President Wereldbank hekelt VS
Afkoopwaardë
van verzekering
valt vaak tegen
'Girorekening' voor dollars
DeNMB
verstrekt privérekeninghouders
portvrije enveloppen.
ra ml
CNV wil verband sector- en innovatiebeleid
(Bruin)brood moet het maken
Pleidooi voor energie-subsidie
McNamara maant ontwikkelingslanden
Reacties van
teleurstelling
DeNMB denkt metu mee.
Aantal klachten lager
maar tóch nog zeventig
ra
DB
ra
Q
O O7
ra o^/
\m
WjZjn
lm
Mening over reclame
iWOENSDAG 3 OKTOBER 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
11
door Nico Kussendrager
BELGRADO De ontwikkelingslanden moeten zélf duidelijke ontwikkelingsplannen opstel
len, duidelijk maken welke groepen er in de eerste plaats geholpen moeten worden en goed
afspreken binnen welke tijd dat moet gebeuren. Daarop hamerde Robert McNamara, de
presdlent van de Wereldbank bij de opening van de jaarvergadering (samen met het
Internationale Monetaire Fonds), in Belgrado. De bijeenkomst daar werd gistermorgen
geopend door de Joegoslavische president Tito.
Volgens McNamara ls economische
groei steeds meer produceren
niet alleen zaligmakend. Alleen als de
ontwikkelingslanden concrete plan
nen opstellen, kunnen zij rekenen op
meer buitenlandse steun, aldus
McNamara. Ontwikkelingshulp, hoe
I hoog ook, kan nooit belangrijkerzijn
dan de afzonderlijke inspanningen
van de verschillende landen, zo zei de
wereldbank-president.
Bestrijding van de armoede moet per
land gebeuren, aldus McNamara. Het
kan niet wereldwijd. Volgens hem is
dat een van de fouten, die tijdens het
algelopen tweede ontwikkelingsde
cennium (1970-1980) zijn gemaakt.
Alle ontwikkelingslanden zijn over
een kam geschoren, zonder rekening
te houden met de verschillen tussen
die landen.
Een doelgerichte benadering, toege
spitst per land, biedt meer en sneller
kans op succes, dan het najagen van
groeicijfers en mooie voornemens
voor de ontwikkelingslanden als ge
heel. Groeicijfers overigens, die het
afgelopen ontwikkelingsdecennium
door de derde wereld niet werden
gehaald. Het streven was 6 procent,
maar de ontwikkelingslanden kwa
men gemiddeld niet verder dan 5,2
procent.
Schijn
Dat lijkt mooi, maar de schijn be
driegt. De olielanden waar maar
een tiende deel van derde wereldbe
volking woont schoten omhoog
met 9,5 procent, de middeninkomen-
landen (met ongeveer eenderde van
de bevolking) gingen er 6,2 procent op
vooruit, maar de armste landen (met
meer dan de helft van de wereldbewo
ners) groeiden slechts 4 procent.
Per hoofd van de bevolking ziet heter
nog somberder uit: in Afrika bij voor
beeld groeide het inkomen per hoofd
niet meer dan 0,2 procent. (0,2 pro
cent, herhaalde McNamara nadruk
kelijk tijdens zijn redevoering). Dat
betekent, dat honderden miljoenen Kritiek
mensen er de afgelopen tien jaar niet
meer dan vijf gulden per jaar op
vooruit zijn gegaan.
De armste landen brachten er het dus
het slechtste af. „Het heeft daarom
geen zin algemene doelstellingen te
maken voor de derde wereld als ge
heel, als de armste landen er toch
niets aan hebben", aldus McNamara.
„Als er de afgelopen tien jaar meer
aandacht was besteed aan de directe
bestrijding van de armoede, zouden
de levensomstandigheden er een stuk
meer op vooruit zijn gegaan."
Volgens McNamara beschikt de inter
nationale gemeenschap kennelijk
niet over de middelen een ontwikke-
lingspolitiek, waarover ooit overeen- LOngT6S
stemming werd bereikt, ook werke
lijk uit te voeren. Het gesprek tussen
Noord en Zuid is zo verstikt in me
ningsverschillen „over de middelen,
dat het doel uit het oog is verloren."
zijn rede de huidige regering van de
Verenigde Staten. Hij zei dat, naast
wat de ontwikkelingslanden zelf moe
ten doen, meer ontwikkelingshulp
bittere noodzaak is.
Wat dat betreft blijven de landen vér
achter bij de toezeggingen, die ooit
zijn gedaan. De donorlanden leggen
zich vast op 0,7 procent aan steun van
het bruto nationaal produkt (wat wij
met zijn allen produceren). De Vere
nigde Staten komen niet verder dan
0,22 procent. Hiermee brengen de VS
het er nóg slechter af dan Japan (0,25
procent) en West-Duitsland (0,32). De
laatste twee landen hebben verho
ging toegezegd, maar in de VS ziet
het er daar niet naar uit.
Streefcijfers die nu nog worden ge
noemd, aldus McNamara, zijn niet
meer dan hoop en wensdromen.
De voormalige Amerikaanse minister
van Defensie McNamara hekelde in
Van een onzer verslaggevers
BELGRADO Een „substitutie-rekening" voor overtollige
dollars zou een belangrijke verbetering betekenen van het
wereldgeldstelsel. Dat is de mening van Jacques de Larosiere,
de directeur van het Internationale Monetaire Fonds.
Landen, die dollars over hebben, kun
nen die dan storten op een soort
„giro-rekening" van het fonds. Dol
laroverschotten verstoren dan niet
langer de wereldgeldmarkten, en er
zou mogelijk weer rust komen in de
valutawereld.
Met zo'n substitutie-rekening zou de
wereld minder afhankelijk worden
van dollars, wat de ontwikkelingslan
den graag willen. Aan de andere kant
vrezen zij dat, als er te veel geld
„vast" komt te staan, er nog minder
steun voor hen beschikbaar is en de
rentes voor leningen stijgen. Een lid
van de delegatie van India stelde
daar gisteren tegenover, dat alle lan
den ook de ontwikkelingslanden
gebaat zijn bij rust op de geldmark
ten. HIJ voelde wel voor zo'n substitu
tierekening. Maar andere vertegen
woordigers van de derde wereld ma
ken hun steun afhankelijk van de
mate, waarin hun eisen worden inge
willigd.
Die zijn vervat in een vlak voor de
jaarvergadering van Wereldbank en
IMF verschenen „ontwerpactiepro-
gramma voor internationale mone
taire hervormingen". De ontwikke
lingslanden willen:
meer ontwikkelingshulp, opdat de
westerse landen hun toezeggingen
nakomen;
Een koppeling tussen de ontwik
kelingshulp en de tegoeden van de
verschillende landen bij het IMF (de
zogenaamde „speciale trekkingsrech
ten", waarbij de ontwikkelingslanden
aan het kortste eind trekken);
Meer leningen van de internatio
nale financiële organisaties, die op
zijn minst een kwart van hun lenin
gen aan de derde wereld moeten ver
strekken;
Eeri vergroting van het kapitaal
van de financiële organisaties, zodat
zij meer kunnen uitlenen (zoals be
kend zijn met name de VS tegen een
vergroting van de Wereldbank);
Een regeling voor de torenhoge
schulden, die voor veel ontwikke
lingslanden bijna niet meer af te be
talen zijn.
De derde wereld dringt in haar rap
port ook aan op het terugdringen van
de rel van de dollar. Dat zou gebeuren
bij het instellen van een substitutie
rekening, die verder een belangrijk
deel van de discussies hier de komen
de dagen zal beheersen.
Ook het Amerikaanse congres kreeg
er van McNamara van langs, in een
deel van zijn redevoering dat pas op
het laatste moment werd ingevoegd.
De Wereldbank wil zijn kapitaal ver
groten met 80 miljard gulden, om
meer geld te kunnen lenen aan ont
wikkelingslanden. De grootste geld
schieter van de bank is daar echter
zonder meer tegen. Sterker nog: het
congres heeft een amendement aan
genomen om leningen van de Wereld
bank aan bepaalde landen (met name
Vietnam) te voorkomen. Dat is in
strijd met de regeis van de Wereld
bank, die in principe aan alle ontwik
kelingslanden leent.
„Onder deze voorwaarden mogen wij
formeel dat Amerikaanse geld niet
eens aannemen", aldus McNamara.
Toen werd hij fel: „De harde waar
heid is, dat als dit amendement wet
wordt, het Amerikaanse congres let
terlijk de belangrijkste bron voor
hulp aan een-en-een-kwart mensen in
de armste ontwikkelingslanden heeft
vernietigd. Ik kan niet geloven dat de
Verenigde Staten dat willen."
Als Washington echter doorzet, aldus
McNamara, zal zij gedwongen zijn
het werk van de IDA stop te zetten.
(De IDA is de internationale ontwik
kelingsassociatie, die voordelige le
ningen geeft aan met name de armste
ontwikkelingslanden.)
BELGRADO De reacties op de
rede van Mcnamara waren over
het algemeen nogal teleurstel
lend. De verwachtingen waren
dan ook hooggespannen. Herin
nerd werd aan de rede van McNa
mara tijdens de Wereldbankzit
ting in Nairobi, waarin hij sterk
de nadruk legde op de bestrijding
van de armoede op het platte
land, wat een paar jaar geleden
tot op zekere hoogte een nieuw
geluid was.
Ook werd gewezen op de toe
spraak van McNamara tijdens de
VN-conferentie over handel en
ontwikkeling (UNCTAD), in mei.
in Manila. Daar zei hij dat de
westerse landen zich met de af
scherming van markten tegen de
invoer uit ontwikkelingslanden,
in eigen vlees snijden. Ten dode
opgeschreven bedrijfstakken
worden in stand gehouden, en de
prijzen in de westerse landen zijn
door protectionisme onnodig
hoog.
Veel nieuws viel er deze maal in
de toespraak van McNamara niet
te beluisteren, afgezien van zijn
pleidooi voor een ontwikkelings
politiek per land, met grote na
druk op de verantwoordelijkheid
van de regeringen van ontwikke-.
lingslanden zelf. Gehoopt was op
meer aanzetten voor het derde
ontwikkelingsdecennium, nu de
afgelopen tien jaar zo teleurstel
lend zijn verlopen.
Van Nederlandse zijde is eerder
benadrukt de komende jaren
vooral uit te gaan van de me
ningsverschillen tussen noord en
zuid, waarover mogelijk overeen
stemming kan worden bereikt, en
niet al te zeer van tegenstellin
gen, die vooralsnog toch niet
overbrugd kunnen worden (over
dracht van technische kennis zon
der meer, koppeling van grond-
stoffenprijzen aan die van indu-
strieprodukten, zodat de derde
wereld er niet in koopkracht op
achteruit gaat). Er wordt in dat
Nederlandse beleid uitgegaan
van het haalbare, niet van het
mogelijk wenselijke.
Overigens wilde geen van de ver
tegenwoordigers van de ontwik
kelingslanden met zoveel woor
den reageren op de rede van
McNamara. Gezegd werd de toe
spraken, die de komende dagen
gehouden worden, af te wachten.
UTRECHT (ANP) Het CNV
verwacht van de regering dat
zij met de nog te verschijnen
Innovatie-nota duidelijk in
speelt op de vorige week ge
publiceerde sectorstructuur
nota. In die nota geeft de re
gering aan hoe zij de ontwik
keling van de diverse bedrijfs
takken en de financiële rol
van de overheid daarbij ziet.
Het CNV wil dat de regering
bedrijven, die zich bezig hou
den met het ontwikkelen en
maken van nieuwe produk-
ten, financieel bijstaat.
Zo'n „Innovatiepremie" zou los van
de bestaande WIR-subsidie gegeven
moeten worden, om ervoor te zorgen
dat het geld ook echt bij de vernieu
wende bedrijven terecht komt, zo
stelde CNV-secretaris D. Grasman na
afloop van de CNV-Verbondraad in
Utrecht. Het CNV had vorige week al
laten weten de Sectorstructuurnota
van de regering op een aantal punten
te bekritiseren en op andere punten
te waarderen.
Belangrijkste kritiek van het CNV
behelst de wiskundige grens, die de
regering heeft getrokken voor steun
aan bedrijven: alleen in gebieden met
een werkloosheidspercentage van
tenminste zeven procent of als er
meer dan duizend arbeidsplaatsen of
500 voor het noorden en zuiden des
lands verloren dreigen te gaan wil de
regering bijspringen. Volgens Gras
man zijn dit te strakke regels en zou
in plaats daarvan ieder noodlijdend
bedrijf op redelijke wijze op overle
vingskansen moeten worden beoor
deeld.
Het CNV vindt ook dat de versterking
van de export meer aan bod had
moeten komen in de Sectorstructuur
nota. Volgens Grasman zijn er in Ne
derland nog veel te weinig bedrijven,
die zich ook op de buitenlandse
markt werpen, vooral in het midden-
en kleinbedrijf, en ligt er voor de
regering een taak om dit te stimule
ren. Grasman zei de sectornota van het kabinet-Den Uyl door minister er spreekt in tegenstelling tot de
de huidige regering een veel terug- Lubbers was vervaardigd. „Deze nota van Lubbers geen visie uit,
houdender werkstuk te vinden dan nieuwe nota is gepresenteerd als ver- wel een paar goeie dingen," aldus
de nota „Selectieve Groei" die onder volgnota op „selectieve groei" maar Grasman.
ADVERTENTIE
De NMB verstrekt met ingang
van heden gratis portvrije en
veloppen. Speciaal voor de verzen
ding van uw bankgiro's/betalings
opdrachten. Dat bespaart u post
zegels, enveloppen en de moeite van
het adresseren. En dat scheelt toch
weer. Er ligt een setje enveloppen
voor u klaar bij uw eigen NMB-
kantoor. Even afhalen dus maar.
Drie voordelen van de NMB privérekening:
interessante rente (dagelijkse rentemethode)
altijd contante beschikking over uw tegoed in kleine
èn grote bedragen
nu ook gratis portvrije enveloppen.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Elk jaar zfjn er weer mensen die teleurge
steld zijn over de afkoopwaardë van hun
levensverzekering. Die domper op de ver
wachtingen betreft dan het feit, dat die
verzekering geen of slechts een geringe
afkoopwaardë ten opzichte van de betaal
de premies heeft. Dit blijkt uit het verslag
van de Ombudsman Levensverzekering
over het afgelopen (verslag)jaar.
De klachten over proble
men met afkoop en af
koopwaardë liepen de af
gelopen Jaren weliswaar
duidelijk terug, maar
niettemin was dat aantal
vorig verslagjaar tóch
nog bijna twintig pro
cent van het totale aan
tal klachten.
De ombudsman kreeg op
dit gebied nog bijna ze
ventig klachten voorge
legd. Hiervan werden er
tien geheel of gedeelte
lijk in het voordeel van
de klager opgelost, ter
wijl er bij de publikatie
van het verslag nog vijf
klachten in behandeling
waren.
Het teruglopen van het
aantal klachten op dit
gebied is, naar het oor
deel van de ombudsman,
te danken aan de verbe
terde afkoopregeling die
per 1 augustus 1974 van
kracht is geworden. De
sterkste aanwijzing
daarvoor is het feit, dat
in het afgelopen verslag
jaar maar enkele klach
ten betrekking hadden
op de afkoop van na 1
augustus 1974 gesloten
polissen.
Blijven
Niettemin verwacht de
ombudsman, dat klach
ten over de hoogte van
de afkoopwaardë wel
zullen blijven bestaan.
En niet ten onrechte, zo
voegt hij hieraan toe. ge
zien de fouten die wor
den gemaakt.
Bij vijf van de afgehan
delde klachten, bleek de
berekening onjuist te
zijn geweest. In vier ge
vallen was de fout in het
nadeel van de verzeker
de gemaakt en in slechts
één geval ln het voordeel
van de verzekerde (deze
bofte, want de verzeke
ringsmaatschappij liet
dat verder zitten).
In een ander geval bleek
een polls wel degelijk
een afkoopwaardë te
hebben, maar de verze
keringsmaatschappij
had verzuimd die uit te
keren.
Voorts werd ln zes geval
len een voor de klager
ongunstige methode van
berekening geconsta
teerd. In vier van deze
gevallen werd op Indivi
duele basis een voor de
klager gunstige correctie
aangebracht.
Totaal
Opmerkelijk is het laat
ste geval, dat de om
budsman noemt. De kri
tiek van zijn actuarieel
adviseur (verzekerings-
wiskundige), vormde de
aanleiding tot een her
ziening van de bereke
ningsmethode voor de
gehele portefeuille. Hier
van profiteerde niet al
leen de betrokken kla
ger, maar ook andere
verzekerden die in de
zelfde situatie waren.
Niet alle adviezen (be
middelingspogingen)
hadden succes. In één
geval was de verzeke
ringsmaatschappij niet
bereid, een correctie toe
te passen op de door de
actuarieel adviseur on
gunstig geachte gronds
lagen voor de bereking
van de afkoopwaardë. In
dit geval kon niets voor
de klager worden be
reikt. De verzekerings
maatschappijen zijn na
melijk vrij in de keus van
de grondslagen, waarop
de afkoopwaardë wordt
berekend. Het valt bui
ten de competentie van
de ombudsman, een ver
zekeringsmaatschappij
te dwingen veranderin
gen te brengen in het (af
koop )beleid.
Klapper
De grootste „klapper"
was in het afgelopen ver
slagjaar een afkoopver
betering ter waarde van
ruim tweeduizend gul
den. Een verzekerings
maatschappij bezigde
een zeer ongunstige met
hode: in de eerste plaats
werd de afkoopwaardë
verminderd met „nog
U Wl'
niet verdiende eerste
kosten" en ln de tweede
plaats werd die afkoop-
waarde nog eens met een
„zeker" percentage ver
minderd.
Nadat de ombudsman
over die dubbele aftrek
een kritische opmerking
had gemaakt, werd
aanvankelijk alleen voor
het betreffende geval,
maar later ook voor de
gehele portefeuille de
afkoopberekening aan
zienlijk verbeterd. In dit
geval was de afkoopver
betering ruim 2.300
gulden!!
De overige resultaten
waren minder spectacu
lair, maar het betrof toch
nog bedragen die de
moeite waard waren, na
melijk van 300 tot ruim
500 gulden.
Klagen
Vandaar het advies
waarbij ik voorop wil
stellen dat afkopen al
tijd onvoordelig ls om
bij teleurstelling de za
ken niet te accepteren.
maar te klagen. In geval
van een klacht kan de
consument ln de eerste
plaats trachten, met de-
desbetreffende verzeke
ringsmaatschappij tot
een oplossing te komen.
Lukt dat niet of ls het
resultaat niet bevredi
gend, dan kan de kwestie
aan de (onafhankelijke)
ombudsman Levensver
zekering worden voorge
legd Dit kan zowel tele
fonisch als schriftelijk.
Het adres W Ombuds
man Levensverzekering.
Groothertoginnelaan 8,
2517 EO Den Haag. tele
foon 070-608261. Mis
schien ls het nuttig nog
op te merken, dat de
Ombudsman Levensver
zekering alleen klachten
behandelt over kapitaal-
en lijfrenteverzekerin
gen, volksverzekeringen
en pensioenverzekerin
gen. (Voor schadeverze
keringen ls het adres: In
lichtingen- en Klachten
bureau voor Schadever
zekeringen, postbus
13370,2501 EJ Den Haag.
telefoon 070-469237)
Op de dag van het brood,
gisteren ln de Oude Kerk
in Amsterdam, heeft ge
neeskundig inspecteur
dr F. Wafelbakker ge
pleit voor gerichte recla
me voor brood en dan
vooral brulnbrood.
„Brood moet het toch ze
ker kunnen maken; Juist
voor de jeugd van nu,"
aldus de geneeskundig
inspecteur.
Hij wees op het belang
van goede voedingsge
woonten waartoe on
dermeer het eten van
brood behoort voor
kinderen. Wat dit be
treft, blijken thuis ont
wikkelde voedingsge
woonten heel lang na te
werken in het leven van
volwassenen.
Hij noemde het „terug
naar de boterham" een
van de broodnodige ver
anderingen. Juist die bo
terham vormt een be
langrijk bestanddeel van
een evenwichtig voedsel
pakket. Niettemin is het
broodverbruik ln ons
land de laatste Jaren te
ruggelopen.
Er ziet niet élles in
brood, maar wel héél
veel, namelijk zetmeel,
eiwitten, ijzer, b-vltami-
nes, voedingsvezel en
maar een heel klein beet
je vet. Niet voor niets
kent onze taal de uit
drukking „broodnodig".
Vandaar het advies voor
een verandering (verbe
tering) van het dagmenu
van het schoolgaande
kind: méér brulnbrood,
aardappelen en peul
vruchten (koolhydraten,
voedingsvezel en eiwit),
meer groenten en fruit
(voedingsvezel) en
minder vlees (vooral vet
vlees), volle melk- en
melkprodukten en mar
garine (veel verzadigd
vet) en weinig suiker en
suikerhoudende produk-
ten zoals snoep en fris
dranken.
„Wanneer wij Nederlan
ders doorgaan oróe kin
deren al die best lekkere,
maar niet altijd even
wenselijke 'hapklare
brokken' voor te zetten,
dan moeten we uitge
rekend ln het Jaar van
het Kind vaststellen,
dat de Jeugd van nu,
straks het kind van de
rekening zal zijn," aldus
de heer Wafelbakker. In
dit verband wees hij nog
op een onderzoek over de
voeding en voedingstoe
stand van het school
kind. Daaruit blijkt bij
voorbeeld, dat vijf pro
cent van de onderzochte
kinderen een uitgespro
ken vetzucht hadden.
Het energieverbruik van
gezinnen kan de komen
de jaren teruglopen, als
technisch verbeterde
wasmachines en koel
kasten op de markt ko
men. De Vereniging Mili
eudefensie ln Amster
dam die deze ontwik
kelingen uiteraard wel
ziet zitten wil, dat deze
ontwikkelingen door de
Mevrouw Kooien (huisvrouw): Ik ben niet erg tevre
den over de reclame. Over tandpasta bv. Het is
allemaal hetzelfde of je nu die of die pakt ik noem
geen namen en zeep en ajax overdreven en Borrel
nootjes van Calvé. De mooiste reclame vind ik van
de Algemene Bank Nederland. Een ding dat moest
er meer in kunnen reclame over Limburgse Karna-
valsschlagers. Ik zeg U bij Voorbaat Dank. (Bijeen
gebracht door FHV/BBDO).
overheid worden aange
moedigd. Dit zou moeten
gebeuren door de aan
vankelijke méér-kosten
van de consument over
te nemen, door het geven
van een energie-subsidie
welke die méér-prijs
dekt.
De wasmachine „van de
toekomst" zal zijn ge
construeerd met een
warmwaterinlaat voor
waswater en een koud-
waterinlaat voor spoel
water. Daarnaast zal er
dan een wasmiddel zijn,
waarmee de witte was op
60 graden kan worden
gewassen ln plaats van
bij 90 tot 95 graden. Dit
kan tezamen een bespa
ring opleveren van ruim
driehonderd kilowatt per
gezin per Jaar.
De constructieverbete
ring van koelkasten, met
name door een betere
isolatie en voorts door
vele andere kleinere
technische verbeterin
gen, zal eveneens tot
energiebesparing lelden.
Die kan worden geschat
op ongeveer zeshonderd
kWu per Jaar.
Behalve een gunstige
uitwerking daarvan op
de huishoudportemon
nee, betekent deze ont
wikkeling ook een bespa
ring van vele honderden
miljoenen aan investe
ringen ln elektriciteits
centrales.
