het eni ge „spyship" was een Pool. ADVERTENTIE Fleurop kent iedere straat m stad en land. n Bloemengroet uit Rotterdam naar Oss en Tokio Is geen probleem, u zegt welke bloemen, voor welk bedrag en Fleurop regelt dat. De Fleurop-bloemist belt zUn collega in Oss om de groet te willen verzorgen. 0e order voor Tokio loopt vla interflora. Altijd perfect geregeld, verzorgd en bezorgd. U herkent de Fleurop-bloemist aan het Fleurop-vignet Fleurop interflora staat garant voor uw bloemengroet Koninginne gracht 135, 2514 AM Den Haag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 3