Rijk handhaaft isolatiecei
Tekening van een lezer
V» wordt uw
huishoudgeld v
tfij de regering
paar is w das Ik-
em gulden waard.
Kritiek op omstreden straf
in inrichtingen voor jongeren
rouw
Commentaar
li1
zoeken bij de b van buikpijn a^enda
pranderingen? (1)
eranderingen? (2)
muntenbeurs
nagedachtenis
drug-autootje
ÜDAG 28 SEPTEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Pmrlopig doen wij er goed aan de
Idafrikaanse premier Botha te
een, omdat hij de Zuidafri-
-nse „wet op het verbod van
—lengde huwelijken" en de daar-
voortvloeiende „ontuchtwet"
issie heeft gesteld. Dat ge-
ten eerste van persoonlijke
ieke moed en ten tweede
It met het in twijfel stellen van
wetten gewrikt aan één van
loekstenen van het systeem van
ipartheid, waarvan het einde
gens nog lang niet in zicht is.
t^tl misschien mogen we Botha's
aak vergelijken met de klei-
n tfao'.k als een mans hand, die
"||lotte toch een grote en ver
flikkende regenbui bleek aan te
ligen, maar die vergelijking is
n maar door hoop niet eens
een verwachting inge-
n.
het
Röj js namelijk een miskenning
de werkelijkheid om de nu al
rtl jjaar door de Nationale Partij
Gi^edragen en gepraktizeerde leer
El de apartheid alleen maar te
J0*! als een systeem dat mensen
lde| een verschillende huidkleur
-vilkaar probeert weg te houden,
n a is voor alles een systeem van
raaeke, economische en politieke
ïhtsuitoefening dat tenslotte
mm\t eindigen in een grote herver-
ing van het land, waarbij blank
gwart ieder zijn afgeperkte en
afisch duidelijk herkenbare
zou hebben (met de kleur
en de Zuidafrikanen van
zwart
fcrafisi
31 its zo
^fen ei
Aziatische afkomst als een ondui
delijke restgroep daar tussen).
Dat bij die verdeling de blanken de
beste en grootste stukken grond
voor zichzelf hadden uitgekozen, is
dan natuurlijk geen bijkomende
toevalligheid, evenmin als het feit
dat er heel wat minder ingewikkel
de regels werden gehanteerd voor
een blanke (uit welke uithoek van
de wereld hij of zijn voorouders
ook naar de zuidpunt van Afrika is
gekomen) om te kunnen meedelen
dan voor een zwarte (die blijvend
aan zijn „stam"-afkomst gebon
den was of het begrip „stam"
voor hem nog enige realiteit heeft
of niet*
Het is waar: Botha heeft eerder
deze week aangekondigd dat de
landwet van 1936 (waarin het
Zuidafrikaanse territoir werd ver
deeld tussen blank en zwart) even
eens ten gunste van de zwarte
Zuidafrikanen zal worden herzien.
Maar evenzeer is uit zijn woorden
duidelijk geworden, dat hij on
danks alles vasthoudt aan het wen
kend perspectief van het grote
einddoel: een geografische schei
ding langs de lijnen van ras en (een
voor een lange toekomst vastgeleg
de en onbewegelijke) cultuur.
Het is deze zekerheid èn de vaag
heid waarmee Botha zich over de
verandering van de wet uitsprak
(„eventueel afschaffen" en „ieder
positief voorstel tot verbetering in
overweging nemen"), die tot voor
zichtigheid manen en ons positief
oordeel een voorlopig karakter
geeft.
1 een enkele aantekening over
hoor Botha ter discussie gestel-
wetten. Niet alleen zijn deze
meer schandalig te noe-
maar stuitend is bovenal
fcr voor wie de woorden van de
el iets betekenen dat in
|eden en heden deze wetten
al te vaak en al te gretig
edigd zijn met een beroep op
Bijbel..
■wetten zijn schandalig, omdat
ensen verbieden elkaar lief te
en omdat in feite de on-
litwet (die seksueel verkeer tus-
I een op grond van uiterlijke
nerken als „klaarblijkelijk"
beduide blanke en niet-blanke
liedt) de politie en soms ook
ers oproept en inspireert tot
«fiditeiten als voyeurisme, chan-
L intimidatie en noem maar op.
Itend is bovenal het misbruik
j bij de verdediging van deze
len van de Bijbel werd ge
ilet in de oud-testamentische
wijzingen naar Gods opdracht
rt hi het volk Israël om geen ver-
Id te sluiten met andere volken
ati^iiet met vreemdelingen te hu-
na^. Nog afgezien van het feit, dat
02Q uiterst hachelijk is voor een
om de aan Israël gegeven
achten zichzelf toe te eigenen
„Ruim twintig jaar ben ik als maatschappelijk werker, pedagoog en
directeur werkzaam geweest in tehuizen voor jongens met gedragsmoeilijk
heden. Vanuit deze ervaring wil ik duidelijk stelling nemen tegen het
voorstel van staatssecretaris Haars om de isoleercel in de rijksinrichtingen
te handhaven. De celstraf behoort in geen enkele inrichting voor jeugdbe
scherming".
Dit schreef de psychotherapeut René Mensink (50) kortgeleden in een
ingezonden brief aan Trouw, waarin hij het handhaven van deze cel
veroordeelde. De ervaringen van (ex-)bewoners van de rijksinrichtingen
(negen in totaal), opgenomen in het deze week verschenen zwartboek van de
Belangenvereniging Minderjarigen (BM). lijken dit alles te onderstrepen.
door Kees de Leeuw
DEN HAAG/AMSTERDAM Het opsluiten van minderjarige jongens en meisjes in een
isolatiecel bij wijze van straf blijft gehandhaafd in de kinderbescherming, zo blijkt uit een
wetsontwerp dat onlangs bij de Tweede Kamer werd ingediend. Wel wordt aan deze maatregel
een soort tarievenstelsel verbonden in de vorm van een maximum. Zo kunnen jongeren van 16
en 17 jaar voor ten hoogste zes dagen in de isoleer worden opgesloten en 14- en 15-jarigen vier
dagen, maar een jongen of meisje van dertien jaar of jonger kan nog steeds voor twee dagen
achtereen in de cel verdwijnen.
en op zichzelf toe te passen; in de
praktijk is het verworden tot een
willekeurig gegoochel met Bijbel
teksten zonder dat de daar achter
liggende boodschap werd verstaan.
In de Bijbel is sprake van een
culturele en godsdienstige achter
grond bij de oud-testamentische
opdrachten, maar in Zuid-Afrika
is dit voor eigen gebruik maar al te
gemakkelijk vertaald tot het alles
dominerende begrip „ras". Er
mag cultureel, godsdienstig, soci
aal noem maar op wat iemand
belangrijk vindt geen enkel ver
schil meer zijn tussen een man of
een vrouw met een verschillende
huidkleur; volgens de Zuidafri
kaanse wet mogen ze elkaar niet
anders dan platonisch liefhebben.
Met een idyllisch verhaal als dat
van Ruth die als arme vreemde
ling trouwde met de zoveel rijkere
Boaz hebben de Zuidafrikanen
kennelijk nooit raad geweten, al is
Ruth dan ook de enige vrouw die
door de evangelist wordt genoemd
in het geslachtregister van Jezus.
Maar breekt er iets door? In elk
geval heeft Botha het er wel op
gewaagd in zijn toespraak van
woensdag te verwijzen naar het
verhaal van de melaatsheid van
Mirjam, toen deze Mozes gispte
vanwege diens huwelijk met een
vreemdeling.
De Amsterdamse psycholoog René
Mensink is van het handhaven van
deze maatregel nogal geschrokken en
hij noemt de cel als straf in de kinder
bescherming uit den boze. „Met deze
maatregel en ik praat uit eigen
ervaring zit men pedagogisch ge
zien op een verkeerd spoor. Zeker in
1979" Hij wijst vervolgens op de
Browndale-tehuizen om aan te geven,
dat het niet alleen anders, maar ook
beter kan.
Het handhaven van de isoleer in de
rijksinrichtingen is des te opvallen
der, als men weet dat er vanuit de
Tweede Kamer al jaren lang sterke
druk wordt uitgeoefend om aan deze
situatie een einde te maken. En ook
organisaties als JAC. Release en de
Belangenvereniging Minderjarigen
(BM) hebben meer dan eens gewezen
op de vele gevallen van soms langdu
rige isolatie in deze tehuizen.
Opgemerkt moet worden dat de ne
gen rijksinrichtingen veelal een ver
gaarbak van de kinderbescherming
zijn, aangezien de 175 particuliere te
huizen deze probleem-jongeren niet
wensen. Sommigen van hen zijn
voor kleine vergrijpen in aanraking
geweest met de kinderrechter, maar
anderen komen rechtstreeks uit het
ouderlijk huis, waar de situatie te
moeilijk was.
Ideale cel
Uit het nu ingediende wetsontwerp
blijkt, dat het gebruik van de isoleer
cel in de rijksinrichtingen van Neder
land nog steeds als een normale zaak
wordt beschouwd. Zo'n isoleercel is
een vierkant hokje, waar een bewoner
kan worden opgesloten. In het „Pro
gramma van eisen inzake de inrich
ting van een isoleercel", uitgegeven
Isoleercel
door het ministerie van justitie,
wordt nauwkeurig omschreven waar
aan de „ideale" isoleercel moet
voldoen.
Die maatstaven zijn: buiten het
woongedeelte van de Inrichting (om
veel lawaai te voorkomen), met twee
opeenvolgende deuren met speciale
sloten (tegen het ontzetten van de
deur en om het onmogelijk te maken
dat de bewoner klem komt te zitten),
met daglicht uit een hoog onbe
reikbaar raam (om ontsnappen te
gen te gaan), met elektrisch licht bui
ten het bereik van de bewoner lom
letsel te voorkomen) en met verwar
ming die met een staalplaat is afge
scheiden (omdat die anders kan wor
den afgerukt en tegen personeelsle
den worden gebruikt)
In het zwartboek van de BM. die nog
altijd niet wordt toegelaten tot de
rijksinrichtingen om daar als vak
bond de belangen van zijn leden te
behartigen vertelt pupil G.: „In een
isoleercel is niks. Niet eens een bed of
zo. Het is alleen vierkant hokje dat
leeg is met een deur die lichtblauw is
van binnen, witte muren en een grijs
plafond waar een TL-lamp inzit. Daar
kun Je niet bijkomen. Er zitten tralies
voor. Je zit er de hele dag alleen en ze
komen enkel even je eten brengen. Je
hoort helemaal niks, want ze hebben
die cel geluiddicht gemaakt en je ziet
ook geen moer. Er is wel een kijkgat,
maar daar kun je alleen vanaf de
buitenkant inkijken. Niet van binnen
naar buiten, want er zit geen gewoon
glas in. Nou en dan moet je jezelf
maar een beetje vermaken. Ga Je
zitten tellen tot weet ik hoeveel. Of je
gaat steeds maar op en neer lopen in
dat celletje".
Geen lucht
Ex-bewoner W. zegt: „Ik heb geen last
van opgeslotenheid of zo. maar toen
ik eens in zo'n cel zat. dacht ik dat ik
gek werd en geen lucht kreeg. In
paniek ben ik toen allemaal kalk van
de muren gaan afhalen. Ik dacht,
straks stik ik, ik moet zien dat ik
lucht krijg".
Het zijn twee ervaringen die moeite
loos met tal van andere kunnen wor
den aangevuld. Je kunt in de isoleer
komen, als je bij voorbeeld bent weg
gelopen of pogingen daartoe hebt ge
daan, maar ook als je gevochten hebt,
René Mensink: Het kan best zonder cel.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, |ury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
niet wilt eten of werken, nog vijf
minuten naar de televisie wilt kijken,
te laat terug bent van verlof of ruzie
hebt gemaakt in de groep.
Buiten alle proporties echter is het,
als een jongen die nieuw in de rijksin
richting komt, eerst een week in de
isoleer wordt opgesloten onder de
toevoeging: „Dan kun je alvast wen
nen aan de sfeer hier in het tehuis".
En deze dingen gebeuren. De actie
groep „Waer Gebeurt" is bezig met
een onderzoek naar het gebruik van
isoleercellen, waarvan de resultaten
nog dit jaar zullen worden gepubli
ceerd. maar het is erg moeilijk om
aan gegevens te komen, omdat het
ministerie van justitie die als geheim
beschouwt.
Er bestaat overigens de verplichting
om Isolaties te registreren, maar in de
praktijk blijkt dat de directies van de
rijksinrichtingen hier niet bepaald al
tijd even strak de hand aan houden.
Rijksinrichtingen mogen voor straf
isoleren, terwijl de particuliere kin
derbeschermingstehuizen dat niet
mogen, tenzij ze daartoe een speciale
machtiging van het ministerie heb
ben ontvangen.
Zonder cel
Psychotherapeut René Mensink is
van mening dat het best zonder cel
kan. maar dat er méér moet gebeu
ren. „Het is helaas niet onwaarschijn
lijk. dat mevrouw Haars met het
voorstel om de maximum celstraffen
te verlagen, het uiterste gedaan heeft
wat voor haar mogelijk was. Onder
haar adviseurs bevinden zich mensen
met zeer conservatieve opvattingen
en de directeuren van de rijksinrich
tingen weigeren nog steeds om verte
genwoordigers van de BM bij hun
pupillen toe te laten Ook dat getuigt
nu niet van een beleid, waarin het
belang van het kind centraal staat".
..Ik geef toe dat het moeiljke jongens
zijn, maar het werken met de Isoleer
is ergens toch ook je beroepseer te na.
Met het geven van straf moet je. vind
ik, zeer spaarzaam zijn. Het gaat om
de relatie die Je hebt en je moet
ervoor zorgen dat die blijft bestaan.
Stuur een jongen wegens wangedrag
de groep uit naar zijn kamer, zodat
hij eventueel weer kan terugkomen.
Bij zo'n maatregel bouw Je die moge
lijkheid tenminste in. maar bij het
opsluiten in een cel is er haast geen
weg meer terug. Zo iets werkt alleen
maar averechts en is volledig uit de
tijd," aldus René Mensink.
Hij noemt het een teken van onmacht
als er naar het middel van de isoleer
wordt gegrepen en geeft het voor
beeld van een Jongen die een paar
jaar geleden dagenlang werd opgeslo
ten in de cel. omdat hij het vertikte
om de afwas te doen. „Het probleem
voor mevrouw Haars is ook. dat van
de kant van directie en staf wordt
gezegd: dit is noodzakelijk in het ka
der van de behandeling. En ga dan
maar eens het tegendeel bewijzen Ik
vind dat men in de rijksinrichtingen
zou moeten beginnen met een vrijer
systeem en na verloop van tijd kij
ken. hoe dat is gegaan Dat experi
ment moet worden gewaagd, want
het doel van deze inrichtingen is
althans zou moeten zijn het opvoe
den van jongeren, zodat ze in staat
zijn hun plaats in te nemen in de
samenleving"
Afzondering
In het wetsontwerp wordt overigens
niet zozeer gesproken van isoleren als
wel van „afzondering in een daartoe
bestemd vertrek" en de opzet is dat
dat vertrek zo wordt Ingericht, dat
het aan zijn bestemming beant
woordt zonder dat het het karakter
heeft van een „strafkamertje".
Volgens een woordvoerder van het
ministerie van Justitie wordt in het
zwartboek van de BM het isoleren
schromelijk overdreven. ..Dat komt
praktisch niet meer voor op een enke
le uitzondering na", aldus deze
woordvoerder. Het feit dat de afzon
dering van het wetsontwerp toch ge
handhaafd blijft noemt hij een „ge
wone maatregel bij wijze van straf
voor ernstige vergrijpen, zoals ren
agresseive aanval op een groepslei
der Daar moeten disciplinaire maat
regelen tegen worden getroffen en
deze categorie jongeren zouden het
niet begrijpen, als er dan niet zou
worden ingegrepen. Per slot van reke
ning gaat het om vaak zware delin
quenten. die nergens anders te hand
haven zijn."
Op 12 november houdt de vaste Ka
mercommissie een openbare vergade
ring over de kinderbescherming en
ongetwijfeld zal daar ook worden ge
sproken over de rijksinrichtingen en
het isoleren, zo men wil. het afzonde
ren. want ondanks alle ongetijwfeld
goede bedoelingen heeft deze vorm
van kinderbescherming toch nog-
steeds wel wat al te veel weg van een
door het comité kinderpostzegels ver
sluierd gevangeniswezen
V Een vrouw di<
Zelfs het eenvoudigste medische
handwoordenboek zal je eerst
diep laten nadenken. Hoest een
kind erg. dan zul je zelf op het
idee moeten komen, dat het mis
schien wel kinkhoest is, bijvoor
beeld. Dan kun je onder de k van
kinkhoest zoeken of de verschijn
selen er op lijken. Zelfs in ons
eigen, tamelijk makkelijke, me
disch zakwoordenboekje moet je
van de kinkhoest nog eerst naar
„tussis" om er achter te komen.
„Televisie-arts" Attrt C. Gisolf
doet het precies andersom. Die is
bezig met een „symptomen-ency
clopedie",-waarin Je niet de moei
lijke namen, maar de verschijn
selen alfabetisch gerangschikt
vindt. Hoest het kind, dan kijk je
dus gewoon onder hoest, waar de
encyclopedie c.q. dokter Gisolf
vertelt wat dat hoestje te beteke
nen zou kunnen hebben. „Pijn" is
natuurlijk te algemeen, maar als
het goed is moet Je er wel buik
pijn, hoofdpijn, keelpijn, ver
stuikte pols en misschien ook wel
rode ogen in kunnen vinden.
Of dat echt zo is, valt pas over
een Jaar na te gaan. Dan komt
het kant en klare boek uit, maar
O (so lf is alvast met de gedeelte
lijke publikatte begonnen in het
maandblad Mensen van Nu. Elke
maand komen er twee pagina's
van dit medisch abc in te staan;
in het net verschenen oktober
nummer wordt de achillespees
ontsteking tot en met de bloed
neus behandeld. Eenvoudige,
voor iedereen te vatten woorden,
hoewel zelfs bij deze eerste acht
moeilijke woorden niet helemaal
te vermijden blijken. Tussen de
aderverkalking, de blauwe plek
ken en de blaren staat meteen al
„acromegalic", wat het te groot
worden van vingers, tenen, neus,
oren en andere uiteinden van het
lichaam betekent. Dat is waar
schijnlijk moeilijk anders op te
lossen, want in dit geval kom Je
er niet door onder oor of neus te
zoeken. Maar de uitleg van het
verschijnsel is zo simpel mogelijk
gehouden: „Zou zoiets vóór de
puberteit optreden, dan ontstaat
er een reuzengroei, maar dat is
uitermate zeldzaam. Op latere
leeftijd is het beenderstelsel vol
groeid. Het enige dat nog kan
groeien onder invloed van het
teveel aan groeihormoon zijn de
uitsteeksels van het lichaam, het
gezicht, de handen, de voeten en
sommige organen. Ook de huid is
dan verdikt".
Het worden twaalfmaal twee pa
gina's en wie daarvoor twaalf los
se nummers van Mensen van Nu
(i 3,75) aanschaft, is er dus 45
aan kwijt. In dit oktobernummer
zit een uitneembaar „koffertje",
een mapje voor het opbergen van
het uit te knippen abc. Hoe duur
het boek gaat worden dat om
streeks volgend jaar oktober bij
Zomer Keuning zal verschij
nen is nog niet te zeggen, wel dat
het uitgebreider wordt dan de
maandelijkse afleveringen bij el
kaar. Over een Jaar zal het „kof
fertje" van de trouwe uitknippers
gevuld zijn met zo'n tachtig
symptomen, terwijl het boek een
kleine vierhonderd onderwerpen
zal behandelen.
Morgen is er van tien tot vijf uur
in het Nederlands Congresge
bouw in Den Haag een interna
tionale munten- en penningen-
beurs. Bij die beurs hoort ook een
tentoonstelling van verschillende
soorten penningen. Zo zijn er re
kenpenningen te zien („jetons"),
ontstaan in een tijd dat er nauwe
lijks kladpapier beschikbaar
was; de oudste jetons dateren uit
de tijd van Lode wijk van Male,
graaf van Vlaanderen van 1346-
1384. Verder zijn er Haagse
Vroedschapspenningen te zien
waarmee de „gemeenteraadsle-
Een vrouw die uit haar kooi ont
snapt, dat moet iets met de vrou
wenbeweging te maken hebben.
Het plaatje staat dan ook in de
Vrouwenagenda 1980, voor het
tweede achtereenvolgende jaar
uitgegeven door de Feministi
sche Uitgeverij Sara In Amster
dam, voor 8,75 in de winkel en
makkelijker in het gebruik dan
die eersteling van vorig jaar.
Geen groene pagina's met groe
ne opdruk meer, maar duidelijk
zwart op wit of een enkele keer
op roze. Op de roze bladzijden
vind je informatie, onder meer
een indrukwekkende lijst van
vrouwenhuizen en -cafés en de
geschiedenis van de Nederland
se vrouwen in hun strijd om ge
lijke rechten, maar die loopt ook
verder door de hele agenda heen,
tot in onze tijd met z'n vele mo
gelijkheden toe. Een verbetering
sinds de eerste uitgave is ook dat
er nu maar twee dagen op één
bladzijde staan, zodat er veel
meer ruimte is om iets te note
ren; achterin is trouwens nog
meer plaats voor eigen notities
ingeruimd. En verder is er aar
dig wat specifieke informatie
voor vrouwen: over feministi
sche hoeken, over voorbehoed
middelen, over solidariteits-
groepen, vrouwen in het verzet,
organisaties als „wij vrouwen
eisen", plus een enkel aardig
heidje als een menstruatiekalen-
der. Een abc van voor vrouwen
belangrijke adressen is ook in
deze agenda opgenomen, waar
bij helaas onder het kopje „tijd
schriften" geen van de twee fe
ministische bladen is vermeld.
Wat het jongste. Serpentine, be
treft, mag als verontschuldiging
aangevoerd worden dat het nog
maar heel kort bestaat, maar het
al jaren bestaande maandblad
Opzij had hier eigenlijk niet mo
gen ontbreken.
den" betaald werden, en voor
beelden van 25 eeuwen Turkse
munten. Voor mensen die niet
veel van munten en hun geschie
denis afweten is er een boekje
2,50) op de beurs te koop, waar
in de ontwikkeling van de munt
slag in Voor-Azié beschreven
wordt. Voor 3.50 <65-plussers.
CJ P-houders en kinderen betalen
minder) is er nog veel meer te
zien en te leren dat In dat boekje
staat. De Stichting Numlsmatica
die beurs en tentoonstelling orga
niseert. heeft er trouwens voor
gezorgd dat iedere bezoeker in
elk geval een gratis boekje krijgt
met wat algemene wetenswaar
digheden.
De 34 man sterke commissie die
in opdracht van president Carter
ideeën op papier moest zetten
voor een passend monument
voor de miljoenen die in de oor
log slachtoffer van de nazi's zijn
geworden, is er uit: het moet een
flink museum in Washington
worden, waarvoor de Amerikaan
se regering de grond en twee mil
joen gulden voor de bouw be
schikbaar moet stellen plus de
rest, want er moet uiteraard een
en ander in komen Die rest komt
volgens de Washington Post op
minstens tachtig tot honderd
miljoen, inclusief het voorlich
tingscentrum dat de commissie
er gelijk bij wil hebben „We ho
pen op die manier zoveel moge
lijk mensen te kunnen bereiken
en er van te overtuigen dat. als
een oorlog uitloopt in haat tegen
één of meer rassen of volkeren,
niemand zijn handen in onschuld
kan wassen, omdat uiteindelijk
allen in het kwaad meegesleept
zullen worden." schrijft Eli Wie-
sel, voorzitter van de commissie,
in een begeleidend briefje bij het
50 pagina's dikke rapport aan de
president. Wiesel is schrijver en
heeft de concentratiekampen
Auschwitz en BuchenwaJd over
leefd
De politie van Frankfurt zat de
32-jarige Jordaniër al een hele
tijd op de hielen, in de veronder
stelling dat hij iets te maken
moest hebben met de groeiende
handel in heroine in deze Duitse
stad En toen ze de man met
grote vasthoudendheid een Jon
getje van zeven jaar met zijn
trapautootje zagen volgen, greep
de politie hem in de kraag. Het
kind en zijn speelgoed werden
aan een onderzoekje onderwor
pen en alras bleek dat er onge
veer 300 gram heroïne in de
speelgoedauto verborgen zat
Het kind was zich van geen drugs
bewust, maar de Jordaniër en
ook de moeder van het jongetje
zijn in bewaring gesteld