Kraken blijft t tot jongste dag
4
preken van Allan Boesak
j
T
Trouw
VANDAAC
4
VOORBIJGANGEI
missionair
diakonaal toeruster (v/m)
Conferenties
El
De wereld van h«Ve'
Oude Testaments
De wereld van
Nieuwe Testamei—
UI
gereformeerd predikant (in/i)
ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1979
KERK
TROUW/KWARTET
TE
door A. J. Klei
Mijn omgeving vermaant me wel eens. omdat
ik de gewoonte heb nieuwe figuren in mijn
leven te vragen: wat bèn je? Ik bedoel dan
niet op welke wijze de ander de kost verdient,
maar of hij een geloof aanhangt en zo ja
wélk. Ik doe dit echter met het oog op wat ze
in de zending noemen de comprehensive
approach ik wil de héle mens benaderen Het
bevordert een snelle opbouw van de relatie.
Blijk ik een hervormd persoon voor me te
hebben, dan breek ik het ijs met een aardige
anecdote over dominee Kroon, en een
ex-gereformeerde stel ik op zijn gemak door
te verklaren dat ik dol ben op Maarten 't
Hart
En zo geschiedde het dat ik de vorige week.
toen ik iets te bedisselen had met een mij tot
dusver onbekende dame, er binnen de kortste
keren achter was dat zij behoorde tot de
vrijgemaakte gereformeerde kerken Dit
verraste me Niet dat zij onvrijgemaakte taal
uitsloeg, maar ik ontmoet in mijn werk
zelden vrijgemaakten Dit vindt zijn oorzaak
natuurlijk hierin, dat de vrijgemaakten
nergens aan meedoen. Andere kerken
rommelen in de wereldraad van kerken, het
IKV, de IKONnoem maar op. in de krant
blazen we ons partijtje mee, maar de
vrijgemaakten zijn er nooit bij
Ik raakte met mijn vrijgemaakte gezellin
terstond aan de praat over het isolement dat
de vrijgemaakten kiezen om van vreemde
smetten vrij te blijven. Ik zei dat ik geen goed
woord had voor wat de gereformeerde synode
in oorlogstijd presteerde en dat ik me. wat dit
aangaat, best het ontstaan van vrijgemaakte
gereformeerde kerken in '44 kon voorstellen.
Maar. voer ik met enige verheffing van stem
voort, ik snap nog nooit dat een dikke twintig
Jaar later een vrijgemaakte synode ongeveer
hetzelfde uithaalde met als gevolg dat er
buitenverbandse vrijgemaakten <nu:
Nederlands gereformeerden) kwamen. En ik
hield het verhaal wat vrijgemaakten vaker te
horen krijgen: als je koste wat 't kost de boel
zuiver wil houden, levert dit de ene scheuring
na de andere op.
Thuisgekomen zette ik mijn lectuur voort
van „Het vuur blijft branden", het bij Kok te
Kampen verschenen (gedenk)boek over de
35-jarige geschiedenis van de vrijgemaakte
gereformeerde kerken. De opstellen van P
Jongeling „Vrijmaking om gereformeerd te
blijven", de geschiedenis tot 1944) en van J.
P de Vries i „Van zwakheden en zegeningen",
van 1944 tot heden) had ik achter de rug. Het
was. als ik het zo mag zeggen, het vertrouwde
vrijgemaakte werk. Beide broeders schrijven
boeiend, de heer Jongeling met een wat
ouderwetse zwier, welke me behaagt, de heer
De Vries wat zakelijker
Collega De Vries had niet de gemakkelijkste
taak, hij moest het hebben over de ene
onverkwikkelijke „zaak" na de andere. Hij
strijkt naar mijn gevoelen soms erg graag de
plooien glad De manier waarop hij
bijvoorbeeld schrijft over de zitting van de
synode van Rotterdam-Delfshaven in '64
(toen de ellende van de scheuring zich al
aankondigde), waar twaalf leden wegliepen
nadat met slechts één stem meerderheid van
een predikant was verklaard dat deze
schorsingswaardig was de manier waarop
hij dit weergeeft, is wel bijzonder vlak. „Een
duidelijk signaal van de toegenomen
tegenstellingen". Jawel! Maar als je weet dat
synodevoorzitter Deddens (de tegenwoordige
hoogleraar) na de Pyrrhus-overwinning liet
zingen psalm 101 vers 1: ,,'k Zal van de deugd
der milde goedheid zingen/van 't heilig recht
der strenge rechtsgedingen..." en dat de sfeer
te snijden was. dan komen je de
constateringen van de heer De Vries toch
enigszins laconiek voor.
Inmiddels heb ik ook de laatste en
uitvoerigste bijdrage aan dit forse en
uitermate royaal geïllustreerde gedenkboek
(waar de liefhebbers bijna veertig gulden
voor moeten neerleggen) gelezen: „Bezinning
en uitzicht" door professor dr. J. Douma. Veel
meer dan de beide andere medewerkers richt
professor Douma zich tot de buitenwacht.
Welbeschouwd is zijn verhaal een even
ernstige als sympathieke verdediging van het
goed recht van vrij gemaakt-zijn. Ik ben
onder de indruk van de grote zorgvuldigheid
en de voorname terughoudendheid waarmee
hij dit doet (wat dit aangaat is hij
ónvrijgemaakt, want ware vrijgemaakten
geven hem steviger van katoen) en ik zou
ieder die zo gemakkelijk kwaakt over malle
vrijgemaakten met hun eigen ditten en
datten willen aanraden, Douma's betoog te
lezen.
Ik geef een citaat:
„Als het kerkelijk om ons heen bij zovelen op
instorten staat, doen we er dan verkeerd aan
in deze geestelijke crisis goed te bewaken wat
wij hebben en binnen eigen kerkelijke
omheining te houden wat wij aan
organisaties voor bezinning en hulp hebben
opgebouwd?"
Professor Douma polemiseert uitvoerig met
de gereformeerde bond in de hervormde kerk
die tégen afscheiding is, en in dit verband
schrijft hij:
„Want zolang er zonde zal zijn, zal er ook
scheuring zijn. Kraken blijft het tot de jong
ste dag. En niemand anders dan Christus
zelf zal de feilloze scheiding tussen de scha
pen en de bokken tot stand brengen. Tot
zolang zal het woord uit 1 Corinthe 11 blijven
gelden: ..Scheuringen moeten er wel onder u
zijn, zal het. blijken, wie onder u de toets
kunnen doorstaan" (vers 19). Wij verheerlij
ken daarmee de scheuring niet. maar wij
wijzen haar ook niet af als Christus ons voor
een harde beslissing plaatst. Het is gemakke
lijk gezegd: geen scheuring! Maar het wordt
moeilijk dat vol te houden als de scheuring
er reeds is. omdat predikanten en professo
ren geschorst en afgezet werden. Moet men
hen dan maar in de kou laten staan? Of als
we kerk willen zijn die dus ook weet wat
tucht is, moeten we er dan toch maar van
afzien omdat tuchtoefening een scheuring
kan meebrengen?"
Ik zou zeggen: als het tóch kraken blijft tot
de jongste dag. zou ik wat zuiniger met de
tuchtoefening omspringen, aangezien 't
resultaat daarvan op zijn beurt ook blijft
kraken tot de jongste dag. Ik denk dat de
boel minder snel instort dan de heer Douma
denkt. En als hij hierbij een bijbeltekst wil:
onze kracht wordt in zwakheid volbracht.
MOZES AL:
Mozes zei:
Waarom komt u voor mij op?
Ik zou willen dat heel het volk vai
Heer profeteerde
en dat de Heer zijn geest
op hen legde.
(Numeri 11 vers 25-29)
dei
Ier
ti*-
Theologische hogeschooldag van de vrijgemaakte gereformeerden te Kampen.
door prof. dr. G. Th. Rothuizen
Moet ik Allan Boesak nog
voorstellen aan de lezer? Ik
denk het niet. Het was im
mers in Trouw dat men vorig
jaar een advertentie kon te
genkomen van het zogenaam
de Comité Zuid-Afrika, waar
in te lezen stond: „Mensen als
Steve Biko en Allan Boesak
moeten van integratie niets
hebben. Zij eisen ronduit de
macht". Voor de waarheid
van opgenomen advertenties
kan een krant niet instaan. In
dit geval ging het dan ook om
een grove leugen.
Over „mensen als Steve Biko" behoe
ven we het nu niet meer te hebben.
Zij hebben niets (meer) op te eisen
aan macht, de macht heeft hen opge-
eiist. En de macht waarop Allan Boe
sak mikt0 Het Comité had het in
diens proefschrift kunnen lezen. Het
is de macht van Jezus en het is deze
macht, welke de uiteindelijke autori
teit wezen zal waaraan alle macht
van mensen zal worden gemeten"
(pag. 188) Dat was in 1976. Nu. drie
jaar later, horen we niet anders als
wij vernemen dat Gods oordeel ook
de zwarte zal treffen als deze niet
„zijn vertrouwen plaatst „in Jahwe,
die Bevryder, die God van Uittog"
maar „in die vertroeteling van haat.
in die hoop op beter ge were en se-
kuurder kanonne, in die geweld van
vergelding en in 'n kwalike bondge-
nootskap met die vyande van die
Kruis".
noodzakelijk aspect. En natuurlijk
gaat het in alle prediking om het
antwoord op de vraag: „Wie is Jezus
Christus?". Maar het gaat niet min
der om het antwoord op de vraag:
„Wie is Jezus Christus voor ons en
vandaag, hier en nu?" De vraag zou
zó gesteld kunnen zijn door Dietrich
Bonhoeffer en is zo ook door hem
gesteld. Tegen hem leunt Boesak dan
ook nadrukkelijk aan, ook waar hij
diens naam niet nadrukkelijk ver
meldt.
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Oordts Dagblad
Nieuwe Hr.agse Courani met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Posima
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
let 020-913456
lete* 13006
Po'tgwo 66 00 00
Bark Ned C red-eiber*
Rekonngnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
XtiOOO
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
iet 010-t 15566 (abonnementen
en bezorging)
tel 010-115566 (redactie)
tel 115700 (uisluitend voor
advertenties)
W es (blaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG'LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
lel 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORO/OOST-NEDERLANO
u-tsiuiiend admmistrat«e)
Postbus 3
8000 AA Zwo'ie
tel 05200-17030
Me*mar1rt 56
ZwoAe
Abonnementsprijzen
Per maand I 15,90
Per kwartaal I 47.70
Per halt )aar 95.40
Per per 186.60
Adverrennelaneren op aan>»aaq
THekWsche abonnementenoodracMen
adressen bovent
Opgave fam-teber-chten 9-19 30 van
maandag lm vr<|dag Op zondag van 16-
20 uur teret 020 9'34 5*
Opaave m<n«-advertent** tel
020-936668 ot schroei.,, aan Mm-Adv
a«dei.[>q postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
AdreswiZi^ngen letsAetend schrdtetijk
aan on;e Amsterdamse adressen
Een Open Brief
Voordat hij zijn proefschrift in Kam
pen voltooide had Boesak een mees
terlijke doctoraalscriptie geschreven
over de politieke strategie van King
en Malcolm X. Als kleurling in Neder
land gearriveerd, vertrok hij als zwar
te omdat voor hem de keuze gewor
den was die tussen blank en zwart en
de keuze geen aarzeling meer toeliet.
Hij werd studentenpredikant aan de
zwarte universiteit van Kaapstad.
Bovendien voorzitter van de zwarte
Broederkring (wel te onderscheiden
van de blanke Broederbond door
rollega Runia in het Centraal Week
blad aan de kaak gesteld In de
Boerenoorlog ccn respect afdwingen
de illegaliteit, thans de Zuidafrikaan-
se Ku Klux Klan).
Sinds 24 Augustus van dit jaar is hij
ook de schrijver van een Open Brief
aan minister Schlebusch van justitie.
Daarin wordt de minister die zich
onlangs fors geuit had tegenover te
kenen van „burgerlijke ongehoor
zaamheid" met de nodige eerbied
herinnerd aan zijn eigen kerk en bij
bel. die nu eenmaal gebiedt dat men
God meer gehoorzaamt dan de men
sen. Zoals ook aan zijn eigen belijden,
dat Christus heer is op alle terreinen
van het leven, de politieke en sociale
Incluis Hem wordt er voorts op gewe
zen dat burgerlijke ongehoorzaam
held géén geweld inhoudt maar Juist
het enige alternatief voor geweld is.
dat de zwarte rest De brief is een
„document humain" van het zuiver
ste water.
Uit de reactie van de minister zullen
wij kunnen opmaken of Zuld-Afrika
geregeerd wordt door een soort Hit
lers. voor wie ook volgens Dietrich
Bonhoeffer niet meer gebeden be
hoeft te worden als toch maar „boter
aan de galg" Dan wel door mensen
bij wie bekering niet is uitgesloten.
Wie is Jezus Christus?
In dit schrijven richt, als in het Oude
Testament, een profeet zich tot zijn
koning, behalve tot zijn volk. Dat
gebeurt ook in een zojuist door Allan
Boesak samengestelde bundel pre
ken. geheten Die vinger van God
(Ravan Press, Johannesburg) Het
zijn preken over geloof en politiek,
aldus de ondertitel.
In een verantwoording vooraf lezen
we dat het „ethische" niet het enige
thema is van de prediking Maar dat
het wel de grootste leemte is in de
preken van Zuld-Afrika. De ontbre
kende ethiek zij situatie-ethiek. nu
sinds Soweto het zwart bewustzijn
een diepte én hoogtepunt bereikt
heeft in het land. met name onder de
jeugd, en ambt en gezag voortaan
beoordeeld dienen te worden op hun
betrokkenheid tot de strijd om ge
rechtigheid De huidige pretflking is
daartoe ontoereikend vanwege haar
piëtistische traditie, welke weinig
verder kijkt dan de muren van de ziel
(„Alsof die man wat sy vrou verloor
het. wel reg het op God se hulp en
bystand maar die man wat uitgebuit
word deur onregveerdlge ekonomiese
strukture. nie") En alsof de zwarte
mens enkel zou uit zijn op medelijden
en ook niet op respect' Maar „die
meeste blankes het nog nie geleer om
swart mense lief te hé ook as hulle nie
hulpeloos Is nie".
Daarom is relevante prediking in
Zuid-Afrika politieke pYedlking. ook
al weet de schrijver heel wel dat het
evangelie daarmee niet is uitgeput
Het gaat om een aspect, maar om een
Wie is rebel?
Tot zoverre de verantwoording. In de
preken zelf wordt blank in staat van
beschuldiging gesteld, zij het niet al
leen („Hoeveel van ons in die Christe-
like kerk staan swygend by as andere
Christene wat vir die verdruktes op
kom Steve Biko. Theo Kotze, Bey
ers Naudé, David Russell as agita
tors en opstokers monddood gemaak
wordt?"). Trillend van verontwaardi
ging wordt de prediker als hij ziet dat
er zijn. die menen dat de misère voor
bij gaat als zwart maar meer van „die
kapitalistiese koek" krijgt. Of als hij
ziet dat de heilige taal van de verzoe
ning misbruikt wordt voor een onhei
lige politiek van versluiering van wat
recht is en wat onrecht. Als „versoe-
ning. vergifnis, liefde, woorde en wer-
kelikhede is wat handig deur die
„Christelike" maghebber gebruik
word om teenstand en protest te
fnuik" Tussen onderdrukker en on
derdrukte kan van geen verzoening
sprake#zijn.
Tegelijk lezen we: ook „die politieke
manipulator wat vir sy onmenslike
wette edelklinkende name uitdink en
met asemrowende arrogansie dit ook
nog „Christellk" wil noem", is naaste.
„Ook ten opsigte van hom geld die
woord: Dra mekaar se laste".
Voor verzoening moet men overigens
wel iemand zijn. En dus niet slechts
rad In de economische machine, huis
bediende. iets. De preken wekken de
zwarte hoorder op zijn ondermijnde,
zo niet ontkende menselijkheid op
nieuw te ontdekken. Tenslotte gaat
het in de bijbel niet enkel om verzoe
ning, maar ook om schepping. Men
kan niet ja zeggen tegen de eerste en
nee tegen de tweede. Black is beau
tiful!
Intussen is de enige uitweg die met
Christus. Dat betekent „dat ons
voortdurend interpreterend sal moet
kies: vir Hom en teen alle rebellie wat
homself keer teen Christus en sy
heerskappy, ook as die rebellie bedry
word deur die gevestigde orde". Of: is
de koning niet méér rebel dan pro
feet? Calvijn achtte dit heel wel mo
gelijk. Boesak citeert hem in de weer
gave van Biéler: „De ware oproerma
kers zijn degenen, die de religieuze en
sociale wanorde verlengen door haar
te beschermen".
De vinger van God
Bij dit alles wordt niet weinig ver
wacht van blank en zwart. „Christus
het waarlik opgestaan en Hy leef in sy
gemeente. Geen ander bewys nie- be
halve ons". Dat wil zeggen: de predi
ker wil niet Christus gebruiken, hij
wil dat wij door Christus gebruikt
worden.
Allen Boesak
Ik zou iets van de gehanteerde exege
se kunnen vermelden. Bijvoorbeeld
waar „Laat de kinderen tot mij ko
men" gelezen wordt als handelend
over hen die „zonder status" zijn en
onder Johannes de naar Patmos „ge-
bande dominee" wordt begrepen.
Maar ik moet besluiten. Niet dan na
dat ik er op gewezen heb zelden pre
ken gelezen te hebben waarin zo wei
nig een blad voor de mond wordt
genomen en dat in een zo riskante
situatie. Is Boesak een held? In de
Open Brief aan zijn minister zegt hij
het tegehdeel. Hij zegt daar „Ik ben
geen bravado, ik ben bang". Men
houdt inderdaad zijn hart vast.
Maar zouden „de anderen" dat nog
niet veel meer moeten doen. Want
natuurlijk is Jezus veroordeeld door
Pilatus. „Maar is dit alleen maar so?
Is dit nie veel meer waar dat uiteinde-
lik nie Jesus nie, maar Pilatus voor
Gods regbank gedaag, en veroor
deeld word nie?"
In de schandalen, waarin de Zuidafri-
kaanse politiek de laatste tijd verwik
keld is geraakt leest de prediker de
vinger van God. Een vingerwijzing in
de richting van het oordeel dat ko
men gaat en de „ganse blanke baass-
kap in elkander dondert." Toen zei
den de geleerden tot de Farao: Dit is
Gods vinger! Maar het hart van de
Farao verhardde" (Exodus —8:19,
tekst van de laatste preek).
Dat is helemaal om bang van te wor
den. Oók voor het volk, maar vooral
voor wie dit volk niet in vrijheid zijn
gang laat gaan. Want die vrijheid
kreeg het toch wel. maar de Farao
kwam jammerlijk om. En voor een
bijbellezend mens en dat is de
Zuidafrikaanse mens zijn er maar
twee mogelijkheden: men behoort bij
het volk en is uit op vrijheid. Of men
is Farao.
Om misverstand te voorkomen: ik
zeg dit in het besef dat mijn land
behoort tot de tien rijkste ter wereld
en dus ook tot de Farao's. Wanneer
„die ryke en die magtige dit nie ver
staan nie, sal hy die koninkrijk van
God nie ingaan nie". Boesak zegt dit
ook tot ons! En ook dan kan men
?;eggen: vingerwijzigingen genoeg.
Het verhaal is bekend. De Heer kt
bij Mozes en legt een deel van de
geest die op hem rust op zeventig
oudsten. Daardoor gaan die voor
keer profeteren. Blijkbaar in de t< Q
der samenkomst, waarheen ze
uitgenodigd waren. Twee anderei
zijn niet verschenen maar profett
in het kamp. Het profeteren schijl
verband te hebben gestaan met h
leiding geven. Een jonge vertelt h
aan Mozes en Jozua wordt bezorg!
over het in zijn ogen eigenmachtir
optreden van die twee in het kam
(Eldad en Medad). Maar Mozes is
minder bang uitgevallen. Hij is ni|l C
van plan het te verbieden en spre<
er zjn verbazing over uit dat Jozu|IN
voor hem opkomt. Als het om nsi
profeteren gaat kan je beter wens ie
dat iedereen meedoet. De kerk he
de vervulling van die wens altijd
gezien in Pinksteren, als velen gai ern
getuigen. Tcoh kan je ook denker 1"
aan wat er in Handelingen aan U
voorafgaat, als er een nieuwe apoi ^ai
moet komen. Dan worden er tweePht<
voorgesteld. Door wie? Is daarovd d
gestemd? Over die twee wordt peiKo1
beslist wie de plaats van Judas zap
innemen. Later zien we dat lot
verdwijnen. In Handelingen 6 wodka
Stefanus en Phiüppus en nog vijf
anderen tot een soort diakenen
gekozen. Dan begint al het volk t«
„profeteren", daadwerkelijk meef
spreken en te doen. Je zou kunnei
zeggen: Mozes had er al geen bezvl C
tegen, of Mozes was er al voor dat
gemeente één geheel vormt, een
gemeenschap waarin iedereen
volwaardig meedoet.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Woubrugge: P. I
Jong te Laar (WDld).
Bedankt voor Moerkapelle: A.
Brummelen te Huizen.
GEREF. KERKEN
Toezegging van beroep te Vijfhui
student J. Bol te Alphen aan
Rijn, die in januari kandidaat l
te worden en deze toezegging
aangenomen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.).
Beroepen te B runs sum: A. Ko<
Enschede-Noord; te Voorburg
Veldman te Sauwerd-Winsum.
W.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Rock Valley (VS
Mondria te Waardenburg, die
dankte voor Zwijndrecht.
Bedankt voor Benthuizen: J. K
te Barneveld.
Ds F. C. Willekes
Op de leeftijd van 72 jaar is overig
ds F. C. Willekes, hervormd emef
predikant te Zetten. Ds Willekef
vanaf 1934 predikant, achteree
gens in Hoogvliet, Amerongen,
wijk (als voorganger van de evai
satie), Beverwijk en van 1959 toj
emeritaat in 1971 in Kortgene.
ADVERTENTIES
Harry van Mlarlo
KERK-TURKEN ZIJN GEEN TURKEN
Een actueel boek vol informatie over één specitiek onderwerp nl
de berichtgeving over de lotgevalten van de Syrisch Orthodoxe
minderheden uit het Midden Oosten.
Een vrije bewerking van het bekende Engelse rapport samenge
steld door een werkgroep van de Europese Commissie voor
Migratie
Met vragen als: Worden de christelijke minderheden in Turkije
vervolgd? Zijn zij, die bij ons aan de deur kloppen vluchtelingen0
Hebben zij voor hun leven te vrezen0
t de boekhandel)
UITGEVERIJ
Postbus 84176, 2508 AD
s-Gravenhage
UITGEVERIJ
De Federatie van
de HERVORMDE GEMEENTE en
de GEREFORMEERDE KERK
in Lelystad
zoekt een
Voor deze nieuwe funktie wordt gedacht aan iemand, die op
grond van theologische en/of sociaal-agogische deskundigheid
en liefst vanuit enige ervaring de gemeente(leden) gaat toerus
ten tot een houding van getuigenis en dienst en die de
missionaire gerichtheid van al het kerkelijk werk kan stimuleren.
Geïnteresseerden wordt verzocht binnen 14 dagen na het
verschijnen van deze informatie schriftelijk te reageren, graag
met vermelding van opleiding en ervaring, bij de secretaris van
de sollicitatiecommissie, de heer J. Kuik, Boeier 04-15, 8242
CM Lelystad. Zij ontvangen dan uitvoeriger schriftelijke informa
tie over de taak en funktie, en nadere gegevens over de
sollicitatieprocedure en de honorering.
Eventueel is ook mondelinge informatie verkrijgbaar (vanaf
a.a. maandag) bij ds M. A. Noorloos, Gondel 17-01, Lely
stad, tei. 03200-41860.
Wat heet politiek, voor leden ba
sisgroepen, 13-14 oktober, Oud-Poel
geest, Oegstgeest (tel. 071-152445).
Menselijke relaties in poëzie, 13-
14 oktober, Den Alerdinck, Laag Zu-
them (tel. 05290-541).
Als de kinderen de deur uitgaan,
voor vrouwen 45-65 jaar, 3-5 oktober,
Ons Erf, Berg en Dal (tel. 08895-1744)
(herhaling 5-7 november).
Werken met groepen, voor maat
schappelijk werkenden, 8-12 oktober,
Guldenberg, Helvoirt (tel.
04118-2424).
0^0 boekennieuws
Hens Boume/W P Wal|land
Mat hal oog op laraèi
144 btz I 24.90
Foto-tekstboek, met 70 schitterende kleurenfoto 9
en bijpassende korte, flrtsenden teksten van Hans
Bouma ..Onder de boeken over Israel beslist een
boek ven groot tormeat. (Hat Dagblad)
Hane Bouma/W. P. Wot|land
Baricht van Patmoe
144 biz I 24.90
In dezeilde uitvoering als Met het oog op Israel nu
een boek over Patmos en de zeven gemeenten uit
Openbaringen _Ja leest hel ademloos gedicht,
b'ioelvcrkigrtng in één (Maandblad Aktle)
..Een heerhik boek om ie bekqken, een zinvol boek
om le lezen XEIndhovene Dagblad)
Rik Valkenburg
Gesprakken over Jeruzalem
100 biz I 14 90
Boeiende gesprekken met vooraanstaande Israe
li s Hoogst interessant, met een groot aantal
lotos Het boekje is boeicno om ie lezen
(Evangelie an Israél)
Pn
52
i Bijl
bai
chi
De
zijr
twee betrouwbare bijbelse studiebronnen
wegens aanhoudende vraag opnieuw beschikbaq,
VL.
BERNARD W. ANDERSON
H. C. KEE/F. W. YOUNG U!
mm
Verkrijgbaar in de boekhandel
Beide boeken verschenen destijds in de
Bibliotheek van Boeken bij de Bijbel (BI
elk in drie pocketdelen. Ze bleken ais
studiebronnen zeer in de behoefte te
en doen dit blijkens de aanhoudende
steeds. Vandaar dat ze opnieuw zijn
uitgegeven, nu in rwee Idoeke handen, t<
1100 bladzijden, geïllustreerd, pri -vi
37,50.
Uitgeverij Ten Have bv, Baj
Aangaande Israel
32 t»z I 7.50
Gedichten waaruit een bijzondere gedrevenheid
voor Israel bti|ki De lezer wordt geboeid door de
grot* zeggingskracht en geladenheid van deze
originele gedichten
Verkrijgbaar m de boekhandel
QPB KOK KAMPEN
De samenwerkende kerken in de Rotterdamse wijk
Ommoord-Zevenkamp
zoeken kontakt met een
die een door de Gereformeerde Kerk uit te brengen
beroep serieus in overweging wil nemen.
De gemeente Ommoord-Zevenkamp is een jonge
gemeente waarin in de wijk Ommoord de hervormde
en gereformeerde kerk een op integratie gerichte
vorm van samenwerking hebben.
De kerkdiensten vinden plaats onder gezamenlijke
verantwoordelijkheid van de hervormde en gerefor
meerde kerkeraden.
Ook met de Rooms Katholieke Kerk bestaan nauwe
samenwerkingsbanden
Onze gedachten gaan hierbij uit naar een predi
kante), die vanuit een duidelijke visie over het kerk-
zijn in een moderne nieuwe wijk van een wereldstad,
de opbouw en pastorale begeleiding van deze ge
meente mede vorm kan geven en stimuleren
Het werkterrein van de nieuwe predikant(e) is gelegen
in de wijk Ommoord-west en het in aanbouw zijnde
stadsgedeelte Zevenkamp.
Belangstellenden kunnen zich voer inlichtingen wen
den tot de voorzitter van de beroepsingskommissie,
de heer J. Kakes, tel. 010-213863 ol schrijven aan de
sekretans van de beroepingskommissie, de heer A.
Groeneveld, Bolkruid 4. 3068 DM Rotterdam.